(Luận văn thạc sĩ) Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở các trường tiểu học thành phố Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐỖ THỊ THÚY

QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC
CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC
THÀNH PHỐ HẠ LONG THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐỖ THỊ THÚY

QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC
CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC
THÀNH PHỐ HẠ LONG THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thị Tình

THÁI NGUYÊN - 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên
cứu là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Thái Nguyên, tháng 6 năm 2019
Tác giả luận văn
Đỗ Thị Thúy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, em xin bày tỏ lòng biết ơn và sự kính trọng tới
Lãnh đạo trường Đại học sư phạm - Đại học Thái Nguyên, các Thầy giáo Cô giáo
đã tham gia giảng dạy và cung cấp những kiến thức cơ bản, sâu sắc, tạo điều kiện
giúp đỡ em trong quá trình học tập và nghiên cứu tại nhà trường.
Đặc biệt, với tấm lòng thành kính, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến
PGS.TS. Nguyễn Thị Tình, người đã trực tiếp hướng dẫn khoa học và tận tình giúp
đỡ em trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh

Quảng Ninh, lãnh đạo Phòng Giáo dục và đào tạo thành phố Hạ Long cùng bạn bè,
người thân đã tạo điều kiện cả về thời gian, vật chất, tinh thần cho tác giả trong suốt
quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, mặc dù bản thân
em đã luôn cố gắng nhưng chắc chắn không tránh khỏi những khiếm khuyết. Kính
mong được sự góp ý, chỉ dẫn của các Thầy, các Cô và các bạn đồng nghiệp.
Em xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 6 năm 2019
Tác giả luận văn
Đỗ Thị Thúy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii
MỤC LỤC ................................................................................................................. iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ..................................................................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG.......................................................................................... v
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................ 3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ........................................................................ 3
4. Giả thuyết khoa học ................................................................................................ 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................................. 3
6. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................................. 4
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ...................................................... 4

8. Cấu trúc luận văn .................................................................................................... 6
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC
DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC THEO CHUẨN NGHỀ
NGHIỆP .......................................................................................................... 7
1.1.

Tổng quan nghiên cứu vấn đề .......................................................................... 7

1.1.1. Nghiên cứu trên thế giới ................................................................................... 7
1.1.2. Nghiên cứu tại Việt Nam ............................................................................... 10
1.2.

Bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ............ 13

1.2.1. Giáo viên tiểu học .......................................................................................... 13
1.2.2. Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học .............................................................. 15
1.2.3. Năng lực dạy học của giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ................ 17
1.2.4. Hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn
nghề nghiệp .................................................................................................... 22
1.3.

Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn
nghề nghiệp .................................................................................................... 33

1.3.1. Nội dung quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học
theo chuẩn nghề nghiệp .................................................................................. 35
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

1.4.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo
viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ............................................................ 43

1.4.1. Các yếu tố khách quan ................................................................................... 43
1.4.2. Các yếu tố chủ quan ....................................................................................... 44
Kết luận chương 1 ..................................................................................................... 46
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY
HỌC CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH
PHỐ HẠ LONG THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP ................................. 47
2.1.

Khát quát về các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Hạ Long, tỉnh
Quảng Ninh .................................................................................................... 47

2.1.1. Về quy mô và chất lượng học sinh .................................................................. 47
2.1.2. Về tình hình cơ sở vật chất ............................................................................. 49
2.2.

Khái quát khảo sát về thực trạng .................................................................... 50

2.2.1. Mục tiêu khảo sát ........................................................................................... 50
2.2.2. Nội dung khảo sát ........................................................................................... 50
2.2.3. Đối tượng khảo sát ......................................................................................... 50
2.2.4. Phương pháp khảo sát và cách xử lý số liệu .................................................. 50
2.3.

Thực trạng đội ngũ giáo viên tiểu học ở thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng

Ninh ................................................................................................................ 51

2.3.1. Về số lượng .................................................................................................... 51
2.3.2. Về cơ cấu ........................................................................................................ 52
2.3.3. Về chất lượng ................................................................................................. 52
2.4.

Thực trạng bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở các trường tiểu
học thành phố Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp ........................................... 54

2.4.1. Thực trạng năng lực dạy học của giáo viên tiểu học trên địa bàn thành phố
Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp ................................................................... 54
2.4.2. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về mục tiêu của bồi
dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ......................... 58
2.4.3. Thực trạng thực hiện các nguyên tắc bồi dưỡng năng lực dạy học cho
giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp .................................................... 60
2.4.4. Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học
theo chuẩn nghề nghiệp .................................................................................. 61
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




2.4.5. Thực trạng phương pháp bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu
học theo chuẩn nghề nghiệp ........................................................................... 64
2.4.6. Thực trạng hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học
theo chuẩn nghề nghiệp .................................................................................. 65
2.4.7. Thực trạng kết quả xếp loại công tác bồi dưỡng thường xuyên của giáo viên
tiểu học thành phố Hạ Long ............................................................................. 68
2.5.

Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở các
trường tiểu học thành phố Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp. ....................... 69

2.5.1. Thực trạng lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu
học theo chuẩn nghề nghiệp ........................................................................... 69
2.5.2. Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên
theo chuẩn nghề nghiệp .................................................................................. 72
2.5.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học cho
giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp .................................................... 75
2.5.4. Thực trạng kiểm tra đánh giá các kết quả hoạch bồi dưỡng năng lực dạy
học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ...................................... 78
2.5.5. Thực trạng quản lý các điều kiện để bồi dưỡng năng lực dạy học cho
giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp .................................................... 80
2.6.

Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý bồi dưỡng năng
lực dạy học cho giáo viên ở các trường tiểu học thành phố Hạ Long theo
chuẩn nghề nghiệp .......................................................................................... 82

2.7.

Đánh giá chung về khảo sát thực trạng .......................................................... 84

2.7.1. Những ưu điểm ............................................................................................... 84
2.7.2. Những hạn chế................................................................................................ 85
2.7.3. Nguyên nhân của hạn chế............................................................................... 86
Kết luận chương 2 ..................................................................................................... 88
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC
CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ HẠ

LONG THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP .................................................. 89
3.1.

