Tiểu luận quan điểm xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc trong môi trường bậc đại học

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÔNG Á
KHOA Y


HỌC PHẦN: Đường lối CM ĐCS VN
ĐỀ TÀI TIỂU LUẬN
ĐỀ BÀI: Vận dụng quan iểm xây dựng nền văn hóa tiên tiến ậm à bản
sắc dân tộc trong môi trường bậc ại học.

Họ và tên: Phan Thế Nam
Lớp: Nu18a1b – Id: 44258

Giảng viên hướng dẫn: Th.S Nguyễn Thị Thu Vân

MỤC LỤC


1.LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................1
I. Cơ sở lí luận ..................................................................................................1
1.1. Văn hóa và nền văn hóa Việt Nam ậm à bản sắc dân tộc ....................1
1.2. Quan iểm của Mac Lênin về văn hóa ....................................................3
1.3. Quan iểm của Đảng về xây dựng nền văn hóa tiên tiến ậm à bản sắc
dân tộc ..................................................................................................................6
1.4. Vai trị của văn hóa ối với giáo dục .......................................................8
II. Thực trạng vận dụng quan iểm xây dựng và phát triển nền văn hóa
tiên tiến ậm à bản sắc dân tộc trong môi trường bậc ại học .....................9
2.1. Thành tựu ạt ược trong quá trình vận dụng quan iểm xây dựng và
phát triển nền văn hóa tiên tiến ậm à bản sắc dân tộc trong môi trường bậc
ại học ....................................................................................................................9
2.2. Những hạn chế, yếu kém của việc vận dụng quan iểm xây dựng và
phát triển nền văn hóa tiên tiến ậm à bản sắc dân tộc trong môi trường bậc

ại học ................................................................................................................. 13
2.3. Nhuyên nhân của những thành quả ạt ược và những hạn chế yếu
kém cần khắc phục ........................................................................................... 14
2.3.1. Nhuyên nhân của thành công .......................................................... 14
2.3.2. Nguyên nhân của những hạn chế yếu kém .................................... 14
III. Biện pháp khắc phục và phương hướng nhiệm vụ ể khắc phục và
phát triển nền văn hoá tiên tiến ậm à bản sắc dân tộc............................ 15
VI. KẾT LUẬN ............................................................................................... 16


LỜI MỞ ĐẦU
Cùng với phát triển kinh tế, chính trị, pháp luật thì văn hóa là vấn ề quan
trọng và khơng thể thiếu trong q trình phát triển ất nước. Được coi là bước
i ầu trong giai oạn phát triển, văn hóa ã chứng tỏ vai trị của nó trong hội nhập
kinh tế. Mỗi dân tộc trên thế giới ều có những bản sắc văn hóa riêng. Vốn dĩ,
ể phân biệt dân tộc này với dân tộc khác người ta thường nhắc tới văn hóa.
Bởi những giá trị truyền thống ược chắt lọc lâu ời ã tạo cho Việt Nam có nền
văn hóa tiên tiến ậm à bản sắc dân tộc. Đóng góp vào nhiều lĩnh vực của ời
sống xã hội, văn hóa ã i sâu vào lịng người, góp phần áng kể tạo ra những
giá trị tinh thần và hình thành nhân cách trong mỗi con người. Vậy trong
"giáo dục", văn hóa ã phát huy vai trị của mình như thế nào? Nhất là ối với
những sinh viên ại học, nhưng người chủ tương lai của Đất nước ã áp dụng
úng những quan iểm về xây dựng nền văn hóa tiên tiến ậm à bản sắc dân tộc
hay chưa?
I. Cơ sở lí luận. (1)
1.1. Văn hóa và nền văn hóa Việt Nam ậm à bản sắc dân tộc.
Văn hố là toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần do con người
sáng tạo ra bằng lao ộng và hoạt ộng thực tiễn trong quá trình lịch sử của
mình. Văn hố là biểu hiện của trình ộ phát triển xã hội trong từng thời kỳ
lịch sử nhất ịnh.

Bản sắc dân tộc bao gồm những giá trị văn hóa truyền thống bền vững
của cộng ồng các dân tộc Việt Nam ược vun ắp qua lịch sử hàng ngàn năm
ấu tranh dựng nước và giữ nước. Đó là lịng u nước nồng nàn, ý chí tự
cường dân tộc, tinh thần ồn kết, ý thức cộng ồng gắn kết cá nhân –gia ình


