giải pháp mở rộng thị trường trang thiết bị y tế của công ty xuất nhập khẩu tạp phẩm hà nội _tocontap hanoi

Chuyên đề tốt nghiệp
LỜI NÓI ĐẦU
Trước sự thay đổi mạnh mẽ của nền kinh tế thế giới, dưới sự tác động
của tự do hoá thương mại, quá trình hội nhập, toàn cầu hoá kinh tế quốc tế. Sự
thay đổi từng ngày của kỹ thuầt công nghệ thông tin, công nghệ tự động hoá,
công nghệ sịnh học. Kinh tế Việt Nam không ngừng từng bước thay đổi mình
tích cực thực hiện công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước. Đưa máy móc công
nghệ hiện đại thâm nhập vào từng ngành, từng nghề, từng lĩnh vực, công
nghiệp hoá nông nghiệp nông thôn, hiện đại hoá trang thiết bị máy móc, cùng
với sự khuyến khích của nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh
nghiệp nhà nước, liên doanh tư nhân, cổ phần tham gia vào quá trình hội nhập
kinh tế khu vực và thế giới.
Là một nước nông nghiệp nghèo đang phát triển, đang tích cực thực hiện
công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nứơc. Chính phủ thường xuyên đề ra những
chính sách giúp doanh nghiệp thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá doanh
nghiệp ưu tiên vào hiện đại hoá máy móc, thiết bị phục vụ cho sản xuất , phục
vụ cho phúc lợi xã hội. Khi kinh tế càng phát triển thì xã hội càng có nhu cầu
nâng cao điều kiện sống, nhu cầu chăm sóc sức khoẻ không ngừng được gia
tăng không chỉ ở những thành phố lớn mà nhu cầu đó, đòi hỏi đó càng một gia
tăng cả ở những vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu vùng xa. Mặc dù những
nhu cầu đó không giống nhau nhưng đều phản ánh sự thay đổi trong mức
sống của dân cư một nước.
Trong những năm qua thực hiện đường lối của Đảng, đất nước đã ra khỏi
tình trạng khủng hoảng kinh tế xã hội. Cùng với bước phát triển chung của đất
nước, lĩnh vực văn hoá xã hội ( trong đó có y tế ) đã đạt được những thành tựu
đáng kể nhưng vẫn còn những vấn đề bức súc cần phải tiếp tục giải quyết.
Đảng ta đã quan tâm chỉ đạo công tác chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ của nhân
Vương Ngọc Phượng 1 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
dân thể hiện qua các nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI và VII,
đặc biệt hội nghị lần thứ IV ban chấp hành TW Đảng khoá VII đã ra nghị

quyết về: " Những vấn đề cấp bách trong chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân
dân ".
Quốc hội đã thông qua luật bảo vệ sức khoẻ nhân làm cơ sở pháp lý cho
việc tiến hành các hoạt động chăm sóc bảo vệ sức khỏe. Chính phủ đã ban
hành nhiều chính sách, chỉ thị, quyết định quan trọng để thể chế hoá các quan
điểm chỉ đạo của Đảng.
Chính vì thế, ưu tiên vào việc nhập khẩu thiết bị y tế trong chính sách
của đảng và nhà nước đang là bước chuyển hướng mới trong xu thế hội nhập.
Các doanh nghịêp cũng nhận thấy được sư thuận lợi này và từ nhu cầu ngày
càng một gia tăng và đa dạng. Bên cạnh đó nền kinh tế thị trường phát triển sẽ
tạo sự phân tầng xã hội và tạo ra mức thu nhập không đồng đều giữa các vùng
trong đó có người nghèo, người sống ở các vùng khó khăn cần được quan tâm
nhiều hơn. Đồng thời đến năm 2020, dân số tiếp tục tăng lên (khoảng 105
triệu người ) trong đó cơ cấu người già sẽ tăng cũng đặt ra
Thuận lợi từ phía chính phủ: Mở rộng hệ thống TTB trong các bệnh viện
tạo điều kiện phát triển mạng lưới trung tâm y tế nhà nước, tư nhân ở các
thành phố lớn, mở rộng ra cả khu vực vùng sâu, vùng xa, hải đảo….
Thuận lợi từ phía nhu cầu ngày một tăng của dân cư, nhu cầu được chăm
sóc sức khoẻ bằng máy móc thiết bị hiện đại, tiên tiến nhất đảm bảo chính
xác,
Không nằm ngoài xu hướng vận động này, công ty xuất nhập khẩu tạp
phẩm Hà Nội, tên giao dịch là TOCONTAP Hanoi là một doanh nghiệp nhà
nước đang chuyển bị cổ phần hoá, với tuổi thọ 50 năm TOCONTAP Hanoi
luôn tích cực thực hiện chính sách của nhà nước giao cho các doanh nghiệp,
tích cực tìm kiếm thị trường trong và ngoài nước không ngừng mở rộng các
Vương Ngọc Phượng 2 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
lĩnh kinh doanh trong từng giai đoạn phát triển của đất nước, của công ty. Sự
lớn mạnh của TOCONTAP Hanoi đánh dấu sự định hướng đúng đắn, phù hợp
của công ty trong xu hướng phát triển trong, ngoài nước. Từ sự thuận lợi từ

