noi_giam_noi_tranh_-_Hoa_a48c6bdea8

Giáo viên:
Thanh Hũa

Nguyn Th


1.Thế nào là nói quá? Nêu tác dụng của nói q?
2. Tìm 5 thành ngữ so sánh có sử dụng phép nói
quá


Ngữ Văn-Tiết 40- Tiếng Việt:
B. NóI giảm nói tránh
VD1:
a. Vỡ vậy, tơi để sẵn mấy lời này, phịng khi tơi sẽ đi
gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin và các vị cách mạng đàn
anh khác, thì đồng bào cả nước, đồng chí trong
đảng và bầu bạn khắp nơi đều khỏi cảm thấy đột
ngột.
(Hồ Chí Minh, Di chúc)
b. Bác đã đi rồi sao, Bác ơi !
Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời.
(Tố Hữu, Bác ơi)
c. Lượng con ông Độ đây mà....Rõ tội nghiệp, về
đến nhà thì bố mẹ chẳng cịn.
Đi
gặp...,
đi, chẳng
(Hồ
Phương,
Thư cịn

nhà)

đều có nghĩa là chết.

Tác dụng: giảm cảm giác quá đau buồn


Ngữ Văn-Tiết 40- Tiếng Việt:
B. NóI giảm nói tránh
VD2:

Phi bộ lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào
bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt
ve từ trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới
thấy người mẹ có một dịu êm vô cùng.
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)


Ngữ Văn-Tiết 40- Tiếng Việt:
B. NóI giảm nói tránh
Vớ d 3:
A

Con dạo này lười lắm.

B

Con dạo này không được chăm
chỉ cho lắm.

Ngữ Văn-Tiết 40- Tiếng Việt:
NóI giảm nói tránh

Vớ d 4
A

Bỏc Dương thơi đã thơi rồi.
Nước mây man mác ngậm
ngùi lịng son.

B

Bác Dương thôi đã chết rồi.
Nước mây man mác ngậm
ngùi lòng son.


Xác định biện pháp tu từ nói giảm nói tránh:
1. Bài văn này bạn phân tích chưa được hay lắm.
Dùng cách nói phủ định từ trái nghĩa
2. Bác đã lên đường, theo tổ tiên
Mác Lê-nin, thế giới Người Hiền…
3.a. Bạn học còn kém lắm.
b. Bạn cần cố gắng hơn nữa.

Dùng từ đồng nghĩa

Dùng cách nói vịng

4. Lão làm bộ đấy! Thật ra thì lão chỉ tâm ngẩm thế, nhưng cũng
ra phết chứ chả vừa đâu: lão vừa
xincách
tơi ítnói
bảtrống
chó…( tỉnh lược)
Dùng
Lưu ý: Nói giảm nói tránh sử dụng nhiều trong các lĩnh
vực văn chương cũng như trong đời sống hằng ngày


TèNH HUNG 1.

Cấm
trẻ con
vào
đó.

Tr em
vào đó
rất nguy
hiểm, dễ
bị tai nạn.

Nói
giảm
nói
tránh
bằng
cách

nói


TèNH HUNG 2.

những đứa
trẻ ny bố
mẹ chết
hết rồi,
thật đáng
thơng

những
đứa trẻ
mồ côi
này thật
đáng th
ơng

Núi gim núi
trỏnh bng
cỏch dựng t
Hỏn Vit
ng ngha


Anh cút
ra khỏi
nhà tơi
ngay!

TÌNH HuỐNG 3 .

Anh
khơng
nên ở
đây nữa!

Nãi gi¶m nói tránh bằng cách phủ định từ


Bệnh tình của
ơng nặng lắm,
ơng sắp chết
rồi!
Nói
giảm
nói
tránh
bằng
cách
nói
trống.

Bệnh tình của
ơng... thế chắc
chẳng được bao
lâu nữa.

TÌNH HUỐNG 4.

Trong một cuộc họp lớp kiểm điểm bạn Hải hay đi học muộn:
Hµ nói: - Từ nay cậu khơng được đi học muộn nữa vì như
vậy khơng những ảnh hưởng đến việc rèn luyện đạo đức của
bản thân cậu mà còn ảnh hưởng đến phong trào thi đua của
lớp.
Bạn Trinh cho rằng Hµ nói như vậy là q gay gắt, chỉ nên
nhắc nhở bạn Hải là : "Cậu nên đi học đúng giờ.”
Em đồng tình với ý kiến nào? Vì sao?

Lưu ý: * Khi cần phê bình nghiêm khắc ta cần phải nói
thẳng, nói đúng mức độ sự thật .


Nếu em là người làm nhân chứng ở tòa trong một
sự việc nào đó. Em có nói giảm nói tránh khơng? Vì
sao?


Ngữ Văn-Tiết 40- Tiếng Việt:
B.NóI giảm nói tránh
II. Luyn tp:
Bi tập:1(SGK):
Điền các từ ngữ nói giảm nói tránh cho sau đây vào chỗ trống:

đi nghỉ, khiếm thị, chia tay nhau, có tuổi, đi bước nữa.
đi nghỉ
A / Khuya rồi, mời bà..........................
chia tay nhau ngày em còn rất bé, em về ở

B / Cha mẹ em..........................từ
với bà ngoại.
khiếm thị
C / Đây là lớp học cho trẻ em.....................
có tuổi
D / Mẹ đã ..................rồi,
nên chú ý giữ gìn sức khoẻ.
đi bước nữa nên chú nó rất thương nó.
E / Cha nó mất, mẹ nó......................,


Ngữ Văn-Tiết 40- Tiếng Việt:
B. NóI giảm nói tránh
II. Luyn tập:
Bài tập2(SGK):
Trong mỗi cặp câu dưới đây, câu nào có sử dụng cách nói
giảm nói tránh?
a1/ Anh phải hồ nhã vớí bạn bè!

a2/ Anh nên hồ nhã với bạn bè!

b1/ Anh ra khỏi phòng tôi ngay !
b2/ Anh khụng nờn ở đây nữa !

c1/Xin đừng hút thuốc trong phòng !
c2/Cấm hút thuốc trong phịng !
d1/ Nó nói như thế là thiếu thiện chí!
d / Nó nói như thế là ác ý !

HNG DN HC NH
- Hoàn thiện các BT (SGK) +BT bæ
sung vào vë.
- Sưu tầm một số câu thơ câu văn có sử dụng
phép nói giảm nói tránh.
- Học bi chu đáo.
- Chun b tt cho bi kim tra ng÷ văn (TiÕt
41)