Tiet_45_Cac_yeu_to_tu_su_mieu_ta_trong_van_ban_bieu_cam_b183f61c48

I/ Tự sự, miêu tả trong bài văn biểu cảm :
1/ Chỉ ra các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài Bài ca nhà tranh bị
gió thu phá và nêu ý nghĩa của chúng đối với bài thơ:


I/ Tự sự, miêu tả trong bài văn biểu cảm :
1/ Chỉ ra các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài
Bài ca nhà tranh bị gió thu phá và nêu ý nghĩa của
chúng đối với bài thơ:
- Phần một: tự sự (2 câu đầu)
miêu tả (3 câu sau)
 có vai trị tạo bối cảnh chung.
- Phần hai: tự sự kết hợp biểu cảm
 Kể việc lũ trẻ cướp tranh, thể hiện sự uất ức vì
già yếu khơng làm gì được.


- Phần ba: miêu tả kết hợp biểu cảm
 tả cảnh mưa dột, con quậy phá, xã hội
loạn lạc, buồn khơng ngủ được.
- Phần bốn: biểu cảm trực tiếp
 tình cảm cao thượng, vị tha sáng ngời.


2/ Đoạn văn của Duy Khán:
Em hãy chỉ ra các yếu tố tự sự và miêu tả
trong đoạn văn và cảm nghĩ của tác giả. Nếu
khơng có yếu tố tự sự và miêu tả thì yếu tố
biểu cảm có thể bộc lộ được hay
không ?

2/ Đoạn văn của Duy Khán:
Em hãy chỉ ra các yếu tố tự sự và miêu tả
trong đoạn văn và cảm nghĩ của tác giả. Nếu
khơng có yếu tố tự sự và miêu tả thì yếu tố
biểu cảm có thể bộc lộ được hay
không?

a/ Tự sự: kể chuyện bố ngâm chân nước
muối, bố đi sớm về khuya.
Miêu tả: tả bàn chân bố.
 cảm nghĩ: cảm xúc thương bố ở cuối
bài.


Đoạn văn trên miêu tả, tự sự trong
niềm hồi tưởng. Hãy cho biết tình cảm
chi phối tự sự và miêu tả thế nào?
b/ Niềm hồi tưởng đã chi phối việc tự sự
và miêu tả - không phải tự sự và miêu tả
trực tiếp, góp phần khêu gợi cảm xúc
cho người đọc.


I/ Tự sự, miêu tả trong bài văn biểu cảm:


II/ Luyện tập:

1/ Kể lại nội dung bài Bài ca nhà tranh bị gió thu
phá của Đỗ Phủ bằng bài văn xuôi biểu cảm:


Tháng tám, gió thu rất mạnh đã cuốn
mất ba lớp nhà tranh của ta. Tranh bay rải
rác khắp nơi. Trẻ con thấy ta già yếu tranh
nhau giựt đi mất. Thân ta yếu đuối la
khơng được ra về mà lịng ấm ức. Đêm
đến trời chuyển mưa mù mịt, nhà dột nát,
ta thức mà chịu khổ. Ước gì có nhà rộng
mn ngàn gian che chở cho người
nghèo, dù ta chết rét cũng được. Than ơi !
biết bao giờ nhà ấy mới có được.


2/ Tìm hiểu bài văn xi biểu cảm Kẹo
mầm:
- Tự sự: việc đổi tóc lấy kẹo mầm.
- Miêu tả: mẹ ngồi chải tóc.
 Biểu cảm: lịng nhớ thương mẹ.
Trên cơ sở đó, HS viết một bài văn xi
biểu cảm có kết hợp các yếu tố tự sự,
miêu tả.