các phía TOCONTAP Hanoi đã chuyển hướng tập trung mũi nhọn kinh doanh
sang trang thiết bị y tế giá trị lớn. Nếu như trước đây, trong giới kinh doanh
chỉ biết đến máy móc thiết bị lớn là TECHNO, MACHINO,…thì ngày nay
tên tuổi của TOCONTAP Hanoi đã được nhiều người biết đến tronh lĩnh vực
máy móc thiết bị, trang thiết bị y tế .
Mặt khác, với thế mạnh của mình: có tuổi thọ cao trên thương trường
trong và ngoài nước, lại là một doanh nghiệp nhà nước hoạt động theo cơ chế
khoán trong hầu hết các lĩnh vực kinh doanh TOCONTAP Hanoi giành được
rất nhiều thuận lợi nhất định, có khả năng cạnh tranh cao, có uy tín với các
đối tác làm ăn.
TOCONTAP Hanoi đang thu hút rất nhiều sự chú ý của các nhà đánh
giá, các nhà hoạch định chính sách, các nhà đầu tư trong và ngoài nước .
Thật sự là một điều rất may mắn khi tác giả thực tập tại TOCONTAP
Hanoi, được giám đốc, ban lãnh đạo công ty, phòng kinh doanh nghiệp vụ
XNK 4 cùng các cô chú, anh chị trong công ty hết lòng giúp đỡ, tạo nhiều
điều kiện thuận lợi cho tác giả hoàn thành tốt nhiệm vụ trong thời gian thực
tập góp một phần rất lớn vào thành công của báo cáo nghiên cứu của mình.
Thị trường trang thiết bị y tế đang là hướng đi mới của công ty trong thời gian
gần đây, nhiều thuận lợi cùng muôn vạn khó khăn đặt ra trước mắt mà
TOCONTAP Hanoi phải đối mặt trong thời gian tới là điều thôi thúc em lựa
chọn đề tài nghiên cứu của mình là: Giải pháp mở rộng thị trường trang
thiết bị y tế của công ty xuất nhập khẩu tạp phẩm Hà nội _TOCONTAP
Hanoi .
Kết cấu của bài viết gồm 3 chương:
Vương Ngọc Phượng 3 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
Chưong I: Những vấn đề lý luận chung về trang thiết bị y tế và thị
trưòng trang thiết bị y tế.
Chương II: Thực trạng thị trưòng trang thiết bị y tế của công ty xnk
tạp phẩm Hà Nội - TOCONTAP Hanoi.

Chương III: Giải pháp để mở rộng thị trường trang thiết bị y tế của
TOCONTAP Hanoi.
Vương Ngọc Phượng 4 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
CHƯƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỊ TRƯỜNG
TRANG THIẾT BỊ Y TẾ
I.1. Khái niệm trang thiết bị y tế.
Trang thiết bị y tế bao gồm tất cả các dụng cụ, thiết bị kỹ thuật, phương
rtiện vận chuyển, vật tư chuyên dùng và thông dụng phục vụ cho các hoạt
động phòng bệnh, khám chữa bệnh cho ngành y tế.
Trong chiến lược phát triển khoa học công nghệ ngành y tế đến năm 2020
đã xác định rõ ngành y tế mang tính liên ngành rõ rệt, bao gồm nhiều lĩnh vực
như y tế dự phòng, y học lâm sàng, y học cổ truyền, dược học và trang thiết bị
y tế. Vấn đề quan trọng đặt ra cho việc xây dựng chiến lược là chọn hướng ưu
tiên nào, kỹ thuật công nghệ nào, mục tiêu phát triển cùng các giải pháp chủ
yếu và chương trình hành động để đạt được các mục tiêu chung và mục tiêu
cụ thể của ngành, đồng thời hoà nhập được với chiến lược phát triển khoa học
công nghệ chung của đất nước trong quá trình công nghiệp hoá hiệ đại hoá đất
nước.
Sự phát triển như vũ bão của cách mạng KH-CNTT trong hai thập kỷ
cuối của thế kỷ 20 với những thành tựu kỳ diệu đã tác động mạnh mẽ vào tiến
trình phát triển của mọi ngành mọi lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực trang thiết
bị y tế. Nhiều thiết bị y tế kỹ thuật cao, hiện đại đã được nghiên cứu chế tạo,
ứng dụng phục vụ cho công tác khám chữa bệnh, nâng cao chất lượng chăm
sóc bảo vệ sức khỏe của nhân dân. Một thực tế hiện nay là các bệnh viện hiện
đại đang dần trở thành các trung tâm công nghệ kỹ thuật cao với việc ứng
dụng nhiều công nghệ tiên tiến, chính xác và mức độ tự động hoá cao như:
thiết bị cộng hưởng tứ hạt nhân, X- quang cắt lớp điện toán, siêu âm Doppler
màu, dao mổ Grammar, máy gia tốc điều trị ung thư v.v.
Vương Ngọc Phượng 5 Thương mại quốc tế 44