–làng xã-Tổ quốc; ó là lịng nhân ái, khoan dung, trọng tình nghĩa, ạo lý,
là ức tính cần cù, sáng tạo trong lao ộng, sự tinh tế trong ứng xử, tính giản
dị trong lối sống…Bản sắc dân tộc cịn ậm nét cả trong các hình thức biểu
hiện mang tính dân tộc ộc ộc áo.
Có thể nói bản sắc của một dân tộc là tổng thể những phẩm chất, tính
cách, khuynh hướng cơ bản thuộc về sức mạnh tiềm tàng và sức sáng tạo
giúp cho dân tộc ó giữ vững ược tính duy nhất, tính thống nhất, tính nhất
quán so với bản thân mình trong quá trình phát triển. Sức mạnh và sức
sáng tạo này có mối liên hệ gốc rễ, lâu dài và bền vững với môi trường xã
hội- tự nhiên và với quá trình lịch sử mà dân tộc ta ã tồn tại.
Nói chung, bản sắc dân tộc là sức sống bên trong của dân tộc, là quá
trình dân tộc thường xuyên tự ý thức, tự khám phá, tự vượt qua chính bản
thân mình, biết cạnh tranh và hợp tác ể tồn tại và phát triển.
Bản sắc dân tộc thể hiện trong tất cả các lĩnh vực của ời sống xã hội:
cách tư duy, cách sống, cách dựng nước, giữ nước, cách sáng tạo trong
văn hóa, khoa học, văn học nghệ thuật…., nhưng ược thể hiện sâu sắc nhất
là trong hệ giá trị của dân tộc, nó là cốt lõi của nền văn hóa. Hệ giá trị là
những gì nhân dân quan tâm, là niềm tin mà nhân dân cho là thiêng liêng,
bất khả xâm phạm. Khi ược chuyển thành các chuẩn mực xã hội, nó ịnh
hướng cho sự lựa chọn trong hành ộng của cá nhân và cộng ồng. Vì vậy,
nó là cơ sở tinh thần cho sự ổn ịnh xã hội và sự vững vàng của chế ộ.
Bản sắc dân tộc phát triển theo sự phát triển của thể chế kinh tế, thể
chế xã hội và thể chế chính trị của các quốc gia. Nó cũng phát triển theo
quá trình hội nhập kinh tế thế giới, quá trình giao lưu văn hóa với các quốc

gia khác và sự tiếp nhận tích cực văn hóa, văn minh nhân loại. Vì vậy,


chúng ta chủ trương xây dựng và hoàn thiện các giá nhân cách con người
Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện ại hóa; xây dựng kinh tế thị
trường ịnh hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Bản sắc dân tộc và tính chất tiên tiến của nền văn hóa phải ược thấm
ượm trong mọi hoạt ộng xây dựng, sáng tạo vật chất, ứng dụng các thành
tựu khoa học, công nghệ, giáo dục và ào tạo…,sao cho trong mọi lĩnh vực
hoạt ộng chúng ta có cách tư duy ộc lập, có cách làm vừa hiện ại vừa mang
sắc thái Việt Nam. Đi vào kinh tế thị trường, mở rộng giao lưu quốc tế,
cơng nghiệp hóa, hiện ại hóa ất nước phải tiếp thu những tinh hoa nhân
loại, song phải luôn luôn phát huy những giá trị truyền thống và bản sắc
dân tộc.
Để xây dựng nền văn hóa tiên tiến, ậm à bản sắc dân tộc chúng ta chủ
trương vừa bảo vệ bản sắc dân tộc, vừa mở rộng giao lưu, tiếp thu tinh hoa
văn hóa nhân loại. Bảo vệ bản sắc dân tộc, gắn kết với mở rộng giao lưu
quốc tế, tiếp thu có chọn lọc những cái hay, cái tiến bộ trong văn hóa các
dân tộc khác ể bắt kịp sự phát triển của thời ại. Chủ ộng tham gia hội nhập
và giao lưu văn hóa với các quốc gia ể xây dựng những giá trị mới của
văn hóa Việt Nam ương ại. Xây dựng Việt Nam thành một ịa chỉ giao lưu
văn hóa khu vực và quốc tế.
Giữ gìn bản sắc dân tộc phải i liền với chống những cái lạc hậu, lỗi thời
trong phong tục, tập quán và lề thói cũ. (1)
1.2. Quan iểm của Mac Lênin về văn hóa.
C.Mác coi văn hóa là toàn bộ những thành quả ược tạo ra nhờ hoạt ộng
lao ộng sáng tạo của con người - hoạt ộng sản xuất vật chất và tái sản xuất ra
ời sống hiện thực của con người. Khi coi “giới tự nhiên thứ hai” với tư cách

