Chương 3 TPCN tạo sức khỏe

PHẦN II: TPCN VỚI SỨC KHỎE VÀ BỆNH
TẬT
Functional Foods in Health and Disease


Tác dụng
TPCN

04:57:32 AM

1

Tạo sức khỏe sung mãn

2

Chống lão hóa, kéo dài tuổi thọ.

3

Tăng sức đề kháng, giảm nguy cơ bệnh tật

4

Hỗ trợ làm đẹp cho con người.

5

Hỗ trợ điều trị bệnh tật

6

Hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội.
2


I. Thực phẩm chức năng tạo
Sức khỏe sung mãn


Trạng thái sức khỏe hiện nay:
• Trạng thái I (khỏe hồn tồn) : 5 – 10%.
• Trạng thái II (ốm)
: 10 – 15 %.
• Trạng thái III (nửa ốm nửa khỏe) : 75%.


Khái niệm sức khỏe và bệnh tật
Sức khỏe và bệnh tật

Sức khỏe
1. Tình trạng lành lặn về cấu trúc và
chức năng của tế bào – cơ thể
2. Giữ vững cân bằng nội mơi
3. Thích nghi với sự thay đổi
mơi trường

Bệnh tật
1.Tổn thương cấu trúc và chức năng
của tế bào – cơ thể
2. Rối loạn cân bằng nội môi

3. Giảm khả năng thích nghi với
mơi trường


2.1. Sức khỏe là gì?
Về thể chất:
Có thể lực tốt.
Khơng ốm đau.
Khơng có bệnh hay khuyết tật.
Về tinh thần:
Trạng thái thoải mái tối
ưu về mặt sinh học - xã
hội -tâm lý.
Về xã hội:
-Mối quan hệ
-Việc làm.
-Các quy tắc.


2.1. Sức khỏe là gì?

Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO):
“Sức khoẻ là trạng thái thoải mái đầy đủ (toàn
diện) về thể chất, tinh thần và xã hội; chứ khơng
phải chỉ bó hẹp vào nghĩa là khơng có bệnh hay
thương tật”.



Sức khỏe là tài sản quý giá nhất:

- Của mỗi người
- Của toàn xã hội
Fontenelle: “Sức khỏe là của cải
quý giá nhất trên đời mà chỉ khi
mất nó đi ta mới thấy tiếc”.
Điều 10 trong 14 điều răn của
Phật:
“Tài sản lớn nhất của đời người
là sức khỏe”.



3 loại người

Người ngu: Gây bệnh
• Hút thuốc
• Uống rượu quá nhiều
• Ăn uống vơ độ
• Lười vận động

Người dốt: chờ bệnh
• Ốm đau mới đi khám
• Ốm đau mới đi chữa

Người khơn: Phịng bệnh
• Chăm sóc bản thân
• Chăm sóc sức khỏe
• Chăm sóc cuộc sống

TPCN

Nội kinh hồng đế (Thời Xn-Thu-Chiến-Quốc):
“Thánh nhân khơng trị bệnh đã rồi, mà trị bệnh chưa đến, không
trị cái loạn đã đến mà trị cái loạn chưa đến”.
“Khát mới uống, đói mới ăn, mệt mới nghỉ, ốm mới khám chữa
bệnh – Tất cả đều là muộn!”

“Tiền bạc là của con, Địa vị là tạm thời, Vẻ vang là quá khứ,
Sức khỏe là của mình!”.


Giá trị tiêu dùng của người Mỹ
(Theo GS.TS Mary Schmidl – 2009)

•
•
•
•
•

1950: Nhà + xe + TV
1960: Giáo dục Đại học
1970: Máy tính
1980: Nhiều tiền
2000: Sức khoẻ


3

PHƯƠNG CHÂM BẢO VỆ SỨC KHỎE

Đầu tư, chăm sóc khi cịn đang khỏe

• Phịng ngừa các nguy cơ bệnh
tật (Qt rác – lau bụi).
• Hiệu quả và kinh tế nhất

Do chính mình thực hiện

• Chế độ ăn uống
• Vận động thân thể
• Giải tỏa Stress


II. TÁC DỤNG TẠO SỨC KHỎE
SUNG MÃN CỦA TPCN


CƠ CHẾ TPCN TẠO SỨC KHỎE SUNG MÃN
Tác dụng của TPCN i 2 yu t quỏ trỡnh sng
Thực phẩm chức
năng

