Tài liệu TIỂU LUẬN: Hệ thống quản lý thư viện là phần mền hỗ trợ cho các công tác quản lý thư viện được dễ dàng và nhanh chóng pdf

TIỂU LUẬN:

Hệ thống quản lý thư viện là phần
mền hỗ trợ cho các công tác quản lý
thư viện được dễ dàng và nhanh chóng











PHẦN 1
LỜI MỞ ĐẦU

Cùng với tốc độ phát triển và ứng dụng rộng rãi của mạng Internet, mô hình
thương mại điện tử trên Internet là vấn đề thời sự trên Thế giới và tại Việt
Nam.Thương mại điện tử trên Internet có nhiều lợi điểm như chi phí rẻ,tiết kiệm
không gian điều khiển, giao dịch nhanh, thị trường rộng lớn, … chắc chắn sẽ là xu
hướng phát triển thương mại trong tương lai. Tuy nhiên thương mại điện tử trên
Internet có một số yêu cầu cần giải quyết như: vấn đề trao đổi dữ liệu có cấu trúc giữa
các hệ thống, vấn đề xử lý tự động quá trình giao dịch giữa các hệ thống khác nhau,
vấn đề bảo mật dữ liệu .
Phần mềm hệ thống quản lý thư viện là một phần của thương mại điện tử có
nhiệm vụ quản lý, phục vụ công tác tra cứu, nghiên cứu của độc giả. Hệ thống quản lý
thư viện phải nắm giữ được số lượng sách trong thư viện, phân loại sách theo từng
chương mục cụ thể để có thể dễ dàng , tiện cho việc truy tìm. Ngoài ra hệ thống cũng
phải biết được tình trạng tài liệu hiện tại, phải được cập nhật thông tin mỗi khi bổ sung
các tư liệu mới hoặc thanh lý các tư liệu không có giá trị. Đối với việc phục vụ tra cứu,
hệ thống phải đưa ra mục lục phân loại các sách có trong thư viện, sao cho độc giả dễ
dàng tìm được những tư liệu cần thiết .
Tóm tắt nội dung :
Hệ thống quản lý thư viện là phần mền hỗ trợ cho các công tác quản lý thư
viện được dễ dàng và nhanh chóng
Giúp độc giả có thể lên mạng tìm thông tin về sách mươn và đăng ký phiêu
mươn (với điều kiện độc giả đó phải được phân quyền hay nói cách khác đọc giả đó
phải đắng ký với thư viện)
Hệ thống thư viện có các chức năng sau
- Quản lý sách vào hệ thống
- Quản lý độc giả
- Quản lý trả mượn

- Thống kê đọc sách
Phần mềm này chưa thật sự đáp ứng được yêu cầu thực tế , do trong khuôn khổ đề án
thời gian có hạn nên chỉ dừng lại ở mức độ này .


PHẦN 2
GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THỐNG THƯ VIỆN
I. Khảo sát

1. Phác họa vấn đề

Hệ thống quản lý sách, quản lý việc mượn sách trong thư viện hiện thời thực
hiện bằng tay ,vì vậy còn rất nhiều hạn chế trong việc ghi nhận mượn trả sách
và rất phiền phức khi độc giả muốn đọc sách .Mặt khác nó còn hạn chế về
không gian và thời gian khi đọc sách.Sắp tới thư viện sẽ gia tăng số lượng sách
và số lượng độc giả vì thế việc quản lý sách hiệu quả và tiện lợi sẽ trở nên cần
thiết hơn .Ngoài ra,việc cho mựơn sách sẽ được thực hiện rộng rãi trên toàn
cầu ,bất kỳ bạn ở nơi nào cũng có thể đọc sách được mà không cần tốn thời
gian đến tận thư viện để đọc. Tất cả đều muốn phục vụ tốt hơn cho các độc giả
.

