(SKKN CHẤT 2020) thực trạng và giải pháp phòng ngừa quấy rối tình dục cho học sinh trung tâm GDNN – GDTX yên lạc

MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT................................................................................................2
BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN...................................3
1. LỜI GIỚI THIỆU.................................................................................................................3
2. TÊN SÁNG KIẾN.................................................................................................................5
3. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN........................................................................................................5
4. CHỦ ĐẦU TƯ TẠO RA SÁNG KIẾN...............................................................................5
5. LĨNH VỰC ÁP DỤNG SÁNG KIẾN..................................................................................5
6. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƯỢC ÁP DỤNG LẦN ĐẦU HOẶC ÁP DỤNG THỬ................5
7. MÔ TẢ BẢN CHẤT CỦA SÁNG KIẾN............................................................................5
7.1. Về nội dung của sáng kiến.................................................................................................5
7.1.1. Những điều kiện cho việc nghiên cứu............................................................................5
7.1.2. Các bước thực hiện giải pháp.........................................................................................6
7.1.3. Một số kết quả chính......................................................................................................20
7.2. Về khả năng áp dụng của sáng kiến...............................................................................33
8. NHỮNG THƠNG TIN CẦN ĐƯỢC BẢO MẬT (nếu có)..............................................33
9. CÁC ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT ĐỂ ÁP DỤNG SÁNG KIẾN.......................................33
10. ĐÁNH GIÁ LỢI ÍCH THU ĐƯỢC HOẶC DỰ KIẾN THU ĐƯỢC DO ÁP DỤNG
SÁNG KIẾN............................................................................................................................34
10.1. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo
ý kiến của tác giả.....................................................................................................................34
10.2. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo
ý kiến của tổ chức, cá nhân....................................................................................................35
11. DANH SÁCH NHỮNG TỔ CHỨC/CÁ NHÂN ĐÃ THAM GIA ÁP DỤNG THỬ
HOẶC ÁP DỤNG SÁNG KIẾN LẦN ĐẦU.........................................................................35
PHỤ LỤC.................................................................................................................................36
TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................................38

1

download by :

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt
THPT
GDNN – GDTX
QRTD
HS
GV
NXB

Nội dung chữ viết tắt
Trung học phổ thông
Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên
Quấy rối tình dục
Học sinh
Giáo viên
Nhà xuất bản

2

download by :


BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN

1. LỜI GIỚI THIỆU
Quấy rối tình dục gây ra những tác động vô cùng lớn cho bản thân phụ nữ và trẻ
em gái nói riêng và cho tồn xã hội nói chung - làm giảm hiệu quả công việc, học tập
gây mất tự tin và ảnh hưởng xấu tới thể chất và tinh thần của những người bị hại. Do

đó, đảm bảo mơi trường sống an tồn và đặc biệt cho đối tượng học sinh khỏi các
nguy cơ bị quấy rối tình dục là một việc làm hết sức cấp thiết.
Trong xã hội ngày nay, với sự bùng nổ của công nghệ thông tin, cùng với sự phát
triền mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường thì giới trẻ đang sống trong mối quan hệ xã
hội rất đa dạng và phức tạp. Giới trẻ hiện nay đang được hưởng rất nhiều tiện ích từ sự
phát triển của xã hội. Tuy nhiên, mặt trái của sự phát triển là những hệ lụy, những tệ
nạn xã hội mang lại, mà giới trẻ lại là đối tượng dễ bị ảnh hưởng vì các bạn vẫn còn rất
non nớt trong nhận thức, suy nghĩ và hành động. Nếu không quan tâm và can thiệp kịp
thời thì các bạn rất dễ rơi vào tình trạng trầm cảm, thiếu tự tin, cô lập....
Thời gian gần đây vấn đề trẻ em bị quấy rối, xâm hại trở nên nhức nhối hơn bao
giờ hết. Ở nước ta, thời gian gần đây, vấn đề quấy rối tình dục đang gây bức xúc trong
xã hội. Loại tội phạm này ẩn xung quanh ta, chỉ cần có cơ hội là hành động bất chấp
luân thường đạo lí, hậu quả của sự quấy rối tình dục để lại đối với nạn nhân, gia đình
và xã hội là rất nặng nề. Đó là trường hợp của ông Nguyễn Khắc Thủy (78 tuổi, ở
Vũng Tàu) bị gia đình các nạn nhân tố cáo tội dâm ô trẻ em hay vụ ca sĩ Phạm Anh
Khoa bị nhiều đồng nghiệp nữ tố cáo tội quấy rối tình dục đã làm dậy sóng dư luận
suốt thời gian qua.
Mới gần đây hàng loạt vụ việc quấy rối tình dục xảy ra chính tại trường học mà
nạn nhân là các bạn học sinh đã khiến dư luận xã hội rất quan tâm như vụ hiệu trưởng
trường phổ thông Dân tộc nội trú huyện Thanh Sơn (Phú Thọ) Đinh Bằng My bị bắt
vì có hành vi dâm ơ các nam học sinh; vụ thầy giáo ở Bắc Giang dâm ô 13 nữ sinh;
thầy giáo ở Lào Cai bị tố làm nữ sinh lớp 8 mang thai; thầy giáo ở Bình Thuận dâm ô
với 8 học sinh tiểu học… Qua những vụ việc đó, phần nào phản ánh một thực trạng vi
phạm về đạo đức ở một số người ngay cả những tầng lớp trí thức. Trên thực tế cịn rất
nhiều vụ việc mà các bạn và gia đình khơng khai báo do bị đe dọa, dùng tiền mua
chuộc hoặc cảm thấy xấu hổ. Sự im lặng sẽ để lại hậu quả rất lớn về tâm lý, sức khỏe
3

download by :

cũng như tạo đà cho những lần xâm hại tiếp theo của kẻ xấu. Vấn đề quấy rối tình dục
tại Việt Nam được ví như “phần chìm của tảng băng” mà những câu chuyện đọc được,
nghe được chỉ là một phần rất nhỏ. Một thống kê của tổ chức Action Aid tại Việt Nam
cho thấy có đến 87% phụ nữ và trẻ em gái tại thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội từng
bị quấy rối tình dục nơi cơng cộng. Trong đó đối tượng nữ học sinh, sinh viên là nhóm
dễ trở thành nạn nhân.
Ở lứa tuổi học sinh THPT, các bạn đã bắt đầu bộc lộ tâm lý giới tính, có cơ thể
gợi cảm thu hút sự chú ý của người khác giới. Tâm lý tò mò về giới tính và thích khám
phá bản thân và của người khác nhưng các bạn lại còn thiếu nhiều kiến thức về sức
khỏe sinh sản. Các bạn chưa được trang bị nhiều những kiến thức giáo dục về giới tính
và kỹ năng tự vệ khi bị quấy rối tình dục. Vì vậy, khi bị quấy rối, lạm dụng tình dục thì
khơng nhận biết được hoặc khơng biết cách phịng vệ. Các bạn cần được nâng cao
nhận thức về những biểu hiện của hành vi quấy rối tình dục, biết nói khơng với những
hành vi quấy rối tình dục và cách phịng vệ khi bị quấy rối.
Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc là một ngôi trường nằm trong khối
GDTX. Trong những năm qua, dù chất lượng đầu vào của học sinh đã được nâng lên
đáng kể nhưng nhìn chung cịn thấp so với các trường khác trên địa bàn tỉnh. Nhận
thức của nhiều bạn học sinh còn hạn chế nên hiện tượng bị quấy rối tình dục trong học
sinh là khơng tránh khỏi. Học sinh với bản tính thật thà, hiền lành các bạn dễ bị lợi
dụng trong các mối quan hệ khác giới. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến việc học
tập mà có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm, sinh lí của các bạn. Mặt khác,
điều kiện sống gia đình tuy khơng cịn nhiều khó khăn nhưng một bộ phận các bạn lại
sống trong những gia đình thiếu sự quan tâm, chăm sóc của cha mẹ nên các bạn còn
thiếu những hiểu biết nhất định về vấn đề này. Vì vậy ở các bạn học sinh đang tồn tại
một khoảng trống không hề nhỏ về ý thức bảo vệ bản thân lẫn kiến thức về cách
phòng tránh và xử lý những tình huống liên quan đến quấy rối tình dục. Theo các
chuyên gia bảo vệ và chăm sóc sức khỏe thuộc Bộ Lao động Thương binh và Xã hội,
“Nguyên nhân chính khiến học sinh dễ bị tấn cơng tình dục là do thiếu kĩ năng tự bảo
vệ bản thân, dễ tin vào lời nói của người khác, khơng có kĩ năng phân biệt những