Nguyên tắc chỉ đạo đề xuất biện pháp ........................................................... 89

3.1.1. Đảm bảo tính mục tiêu ................................................................................... 89
3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn ................................................................................... 89
3.1.3. Đảm bảo tính hiệu quả ................................................................................... 90
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




3.1.4. Đảm bảo tính khả thi ...................................................................................... 90
3.1.5. Đảm bảo tính hệ thống ................................................................................... 90
3.2.

Một số biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở các
trường tiểu học thành phố Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp. ....................... 91

3.2.1. Tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên về
tầm quan trọng của việc bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học
theo chuẩn nghề nghiệp .................................................................................... 91
3.2.2. Khảo sát đánh giá năng lực của giáo viên để xác định nhu cầu, nội dung,
chương trình bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên theo chuẩn nghề
nghiệp. ............................................................................................................ 93
3.2.3. Xây dựng đội ngũ báo cáo viên làm công tác bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ........................................................... 95
3.2.4. Đổi mới phương pháp, hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo
viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ............................................................ 97

3.2.5. Tăng cường kiểm tra, đánh giá việc thực hiện bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ......................................................... 100
3.2.6. Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động bồi dưỡng năng
lực dạy học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ............................. 103
3.3.

Mối liên hệ giữa các biện pháp đề xuất ........................................................ 104

3.4.

Khảo nghiệm sư phạm.................................................................................. 106

3.4.1. Mục tiêu khảo nghiệm .................................................................................. 106
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm ................................................................................. 106
3.4.3. Đối tượng khảo nghiệm ................................................................................ 106
3.4.4. Phương pháp khảo nghiệm ........................................................................... 106
3.4.5. Kết quả khảo nghiệm mức độ cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp............. 106
Kết luận chương 3 ................................................................................................... 110
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ....................................................................... 111
1. Kết luận ............................................................................................................... 111
2. Khuyến nghị ........................................................................................................ 112
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................. 114
PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

NLDH

: Năng lực dạy học

TH

: Tiểu học

GV

: Giáo viên

GVTH

: Giáo viên tiểu học

CBQL

: Cán bộ quản lý

BGDĐT

: Bộ giáo dục và đào tạo

TH

: Tiểu học

DTTS

: Dân tộc thiểu số

THPT

: Trung học phổ thông

PTDTNT

: Phổ thông dân tộc nội trú

PTDTBT

: Phổ thông dân tộc bán trú

DH

: Dạy học

NL

: Năng lực

PPDH

: Phương pháp dạy học

KTDH

: Kiến thức dạy học

BDTX

: Bồi dưỡng thường xuyên

GD & ĐT

: Giáo dục và đào tạo

BDGV

: Bồi dưỡng giáo viên

KH

: Khoa học

CN

: Công nghệ

CSVC-TBGD : Cơ sở vật chất - thiết bị dạy học
TCM

: Tổ chuyên môn

TTCM

: Tổ trưởng chuyên môn

CM-NV

: Chuyên môn - nghiệp vụ

HĐLĐ

: Hợp đồng lao động

HĐND

: Hội đồng nhân dân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1.

Quy mô, mạng lưới trường, lớp trẻ cấp học tiểu học năm học 2018 -2019 ..... 48

Bảng 2.2.

Thống kế tình hình cơ sở vật chất giáo dục tiểu học năm học 2018 - 2019..... 49

Bảng 2.3.

Thống kê đội ngũ giáo viên tiểu học thành phố Hạ Long năm học
2018 - 2019 ............................................................................................ 51

Bảng 2.4.

Thống kê về cơ cấu đội ngũ giáo viên tiểu học thành phố Hạ Long
năm học 2018 - 2019 ............................................................................. 52

Bảng 2.5.

Chất lượng đội ngũ giáo viên tiểu học thành phố Hạ Long năm
học 2018 - 2019 ..................................................................................... 53

Bảng 2.6.

Kết quả xếp loại giáo viên tiểu học năm học 2017 - 2018 ................... 55

Bảng 2.7.

Thực trạng năng lực dạy học của giáo viên các trường tiểu học
theo chuẩn nghề nghiệp ......................................................................... 56

Bảng 2.8.

Đánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên về mục tiêu bồi dưỡng
năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ........ 58

Bảng 2.9.

Thực trạng thực hiện các nguyên tắc bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp..................................... 60

Bảng 2.10. Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên
tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ........................................................... 62
Bảng 2.11. Thực trạng phương pháp bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo
viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ................................................... 64
Bảng 2.12. Thực trạng hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên
tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ........................................................... 66
Bảng 2.13. Danh sách cán bộ, giáo viên hoàn thành kế hoạch bồi dưỡng
thường xuyên năm học 2017-2018 ........................................................ 68
Bảng 2.15. Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo
viên theo chuẩn nghề nghiệp ................................................................. 73
Bảng 2.16. Thực trạng chỉ đạo thực hiện kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy
học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp .............................. 76
Bảng 2.17. Thực trạng kiểm tra đánh giá các kết quả hoạch bồi dưỡng năng
lực dạy học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ................. 79
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Bảng 2.18. Thực trạng thực hiện các điều kiện để bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp..................................... 81
Bảng 2.19. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý bồi dưỡng
năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp ........ 83
Bảng 3.1.

Kết quả khảo nghiệm mức độ cấp thiết của các biện pháp quản lý
bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn
nghề nghiệp ......................................................................................... 107

Bảng 3.2.

Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp quản lý bồi dưỡng
năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp................ 108

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục tiểu học là bậc học rất quan trọng, bởi vì nó là nền tảng của những
bậc học tiếp theo. Giáo dục tiểu học nhằm mục tiêu trang bị cho học sinh hệ thống
tri thức cơ bản ban đầu, hình thành ở học sinh những kĩ năng cơ bản nền tảng, phát
triển hứng thú học tập ở học sinh, thực hiện các mục tiêu giáo dục toàn diện đối với
học sinh tiểu học.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban chấp hành Trung ương khóa XI (nghị
quyết số 29-NQ/TW) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, với mục
tiêu tổng quát là: “Tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo
dục, đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và
nhu cầu học tập của nhân dân. Giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện
và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình,
yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả” [3].
Để thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu học nêu trên, đòi hỏi nội dung giáo
dục tiểu học phải mang tính toàn diện, cân đối giữa các mặt giáo dục: giáo dục tri
thức với giáo dục kĩ năng và giáo dục ý thức thái độ. Đồng thời phải đảm bảo tính
cân đối giữa dạy lý thuyết với dạy thực hành, quan tâm tới phát triển những kỹ năng
có tính chất nền tảng cho học sinh tiểu học, làm cơ sở ban đầu cho sự phát triển sau
này. Để thực hiện mục tiêu giáo dục trên, nhà trường tiểu học có thể tiến hành bằng
nhiều con đường khác nhau, trong đó con đường dạy học là con đường cơ bản và

quan trọng nhất.
Dạy học là một quá trình hoạt động thống nhất giữa giáo viên và học sinh.
Giáo viên giữ vai trò hướng dẫn, tổ chức, lãnh đạo, điều chỉnh hoạt động của học
sinh, còn học sinh giữ vai trò tự giác, tích cực, chủ động thông qua việc tự tổ chức
của bản thân nhằm đạt tới mục đích dạy học. Quá trình dạy học là một hoạt động
chuyên biệt và là một quá trình xã hội. Nó là một bộ phận của quá trình sư phạm
tổng thể, có ý nghĩa đặc biệt trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục. Đồng thời nó
lại chịu sự chi phối của các quá trình xã hội khác.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Để nâng cao chất lượng dạy học trong giáo dục tiểu học thì trước hết chúng
ta phải xây dựng đội ngũ giáo viên (GV) có phẩm chất chính trị vững vàng, đủ về số
lượng, đồng bộ về cơ cấu, có trình độ chuyên môn, năng lực dạy học tốt, có đạo đức
và lối sống lành mạnh, trong sáng và mẫu mực. Chính vì thế ngày 22 tháng 8 năm
2018 Bộ giáo dục và đào tạo Việt Nam đã ban hành thông tư quy định về “chuẩn
nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông” [5]. Đây là cơ sở quan trọng để
bồi dưỡng năng lực, cũng như tiền đề để đánh giá giáo viên.
Trong các trường học nói chung và Trường tiểu học (TH) nói riêng, hoạt động
dạy học chiếm vị trí đặc biệt quan trọng, trong đó giáo viên là đảm nhận chức năng
thực thi nhiệm vụ chuyên môn. Thế nên, vai trò của giáo viên là người trực tiếp quản
lý nhiều mặt hoạt động dạy học, là người chịu trách nhiệm trước Hiệu trưởng về chất
lượng giảng dạy và kết quả học tập của học sinh. Do vậy, để hoàn thành nhiệm vụ
của mình, thì người giáo viên ngoài những yêu cầu về phẩm chất đạo đức, còn phải
có năng lực chuyên môn, đặc biệt là phải có năng lực dạy học cơ bản.
Giáo dục - Đào tạo thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh trong những năm
qua đã có những bước phát triển đáng kể về chất lượng góp phần quan trọng vào
việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài thúc đẩy sự phát triển

kinh tế xã hội địa phương. Chất lượng giáo dục các cấp học nói chung và cấp TH
nói riêng có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc phát triển của thành phố. Chính vì
vậy việc bồi dưỡng năng lực dạy học của đội ngũ GV trường TH là hết sức cần
thiết. Công tác quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học của GV theo chuẩn nghề nghiệp
là yêu cầu cần thiết của thực tiễn phát triển giáo dục tiểu học. Thực tiễn bồi dưỡng
năng lực dạy học cho GV theo chuẩn nghề nghiệp đã có những thành tựu nhất định
nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của giáo dục hiện nay.
Từ các vấn đề lý luận và thực tiễn trên tôi chọn vấn đề: “Quản lý bồi dưỡng
năng lực dạy học cho giáo viên ở các trường tiểu học thành phố Hạ Long theo
chuẩn nghề nghiệp” làm đề tài nghiên cứu của mình với mong muốn tìm ra các
biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho GV ở
các trường TH thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, đáp ứng tốt yêu cầu chuẩn
nghề nghiệp mới.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




2. Mục tiêu nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng, đề tài đề xuất biện pháp quản lý
bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở các trường tiểu học thành phố Hạ Long
theo chuẩn nghề nghiệp, thông qua đó góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên
trong các nhà trường.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở các trường
tiểu học thành phố Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp.
4. Giả thuyết khoa học

Những năm qua, các nhà trường tiểu học trên địa bàn thành phố Hạ Long đã
quan tâm đến bồi dưỡng năng lực dạy học cho đội ngũ GVTH nhằm đáp ứng quy
định chuẩn nghề nghiệp của Bộ giáo dục và Đào tạo. Tuy nhiên, chất lượng đội ngũ
chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu của đổi mới giáo dục hiện nay và chưa đáp ứng
được chuẩn nghề nghiệp ở mức cao. Nguyên nhân của những tồn tại đó là do nhận
thức của CBQL và giáo viên về vai trò hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho
giáo viên chưa cao, việc bồi dưỡng NLDH chưa dựa trên nhu cầu thực tế của giáo
viên, cơ sở vật chất phục vụ bồi dường còn nhiều hạn chế… Nếu nghiên cứu đề
xuất các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học một cách khoa học, phù hợp
với điều kiện thực tiễn các trường Tiểu học ở thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh
theo chuẩn nghề nghiệp, thì sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động bồi dưỡng NLDH cho
giáo viên, từ đó sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của các trường tiểu học.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Xây dựng cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo
viên ở các trường TH theo chuẩn nghề nghiệp.
5.2. Nghiên cứu thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo
viên ở các trường tiểu học thành phố Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp
5.3. Đề xuất biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở
các trường tiểu học thành phố Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




