phân tích hiệu quả và khả năng sinh lờicủa công ty cổ phần xà phòng hà nội

I. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN XÀ PHỊNG HÀ
NỘI.
1.Q trình hình thành và phát triển của Cơng ty cổ phầnXà phịng Hà nội.
Cơng ty cổ phần Xà phòng Hà nội ngày nay (trước đây là Nhà máy Xà
phòng Hà nội) là một doanh nghiệp nhà nước trực thuộc Tổng cơng ty Hố
chất Việt nam. Cơng ty có nhiệm vụ chủ yếu là sản xuất các chất tẩy rửa tổng
hợp như Xà phịng giặt, Xà bơng, Kem đánh răng, Nước rửa chén Sunlight...
phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng của nhân dân.
Nhà máy Xà phòng Hà nội trước kia được khởi công xây dựng từ năm 1958
và đi vào hoạt động từ năm 1960 theo giấy phép số 232 QĐ do Bộ Công
nghiệp nặng cấp.
Công ty Xà phòng Hà nội ngày nay nằm trên đường Nguyễn Trãi, số233b,
quận Thanh Xuân - Hà nội với diện tích mặt bằng là 50 000 m2, tiếp giáp Nhà
máy Thuốc là Thăng Long và Công ty Cao su Sao vàng Hà nội. Theo thiết kế
ban đầu thì sản phẩm của cơng ty gồm 3 mặt hàng chính:
-Xà phịng bánh 72% với công suất thiết kế hàng năm là 3 000 tấn
-Xà phịng thơm với cơng suất thiết kế hàng năm là 1 000 tấn
-Kem đánh răng với công suất thiết kế hàng năm là 500 000 ống
Ngồi ra Nhà máy cịn sản xuất các loại mỹ phẩm và có các phân xưởng
Glyxerin với công suất 1 000 tấn/năm phục vụ cho quốc phòng và y tế.
Từ năm 1960 đến năm 1990 Nhà máy hoạt động dưới sự chỉ đạo c/a Bộ
công nghiệp nặng, sản xuất - kinh doanh theo chỉ tiêu kế hoạch của Nhà nước.
Việc tiêu thụ hàng hoá do Nhà nước bao tiêu nên sản phẩm của nhà máy hầu
như tiêu thụ khắp cả nước (đặc biệt là các tỉnh phía Bắc), nhà máy hầu như độc
quyền về sản phẩm.
Từ năm 1991 trở lại đây, do có sự chuyển đổi từ nền kinh tế tập trung bao
cấp sang nền kinh tế thị trường có sự điều tiết vĩ mơ của Nhà nước, nhà máy
được giao quyền tự chủ trong quản lý, sử dụng vốn kinh doanh. Năm 1993 để
1

phù hợp với luật tổ chức công ty, Nhà máy Xà phịng Hà nội đã đổi tên thành
Cơng ty Xà phòng Hà nội, thực hiện tổ chức quản lý và sản xuất theo mơ hình
cơng ty.
Từ tháng 12 năm 1994, trong xu thế phát triển chung của nền kinh tế cả
nước, công ty đã liên doanh với hãng Uni Lever nước Anh. Tồn bộ cơng ty
trước đây tách thành 2 doanh nghiệp:
DN 1: Cơng ty Xà phịng Hà nội
DN 2: Cơng ty liên doanh Lever - Haso
Cơng ty Xà phịng Hà nội đóng vai trị là cơng ty mẹ, hàng năm thu về một
khoản lợi nhuận căn cứ vào giá trị vốn góp ban đầu (khoảng 36%).
Theo Quyết định số 248/2003/QĐ-BCN ngày 31/12/2003 của Bộ trưởng
Bộ Công nghiệp chuyển Công ty Xà phịng Hà Nội thành Cơng ty cổ phần Xà
phịng Hà Nội. Mã chứng khốn giao dịch HASO.
2.Tình hình tài chính của Cơng ty Xà phịng Hà nội những năm gần đây.
Trong những năm gần đây, do có sự chuyển đổi về cơ cấu kinh tế từ nền
kinh tế kế hoạch hoá tập trung chuyển sang nền kinh tế hàng hoá nhiều thành
phần dưới sự chỉ đạo của Nhà nước đẫn tới sự thay đổi lớn của toàn thể nền
kinh tế nói chung theo cơ chế thị trường. Trong hồn cảnh đó, Cơng ty Xà
phịng Hà nội nói riêng cũng có nhiều sự thay đổi đáng kể để có thể thích nghi
với cơ chế thị trường. Tháng 12/1994 cơng ty đã tham gia liên doanh với hãng
Uni Lever của nước Anh. tồn bộ cơng ty trước đây được tách thành 2 cơng ty:
-Cơng ty Xà phịng Hà nội với số vốn hoạt động do Nhà nước cấp.
-Công ty liên doanh Lever - Haso với số vốn tham gia liên doanh của công ty
khoảng 33.33 tỷ đồng.

