Tài liệu Kinh nghiệm chụp ảnh phong cảnh (Phần I) pdf

Kinh nghiệm chụp ảnh phong cảnh (Phần I)


Để chụp ảnh phong cảnh đẹp, lưu ý các bạn rằng những phần bài vi
ết đầu
thường thiên về lý thuyết và khá nhàm chán, tuy nhiên chúng l
ại rất quan
trọng cho những ai mới bắt đầu bước chân vào con đư
ờng nhiếp ảnh. Bởi
nếu không nắm vững những nguyên tắc cơ bản cũng như hi
ểu đúng bản
chất của chúng, bạn sẽ rất dễ rơi vào trường hợp “làm sai mà không bi
ết
mình sai”, hoặc không thể tự phát triển những kỹ năng riêng sau này d
ựa
trên nền móng chuẩn mực sẵn có.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu sơ qua v
ề những trang thiết bị
nên hoặc cần có khi chụp ảnh phong cảnh.
1. Thân máy
Độ phân giải cao đặc biệt hữu ích trong ảnh chụp phong c
ảnh. Bởi chúng
giúp ta dễ dàng thực hiện 2 việc sau đây:
- In ảnh với kích thước lớn: Rất nhiều ngư
ời chụp ảnh phong cảnh có nhu
cầu in chúng với kích thước lớn để trưng bày. Đ
ặc điểm của ảnh chụp
phong cảnh nói chung là “rõ nét đến từng chi tiết”, b
ởi vậy một thân máy
với độ phân giải cao – kết hợp cùng kỹ năng lấy nét chính xác – khi in
ảnh

ở kích thước lớn sẽ cho ra kết quả vô cùng mãn nhãn.
- Cắt (cúp / crop) ảnh: Vì nhi
ều lý do, trong đó có sự hạn chế của trang
thiết bị, mà đôi khi ảnh chụp cần phải đư
ợc crop lại để loại bỏ những chi
tiết thừa thãi, tạo cái nhìn tập trung vào ch
ủ thể hoặc điểm nhấn mong
muốn. Lúc này, độ phân giải cao sẽ giúp ta vẫn giữ được chất lư
ợng ảnh
đủ tốt để in ấn hoặc chia sẻ với kích thước lớn.
Người ta vẫn thường cho rằng thân máy fullframe ch
ụp ảnh phong cảnh
(và nói chung là với mọi thể loại ảnh) tốt hơn thân máy crop. Xét v
ề mặt
lý thuyết, điều này là đúng vì cảm biến trên thân máy fullframe cho đ
ộ chi
tiết hình ảnh, độ bão hòa màu và dải tương phản động (dynamic rang
e)
rộng hơn so với thân máy crop. Có điều, khoảng cách này đang ngày đư
ợc
các hãng máy ảnh gắng sức thu hẹp. Và thực tế th
ì thân máy crop có giá
thành rẻ hơn rất nhiều so với thân máy fullframe. Chưa k
ể sự lựa chọn về
ống kính dành cho thân máy crop cũng đa dạng và có chi phí thấp h
ơn khá
nhiều so với số lượng ống kính sử dụng được trên thân máy fullframe.
Với ảnh chụp phong cảnh thì những tiêu chí như t
ốc độ lấy nét nhanh, tốc
độ chụp liên tiếp nhanh, v…v đã không còn quan tr

ọng nữa. Ngay cả
những tính năng được các hãng sản xuất đưa vào trong nhi
ều thân máy tối
tân hiện nay như tích h
ợp khả năng chụp HDR, khả năng chụp panorama,
giả lập hiệu ứng màu, v v cũng chỉ nhằm lôi kéo những đối tư
ợng khách
hàng muốn “nghịch ngợm” với ảnh chụp nhưng thiếu kiên nh
ẫn, thích “ăn
s
ẵn”. Tới đây, xin bật mí luôn với bạn đọc rằng trong phần cuối của loạt
bài Hướng dẫn chụp ảnh phong cảnh này, tác giả sẽ hư
ớng dẫn các bạn
thật chi tiết cách chụp ảnh panorama và HDR mà không s
ử dụng tính năng
“mỳ ăn liền” trong máy!