2. Những kết quả mong đợi

Hệ thống mới được xây dựng cần cho phép lưu trữ ,cập nhật sách một cách dễ
dàng ,với khối lượng lớn ;Khi độc giả mượn sách đọc không cần phải mất thời
gian đến thư viện mà có thể bất cứ nơi nào .Tối thiểu hóa thời gian tìm kiếm
sách , thống kê sách; hỗ trợ những cách tìm kiếm sách khác nhau , các loại

thống kê khác nhau.Hệ thống cần thích hợp với việc gia tăng số lượng sách ,số
lượng độc giả .




II. Nghiên cứu hiện trạng

Hiện Trạng Của Thư Viện

a. Cơ cấu tổ chức











b. Mô tả sơ lược về cơ cấu tổ chức của các phòng ban

Ban qu
ả
n lý th
ư

vi

ệ
n

Ban K
ế

Hoạch
B
ộ

ph
ậ
n
cung ứng
sách

Thủ thư



 Ban quản lý thư viện: Quản lý chung toàn bộ hoạt động của
thư viện. Người đặt ra các yêu cầu cho các bộ phận bên dưới.

 Ban kế hoạch : Lập kế hoạch mua sách mới , thanh lý sách cũ ,
kế hoạch phục vụ độc giả hoặc mở rộng hoạt động, …

 Bộ phận cung ứng sách: Liên hệ với các nhà xuất bản để mua
sách, các đơn vị , cá nhân cung ứng sách để tiếp nhận sách đưa
vào thư viện .

 Nhân viên thủ thư : Tiếp nhận sách đánh mã số ,phân loại sách
,kiểm tra độc giả có thể đọc sách ,thống kê và tra cứu sách.


III. Mô Hình Yêu Cầu :

1. Hiện trạng thư viện :

a. Cơ cấu tổ chức:







b. Mô tả sơ lược về thủ thư :

- Tính tiền cho độc giả
Ban quản lý thư
vi
ện

Thủ thư



- Thống kê sách , độc giả ,…theo định kỳ
- Tra cứu sách , độc giả
- Thủ thư cũng có thể thay đổi thông tin của riêng mình

- Cập nhật sách

2. Quan hệ đối ngoại

- Thư viện có nhiều quan hệ với các nhà cung cấp, nhà xuất bản ,với các
độc giả nên giử quan hệ liên lạc với độc giả.


3. Mô tả nghiệp vụ
Nhập sách:

Hệ thống có nhu cầu nhập sách về khi:
 Loại sách mà độc giả đọc nhiều nhất hiện nay
 Sách không còn hợp với thời kỳ hiện tại
 Nhà xuất bản có sách mới thì sẽ giới thiệu và gởi bản thảo về cho thư viện. Thủ
thư xem kỹ sách đó rồi quyết định có nhập sách hay không

Hủy sách:

Sách lỗi thời ,nội dung của nó không còn đáp ứng được nhu cầu của độc giả sẽ
được lấy ra khỏi hệ thống và chỉnh lại số lượng.




Đọc sách:

Khi độc giả có nhu cầu đọc sách thì trứơc tiên phải nhập vào mã số tài khoản
hiện có ,kèm theo mã ngân hàng chứa tài khoản đó.Hệ thống sẽ kiểm tra lại tài
khoản của độc giả đó xem có đủ điều kiện để đọc sách hay không? Nếu không

thì từ chối việc đọc sách .Nếu có thì đáp ứng nhu cầu đọc sách cho độc giả,
đồng thời cập nhật độc giả này vào trong hệ thống.