2


Chỉ tiêu

Đơn vị

2003

2004

1. Tổng doanh thu

tính
(Triệu đ)

20 875,008

75 335,934

2. Vốn kinh doanh

(Triệu đ)

33 342,882

39 613,388

-Vốn cố định

(Triệu đ)

-Vốn lưu động

(Triệu đ)

51,088

2,901

3. Lợi nhuận trước thuế (Triệu đ)
4. Các khoản nộp NS

(Triệu đ)

2 300,768

29 639,490

5. Lợi nhuận sau thuế

(Triệu đ)

33,213

1,972

6. Thu nhập BQ/người

(Ngàn đ)

644,300

960,691

Về tình hình tài chính: Năm 2003 tổng lợi nhuận sau thuế của công ty đạt

33,213 triệu đồng, công ty đã nộp thuế thu nhập doanh nghiệp 17,884 363 triệu
đồng. Trong tổng lợi nhuận thu được có 27,008 273 triệu đồng là lợi nhuận từ
hoạt động tài chính và 68,428 triệu đồng là lợi nhuận từ hoạt động bất thường.
Cũng trong năm2003, tổng tài sản và tổng nguồn vốn của công ty đều đạt ở
mức 45,821 644 525 tỷ đồng trong đó nguồn vốn chủ sở hữu tính đến cuối kỳ
đạt 39,597 751 447 tỷ đồng. Như vậy có thể thấy được Tỷ suất tài trợ của cơng
ty là khá cao :
NV CSH
Tỉ suất tài trợ =

39, 597 751 447
=

Tổng NV

= 86,4%
45, 821 644 525

Để có thể thấy được rõ hơn về tình hình tài chính chúng ta có thể xem xét
thơng qua bảng phân tích cơ cấu NV của công ty ở trang sau:

3


Bảng phân tích cơ cấu nguồn vốn năm 2003
Đầu năm

Cuối kỳ

CK so với ĐN

Chỉ tiêu
A. Nợ phải trả

Số tiền
6 254 071 901

Tỷ trọng
13,7%

Số tiền
10 269 611 658

Tỷ trọng
20,6%

Số tiền
4 015 539 757

I. Nợ ngắn hạn

6 254 071 901

13,7%

9 499 193 658

19,1%

3 245 121 757

770 418 000

1,5%

770 418 000

I. Nợ dài hạn

Tỷ trọng

III. Nợ khác
B. Nguồn vốn chủ sở hữu

39 567 572 624

86,3%

39 597 751 447

79,4%

30 178 823

I. Nguồn vốn – quỹ

39 567 572 624

86,3%

39 597 751 447

79,4%

30 178 823

II. Nguồn kinh phí
Cộng

45 821 644 525

49 867 366 105

100%

4 045 718 580

100%

4


Qua bảng phân tích, mặc dù nguồn vốn chủ sở hữu của cơng ty cuối kỳ so
với đầu kỳ có tăng lên cả về số tuyệt đối nhưng về tỉ trọng trong Tổng nguồn
vốn lại giảm (từ 86,3% giảm xuống cịn 79,4%) trong khi đó Nợ phải trả
lại tăng lên 4, 015 539 757 triệu đồng. Chứng tỏ trong kỳ công ty đã tăng
cường việc chiếm dụng vốn. Trong thực tế tài sản cố định và đầu tư ngắn hạn
của công ty cuối kỳ so với đầu kỳ (theo số liệu của BCĐKT) tăng lên 435, 329
961 triệu đồng chứng tỏ lượng vốn công ty đi vay để đầu tư xây dựng cơ bản và
mua sắm tài sản cố định tăng lên.

Đây là một cố gắng lớn của công ty nhằm đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật,
trang bị cơng nghệ mới cho sản xuất kinh doanh.
Về tình hình tài chính năm 2004, Tổng nguồn vốn và tài sản sử dụng trong
hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty vẫn tương đương với năm 2003 và
đầu tư đạt ở mức 49, 850 470 970 tỷ đồng. Có thể thấy được Tỷ suất tài trợ của
công ty vẫn đạt được ở mức cao.
39 565 106 749
Tỷ suất tài trợ =

= 79,36%
49 850 470 970

Tuy nhiên cần phải xác định được khả năng đáp ứng các khoản nợ ngắn hạn
của cơng ty thơng qua tỷ suất thanh tốn hiện hành của công ty. Với số liệu trên
BCTC : Tổng tài sản lưu động tính đến cuối kỳ là 12, 526 386 843 tỷ đồng,
Tổng nợ ngân hàng tính đến cuối kỳ là 9, 847 946 176 tỷ đồng.
Khả năng
thanh toán
hiện hành (NH)

Tổng TS
=

12 562 386 843
=

Tổng Nợ NH

= 1,27
9 847 946 176

Với khả năng thanh tốn ngắn hạn của cơng ty là 1,27 chứng tỏ cơng ty có
đủ khả năng thanh tốn các khoản nợ ngắn hạn, và tình hình tài chính là rất khả
quan. Tuy nhiên khả năng khai thác hiệu quả sử dụng vốn của cơng ty cịn chưa
cao, vốn bằng tiền còn tồn đọng chưa sử dụng hết làm giảm vòng quay của vốn.
Các số liệu về cơ cấu nguồn vốn của công ty được thể hiện ở bảng sau:

5


Bảng Cơ cấu nguồn vốn năm 2004

Đầu năm
Chỉ tiêu

Cuối kỳ

CK so với ĐN

Số tiền

Tỷ trọng

Số tiền

Tỷ trọng

I. Nợ phải trả

11 005 575 249

21,8%

10 285 364 176

20,6%

-720 211 073

1. Nợ ngắn hạn

10 235 157 249

20,3%

9 847 946 176

19,8%

-360 211 073

50,22%

2. Nợ dài hạn

70 418 000

0,8%

-360 000 000

50,18%

1,5%

410 418 000

Số tiền

Tỷ trọng

100,4%

3. Nợ khác
II. Nguồn vốn chủ sở hữu

39 562 205 624

78,2%

39 565 106 794

79,4%

+2 901 770

-0,4%

1. Nguồn vốn - quỹ

39 562 205 624

78,2%

39 565 106 794

79,4%

+2 901 170

-0,4%

2. Nguồn kinh phí
Cộng

50 567 780 873

100%

49 850 470 970

100%

-717 309 903

100%

6

Qua bảng phân tích, Tổng nguồn vốn của cơng ty cuối kỳ so với đầu kỳ
giảm 717, 039 903 triệu đồng trong đó nguồn vốn chủ sở hữu hầu như không
tăng (chỉ tăng 2, 901 170 triệu đồng so với đầu kỳ). Các khoản nợ phải trả cũng
giảm đi 720, 211 073 triệu đồng, xét về tỷ trọng giảm so với đầu kỳ là 1,2%
trong tổng nguồn. Chứng tỏ công ty đã chú ý đến việc đầu tư cho nguồn vốn
chủ sở hữu đồng thời cũng trang trải cho các khoản nợ đến hạn nhằm duy trì
khả năng thanh tốn của cơng ty.
II. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CƠNG TY CỔ PHẦN XÀ
PHỊNG HÀ NỘI
1.Phân tích sự biến động và mối quan hệ giữa các khoản mục trên BCĐKT.
Để có thể nắm bắt được một cách đầy đủ thực trạng tài chính cũng như tình
hình tài sản của cơng ty thì vấn đề cẩn thiết là phải đi sâu phân tích các mối
quan hệ và tình hình biến động của các khoản mục trên Bảng Cân đối Kế toán,
thực chất mối quan hệ này là phản ánh quan hệ giữa vấn đề sử dụng và phát
huy vốn của công ty từ đó thấy được sự cân đối hay mất cân đối giữa tài sản và
nguồn vốn. Cụ thể các số liệu kỳ sản xuất kinh doanh trong năm 2005 được
giới thiệu trên Bảng Cân đối Kế tốn như sau:
Cơng ty Xà phịng Hà nội
Bảng Cân đối Kế tốn
(Từ ngày 01/01/2005 đến ngày 31/12/2005)
Tài sản

