HUTECH
1
KHC PHC RI RO CA NHÀ U T CÁ NHÂN TI TH TRNG
CHNG KHOÁN VIT NAM (SÀN TP.HCM)
OVERCOMING THE RISK OF INDIVIDUAL INVESTORS IN VIETNAM
SECURITIES MARKET (HCMC STOCK EXCHANGE FLOOR)
Phan Vn Tân, TS. Li Tin Dnh
Trng i Hc K Thut Công Ngh TP.HCM, Vit Nam
Trng i Hc Kinh T TP.HCM
TÓM TT
- Bài nghiên cu này nghiên cu Khc phc ri ro ca nhà đu t cá nhân ti th trng chng khoán
Vit Nam (sàn TP. HCM).
- Phân tích chin lc và tâm lý by đàn trong đu t chng khoán Vit Nam (sàn TP.HCM). Phân
tích ri ro trong đu t trên th trng chng khoán. Nêu ra nhng nguyên nhân tác đng ri ro trong đu t
trên th trng chng khoán. Tin hành phân tích nhân t, tìm mc đ nh hng ri ro ca tn
g nhân t trong
đu t chng khoán ca nhà đu t cá nhân ti th trng chng khoán Vit Nam (sàn TP. HCM).
ABSTRACT
- This paper studies the risk over come individual investors in Vietnam’s stock market (HCMC stock
exchange floor).
- Strategic analysis and herd mentality of securetis investment in Vietnam (HCMC stock exchange
floor).Risk analysis in investment on the stock market. Given the impact causes the investment risk in the stock
market. Conducting factor analysis, to find the influence of individual risk factor in investment securities of
individual investors in Vietnam’s stock market (HCMC stock exchange floor).
1. GII THIU
- Lý do chn đ tài: Thc t cho thy
th trng chng khoán Vit Nam (sàn TP.
HCM) có tc đ tng và gim mnh, nên nhà
đu t chng khoán có đ ri ro cao so vi các
hình thc kinh doanh khác. Trên th gii, có
nhiu nghiên cu v ri ro ca TTCK,
nhng
cha có nghiên cu sâu v TTCK Vit Nam
(sàn Tp. HCM). Nht là ri ro ca nhà đu t
cá nhân. Ti Vit Nam, tuy có nhiu đ tài
nghiên cu v ri ro chng khoán, nhng
khía cnh khác nhau ca th trng nh: Ri
ro v Option, Quan h Ri ro và t sut sinh
li, Ri ro cho vay chng khoán… Nhng
cha có nghiên cu sâu v ri ro ca nhà đu
t cá nhân
ti TTCK Vit Nam (Sàn Tp.
HCM). Nht là giai đon t nm 2007- đn
nay. Xut phát t thc tin đó, bn thân chn
đ tài: Khc phc ri ro ca nhà đu t cá
HUTECH
2
nhân ti th trng chng khoán Vit Nam
(sàn Tp.HCM).
- Mc tiêu nghiên cu: Nghiên cu
hành vi nhà đu t trên th trng chng
khoán. Phân tích các nhân t ri ro, tìm nhân
t ri ro nào là nh hng nht đi vi nhà
đu t cá nhân.
- D liu: Thi gian s liu đc ly
t nm 2007 – đn nay. D liu th cp ly s
liu khp lnh th trng, t các công ty
niêm
yt…D liu s cp kho sát 169 nhà đu t.
- Phng pháp nghiên cu: S dng
các phng pháp kho sát, thng kê, mô t, so
sánh, phân tích và kt hp s liu t thc t
trên th trng, s dng bng biu, đ th làm
r mô hình ri ro. Công c s dng là phn
mm thng kê SPSS.
2.NI DUNG
+ Bng câu hi đc thit k kho
sát nhà đu t cá nhân và nhà đu t có t
chc. Kt qu thu v có 2/171 nhà đu t
ca t chc, có169/171 nhà đu t trên th
trng chng khoán là cá nhân.
+ Dùng phn mm SPSS phân tích:
- Tìm t l phn trm và v đ th
chin lc đu t ca nhà đu t cá nhân trên
th trng chng khoán Vit Nam (sàn
Tp.HCM).
- Lp bng tng s trong yu t tâm lý
by đàn ca nhà đu t cá nhân.
- Tìm nhân t chính nh hng ti ri
ro ca nhà đu t cá nhân. Bng cách kim tra
thang đo bng Cronbach Alpha. Sau khi kim
tra thang đo đ đ tin
cy, phân tích nhân t.
Sau đó xác đnh đim tng thuc tính và đim
trung bình tng nhân t. Da vào đim trung
bình đ xác đnh mc đ nh hng ca tng
nhân t.