là “tác phẩm”, “thực tại” của con người - giới tự nhiên ược con người cải
biến, nhân hóa, mang ý nghĩa và nội dung con người là văn hóa, C.Mác ã ồng
nhất văn hóa với phương thức hoạt ộng sống ặc thù, phương thức hoạt ộng
sống riêng có của con người. Đó là phương thức mà con người sử dụng lao
ộng sáng tạo của mình ể biến ổi và cải tạo giới tự nhiên, “vận dụng bản chất
cố hữu của mình” ể cải tạo hiện thực khách quan, “nhào nặn”, “xây dựng”
thực tại khách quan cho chính mình “theo các quy luật của cái ẹp”.
Văn hóa là cái phản ánh tính ặc thù của hoạt ộng con người và sự tồn
tại, vận ộng, phát triển cùng với tính ặc thù như vậy của con người trong thế
giới. Văn hóa chỉ xuất hiện khi con người ý thức rõ ràng về ời sống xã hội
của họ, về hoạt ộng tự do, hoạt ộng lao ộng sáng tạo ể không những cải tạo
và biến ổi tự nhiên vì sự tồn tại, phát triển của chính mình, vì cuộc sống ngày
một tốt ẹp hơn của chính mình, mà cịn ể “làm cho bản thân hoạt ộng sinh
sống của mình trở thành ối tượng của ý chí và của ý thức của mình”. Nói
cách khác, văn hóa là cái phản ánh việc con người tự ý thức về vai trị ộc lập
của mình, về khả năng và năng lực sáng tạo của mình trong việc cải tạo và
biến ổi tự nhiên.
Chủ thể sáng tạo văn hóa là con người. Con người sử dụng văn hóa ó ể
phát triển năng lực của mình trong q trình cải tạo và biến ổi tự nhiên, ồng
thời cải tạo chính bản thân mình. Trong q trình cải tạo tự nhiên, xã hội và
chính mình, con người ngày càng ý thức một cách rõ ràng hơn sức mạnh xã
hội của lao ộng và ý thức ầy ủ hơn khả năng, năng lực sáng tạo mang bản
chất người của mình - sáng tạo văn hóa, tái sản xuất ra giới tự nhiên, “xây
dựng” giới tự nhiên cho chính mình “theo các quy luật của cái ẹp”.


Văn hóa là cái thể hiện sự giải phóng và tự giải phóng con người khỏi
sự ràng buộc, thống trị với một sức mạnh bí ẩn của thế giới tự nhiên và thế
giới thần thánh mà con người tưởng tượng ra do sự bất lực của mình trước
giới tự nhiên ầy bí ẩn.

Văn hóa là lĩnh vực hoạt ộng mà nhờ ó, con người sản xuất và tái sản xuất
ra bản thân mình với tư cách là một thực thể xã hội. Đó là hoạt ộng của con
người nhằm tạo ra một hệ thống giá trị mang tính ịnh hướng cho sự phát triển
ý thức con người và cho lối ứng xử của con người trong cộng ồng xã hội. Với
hệ thống giá trị ịnh hướng này, mỗi nền văn hóa trở thành một hệ thống biểu
tượng bao hàm trong ó các khuôn mẫu ứng xử xã hội của con người. Đó cịn
là hoạt ộng của con người nhằm tạo ra một hệ thống những thể chế mà qua
ó, những giá trị cao ẹp, mang tính ịnh hướng ược giữ gìn, lưu truyền và phổ
biến trong cộng ồng xã hội, trở thành tài sản của mỗi người, của tất cả mọi
mgười trong cộng ồng xã hội ấy và làm nên truyền thống văn hóa cho một
cộng ồng xã hội.
Như vậy, trong quan niệm của C.Mác, văn hóa khơng chỉ óng vai trò là
cơ sở, nền tảng tinh thần của xã hội, của lịch sử nhân loại, mà còn là lĩnh vực
ln có ảnh hưởng, tác ộng ến tiến trình phát triển của lịch sử nhân loại, ến
sự phát triển xã hội. Trong sự tác ộng và ảnh hưởng ó, văn hóa khơng chỉ tác
ộng, ảnh hưởng ến ngun nhân sinh ra nó - ến tồn tại xã hội, ến quá trình
sản xuất vật chất của con người, mà cịn góp phần quyết ịnh phương thức vận
ộng và phát triển của lịch sử nhân loại, của xã hội loài người. Văn hóa cịn
em lại cho con người sự iều chỉnh và ịnh hướng hoạt ộng của mình và qua ó,
iều tiết quá trình sản xuất vật chất, iều tiết sự phát triển xã hộ i, trở thành


nguồn lực nội sinh cho sự phát triển xã hội bền vững - phát triển vì mục tiêu
nhân văn, vì giá trị nhân ạo. (1)
1.3. Quan iểm của Đảng về xây dựng nền văn hóa tiên tiến ậm à bản
sắc dân tộc.
Tại Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung Ương Đảng - khoá VIII
(1998), lần ầu tiên ưa ra quan niệm nền văn hóa Việt Nam có ặc trưng tiên
tiến ậm à bản sắc dân tộc thay cho quan niệm nền văn hóa Việt Nam có nội
dung XHCN, có tính dân tộc, có tính Đảng và tính nhân dân ược nêu ra trước

ây. Đại hội VII chủ trương xây dựng nền văn hóa mới, tạo ời sống tinh thần
cao ẹp, phong phú và a dạng, có nội dung nhân ạo, dân chủ, tiến bộ; hướng
tới chân thiện mĩ; khẳng ịnh tiếp tục tiến hành cách mạng XHCN trên lĩnh
vực tư tưởng và văn hóa, làm cho thế giới quan Mác - Lênin và tư tưởng Hồ
Chí Minh giữ vị trí chủ ạo trong ời sống tinh thần và xã hội. Kế thừa và phát
huy những truyền thống văn hóa tốt ẹp của tất cả các dân tộc trong nước tiếp
thu những tinh hoa văn hóa nhân loại, xây dựng một xã hội dân chủ, văn
minh vì lợi ích chân chính và phẩm giá con người, với trình ộ tri thức, ạo ức,
thể lực và thẩm mĩ ngày càng cao. Chống tư tưởng văn hóa phản tiến bộ, trái
với truyền thống tốt ẹp của dân tộc và những giá trị cao quý của loài người,
trái với phương hướng i lên XHCN.
Về tính tiên tiến: Nền văn hóa hiện nay có những ặc iểm chủ yếu như:
yêu nước, tiến bộ, ộc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội (là nội dung
cốt lõi), vì con người (hạnh phúc. tự do, phát triển phong phú, toàn diện trong
quan hệ hài hòa giữa con người và cộng ồng, xã hội với thiên nhiên), mở
rộng giao lưu, tiếp thu văn minh văn hóa thế giới; q trình xây dựng nền
văn hóa hiện nay cũng là quá trình thực hiên chiến lược con người, ây là khâu