Mã

Số đầu năm

Số cuối kỳ

A. TSLĐ & ĐTNH

số
100

I. Tiền mặt

110

589 709 522

4 128 348 172

1. Tiền mặt tại quỹ

111

31 987 004

11 593 388

2. Tiền gửi ngân hàng

112

557 722 518

4 116 754 784

13 950 058 877 16 311 401 278

7

3. Tiền đang chuyển

113

II. Các khoản đầu tư tài chính NH

120

1. Đầu tư chứng khoán ngắn hạn

121

2. Đầu tư ngắn hạn khác

128

3. Dự phòng giảm giá đầu tư NH khác

129

III. Các khoản phải thu

130

6 706 524 520

4 436 986 262

1. Phải thu của khách hàng

131

1 439 051 432

3 175 670 098

2. Trả trước cho người bán

132

332 049 493

294 725 406

3. Thuế GTGT được khấu trừ

133

363 783 781

880 753 964

4. Phải thu nội bộ

134

-Vốn KD ở các đơn vị trực thuộc

135

-Phải thu nội bộ khác

136

5. Các khoản phải thu khác

138

4 593 579 445

85 836 794

6. Dự phòng các khoản phải thu khó địi

139

-21 939 631

IV. Hàng tồn kho

140

6 556 109 296

6 799 472 903

1. Hàng mua đang đi trên đường

141

2. Nguyên liệu, vật liệu tồn kho

142

2 967 487 963

1 439 954 647

3. Cơng cụ, dụng cụ trong kho

143

4. Chi phí SXKD dở dang

144

5. Thành phẩm tồn kho

145

988 857 404

520 015 216

6. Hàng hoá tồn kho

146

2 599 763 929

4 839 503 040

7. Hàng gửi đi bán

147

8. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho

149

V. TSLĐ khác

150

97 715 539

946 593 941

1. Tạm ứng

151

97 715 539

80 594 741

2. Chi phí trả trước

152

3. Chi phí chờ kết chuyển

153

8


4. Tài sản thiếu chờ xử lý

154

5. Các khoản thế chấp ký cược ký quỹ 155

865 999 200

NH

160

VI. Chi sự nghiệp

161

1. Chi sự nghiệp năm trước

162

2. Chi sự nghiệp năm nay

200

B. TSCĐ & ĐTDH

210

3 649 955 857

3 333 219 689

I. TSCĐ

211

3 649 955 857

3 333 219 689

1. TSCĐ hữu hình

212

8 131 386 800

7 080 293 225

-Nguyên giá

213

-4 481 431 023

-3 747 073 536

-Giá trị hao mòn luỹ kế

214

2. TSCĐ thuê tài chính

215

-Ngun giá

216

-Giá trị hao mịn luỹ kế

217

3. TSCĐ vơ hình

218

-Ngun giá

219

-Giá trị hao mịn luỹ kế

220

II. Các khoản đầu tư tài chính DH

221

1. Đầu tư chứng khốn DH

222

2. Góp vốn liên doanh

228

3. Các khoản đầu tư DH khác

229

4. Dự phịng giảm giá đầu tư DH

230

III. Chi phí XDCB dở dang

240

IV. Các khoản ký quỹ, ký cược DH
Tổng cộng Tài sản

250

37 324 084 127 40 162 667 344

33 340 000 000 33 330 000 000
10 000 000
33 330 000 000 33 330 000 000

334 128 270

3 499 447 655

51 274 143 004 56 474 068 622

9


Nguồn vốn

Mã

Số đầu năm

Số cuối kỳ

A. Nợ phải trả

số
300

11 711 937 380 15 830 031 272

I. Nợ ngắn hạn

310

11 301 519 380 13 174 236 862

1. Vay ngắn hạn

311

2. Nợ dài hạn đến hạn trả

312

3. Phải trả người bán

3 452 219 325

200 000 000

313

748 062 934

5 297 390 535

4. Người mua trả tiền trước

314

2 747 204 399

2 597 704 715

5. Thuế và các khoản phải nộp NN

315

4 064 794 869

4 424 203 336

6. Phải trả công nhân viên

316

108 764 740

490 247 196

7. Phải trả cho các đơn vị nội bộ

317

8. Các khoản phải trả khác

318

180 473 113

164 691 044

II. Nợ dài hạn

320

410 418 000

2 655 794 410

1. Vay dài hạn

321

410 418 000

2 655 794 410

2. Nợ dài hạn

322

III. Nợ khác

330

1. Chi phí phải trả

331

2. Tài sản thừa chờ xử lý

331

3. Nhận ký quỹ, ký cược dài hạn

333

B. Nguồn vốn chủ sở hữu

400

39 562 205 624 40 644 037 350

I. Nguồn vốn - quỹ

410

39 562 205 624 40 644 037 350

1. Nguồn vốn kinh doanh

411

39 613 388 465 39 613 388 465

2. Chênh lệch đánh giá lại tài sản

412

3. Chênh lệch tỷ giá

413

4. Quỹ đầu tư phát triển

414

7 951 665

7 954 665

5. Quỹ dự phịng tài chính

415

3 886 000

3 886 000

6. Quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm

416

10


7. Lợi nhuận chưa phân phối

417

8. Quỹ khen thưởng,phúc lợi

718

9. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản

419

II. Nguồn kinh phí

420

1. Quỹ quản lý của cấp trên

421

2. Nguồn kinh phí sự nghiệp

422

-Năm trước

423

-Năm nay

424

3. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ
Tổng cộng Nguồn vốn

425
430

1 081 831 726
-63 023 506

-63 023 506

51 274 143 004 56 474 068 622

Từ phương trình cân bằng TS = NV ta có phương trình cân bằng sau:
B.Nguồn vốn = A.Tài sản[I+II+IV+V(2,3)] + B.Tài sản(I+II+III)
(1)
Tuy nhiên cân bằng này chỉ mang tính chất lý thuyết, nghĩa là với

NV

CSH doanh nghiệp chỉ đủ trang trải các loại TS cho hoạt động chủ yếu mà
không phải đi vay hay chiếm dụng vốn của đơn vị khác. Thực tế phương trình
có thể được viết lại như sau:
B.Nguồn vốn + A.Nguồn vốn[I(1)+II] = A.Tài sản[II+II+IV+V(2,3)+VI]
+ B.Tài sản[II+II+III]

(2)

Trong quá trình hoạt động kinh doanh, khi NV CSH không đáp ứng đủ nhu

cầu kinh doanh thì doanh nghiệp được phép đi vay để bổ xung vốn kinh doanh.
Loại trừ các khoản vay quá hạn thì các khoản vay ngắn hạn, dài hạn (của Ngân
hàng hay các tổ chức, cá nhân trong và ngồi nước) chưa đến hạn trả dùng cho
mục đích kinh doanh đều được coi là nguồn vốn hợp pháp. Do vậy, về lý thuyết
phương trình có thể được viết lại như sau như phương trình (2).
Mặt khác, do tính chất cân bằng của BCĐKT, Tổng TS luôn bằng Tổng NV
nên cân đối (2) có thể được viết lại:

11


[A.I(1),II + B].Nguồn vốn + [A.I(2,3,... 8),III].Nguồn vốn =
= [A.I,II,IV,V(2,3),VI + B.I,II,III].Tài sản +
+ [A.III,V(1,4,5) + B.IV].Tài sản

(3)

Từ (3) có thể biến đổi như sau:
[A.I(1),II + B].Nguồn vốn - [A.I,II,IV,V(2,3),VI + B.I,II,III].Tài sản =
= [A.III,V(1,4,5) + B.IV].Tài sản - [A.I(2,3... 8),III].Nguồn vốn

(4)

Từ cấn đối (4) cho thấy số vốn mà công ty bị chiếm dụng (hay đi chiếm
dụng) đúng bằng số chênh lệch giữa số TS phải thu và số công nợ phải trả. Với
số liệu thực tế trên BCĐKT, ta có:
Đầu năm:
[3 452 219 325 + 410 418 000 + 39 562 205 624] - [(589 709 522 + 0 + 6 556
109 296 + 0 + 0 + 0) + (3 649 955 857 + 33 340 000 000 + 334 128 270)] = [(6
706 524 520 + 97 715 539 + 0 + 0) + 0] - [0 + 748 062 934 + 2 747 204 399 +

4 064 794 869 + 108 764 740 + 0 + 180 473 113]
Tương đương:

-1 045 059 996 = -1 045 059 996

Cuối năm:
[200 000 000 + 2 655 794 410 + 40 644 037 350] - [(4 128 348 172 + 0 + 6 799
472 903 + 0 + 0) + (3 333 219 689 + 33 330 000 000 + 3 499 447 655)] = [(4
436 986 262 + 80 594 741 + 0 + 865 999 200) + 0] - [0 +
597 704 751 + 4 424 203 336 + 490 247 196 + 0 +
Tương đương:

5 297 390 535 + 2

164 691 044 + 0]

-7 590 656 659 = -7 590 656 659

Như vậy, do nguồn vốn chủ sở hữu không đủ trang trải cho nhu cầu kinh
doanh nên đầu năm công ty đi chiếm dụng 1 045, 059 996 triệu đồng, cuối năm
số vốn công ty đi chiếm dụng lên tới 7 590, 656 659 triệu đồng.
Thơng qua kết quả này có thể đánh giá được tình hình hoạt động sản xuất
kinh doanh của cơng ty là tương đối tốt. Công ty đã sử dụng hết nguồn vốn của
mình đồng thời cịn sử dụng vốn của các đối tác để đầu tư cho hoạt động của

12


mình. Tuy vậy, cơng ty cần phải chú ý đến tỷ trọng nguồn vốn đi chiếm dụng
cho phù hợp để giữ vững khả năng thanh tốn.

2..Phân tích nguồn vốn và việc sử dụng nguồn vốncủa Cơng ty Xà phịng Hà
nội.
2.1.Phân tích tình hình nguồn vốn của Cơng ty Xà phịng Hà nội.
Với việc phân tích tình hình nguồn vốn (cịn gọi là nguồn hình thành tài sản)
sẽ giúp nhà phân tích thấy được quy mơ, kết cấu của các nguồn vốn mà công ty
đã đầu tư và huy động vào sản xuất kinh doanh như thế nào. Đồng thời cũng
thấy được mức độ pháp lý của công ty đối với các đối tượng cấp vốn cho công
ty như các cổ đông, các đối tác kinh doanh, khách hàng... Thực tế bảng phân
tích cơ cấu nguồn vốn năm 2005 của cơng ty như sau:

13


Bảng phân tích cơ cấu nguồn vốn năm 2005
Đơn vị: đồng.
Đầu năm

Cuối kỳ

CK so với ĐN

Chỉ tiêu
A. Nợ phải trả

Số tiền
11 711 937 380

Tỷ trọng
22,84%

Số tiền
15 830 031 272

Tỷ trọng
28,03%

Số tiền
4 118 093 892

Tỷ trọng
135,2%

I. Nợ ngắn hạn

11 301 519 380

22,04%

13 174 236 862

23,3%

1 872 717 482

116,6%

0,8%

2 655 794 410

4,73%

2 245 376 410

647,0%

II. Nợ dài hạn

410 418 000

III. Nợ khác
B. Nguồn vốn chủ sở hữu

39 562 205 624

77,16%

40 644 037 350

71,97%

1 081 831 726

102,7%

I. Nguồn vốn - quỹ

39 562 205 624

77,16%

40 644 037 350

71,97%

1 081 831 726

102,7%

II. Nguồn kinh phí
Cộng

51 274 143 004

100%

56 474 068 622

100%

5 199 925 618


Qua bảng phân tích cơ cấu ngồn vốn năm 2005 mặc dù nguồn vốn chủ sở hữu
cuối kỳ so với đầu kỳ có tăng lên 2,7% về số tương đối, về số

tuyệt

đối

tăng lên 1081, 831 726 triệu đồng nhưng nếu xét về tỷ trọng lại giảm đi 5,19%
(đầu kỳ nguồn vốn chủ sở hữu đạt 77,16%, cuối kỳ còn 71,97%) trong Tổng
NV. Trong khi đó nợ phải trả cuối kỳ so với ĐN tăng lên 4 118, 093 892 triệu
đồng về số tương đối tăng thêm 35,2% so với ĐK. Điều này chứng tỏ công ty
tăng cường đi chiếm dụng vốn. Tất nhiên trong nền kinh tế hiện nay việc đi
chiếm dụng vốn ccũng là một biện pháp tạo vốn có hiệu quả trong khi nguồn
vốn chủ sở hữu khơng đủ trang trải. Hơn nữa khoản vốn chiếm dụng công ty
không phải trả lãi. Do vậy công ty sẽ tiết kiệm được một khoảnchi phí. Trong
thực tế lượng vốn cơng ty đầu tư cho xây dựng cơ bản (đầu năm chi phí đầu tư
xây dựng cơ bản là 334, 128 720 triệu đồng đến cuối năm tăng lên 3 499, 447
655 triệu đồng tương đương 1 047%). Đây là một cố gắng lớn của công ty
nhằm đầu tư cơ sở vật chất kinh tế, trang bị công nghệ mới phục vụ cho hoạt
động sản xuất kinh doanh, đồng thời cũng cho thấy khả năng tự tài trợ của công
ty.
Đầu năm

NV CSH

Tỷ suất tài trợ =

39 562 205 624
=

= 77,16%

Tổng NV
NV CSH

Cuối kỳ

51 274 143 004
40 644 037 350

Tỷ suất tài trợ =

=
Tổng NV

= 71,97%
56 474 068 622

Kết quả trên cho thấy NV CSH chiếm trong tổng NV c/a công ty là bao
nhiêu và cho thấy tính tự chủ trong hoạt động tài chính của cơng ty đối với các
khoản nợ phải trả.
Đầu năm