hành vi quấy rối tình dục và những hành vi khác…”. Xuất phát từ thực tế trên, để tìm
hiểu thực trạng mức độ hiểu biết, kĩ năng phịng ngừa quấy rối tình của học sinh
Trung tâm GDNN - GDTX Yên Lạc hiện nay như thế nào. Gia đình, nhà trường, xã
4

download by :


hội và bản thân các bạn học sinh cần có những giải pháp gì để phịng ngừa quấy rối
tình dục cho các bạn học sinh Trung tâm GDNN - GDTX n Lạc từ đó hình thành
những chủ nhân tương lai của đất nước có đủ đức - trí - thể - mĩ? Vì vậy tơi đã quyết
định chọn đề tài “Thực trạng và giải pháp phịng ngừa quấy rối tình dục cho học sinh
Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc” làm đề tài nghiên cứu.
2. TÊN SÁNG KIẾN
Thực trạng và giải pháp phịng ngừa quấy rối tình dục cho học sinh Trung tâm
GDNN – GDTX Yên Lạc.
3. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN
- Họ và tên: Nguyễn Thị Dung
- Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc.
- Số điện thoại: 0374 690 356.
Email:
4. CHỦ ĐẦU TƯ TẠO RA SÁNG KIẾN
Tác giả cùng với sự hỗ trợ của Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc về cơ sở
vật chất - kỹ thuật trong quá trình viết sáng kiến và thực nghiệm sáng kiến.
5. LĨNH VỰC ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
Tâm lý xã hội và hành vi: Quấy rối tình dục là một trong những vấn đề nhận
được sự quan tâm rất lớn của xã hội đặc biệt khi nạn nhân của hành vi này là trẻ em,
học sinh - sinh viên. Theo quan niệm của xã hội Việt Nam, tình dục là vấn đề tế nhị,
nhạy cảm nên việc giảng dạy những kỹ năng cơ bản hay kiến thức về sức khỏe sinh
sản, tình dục trong gia đình, nhà trường vẫn chưa thực sự được chú trọng.

Qua việc nghiên cứu, tìm hiểu thực trạng hiểu biết của học sinh tại Trung tâm
GDNN - GDTX Yên Lạc về quấy rối tình dục, tơi hi vọng sáng kiến sẽ giúp các em
học sinh nâng cao được nhận thức, kĩ năng và đề ra được các giải pháp phòng ngừa,
đấu tranh các biểu hiện của hành vi quấy rối tình dục dưới mọi hình thức nhằm hạn
chế ảnh hưởng của vấn nạn này đối với mọi người và đặc biệt đối với học sinh.
6. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƯỢC ÁP DỤNG LẦN ĐẦU HOẶC ÁP DỤNG THỬ
Từ tháng 8/2019 đến tháng 11/2019.
7. MÔ TẢ BẢN CHẤT CỦA SÁNG KIẾN
7.1. Về nội dung của sáng kiến
7.1.1. Những điều kiện cho việc nghiên cứu
5

download by :


Tôi lựa chọn Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc vì Trung tâm có những điều
kiện thuận lợi cho việc nghiên cứu:
+ Lãnh đạo Trung tâm luôn quan tâm, sát sao chuyên môn, nỗ lực trong bối
cảnh đổi mới căn bản tồn diện ngành giáo dục.
+ Trung tâm có khá đủ cơ sở vật chất, thiết bị dạy học cần thiết.
+ Giáo viên: Là giáo viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong nhiều năm, có lịng
nhiệt tình và trách nhiệm cao trong công tác giảng dạy và giáo dục học sinh.
+ Học sinh: Học sinh được chọn tham gia nghiên cứu đều tích cực chủ động,
thành tích học tập của năm trước ở mức trung bình, khá trở lên.
7.1.2. Các bước thực hiện giải pháp
a. Bước 1: Đưa ra giả thuyết khoa học
Thực trạng mức độ hiểu biết về quấy rối tình của học sinh trung tâm GDNN GDTX Yên Lạc hiện nay như thế nào? Quấy rối tình dục gây ra những hậu quả gì đến
các bạn học sinh Trung tâm GDNN - GDTX Yên Lạc? Gia đình, nhà trường, xã hội và
bản thân các bạn học sinh cần có những giải pháp gì để phịng ngừa vấn nạn quấy rối
tình dục trong cuộc sống.

b. Bước 2: Xác định mục tiêu nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu nhằm:
Phân tích, đánh giá thực trạng mức độ hiểu biết, vận dụng kĩ năng phịng chống
quấy rối tình dục của học sinh Trung tâm GDNN - GDTX n Lạc.
Tìm hiểu, phân tích nguyên nhân của thực trạng quấy rối tình dục trong học sinh
Trung tâm GDNN - GDTX Yên Lạc.
Đề xuất các giải pháp phịng ngừa quấy rối tình dục cho học sinh Trung tâm
GDNN - GDTX Yên Lạc.
c. Bước 3: Xác định đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu
Học sinh Trung tâm GDNN - GDTX Yên Lạc
- Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi thời gian: từ tháng 8/2019 đến tháng 11/2019.
- Phạm vi không gian: Trung tâm GDNN - GDTX Yên Lạc, xã Tam Hồng, huyện
Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc.
- Phạm vi nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng nhận thức về quấy rối
6

download by :


tình dục, đề xuất các giải pháp phịng ngừa quấy rối tình dục cho học sinh Trung tâm
GDNN – GDTX Yên Lạc.
d. Bước 4: Xác định phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết:
Phương pháp nghiên cứu lý thuyết là phương pháp thu thập thông tin thông qua
đọc sách báo, tài liệu nhằm mục đích tìm chọn những khái niệm và tư tưởng cơ bản là
cơ sở lý luận của đề tài, hình thành giả thuyết khoa học, dự đốn những thuộc tính của
đối tượng nghiên cứu, xây dựng những mơ hình lý thuyết hay thực nghiệm ban đầu.
Trong đề tài này tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu lý thuyết trên cơ sở thu

thập thông tin từ các cơng trình khoa học, sách, báo được xuất bản và nghiên cứu
chính thức về kiến thức, kỹ năng phịng ngừa quấy rối tình dục cho học sinh trong
trường học. Trên cơ sở đó, tiến hành phân tích, so sánh, tổng hợp các khái niệm về
hành vi quấy rối tình dục, các biểu hiện và hậu quả của các hành vi quấy rối tình dục
với nạn nhân; đặc điểm tâm, sinh lý của học sinh trung học phổ thông nói chung và
học sinh Trung tâm GDNN - GDTX Yên Lạc nói riêng (tâm lý lứa tuổi thanh niên giai
đoạn đầu) và thực trạng học sinh đang chịu tác động mạnh mẽ của vấn nạn quấy rối
tình dục làm cơ sở lý luận của đề tài.
- Phương pháp điều tra:
Điều tra là phương pháp khảo sát một nhóm đối tượng nhằm phát hiện các quy
luật phân bố, trình độ phát triển, đặc điểm của đối tượng nghiên cứu. Kết quả của
phương pháp điều tra là những thông tin quan trọng về đối tượng nghiên cứu làm cơ sở
thực tiễn để đề xuất các giải pháp.
Trong đề tài này tác giả dùng phương pháp điều tra bằng bảng hỏi với các câu
hỏi khác nhau về nhiều mức độ để học sinh Trung tâm GDNN - GDTX Yên Lạc trả lời
các câu hỏi điều tra về thực trạng hiểu biết và kĩ năng phịng ngừa quấy rối tình dục
cho học sinh.
- Phương pháp chuyên gia:
Phương pháp chuyên gia là phương pháp điều tra qua đánh giá của các chuyên
gia về một vấn đề, một sự kiện khoa học nào đó. Thực chất đây là phương pháp sử
dụng trí tuệ, khai thác ý kiến đánh giá của các chun gia có trình độ cao để xem xét,
nhận định một vấn đề, một sự kiện khoa học để tìm ra giải pháp tối ưu cho vấn đề, sự
kiện đó. Phương pháp chuyên gia rất cần thiết cho người nghiên cứu không chỉ trong
7