trung tâm trong sự nghiệp xây dựng nền tảng tinh thần. Cốt lõi của tính tiên
tiến là ộc lập dân tộc và cnxh theo tư tưởng hồ chí minh, tính tiên tiến khơng
chỉ trong nội dung tư tưởng mà cịn phải ược thể hiện trong cách thức biểu
hiện, chuyển tải nội dung.
Về bản sắc dân tộc bao gồm: Những giá trị văn hóa truyền thống bền
vữngcủa cộng ồng và dân tộc Việt Nam ược vun ắp qua lịch sử hàng ngàn
năm ấu tranh dựng nướcvà giữ nước, ó là: lịng yêu nước nồng nàn, ý chí tự
cường dân tộc, tinh thần oàn kết, ý thứccộng ồng gắn kết cá nhân - gia ình làng xã - Tổ quốc; ó là lịng nhân ái, khoan dung, trọng tìnhnghĩa ạo lý, ức
tính cần cù, sáng tạo trong lao ộng, sự tinh tế ứng xử, tính giản dị trong lối
sống… Bản sắc dân tộc cịn ậm nét cả trong các hình thức biểu hiện mang
tính ộc áo, với những ặc trưng, sắc thái, thể hiện cốt cách dân tộc Việt.

Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Đảng Trung ương (khóa VIII) tháng 7
năm 1998, ã ra Nghị quyết chuyên ề về: "Xây dựng nền văn hóa tiên tiến,
ậm à bản sắc dân tộc", xác ịnh những quan iểm cơ bản:

Một là, văn

hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là ộng lực thúc ẩy
sự phát triển kinh tế - xã hội.
Hai là, nền văn hóa mà chúng ta xây dựng là nền văn hóa tiên tiến, ậm
à bản sắc dân tộc.
Ba là, nền văn hóa Việt Nam là nền văn hóa thống nhất mà a dạng
trong cộng ồng các dân tộc Việt Nam.
Bốn là, xây dựng và phát triển văn hóa là sự nghiệp của tồn dân do
Đảng lãnh ạo, trong ó ội ngũ trí thức giữ vai trị quan trọng.
Năm là, văn hóa là một mặt trận.
Bản sắc dân tộc và tính tiên tiến của nền văn hóa phải ược thẩm ượm trong
mọi hoạt ộng xây dựng, sáng tạo vật chất, ứng dụng các thành tựu khoa học,
công nghệ, giáo dục, ào tạo sao cho trong mọi lĩnh vực chúng ta có tư duy ộc


lập, co cách làm vừa hiện ại, vừa mang sắc thái Việt Nam. Đi vào kinh tế thị
trường, mở rộng giao lưu quốc tế, cơng nghiệp hóa hiện ại hóa ất nước phải
tiếp thu những tinh hoa của nhân loại song phải luôn phát huy những giá trị
truyền thống và bản sắc dân tộc.
Xây dựng nền văn hóa tiên tiến ậm à bản săc dân tộc ược thể hiện ở các
khía cạnh khác nhau:
• Xây dựng con người Việt theo hướng chân, thiện mĩ
• Xây dựng mơi trường văn hóa ẹp
• Phát triển sự nghiệp văn hóa nghệ thuật
• Phát triển sự nghiệp giáo dục

• Đào tạo và khoa học - cơng nghệ
• Bảo tồn, phát huy và phát triển văn hố các dân tộc thiểu số. (1)
1.4. Vai trị của văn hóa ối với giáo dục.
Văn hóa là nền tảng của giáo dục.
Con người là nhân tố quyết ịnh cho sự hưng, suy của một dân tộc,con người
tạo ra của cải vật chất. Chính vì thế, con người là chủ thể cho mọi hoạt ộng.
Việc thiết lập một hệ thống giáo dục ảnh hưởng trực tiếp tới lối sống, cách
ứng xử giữa người với người. Giáo dục phát triển trước hết phải có văn hóa.
Văn hóa hướng giáo dục tới những gì tốt ẹp nhất từ ó sẽ tác ộng ến con người.
Giáo dục dạy cho con người ta cách ối nhân xử thế, mà những iều ó ều bắt
nguồn từ văn hóa. Như Khổng Tử ã nói: "Tiên học lễ, hậu học văn" có nghĩa
là ầu tiên phải học lễ nghi, văn hóa ứng xử, sau ó mới học tới những iều khác.
Văn hóa tạo nên những giá trị tốt ẹp trong giáo dục.
Giáo dục là ể hướng con người tới chân-thiện-mỹ, tới những gì tốt ẹp nhất
của cuộc sống. Khi con người học ược văn hóa ứng xử, văn hóa giao tiếp,...