Tính chi phí :

Độc giả phải làm thẻ thư viện để đủ tư cách mượn sách , khi tính tiền cho độc giả dựa
vào số ngày quá hạn để tính


4. Các vấn đề/cơ hội

Vấn đề/cơ hội – phân tích nhân quả


Vấn đề/cơ hội Nhân & quả Mục tiêu

1.Việc lưu trữ khó khăn
và không kịp thời
Do việc lưu trữ được thực
hiện bằng tay nên rất khó
khăn trong khâu bảo quản và
khâu lưu trữ, các thông tin
cập nhật không kịp thời.
Cần tổ chức một hệ cơ sở
dữ liệu để dễ dàng cho
việc lưu trữ thông tin hơn,
giúp cập nhật thông tin
nhanh chóng và chính

xác.
2. Việc xử lý số liệu chậm
và không chính xác.
1. Do các thông tin được
lưu trữ trên giấy bao gồm
nhiều loại khác nhau nên
việc tìm kiếm , thống kê sẽ
rất chậm.
2. Việc tính toán và xử
lý các số liệu bằng tay chậm
và không chính xác.
1. Cần lưu trữ các
thông tin liên quan đến
sách lên một ngân hàng
cơ sở dữ liệu.

2. Giúp cho việc tính
toán và xử lý số liệu
nhanh chóng và chính
xác hơn.
3. Việc thống kê theo
định kỳ và theo các yêu
cầu đột xuất không kịp
thời và không chính xác
1. Việc thống kê theo
mỗi kỳ mất nhiều thời gian,
nếu thống kê bằng tay sẽ rất
chậm và không chính xác.

2. Do làm bằng tay sẽ
không đáp ứng kịp thời nhu
cầu đột xuất về thống kê.
1. Giúp cho việc
thống kê được nhanh hơn
dễ dàng và chính xác
hơn.



2. Hỗ trợ kịp thời các
nhu cầu đột xuất về công
tác thống kê.
4. Việc theo dõi các thông
tin theo từng phân hệ
không kịp thời, dễ sai sót
và không có hệ thống.
Các thông tin trong từng
phân hệ được lưu trữ rất
nhiều,do đó việc theo dõi các
thông tin khi lam bằng tay sẽ
mất rất nhiều thời gian.
Giúp dễ dàng trong việc
theo dõi các thông tin
trong từng phân hệ.

IV. XÁC ĐỊNH YÊU CẦU

1.Các yêu cầu

A. Yêu cầu chức năng

Tra cứu :

 Sách :

Tiêu chuẩn : Mã Sách, Tên Sách, Tên Tác Giả , Lĩnh Vực, Ngôn
Ngữ

 Độc giả :

Tiêu Chuẩn : Mã Độc Giả, Tên Độc Giả, Năm Sinh , Thành Phố

Báo biểu:

- Danh sách độc giả
- Thống kê số lượng sách được đọc trong tháng .
- Thống kê số lượng độc giả đọc sách trong tháng.
- Thống kê doanh thu trong năm theo từng tháng.
- Thống kê danh sách độc giả còn thiếu tiền trong tháng.
- Thống kê sách được đọc nhiều nhất trong tháng

Tính toán:

Tiền cho độc giả quá hạn:

Quy định : Ứng với mỗi ngày quá han sẽ được tính bằng một số tiền nhất
định từ đó có thế tính tiền đọc sách cho độc giả quá hạn

*Lưu trữ và cập nhật dữ liệu:

@ Processes: Kiểm tra tính ràng buộc ,tính hợp lệ của thông tin nhập . Nếu
thông tin nhập là hợp lệ thì thông tin sẽ được ghi vào các table trong hệ thống
cơ sơ dữ liệu . Nếu thông tin nhập vào không hợp lệ thì hệ thống sẽ báo lỗi và
thông tin sẽ không được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu.

@ Output: Thông báo việc cập nhật thông tin vào cơ s
ở dữ liệu
thành công hay thất bại.