Nợ phải trả

Hệ số nợ =

11 711 937 380
=

Tổng NV

= 22,84%
51 274 143 004
15

Cuối kỳ

Nợ phải trả

Hệ số nợ =

15 830 031 272
=

Tổng NV

=28,03%
56 474 068 622

Với hệ số nợ ĐN là 22,84% và CK là 28,03% là hoàn toàn phù hợp với đặc
điểm kinh doanh của công ty và cũng là phù hợp với đặc điểm chung của tồn
ngành
Tình hình tăng giảm nguồn vốn chủ sở hữu

Chỉ tiêu

Số đầu kỳ

Số cuối kỳ

I. Nguồn vốn kinh doanh

39 613 388 465

39 613 388 465

1. Ngân sách nhà nước cấp

33 342 882 768 33 342 882 768

2. Vốn tự bổ xung

6 270 505 697

6 270 505 697

II. Các quỹ doanh nghiệp

-51 182 841

-51 182 842

1. Quỹ phát triển kinh doanh

7 954 665

7 954 665

2. Quỹ dự trữ

3 886 000

3 886 000

3. Quỹ khen thưởng

-63 023 506

-63 023 505

39 562 205 624

39 562 205 624

1. Vốn liên doanh
5. Vốn cổ phần

4. Quỹ phúc lợi
III. Nguồn vốn ĐT XDCB
1. Nguồn vốn ngân sách NN cấp
2. Nguồn vốn tự bổ xung
Tổng NV CSH

Với nguồn vốn chủ sở hữu hơn 39, 613 tỷ đồng trong đó cơng ty tự bổ xung
nguồn vốn bằng các khoản lợi nhuận thu được từ hoạt động tài chính và hoạt

16


động sản xuất kinh doanh 6 270, 505 697 triệu đồng (khoảng 15,8%). Chứng tỏ
công ty rất cố gắng trong việc bổ xung nguồn vốn chủ sở hữu tạo lợi thế hơn
nữa trong việc kinh doanh và phát triển của công ty. Tuy nhiên công ty cần
phải điều chỉnh các quỹ của mình cho phù hợp nhất là quỹ khen thưởng đã âm
63, 203 506 triệu đồng. Nếu như việc này kéo dài sẽ ảnh hưởng không tốt tới
tâm lý lao động của cán bộ công nhân viên trong công ty.

2.2.Phân tích tình hình tài sản ở Cơng ty Xà phịng Hà nội.
Để có thể phân tích, đánh giá về tình hình tài sản thì phải xem xét, đánh giá
trên hai mảng lớn: đó là tài sản lưu động & đầu tư ngắn hạn và tài sản cố định
& đầu tư dài hạn hay còn được gọi là Vốn cố định và Vốn lưu động. Vốn cố
định và vốn lưu động tuy được tách rời nhau trong BCĐKT nhưng chúng lại có
quan hệ tương hỗ và phản ánh lẫn nhau. Cụ thể:
-Vốn lưu động bao gồm tài sản lưu động trong sản xuất như các loại nguyên vật
liệu, phụ tùng thay thế, bán thành phẩm, sảm phẩm dở dang... đang trong quá
trình dự trữ hoặc sản xuất và tài sản lưu động trong lưu thông như thành phẩm
chờ tiêu thụ, các loại vốn bằng tiền, các khoản vốn trong thanh tốn, các khoản
chi phí chờ kết chuyển, chi phí trả trước... Vốn cố định thuần của công ty được
xác định bằng tổng giá trị tài sản lưu động trừ đi các khoản nợ ngắn hạn. Qua
số liệu ở BCĐKT phần trước ta có các chỉ tiêu đánh giá tình hình vốn lưu động
của công ty như sau:
Tốc độ

Tổng mức luân chuyển vốn (DTT)

luân chuyển =
VLĐ

VLĐ BQ

104 793 295 217
=

= 6,9 (vòng)
17

(13 950 058 877 + 16 311 401 278)/2
Kỳ

VLĐ BQ

luân chuyển =
VLĐ

360
=

Tổng mức luân chuyển vốn

Tốc độ luân chuyển VLĐ

360
=

= 52 (ngày)
6,9

Như vậy trong một kỳ kinh doanh (1năm) số lần ln chuyển VLĐ của cơng
ty là 6,9 vịng, thời gian cho một vòng luân chuyển là 52 ngày.
Mức

VLĐ BQ

đảm nhận =
VLĐ

Tổng doanh thu
(13 950 058 877 + 16 311 401 278)/2
=

= 14,4%
104 814 078 387

Mức đảm nhận VLĐ đạt 14,4% nói lên rằng để đạt được 1 đồng doanh thu
cơng ty cần phải có 0,144 đồng VLĐ. Đây là một yếu tố rất khả quan của đơn
vị.
Mức

Lợi nhuận sau thuế

doanh lợi =
VLĐ

VLĐ BQ
1 081 831 726
=

= 7,14%
(13 950 058 877 + 16 311 401 278)/2

Doanh lợi VLĐ đạt 7,14% nói lên rằng cứ 100 đồng VLĐ cơng ty có thể đạt
được 7,14 đồng lợi nhuận sau thuế.
- Vốn cố định là một bộ phận của vốn đầu tư ứng trước về tài sản cố định mà
đặc điểm của nó là luân chuyển từng phần trong những chu kỳ sản xuất và hoàn
18

thành một vịng tuần hồn khi tài sản cố định hết thời gian sử dụng. Cũng thơng
qua BCĐKT ta có một số chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn cố định của
công ty như sau:
Hiệu suất

Tổng doanh thu

sử dụng =
VCĐ

VCĐ BQ
104 814 078 387
=

= 2,7
(37 324 084 127 + 40 162 667 344)/2

Kết quả cho thấy mỗi đồng VCĐ của cơng ty hiện nay có thể tạo ra được 2,7
đồng doanh thu cho công ty.
Tỷ suất

Lợi nhuận sau thuế

lợi nhuận =
VCĐ

VCĐ BQ
1 081 831 726
=

= 2,79%
(37 324 084 127 + 40126 667 344)/2

Kết quả này phản ánh cứ 100 đồng VCĐ trong kỳ kinh doanh của công ty có
thể tạo ra được 2,79 đồng lợi nhuận sau thuế cho công ty.
Hiệu suất
sử dụng
TSCĐ

Tổng doanh thu
=
Nguyên giá TSCĐ BQ
104 814 078 387
19


=

= 13,78
(8 131 386 880 + 7 080 293 225)/2

Kết quả này cũng cho thấy 1 đồng VCĐ trong kỳ sản xuất kinh doanh cơng
ty có thể tạo ra được 13,78 đồng doanh thu.
Để có thể phân tích sâu hơn về tình hình TS của cơng ty, ta có thể dựa vào
bảng phân tích cơ cấu TS sau đây:

20

Bảng phân tích cơ cấu tài sản năm 2005
Đầu năm

Cuối kỳ

ĐN so với CK

Chỉ tiêu
A. TSLĐ & ĐTNH
I. Tiền

Số tiền
13 950 058 877

Tỷ trọng Số tiền
27,2%
16 311 401 278

Tỷ trọng
28,9%

Số tiền
2 361 342 401

Tỷ trọng
116,93%

4 128 348 172

7,3%

3 538 638 650

700,06%

589 709 522

1,15%

II. Đầu tư chứng khoán ngắn hạn

6 706 524 520

13,07%

III. Các khoản phải thu

6 556 109 296

12,78%

4 436 986 262

7,86%

-2 269 538 258

66,16%

97 715 539

0,2%

6 799 472 903

12,04%

243 363 607

103,7%

1,7%

848 878 402

968,72%

IV. Hàng tồn kho
V. TSLĐ khác
VI. Chi sự nghiệp

946 593 941

I. TSCĐ
II. Đầu tư tài chính dài hạn

72,8%

3 649 955 857

7,12%

40 162 667 344

71,1%

2 838 583 217

107,6%

33 340 000 000

B. TSCĐ & ĐTDH

37 324 084 127

65,02%

3 333 219 689

5,9%

-316 736 168

91,32%

334 128 270

0,66%

33 330 000 000

59,02%

-10 000 000

99,97%

3 499 477 655

6,18%

3 165 319 385 1 047,3%

56 474 068 622

100%

5 199 925 618

III. Chi phí XDCB dở dang
IV. Ký quỹ, ký cược dài hạn
Cộng

51 274 143 004

100%

***

Qua bảng phân tích cơ cơ cấu tài sản ta thấy tài sản cố định & đầu tư dài hạn
của công ty cuối kỳ so với đầu kỳ tăng lên một lượng là 2 838, 538 217 triệu
đồng nhưng về số tương đối hầu như không thay đổi (đầu năm là 72,8%, cuối
năm là 71,1%). Trong khi đó tài sản cố định và các khoản đầu tư tài chính dài
hạn lại giảm. Chứng tỏ rằng lượng tăng lên của tài sản cố định & đầu tư dài hạn
chủ yếu là sự tăng lên của chi phí đầu tư xây dựng cơ bản. Về tài sản lưu động
& đầu tư ngắn hạn cuối kỳ so với đầu năm cũng tăng lên một lượng tuyệt đối là
2 361, 342 401 triệu đồng nhưng về số tuyệt đối lại hầu như không thay đổi
(đầu năm đạt 27,2%, cuối năm đạt 28,9%) trong khi hàng tồn kho và tài sản lựu
động khác chỉ thay đổi rất ít, các khoản phải thu thay đổi đáng kể (về số tuyệt
đối giảm 2 269, 538 258 triệu đồng) đã làm cho lượng tiền trong quỹ của công
ty tăng lên (tăng 700,06%).
Có thể thấy được tình hình tài sản của công ty là rất tốt thông qua việc tăng
lên đều đặn giữa vốn lưu động và vốn cố định. Một vấn đề đáng quan tâm nhất
là công ty đang cố gắng tăng chi phí đầu tư xây dựng cơ bản nhằm thay đổi dây
chuyền, trang thiết bị cho sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm, khẳng
định chỗ đứng của cơng ty trên thị trường.
2.3. Phân tích khả năng cân đối vốn - nguồn vốn của công ty.
Trong hoạt động sản xuất kinh doanh, ngoài việc huy động vốn cho q
trình hoạt động cơng ty cần phải chú ý đến khả năng cân đối vốn - nguồn vốn
của mình sao cho hợp lý, tránh tình trạng mất cân đối để có thể giữ vững khả
năng thanh tốn và tốc độ luân chuyển vốn tạo điều kiện cho q trình kinh
doanh. Phân tích khả năng cân đối vốn - nguồn vốn là để trả lời câu hỏi:
-Vốn của công ty được huy động như thế nào? Xuất phát từ đâu?
-Nguồn vốn đó được sử dụng vào việc gì?

22

Để có thể trả lời được 2 câu hỏi này ta cần phải phân tích Bảng kê diễn biến
nguồn vốn và sử dụng vốn thực tế của công ty với các nguyên tắc lập bảng kê
như sau:
Bảng cân đối kế tốn
Nguồn vốn

Tài sản
Tính tốn các thay đổi

Diễn biến NV:
-Tăng NV
-Giảm TS

Sử dụng vốn:
-Tăng TS
Giảm NV

Cùng với các số liệu trên BCĐKT ở phần trước và biểu đồ nguyên tắc lập
bảng kê diễn biến nguồn vốn và sử dụng vốn em lập bảng kê như sau:
Bảng kê diễn biến nguồn vốn và sử dụng vốn

Diễn biến nguồn

Số tiền

Tỷ trọng

2 269 538 258

(%)

29,1

316 736 168

4,06

10 000 000

0,12

4. Vay thêm ngắn hạn ngân hàng

1 872 717 482

24,1

5. Vay thêm dài hạn ngân hàng

2 245 736 410

28,76

1. Khách hàng thanh toán cho nhà
cung cấp
2. Giảm một số TSCĐ
3.Giảm đầu tư dài hạn ra ngoài

23

5. Trích lập các quỹ DN
Cộng
Sử dụng vốn

1 081 831 726
7 796 560 044
Số tiền

13,86
100%
Tỷ trọng

3 538 638 650

(%)
45,4

2. Dự trữ vật tư hàng hoá

243 363 607

3,11

3. Đầu tư tài sản cố định

848 878 402

10,89

4. Tăng đầu tư XDCB

Cộng

3 165 319 385
7 796 560 044

40,6
100%

1. Lập quỹ bằng tiền

Qua bảng kê ở trên ta nhận thấy tổng diễn biến nguồn vốn của công ty là
7 796, 560 044 triệu đồng được hình thành từ việc cơng ty giảm đầu tư dài hạn
ra ngoài, thanh lý, nhượng bán một số tài sản cố định... nhưng chủ yếu vẫn là
việc thanh toán của khách hàng cho công ty (chiếm 29,1% tổng diễn biến
nguồn).
Ngồi ra diễn biến nguồn của cơng ty cịn được huy động từ việc vay ngắn
hạn ngân hàng1 872, 717 482 triệu đồng (chiếm 24,1%) và vay dài hạn ngân
hàng 2 245, 736 410 triệu đồng (chiếm 45,4%), dự trữ thêm vật tư hàng hoá
243, 363 607 triệu đồng...Đáng kể nhất là số vốn công ty dành cho ĐT XDCB
là 3 165, 560 044 triệu đồng chiếm tới 40,6% tổng NV sử dụng.
Có thể thấy được việc sử dụng vốn của công ty là rất hợp lý, trong điều liện
kinh doanh phát triển thì việc dự trữ VT - HH và lập quỹ bằng tiền để tăng khả
năng thanh toán là cần thiết. Việc cơng ty tăng chi phí ĐT XDCB là một nỗ lực
rất lớn nhằm ĐT cơ sở vật chất kỹ thuật, trang bị công nghệ mới cho sản xuất.
Điều này cũng giải thích cho lượng vốn vay NH và DH ngân hàng của công ty
chiếm trong tổng nguồn của cơng ty.
3. Phân tích tình hình cơng nợ và khả năng thanh tốn của cơng ty.

24

Trong kỳ sản xuất kinh doanh của công ty trong năm 2005 tình hình tài
chính của cơng ty được thể hiện rõ nét qua các chỉ tiêu về khả năng thanh tốn.
Nó phản ánh mối quan hệ giữa các khoản có khả năng thanh tốn với các khoản
phải thanh tốn trong kỳ của cơng ty.
Thơng qua tình hình thực tế và BCĐKT năm 2005 của cơng ty có thể đưa ra
một số chỉ tiêu phản ánh khả năng thanh toán của cơng ty như sau:

Chỉ tiêu
1. Hệ số

Cơng thức tính
Tổng TS

Đầu năm
51 274 143 004

thanh toán
tổng quát
2. Khả năng

3. Khả năng
thanh
nhanh

56 474 068 622

=4,37
Nợ NH + Nợ DH
TSLĐ & ĐTNH

=3,57

11 711 937 380

15 830 031 272

13 950 058 877

16 311 401 278

thanh toán
tạm thời

Cuối kỳ

=1,23

=1,24

Tổng nợ NH

11 301 519 380

13 174 236 862

TSLĐ - Vốn VTHH

7 393 949 581

9 511 928 375

toán

=0,66
Tổng nợ NH

11 301 519 380

=0,72
13 174 236 162

Hệ số thanh toán tổng quát đầu năm đạt 4,37 , cuối kỳ đạt 3,57 chứng toả
khả năng thanh toán của công ty là rất tốt và các khoản huy động được từ bên
ngồi đều được đảm bảo. Tính đến cuối kỳ mỗi đồng vốn đi vay của công ty
đều được 3,57 đồng TS đảm bảo.
Về khả năng thanh toán tạm thời: Vì thanh tốn tạm thời thể hiện mức độ
đảm bảo của tài sản lưu động với nợ ngắn hạn. Nợ ngắn hạn là các khoản nợ

25