NHƯNG nó PHẢI BẰNG HAI mày GV GIỎI mới

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH


NHƯNG NÓ PHẢI BẰNG HAI MÀY
(Truyện cười)

TRƯỜNG: THPT LƯƠNG ĐỊNH CỦA
GVDG: TRẦN HÀ PHƯƠNG
LỚP:10
NĂM HỌC: 2020 - 2021


*KHỞI ĐỘNG
SÂN KHẤU HÓA TÁC PHẨM VĂN HỌC (DIỄN
KỊCH)
- SO SÁNH VỚI VĂN BẢN GỐC (Sgk/Tr80)
- NHẬN XÉT + CHO ĐIỂM


Văn bản: Nhưng nó phải bằng
hai mày
Làng kia có một viên lí trưởng nổi tiếng xử kiện giỏi.
Một hơm nọ, Cải và Ngô đánh nhau, rồi mang nhau đi kiện. Cải sợ kém thế,
lót trước cho thầy lí năm đồng. Ngô biện chè lá những mười đồng. Khi xử
kiện, thầy lí nói:
-Thằng Cải đánh thằng Ngơ đau hơn, phạt một chục roi.
Cải vội xịe năm ngón tay, ngẩng mặt nhìn thầy lí, khẽ bẩm:
-Xin xét lại, lẽ phải về con mà!
Thầy lí cũng xịe năm ngón tay trái úp lên năm ngón tay mặt, nói:
-Tao biết mày phải…nhưng nó lại phải…bằng hai mày!

(Sgk/tr80)


TRUYỆN CƯỜI
Tác phẩm tự sự
dân gian ngắn
Mục đích giải
trí, phê phán

Truyện
khơi hài

Kết cấu chặt
chẽ

Định nghĩa
Tác dụng
gây cười

Giải trí

Kết thúc bất
ngờ

Những việc
xấu, trái tự
nhiên

Giáo dục

Phân
loại
Truyện
trào
phúng

Phê phán


HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

1.Thể loại: Truyện cười trào phúng.
2. Bố cục: 3 phần
a.Mở truyện (Câu 1): Giới thiệu về nhân vật lí trưởng và tài đặc biệt
của y.
b.Thân truyện (Tiếp ->“lẽ phải thuộc về con mà”): Diễn biến vụ kiện
giữa Ngơ và Cải nhờ lí trưởng xử.
c.Kết truyện (Cịn lại): Lời giải thích của lí trưởng cho cách xử kiện
của mình.


II.TÌM HIỂU CHI TIẾT
HOẠT ĐỘNG NHĨM: (PHIẾU HỌC TẬP)
-Số lượng: 5 nhóm
-Thời gian: 4 phút


CÂU HỎI

Trong truyện cười “Nhưng nó phải bằng hai mày” thì:
NHĨM 1:
Câu 1: Đối tượng gây cười là ai?
NHĨM 2:
Câu 2: Tình huống gây cười là gì?
NHĨM 3:
Câu 3: Mâu thuẫn gây cười như thế nào?
NHÓM 4:
Câu 4: Thủ pháp gây cười ở đây ra sao?
NHÓM 5:
Câu 5: Ý nghĩa của câu chuyện là gì?


II.TÌM HIỂU CHI TIẾT

1. Đối tượng gây cười
-Quan lại tham nhũng (lí trưởng).
-Người dân ít hiểu biết (Cải, Ngơ).


II.TÌM HIỂU CHI TIẾT

2. Tình huống gây cười
- Cải và Ngô đánh nhau mang đi kiện (người nông dân
ngày xưa hay kiện tụng vì những việc nhỏ nhặt).
- Đi kiện đúc lót tiền mà cịn bị đánh (Cải giơ năm
ngón tay: “xin xét lại lẽ phải về con mà”).
- Lí trưởng xử kiện không điều tra, hỏi cung mà ra
lệnh ln: giơ năm ngón tay trái úp lên năm ngón tay
mặt: “Tao biết mày phải...nhưng nó phải...bằng hai

mày!”


II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

3. Mâu thuẫn gây cười
Lí trưởng nổi tiếng xử kiện giỏi, nhưng lại
là giỏi tham nhũng (trái với tự nhiên, ở đây
cơng lí được đo bằng tiền).


II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

4. Thủ pháp gây cười
-Sự kết hợp của hai ngơn ngữ:
+ Lời nói: “Lẽ phải” (cơng khai).
+Cử chỉ: “Năm ngón tay” (hiểm ngầm).
-Nghệ thuật chơi chữ ( “phải”, phải bằng hai”).


II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

5. Ý nghĩa truyện
- Phê phán quan lại tham nhũng ngày
xưa.
- Tình cảnh bi hài của người dân lao
động xưa.


III. TỔNG KẾT (Xem Sgk/tr80)

1. Nghệ thuật

2. Nội dung

- Sự kết hợp lời nói
với cử chỉ.
- Chơi chữ độc đáo.

-Vạch trần lối xử kiện
vì tiền của quan lại.
- Người lao động vừa
đáng thương, vừa đáng
trách.


*LUYỆN
TẬP
–
VẬN
DỤNG
Đọc văn bản:
Một ông quan lớn đến hiệu thợ may may một cái áo thật sang để tiếp khách. Biết quan
xưa nay nổi tiếng luồn cúi quan trên, hách dịch với dân, người thợ may hỏi:
– Xin quan lớn cho biết ngài may chiếc áo này để tiếp ai ạ?
Quan chạm lòng tự ái, cau mày lại:
– Nhà ngươi muốn biết như thế để làm gì?
Người thợ may liền đáp:
– Thưa ngài, con hỏi để may cho vừa. Nếu ngài mặc hầu quan trên thì vạt
đằng trước phải may ngắn đi dăm tấc, còn nếu ngài mặc để tiếp dân đen, thì

vạt đằng sau phải may ngắn lại.
Quan ngẫm nghĩ một hồi, gật gù cho là chí lý, truyền:
– Thế thì nhà ngươi may cho ta cả hai kiểu.
(Nguồn: “Hai kiểu áo” – Kho tàng Truyện cười dân gian Việt Nam)


Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của văn
bản trên là gì?
Câu 2: Câu chuyện trên bàn về sự việc gì?
Câu 2: Người thợ may đã gợi ý may cho
quan chiếc áo như thế nào ?
Câu 4: Ý nghĩa của câu chuyện trên là gì?


Gợi ý đáp án:
Câu 1: Phương thức biểu đạt chính là Tự sự.
Câu 2: Câu chuyện trên bàn về việc ông quan lớn đi may áo.
Câu 3: Người thợ may đã gợi ý may cho quan “may cho vừa. Nếu
ngài mặc hầu quan trên thì vạt đằng trước phải may ngắn đi dăm
tấc, còn nếu ngài mặc để tiếp dân đen, thì vạt đằng sau phải may
ngắn lại”.
Câu 4: Ý nghĩa câu chuyện:
-Phê phán cách ứng xử của quan lớn (luồn cúi, hách dịch)
-Người dân lao động dần có sự hiểu biết, ứng xử tế nhị (người thợ
may gợi ý cach may áo cho quan).


* TÌM TỊI, MỞ RỘNG

- Chia sẻ một vấn đề tâm đắc nhất của
bài học hôm nay.
- Sưu tầm 3 truyện cười dân gian Việt
Nam khác.


CHÚC QUÝ THẦY CÔ, CÁC EM HỌC SINH
SỨC KHỎE, THÀNH CÔNG VÀ HẠNH PHÚC