cũng chính là lúc văn hóa phát huy giá trị của nó trong giáo dục. Con người
ta ược giáo dục hồn thiện và hiểu ược ỹ nghĩa của văn hóa thì mới tạo nên
cái gốc làm người.
Văn hóa là chìa khóa ể phát huy vai trị của giáo dục.
Giáo dục dù có tốt tới âu mà khơng có yếu tố văn hóa thì cũng khơng phát
huy ược vai trị của nó. Hiện nay, giáo dục ược chú trọng phát triển ở khắp
nơi trên thế giới vì nó tạo nên trí tuệ cho con người, mở rộng tầm hiểu biết
của con người. Nhưng dù cho con người ta có trí tuệ ến mấy mà thiếu mất
"văn hóa" thì cũng khơng trở thành tài. (1)
II. Thực trạng vận dụng quan iểm xây dựng và phát triển nền văn hóa
tiên tiến ậm à bản sắc dân tộc trong môi trường bậc ại học. (1)
2.1. Thành tựu ạt ược trong quá trình vận dụng quan iểm xây dựng và phát
triển nền văn hóa tiên tiến ậm à bản sắc dân tộc trong môi trường bậc ại học.

Dưới sự lãnh ạo của Đảng trong hơn 25 năm ổi mới, lĩnh vực văn hóa ã
ạt ược nhiều thành tựu to lớn, quan trọng. Tư tưởng, ạo ức và lối sống của
sinh viên, thanh nhiên ã có những chuyển biến tích cực. Nhiều giá trị mới về
văn hóa, chuẩn mực ạo ức ược khẳng ịnh và nhân rộng trong mơi trường học
tập. Phong trào "Tồn dân ồn kết xây dựng ời sống văn hóa" và Cuộc vận
ộng "Học tập và làm theo tấm gương ạo ức Hồ Chí Minh", các phong trào thi
ua yêu nước ngày càng ược mở rộng và từng bước i vào thực chất trong ời
sống xã hội. Công cuộc bảo tồn và phát huy các di sản văn hoá của dân tộc ã
ạt ược nhiều tiến bộ. Nhiều di sản văn hoá vật thể, phi vật thể ược bảo vệ và
phát huy giá trị cơng tác xã hội hố ã thu hút ược ông ảo các tổ chức học sinh
sinh viên và cá nhân tham gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hố, góp
phần tích cực gìn giữ bản sắc văn hóa, phát huy những giá trị truyền thống


tốt ẹp trong kho tàng di sản văn hóa dân tộc, dần loại bỏ những sự lỗi thời,
lạc hậu.
Sinh viên biết coi trọng hơn các giá trị văn hóa, nhất là các giá trị di sản
văn hóa truyền thống. Dân chủ trên các lĩnh vực ời sống xã hội ược mở rộng;
dân trí ược nâng lên, quyền con người ược tơn trọng. Con người Việt Nam
năng ộng, tích cực, sáng tạo hơn. Người dân có nhiều cơ hội tiếp cận thơng
tin và hưởng thụ các giá trị văn hóa. Tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc, tính
chủ ộng, tính tích cực xã hội của sinh viên về các chủ thể văn hóa ược phát
huy. Đại ồn kết dân tộc ược mở rộng, tạo sức mạnh trong xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc. Mơi trường văn hóa ược cải thiện và có một số mặt tiến bộ; chú
trọng xây dựng mơi trường học tập văn minh, giữ gìn bản sắc văn hóa dân
tộc, từng bước tiếp thu tinh hoa văn hóa thế giới. Vai trị của sinh viên và
giới trẻ ược nâng lên trong ời sống xã hội.
Thông qua các hoạt ộng thực tiễn phong phú, niềm tin của thanh niên,
sinh viên vào sự lãnh ạo của Đảng, vào con ường xã hội chủ nghĩa và sự phát
triển i lên của ất nước ược củng cố. Thái ộ, tinh thần trách nhiệm của sinh

viên thanh niên, ược nâng lên, quan tâm và có trách nhiệm hơn ến những vấn
ề của ất nước, của Đảng, của Đồn, của Hội. Văn hóa “kính thầy yêu bạn”
ược nâng cao, hiện tượng sinh viên thanh niên ánh nhau ã giảm thiểu. Ý thức
tự lập, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trong thanh niên ngày càng
mạnh mẽ, hiện tượng bảo sao làm vậy, hoặc tự biến mình thành người thừa
hành bị ộng ngày càng ít i. Tính thực tế trong tư duy trong học tập cũng như
các hoạt ộng xã hội của thanh niên ngày càng phát triển. Ngày nay, thanh
niên sinh viên suy nghĩ nhiều hơn tới vấn ề làm sao học tập, làm việc cho có
hiệu quả.