6. Phạm vi nghiên cứu
6.1. Về nội dung nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy
học cho giáo viên ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Hạ Long theo chuẩn
nghề nghiệp mới (Thông tư số 20/2018/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 8 năm 2018 Bộ
giáo dục và Đào tạo [4] ban hành quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo

dục phổ thông).
6.2. Về chủ thể quản lý
Đề tài đề xuất các biện pháp quản lý của Hiệu trưởng để bồi dưỡng năng lực
dạy học cho giáo viên ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Hạ Long theo
chuẩn nghề nghiệp.
6.3. Về địa bàn khảo sát
Đề tài được triển khai nghiên cứu trong phạm vi 7 trường tiểu học trên địa
bàn thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, cụ thể như sau: Tiểu học Lý Thường
Kiệt, Tiểu học Bãi Cháy, TH Hạ Long, Tiểu học Võ Thị Sáu, Tiểu học Trần Hưng
Đạo, Tiểu học Trần Quốc Toản, Tiểu học Hà Khẩu.
6.4. Về khách thể điều tra
Tác giả tiến hành khảo sát 120 người, bao gồm:
- 20 CBQL các trường TH.
- 30 Tổ trưởng, tổ phó các tổ chuyên môn.
- 70 giáo viên TH.
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện mục đích và nhiệm vụ của đề tài, tác giả sử dụng các nhóm
phương pháp sau:
7.1. Phương pháp luận nghiên cứu
* Tiếp cận biện chứng: Vận dụng cơ sở lý luận của chủ nghĩa duy vật biện
chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử để nghiên cứu xem xét các vấn đề đội ngũ giáo viên
nói chung và bồi dưỡng năng lực dạy học cho đội ngũ giáo viên nói riêng.
* Tiếp cận hệ thống: Đội ngũ giáo viên ở các trường TH có mối quan hệ với
các CBQL, với hệ thống giáo dục khác, có mối quan hệ mang tính cấu trúc ràng
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




buộc với các cấp học trong hệ thống và có mối quan hệ chặt chẽ với các yêu cầu về

Giáo dục - Đào tạo nói chung và phát triển ở cấp học nói riêng.
* Tiếp cận chuẩn hóa: Việc bồi dưỡng năng lực dạy học cho đội ngũ giáo viên
ở các trường TH nhằm đảm bảo yêu cầu chuẩn hóa nghề nghiệp nằm trong xu thế
vận động chung và yêu cầu của đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt yêu
cầu nâng cao chất lượng giáo dục của bậc TH, trong đó có yêu cầu về chuẩn nghề
nghiệp của đội ngũ giáo viên.
* Tiếp cận thực tiễn: Trong điều kiện của nền kinh tế thị trường, xã hội ngày
càng phát triển và hội nhập. Điều này đã đặt ra yêu cầu đối với tất cả những người
làm trong lĩnh vực Giáo dục - Đào tạo nói chung và người giáo viên ở các trường
TH nói riêng phải không ngừng bồi dưỡng phát triển năng lực dạy học để thích ứng
với môi trường thực tiễn luôn luôn thay đổi và phát triển.
* Tiếp cận chức năng quản lý:Trong quản lý giáo dục và quản lý nhà trường
hiện đại, tiếp cận chức năng quản lý là một hướng tiếp cận cơ bản để quản trị nhà
trường hiệu quả. Người điều hành nhà trường bao quát các hoạt động bồi dưỡng
năng lực dạy học cho đội ngũ giáo viên qua các chức năng lập kế hoạch, tổ chức
thực hiện, chỉ đạo và kiểm tra.
7.2. Phương pháp nghiên cứu
7.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, khái quát hóa các tài liệu, các
kết quả nghiên cứu, các quan điểm và các khái niệm công cụ về bồi dưỡng năng lực
dạy học cho giáo viên trường TH làm cơ sở lý luận cho đề tài nghiên cứu.
7.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Sử dụng phối hợp các phương pháp sau để phân tích, tổng hợp, đánh giá thực
trạng vấn đề nghiên cứu.
- Phương pháp điều tra: Xây dựng phiếu điều tra để điều tra về thực trạng quản
lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở các trường tiểu học trên địa bàn
thành phố Hạ Long trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
- Phương pháp quan sát: Thiết kế phiếu quan sát để quan sát các hoạt động
dạy học ở các trường TH ở thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, tham quan cơ sở
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

vật chất của các nhà trường, dự các buổi dạy học do các giáo viên chủ trì để đánh
giá hoạt động và kết quả dạy học ở nhà trường TH.
- Phương pháp chuyên gia để khảo nghiệm các biện pháp đề xuất: đối tượng
là các nhà khoa học, các chuyên gia về giáo dục, những cán bộ quản lý giáo dục có
kinh nghiệm.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm là phương pháp nghiên cứu xem xét lại
những thành quả của hoạt động phát triển NLDH cho giáo viên trong quá khứ để rút
ra những kết luận bổ ích cho thực tiễn và cho khoa học. Tổng kết kinh nghiệm
thường thường hướng vào nghiên cứu diễn biến và nguyên nhân của bồi dưỡng
NLDH và nghiên cứu giải pháp thực tiễn đã áp dụng để tìm ra các giải pháp hoàn
hảo nhất để phát triển NLDH cho giáo viên.
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động yêu cầu đòi hỏi phải thu thập
nhiều tài liệu khác nhau, phải phân loại và hệ thống hóa tài liệu theo một hệ thống,
với những dấu hiệu cơ bản tìm ra những nét đặc thù, nét phổ biến của các cá nhân
và tập thể trong hoạt động bồi dưỡng NLDH cho giáo viên.
- Phương pháp khảo nghiệm là phương pháp sử dụng trí tuệ của đội ngũ
CBQL và giáo viên để xem xét nhận định về mức độ cấp thiết và tính khả thi của
các biện pháp quản lý bồi dưỡng NLDH cho giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp.
7.2.3. Các phương pháp hỗ trợ
Phương pháp thống kê toán học để phân tích kết quả khảo sát thực trạng và
kết quả khảo nghiệm.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị và danh mục tài liệu tham khảo,
luận văn được trình bày trong 3 chương, như sau:
Chương 1: Cơ sở lí luận của quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo
viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp.

