Kiến thức trọng tâm về Protein và quá trình dịch mã Sinh học 12

¬

HOC

:

e cờ

ba

a

a

=

fox
\

Ving vang nền tảng, Khai sáng tương lai

eS

PROTEIN VA QUA TRINH DICH MA
I. Li thuyét.

1. Cơ sở vật chất:
a) Cầu trúc

+ Cầu trúc hóa học:

- Là 1 đại phân tử mà đơn phân là các axít amin liên kết với nhau băng liên kết peptit. Liên kết

peptit là liên kêt giữa nhóm cacbơx của axit amin trước với nhóm amn của axIt amIn sau &
giải phóng [ phân tử nước
- Mỗi aa được cấu tạo gồm 3 thành phan:

. Gốc R

Nib

. Nhóm amin (NH;)

R

. Nhóm cacbơxyl (COOH)

\
COOH

- Prơtê¡n có cầu trúc đa phân nên chỉ hơn 20 loại axit amin đã cho 19/4 loai protéin khdc nhau vé
sô lượng, thành phân, trat tu sap xép va cau tric khéng gian
+ Cầu trúc không gian:
- Bac 1: Dang mach thang

- Bậc 2: Dạng xoắn anpha hoặc gấp nếp bêta
- Bậc 3: Do xoăn bậc 2 cuộn xoắn tạo nên hình cầu

- Bậc 4: Do 2 hay nhiều chuỗi pôlipeptit kết hợp lại
b) Chức năng
- Là thành phần cấu trúc của TB

- Tham gia vào q trình TĐC (enzim)
- Điều hịa sinh trưởng (hoocmon)

- Bảo vệ tế bào (kháng thể)
- Giá đở, thụ thể, vận động...
2. Cơ chế di truyền:
- Cơ chế dịch

mã :

Gồm hai giai đoạn :
+ Hoat hoa axit amin:

Enzim

Trang | l


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

AxIt amin + ATP +tARN

— aa—tARN.

+ Tong hop chuéi pélipeptit :

e

Mo dau: Tiéu don vi bé cha ribôxôm gắn với mARN ở vị trí nhận biết đặc hiệu (gần bộ

ba mở đầu) và di chuyển

dén b6 ba mé dau (AUG), aams dầu ~ tARN tién vào bộ ba mở đầu (đơi

mã của nó khớp với mã mở đầu trên mARN theo nguyên tắc bố sung). sau đó tiểu phần lớn gắn
vào tạo rIbơxơm hồn chỉnh.

e_

Kéo dài chuỗi pơlipeptit : aa; - tARN tiến vào ribơxơm (đối mã của nó khớp với mã thứ

nhất trên mARN theo nguyên tắc bố sung), một liên kết peptit được hình thành giữa axit amin

mở đầu với axit amin thứ nhất. Ribôxôm chuyền dịch sang bộ ba thứ 2, tARN vận chuyên axit

amin mở đầu được giải phóng. Tiếp theo, aa›- tARN tiễn vào ribôxôm (đối mã của nó khớp với
bộ ba thứ hai trên mARN theo nguyên tắc bố sung), hình thành liên kết peptit gitra axit amin thu
hai và axit amin thứ nhất. Ribôxôm chuyển dịch đến bộ ba thứ ba, tARN vận chuyền axit amin
mở đầu được giải phóng. Q trình cứ tiếp tục như vậy đến bộ ba tiếp giáp với bộ ba kết thúc của
phan tr mARN.

Kết thúc : Khi ribôxôm chuyền dịch sang bộ ba kết thúc thì quá trình dịch mã ngừng lại, 2 tiểu

phân của ribôxôm tách nhau ra. Một enzim đặc hiệu loại bỏ axit amin mở đầu và giải
phóngchuỗïipơlipeptit.
LL Luyện tập

Câu 1: Don vị được sứ dụng để giải mã cho thông tin di truyền năm trong chuỗi polipeptit
là
A. anticodon.

B. axit amin.

B. codon.

C. triplet.

Câu 2: Trong quá trình dịch mã, mARN thường gắn với một nhóm ribơxơm gọi là

poliribơxơm giúp

A. tăng hiệu suất tổng hợp prơtêïn.

B. điều hồ sự tông hợp prôtêïn.

C. tông hợp các prôtê¡n cùng loại.

D. tổng hợp được nhiều loại prôtêïn.

Câu 3: Các chuỗi pôlipeptit được tạo ra do các ribôxôm cùng trượt trên một khuôn mARN

giống nhau về:
A. Câu trúc

B. Thành phần các axitamin

C. Số lượng các axitamin

D. Số lượng và thành phần các axitamin

Câu 4: Các chuỗi polipeptit được tổng hợp trong tế bào nhân thực đều
A. két thtic bang Met.

B. bat dau bang axit amin Met.

C. bat dau bang axit foocmin-Met.

D. bat dau từ một phức hợp aa-tARN.

Câu 5: Dịch mã thông tin di truyền trên bản mã sao thành trình tự axit amin trong chuỗi
polipeptit là chức năng của
A.rARN.

B.mARN.

C. tARN.

D. ARN.

Câu 6: Làm khn mầu cho q trình dịch mã là nhiệm vu của

II): P2


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

A. mach ma hoa.

B. mARN.

C. tARN.

D. mach ma sốc.

Câu 7: Giai đoạn hoạt hố axit amin của q trình dịch mã diễn ra ở:
A. nhân con

B. tế bào chất

C. nhan

D. mang nhan

Câu 8: Sản phẩm của giai đoạn hoạt hoá axit amin là
A. axit amin hoat hoa.

B. axit amin tu do.

C. chuỗi polipeptit.

D. phức hợp aa-tARN.

Câu 9: Giai đoạn hoạt hoá axit amin cúa quá trình dịch mã nhờ năng lượng từ sự phân giải
A. lipit

B. ADP

Câu 10: Thông tin di truyền trong ADN
nhờ cơ chê

C. ATP

D. glucơzơ

được biếu hiện thành tính trạng trong đời cá thể

A. nhân đôi ADN và phiên mã.

B. nhân đôi ADN và dịch mã.

€. phiên mã và dịch mã.

D. nhân đôi ADN. phiên mã và dịch mã.

Câu 11: Dịch mã là quá trình tổng hợp nên phân tử
A.mARN

B.ADN

€. prôtêIn

D. mARN va protéin

Câu 12: Pôlixôm ( poliriboxom) là
A. một loại riboxom chỉ có ở sinh vật nhân chuẩn
B. một loại riboxom chỉ có ở sinh vật nhân sơ

C. một loại enzim có vai trị xúc tác cho q trình tổng hợp protein
D: một nhóm riboxom cùng hoạt động trên một phân tử mARN

vào thời điểm nhất định

Câu 13: Trong quá trình dịch mã, liên kết peptit đầu tiên được hình thành giữa
A. hai axit amin kế nhau.

B. axit amin thứ nhất với axit amin thứ hai.
C. axit amin mở đầu với axit amin thứ nhất.

D. hai axIt amin cùng loại hay khác loại.

Câu 14: Bộ ba mở đầu với chức năng qui định khới đầu dịch mã và mã hóa axit amin

mềtiơnin (ở sinh vật nhân thực) là

A. AUX.

B. AUA.
C. AUG.
D. AUU.

Trang | 3


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

Câu 15: Quá trình dịch mã kết thúc khi
A. ribơxơm tiếp xúc với côđon AUG trên mARN.

B. ribôxôm rời khỏi mARN và trở về trạng thái tự do.
C. ribôxôm tiếp xúc với một trong các mã bộ ba: UAA, UAG, UGA.

D. ribôxôm gan axit amin mêtiơnin vào vị trí cuối cùng của chuỗi pôlipeptiit.
Câu 16: Don phan cua protéin la
A. peptit.

B. nuclédtit.

C. nuclé6x6m.

D. axit amin.

Câu 17: Khi nói về cơ chế dịch mã ở sinh vật nhân thực, nhận định nào sau đây không
đúng?

A. Khi dịch mã, ribôxôm chuyền dịch theo chiều 5'—>3' trên phân tử mARN.
B. Khi dịch mã, ribôxôm chuyền dịch theo chiều 3'—>5'trên phân tử mARN.
C. Trong cùng một thời điểm có thể có nhiều ribơxơm tham gia dịch mã trên một phân tử mARN.
D. Axit amin mở đầu trong q trình dịch mã là mêtiơnin.
Câu 18: Anticơdon có nhiệm vụ :
A. Xúc tác liên kết axitamin với tARN
B. Xúc tác vận chuyển axitamin đến nơi tổng hợp

C. Xúc tác hình thành liên kết peptit
D. Nhận biết cơdon đặc hiệu trên mARN nhờ liên kết bồ sung trong quá trình tổng hợp prôtê¡n
Câu 19: Anticôdon cua phirc hop Met-tARN Ia gi?
A. AUX

B. TAX

C. AUG

D. UAX

Câu 20: Bào quan nào trực tiếp tham gia tổng hợp Prôtê¡n?
A. Perôxixôm

B. Lizôxôm

ŒC. Pôlixôm

D. Ribôxôm

Câu 21: Quan hệ nào sau đây là đúng:
A. ADN—

€. mARN=

tARN>

ADN—

mARMN—

Prôtê¡n

Prôtê¡n— Tính trạng

B. ADN—

mARN—

Prơtê¡n— Tính trạng

D. ADN

mARN—

Tính trạng

Câu 22: Thành phần nào sau đây không tham gia trực tiếp trong quá trình dịch mã ?
A. ADN

B.mARN

C. tARN

D. Ribơxơm


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

HOC247-

Vững vàng nên tảng, Khai sáng tương lai
Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh, nội
dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm,
giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên
danh tiếng.
I.

Luyén Thi Online

Học mọi lúc, mọi nơï, mọi thiết bi — Tiết kiệm
- _ Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng
xây dựng các khóa luyện thi THPUQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiêng Anh, Vật Lý, Hóa Học và
Sinh Học.
- - Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các
trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-ƠĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường
Chuyên khác cùng 7S.7Tràn Nam Dũng, 1S. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thày Nguyên
Đức Tấn.
II.

Khoa Hoc Nang Cao va HSG

Hoc Toan Online cung Chuyén Gia
- - Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS
THCS lớp 6, 7, 8, 9 yêu thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt

điểm tốt ở các kỳ thi HSG.

- - Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp

dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: 7S. Lê Bá Khánh

Trinh, TS. Tran Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thang, Thay Lê Phúc Lữ, Thày Võ Quốc
Bá Cẩn cùng đơi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
Ill.

Kênh học tập miễn phí

HOC247 NET cộng đồng học tập miễn phí
HOC247 TV kênh Video bài giảng miễn phí
- - HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp I đên lớp 12 tật cả
các môn học với nội dung bài giảng chi tiệt, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mên phí, kho tư
liệu tham khảo phong phú và cộng đông hỏi đáp sôi động nhất.

-

HOC247 TV: Kénh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa dé thi
miên phí từ lớp I đên lớp 12 tât cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và
Tiêng Anh.

Trang | 5