Bai_10_Bai_tho_ve_tieu_doi_xe_khong_kinh_c6ed183460

TRƯỜNG THCS BTĐ



Tiết 45-46-47:
I.Tìm hiểu chung :
1. Tác giả :
- Phạm Tiến Duật( 1941-2007),
quê ở Phú Thọ.

(Phạm Tiến Duật)

- Ông là gương mặt tiêu biểu cho
thế hệ nhà thơ trẻ thời chống Mĩ.
-Thơ

ông thường viết về thế hệ
trẻ trong kháng chiến chống
Mỹ với giọng điệu trẻ trung,
sôi nổi, tinh nghịch, sâu sắc.

Phạm Tiến Duật (1941 - 2007)


(Phạm Tiến Duật)

I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- Bài thơ được sáng tác năm
1969.

- In trong tập " Vầng trăng
quầng lửa”
- Thể thơ: Tự do
II. Tìm hiểu văn bản :


Khơng có kính khơng phải vì xe khơng có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
Những chiếc xe từ trong bom rơi
Ung dung buồng lái ta ngồi ,
Đã về đây họp thành tiểu đội
Nhìn đất , nhìn trời , nhìn thẳng .
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi .
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Như sa như ùa vào buồng lái
Võng mắc chông chênh đường xe
chạy
Lại đi , lại đi trời xanh thêm
Khơng có kính , ừ thì có bụi ,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa , phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha .
Khơng có kính , ừ thì ướt áo
Mưa tn mưa xối như ngồi trời
Chưa cần thay , lái trăm cây số nữa

Mưa ngừng , gió lùa khơ mau thơi .

Khơng có kính, rồi xe khơng có đèn,
Khơng có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
1969
(Phạm Tiến Duật, Vầng trăng quầng lửa,
NXB Văn học, Hà Nội, 1970)


I. Tìm hiểu chung :
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Tìm hiểu văn bản :
* Nhan đề bài thơ:
-Nhan đề bài thơ khà dài như dư
từ “bài thơ” điều đó tạo nên sự
lạ, độc đáo.
- Làm nổi bật rõ hình ảnh của
tồn bài: những chiếc xe khơng
kính.
- Cịn làm nổi bật chất hiện thực
khốc liệt, chất thơ của tuổi trẻ
hiên ngang, dũng cảm, trẻ trung,
lạc quan.

(Phạm Tiến Duật)

Tôi phải thêm “ Bài thơ về…”, để

báo trước cho mọi người biết
rằng là tôi viết thơ, chứ không
phải một khúc văn xuôi. Bài thơ
về tiểu đội xe khơng kính là cách
đưa chất liệu văn xuôi vào thơ,
những câu thơ “đặc” văn xuôi
được kết hợp lại trong một cảm
hứng chung.


1. Hình ảnh những chiếc xe khơng có kính:
“Khơng có kính khơng phải vì xe khơng có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi”...
- Câu thơ như văn xi; giọng thản nhiên, ngang tàng, gây sự
chú ý về vẻ khác lạ.
- Điệp từ “không”, động từ mạnh “bom giật,bom rung”.
=> Lí giải rõ nguyên nhân kính vỡ là do bom đạn chiến tranh
làm cho những chiếc xe độc đáo như vậy .
…“Khơng có kính, rồi xe khơng có đèn,
Khơng có mui xe, thùng xe có xước,”
- Liệt kê: Xe khơng kính rồi lại khơng đèn, khơng mui, có xước.
=> Sự tàn phá khốc liệt của chiến tranh làm cho những chiếc xe
bị biến dạng, trần trụi hơn nữa.
<=> Những chiếc xe độc đáo, mang đầy thương tích mà
vẫn hiên ngang ra trận.



2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
* Tư thế :

- “Ung dung”

- Nhìn: đất, trời, thẳng

- Thấy: gió vào xoa mắt đắng; con
đường chạy thẳng vào tim; sao trời
và đột ngột cánh chim.
 Nghệ thuật: đảo ngữ,điệp ngữ,

Ung dung hiên ngang, bình tĩnh, tập trung
cao độ của những chiến sĩ lái xe.


Đường
Trường
Sơn
huyền
thoại


Khơng có kính , ừ thì có bụi ,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa , phì phèo châm điếu
thuốc.
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha .
Khơng có kính , ừ thì ướt áo
Mưa tn mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay , lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng , gió lùa khơ mau

thơi


* Tinh thần- thái độ
"Khơng có kính, ừ thì...chưa cần”
Cấu trúc lặp, khẩu ngữ, so sánh tạo nên giọng điệu
ngang tàng.
- Khó khăn: Bụi phun, mưa tn, mưa xối.

 Tinh thần lạc quan, bất chấp gian khổ. Họ
sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn để hồn
thành nhiệm vụ.


Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình
đấy
Võng mắc chơng chênh
: đường xe chạy
Lại đi , lại đi trời xanh thêm
Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi
- .



* Tình đồng đội :

“Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
……..Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi .”

-Cái “thuận lợi” : Bắt tay qua cửa kính vơ Lời chào,
lời hứa quyết tâm, tiếp thêm sức mạnh.
- “ Chung bát đũa  là gia đình.
- Điệp ngữ “ lại đi” , ẩn dụ “ trời xanh thêm”, nhịp thơ
2/2/3 khẳng định đoàn xe tiến tới, khẩn trương, kiên
cường đầy hi vọng.

 Tình đồng chí , đồng đội gắn bó keo sơn, như
anh em một nhà.



Khơng có kính, rồi xe khơng có đèn,
Khơng có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.


* Ý chí chiến đấu
- “Khơng có …………
Chỉ cần trong xe có một trái tim.”

- Khơng có > < có trái tim  hốn dụ ( lấy bộ phận
chỉ tồn thể )
 Ý chí chiến đấu để giải phóng miền Nam, thống
nhất đất nước.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đế quốc Mỹ đã ném xuống đường
mòn HCM hơn 7,5 triệu quả bom phá, bom sát thương và hàng triệu quả mìn
các loại. Ta đã san lấp 78.000 hố bom trúng đường, phá hơn 2 vạn quả bom nổ
chậm và bom từ trường, hơn 85.000 mìn các loại; đào đắp đất đá gần 30 triệu
m3; xây dựng được 16.000km đường ô tô, 3.082km đường ống xăng dầu,
10.000km đường dây thông tin; khôi phục và sửa chữa 83 cây cầu với chiều dài
4.316km...
Từ ngày 24/7/1965 đến 9/3/1974, các lực lượng phịng khơng trên tuyến đã
đánh 11 vạn trận; bắn rơi 2.458 máy bay Mỹ gồm 30 loại, trong đó có cả B52,
bắt sống 10 giặc lái. Các đơn vị bộ binh bảo vệ hành lang đánh 2.500 trận tiêu
diệt 16.933 tên địch, bắt sống 1.196 tên, kêu gọi đầu hàng 10.000 tên.
Trong suốt q trình chiến đấu trên tún, có 19.387 cán bộ chiến sĩ của ta đã
anh dũng hy sinh, hơn 32.000 người bị thương. Bộ đội đường Hồ Chí Minh có
77 đơn vị được tuyên dương đơn vị anh hùng và 44 chiến sỹ được tuyên dương
anh hùng quân đội.

 


BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHƠNG KÍNH

Nghệ
Nghệthuật
thuật
Đậm
Đậmchất
chấthiện
hiện
thực,

thực,nhiều
nhiềucâu
câu
văn
vănxi,
xi,giọng
giọng
điệu
điệungang
ngangtàng,
tàng,
tinh
tinhnghịch,
nghịch,
hình
hìnhảnh
ảnh
thơ
thơđộc
độcđáo
đáo

Hình ảnh những
chiếc xe khơng kính

Tư thế
ung
dung
hiên
ngang

Hình ảnh những
người chiến sĩ lái xe

Tinh thần
dũng
Tình cảm
cảm
đồng đội
lạc quan
gắn bó,
bất chấp
u
hiểm nguy thương

Ý chí
quyết
tâm
giải
phóng
miền
Nam


III/ Tổng kết: Học thuộc ghi nhớ SGK
1. Nghệ thuật:
- Đậm chất hiện thực, nhiều câu văn xuôi tạo sự phóng
khống, ngang tàng, nhịp thơ sơi nổi trẻ trung tràn đầy
sức sống.

2. Nội dung:
Hình ảnh người chiến sĩ lái xe hiên ngang dũng cảm, lạc
quan, bất chấp mọi khó khăn gian khổ, chiến đấu vì miền
Nam, vì sự nghiệp thống nhất đất nước.


MỘT TIỂU ĐỘI XE


SO SÁNH HÌNH ẢNH NGƯỜI LÍNH QUA 2 BÀI THƠ
ĐỜNG CHÍ- BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH

Nét riêng

Điểm chung
- Cùng phải chịu
những khó khăn
gian khổ ở chiến
trường.
- Cùng có ý chí,
nghị lực, niềm
tin, lí tưởng và
tinh thần u
nước; có tình
đồng chí, đồng
đội gắn bó, keo
sơn.

Đồng chí:
Những người

nơng dân mặc áo
lính, thời kì đầu
cuộc kháng chiến
chống pháp với
vẻ đẹp, giản dị,
tình cảm chân
thành, chất phác,
mà sâu sắc.

Bài thơ về tiểu
đội xe khơng
kính:
Những chiến sĩ
lái xe trong
thời kì chống
Mĩ, trẻ trung
hồn nhiên, hóm
hỉnh, lạc quan,
ngang tàng,
dũng cảm