Chương 2: Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở
các trường tiểu học thành phố Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp.
Chương 3: Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở
các trường tiểu học thành phố Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC
CHO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Nghiên cứu trên thế giới
Đội ngũ giáo viên có vai trò là lực lượng “Đảm bảo giáo dục có chất lượng
một cách công bằng và hiệu quả, đồng thời nâng cao cơ hội học tập suốt đời cho
tất cả mọi người” [32] và “Giáo viên có vai trò chủ yếu trong việc phục hồi thế giới
khỏi các xung đột và thảm họa tự nhiên” [33].
Cuốn sách: “Phát triển giáo viên và thay đổi giáo dục” [35], tác giả
M.Fullan và A.Hargreaves đã nghiên cứu và chỉ ra các phương diện để bồi
dưỡng năng lực cá nhân cho giáo viên, đó là: (i) Phát triển tâm lí, gồm 4 cấp độ: tự
bảo vệ, tiền đạo đức, phụ thuộc một chiều; bảo thủ, phủ định đạo đức, tự lập; lương
tâm, đạo đức, phụ thuộc có điều kiện; tự lập, tự chủ, nguyên tắc, tích hợp; (ii) Phát
triển chuyên môn, nghiệp vụ; gồm 6 cấp độ: phát triển các kĩ năng tồn tại; thành
thạo các kĩ năng dạy học cơ bản; mở rộng sự linh hoạt chuyên môn; trở thành
chuyên gia; góp phần phát triển chuyên môn của đồng nghiệp; tham gia đưa ra
quyết sách giáo dục ở mọi cấp độ; (iii) Phát triển chu kì nghề nghiệp, gồm 5 cấp
độ: khởi động nghề nghiệp; ổn định, gắn bó nghề nghiệp; các thách thức và mối
quan tâm mới và trở nên chuyên nghiệp.
Cuốn sách: “Quản lý và lãnh đạo giáo dục” [36], tác giả Bernd Meier

nghiên cứu những năng lực cơ bản mà mỗi giáo viên đều phải có được gọi là năng
lực hạt nhân nòng cốt, như: năng lực dạy học; năng lực giáo dục; năng lực chẩn
đoán; năng lực đánh giá; năng lực tư vấn; năng lực tiếp tục phát triển nghề nghiệp
và phát triển trường học. Tác giả đã nhấn mạnh vai trò của bồi dưỡng năng lực dạy
học của giáo viên trong việc nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường.
Đào tạo để nâng cao năng lực dạy học cho giáo viên là công việc mà mọi
quốc gia đều phải thực hiện. Cuốn sách: “Mô hình đào tạo giáo viên trung học phổ
thông và trung cấp chuyên nghiệp ở một số quốc gia và bài học kinh nghiệm” [11],
với sự tham gia của nhiều tác giả, từ nhiều quốc gia. Nội dung tài liệu là sản
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




phẩm nghiên cứu tổng kết mô hình đào tạo giáo viên ở một số quốc gia. Các mô
hình đào tạo giáo viên như: Mô hình đào tạo phân tầng; mô hình đào tạo theo
cụm; mô hình chương trình đào tạo tại trường phổ thông. Trong đó các mô hình đều
nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên.
Trong cuốn sách: “Công nghệ nội dung kiến thức sư phạm: Một khuôn
khổ cho các kiến thức giáo viên” [42], tác giả Mishra & Koehler cho rằng:
Trong thời đại ngày nay công nghệ thông tin được xem như một nguyên nhân và
một bánh xe thúc đẩy kết quả quá trình đổi mới giáo dục. Một yếu tố quan trọng
ảnh hưởng đến quá trình tích hợp công nghệ thông tin trong giáo dục là việc bồi
dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên hiện tại và tương lai, việc phát triển này
được xác định là ưu tiên hàng đầu trong chính sách về đổi mới giáo dục. Khung
kiến thức cần đào tạo, bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên cần phải nhấn
mạnh tầm quan trọng của công nghệ thông tin trong dạy học, nội dung đào tạo về
công nghệ bao gồm: Nội dung, phương pháp và công nghệ. Đây là khung yêu cầu
trong bồi dưỡng năng lực dạy học về lĩnh vực công nghệ thông tin trong giáo dục.
Mô hình này hiện đang được quốc tế công nhận và được áp dụng ở nhiều quốc

gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
X.L.Kixêcôp đã có nhiều công trình nghiên cứu về năng lực dạy học. Một
trong các công trình đó là: "Hình thành các năng lực, kỹ năng, kỹ xảo dạy học trong
điều kiện của nền giáo dục đại học". Tác giả F.N Gônôbôlin trong cuốn "Những
phẩm chất tâm lý của người giáo viên" đã phân tích hoạt động dạy học ở hai lĩnh
vực: Công tác dạy học và công tác giáo dục của người giáo viên. Tác giả phân tích
cụ thể những yêu cầu về chẩm chất và năng lực dạy học người giáo viên cần có để
đảm bảo hiệu quả trong giáo dục và dạy học [dẫn theo 23].
Ngoài các công trình trên còn có nhiều công trình nghiên cứu khác được dự án
Việt - Bỉ (hỗ trợ học từ xa) dịch và giới thiệu như: “Đào tạo thường xuyên" của Pierre
Besnard (Đại học Paris V-Sorbonne) và Bernard Lietard (Đại học Genève) bàn về vấn
đề người lớn tham gia đào tạo thường xuyên; "Chiến lược của giáo viên" do Paul
D.Eggen (Đại học Nord Florida) và Donald. P. Kauchak (Đại học Utah) viết đã đưa ra
nhận xét tổng quát về các mô hình và chiến lược dạy học; “Dạy học theo nhóm” của
Phlippe Meirieu nêu hiệu quả của việc dạy học theo nhóm (NXB Chronique Sociale
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