Sinh viên thanh niên ược tiếp thu văn hóa tiến tiến của các quốc gia khác
nhau. Được tạo iều kiện ể ến gần hơn với văn hóa các nước khác, tổ chức các
buổi giao lưu các cuộc thi tìm hiểu về văn hóa gần gũi, chia sẻ văn hóa ất
nước của mình ra khác thế giới.
Có nhiều tấm gương tiêu biểu cho việc xây dựng và phát triển văn hóa
tiên tiến ậm à bản sắc văn hóa dân tộc trong mơi trường bậc ại học: Ngay từ
khi cịn là học sinh phổ thông, Đào Thiên Tài luôn phấn ấu tron g học tập,
nhiệt tình tham gia các hoạt ộng của trường lớp. Với cương vị là lớp trưởng
trong suốt những năm học phổ thông Tài luôn ược thầy cô, bạn bè yêu mến
và ã ạt ược những thành tích cao trong học tập, văn hóa thể thao của trường.
Năm 2009, ứng trước bước ngoặt lớn của cuộc ời. Đào Thiên Tài mạnh
dạn ăng kí dự thi và ã trúng tuyển vào trường Đại học Thể dục Thể thao Bắc
Ninh trong niềm tự hào của gia ình và bạn bè. Trải qua gần 4 năm, với sự nỗ
lực của bản thân, ược sự tin tưởng dạy dỗ của thầy cô, sự ộng viên giúp ỡ của
bạn bè, Đồn Thiên Tài ln phấn ấu vươn lên trong học tập, nhiệt tình tham
gia các hoạt ộng, phong trào của Đoàn, Hội, Khoa, Bộ mơn, tập thể, lớp và ã
ạt ược những thành tích nổi bật như: ba năm liền nhận ược Giấy khen của
Hiệu trưởng trường Đại học Thể dục Thể thao Bắc Ninh vì có thành tích cao
trong học tập, trong rèn luyện và phong trào Đồn. Điểm trung bình học tập

hàng năm của Tài luôn ạt 8.42, iểm rèn luyện ạt 100 iểm. Với cương vị là
Phó Chủ tịch Hội Sinh viên trường Đại học Thể dục Thể thao Bắc Ninh, Đào
Thiên Tài ln hồn thành tốt mọi nhiệm vụ mà Đảng ủy nhà trường, Ban
Thường vụ Đoàn trường giao cho, tiêu biểu như: Chỉ ạo, tổ chức Đội tình
nguyện “Tiếp sức mùa thi” quản lý 60 tình nguyện viên; tích cực tham gia và
phát ộng các oàn viên tham gia hiến máu tình nguyện; chỉ ạo Đội thanh niên


xung kích, tích cực tham gia các hoạt ộng của nhà trường như bảo vệ trật tự
trị an khu vực ký túc xá, phục vụ các ngày lễ lớn của nhà trường và các giải
thi ấu ược tổ chức tại trường; i tình nguyện thăm hỏi và tặng quà cho các em
có kết quả học tập tốt, giao lưu với oàn thanh niên trên huyện ảo Cô Tô Tỉnh Quảng Ninh... Với những thành tích xuất sắc ã ạt ược trong những năm
vừa qua, Đoàn Thiên Tài ã vinh dự trở thành ại biểu ại diện cho tuổi trẻ
trường Đại học Thể dục Thể thao i dự Đại hội ại biểu Đồn thanh niên Cộng
sản Hồ Chí Minh tỉnh Bắc Ninh lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2012 - 2017, ược
Trung ương Đoàn quyết ịnh trao tặng danh hiệu Sinh 5 tốt năm học 2011 2012. Đặc biệt vừa qua, Đoàn Thiên Tài ã ược Đảng ủy trường Đại học TDTT
Bắc Ninh cử tham dự Lớp Bồi dưỡng Cảm tình Đảng tại Trung tâm Chính trị
Thị Ủy Từ Sơn. Tâm sự với Đồn Thiên Tài, em nói “Ngồi ước mơ trở thành
một nhà giáo dục tương lai, em cịn hồi bão trở thành một cán bộ Đoàn năng
ộng sáng tạo mang tuổi trẻ của mình cống hiến cho quê hương ất nước”.
Ngày nay, yêu cầu về chất lượng ối với người thầy cũng rất cao. Đồng
thời với dạy chữ, người thầy cịn phải dạy người. Dạy chữ khơng chỉ ơn thuần
là truyền ạt kiến thức, mà quan trọng hơn là phải tạo cho người học khả năng
sáng tạo, khả năng tự thích nghi với mọi hồn cảnh. Muốn vậy người học
phải nắm ược những iều bản chất nhất những cái cơ bản nhất. Người thầy
cịn phải là một iển hình tốt về tinh thần tự học, vươn lên, một tấm gương
sáng ngời về ạo ức, về nhân cách ối với học sinh. Như vậy, chất lượng òi hỏi
ở người thầy là rất cao, rất toàn diện. Trong mấy chục năm qua các trường ại
học của ta ã có những bước tiến vượt bậc. Giáo dục ại học ã có những óng
góp áng kể trong công tác ào tạo cán bộ cho sự nghiệp xây dựng ất nước và

bảo vệ Tổ quốc. Đội ngũ giảng viên ại học ã trưởng thành nhanh chóng, trong


ó có một số cán bộ xuất sắc, ạt trình ộ quốc tế. Vấn ề giáo dục ạo ức, lí tưởng
sống cho thanh niên phải ược ặt lên hàng ầu.
Trước ây nhờ thanh niên và nhân dân ta thấm nhuần tư tưởng: “Khơng có
gì q hơn ộc lập, tự do”, chúng ta ã giành lại ược ộc lập tự do cho
Tổ quốc. Ngày nay cần làm cho mọi người hiểu nỗi nhục của một nước nghèo
và lạc hậu, có ý chí quyết tâm khơng chịu ể rơi vào cảnh phụ thuộc, làm nô
lệ mới về kinh tế cho các nước giàu. Do vậy, trên nền giáo dục quảng ại cho
ông ảo thanh niên, chúng ta cần ặc biệt quan tâm ến việc bồi dưỡng, ào tạo
người tài. Cần phải thực hiện một chính sách ặc biệt ối với họ; tạo cho họ
những iều kiện tốt nhất ể học tập, rèn luyện, cung cấp những giáo viên giỏi,
chương trình học tập ặc biệt, iều kiện sinh hoạt, vật chất ầy ủ và khi ra trường
ược bố trí vào làm việc ở những nơi có iều kiện tốt nhất ể phát huy tài năng.
(2)
2.2. Những hạn chế, yếu kém của việc vận dụng quan iểm xây dựng và
phát triển nền văn hóa tiên tiến ậm à bản sắc dân tộc trong môi trường bậc ại
học.
Với sự dẫn dắt và chỉ ạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam trong việc thực
hiện mục tiêu, ịnh hướng: “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam
tiên tiến, ậm à bản sắc dân tộc”, chúng ta ã ạt ược những thành tựu to lớn có
ý nghĩa quan trọng ối với sự phát triển của ất nước. Tuy nhiên, bên cạnh
những thành tựu cũng còn tồn tại một số thiếu sót, hạn chế, yếu kém cần ược
lưu ý và khắc phục.
Do yêu cầu khách quan khi thực hiện ường lối, mỗi nghành mỗi bộ phận, mỗi
ối tượng riêng có thể hiểu, tiếp thu, thể hiện cái nhìn nhận và thực hiện văn


hóa của mình khác nhau nên hạn chế trong việc thực hiện ường lối là không

thể tránh khỏi.
Hạn chế chung trong việc thực hiện ường lối trong iều kiện của nước ta
thời kỳ từ khi bắt ầu thực hiện mục tiêu, ường lối là: Trong bối cảnh hội nhập
quốc tế hiện nay, mặt trái của cơ chế thị trường, ạo ức, lối sống của một bộ
phận quần chúng nhân dân. Công tác quản lý các lĩnh vực hoạt ộng văn hố,
tư tưởng của những biểu hiện bng lỏng, né tránh. Một số lĩnh vực như báo
chí – xuất bản văn học – nghệ thuật, giáob dục – ào tạo bị khuynh hướng “
thương mại hoá” chi phối, hoạt ộng xa rời tơn chí, mục ích. (2)
2.3. Nhun nhân của những thành quả ạt ược và những hạn chế yếu kém
cần khắc phục.
2.3.1. Nhuyên nhân của thành công
Những thành tựu trong sự nghiệp xây dựng văn hoá một mặt chứng tỏ
ường lối và các chính sách của Đảng và Nhà nước ta ã và ang phát huy tác
dụng tích cực, ịnh hướng úng ắn cho sự phát triển ời sống văn hố, xã hội,
mặt ó là kết quả của sự tham gia tích cực của nhân dân và những nổ lực to
lớn của các lực lượng hoạt ộng trên lĩnh vực văn hoá.
Việc áp dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật, biết tiếp thu và vận dụng
có chọn lọc các tinh hoa văn hoá nhân loại và vận dụng sáng tạo vào nền văn
hoá của nước nhà. (2)
2.3.2. Nguyên nhân của những hạn chế yếu kém.
Do sự chống phá của các thể lực phản ộng trong và ngoài nước. Một
mặt, chúng ln xun tạc ường lối, chính sách của Đảng. Mặt khác, các thế
lực phản ộng luôn lợi dụng sự cả tin, nhẹ dạ của một bộ phận thanh niên


nhằm phục vụ âm mưu của chúng, chúng ráo riết chống phá ta trên mọi mặt
trận tư tưởng văn hoá nhằm thực hiện “ diễn biến hồ bình”
Phong trào quần chúng chưa ược ộng viên, cỗ vũ. Nhiều tấm gương sáng
về ạo ức chưa ược tuyên dương, không phát huy ược nội lực sức dân.
Đạo ức xã hội, nhân cách con người có nhiều mặt xuống cấp. Nạn tham