Một tấm hình phong cảnh với hiệu ứng HDR (High Dynamic
Range)


Ảnh siêu rộng (Panorama)
Một tính năng khác thường được người sử dụng quan tâm là kh
ả năng khử
nhiễu (noise) của máy ảnh. Điều này c
ũng không thật sự quan trọng trong
ảnh chụp phong cảnh. Bởi vì đã là ảnh chụp phong cảnh nghĩa là ch
ụp
ngoài trời, như vậy trong điều kiện ánh sáng ban ngày, ta ch
ỉ cần tối đa

đến ISO 800 là đủ. Với ảnh chụp ban đêm, ta chuyển về chụp ph
ơi sáng
hoặc tốc độ chậm (khoảng 1/4s hoặc trên 1s). Khi đó, kh
ả năng khử noise
sẽ không còn quan trọng nữa. Một lý do khác là thu
ật toán khử noise trong
đại đa số máy ảnh hiện nay đều để lại hậu quả là đánh mất chi tiết của h
ình
chụp, và thật sự đó là th
ảm họa đối với ảnh phong cảnh, khi yếu tốt “nét
căng đến từng milimet” thường được đặt lên hàng đầu.
Như v
ậy, có thể thấy rằng thân máy sử dụng trong ảnh chụp phong cảnh
không yêu cầu những tính năng quá cao cấp (mà lại thừa thãi). M
ột thân
máy đời cũ như Canon 30D hay Nikon D70s cũng đã dư s
ức cho ra những
tấm hình phong cảnh “coi được”. Phần ngân quỹ còn lại, bạn hãy đầu t
ư
vào ống kính. Bởi đó mới chính là yếu tố (ngoại trừ con người) l
àm nâng
cao chất lượng hình chụp một cách rõ rệt.
2. Ống kính
Ống kính góc rộng là th
ứ không thể thiếu đối với ảnh chụp phong cảnh.
Ống kính góc rộng cho một cái nhìn bao quát hơn, giúp thu lại đư
ợc nhiều
hơn chi tiết vào trong khuôn hình, và cũng dễ dàng để crop hình h
ơn sau
khi chụp.

Một ống kính được coi là góc rộng trong ảnh chụp phong cảnh n
ên có tiêu
cự (quy đổi trên cảm biến fullframe) từ 28mm trở xuống. Như th
ế có thể
thấy, ống kính kit 18-55mm thường được bán kèm v
ới các thân máy đời
thấp, với tiêu cự quy đổi từ 27mm (18mm x 1.6 hoặc 18mm x 1.5) đã ph
ần
nào đáp ứng được điều này.
Với tiêu cự nhỏ hơn, có thể kể đến các ống kính 17-40mm, 16-35mm, 10-
22mm, 16-50mm, v v của các h
ãng Canon, Nikon và Sony. Ngoài ra,
các hãng thứ ba chuyên sản xuất ống kính cũng có những sản phẩm đư
ợc
rất nhiều người ưa chuộng như Tamron 17-50mm, Sigma 17-
70mm,
Tokina 12-24mm, Tokia 11-16mm, v v
Ngoài ra, đóng góp không nhỏ vào thể loại ảnh chụp phong cảnh c
òn có
các loại ống kính tạo hiệu ứng mắt cá như Nikon Fisheyes 10mm, hay
ống
kính chuyên chụp kiến trúc như Canon Tilt-shift 24mm.
Ống kính tiêu cự tele thậm chí c
ũng có thể sử dụng trong ảnh phong cảnh.
Đó là khi b
ạn muốn cô lập một chủ thể ở rất xa trong một không gian rất
rộng như tấm hình dưới đây:

Ảnh chụp phong cảnh với không gian cực rộng dễ gây cảm
giác “loãng” ảnh, không có điểm nhấn.