download by :


q trình nghiên cứu mà cịn cả trong q trình nghiệm thu, đánh giá kết quả, hoặc
thậm chí cả trong quá trình đề xuất giả thuyết nghiên cứu, lựa chọn phương pháp

nghiên cứu, củng cố các luận cứ…..
- Phương pháp xử lý số liệu bằng toán thống kê:
Sử dụng một số cơng thức tốn học để xử lý thống kê và đánh giá kết quả điều
tra, kết quả thực nghiệm.
- Phương pháp phỏng vấn:
Tác giả tiến hành những cuộc phỏng vấn với các bạn học sinh Trung tâm GDNN
- GDTX Yên Lạc về thực trạng quấy rối tình dục đang xảy ra trực tiếp trong lứa tuổi
các bạn như thế nào, đồng thời tìm ra giải pháp tốt nhất đẩy lùi vấn nạn đó.
e. Bước 5: Xác định cơ sở lí luận của vấn đề nghiên cứu
- Khái niệm về quấy rối tình dục
Quấy rối tình dục xuất hiện trong nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống, ở mọi
nơi, mọi lúc. Pháp luật quốc tế và pháp luật Việt Nam đều có quy định về quấy rối tình dục.
Theo đạo luật Quyền công dân Liên bang năm 1964 của Mỹ, quấy rối tình dục là một
trong các hình thức phân biệt giới tính. “Quấy rối tình dục là thực hiện các hành vi như
dùng lời ve vãn tình dục, yêu cầu quan hệ tình dục trái ý muốn của người khác, dùng cử
chỉ, lời nói gợi ý về tình dục mà thái độ phục tùng hay phản đối của cá nhân được gợi ý
có liên quan đến quyền lợi, cơng việc, mơi trường lao động của cá nhân đó”. Theo chỉ thị
2002/73 của Liên minh châu Âu, quấy rối tình dục được hiểu là: “Khi một thái độ có liên
quan đến giới tính thể hiện ở hình thức có từ ngữ, khơng từ ngữ hay bằng cơ thể có mục
đích hay có tác động làm tổn thương đến phẩm giá của một người hay tạo nên một môi
trường mang nhiều dọa dẫm, thù địch, hạ thấp, lăng nhục, xúc phạm hay bối rối”.
Thực tế, ở công sở hay bất cứ đâu người ta cũng có thể bắt gặp những câu
chuyện tiếu lâm, bàn tán về các bộ phận trên cơ thể người khác. Mọi người cho rằng
đấy là những câu nói đùa chứ khơng ý thức được rằng đó là biểu hiện của hành vi quấy rối
tình dục
Rất nhiều người đã từng bị quấy rối tình dục ở các mức độ khác nhau, nhưng
phần lớn đều chỉ biết âm thầm chịu đựng vì tâm lý mặc cảm, xấu hổ, sợ thị phi. Với
văn hóa Á Đơng, chủ đề sách nhiễu tình dục thường được coi là nhạy cảm để thảo luận
cơng khai vì cịn q nhiều định kiến đối với các nạn nhân.
Pháp luật hiện cũng chưa quy định, hướng dẫn cụ thể về hành vi “Quấy rối tình

8

download by :


dục”, mặc dù trong thực tế rất phổ biến và gây nguy hiểm cho xã hội. Tuy nhiên, hiện
nay ở nhiều nơi đang rộ lên phong trào học kỹ năng tự vệ, dạy kỹ năng sống để nhận
biết các hành vi quấy rối, xâm hại tình dục.
Ở Việt Nam trích theo Bộ quy tắc ứng xử quấy rối tình dục tại nơi làm việc thì:
“Quấy rối tình dục là hành vi có tính chất tình dục gây ảnh hưởng tới nhân phẩm của
nữ giới và nam giới, đây là hành vi không được chấp nhận, không mong muốn và
không hợp lý làm xúc phạm đối với người nhận và tạo ra môi trường làm việc bất ổn,
đáng sợ, thù địch và khó chịu…”
Như vậy, hai vấn đề mấu chốt để xác định quấy rối tình dục là thái độ của nạn
nhân bị quấy rối tình dục và tính chất gợi dục của hành vi quấy rối. Một người chỉ bị
buộc tội quấy rối tình dục khi hành vi quấy rối gây phiền hà cho người bị quấy rối
hoặc khi nạn nhân đồng tình chỉ vì muốn khỏi bị đối xử tệ trong cơng việc, học tập…
khi có những hành vi mang tính chất tình dục khơng mong muốn, khơng được chấp
nhận thì đó là quấy rối tình dục.
- Khái niệm quấy rối tình dục với học sinh THPT:
Quấy rối tình dục với học sinh THPT là hành vi có tính chất tình dục gây ảnh
hưởng tới nhân phẩm, tinh thần, sức khỏe của học sinh, đây là hành vi không được
chấp nhận, không mong muốn và không hợp lý làm xúc phạm đối với học sinh và tạo ra
môi trường sống, học tập bất ổn, đáng sợ, thù địch và khó chịu. Trong đề tài, tơi sử dụng
khái niệm này vào mục đích nghiên cứu của mình.
Trong nhà trường THPT, môi trường giáo dục dù được xây dựng lý tưởng đến
đâu cũng khơng thể loại bỏ hồn tồn nguy cơ bị quấy rối tình dục. “Hành vi quấy rối
tình dục khơng chỉ xuất phát từ người dạy mà cịn có thể xuất phát từ người học, nạn
nhân trong trường hợp này có thể là cả học sinh và giáo viên. Những nghiên cứu gần
đây cho thấy không chỉ nữ giới mà cả nam giới cũng có thể trở thành nạn nhân của

quấy rối tình dục nhưng phần lớn nạn nhân của quấy rối tình dục ở Việt Nam là nữ
giới.” Các hành vi quấy rối tình dục có thể xảy ra bên trong và bên ngoài các nhà
trường nhưng thường ở những nơi công cộng như: Đường phố, công viên, nhà vệ sinh
hoặc các phương tiện công cộng. Rất nhiều các vụ quấy rối tình dục trong và ngồi nhà
trường đã được báo chí đề cập và bị xử lý. Những vụ việc quấy rối tình dục sẽ làm
mơi trường học tập, tâm sinh lý của học sinh bị ảnh hưởng nghiêm trọng và nhất là
gây thiệt hại đến uy tín của đơn vị. Do vậy, phịng chống quấy rối tình dục khơng chỉ
9

download by :


cần thiết đối với mỗi cá nhân mà còn là nhiệm vụ của nhà trường và xã hội.
- Đặc điểm của hành vi quấy rối tình dục:
Quấy rối tình dục có thể biểu hiện qua những hành động, lời nói mà đơi khi nhiều
người ít nghi ngờ. Nhiều người thường xun nghe những câu nói đùa, nhận xét về
giới tính, cơ thể của bản thân từ người khác giới. Nhưng họ không ngờ rằng đây là
biểu hiện của quấy rối tình dục.
Quấy rối tình dục là vi phạm đạo đức, là hành vi thiếu văn hóa, vì nó khơng phù
hợp với các chuẩn mực ứng xử giữa người và người. Từ những câu tán tỉnh tục tĩu, đùa
cợt quá trớn liên quan đến giới tính, những ánh mắt nhìn hau háu, sỗ sàng, thô lỗ
chứng tỏ một sự thiếu văn hóa làm người xung quanh khó chịu. Những hành động
đụng chạm thân thể cố ý, nhất là ở những vùng nhạy cảm tại nơi công cộng như trên
xe buýt vào giờ cao điểm, trong cầu thang máy… cũng gây sự bực bội, tức giận, cảm
giác khinh bỉ ở người phải chịu đựng. Đến những sự gạ gẫm, những hành vi sàm sỡ
lúc vắng người, dùng tiền bạc hoặc những ưu đãi nào đó để mua chuộc. Tuy ở một số
nước chưa coi là phạm pháp nhưng đủ để làm nạn nhân cảm thấy lòng tự trọng bị tổn
thương, bị xúc phạm đến nhân phẩm. Nạn nhân luôn luôn “sống trong sợ hãi”, sợ bị
đàm tiếu, sợ bị đánh ghen, sợ bị trả thù vì khơng chịu “chiều”, khơng đáp ứng mong
muốn của người quấy rầy ở cương vị cao hơn mình, người đó nắm được điểm yếu của

mình. Đến những vụ cưỡng đoạt, xâm hại tình dục, chiếm đoạt thân thể thì ở bất cứ
nước nào cũng bị coi là một hành vi tội phạm, một bên chủ động và bên kia là “nạn
nhân”, hay nói đúng hơn là “người bị hại”. “Người bị hại” thường yếu thế hơn về địa
vị, đẳng cấp hoặc tài chính (là học sinh, là nhân viên cấp dưới, là người làm công,
người nghèo phải lao động kiếm sống…), đó là lý do khiến họ phải chấp nhận, nên đa
số các vụ quấy rối tình dục bị giấu diếm, ít khi bị phanh phui.
Trích Bộ quy tắc ứng xử QRTD tại nơi làm việc biểu hiện cuả hành vi quấy rối
tình dục gồm:
Quấy rối tình dục bằng hành vi mang tính thể chất như tiếp xúc, hay cố tình động
chạm khơng mong muốn, sờ mó, vuốt ve, cấu véo, ôm ấp hay hôn cho tới tấn cơng tình
dục, cưỡng dâm, hiếp dâm. Những hành vi dạng này thường ít xảy ra nhưng thường bất
ngờ làm cho người bị tấn công hốt hoảng, sợ hãi.
Quấy rối tình dục bằng lời nói gồm các nhận xét khơng phù hợp về mặt xã hội,
văn hóa và khơng được mong muốn, bằng những ngụ ý về tình dục như những truyện
10

download by :


cười gợi ý về tình dục hay những nhận xét về trang phục hay cơ thể của một người nào
đó khi có mặt họ hoặc hướng tới họ. Hình thức này còn bao gồm cả những lời đề nghị
và những yêu cầu không mong muốn hay lời mời đi chơi mang tính cá nhân một cách
liên tục. Việc quấy rối tình dục bằng lời nói gây hậu quả nặng nề về tinh thần, tâm lý
học sinh ám ảnh tâm hồn, ảnh hưởng tới sự phát triển lành mạnh của trẻ. Điều nguy
hại là hành vi quấy rối này không để lại vết thương, dấu vết thực thể, bằng chứng cũng
khó thu thập do nạn nhân khơng có phương tiện ghi âm, cịn kẻ biến thái thì lợi dụng
hồn cảnh khơng có nhân chứng để hành động.
Quấy rối tình dục bằng hành vi phi lời nói gồm các hành động khơng được mong
muốn như ngơn ngữ cơ thể khiêu khích, biểu hiện khơng đứng đắn, cái nhìn gợi tình,
nháy mắt liên tục, các cử chỉ của các ngón tay… Hình thức này cũng bao gồm việc

phô bày các tài liệu khiêu dâm, hình ảnh, vật, màn hình máy tính, các áp phích, thư
điện tử, ghi chép, tin nhắn liên quan tới tình dục.
Tuy nhiên, quấy rối tình dục bằng hành vi trực tiếp dễ nhận diện hơn, trong khi
đó quấy rối tình dục bằng lời nói hoặc hành vi phi lời nói thường bị nhầm lẫn là chọc
ghẹo hoặc tán tỉnh do vậy hầu hết nạn nhân khi bị quấy rối tình dục trong trường hợp
này đều phớt lờ coi như khơng có chuyện gì xảy ra, chối bỏ xem nó là đùa vui, tán tỉnh
hoặc né tránh không tiếp xúc.
Những kẻ thường có hành vi quấy rối tình dục thường là những kẻ thuộc trong
các đối tượng có biểu hiện: lợi dụng quyền lực, đe doạ, ép buộc; lợi dụng lịng tin để
lơi kéo, lừa dối trẻ; lợi dụng hiểu biết còn non nớt của trẻ nhỏ; lợi dụng tâm lý mới lớn
hoặc muốn làm người lớn; lợi dụng sự tị mị về giới tính, tình dục của trẻ mới lớn,
thanh thiếu niên; doạ nạt cơng bố hình ảnh hoặc chuyện riêng tư của trẻ cho cha mẹ,
người thân; doạ đăng tin bài, hình ảnh khơng hay về trẻ.
Như vụ việc học sinh H.T.H, 13 tuổi, học lớp 8 của trường THCS Thượng Hà
(Bảo Yên, Lào Cai) bị đối tượng Nguyễn Việt Anh là thầy giáo trong trường quấy rối
tình dục đến mức mang thai. Và để dụ dỗ thầy giáo này đã mua cho H một điện thoại
thông minh để làm phương tiện liên lạc. Chúng ta thấy đối tượng đã lợi dụng sự non
nớt của một đứa trẻ mới lớn, dùng quyền lực, lợi dụng lòng tin của học trị nhiều lần
dụ dỗ, quan hệ tình dục làm H có thai và đây là cách tương đối phổ biến trong thực tế.
- Hậu quả của hành vi quấy rối tình dục:
Tác động tiêu cực của quấy rối tình dục phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể,
11

download by :


vào mức độ của sự quấy rối, vào thời gian dai dẳng mà “nạn nhân” phải chịu đựng.
Khi những hành vi QRTD lặp đi lặp lại sẽ làm cho nạn nhân từ trạng thái xấu hổ, bực
mình, khó chịu chuyển sang sợ hãi, hoang mang, rơi vào khủng hoảng tinh thần và có
những ám ảnh thường xuyên. Họ mất sự tự tin và lòng tin vào người khác. Dần dần

mất thoải mái kèm sợ hãi sẽ tạo nên một yếu tố mới xen lẫn vào đời sống làm thay đổi
tâm lý của họ. Sự chịu đựng, ấm ức, buồn tủi làm đầu óc họ bị căng thẳng, dẫn đến
trầm cảm, bi quan, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và khả năng học tập và làm việc.
Gần đây, rất nhiều câu chuyện được bộc lộ trên một số diễn đàn, lên án những
hành vi quấy rối tình dục từ thời thơ ấu của nhiều nghệ sĩ, nhiều nạn nhân ở các cơ
quan, công sở. Bởi lẽ, nỗi ám ảnh trong lịng họ đến lúc khơng thể im lặng khi những
vụ quấy rối xảy ra ngày càng nhiều, nhất là những trẻ em gái. Hậu quả để lại tác động
đến mọi mặt của cuộc sống nạn nhân:
Sự thương tổn về mặt tinh thần: Nạn nhân cảm thấy mình bị xúc phạm đến nhân
phẩm, các nạn nhân của QRTD có thể mắc các hội chứng suy nhược, đau đầu, mệt
mỏi… Cộng thêm với sự im lặng, khơng phản ứng lại, thậm chí thỏa hiệp, để lại những
ẩn ức không được giải tỏa nên những hội chứng trên càng thêm trầm trọng. Những
triệu chứng trên thể hiện rõ ở phụ nữ hơn ở nam giới vì bản chất của họ vốn yếu đuối,
ít đấu tranh, không muốn làm to chuyện mà chỉ âm thầm chịu đựng. Điển hình vào
tháng 5/2017 nữ ca sĩ Thủy Tiên tiết lộ từng bị đánh đập và quấy rối tình dục khi lên
10 tuổi. Cơ bị con trai nuôi của bà chủ nhà quấy rối nhiều lần, cô đã âm thầm chịu đựng
suốt một thời gian dài. Nữ ca sĩ chia sẻ “Qng thời gian đó tơi chỉ muốn chết thôi”.
Khi hành vi QRTD thực hiện với những em nhỏ ở tuổi vị thành niên thì hành
động xấu xa này càng đáng bị lên án, vì nó tạo ra một vết thương tinh thần sâu xa, làm
chúng mất lịng tin vào tình u, vào con người và vào chính mình, có khi đeo bám
suốt cả cuộc đời những nạn nhân trẻ tuổi. QRTD xảy ra ở trường học, bị coi là sự vi
phạm đạo đức nghiêm trọng mà báo chí đã từng tố cáo những vụ “đổi tình lấy điểm”,
còn gây ra những hiện tượng bỏ học, chuyển trường… Ở mức cao nhất, khi bị xâm hại
tình dục, nhiều em đã trở nên chai lỳ, bất cần đời, nổi loạn hoặc trở thành những phần
tử bất mãn xã hội. Ngoài tác động đến tâm lý, QRTD ảnh hưởng đến sức khỏe “người
bị hại”. Những tác động tâm lý có thể làm rối loạn hệ tiêu hóa, đau dạ dày, tăng huyết
áp, rối loạn chức năng sinh lý, lãnh cảm ở phụ nữ.
Sự tổn hại về kinh tế cho nạn nhân: Khi người quấy rối là chính ơng chủ của
12

download by :


công ty, là các quan chức cấp cao hơn trong cơng sở, là thầy giáo ở nhà trường, thì
những hành động phản kháng của “nạn nhân” có thể dẫn đến những tác hại trực tiếp
đến bản thân họ như bị trù dập, mất cơ hội thăng tiến, thậm chí dễ dàng mất việc làm,
bị đuổi học tác động đến tương lai, cuộc sống của bản thân và gia đình họ.
Quấy rối tình dục cịn gây ra những hậu quả xã hội. Tình trạng này dẫn đến việc
thường xuyên nghỉ học, chuyên cần học tập suy giảm, lo lắng tiếp tục bị quấy rối, sợ
hãi khi nghĩ lại tình huống xảy ra… có thể bỏ học, chuyển trường
Tóm lại quấy rối tình dục là một "vấn nạn" đáng sợ ở nhiều nơi. Hành vi này có
thể khiến nạn nhân gặp phải một loạt các tác động tiêu cực, bao gồm bối rối, sợ hãi, lo
lắng và trầm cảm, hiệu suất học tập suy giảm.
- Đặc điểm lứa tuổi học sinh THPT nói chung và học sinh Trung tâm GDNN –
GDTX nói riêng:
Học sinh THPT nói chung và trung tâm GDTX nói riêng còn gọi là tuổi thanh
niên, là giai đoạn phát triển bắt đầu từ lúc dậy thì và kết thúc khi bước vào tuổi người
lớn. Tuổi thanh niên được tính từ 15 đến 25 tuổi, được chia làm 2 thời kì:
+ Thời kì từ 15-18 tuổi: gọi là tuổi đầu thanh niên
+ Thời kì từ 18-25 tuổi: giai đoạn hai của tuổi thanh niên (thanh niên sinh viên)
Tuổi thanh niên cũng thể hiện tính chất phức tạp và nhiều mặt của hiện tượng, nó
được giới hạn ở hai mặt: sinh lí và tâm lý. Đây là vấn đề khó khăn và phức tạp vì
khơng phải lúc nào nhịp điệu và các giai đoạn của sự phát triển tâm sinh lý cũng trùng
hợp với các thời kỳ trưởng thành về mặt xã hội. Có nghĩa là sự trưởng thành về mặt
thể chất, nhân cách trí tuệ, năng lực lao động sẽ không trùng hợp với thời gian phát
triển của lứa tuổi. Chính vì vậy mà các nhà tâm lý học Macxit cho rằng: khi nghiên
cứu tuổi thanh nên thì cần phải kết hợp với quan điểm của tâm lý học xã hội và phải
tính đến quy luật bên trong của sự phát triển lứa tuổi. Do sự phát triển của xã hội nên
sự phát triển của trẻ em ngày càng có sự gia tốc, trẻ em lớn nhanh hơn và sự tăng
trưởng đầy đủ diễn ra sớm hơn so với các thế hệ trước, nên tuổi dậy thì bắt đầu và kết

thúc sớm hơn khoảng 2 năm. Vì vậy, tuổi thanh niên cũng bắt đầu sớm hơn. Nhưng
việc phát triển tâm lý của tuổi thanh niên không chỉ phụ thuộc vào giới hạn lứa tuổi,
mà trước hết là do điều kiện xã hội có ảnh hưởng đến sự phát triển lứa tuổi. Trong
thời đại ngày nay, hoạt động lao động và xã hội ngày càng phức tạp, thời gian học tập
của các bạn kéo dài làm cho sự trưởng thành thực sự về mặt xã hội càng đến chậm.
13

download by :


Điều đó cho ta thấy rằng thanh niên là một hiện tượng tâm lý xã hội. Học sinh trong
các trung tâm GDNN - GDTX nói chung, của tỉnh Vĩnh Phúc nói riêng thường đa
dạng về hồn cảnh gia đình và điều kiện học tập, về trình độ, về hiểu biết xã hội và
vốn kinh nghiệm sống. Tuy nhiên, phần lớn học sinh trong các cơ sở GDNN - GDTX
có một số đặc điểm chung sau đây:
- Học sinh trong các cơ sở GDTX có lịng tự trọng cao, dễ tự ái. Vì vậy trong quá
trình dạy học, giáo viên cần phải tôn trọng, tránh xúc phạm, chê bai.
- Học sinh thường có tính bảo thủ cao. Do đó cần phải tìm hiểu quan niệm, kinh
nghiệm đã có của người học để phân tích cho người học tự thấy được cái sai, cái chưa
đúng, chưa đầy đủ trong nhận thức và hiểu biết trước đây của mình (thường thơng qua
ý kiến của nhóm, của lớp).
- Học sinh thường tự ti, mặc cảm do học kém. Giáo viên cần phải thường xuyên
khen thưởng, động viên kịp thời để khuyến khích người học.
- Học sinh thường mệt mỏi, tư tưởng dễ bị phân tán.
Vì những đặc điểm trên mà học sinh GDTX chỉ học tốt nhất khi:
- Cảm thấy được tôn trọng, được đối xử bình đẳng.
- Thấy ý kiến của mình được đề cao, chú ý lắng nghe.
- Được tham gia, được phát biểu, trao đổi chia sẻ kinh nghiệm.
- Tự mình phát hiện vấn đề, giải quyết vấn đề và tự rút ra kết luận, không bị áp
đặt. Học sinh chỉ nhớ:

+ 20% những điều được nghe.
+ 40% những điều nghe và thấy.
+ 80% những điều tự phát hiện, khám phá ra.
- Tự mình thấy được cái chưa đúng, chưa chính xác, chưa đầy đủ trong nhận
thức, kinh nghiệm trước đây của mình.
- Cảm thấy tự tin, khơng cịn cảm giác sợ sệt, ngại ngùng, xấu hổ.
- Được động viên, khen thưởng kịp thời.
- Được học trong khơng khí vui vẻ, nhẹ nhàng, thoải mái.
- Nội dung học thiết thực, phù hợp và có thể vận dụng được ngay.
- Giáo viên nhiệt tình, thơng cảm, gần gũi.
- Phương pháp giảng dạy phù hợp, dễ hiểu, hấp dẫn.
- Được trực quan, được thực hành, được củng cố thường xuyên.
14

download by :


Tóm lại, học sinh trong các cơ sở GDNN - GDTX có một số đặc điểm khác so
với học sinh phổ thông. Học sinh trong các cơ sở GDNN - GDTX có nhiều khó khăn
hơn trong học tập, ngồi những khó khăn khách quan, có thật, cũng có nhiều khó khăn
do người học tự ti, mặc cảm ít chia sẻ hoặc do giáo viên có những nhận định, đánh giá
sai lầm. Học sinh trong các cơ sở GDNN - GDTX vẫn có khả năng học tốt nếu phương
pháp giảng dạy phù hợp, nếu giáo viên biết phát huy thế mạnh của họ và biết giúp họ
khắc phục dần những nhược điểm, hạn chế đến mức khơng cịn là những trở ngại đáng kể.
- Đặc điểm về gia đình, xã hội hiện nay ảnh hưởng đến học sinh Trung tâm GDNN –
GDTX Yên Lạc trước nạn quấy rối tình dục:
*Ảnh hưởng của gia đình:
Thứ  nhất, gia đình là nơi diễn ra những mối quan hệ xã hội đầu tiên của con
người. Những mối quan hệ trực tiếp giữa đứa trẻ và cha mẹ là những tác động qua lại
đầu tiên trong đời sống xã hội của đứa trẻ. Trong gia đình, các bạn nhận được những

kinh nghiệm và kỹ năng sống đầu tiên. Tuy nhiên, dường như bố mẹ và những người
lớn trong gia đình ít dành thời gian dạy các bạn những kỹ năng sống cần thiết, ngay cả
những kỹ năng tự chăm sóc và phục vụ bản thân mình.
Với thực trạng hiện nay khi mà rất nhiều học sinh tại Trung tâm GDNN – GDTX
n Lạc một số gia đình có sự thiếu hụt những kỹ năng sống cơ bản và cần thiết, thiếu
cái nhìn thấu đáo về thế giới xung quanh. Điều này có ảnh hưởng rất nhiều đến việc
hình thành các kĩ năng chống lại các vấn nạn ngoài xã hội của các bạn; hướng dẫn, chỉ
bảo là việc làm cần thiết của các bậc phụ huynh.
Thứ  hai, các hình thức giáo dục con cái trong gia đình có ảnh hưởng trực tiếp
đến định hướng giá trị nhân cách và thái độ của học sinh.
Gia đình là nơi giúp các bạn định hình và nhận ra rõ nhất mình đang làm gì và
nên làm gì. Đứng trước vấn nạn quấy rối tình dục hiện nay nhiều bậc cha mẹ vẫn còn e
ngại, thậm chí khơng dạy cho các bạn biết được những bộ phận nào trên cơ thể mà
người khác không được động vào. Từ đó khiến các bạn thiếu các kỹ năng như kỹ năng
phòng tránh, kỹ năng tự vệ hay kỹ năng phản kháng để chống lại các hành vi quấy rối.
Họ cho rằng việc này rất nhạy cảm, khi trưởng thành hơn tự khắc các bạn sẽ biết. Thế
nhưng chính điều đó đã khiến các bạn bị những “bóng đen” quấy rối một cách dễ
dàng. Đôi khi các bậc cha mẹ cịn có tâm lý e ngại ảnh hưởng đến danh dự gia đình,
ảnh hưởng đến tương lai của con nên không tố giác các hành vi xâm hại, gián tiếp tiếp
15

download by :


tay cho quấy tình dục tiếp tục xảy ra. Ngồi ra tình trạng quá coi trọng đồng tiền, bố
mẹ thường xuyên đi làm ăn xa, ly hôn, ly thân....cũng là một trong những nguyên nhân
khiến các bạn dễ trở thành nạn nhân của bạo lực, quấy rối tình dục.
*Ảnh hưởng từ xã hội:
Môi trường giáo dục: Chúng ta thấy rằng hoàn cảnh bên ngoài tác động vào cá
nhân rất khác nhau, cùng với những sự tác động có mục đích, có tổ chức thì cũng có

khơng ít những tác động tự phát, ngẫu nhiên của hoàn cảnh xã hội. Trong những tác
động đó thì giáo dục là sự tác động có mục đích, có tổ chức nên nó là nhân tố chủ đạo
trong sự phát triển nhân cách. Tại sao giáo dục đóng vai trị chủ đạo trong sự phát triển
nhân cách, ảnh hưởng tới hành vi, thái độ của học sinh?
Sở dĩ như vậy là bởi các lý do sau:
+ Giáo dục là sự tác động có mục đích, có tổ chức, có kế hoạch nhằm thực hiện
có hiệu quả các mục đích đã đề ra.
+ Giáo dục có thể mang lại những tiến bộ mà các nhân tố khác như bẩm sinh- di
truyền hoặc mơi trường, hồn cảnh khơng thể có được. Chúng ta có thể lấy một ví dụ
đơn giản: Một em bé sinh ra khơng bị khuyết tật gì, cùng với sự tăng trưởng và phát
triển của cơ thể thì một vài năm sau, chắc chắn em bé sẽ biết nói. Nhưng nếu khơng
được học tập thì em sẽ khơng thể đọc sách, viết thư và càng khơng thể có những kỹ
xảo nghề nghiệp.
+ Giáo dục có tầm quan trọng đặc biệt đối với những người bị khuyết tật, nó có
thể bù đắp những thiếu hụt do bệnh tật gây ra cho con người.
+ Giáo dục cịn có thể uốn nắn những phẩm chất tâm lý xấu và làm cho nó phát
triển theo chiều hướng mong muốn của xã hội. Đó chính là hiệu quả của công tác giáo
dục lại đối với trẻ em hư hoặc những người phạm pháp.
+ Khác với các nhân tố khác, giáo dục khơng chỉ thích ứng mà cịn có thể đi
trước hiện thực và thúc đẩy nó phát triển. Điều đó có giá trị định hướng cho việc xây
dựng mơ hình nhân cách của con người Việt Nam với tư cách là mục tiêu và động lực
của sự phát triển kinh tế- xã hội.

16

download by :


Thực tế giáo dục cũng đã chứng minh rằng: sự phát triển tâm lý của học sinh chỉ
có thể diễn ra một cách tốt đẹp trong những điều kiện của giáo dục và dạy học. Điều

đó càng chứng tỏ tầm quan trọng của giáo dục. Chính bởi giáo dục có vai trị chủ đạo
trong sự hình thành và phát triển nhân cách, hình thành thái độ của con người với con
người.
Tuy nhiên, hiện nay giáo dục đang quá chú trọng đào tạo kiến thức, chưa chú
trọng nhiều đào tạo kĩ năng sống cho học sinh chưa thật sự quan tâm đến học sinh và
vấn đề quấy rối tình dục hiện nay; nếu có quan tâm thì cách triển khai thực hiện vẫn
không rõ ràng và hiệu quả. Thầy cô cảm thấy xấu hổ, ngại ngùng khi dạy học trò
những vấn đề nhạy cảm dẫn đến việc học sinh thiếu kỹ năng tự phòng vệ cho bản thân
trước các mối nguy cơ đe dọa.
Công tác tuyên truyền giáo dục ý thức pháp luật, giáo dục giới tính cịn mang
tính hạn chế, nhiều khi cịn tình trạng qua loa, để cho các bạn tự đọc, tự tìm hiểu mà
khơng có sự hướng dẫn, quản lý của giáo viên.
Phương pháp tổ chức các nội dung giáo dục đặc thù và giáo dục ngoài giờ chính
khố của giáo viên cịn gặp nhiều khó khăn về nội dung tài liệu, hình thức giáo dục...
Giáo dục chỉ quan tâm tới chất lượng giảng dạy kiến thức, ít có thời gian đầu tư
cho học sinh trải nghiệm, để được lắng nghe những chuyên gia tư vấn về những vấn đề
nhạy cảm khó nói của học sinh mà trong đó quấy rối tình dục đã và đang là hiện tượng
nhức nhối trong xã hội hiện nay. Các bạn học sinh cịn có lỗ hổng rất lớn về những
kiến thức, kĩ năng phịng ngừa quấy rối tình dục nên khơng nhận ra đó là hành vi quấy
rối và cũng khơng biết cách xử lý khi bị tấn cơng tình dục. Các bạn âm thầm chịu đựng
và lâu dần tùy mức độ có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới tâm lý, sức khỏe và cuộc
sống của các bạn sau này.
Mạng xã hội: Thời gian vừa qua, mạng xã hội xuất hiện và bùng nổ khiến cho
thói quen sử dụng internet của người dân, đặc biệt là giới trẻ thay đổi rất nhiều. Số
lượng người đăng kí thành viên của các trang mạng xã hội ngày càng gia tăng nhanh
chóng, thời gian họ dành cho những tiện ích trên những trang mạng này mỗi ngày
nhiều hơn và họ hầu như không kiểm sốt được. Nếu biết cách sử dụng thơng minh
chúng ta khơng thể phủ nhận vai trị của các trang mạng xã hội đối với giới trẻ Việt
hiện nay như Facebook, Yume, Zing, Yobanbe…

17

download by :


Tuy nhiên khi tham gia người sử dụng phải liên tục cập nhật thông tin, chăm chỉ
đăng lên trang cá nhân những hình ảnh, cảm xúc, trạng thái hoạt động của mình...
Nhưng việc đăng hình, trạng thái hoạt động hay cảm xúc của mình lên mạng xã hội, vơ
hình chung tạo điều kiện cho những kẻ xấu tấn công và các bạn học sinh có thể trở
thành miếng mồi ngon của những kẻ xấu, những tội phạm quấy rối tình dục trên các
trang mạng xã hội. Nhiều vụ lừa đảo, xâm hại diễn ra một cách dễ dàng bởi thủ phạm
luôn nắm rõ được thông tin cá nhân, các hoạt động của các bạn học sinh khi lợi dụng
vào tâm lý lứa tuổi mới lớn thích thể hiện cái tơi, nên đi đâu, làm gì cũng cập nhật trên
mạng xã hội. Điều này rất nguy hiểm”.
Mặt khác khi tham gia mạng xã hội các bạn dễ bị các đối tượng lừa gạt tình dục
tấn cơng bằng cách kết bạn trên thế giới ảo, lừa gạt dụ dỗ các bạn gửi những tin nhắn
gợi dục, những trang mạng với nội dung đồi trụy kiêu dâm hoặc các bạn có thể bị
những “người bạn ảo” hẹn hị và tấn cơng tình dục.
Sự bùng nổ của mạng Internet và phim ảnh ngoài luồng có tính chất khiêu dâm
cùng với bản tính tị mị khi lên mạng đọc và xem những phim không lành mạnh như
vậy các bạn đã tạo cơ hội cho những kẻ quấy rối tình dục trên mạng.
f. Bước 6: Tiến hành khảo sát thực trạng hiểu biết và đề xuất giải pháp phịng ngừa
quấy rối tình dục cho HS Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc
- Thủ tục: (Mô tả chi tiết tồn bộ thủ tục và thiết kế thí nghiệm/thực nghiệm tiến hành
để thu thập số liệu).
+ 24/8/2019: nảy sinh ý tưởng
+ 9/9 - 23/9/2019 : Nghiên cứu tổng quan về sáng kiến
+ 27/9 - 30/9/2019: Nghiên cứu tài liệu để thiết kế phiếu điều tra
+ 01/10 - 5/10/2019: Xây dựng phiếu điều tra
+ 7/10/2019: Phát phiếu điều tra và thu thập thông tin

+ 11/10 - 18/10/ 2019: Tổng hợp, phân tích số liệu
+ 19/10 - 21/11/2019: Viết báo cáo
- Hình thức:
Các em học sinh Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc (gồm cả nam và nữ, ở độ
tuổi từ 15 - 18 tuổi) được mời tham gia trả lời các câu hỏi trong phiếu điều tra: Tìm
hiểu thực trạng và giải pháp phịng ngừa quấy rối tình dục cho học sinh Trung tâm

18

download by :


GDNN – GDTX Yên Lạc. Bên cạnh đó tác giả cũng tiến hành phỏng vấn, trao đổi trực
tiếp với một số học sinh.
- Đánh giá rủi ro:
Về tâm lí: Người tham gia có thể cảm thấy ngại, xấu hổ khi thừa nhận mình đã
từng là nạn nhân của quấy rối tình dục. Để giảm thiểu rủi ro đó:
+ Phiếu điều tra khơng địi hỏi học sinh cung cấp thơng tin cá nhân (tên tuổi, địa chỉ...)
+ Tác giả thêm câu dẫn trong phiếu điều tra: “Quấy rối tình dục đã và đang là
vấn nạn rất nhức nhối của xã hội và đáng quan tâm trong học sinh. Vậy, quấy rối tình
dục là gì? Tại sao chúng ta lại bị quấy rối tình dục? Cần phải làm gì để phịng ngừa
và đẩy lùi vấn nạn này trong cuộc sống của chúng ta. Xin bạn vui lòng trả lời các
câu hỏi dưới đây. Các câu trả lời hoàn toàn phục vụ cho mục đích nghiên cứu khoa
học và được bảo mật.”
=> Mục đích của câu dẫn để các em thấy rằng, quấy rối tình dục là một vấn nạn trong
cuộc sống, nó gây hậu quả rất lớn đến trẻ em và đặc biệt là các em ở lứa tuổi học sinh.
Từ đó các em sẽ có thái độ hợp tác đóng góp ý kiến để nhằm tìm ra những giải pháp
phịng ngừa vấn nạn này. Hơn nữa trong câu dẫn cũng đề cập tới nội dung là các câu
trả lời hoàn toàn được bảo mật do đó các em sẽ khơng bị ngại ngùng, mặc cảm nếu
không may đã từng là nạn nhân của quấy rối tình dục từ đó giúp thu thập thơng tin

chính xác hơn.
Về thời gian: phát phiếu điều tra trong thời gian ngắn nên một số thông tin bị
thiếu. Do đó tơi phải trao đổi, lấy ý kiến của các em học sinh vào các khoảng thời gian khác.
- Thủ tục cho phép thu thập thông tin:
+ Gặp mặt cán sự 17 lớp: truyền đạt rõ mục đích phiếu điều tra, phát phiếu cho
ban cán sự lớp về truyền đạt và thu thập thông tin tại các lớp trong giờ sinh hoạt tiết 2
ngày 7 tháng 10 năm 2019. Kết thúc giờ sinh hoạt, cán sự lớp thu lại phiếu điều tra
cho tác giả.
+ Sự tham gia của các em học sinh trong trung tâm là hoàn toàn tự nguyện, nếu
câu hỏi chưa được trải nghiệm các em có thể bỏ qua.
- Phân tích dữ liệu:
+ Tổng hợp số liệu điều tra theo từng câu hỏi, từng đáp án
+ Tính tỉ lệ từng đáp án của từng câu hỏi.
+ Vẽ biểu đồ thể hiện kết quả.
19

download by :


+ Phân tích, nhận xét biểu đồ để rút ra nhận xét cho từng vấn đề. Từ đó, có câu
trả lời chính xác cho giả thuyết nghiên cứu.
7.1.3. Một số kết quả chính
a. Kết quả nghiên cứu lí thuyết: Tìm hiểu về thực trạng mức độ hiểu biết, kĩ năng
phòng chống quấy rối tình dục, tâm – sinh lí học sinh THPT nói chung và Trung tâm
GDNN – GDTX Yên Lạc nói riêng.
Từ thực tế của học sinh trường mình, tôi tiến hành khảo sát ngẫu nhiên 200 học
sinh về vấn nạn quấy rối tình dục đối với học sinh trong cuộc sống của các bạn. Kết
quả khảo sát cho thấy 85% học sinh đã gặp phải hành vi này trong cuộc sống. Đa số
học sinh chưa tự xử lý được vấn đề này, thậm chí nó khiến các bạn bị xấu hổ, ám ảnh,
khơng thoải mái, thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng tới cả sức khỏe và tinh thần của

các bạn. Phản ứng chủ yếu của nạn nhân quấy rối tình dục là thụ động, im lặng chịu
đựng. Một số ít dám đương đầu và tố cáo hành vi này.
Một bạn học sinh nữ giấu tên đã chia sẻ: “Mình đang học lớp 11, bố mẹ đi làm
ăn xa và mình ở nhà với bà ngoại. Mình đã từng là nạn nhân của quấy rối tình dục.
Vào một buổi chủ nhật, mình ở nhà học bài, cịn bà ra ngồi đồng đi làm. Đang học
bài nghe tiếng gọi, mình chạy ra thì thấy chú M một người hàng xóm đang xơng thẳng
vào nhà và nói là muốn sang gặp bà để trao đổi mấy việc. Mình lấy nước mời chú và
nói bà khơng có nhà. Biết mình đang ở nhà một mình anh ta chuyển sang ngồi cùng
ghế với mình, nói chuyện, khen mình xinh đẹp và cịn nói là ước gì anh ta trẻ thêm 20
tuổi nữa. Anh ta cịn cho đưa mình xem đoạn phim trong điện thoại anh ta. Sau khi
xem được một đoạn thì biết là phim sex nên mình đã từ chối và đưa trả lại điện thoại.
Ngay lập tức anh ta chộp lấy tay, kéo lại và ơm chầm lấy mình và nói là “ Cháu rất
đẹp để chú ôm cháu cái nào”. “Mình đã rất hoảng sợ và vùng lên chạy đi, mình khơng
dám kể với ai và từ đó đến nay mình ln bị ám ảnh và sợ hãi mỗi khi phải ở nhà một
mình” câu chuyện của bạn nữ kể có lẽ là một trường hợp riêng mà một số bạn học sinh
trong Trung tâm gặp phải trong cuộc sống. Nếu các bạn học sinh không được giáo dục
nâng cao nhận thức và kĩ năng cần thiết phòng ngừa quấy rối tình dục thì các bạn dễ
trở thành nạn nhân và phải chịu những tổn thương rất lớn về cả sức khỏe và tinh thần.
b. Kết quả thực nghiệm ở Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc

20

download by :


Phát phiếu điều tra thu thập số liệu: Tôi đã xây dựng phiếu câu hỏi điều tra và
phát ngẫu nhiên cho 200 học sinh của Trung tâm. Sau đó thu lại toàn bộ số phiếu từ
các em tham gia khảo sát để tổng hợp, phân tích và đánh giá kết quả.
* Kết quả thu được:
Bảng 1: Kết quả điều tra vấn nạn quấy rối tình dục ở Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc

Câu hỏi

Kết

Tỉ lệ

quả

(%)

Câu 1: Bạn hiểu thế nào là quấy rối tình dục?

200

100

Là hành vi cố tình đụng chạm sờ mó, cấu véo, tấn cơng tình dục…

110

55

10

5

10

5

70

35

200

100

Nữ sinh

94

47

Nam sinh

14

7

Học sinh khuyết tật, mồ cơi, hồn cảnh khó khăn

58

29

Cả ba phương án trên

34

17

200

100

Người xa lạ

100

50

Người quen biết, bạn bè, người thân

40

20

Tất cả các đối tượng trên

60

30

200

100

Ít tuổi, khơng biết tự bảo vệ mình

40

20

Do dễ bị dụ dỗ bằng cách nâng điểm, tặng quà, vật chất có giá trị

50

25

Do bị ép buộc, đe dọa, nắm vào điểm

20

10

Do ăn mặc mát mẻ, đi đứng, ngồi hớ hênh khiến người khác để ý

40

20

Cơ thể phổng phao khiến những tên “yêu râu xanh” ln rình rập

50

25

Là hành vi nháy mắt, gợi dục, gửi thư có tài liệu khiêu dâm, tranh

ảnh về tình dục.
Là hành vi sử dụng lời nói khiếm nhã, gợi dục, đưa ra đề nghị hoặc
đe dọa đáp ứng hành vi QRTD.
Tất cả các ý kiến
Câu 2: Theo bạn đối tượng học sinh thường bị những kẻ QRTD
hướng tới là?

Câu 3: Theo bạn những kẻ tham gia quấy rối tình dục người
khác là ai?

Câu 4: Bạn hãy cho biết nguyên nhân nào khiến các bạn học
sinh bị quấy rối tình dục?

21

download by :


Câu 5: Theo bạn quấy rối tình dục gây ra hậu quả gì cho những

200

100

Tổn thương về tinh thần

52

26

Tổn thương về sức khỏe

40

20

Cả hai

108

54

200

100

Đã từng

170

85

Chưa

30

15

Câu 7: Bạn đánh giá quấy rối tình dục là hành vi như thế nào?

200

100

Là hành vi vi phạm pháp luật về quyền con người.

36

18

92

46

Cả hai đáp án trên

72

36

Câu 8: Khi bị quấy rối tình dục bạn sẽ:

200

100

Phớt lờ coi như chưa có chuyện gì xảy ra

62

31

Chối bỏ và tự nhủ cho rằng họ chỉ đùa, vơ tình, đang tán tỉnh mình

54

27

Né tránh: Xin nghỉ học, chuyển lớp, chuyển trường…

48

24

Đương đầu và báo cáo hành vi của kẻ quấy rối.

36

18

200

100

16

8

6

3

Không để người khác giới chạm vào cơ thể của mình

8

4

Mặc kín đáo, tránh khêu gợi dục vọng của người tiếp xúc

6

3

Tin vào linh tính của mình để thốt khỏi tình huống nguy hiểm.

4

2

160

80

200

100

68

34

38

19

12

6

nạn nhân là học sinh?

Câu 6: Bạn đã từng là nạn nhân hoặc đã từng chứng kiến ai đó
bị quấy rối tình dục chưa?

Là hành vi vi phạm chuẩn mực đạo đức, văn hóa ứng xử, xúc
phạm đến người khác.

Câu 9: Bạn cần làm gì để phịng ngừa quấy rối tình dục cho
bản thân?
Khơng đi một mình tới nơi vắng vẻ, trời tối
Khơng đi với người lạ, không nhận sự giúp đỡ, nhận quà của
người lạ

Tất cả các đáp án
Câu 10: Bạn hãy đề xuất một số biện pháp để phịng ngừa quấy
rối tình dục trong chính ngơi trường mà bạn đang học?
Tham gia các hoạt động phong trào thanh thiếu niên
Học hỏi nâng cao nhận thức và kĩ năng để tự bảo vệ mình và mọi
người xung quanh

Hãy lên tiếng tố cáo những kẻ có những hành vi quấy rối tình dục

22

download by :


người khác.
Sự chung tay của gia đình – nhà trường – xã hội để đẩy lùi nạn

82
41
quấy rối tình dục
* Phân tích kết quả thực nghiệm:
Qua khảo sát 200 HS Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc cho thấy: 85% học
sinh đã từng gặp phải hành vi quấy rối tình dục nhưng quan điểm về quấy rối tình dục, kĩ
năng phịng ngừa và ứng phó của các em lại rất khác nhau.
- Nhận thức của HS Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc về quấy rối tình dục:
Tỉ lệ lớn học sinh lựa chọn rằng, quấy rối tình dục là những hành vi như cố tình
đụng chạm, sờ, tiếp xúc thân thể, chỉ chỏ vào bộ phận vùng kín, riêng tư… Do vậy
một số bạn bị quấy rối tình dục mà không hề hay biết các bạn chỉ đơn thuần nghĩ rằng đó
là những lời nói, hành động trêu đùa hoặc yêu thương.

- Nhận thức của HS Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc về thủ phạm quấy rối tình dục
Theo kết quả điều tra cho thấy: người lạ là đối tượng các bạn học sinh cảnh giác
nhất với 50% lượt lựa chọn; các bạn có tâm lý chủ quan trước những nguy cơ bị quấy
rối tình dục đến từ những người thân quen và người thân trong gia đình… trong khi
đó, trên thực tế trong các vụ việc được đưa ra ánh sáng thủ phạm là người hoàn toàn xa
lạ chiếm tỉ lệ rất nhỏ.
23

download by :


Qua kết quả khảo sát cho thấy, các bạn học sinh cịn thiếu kiến thức về thủ phạm
quấy rối tình dục. Điều này dẫn đến việc các bạn không thể nhận diện hoặc nhận diện
không đúng thủ phạm. Hơn thế nữa, các bạn có tâm lý chủ quan trước những nguy cơ
bị quấy rối tình dục đến từ những đối tượng như: phụ nữ, thanh thiếu niên, người thân
quen, người thân trong gia đình,... trong khi đó, trên thực tế trong các vụ việc được
đưa ra ánh sáng thủ phạm là người hoàn toàn xa lạ chiếm tỉ lệ rất nhỏ.
Bên cạnh đó có 30% các bạn học sinh Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc cho
rằng thủ phạm của quấy rối tình dục có thể là bất kì ai. Là những kẻ trơng bề ngồi
cũng giống như những người bình thường khác, chúng có thể là bất cứ ai: già hay trẻ,
người quen hay không quen, người trong gia đình hay người ngồi gia đình… Trong
rất nhiều trường hợp, kẻ quấy tình dục chính là người quen thân, thậm chí là thành
viên trong gia đình hay người sống trong cùng một địa bàn, khu xóm…, ngồi ra có
thể là những thanh niên mới lớn, kẻ say rượu bia hay những người bị bệnh tâm thần….
Vì vậy mà các bạn luôn phải đề cao cảnh giác trong mọi trường hợp. Vậy đối tượng
hướng tới của những kẻ quấy rối tình dục là ai?
- Nhận thức của HS Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc về đối tượng thường hướng
tới của những kẻ quấy rối tình dục:
Theo ý kiến của 17% học sinh Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc thì: Tất cả
các học sinh đều có nguy cơ trở thành nạn nhân của quấy rối tình dục khơng có sự
24

download by :


phân biệt dân tộc, học vấn, điều kiện kinh tế, lứa tuổi, giới tính, đặc điểm cá nhân. Tuy
nhiên, một số thuộc các nhóm như: sống trong các gia đình khó khăn, gia đình khuyết

thiếu chỉ có cha hoặc mẹ hoặc thiếu cả cha mẹ; khuyết tật, chậm phát triển … có nguy
cơ bị xâm hại tình dục cao hơn và nữ sinh có nguy cơ bị xâm hại tình dục cao hơn nam sinh

- Nguyên nhân khiến học sinh Trung tâm GDNN – GDTX Yên Lạc dễ bị quấy rối tình dục:

25

download by :