nhũng chưa ược chặn ứng, con người phát triển, có mặt phức tạp và nghiêm
trọng hơn, gây nhức nhối. Các biểu hiện lợi ích nhỏm lũng oạn kinh tế rất
áng lo ngại, giống như tình hình ở nhiều nước trong thời kỳ tích luỹ tư bản.
Điều này khơng kịp thời ngăn chặn, ể phát triển phức tạp thì dần dần sec
chệch hướng khỏi mục tiêu xã hội chủ nghĩa và làm cho ất nước chìm sâu
khơng thốt ra ược. (2)
III. Biện pháp khắc phục và phương hướng nhiệm vụ ể khắc phục
và phát triển nền văn hoá tiên tiến ậm à bản sắc dân tộc.
Văn kiện ại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI nêu ra các biện pháp ể xây
dựng nền văn hoá tiên tiến, ậm chất bản sắc dân tộc như sau:
Củng cố và tiếp tục xây dựng môi trường văn hoá lành mạnh phong
phú, a dạng
Đưa phong trào “ Tồn dân ồn kết xây dựng ời sống văn hố” i vào
chiều sâu, thiết thực, hiện quả; Xây dựng nếp sống văn hố trong các gia ình,
khu dân cư, cơ quan, ơn vị, doanh nghiệp, làm cho các giá trị văn hoá thấm
sâu vào mọi mặt ời sống ược thể hiện cụ thể trong sinh hoạt, công tác, quan
hệ hàng ngày của cộng ồng và từng con người, tạo sức ề kháng ối với các sản
phẫm ộc hại. Tiếp tục ẩy mạnh việc giáo dục, bồi dưỡng ạo ức, lối sống có
văn hố; xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, tang, lễ hội; ngăn


chặn và ẩy lùi các hủ tục, bạo lực, gây gối trật tự công cộng, mại dâm, cờ
bạc,...
Tăng cường hiệu quả hoạt ộng của hệ thống thiết chế văn hoá ở các cấp,
ồng thời có kế hoạch cải tạo, nâng cấp và ầu tư xây dựng mới một số cơng
trình văn hoá, nghệ thuật, thể thao.
Chú trọng nâng cao tỉnh tư tưởng, phát huy mạnh mẽ chức năng thông
tin, giáo dục, tổ chức và phản biện xã hội của các phương tiện thơng tin ại
chủng vi lợi ích của nhân dân và ất nước; khắc phục xu hướng thương mại
hoá, xa rửi tơn chỉ, mục ích trong hoạt ộng bảo chí, xuất bản. Tập trung ào

tạo, bồi dưỡng, xây dựng ội ngũ hoạt ộng báo chí, xuất bản vững vàng và
chính trị, tư tưởng, nghiệp vụ và có năng lực áp ứng tốt yêu cầu của thời kỳ
Bởi Rà soát, sắp xếp hợp lý mạng lưới báo chí, xuất bản trong cả nước theo
hướng tăng cường hiệu quả hoạt ộng, ồng thời ổi mới mơ hình, cơ
cấu tổ chức, cơ sở vật chất - kỹ thuật theo hướng hiện ại. (2)

KẾT LUẬN
Như vậy, xây dựng và phát triển nền văn hóa tiên tiến ậm à bản sắc dân
tộc là một nhiệm vụ quan trọng và hàng ầu của của tất cả tầng lớp, của các
thế hệ, ặc biệt là thế hệ trẻ như sinh viên là những chủ nhân tương lai của ất
nước. Thực tế ã có rất nhiều tấm gương sinh viên ã làm rạng danh tên tuổi
của nước ta trong thời kì hội nhập về nhều mặt như kinh tế, giáo dục, khoa
học công nghệ.


Tuy nhiên, cũng khơng phải khơng có một số thành phần sinh viÖn chưa
ịnh hướng ược giá trị trách nhiệm của mình ối với ất nước mặc dù thành phần
này chiếm một lượng không hề nhỏ trong giười sinh viên hiện nay. Nhưng
nếu họ ược tiếp cận ược hướng dẫn một cách úng ắn thì kết quả em lại sẽ
khơng hề nhỏ bởi vì Việt Nam là một quốc gia vốn ược biết ến với truyền
thống nồng nàn yêu nước, lá lành ùm lá rách. Muốn ất nước phát triển thì cần
sự góp sức của cả xã hội, người dân thuộc mọi tầng lớp, lứa tuổi, trong ó có
sinh Viên thế hệ trí thức, chủ nhân tương lai của ất nước.

Tài liệu tham khảo
(1)
/>idZcgAJasqRMA - _=_

(2)
/>uyenmai.zing.vn%2Ffiles%2Ftailieu%2Fluan-van-bao-cao%2Fkhoa-hocxahoi%2Fvndngquanimxydngnnvnhatintinmbnscdntctrongmitrngbcihc_14042223505

3_
phpapp02_6408.pdf&ved=2ahUKEwjWhqObuu7xAhWXat4KHdL4Bu4QFjAAegQI
A xAC&usg=AOvVaw1R07puOKtEIF5kkqfR25e&fbclid=IwAR0tgVBv1jMjWrhsq_Xia7ZtCx7kUdosPp7K2YJzKseuEgiYlXpw59b9U