Bai_8_Cau_tao_va_tinh_chat_cua_xuong_7b4995bca4

KIỂM TRA BÀI CŨ


Bài 8: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT
CỦA XƯƠNG


Sụn
Mơ xương xốp

Mơ xương
cứng
Nan xương
Khoang xương

Hình 8-1: Cấu tạo
xương dài (xương đùi)

Hình 8-2:cấu tạo
đầu xương dài


Mô xương
xốp
Đầu
trên

Mô xương xốp
Mô xương cứng
Sụn đầu khớp

Sụn
khớp
Đĩa
sụn
Màng
xương
Mô xương
cứng
Khoang
tủy

Thân
xương

Màng
trong
xương

Tủy
vàng
Mô xương
cứng
Màng
xương
Sợi liên
kết
Mạch máu

Đầu
dưới

- Hai đầu xương là mơ xương
xốp có các nan xương xếp
theo kiểu vòng cung, bọc
hai đầu xương là lớp sụn.

Sụn
Mơ xương
xốp

Mơ xương
cứng

Nan xương

Khoang xương

Thân xương hình ống có
màng xương, mô xương
cứng, khoang xương chứa
tủy.
-


-

Cấu tạo hình ống giúp xương
nhẹ và vững chắc
- Nan xương xếp vịng cung có

tác dụng phân tán lực, làm tăng
khả năng chịu lực.
Sụn
Mơ xương
xốp

Mơ xương
cứng

Nan xương

Khoang xương

Hình 8-2:cấu tạo
đầu xương dài

Hình 8-1: Cấu tạo
xương dài (xương đùi)


Trong xây dựng người ta đã vận dụng kiểu hình ống của
xương và cấu trúc hình vịm của nan xương vào thiết kế trụ
cầu hoặc vòm cửa để vừa đảm bảo độ bền vững mà lại tiết
kiệm được nguyên vật liệu khi thi công.


CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA XƯƠNG

I. 1. Chức năng của xương dài
Các phần của

xương
Đầu xương

Cấu tạo

- Sụn bọc đầu xương.
- Mô xương xốp gồm
các nan xương

Thân xương

- Màng xương
- Mô xương cứng
- Khoang xương

Chức năng
- Giảm ma sát

trong khớp

xương.
- Phân tán lực tác động.
- Tạo các ô chứa tủy đỏ
xương

- Giúp xương phát triển to về
bề ngang.
- Chịu lực, đảm bảo vững
chắc.
- Chứa tuỷ đỏ ở trẻ em, sinh

hồng cầu; chứa tuỷ vàng ở
người lớn.


I. 2. Cấu tạo xương ngắn và xương dẹt
Hãy so sánh
xương ngắn,
xương dẹt với
xương dài?

Hình 8-3: Cấu tạo xương
ngắn điển hình là đốt
sống

Hình 8-1: Cấu tạo
xương dài (xương đùi)


* Cấu tạo:
-Khơng có cấu tạo hình ống.
-Bên ngồi là mô xương cứng
-Bên trong là mô xương xốp gồm
nhiều nan xương và nhiều hốc trống
nhỏ
* Chức năng: chứa tủy đỏ


II. Sự to ra và dài ra của xương
Mô tả thí nghiệm chứng
minh vai trị của sụn tăng

trưởng : dùng đinh platin
đóng vào vị trí A, B, C, D
ở xương đùi một con bê. B
và C ở phía trong sụn tăng
trưởng. A và D ở phía
ngồi sụn tăng trưởng của
hai đầu xương. Sau vài
tháng được kết quả như
hình vẽ.


Hình 8-4: Phim chụp sụn tăng
trưởng ở xương trẻ em

Ở tuổi dậy thì các tế bào
của sụn tăng trưởng phân
chia rất nhanh nên đây là lứa
tuổi có sự thay đổi nhanh về
chiều cao .Vì thế chúng ta
cần có chế độ dinh dưỡng
hợp lí và tập thể dục thể thao
vừa sức, thường xuyên, đều
đặn để bộ khung xương phát
triển tốt và khỏe mạnh.


- Xương dài ra do sự phân chia tế
bào ở lớp sụn tăng trưởng
- Xương to ra do sự phân chia các
tế bào màng xương

Một số
môn thể
Chế độ dinh dưỡng hợp lý
thao làgiúp
phát
triển
:bữa ăn
phải đủ
bốn nhóm
chấtchiều
:gluxit- protein
nhanh
cao –lipit và tinh
bột.Ngịai ra phải cung cấp thêm
như :bơi
lội ,bóng
vitamin và khống chất đặc biệt là
đá,bóng
rổ ,cầu
lơngtrong tơm
canxi.Canxi
có nhiều
trứng….
,sữa đậu nành và
hay đi,cua
xe,tép
đạp

các loại rau .Cần ăn uống đa dạng
các loại thức ăn, không kiêng kem
và thường xuyên tắm nắng để phát
triển chiều cao tối ưu


Chiều cao trung bình của người Việt Nam là 1,64
m ở nam và 1,53 m ở nữ, thấp hơn so với nhiều
nước. Cứ 10 năm, chiều cao người Việt chỉ tăng
thêm 1 cm.


Nhìn vào trên ta thấy chiều cao trung bình của ngườì Việt Nam thấp hơn rất
nhiều so với các nước trên thển giới .Nên các em đang ở lứa tuổi phát triển
là những chủ nhân tương lai của đất nước phải về nhà lựa chọn cho mình
một mơn thể thao phù hợp và tích cực luyện tập kết hợp với ăn uống đủ chất
dinh dưỡng để phát triển được chiều cao tối ưu. Góp phần nâng cao chiều cao
của nước nhà .


III. Thành phần hóa học và tính chất của
xương

Thí nghiệm1: Lấy một xương
đùi ếch trưởng thành .Ngâm
trong cốc đựng dung dịch axit
clohidric 10% .Sau 10-15 phút
lấy ra ,thử uống cong xem
xương cứng hay mềm ?

Thí nghiệm 2: Đốt một xương đùi ếch trên
ngọn lửa đèn cồn cho đến khi xường khơng
cháy nữa ,khơng cịn thấy khói bay lên .Bóp
nhẹ phần xương đã đốt. Có nhận xét gì ?


Xương có hai đặc tính cơ bản: mềm dẻo và bền
chắc. Nhờ tính mềm dẻo nên xương có thể chống lại
tất cả các lực cơ học tác động vào cơ thể, nhờ tính
bền chắc mà bộ xương có thể nâng đỡ cơ thể. Độ
bền chắc của xương người trưởng thành có thể gấp
30 lần so với loại gạch tốt. Sở dĩ xương có được hai
tính chất trên là nhờ vào thành phần hóa học.
Xương được cấu tạo từ 2 chất chính: một loại 
chất hữu cơ gọi là cốt giao và một số chất vơ cơ là
các muối can-xi. Chất khống làm cho xương bền
chắc, cốt giao đảm bảo tính mềm dẻo. Tỉ lệ cốt giao
thay đổi tùy theo tuổi. Trong xương người trưởng
thành, cốt giao chiếm 1/3 còn các muối can-xi
chiếm khoảng 2/3. Nếu ta đem tách riêng
hai chất này thì xương khơng đạt đủ hai đặc tính
trên.


Xương người già dòn dễ gãy và các tế bào xương
khơng cịn khả năng phân chia vì thế xương người
già khi bị gãy sẽ lâu lành hơn trẻ em. Còn xương
trẻ em các tế bào còn khả năng phân chia nên
nhanh chóng hình thành các tế bào xương mới vì

thế dễ tạo ra các tật ở chỗ bị gãy nếu ta băng bó
khơng cẩn thận.



HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học bài và làm bài tập đầy đủ
- Tìm hiểu bài 9: Cấu tạo của cơ
+ Tính chất co và dãn của cơ
+ Ý nghĩa của sợ co cơ