năm 1996); "Giáo viên rèn luyện tâm lý" của Jacques Nimier. Tác giả đã nêu vấn đề:
không phải việc đào tạo tâm lý chỉ làm ở các trường sư phạm mà đủ. Cả cuộc sống
nghề nghiệp của họ sau này, người giáo viên vẫn phải luôn luôn tự rèn luyện mình;
"Những cơ sở của hoạt động giảng dạy” của tập thể tác giả: E.De.corte; T.Geerlings J.peters; N.Lágerweij - R.Vandenberghe (NXB Deboeck - xuất bản lần thứ 3) đã nêu
cơ sở của giảng dạy, nội dung, mục tiêu, chức năng của việc đánh giá công tác giảng
dạy cũng như sản phẩm và quá trình của hoạt động giảng dạy; "Hướng dẫn giáo viên"
của: J.M.Deketele; M.Chastrette; D.Cros; P.Mettelin và J.Thomas đã hướng dẫn kỹ
thuật sử dụng các mục tiêu sư phạm và vấn đề kiểm tra đánh giá hay các dạng hội thảo
trong đào tạo (NXB De.Bocck U.niverists 1995); Đặc biệt cuốn "Đào tạo giáo viên về
năng lực dạy học" của Marguerite. Altet (ĐH tổng hợp Nantes) [dẫn theo 23].

Cuốn “Một số vấn đề về đào tạo giáo viên” của Michel Develay [25], nội dung
chính được trình bày theo trình tự logic Học → Dạy → Đào tạo GV, trong đó việc đào
tạo GV chú trọng đến công tác bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên, nội dung
công tác bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên bao gồm nhiều vấn đề về quan
niệm, về nội dung, về phương pháp, phương thức bồi dưỡng, năng lực giáo viên... Đó
là cuốn sách có giá trị trong công tác bồi dưỡng năng lực cho giáo viên GV.
Ở Pháp, đất nước có truyền thống coi trọng nghề dạy học, họ quan niệm:
Dạy học là một nghề đòi hỏi có trình độ chuyên sâu và được đào tạo về nghề nghiệp
rất cao. Việc bồi dưỡng năng lực dạy học cho GV ở Pháp được thực hiện theo 03
hướng chính: Coi trọng việc tự nâng cao trình độ năng lực dạy học của GV; Tạo ra
sự phù hợp với công việc đối với tất cả các GV, đặc biệt là GV dạy các môn mà lĩnh
vực đó luôn có sự phát triển mạnh mẽ và các thiết bị trở lên lạc hậu; Định kỳ xác
định những kiến thức sẽ phải đưa vào tổng thể chương trình bồi dưỡng để bồi
dưỡng GV. Pierre Besnard (Đại học Paris V-Sorbonne) và Bernard Lietard (Đại học
Genever) cùng ra cuốn “Đào tạo bồi dưỡng thường xuyên” [31]. Trong đó bàn về
vấn đề giáo viên phải tham gia bồi dưỡng thường xuyên nhằm nâng cao năng lực
giảng dạy của mình
Như vậy các công trình nghiên cứu nước ngoài thể hiện sự quan tâm cũng như
khái niệm về năng lực, năng lực dạy học, tầm quan trọng của việc bồi dưỡng năng lực
dạy học, năng lực sử dụng công nghệ thông tin cho giáo viên… Tuy nhiên, các
nghiên cứu mới dừng lại ở việc mô tả khái niệm, các loại năng lực của giáo viên còn
vấn đề quản lý bồi dưỡng năng lực cho giáo viên chưa được đề cập và nghiên cứu.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




1.1.2. Nghiên cứu tại Việt Nam
Theo quan điểm Triết học, cuốn sách: “Triết học giáo dục Việt Nam” [29],
tác giả Thái Duy Tuyên đã khái quát những năng lực và phẩm chất của người giáo

viên, gồm: chuẩn đoán được nhu cầu, nguyện vọng, khả năng của học sinh; tri thức
chuyên môn vững vàng và sâu sắc; có trình độ văn hóa chung rộng rãi; có năng lực
nắm bắt và xử lí thông tin nhanh nhạy; năng lực diễn đạt rõ ràng, ngôn ngữ lưu loát,
năng lực kiềm chế bản thân; có năng lực tổ chức quản lí, động viên, kích thích học
sinh tích cực hoạt động; xây dựng và phát triển kế hoạch, kiểm tra, đánh giá việc
thực hiện kế hoạch; phẩm chất đạo đức nghề nghiệp tốt, yêu quí học sinh, hết lòng
vì sự nghiệp giáo dục của nhân dân; nghiêm khắc với bản thân, luôn gương mẫu
trong công việc và đời sống cá nhân; có những tri thức khoa học giáo dục hiện đại
như: quan niệm về dạy học, về quan hệ thầy trò trong điều kiện hiện đại, về nhân
tài, về các giá trị đạo đức trong điều kiện toàn cầu hóa.
Cuốn sách: “Chất lượng giáo dục - Những vấn đề lí luận và thực tiễn” [8], tác
giả Nguyễn Hữu Châu nghiên cứu về mối quan hệ của giáo viên với chất lượng giáo
dục và đã chỉ ra những năng lực dạy học cơ bản mà người giáo viên cần có, đó là: (i)
năng lực chuẩn đoán; (ii) năng lực đáp ứng; (iii) năng lực đánh giá; (iv) năng lực thiết
lập mối quan hệ thuận lợi với người khác, nhất là với học sinh; (v) năng lực triển khai
chương trình giáo dục; và (vi) năng lực đáp ứng trách nhiệm với xã hội.
Trong cuốn: “Kỉ yếu hội thảo quốc gia về khoa học giáo dục Việt Nam” [4],
tham luận về “Phát triển đội ngũ giáo viên trong thế kỷ XXI” tác giả Nguyễn Thị Mĩ
Lộc cho rằng ở thế kỉ XXI phát triển đội ngũ giáo viên cần phải đạt các tiêu chuẩn
về năng lực như sau: (i) phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của người giáo viên;
(ii) năng lực tìm hiểu đối tượng và môi trường giáo dục; (iii) năng lực xây dựng kế
hoạch dạy học và giáo dục; (iv) năng lực thực hiện kế hoạch dạy học; (v) năng lực
thực hiện kế hoạch giáo dục; (vi) năng lực kiểm tra, đánh giá kết quả học tập và rèn
luyện đạo đức; (vii) năng lực hoạt động chính trị xã hội; và (viii) năng lực phát triển
nghề nghiệp. Tham luận về “Phát triển chuyên môn cho giáo viên: Những vấn đề lí
thuyết và kinh nghiệm thực tiễn”[9], các tác giả Nguyễn Thị Hồng Nam, Trịnh
Quốc Lập và Bùi Lan Chi cho rằng: Để bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