Các số liệu lưu trữ

STT Tên Mục Tiêu Thông Tin Lưu Trữ
1

SÁCH

Lưu tr
ữ các thông tin liên
quan đến sách

Mã sách, tên sách ,s
ố
trang, giátiền, năm xuất
bản
2 LOẠI SÁCH Lưu trữ các thông tin liên
quan đến thể loại sách
Mã loại sách, tên loại sách
3 NGÔN NGỮ Lưu trữ các thông tin liên Mã ngôn ngữ, tên ngôn
Xử
Lý
Các thông tin
c
ần cập nhật

Th
ộng tin



quan đến ngôn ngữ ngữ,ghi chú
4 NHÀXUẤT BẢN Lưu trữ các thông tin liên
quan đến nhà xuất bản sách
Mã nhà xuất bản , tên
NXB,địa chỉ ,điện thoại
,mail, ghi chú
5 TÁC GIẢ Lưu trữ các thông tin liên
quan đến tác giả viết sách
Mã tác giả, tên tác giả, địa
chỉ ,điện thoại ,mail, ghi
chú

6 ĐỘC GIẢ Lưu trữ các thông tin liên
quan đến độc giả đọc sách
Mã độc giả, tên độc giả
,nămsinh, ,thành phố, địa
chỉ ,điện thoại, mail,
Username, Password
7 THỦ THƯ Lưu trữ các thông tin liên
quan đến thủ thư
Mã thủ thư, tên thủ thư,
nămsinh,giới tính ,thành
phố, địa chỉ, điện thoại,
mail, Username, Password

* Xử lý số liệu:

Dựa vào hệ thống cơ sở dữ liệu chứa các thông tin, các số liệu trong từng phân
hệ, chương trình sẽ xử lý và tính toán các số liệu một cách nhanh chóng.

@Input: Việc xử lý tính toán số liệu sẽ dựa trên từng thông tin của các nghiệp
vụ phát sinh.

@Processs: Với các dữ liệu đưa vào, chương trình sẽ tiến hành tính toán và xử
lý để đưa ra kết quả tương ứng.

@Output: Các kết quả của quá trình tính toán.

Các số liệu xử lý

 Thanh toán tiền cho độc giả: Tổng hợp số liệu từ các table: DộcGiả , Ngân Hang,
Sách, máy sẽ tự động tính toán để cho ra số tiền độc giả phải trả.



*Thống kê:

Chương trình sẽ tạo ra các bảng thống kê theo yêu cầu của thủ thư, giúp họ sử
dụng, giúp họ có thể dễ dàng tạo ra các báo biểu một cách nhanh chóng theo từng kỳ hay
theo các nhu cầu dột xuất, đáp ứng kịp thời các thông tin cần biết. Giúp người sử dụng dễ
dàng điều hành và quản lý các hoạt động của thư viện












Xử
Lý

Các thông
tin c
ần xử
Các k
ết






PHẦN 3
LÊN KẾ HOẠCH
A)Lựa chọn phần mền

Chương trình quản lý thư viện được viết trên Web bằng ngôn ngữ Asp,dùng cơ sở dữ liệu
Access
Lý do chúng em chọn Asp
Với ASP ta có thể chèn các script thực thi được vào trực tiếp các file HTML . Khi đó
việc tạo ra trang HTML và xử lý script trở nên đồng thời, điều này cho phép ta tạo ra
các hoạt động của Web site một cách linh hoạt uyển chuyển , có thể chen các thành
phần HTML động vào trang Web tùy vào từng trường hợp cụ thể.

- Có thể kết hợp với file HTML.
- Dễ sử dụng , tạo các script dễ viết, không cần phải biên dịch (compiling) hay kết
nối (linking) các chương trình được tạo ra.
- Hoạt động theo hướng đối tượng, với các build-in Object rất tiện dụng : Request,
Response, Server, Apllication, Session.
- Có khả năng mở rộng các thành phần ActiveX server (ActiveX server
components).

Môi trường của ASP sẽ được cài đặt trên Server cùng với Web server. Một ứng
dụng viết bằng ASP là một file hay nhiều file văn bản có phần tên mở rộng là.Asp, các
file này được đặt trong một thư mục ảo( Virtual Dirrectory) của Web Server.

Các ứng dụng ASP dễ tạo vì ta dùng các ASP script để viết các ứng dụng. Khi tạo
các script của ASP ta có thể dùng bất kỳ một ngôn ngữ script nào , chỉ cần có scripting
engine tương ứng của ngôn ngữ đó mà thôi. ASP cung cấp sẵn cho ta hai scripting
engine là Visual Basic Script(VBScript) và Java Script (Jscript). Ngoài ra ASP còn
cung cấp sẵn các ActiveX Component rất hữu dụng, ta có thể dùng chúng để thực hiện



các công việc phức tạp như truy xuất cơ sở dữ liệu, truy xuất file, . . . Không những thế
mà ta còn có thể tự mình tạo ra các component của riêng mình và thêm vào để sử dụng
trong ASP.ASP tạo ra các trang HTML thương thích với các Web browser chuẩn.
Với nhưng lý trên chúng em chọn ngôn ngữ Asp,nó đã trở thành ngôn ngữ phổ biến và
thông dụng nhất cho việt tạo web động

Access là một hệ quản trị cơ sở dữ liệu thông dụng trên môi trường.Trong đó có sẵn các
cộng cụ hữu hiệu và tiện lợi để quản trị cơ sở dữ liệu.
Tuy vậy chúng cũng có nhược điểm là tính bảo mật không cao

PHẦN 4
NGHIÊN CỨU KHẢ THI

Phần mền quản lý thư viện của chúng tôi có tính hiệu quả cao đáp ứng nhu câu sữ dụng
của cả độc giả và người quản lý thư viện(thủ thư).
Điều đặc biệt là khả năng thông dụng của phân mền được viết trên các ngôn ngữ ASP
thông dụng thích hợp trong Web.
Tính phổ biến của phần mền có thể sự dụng thích hợp từ thư viện nhỏ đến thư viện lớn.
Chương trình được viết rất phù hợp vời nhu cầu thực tế trong quản lý thư viện, từ việc
mượn sách , tìm kiếm sách , quản lý trả mượn đều rất phù hợp với nhu cầu của thư viện.
Chương trình được viết dưới dạng một trang web nên tính phổ cập rỗng rãi của nó là

không thể chối cãi.Hơn thể nữa đây cũng là một dịp đễ thư viện có thể giới thiệu về minh
cho tất cả các đọc giả không chi trong nước mà cả nước ngoài
Mặt khác phần mền trên có thể thích hợp trên các hệ điều hành , chi phí thực hiện lại rẻ ,
đáp ưng được nhu câu của thị trường
Mặc dù phân mền con nhiều thiếu sót song với tất cả lý do trên .Chúng em tin tương tính
hiệu quả và khả năng sự dụng của phần mền quản lý thư viện.
Và trong tương lai phân mên sẽ được nâng cấp nên thành thư viện điện tự khi đó mọi giao
dịch mua bán , hay mươn trả đều được thực hiện trên mạng và được thanh toán qua thẻ tín
dụng hay tài khoản Ngân Hàng .















PHẦN5:XÁC ĐỊNH YÊU CẦU HỆ THỐNG
Phân tích thiết kế hệ thống thư viện
Sơ đồ phân cấp chức năng

Hình 1:Sơ đồ phân cấp chức năng hệ thống








Hình 2:Sơ đồ mức khung cảnh của hệ thống
















Hình 3:Sơ đồ luồng dữ liệu mức đỉnh hệ thống

CHỨC NĂNG QUẢN LÝ SÁCH

Hình 4:Chức năng quản lý sách

















CËp nhËt
ThÓ lo¹i
S¸ch
Nhµ xuÊt b¶n
T¸c gi¶
S¸ch
T×m kiÕm Thèng kª /b¸o c¸o
Qu¶n lý s¸ch

Hình 5:Sơ đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh trong quản lý sách

Hình 6:Chức năng quản lý độc giả










Hình 7:Sơ đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh trong quản lý độc giả





Hình 8:Sơ đồ chức năng quản lý mượn trả

Hình 9:Sơ đồ luồng dữ liệu mức dưới đỉnh trong quản lý mượn trả