Sử dụng một ống kính tele để tạo sự tập trung
3. Kính lọc
Kính lọc (filter) là một hoặc nhiều thấu kính, thường đư
ợc lắp đặt phía
trước ống kính nhằm bảo vệ ống kính hoặc tăng chất lư
ợng ảnh. Một số
lớp tráng (coating) sẽ được thêm vào bên trên các tấm kính đó t
ùy theo
loại kính lọc và mục đích sử dụng của nó. Các lớp tráng n
ày còn có công
dụng chống trầy cho kính lọc Các loại kính lọc thường dùng bao gồm:

Trong đó với ảnh chụp phong cảnh, 2 loại kính lọc quan trọng nhất là:
Kính phân cực:
Kính lọc phân cực có tác dụng làm giảm cường độ ánh sáng chiếu v
ào
cảm biến. Với kính lọc phân cực, trời sẽ trở nên xanh đậm hơn, độ t
ương
phản giữa trời và mặt đất sẽ giảm đi, đồng thời loại bỏ hiện tượng loá v
à
ảnh phản chiếu dưới nư
ớc, trong các tấm kính. Hiệu ứng do kính lọc mang
l
ại có thể thay đổi khác nhau nếu bạn xoay nhẹ kính lọc ở các góc khác
nhau. Bạn có thể nhìn trực tiếp vào ống ngắm hay màn hình LCD đã nh
ận
thấy sự thay đổi đó. Ngoài ra, hiệu ứng còn tăng hay giảm phụ thuộc v
ào

vị trí của máy ảnh và v
ị trí của mặt trời. Hiệu ứng mạnh mẽ nhất khi máy
ảnh được được đặt vuông góc với hư
ớng ánh sáng tới của mặt trời. Điều
này có nghĩa là nếu mặt trời ở đỉnh đầu của chúng ta thì hi
ệu ứng sẽ đạt
cực đại nếu ta chụp một đối tượng nào đó theo phương ngang.

Ảnh chụp không có (bên trái) và có (bên phải) sử dụng kính
lọc phân cực
Có hai loại kính lọc phân cực là loại tuyến tính (Linear) và loại v
òng
(Circular - CPL). Loại kính lọc phân cực vòng đư
ợc thiết kế để hệ thống
tự động lấy nét của máy ảnh vẫn có thể hoạt động được. Loại tuyến t
ính có
giá thành rẻ hơn nhiều, tuy nhiên máy
ảnh có hệ thống đo sáng TTL
(Through-The-Lens) và lấy nét tự động sẽ không hoạt động đư
ợc, đồng
nghĩa với hầu hết máy DSLR hiện nay sẽ trở nên vô dụng. Khi đó, ngư
ời
dùng buộc phải tự lấy nét và đo sáng bằng tay.
Kính ND (Neutral Density):
Kính lọc ND có tác dụng giống như kính mát, làm giảm cư
ờng độ sáng
đến cảm biến của máy ảnh, thông qua đó ta có thể kéo dài thời gian ph
ơi
sáng ngay cả trong môi trường chụp nhiều ánh sáng. Kính lọc ND đư
ợc sử

dụng khi ta cần:
- Chụp chuyển động mượt mà của thác nước, dòng sông, biển, v v
- Tạo trường lấy nét sâu hơn dưới cường độ sáng rất mạnh.
- Giảm việc mờ ảnh do ta có thể sử dụng khẩu độ nhỏ hơn nhiều.

Tấm kính hình chữ nhật ở giữa là ND filter và khung cảnh
phía trước mặt khi nhìn qua nó


Phơi sáng ngay giữa ban ngày với ND filter
4. Chân máy (tripod)
Ảnh chụp phong cảnh không thể thiếu chân máy. Nó giúp ta dễ dàng th
ực
hiện những tấm hình HDR hay phơi sáng. Nhà sản xuất luôn đưa ra con s
ố
về tải trọng tối đa với mỗi sản phẩm của họ. Bởi vậy bạn nên l
ựa chọn một
chiếc chân máy đủ dùng với số cân nặng từ thân máy và ống kính mà b
ạn
thường sử dụng.