viên cần: (i) đa dạng hóa các hình thức bồi dưỡng; (ii) về hình thức tổ chức bồi
dưỡng: cần khảo sát nhu cầu người học trước khi tổ chức bồi dưỡng; nội dung bồi
dưỡng phải thiết thực, gắn với nhu cầu người học; nội dung bồi dưỡng phải được
thể hiện các phương pháp dạy học tích cực, kết hợp lí thuyết với thực hành.
Trong cuốn sách: “Nội dung phương pháp và hình thức tổ chức dạy học ở
vùng dân tộc” [27], tác giả Mông Kí SLay đã nghiên cứu sâu về các phương thức
giáo dục đặc thù đối với học sinh người DTTS. Đồng thời tác giả khẳng định vị trí,
vai trò của giáo viên người DTTS trong phát triển giáo dục ở vùng dân tộc thiểu số;
chỉ rõ những bất cập cả về kiến thức, năng lực dạy học và năng lực sử dụng Tiếng
Việt của đội ngũ giáo viên người DTTS; đề xuất giải pháp đào tạo, bồi dưỡng với
nội dung giáo dục đặc thù để khắc phục những tồn tại của giáo viên người DTTS.
Đề tài cấp Bộ: “Giải pháp đổi mới đào tạo nghiệp vụ sư phạm đáp ứng yêu
cầu giáo dục phổ thông trong thời kì mới” [13], chủ nhiệm Nguyễn Thị Kim Dung
đã xây dựng đề xuất hệ thống năng lực nghề nghiệp cần hình thành cho sinh viên sư
phạm, gồm: (i) năng lực khoa học chuyên ngành; (ii) năng lực sư phạm. Tác giả
cũng đề xuất khung chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo giáo viên theo định
hướng phát triển năng lực nghề nghiệp, gồm 5 nhóm năng lực với 30 tiêu chí: năng
lực dạy học; năng lực giáo dục; năng lực định hướng sự phát triển cá nhân học sinh;
năng lực phát triển cộng đồng nghề và xã hội và năng lực phát triển cá nhân.
Đề tài trọng điểm cấp Bộ: “Đổi mới phương thức đào tạo ở trường phổ thông
dân tộc nội trú tỉnh đáp ứng nhu cầu đào tạo cán bộ dân tộc thiểu số trong giai
đoạn hiện nay” [12], chủ nhiệm Bùi Thị Ngọc Diệp. Đề tài đã đánh giá được thực
trạng Trường PTDTNT (cấp THPT); đề xuất những nội dung và phương thức giáo
dục đặc thù ở Trường PTDTNT. Đồng thời, đề tài cũng khẳng định vai trò của giáo
viên người DTTS trong đổi mới phương thức đào tạo ở Trường PTDTNT, đặc biệt
là khi phải thực hiện những nội dung giáo dục đặc thù như văn hóa dân tộc và tri
thức địa phương. Sở dĩ như vậy là vì GV người DTTS hiểu rõ phong tục tập quán
các dân tộc; đặc điểm tâm, sinh lí học sinh dân tộc; biết tiếng dân tộc nên dễ hòa

đồng với học sinh và biết lựa chọn phương pháp giáo dục phù hợp với học sinh
DTTS. Chính vì thế cần thiết phải bồi dưỡng năng lực dạy học cho đội ngũ giáo
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




viên DTTS, từ đó thúc đẩy việc nâng cao chất lượng dạy học trong các trường
PTDTBT, đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
Trong luận án: “Phát triển đội ngũ giáo viên trung học phổ thông thành phố
Đà Nẵng trong bối cảnh hiện nay” [10], tác giả Lê Trung Chính quan niệm: Phát
triển đội ngũ giáo viên thực chất là phát triển nguồn nhân lực sư phạm trong giáo
dục, là quá trình tác động của chủ thể quản lí đến đội ngũ giáo viên nhằm phát triển
từng cá nhân và cả đội ngũ giáo viên đáp ứng mục tiêu giáo dục, các yêu cầu của
việc nâng cao chất lượng giáo dục trên tất cả các mặt: qui mô, chất lượng, hiệu quả.
Việc quản lí tốt đội ngũ giáo viên sẽ tạo ra môi trường liên nhân cách để phát triển
hoàn thiện mọi nhân cách, đó là nhân cách học sinh, nhân cách giáo viên và nhân
cách cán bộ quản lí; đây là môi trường giáo dục mà các hoạt động trong đó đem lại
cho mọi người khả năng tự giáo dục. Phát triển đội ngũ giáo viên THPT là tạo ra
một đội ngũ giáo viên THPT đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, đảm bảo năng
lực dạy học. Trên cơ sở đó đội ngũ này thực hiện tốt các yêu cầu giảng dạy, giáo
dục của giáo dục THPT. Nội dung phát triển đội ngũ giáo viên THPT gồm: Qui
hoạch, tuyển chọn, sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng; chính sách đãi ngộ và kiểm tra,
đánh giá. Các nội dung này có mối quan hệ hữu cơ, tác động lẫn nhau.
Luận văn của tác giả Diệp Thị Thu Hường Nghiên cứu “Biện pháp quản lý
hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho cho đội ngũ giảng viên ở trung tâm bồi
dưỡng chính trị Huyện đồng hỷ tỉnh Thái Nguyên” [22], sử dụng phương pháp
nghiên cứu chính là điều tra bằng phiếu hỏi với 13 giáo viên, 25 lãnh đạo các ban
xây dựng đảng và 155 học viên lớp bồi dưỡng tại trung tâm, đề tài đã cho thấy thực
trạng bồi dưỡng năng lực sư phạm chỉ đạt ở mức khá, thực trạng quản lý hoạt động

