Van_7-Them_trang_ngu_cho_cau_85cb6fd3d9

TRƯỜNG TH&THCS 915 GIA SÀNG

MÔN NGỮ VĂN 7

Giáo viên: Mai Phương Thảo


NỘI DUNG BÀI HỌC
I. Đặc điểm của trạng ngữ
+ Về ý nghĩa : (Trạng ngữ thêm vào câu để làm
gì ?)
+ Về hình thức : (Trạng ngữ có thể đứng ở vị trí
nào ? Cách đọc, cách viết giữa TN với các thành
phần chính của câu )
II. Cơng dụng của trạng ngữ
III. Tách trạng ngữ thành câu riêng (HS tự đọc và
tự làm BT)
IV. Luyện tập


I. ĐẶC ĐIỂM CỦA TRẠNG NGỮ:
1. Ví dụ (SGK/39): Xác định trạng ngữ trong các câu sau:

a) Dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời, người dân cày Việt
Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng khai hoang. Tre ăn
ở với người, đời đời, kiếp kiếp…
Tre với người như thế đã mấy nghìn năm. Một thế kỉ
“ văn minh”, “ khai hố” của thực dân cũng khơng làm
ra được một tấc sắt. Tre vẫn cịn phải vất vả mãi với
người. Cơí xay tre nặng nề quay, từ nghìn đời nay, xay
nắm thóc.

b) Vì mải chơi, em qn chưa làm bài tập .
c) Để xứng đáng là cháu ngoan bác Hồ, chúng ta phải học
tập và rèn luyện thật tốt.
d) Bằng giọng nói dịu dàng, chị ấy mời chúng tơi vào nhà.


Các trạng ngữ vừa tìm được
bổ sung nội dung gì cho câu?
2. Nhận xét: Các nội dung mà trạng ngữ bổ sung cho câu
Bổ sung thông tin về nơi chốn
a) Dưới bóng tre xanh
đã từ lâu đời
bổ sung thơng tin về thời gian
đời đời, kiếp kiếp
từ nghìn đời nay
Bổ sung thơng tin về ngun nhân
b) Vì mải chơi
bổ sung thơng tin về
c) Để xứng đáng là cháu ngoan bác Hồ
mục đích
d) Bằng giọng nói dịu dàng

bổ sung thơng tin về cách thức

 Trạng ngữ bổ sung thông tin về thời gian, nơi chốn, mục đích
nguyên nhân, phương tiện, cách thức cho nòng cốt câu


Xác định vị trí trạng ngữ trong các câu ở ví dụ (a)?
a) “ Dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời, người dân cày Việt

Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng khai hoang.  đầu câu
Tre ăn ở với người, đời đời, kiếp kiếp…  cuối câu
Cơí xay tre nặng nề quay, từ nghìn đời nay, xay nắm thóc.”
 giữa câu
 Vị trí của trạng ngữ khá linh hoạt có thể đứng ở đầu
câu, giữa câu hoặc cuối câu


Có thể chuyển các trạng ngữ trên sang những vị trí nào trong câu?

a) Dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời, người dân cày Việt
Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng khai hoang.
Người dân cày Việt Nam, dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời,
dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng khai hoang.
Người dân cày Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng khai
hoang, dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời
b) Tre ăn ở với người, đời đời, kiếp kiếp…
Đời đời, kiếp kiếp tre ăn ở với người
Tre đời đời, kiếp kiếp ăn ở với người
c) Cơí xay tre nặng nề quay, từ nghìn đời nay, xay nắm thóc.
Từ nghìn đời nay, cối xay tre nặng nề quay, xay nắm thóc
Cối xay tre nặng nề quay xay nắm thóc từ nghìn đời nay


Giữa trạng ngữ với chủ ngữ và
vị ngữ được phân cách với nhau
như thế nào khi nói, khi viết?

Giữa trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ thường có một
quãng nghỉ khi nói hoặc một dấu phẩy khi viết

Ghi nhớ (sgk-tr39)
- Về ý nghĩa:
Trạng ngữ được thêm vào câu để xác định thời gian, nơi
chốn, nguyên nhân mục đích, phương tiện, cách thức
diễn ra sự việc nêu trong câu.
- Về hình thức:
Trạng ngữ có thể đứng đầu câu, cuối câu hay giữa câu
Giữa trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ thường có một
quãng nghỉ khi nói hoặc một dấu phẩy khi viết.


Bài tập nhanh
Thêm các loại trạng ngữ cho câu sau:
Lúa chết rất nhiều.
Gợi ý:
Ngồi đồng
Năm nay
lúa chết rất nhiều
Vì rét
Năm nay, ngồi đồng, lúa chết rất nhiều, vì rét
Lưu ý: Thêm trạng ngữ cho câu là một cách mở rộng câu,
làm nội dung câu phong phú hơn


II. Cơng dụng của trạng ngữ

1. Xét ví dụ: (SGK/45)
a. Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng

giêng {…}.
Thường thường, vào
vào khoảng
khoảng đó
đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay
thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê
dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở
mờ. Sáng dậy,
trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. Trên
Trêngiàn
giànhoa
hoalí,lí,
Chỉ độ
độ tám
tám chín
chín giờ
giờ sáng,
sáng,
vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ
trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động như
cánh con ve mới lột.
(Vũ Bằng)
b. Về
Về mùa
mùa đông,
đông, lá bàng đỏ như màu đờng hun.
(Đồn Giỏi)


II. Cơng dụng của trạng ngữ

1. Xét ví dụ:

a. + Thường thường, vào khoảng đó → trạng ngữ chỉ thời gian.
+ Sáng dậy
→ trạng ngữ chỉ thời gian.
+ Trên giàn hoa lí
→ trạng ngữ chỉ địa điểm
+ Chỉ độ tám chín giờ sáng → trạng ngữ chỉ thời gian.
+ trên nền trời trong trong → trạng ngữ chỉ địa điểm
b. Về mùa đông

→ trạng ngữ chỉ thời gian


I. Cơng dụng của trạng ngữ

* Xét ví dụ:
a. Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng
giêng {…}.
Thường thường, vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay
thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê
mờ. Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở
trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. Trên giàn hoa lí,
vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tám chín giờ sáng,
trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động như
cánh con ve mới lột.
(Vũ Bằng)

Em hãy lược bỏ trạng ngữ và rút ra nhận
xét?

I. Cơng dụng của trạng ngữ
1. Ví dụ:

Em hãy lược bỏ trạng ngữ và rút ra nhận
xét?
-Ta không nên lược bỏ trạng ngữ đó vì:
+ Các trạng ngữ bổ sung ý nghĩa về thời gian, không
gian giúp nội dung miêu tả chính xác hơn.
+ Các trạng ngữ cịn có tác dụng liên kết các câu , các
phần làm cho nội dung mạch lạc hơn.


II. Cơng dụng của trạng ngữ
1. Ví dụ:
2. Nhận xét
Trạng ngữ có những cơng dụng như sau:
-Xác định hồn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu
trong câu, giúp phần làm cho nội dung của câu được
đầy đủ và chính xác.
-Nối kết các câu, các đoạn với nhau, giúp phần làm cho
đoạn văn, bài văn được mạch lạc.


IV. Luyện tập
Bài tập 1. a /SGK/47: Tìm và nêu cơng dụng của trạng ngữ
trong đoạn trích sau đây:

Tìm và nêu cơng dụng của trạng ngữ trong đoạn trích sau đây:

a. Kết hợp những bài này lại, ta được chiêm ngưỡng một bức
chân dung tinh thần tự hoạ rất rõ nét và sinh động của nhà
thơ.
Ở loại bài thứ nhất, người ta thấy trong nhà thơ Hồ Chí
Minh có nhà báo Nguyễn Ái Quốc hết sức sắc sảo trong bút
pháp kí sự, phóng sự và nghệ thuật châm biếm.
Ở loại bài thứ hai, ta lại thấy ở nhà thơ cách mạng sự tiếp
nối truyền thống thi ca lâu đời ở phương Đông, của dân tộc,
từ Lí Bạch, Đỗ Phủ, … đến Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh
Khiêm, Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến …
(Theo Nguyễn Đăng Mạnh)
Đáp án: Trạng ngữ vừa có tác dụng bổ sung những thơng tin
tình h́ng, vừa có tác dụng liên kết các luận cứ trong mạch
lập luận của đoạn văn, giúp đoạn văn trở nên rõ ràng, dễ hiểu.


IV. Luyện tập
Bài tập 1/47: Nêu công dụng của trạng ngữ trong đoạn trích
sau?
b. Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề nhớ. Lần đầu tiên
chập chững biết đi, bạn đã bị ngã. Lần đầu tiên tập bơi bạn
uống nước suýt chết đuối phải không? Lần đầu tiên chơi
bóng bàn, phải bạn có đánh trúng bóng không? Không sao
đâu vì… Lúc còn học phổ thông, Lu-i Pa-xtơ chỉ là một học
sinh trung bình. Về môn hoá, ông đứng hạng 15 trong số 22
học sinh của lớp.
→ bổ sung thông tình h́ng (thời gian) vừa có tác dụng
liên kết các luận cứ.