Mẹ tôi đã khuất xa, chị gái tôi cũng đi
lấy chồng. Giờ đây, trước hiên nhà thân

thuộc, nghe tiếng rao vang xa ngồi phía
cổng “Ai đổi kẹo”, trong lịng tơi bỗng trào
dâng những kí ức tuổi thơ ngọt ngào với
món quà ngọt thơm dòng sữa gạo “kẹo
mầm”.
    Nỗi buồn lặng lẽ ấy đưa tơi trở về ngày
mẹ cịn sống. Tơi cịn nhớ như in hình ảnh
mẹ ngồi gỡ tóc bằng cái lược thưa gỗ
vàng. Đầu mẹ nghiêng nghiêng, sóng tóc
đổ dài một bên vai, tay cầm lược chải dọc
theo mái tóc, mềm mại như múa, thỉnh


thoảng mẹ dừng lại vuốt những sợi tóc rụng
theo lược, vo thành nắm nhỏ, giắt nó lên mái
hiên nhà. Rồi chị tơi khi lớn lên, mái tóc cũng
dài như mẹ, cũng lại chải đầu gỡ tóc rối, vo lại
và
giắt
lên
mái
hiên
nhà.
      Lúc bấy giờ tơi cịn là một cậu bé học cấp I,
cứ tan học là đeo vội cái cặp sách ba chân bốn
cẳng chạy về nhà. Thỉnh thoảng trên đường về,
tô thấy bà cụ quẩy đôi quang thúng đi đổi kẹo
lấy đồng nát, vỏ chai, lơng vịt, tóc rối,... Gọi là
kẹo, nhưng thực chất chỉ là mạch nha làm bằng
mầm cây mạ, khơng có đường mật gì.

  Nghe tiếng rao của bà đổi kẹo, bọn trẻ con chúng tôi dỏng
tai lên nghe và vội vàng về nhà bắc cái ghế đẩu trèo lên, đưa
tay lên mái nhà moi ra những búi tóc rối mang đi đổi kẹo. Bà
lấy nồi kẹo mầm ra và một nắm que tăm để lên mẹt. Đôi tay
bà nhanh thoăn thoắt, tay trái cầm que tăm còn tay phải  bà
véo kẹo, kéo dài sợi kẹo từ trong nồi ra. Những sợi kẹo xù
trên đầu que tăm như một bối bòng bong. Đặt cái kẹo trịn
vo, lồng phồng lên lưỡi, lần nào tơi cũng cảm nhận được
mùi thơm mát và ngọt lịm của kẹo mầm.
      Quê hương tôi giờ đây đã thay đổi rất nhiều, trẻ con cũng
khơng cịn mong ngóng những tiếng rao đổi kẹo, đổi kem.
Nhưng mỗi khi nghe tiếng rao lanh lảnh ngoài ngõ: “Quạt
điện, bàn là, ti vi, tủ lạnh hỏng ba... án”, tôi lại nhớ về những
sợi kẹo vàng óng cuộn trịn trên que tăm, dịu ngọt, mát lành
trên đầu lưỡi, thứ kẹo gắn liền tuổi thơ tôi đơn sơ mà ấm áp
với làng quê yên ả, với mái tóc và vịng tay che chở của mẹ.


     Quê hương tôi giờ đây đã thay đổi rất
nhiều, trẻ con cũng khơng cịn mong ngóng
những tiếng rao đổi kẹo. Nhưng mỗi khi
nghe tiếng rao lanh lảnh ngoài ngõ: “Quạt
điện, bàn là, ti vi, tủ lạnh hỏng bán
không ?”, tơi lại nhớ về những sợi kẹo vàng
óng cuộn tròn trên que tăm, dịu ngọt, mát
lành trên đầu lưỡi, thứ kẹo gắn liền tuổi thơ
tôi đơn sơ mà ấm áp với làng q n ả, với
mái tóc và vịng tay che chở của mẹ.

GIAO NHIỆM VỤ
Tiết 43: Luyện nói văn biểu cảm về
sự vật, con người.
Các nhóm chuẩn bị ở nhà theo các
đề SGK/129 - 130


XIN CHÀO TẠM BIỆT