3. K QU VÀ THO LUN
3.1. Chin lc đu t
Hình 1. Chin lc đu t
- Có ti 88/169 nhà đu t tr li h
đu t ngn hn, chim 52,1%. S nhà đu t
chn chin lc đu t hn hp là 46/169 ,
chim 27,2%, ch có 35/169 nhà đu t tr li
là h chn chin lc đu t dài hn, chim
20,7%.
Nhn xét: Các nhà đu t ch yu đu
t ngn hn, hn 5
0% chn đu t ngn hn.
HUTECH
3
3.2. Hành vi by đàn ca nhà đu t t kt qu kho sát
Bng 2. Chy tng s SPSS Mua bán CP ch ph thuc vào din bin th trng
Mua ban theo thi truong
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
Valid Co 63 37.3 37.3 37.3
Khong 106 62.7 62.7 100.0
Total 169 100.0 100.0
- Khi hi “ Anh/ ch có đt lnh mua
(bán) chng khoán, khi trên bng đin t xut
hin hàng lot lnh mua (bán) đi vi c
phiu mà anh ch đang nm gi không, dù
không có thông tin gì mi v c phiu đó xut
hin trên th trng ?”.
Thì có ti 37,3% nhà đu t tr li có
Nhn xét: Nhiu nhà đu t
thng ch quan tâm ti hành đng ca
nhng ngi khác trên th trng đ quyt
đnh theo.
3.3. Các nhân t nh hng đn ri ro ca nhà đu t cá nhân
- Kho sát mc đ nh hng ri ro
ca nhà đu t cá nhân trên sàn chng khoán
Vit Nam (sàn TP.HCM), bng 28 mc hi (t
c12.1 đn c12.28), thit k theo thang đo likert
t 1 (hoàn toàn không nh hng) đn 5(nh
hng rt mnh), các mc nh này đc phân
chia thành 6 nhóm:
1. Th trng (c12.1 đn c12.5)
2. Thông tin (c12.6 đn c12.10)
3. Kinh doanh ca doanh nghip (c12.11 đn
c12.14)
4. Pháp lut (c12.15 đn c12.19)
5. Khác quan (c12.20 đn c12.24)
6. V mô (c12.25 đn c12.28)
3.3.1. Kim đnh thang đo Cronbach Alpha
Reliability Statistics
Cronbach's Alpha N of Items
.892 28
3.3.2. Phân tích nhân t
Tìm nhân t trên tng 28 bin
+ Sig < 0,05 và KMO = 0,847 > 0,6
tha điu kin đ phân tích nhân t có ý ngha.
Loi bin c12.10 và c12.24 , đ đt đc các
nhân t tha mãn điu kin có trng s nhân t
(factor loading) ln hn 0.5.
KMO and Bartlett's Test
a
Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy. .847
Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square 2.164E3
df 378
Sig. .000
HUTECH
4
Phân tích nhân t sau khi loi 2 bin ( không đ đ tin cy)
+ Sig < 0,05 và KMO = 0,83 > 0,6
tha điu kin đ phân tích nhân t có ý ngha.
Sau khi s dng phng pháp phân tích nhân
t c bn và tin hành xoay nhân t, 6 nhân t
đc rút ra t nhóm 28 câu hi ban đu (có 2
câu hi vi trng s nhân t factor loading nh
hn 0,5 đã b loi).
Bng 3. Rotated Comnent Matrix (Ma trn xoay nhân t )
Rotated Component Matrix
a
Component
1 2 3 4 5 6
c12.1 .578
c12.2 .754
c12.3 .690
c12.4 .775
c12.5 .538 .578
c12.6 .589
c12.7 .541
c12.8 .683
c12.9 .681
c12.11 .663
c12.12 .703
c12.13 .812
c12.14 .519
c12.15 .688
c12.16 .621
c12.17 .641
c12.18 .563
c12.19 .676
c12.20 .669
c12.21 .807
c12.22 .754
c12.23 .595
c12.25 .602
c12.26 .791
c12.27 .669
c12.28 .739
Extraction Method: Principal Component Analysis.
Rotation Method: Varimax with Kaiser Normalization.
3.3.3. t tên nhân t
HUTECH
5
Bng 4. t tên các nhân t
Nhân t Tính đim s nhân t Tên nhân t
B1 (c12.1; c12.2; c12.3; c12.4; c12.5) Th trng
B2 (c12.6; c12.7; c1213; c12.14) Thông tin
B3 (c12.8; c12.9; c12.11; c12.12) Kinh doanh
B4 (c12.15; c12.16; c12.17; c12.18; c12.19) Pháp lut
B5 (c12.20; c12.21; c12.22; c12.23) Khách quan
B6 (c12.25; 12.26; c12.27; c12.28) V mô
3.3.4. Kim đnh đ tin cy thang đo cho tng nhân t
Reliability Statistics
Cronbach's Alpha N of Items
.753 5
Item-Total Statistics
Scale Mean if
Item Deleted
Scale Variance
if Item Deleted
Corrected Item-Total
Correlation Cronbach's Alpha if Item Deleted
c12.1 16.26 7.265 .436 .741
c12.2 16.56 5.926 .601 .680
c12.3 16.52 6.608 .456 .730
c12.4 16.75 5.405 .619 .669
c12.5 16.94 5.235 .535 .713
+ Các h s tng quan tng thuc tính đu >
0.3 và h s Alpha tng thuc tính đu nh
hn Alpha nhân t (< 0.753). Tng t cho
các nhân t B2, B3, B4, B5, B6.