bồi dưỡng năng lực sư phạm chỉ đạt mức khá, trên cơ sở nghiên cứu thực trạng bồi
dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở trung
tâm bồi dưỡng chính trị huyện Đồng Hỷ tỉnh Thái Nguyên tác giả đề xuất 4 biện
pháp quản lý để nghiên cứu thực trạng nói trên.
Luận văn của tác giả Lý Thị Hồng Nghiên cứu “Quản lý hoạt động bồi
dưỡng kỹ năng tư vấn giáo dục cho giáo viên chủ nhiệm các trường THPT huyện
Chiêm hóa tỉnh Tuyên Quang” [21], sử dụng phương pháp nghiên cứu chính là
điều tra bằng phiếu hỏi với 18 CBQL, 120 giáo viên chủ nhiệm và 300 học sinh
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




tại 6 trường THPT trên địa bàn huyện Chiêm hóa, đề tài đã cho thấy thực trạng
kỹ năng tư vấn giáo dục ở mức trung bình khá (XTB = 3,65), thực trạng quản lý
hoạt động bồi dưỡng kỹ năng tư vấn chỉ đạt mức khá, trên cơ sở nghiên cứu thực
trạng bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng kỹ năng tư vấn giáo dục cho
giáo viên chủ nhiệm các trường THPT huyện Chiêm hóa tỉnh Tuyên Quang tác giả
đề xuất 5 biện pháp quản lý để nâng cao thực trạng nói trên.
Luận văn của tác giả Phạm Thị Mỹ Hạnh Nghiên cứu “Quản lý hoạt động
bồi dưỡng năng lực dạy học cho đội ngũ giáo viên trường THCS quận Lê Chân
Thành phố Hải Phòng” [19], sử dụng phương pháp nghiên cứu chính là điều tra
bằng phiếu hỏi với 15 CBQL và 80 giáo viên tiêu biểu ở 3 trường THCS, đề tài
đã cho thấy thực trạng bồi dưỡng năng lực dạy học chỉ đạt ở mức khá, thực trạng
quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học chỉ đạt mức khá, trên cơ sở
nghiên cứu thực trạng bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học
cho giáo viên trường THCS quận Lê Chân Thành phố Hải Phòng tác giả đề xuất
6 biện pháp quản lý để nghiên cứu thực trạng nói trên.
Luận văn của tác giả Phạm Ngọc Mẫn Nghiên cứu “Quản lý hoạt động bồi
dưỡng giáo viên các trường THPT huyện Bình Giang- Tỉnh Hải Dương đáp ứng yêu

cầu đổi mới giáo dục” [24], sử dụng phương pháp nghiên cứu chính là điều tra bằng
phiếu hỏi với 50 giáo viên ở 3 trường THPT, đề tài đã cho thấy thực trạng quản lý bồi
bồi dưỡng giáo viên chỉ đạt ở mức khá, trên cơ sở nghiên cứu thực trạng bồi dưỡng
và quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên trường THPT tác giả đề xuất 6 biện pháp
quản lý để nghiên cứu thực trạng nói trên.
Tóm lại, những công trình nghiên cứu về giáo viên, phát triển giáo viên và
bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên là những cơ sở lí luận để tác giả kế thừa,
vận dụng trong nghiên cứu “Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở
các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Hạ Long theo chuẩn nghề nghiệp”.
1.2. Bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp
1.2.1. Giáo viên tiểu học
1.2.1.1. Khái niệm
Theo điều lệ trường tiểu học “Giáo viên làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục
học sinh trong trường tiểu học và cơ sở giáo dục khác thực hiện chương trình giáo
dục tiểu học” [6].
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Giáo viên là nhân tố quyết định phần lớn chất lượng giáo dục, biến các mục
tiêu giáo dục thành hiện thực, vì vậy giáo viên phải được coi trọng. Giáo viên không
những là người giảng dạy, truyền đạt mà còn là người giáo dục, chăm sóc học sinh,
người xây dựng và hình thành nhân cách cho học sinh và là người tổ chức, thực
hiện mọi hoạt động sư phạm của môi trường giáo dục. Đối với học sinh tiểu học,
tâm hồn các em trong sáng được ví như “tờ giấy trắng” mọi tri thức đều mới mẻ. Do
đó giáo viên phải là tấm gương sáng về dạo đức, tác phong, lối sống cho học sinh
noi theo. Yêu nghề, mến trẻ, say sưa với nghề nghiệp là những phẩm chất nghề
nghiệp cực kỳ quan trọng của người giáo viên.
1.2.1.2. Nhiệm vụ của giáo viên

- Giảng dạy, giáo dục đảm bảo chất lượng theo chương trình giáo dục, kế
hoạch dạy học; soạn bài, lên lớp, kiểm tra, đánh giá, xếp loại học sinh; quản lí học
sinh trong các hoạt động giáo dục do nhà trường tổ chức; tham gia các hoạt động
chuyên môn; chịu trách nhiệm về chất lượng, hiệu quả giảng dạy và giáo dục.
- Trau dồi đạo đức, nêu cao tinh thần trách nhiệm, giữ gìn phẩm chất, danh
dự, uy tín của nhà giáo; gương mẫu trước học sinh, thương yêu, đối xử công bằng
và tôn trọng nhân cách của học sinh; bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của học
sinh; đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp.
- Học tập, rèn luyện để nâng cao sức khỏe, trình độ chính trị, chuyên môn,
nghiệp vụ, đổi mới phương pháp giảng dạy.
- Tham gia công tác phổ cập giáo dục tiểu học ở địa phương.
- Thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật và của ngành, các
quyết định của Hiệu trưởng; nhận nhiệm vụ do Hiệu trưởng phân công, chịu sự
kiểm tra, đánh giá của Hiệu trưởng và các cấp quản lí giáo dục.
- Phối hợp với Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, gia đình học sinh và
các tổ chức xã hội liên quan để tổ chức hoạt động giáo dục.
1.2.1.3. Quyền của giáo viên
- Được nhà trường tạo điều kiện để thực hiện nhiệm vụ giảng dạy và giáo
dục học sinh.
- Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ; được
hưởng nguyên lương, phụ cấp và các chế độ khác theo quy định khi được cử đi học.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN