Tài liệu Sự cân bằng màu sắc pptx

Sự cân bằng màu sắc
Ánh sáng nhìn thấy, được phát ra ở những vùng xa nh
ất của hạt nhân
nguyên tử đã bị nung nóng. Mỗi nguyên t
ử gồm một đám mây electron
(điện tử) chuyển động theo quỹ đạo xung quanh hạt nhân và số lư
ợng
các electron trong mỗi quỹ đạo là có h
ạn. Khi vật chất bị nung nóng,
thì các nguyên tử của nó chuyển động nhanh hơn, đ
ến nỗi một số
electron bị bắn tới những quỹ đạo có năng lượng cao hơn, h
ấp thụ nhiệt
lượng như chúng muốn. Sau đó chúng trở lại trạng thái cân bằng. V
à
năng lượng mất đi xuất hiện như m
ột bức xạ điện tử, chuyển động
xung quanh nguyên tử.
Do tổng năng lượng đã mất và do những chuyển động biến thiên đ
ặc
biệt của electron, nên bức xạ màu được phát ra. Nếu một số năng lư
ợng
tương ứng được giải phóng thì tia cực tím và tia lam s
ẽ tỏa sáng. Sự
chuyển đổi năng lượng ở mức thấp hơn sẽ làm xu
ất hiện tia hồng ngoại
hoặc tia đỏ. Nhưng tất cả màu của ánh sáng nhìn thấy cùng v
ới tia hồng
ngoại và tia c
ực tím chỉ đại diện cho một phần nhỏ của dải bức xạ trải
rộng từ tia X (tia Rơntgen) có năng lư

ợng cao, tới những sóng radio có
năng lượng thấp. Năng lượng càng cao, có bước sóng càng ngắn.
Sự cân bằng của các màu khác nhau trong biến thiên c
ủa ánh sáng
nhìn thấy giữa một nguồn sáng này với các nguồn sáng khác là r
ất quan
trọng đối với các nhà nhiếp ảnh. Trong nhiếp ảnh màu, s
ự pha trộn các
nguồn sáng đặc biệt luôn luôn đư
ợc thể hiện trong giới hạn của nhiệt
độ màu (Color Temperature). Nhiệt độ màu đư
ợc biểu thị bằng độ
Kelvin ký hiệu là
0
K. Người ta có thể chuyển đổi nhiệt độ
0
K sang nhi
ệt
độ Celcius (
0
C), bằng cách trừ đi 273. Theo khái niệm của Kelvin th
ì
thang nhiệt độ màu có bậc thấp nhất ứng với màu đỏ,và tăng d
ần qua
các sắc: cam, vàng, tr
ắng rồi đến sắc lam. Nói một cách khác: nguồn
sáng càng ngả về lam, thì nhiệt độ càng cao và càng ngả sang màu đ
ỏ,
thì nhiệt độ màu thấp.
Ta hãy quan sát một thanh sắt được nung nóng trong lò, khi thanh s

ắt
dạt đến nhiệt độ 1000
0
K, thì nó tỏa ra một bức xạ hồng ngoại có bư
ớc
sóng rất dài. Khi thanh sắt đạt tới nhiệt độ 3000
0
K, nó ti
ếp tục tỏa bức
xạ các loại, nhưng vào thời điểm này thanh s
ắt đạt đến nhiệt độ cần
thiết để toả ánh sáng nhìn thấy, tức là nhiệt độ làm cho thanh s
ắt sáng
rực lên nhìn thấy được. Hầu hết những tia phát ra đều là tia h
ồng ngoại
và trong bức xạ, tỷ lệ ánh sáng đỏ nhiều hơn, vì v
ậy ta thấy thanh sắt
nóng đỏ rực. Khi thanh sắt đạt đến nhiệt độ 6000
0
K, sức nóng tăng l
ên
dữ dội, giống như nhiệt độ của bề mặt mặt trời, trong trường hợp n
ày
hầu hết bức xạ của nó đều nằm trong quang phổ nhìn thấy và màu l
ục,
lam nổi trội hơn cả. Đối với mắt ta nhìn thanh sắt tỏa sáng trắng. V
à
bất cứ nguồn sáng nào có quang phổ tương tự và đạt được nhiệt độ m
àu
6000

0
K, với ánh sáng đó ta có màu sắc bình thường nghĩa là màu s
ắc
trung thực nhất.

Điều quan trọng là không được nhầm lẫn giữa nhiệt độ màu v
ới độ
nóng. Vào buổi trưa một ngày quang đãng, màu c
ủa ánh sáng mặt trời
(không phải là ánh sáng m
ặt trời trực tiếp) bị tác động bởi sự toả sáng
của các phần tử riêng rẽ (nhóm nguyên tử liên k
ết) ở trong không khí.
Một phần nhỏ của ánh sáng mặt trời bị một phân tử hấp thụ, thì phân t
ử
đó sẽ bị phát xạ lại ngay lập tức theo mọi hư
ớng. Trong tia lam tán xạ
xa hơn tai đỏ và tia cực tím còn xa hơn.
Khi không khí chứa đầy hơi nước, bụi bặm hoặc sương khói s
ẽ có tác
động rất lớn tới các tia có bước sóng ngắn hơn. Nhưng vì nh
ững hạt
này hấp thụ màu xanh mà ánh sáng của bầu trời đầy sương lại ít m
àu
xanh hơn so với ánh sáng của bầu tời quang đãng, nhiệt độ màu c
ủa
chúng khoảng 9000
0
K. Ánh sáng đi qua bầu trời phủ đầy mây th
ì màu

lam xuất hiện ít hơn.
Loại phim màu dùng cho ánh sáng ban ngày thích h
ợp với ánh sáng
trắng của mặt trời nhất là lúc bầu trời trong xanh có điểm một v
ài đám
mây trắng. Nhưng vào những buổi sáng sớm hoặc lúc chiều tà, lúc m
ặt
trời đã xuống thấp, ánh sáng mặt trời chiếu qua bầu khí quyển dày đặ
c,
thì ánh sáng lam b
ị hấp thụ mạnh, ngay cả những lúc bầu trời trong
trẻo. Vì vậy phim màu chụp vào lúc hoàng hôn khi m
ặt trời sắp lặn, ta
thấy trên phim chụp xuất hiện màu đỏ. Nguyên nhân vì nhiệt độ m
àu
của áng sáng không phù hợp với nhiệt độ màu của phim.
Đặc biệt loại phim màu đảo dương (slide) dùng áng sáng tự nhi
ên,
đem chụp với nguồn sáng nhân tạo có nhiệt độ màu th
ấp, chẳng hạn
dùng nguồn sáng của đèn dây tóc, thì phim chụp thiên sang màu đ
ỏ.
Trong trường hợp đó ta phải điều chỉnh nhiệt độ màu cho thích h
ợp với
phim dùng bằng cách dùng kính lọc màu điều chỉnh. Ngư
ợc lại nếu
dùng đèn huỳnh quang thì sẽ cho ta màu trung thực, trong trư
ờng hợp
đó không phải điều chỉnh nhiệt độ màu.