3.3.5. Tính giá tr tng nhân t
- Tính giá tr nhân t bng cách ly trung bình đim s ca các mc hi trong tng nhóm
nhân t đc rút ra trên theo th t trong bng câu hi.
Nhân t Tính đim s nhân t Mean Tên nhân t
B1 (c12.1 + c12.2 + c12.3 + c12.4 + c12.5)/5 4.154 Th trng
B2 (c12.6 + c12.7 + c1213 + c12.14)/4 3.835 Thông tin
B3 (c12.8 + c12.9 + c12.11 + c12.12)/4 3.625 Kinh doanh
B4 (c12.15 + c12.16 + c12.17 + c12.18 + c12.19)/4 3.754 Pháp lut
B5 (c12.20 + c12.21 + c12.22 + c12.23)/4 3.805 Khách quan
B6 (c12.25 + 12.26 + c12.27 + c12.28)/4 3.755 V mô
HUTECH
6
3.3.6. V đ th mc đ nh hng ca các nhân t
3.625
3.754 3.755
3.805
3.835
4.154
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
4
4.1
4.2
Kinh doanh Phap luat Vi mo Khach quan Thong tin Thi truong
Hình 2. nh hng ca các nhân t ti ri ro ca NT cá nhân trên TTCK
4. Kt lun
Sau khi nghiên cu rút ra nhng điu sau:
+ Nhà đu t trên th trng chng
khoán Vit Nam (sàn TP.HCM) ch yu đu
t ngn hn, hn 50% chn đu t ngn hn.
+ Khá nhiu nhà đu t hot đng
hoàn toàn da vào tâm lý by đàn dù không có
thông tin mi v c phiu xut hin. T
heo kt
qu phân tích nhiu nhà đu t ch quan tâm,
mua bán theo din bin th trng.
+ Phân tích nhân t nh hng ri ro
ca nhà đu t cá nhân bng phng pháp
đnh lng và tìm ra nhân t chính nh hng
ti ri ro ca nhà
đu t cá nhân trên th trng chng khoán
Vit Nam (sàn TP.HCM)là:
- Din bin trên th trng (thanh
khon gim, ni gián, cung cu gi to…) là
nhân t nh hng mnh nht ti ri ro ca
nhà đu t cá nhân.
- K đó là Nhân t Thông tin ( thiu
thông tin, các ch s kinh t v mô…).
- Nhân t Khách quan (thiên tai l lt,
th trng th gii…).
- Nhân t V mô (đin tng, t giá
thay đi …).
- Tip theo là nhân t Pháp lut và
cui cùng là nhân t Kinh doanh ca doanh
nghip nh hng ít nht trong các nhân t
trên
TÀI LIU T
HAM KHO
1. TS. ào Lê Minh (2002),“Nhng vn đ cn
bn v chng khoán và th trng chng khoán“
NXB Chính tr quc gia.
2. TS. Lý Vinh Quang (2006),“Chng khoán và
phân tích đu t chng khoán“ NXB Thng kê.
3. TS. ào Lê Minh (2003), “Phân tích và đu t
chng khoán“ NXB Chính tr quc gia.
4. PGS. TS. Bùi Kim Yn (2007),“Phân tích và
HUTECH
7
đu t chng khoán“ NXB Thng kê.
5. Mnh Yên (2007), “Hn ch nhng ri ro
trong đu t kinh doanh chng khoán“ NXB Lao
đng xã hi.
6. Nguyn Minh Trí, Nguyn Th Anh Th
(2007),“u t chng khoán“ NXB Lao đng xã
hi.
7. V Ngc Hin (2000), “Phòng tránh ri ro
trong đu t chng khoán“ NXB Thanh Niên.
8. Nguyn Bo Hoa (2007),“u t chng khoán
nht đnh thành công“ NXB Lao đng xã hi
9. Brealey Myers (2003), Principles of Corporate
Finance, Irwin McGraw - Hill.
HUTECH
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC K THUT CÔNG NGH TP. HCM
PHAN VN TÂN
KHC PHC RI RO CA NHÀ U T CÁ
NHÂN TI TH TRNG CHNG KHOÁN VIT
NAM (SÀN GIAO DCH TP.HCM)
LUN VN THC S
Chuyên ngành : QUN TR KINH DOANH
Mã s: 603405
HNG DN KHOA HC: TS. LI TIN DNH
HUTECH
CÔNG TRÌNH C HOÀN THÀNH TI
TRNG I HC K THUT CÔNG NGH TP. HCM
Cán b hng dn khoa hc : TS. Li Tin Dnh .…………………………. .
(Ghi rõ h, tên, hc hàm, hc v và ch ký)
Cán b chm nhn xét 1 : PGS.TS. Phc Minh Hip….……….…………
(Ghi rõ h, tên, hc hàm, hc v và ch ký)
Cán b chm nhn xét 2 : PGS.TS. ng Th Thanh Phng……….…….
(Ghi rõ h, tên, hc hàm, hc v và ch ký)
Lun vn Thc s đc bo v ti Trng i hc K thut Công ngh
TP.
HCM ngày 18 tháng 04 nm 2012
Thành phn Hi đng đánh giá Lun vn Thc s gm:
(Ghi rõ h, tên, hc hàm, hc v ca Hi đng chm bo v Lun vn Thc s)
1. TS. Lu Thanh Tâm
2. PGS.TS. Phc Minh Hip
3. PGS.TS. ng Th Thanh Phng
4. TS. Phan M Hnh
5. TS. Trn Anh Dng
Xác nhn ca Ch tch
Hi đng đánh giá Lun vn và Khoa qun lý chuyên ngành sau
khi Lun vn đã đc sa cha (nu có).
Ch tch Hi đng đánh giá LV Khoa qun lý chuyên ngành
HUTECH
TRNG H K THUT CÔNG NGH TP. HCM
PHÒNG QLKH – TSH
CNG HÒA XÃ HI CH NGHA VIT NAM
c lp - T do - Hnh phúc
TP. HCM, ngày 15 tháng 09 nm 2011
NHIM V LUN VN THC S
H tên hc viên: PHAN VN TÂN Gii tính: Nam
Ngày, tháng, nm sinh: 06/03/1976 Ni sinh: Qung Ngãi
Chuyên ngành: QUN TR KINH DOANH MSHV: 1084011031
I- TÊN TÀI:
KHC PHC RI RO CA NHÀ U T CÁ NHÂN TI TH TRNG
CHNG KHOÁN VIT NAM (SÀN GIAO DCH TP.HCM).
II- NHIM V VÀ NI DUNG:
Nhim v:
Nghiên cu lý thuyt và thc t t th trng, tìm và phân tích
nhân t nh hng đn ri ro
ca nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán (sàn TP.HCM).
Ni dung:
Chng 1: C s lý lun v đu t chng khoán và ri ro trong đu t chng khoán.
Chng 2: Phân tích ri ro nhà đu t cá nhân ti sàn giao dch TP.HCM.
Chng 3:
Gii pháp khc phc ri ro nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán.
Kt lun.
III- NGÀY GIAO NHIM V: 15/09/2011
IV- NGÀY HOÀN THÀNH NHIM V: 15/03/2012
V- CÁN B HNG DN: (Ghi rõ hc hàm, hc v, h, tên)
TS. LI TIN DNH
CÁN B HNG DN KHOA QUN LÝ CHUYÊN NGÀNH
(H tên và ch ký) (H tên và ch ký)
HUTECH
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các s liu, kt qu
nêu trong Lun vn là trung thc và cha tng đc ai công b trong bt k công trình
nào khác.
Tôi xin cam đoan rng mi s giúp đ cho vic thc hin Lun vn này đã đc
cm n và các thông tin trích dn trong Lun vn đã đc ch rõ ngun gc.
Hc viên thc hin Lun vn
(Ký và ghi rõ h tên)
PHAN VN TÂN
HUTECH
LI CM N
Trc tiên, xin chân thành cm n tht nhiu đn thy TS. Li Tin Dnh, ngi đã
tn tình ch bo và hng dn, giúp tôi hoàn thành Lun Vn Tt Nghip này.
Qua đây cng xin gi li cm n các thy cô trong trng i hc K Thut Công
Ngh Tp. HCM, đã tn tình truyn đt kin thc cho tôi trong quá trình hc tp ti trng.
Và sau cùng, con xin cm n cha m đã ht lòng quan tâm giúp đ con
hoàn thành lun vn
này.
Mt ln na, xin chân thành gi li cm n đn các thy cô Trng i hc K
Thut Công Ngh Tp.HCM, thy TS. Li Tin Dnh, cùng các cô chú trong đn v, cha m,
bn bè… Nhng ngi tn tâm ch bo, h tr, giúp đ.
Xin chân thành cm n!
Tp. HCM, ngày 10 tháng 03 nm 2012
PHAN VN TÂN
HUTECH
TÓM TT
Lun vn đc thc hin t tháng 09 nm 2011, và kt thúc vào tháng 03 nm 2012.
tài nghiên cu Khc phc ri ro ca nhà đu t cá nhân ti th trng chng khoán Vit
Nam (sàn TP. HCM).
Chng 1: C s lý lun. Nêu các đnh ngha v chng khoán, ri ro. Gii thiu th
trng chng khoán Vit Nam. Th trng OTC. Th trng chng khoán tp trung. Các
đnh ngha v ri ro. Kt qu kho sát và gii thiu phn mm ph
ân tích.
Chng 2 : Phân tích thc trng th trng chng khoán ti Vit Nam. Nêu lch s ra
đi và phát trin th trng chng khoán Vit Nam. Phân tích ri ro trong đu t trên th
trng chng khoán. Nêu ra nhng nguyên nhân tác đng ri ro trong đu t trên th trng
chng khoán. Tin hành phân tích nhân t ri ro trong đu t chng khoán.
Chng 3: Gii pháp và nâng cao hiu qu. Gii pháp v mô, gii pháp vi mô, gii
php c
ho tng nhân t, gii pháp khác.
Kt lun: a ra nhng kt lun và kin ngh. Vi hy vng lun vn này s góp mt
phn nh, trong vic giúp các nhà đu t cá nhân gim thiu ri ro và th trng chng
khoán Vit Nam (sàn Tp.HCM) hot đng mt cách chuyên nghip, tr thành kênh huy
đng vn hu hiu phc v phát trin kinh t xã hi ca đt nc.
HUTECH
ABSTRACT
Thesis, conducted from September, 2011 to March, 2012, entitled “Overcoming the
risks of individual investors in Vietnam’s stock market (HCMC stock exchange floor).
Chapter 1: Theory: It gives the definitions of securities and securities risks,
introduction of Vietnam’s stock market, OTC market and the focus stock market, as well as
the survey results and analysis software.
Chapter 2: It gives the analysis of the stock market situation in Vietnam, introduces
the history and development of Vietnam’s securities market as well as the analysis of
investment risks on the stock market; It also presents some impact factors to the investment
risks in the stock market and the analysis of risk factors in investment securities.
Chapter 3: Solutions and improvement: It provides macro solutions, micro solutions,
solutions for each factor, and solutions other.
Conclusion: It gives conclusions and some recommendations. Hopefully, the thesis
will make a small contribution in helping individual investors to minimize risks and stock
market of Vietnam (HCMC stock exchange floor) to operate professionally in order to
become an effective capital mobilization channel for socio-economic development of the
country.
HUTECH
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT i
DANH MC CÁC BNG ii
DANH MC CÁC TH iii
LI M U iv
CHNG 1: C S LÝ LUN V U T CHNG KHOÁN VÀ RI RO TRONG
U T CHNG KHOÁN………………………………………………1
1.1. u t chng khoán là gì? 1
1.1.1. Khái nim 1
1.1.2. Mc đích đu t chng khoán 1
1.1.3. c đim ca đu t chng khoán 2
1.1.4. Các hình thc đu t chng khoán 2
1.1.5. Nhà đu t cá nhân
3
1.1.5.1. Khái nim 3
1.1.5.2 c đim ca nhà đu t chng khoán cá nhân 3
1.2. Chng khoán 3
1.2.1. C phiu 3
1.2.1.1. Khái nim 3
1.2.1.2. Li tc 3
1.2.1.3.Các yu t nh hng đn giá c phiu 4
1.2.1.4. Phân loi c phiu 4
1. 2.2. Trái phiu 5
1.2.2.1. Khái nim 5
1.2.2.2. Li tc 5
1.2.2.3. Các yu t tác đng đn giá trái phiu 6
1.2.2.4. c đim ca trái phiu 6
1.2.2.5. Phân loi trái phiu 7
1.3. Th trng chng khoán
8
HUTECH
1.3.1. Khái nim, chc nng, nguyên tc hot đng, nhc đim ca TTCK 8
1.3.1.1. Khái nim 8
1.3.1.2. Chc nng ca th trng chng khoán 9
1.3.1.3. Nguyên tc hot đng ca th trng chng khoán 9
1.3.2. Th trng chng khoán tp trung 10
1.3.2.1. Khái nim 10
1.3.2.2. S giao dch chng khoán 10
1.3.2.3. Mt s quy đnh chung v giao dch ti TTCK Vit Nam 11
1.3.2.4. Quy đnh v vic giao dch c phiu trên TTCK tp trung 12
1.3.3.Th trng OTC (Over The Counter)
13
1.3.3.1. Th trng OTC 13
1.3.3.2. c đim ca th trng OTC 13
1.4. Ri ro trong đu t chng khoán ca nhà đu t cá nhân 14
1.4.1. Khái nim ri ro 14
1.4.2. Các loi ri ro 14
1.4.2.1. Ri ro h thng 14
1.4.2.2. Ri ro phi h thng 18
1.4.3. Qun tr ri ro 19
1.4.3.1. Khái nim 19
1.4.3.2. Các bc qun tr ri ro 19
1.4.3.3. Ni dung qun tr ri ro đi vi NT cá nhân 20
1.5. Kim đnh phân tích và đo lng ri ro trong đu t chng khoá
n cu nhà đu t cá
nhân 20
1.5.1. S liu kho sát 21
1.5.2. Phn mm kim đnh 21
1.5.3. Ý ngha ca kim đnh phân tích nhân t 21
KT LUN CHNG 1 22
CHNG 2: PHÂN TÍCH RI RO NHÀ U T CÁ NHÂN TI SÀN GIAO DCH
TP.HCM……………………………………………………………………………….23
HUTECH
2.1. Lch s ra đi và phát trin th trng chng khoán Vit Nam 23
2.1.1. Din bin th trng t nm 2000 đn 2005 23
2.1.2. Din bin th trng t nm 2006 đn 2011 25
2.2. Thc trng nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán 29
2.2.1. S lng tài khon ca nhà đu t 29
2.2.2. Các c phiu nhà đu t cá nhân quan tâm nhiu nht hin nay 30
2.2.2.1. C phiu có đ cung cu bin đng mnh nht hin nay
30
2.2.2.2. Các loi chng khoán có tính thanh khon cao hin nay 32
2.2.3. Th trng chng khoán nào nhà đu t quan tâm nht 33
2.3. Phân tích ri ro nhà đu t cá nhân gp phi trong đu t chng khoán 33
2.3.1. Ri ro phát sinh t bn thân nhà đu t cá nhân 33
2.3.2. Tin đn 34
2.3.3. To cung cu gi to 35
2.3.4. Mua bán ni gián 35
2.3.5. Bán khng 35
2.3.6. Cht lng kim toán không cao 36
2.3.7. i lái 36
2.3.8. Công b thông tin tùy tin 37
2.3.9. Phát hành 37
2.4. Kim đnh các nhân t tác đng đn ri ro đu t chng khoá
n ca nhà đu t cá
nhân 37
2.4.1. Thông tin nhà đu t 37
2.4.1.1. tui nhà đu t trên th trng chng khoán 38
2.4.1.2. Danh mc đu t 38
2.4.1.3. Vn đu t 40
2.4.1.4. Chin lc đu t 40
2.4.1.5. T sut sinh li trung bình 41
2.4.2. Hành vi by đàn ca nhà đu t t kt qu kho sát 42
2.4.3. Các nhân t nh hng đn ri ro ca nhà đu t cá nhân
44
HUTECH
2.4.3.1. Kim đnh thang đo Cronbach Alpha 45
2.4.3. 2. Phân tích nhân t 45
2.4.3.3. t tên nhân t 45
2.4.3.4. Kim đnh đ tin cy thang đo cho tng nhân t 47
2.4.3.5. Tính giá tr tng nhân t 48
3.4.3.6. V đ th mc đ nh hng ca các nhân t 49
KT LUN CHNG 2 52
CHNG 3: GII PHÁP KHC PHC RI RO NHÀ U T CÁ NHÂN TRÊN
TH TRNG CHNG KHOÁN.…… …………………………… 53
3.1. Gii pháp tm v mô 53
3.1.1. Duy trì mt nn kinh t n đnh
53
3.1.2. n đnh chính sách tin t quc gia 53
3.1.3. Duy trì mt chính sách tài chính phù hp 54
3.1.4. Phi hp cht ch chính sách tin t và chính sách tài chính 55
3.2. Các gii pháp vi mô 55
3.2.1. Gii pháp cho nhà đu t cá nhân 55
3.2.1.1. ào to kin thc 55
3.2.1.2. Xác lp nguyên tc đu t 56
3.2.1.3. Không mua c phiu đã quá nóng hay mua theo đám đông. 57
3.2.1.4. Xác đnh giá tr tht ca c phiu 58
3.2.1.5. Làm ch s hu công ty nu đ ngun lc 58
3.2.2. i vi công ty chng khoán
59
3.2.2.1. Nâng cao đo đc ngh nghip 59
3.2.2.2. Chn chnh mt s hot đng ca công ty chng khoán 59
3.2.2.3. Phát huy hiu qu t vn vì li ích ca nhà đu t cá nhân 60
3.2.3. Gii pháp chung cho th trng 60
3.2.3.1. y mnh CPH 60
3.2.3.2. Khuyn khích các CTCP niêm yt trên TTCK. 61
HUTECH
3.2.3.3. Khuyn khích DN có VT nc ngoài chuyn đi thành CTCP và
niêm yt trên TTCK. 61
3.2.3.4. Minh bch hoá thông tin 62
3.3. T kt qu kim đnh trong chng 2 đa ra gii pháp cho tng nhân t 64
3.3.1. Nhân t th trng 64
3.3.2. Nhân t thông tin 64
3.3.3. Nhân t khách quan 65
3.3.4. Nhân t v mô 66
3.3.5. Nhân t pháp lut 66
3.3.6. Nhân t kinh doanh 67
3.4. Gii pháp khác 67
3.4.1. Phát trin hp đng quyn chn (Options) chng khoán 67
3.4.2. Sm đa ra quy đnh gim ngày T 68
KT LUN CHNG 3 69
KT LUN VÀ KIN NGH
70
1. Kt lun 70
2. Kin ngh 71
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
HUTECH
i
DANH MC CÁC T VIT TT
CTCP : Công ty c phn
CTCK : Công ty chng khoán
DNNN : Doanh nghip Nhà nc
HNX : S giao dch chng khoán thành ph Hà Ni
HOSE : S giao dch chng klhoán thành ph H Chí Minh
TTCK : Th trng chng khoán
TTLKCK : Trung tâm lu ký chng khoán
TTGDCK : Trung tâm giao dch chng khoán
TP.HCM : Thành ph H Chí Minh
NHT : Ngân hàng Trung ng
UBCKNN : y ban chng khoán Nhà nc
HUTECH
ii
DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1 Kt qu kho sát thng kê 20
Bng 2.1 Mi CP tng mnh rên sàn TP.HCM trong đu tháng 02 nm 2012 30
Bng 2.2 Mi CP gim mnh rên sàn TP.HCM trong đu tháng 02 nm 2012 31
Bng 2.3 Thng kê thanh khon CP t 22/02/2012 - 06/03/2012 32
Bng 2.4 Chy tng s SPSS Mua bán CP ph thuc vào din bin th trng 42
Bng 2.5 Chy tng s SPSS Mua bán theo din bin CP Blue chips 43
Bng 2.6 Chy tng s SPSS Mua CP theo đám đông 44
Bng 2.7 Rotated Comnent Matrix (Ma trn xoay nhân t) 46
Bng 2.
8 t tên các nhân t 47
Bng 2.9 im s các nhân t (Descriptives) 49
HUTECH
iii
DANH MC CÁC TH
Hình 2.1 Din bin VN-Index trong nm 2000 24
Hình 2.2 Din bin VN-Index trong nm 2006 26
Hình 2.3
Din bin VN-Index trong nm 2007 27
Hình 2.4 Ch s VN-Index qua các nm, giai đon 2007 đn nay 29
Hình 2.5 Din bin VN-Index t khi hình thành ti 2011 33
Hình 2.6 tui nhà đu t trên th trng chng khoán 38
Hình 2.7 S chng khoán nm gi 39
Hình 2.8 S lnh vc đu t (ngành ngh) 39
Hình 2.9 Vn đu t 40
Hình 2.10 Chin lc đu t 41
Hình 2.11 T sut sinh li trung bình 42
Hình 2.12. Mc đ nh hng ri ro ca các nhân t ti kt qu kinh doanh ca nhà đu t
cá nhân
50
HUTECH
iv
LI M U
1. Gii thiu tng quan
- Th trng chng khoán đã có t rt lâu trên th gii. Nh mt tt yu nm 2000
th trng chng khoán Vit Nam ra đi, th trng chng khoán Vit Nam cng ln
nhanh và phát trin, hi nhp cùng các nc tiên tin trên th gii. Lúc đu vào nm 2000
ch s VN Index t 100 đim, lên 1170 đim vào tháng 01 nm 2007 và ngày 23 tháng 08
nm 2011 ch s VN Index 401.28 đim. Qua t
hc t t nm 2007-2012 cho thy th
trng chng khoán Vit Nam (sàn TP. HCM) có tc đ tng và gim mnh, nên nhà đu
t chng khoán có đ ri ro cao so vi các hình thc kinh doanh khác.
+ Trên th gii: Có nhiu nghiên cu v ri ro ca TTCK. Nhng cha có nghiên cu sâu
v TTCK Vit Nam (sàn Tp. HCM). Nht là ri ro ca nhà đu t cá nhân.
+ Ti Vit Nam: Tuy có nhiu đ tài nghiên cu v ri ro chng khoán, nhng khía cnh
khác nhau ca th trng nh: Ri ro v Option, Q
uan h Ri ro và t sut sinh li, Ri ro
cho vay chng khoán… Nhng cha có nghiên cu sâu v ri ro ca nhà đu t cá nhân ti
TTCK Vit Nam (Sàn Tp. HCM). Nht là giai đon t nm 2007- đn nay.
Xut phát t thc tin đó, bn thân chn đ tài: Khc phc ri ro ca nhà đu t cá
nhân ti th trng chng khoá
n Vit Nam (sàn Tp.HCM).
2. Mc tiêu nghiên cu
- Phân tích thc trng th trng CK (sàn TP.HCM), nhn din các loi ri ro trên
th trng và đ xut các gii pháp hn ch ri ro cho nhà đu t cá nhân.
- Nghiên cu hành vi nhà đu t trên th trng chng khoán. Nhm đa ra nhng
gii pháp, góp phn cho nhà đu t có hng đu t hiu qu hn khi tham gia th trng
chng khoán Vit Nam (sàn TP. HCM).
- Phân tích các nhân t ri ro, tìm nhân t ri ro nà
o là nh hng nht đi vi nhà
đu t cá nhân, và đa ra gii pháp cho tng nhân t.
3. i tng và phm vi nghiên cu
- Nghiên cu hành vi by đàn ca nhà đu t cá nhân trên th trng chng khoán
Vit Nam (sàn TP.HCM).
HUTECH
v
- Nghiên cu nhân t nh hng ri ro cho nhà đu t cá nhân trên th trng chng
khoán.
- Phm vi nghiên cu: Nhà đu t cá nhân trên sàn giao giao dch Tp.HCM. tài
không đi sâu vào nghiên cu ri ro nhà đu t có t chc và qu đu t.
- Thi gian s liu đc ly: T nm 2007 – đn nay.
4. Phng pháp nghiên cu
- Lun vn s dng các phng pháp kho sát, thng kê, mô t, so sánh, phân tích
và kt hp s liu t thc t trên th trng, s dng bng biu, đ th làm r m
ô hình ri
ro.
+ D liu
- D liu th cp: S liu khp lnh th trng, t các công ty niêm yt…
- D liu s cp: S dng trong phân tích yu t ri ro chính, là kt qu kho sát 169
nhà đu t. Nhm phân tích nhân t nh hng nh th nào ti ri ro ca nhà đu t cá
nhâ
n trên th trng.
+ Công c s dng: Phn mm thng kê SPSS.
5. Ý ngha thc tin ca đ tài
- Lun vn nghiên cu thc nghin ti th trng Vit Nam trên góc đ ri ro ca
nhà đu t cá nhân. Nghiên cu chin lc đu t, tâm lý by đàn và tìm nhân t nh
hng ri ro ca nhà đu t cá nhân trên th trng Vit Nam (sàn Tp.HCM) bng phng
phá
p kho sát, thng kê, phân tích đnh lng. Dùng phn mm SPSS.
- Xây dng các gii pháp hn ch ri ro gm: Gii pháp v mô, gii pháp vi mô, gii
pháp khác và gii pháp cho tng nhân t.
6. Kt cu ca đ tài
Chng 1: C s lý lun v đu t chng khoán và ri ro trong đu t chng khoán
Chng 2: Phân tích ri ro nhà đu t cá nhân ti sàn giao dch TP.HCM
Chng 3: Gii pháp khc phc ri ro nhà
đu t cá nhân trên th trng chng
khoán
Kt lun.
HUTECH
1
CHNG 1: C S LÝ LUN V U T CHNG
KHOÁN VÀ RI RO TRONG U T CHNG KHOÁN
1.1. u t chng khoán là gì?
1.1.1. Khái nim
- u t theo ngha chung nht là quá trình s dng các ngun lc hin ti
nhm thu li li ích nào đó trong tng lai. Các ngun lc s dng vào quá trình
đu t gi là ngun vn đu t và có th đc biu hin di nhiu hình thc khác
nhau nh: Vn bng tin, kim loi quý, đá quý, đt đai, bt dng sn, tài nguyên,
thng hiu,
phát minh sáng ch… Hot đng đu t có th do mt t chc hoc
mt cá nhân thc hin di nhiu hình thc. Song nu cn c vào mi liên h trc
tip gia ch đu t và đi tng đu t ngi ta thng chia thành đu t trc tip
vào đu t gián tip.
+ u t trc tip là hình thc đu t t
rong đó ch đu t trc tip tham gia
qun lý điu hành đi tng mà h b vn đu t, đc thc hin hin di các
hình thc nh gp vn kinh doanh hoc thc hin các hp đng hp tác kinh doanh.
+ u t gián tip là hình thc đu t mà ch đu t không trc tip tham
gia điu hành hot đng ca đi tng
mà h b vn đu t, đc thc hin di
các hình thc nh đu t chng khoán hoc cho vay đu t đi vi các t chc kinh
t.
u t chng khoán là mt trong nhng hình thc đu t gián tip ca nhà
đu t vào các doanh nghip, đó ch đu t b vn đ mua các chng khoán (c
phiu, trái phiu) ca doanh nghip đang lu hành t
rên th trng chng khoán
nhm đt đc nhng li ích nht đnh.
1.1.2. Mc đích đu t chng khoán
- Trc ht là nhm thu đc li nhun t s tin đã b ra đu t. Phn li
nhun này đc hình thành t li tc chng khoán mà ch doanh nghip tr cho
ngi đu t theo quy đnh và phn chênh lch
giá chng khoán khi h chuyn
nhng quyn s hu chng khoán trên th trng.