Axit amin

Vitamin

Khoáng
chất

Hoạt chất
sinh học

1. Tham gia cấu tạo cơ quan, tổ chức của cơ thể
2. Tham gia quá trình chuyển hoá vËt chÊt
2 YẾU TỐ QUÁ TRÌNH
SỐNG

Sù sèng


TÁC DỤNG TẠO SỨC KHỎE SUNG MÃN CỦA TPCN
* Bæ sung Vitamin
* Bỉ sung kho¸ng chÊt
TPCN
* Bỉ sung axit amin
* Hoạt chất thảo mộc, thảo
dợc, hoạt chất sinh học.

Chế độ ăn uống
và dinh dỡng

Giải tỏa căng
thẳng

Vận
động
thân
thểsức

Tình trạng

Tam tâm
1. Tâm bình thờng
- MÃn nguyện công việc
- Không tham vọng
2. Tâm bình thản
- Không ham lợi, địa vị
- Thành công: bình tnh
- Thất bại: bình thn
3. Tâm bình hoà
- Quan hệ trong cơ quan
- Quan hệ ở gia đình
- Quan hệ xà hội

Toàn diện
Nâng dần
Thờng xuyên
Thực sự, thực
tế

Sức khỏe sung mÃn

khoẻ có chất lợng
cao
Tình trạng không
có chứng, bệnh
(viêm khớp, huyết
áp cao, đái đờng,
béo phì, đột quỵ,

K, mất trí


2. BIỆN PHÁP TẠO SỨC KHỎE SUNG MÃN:
1. Bổ sung vitamin
2. Bổ sung khoáng chất
3. Hoạt chất
4. Bổ sung chất AO

3

04:57:32 AM

TPCN

1

2

18


II. THỰC PHẨM CHỨC NĂNG
VÀ Q TRÌNH LÃO HĨA


KHÁI NIÊM LÃO HĨA

• Ước muốn con người?
• Mục tiêu kéo dài t̉i

thọ.
• Hoạt động (nghiên cứu
và sản xuất sản phẩm)
của loài người qua các
giai đoạn.
→Kết quả: Tuổi thọ con
người ngày càng tăng.


KHÁI NIÊM LÃO HĨA

Tần Thủy Hồng (259 – 210 TCN):
Khi lên ngôi Hoàng Đế: Cử Từ Phúc đem tiền và
người ra biển tới 3 ngọn núi lửa:
1. Bồng Lai
2. Phương Trượng
3. Doanh Châu
Để tìm thuốc
BẤT TỬ.


KHÁI NIÊM LÃO HĨA

Minh Thế Tơng (1521) – Đời nhà Minh (13681644)
1. Xây điện Khâm An: Luyện đan làm thuốc
“Trường sinh bất lão”
2. Tuyển chọn 300 thiếu nữ để lấy nước kinh trộn
khoáng vật luyện đan.

I. ĐỊNH NGHĨA

Lão hóa (già) là
tình trạng thoái hóa
các cơ quan, tổ
chức, dẫn tới suy
giảm các chức năng
của cơ thể và cuối
cùng là tử vong.


ĐẶC ĐIỂM Q TRÌNH LÃO HĨA

Giảm sút chức năng mọi cơ quan, hệ thống.

• Suy giảm cấu trúc
• Suy giảm khả năng bù trừ, khả năng dự trữ.
• Suy giảm thích nghi
• Suy giảm chức năng.

Tăng cảm nhiễm với bệnh tật:
Tăng theo hàm số mũ khả năng mắc bệnh
và tử vong


Chức năng

Quá trình phát triển cơ thể: 4 giai đoạn

II.

Ấu thơ
dậy thì
I.
Phơi thai

III.
Trưởng thành (sinh sản)

IV.
Già – chết

Thời gian