Chuyên đề tốt nghiệp
Trang thiết bị y tế nói chung được dùng trong công tác chuẩn đoán và
điều trị bệnh rất phức tạp và đa dạng, là tổ hợp của nhiều ngành kỹ thuật và
công nghệ như điện, điện tử, cơ khí, quang học, hạt nhân, tin học và điều
khiển học…
Với vai trò là nòng cốt trong quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá
ngành y tế, trang thiết bị y tế đã và đang hỗ trợ tích cực cho các nhà y dược
học không ngừng thu đựơc nhừng kỳ tích lớn lao trong sự nghiệp chăm sóc,
bảo vệ sức khoẻ nhân dân.
Tuy nhiên, trong thức tế hoạt động của ngành y tế từ các bệnh viện
lớn, hiện đại trực thuộc TW tói các cơ sở địa phương, không phải nơi nào
cũng xác định được vai trò, chức năng quan trọng của trang thiết bị y tế, hoặc
do thiếu kiến thức hiểu biết về trang thiết bị y tế nên đã không có sự quản lý
thích đáng, không phân công cán bộ thường xuyên chăm sóc bảo trì, kiểm tra
nên đã để cho trang thiết bị y tế đã thiếu lại hay bị hư hỏng không đáng có,
hoặc để cho thiết bị làm việc triền miên, quá tải cho đến lúc hư hỏng mới lo
sửa chữa, xin mua mới.
Cũng do thiếu sự quan tâm nên ở khá nhiều cơ sở bệnh viện hiện nay
chưa chú ý củng cố, xây dựng phòng quản lý vật tư- thiết bị y tế, không có
cán bộ thường xuyên tham mưu cho lãnh đạo bệnh viện trong việc xây dựng
kế hoạch nâng cấp, mua sắm trang thiết bị hàng năm đã dẫn tới hiện tượng
mua lấm trang thiết bị không phù hợp với yêu cầu chuyên môn, gây nên
những lãng phí cho cơ sở giảm hiệu quả đầu tư của Nhà nước.
Trang thiết bị y tế là loại máy móc, thiết bị giá trị cao, ngoài những đặc
điểm chung của một hàng hoá thiết bị, còn mang những đặc điểm riêng có của
mình. Nguồn cung cấp máy móc trang thiết bị còn nhiều hạn chế chưa thể đáp
ứng được nhu cầu, tiêu chuẩn quốc tế đặt ra. Nên nhà nước ta từ lâu đã rất ưu
Vương Ngọc Phượng 6 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
tiên tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu máy móc thiết bị từ

nước ngoài về thực hiện sư nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ của nhân dân.
Chịu sự kiểm tra, đánh giá, kiểm soát chất lượng của các tổ chức quốc
tế: tiêu chuẩn ISO 9002, ISO13488…nên hàng hoá này có tính kỹ thuật cao,
hàm lượng chất xám lớn đảm bảo không xảy ra sai sót, những lỗi kỹ thuật
đáng tiếc xảy ra trong thời gian hoạt động, vận hành, ảnh hưởng trực tiếp đến
tính mạng, sức khoẻ của con người. Chẳng hạn yêu cầu tính chính xác của
máy siêu âm nội soi để có thể có những chuẩn đoán tên bệnh ,tuổi thọ của
bệnh, thời gian tồn tại của bệnh, kích thước, trọng lượng…của những bộ phận
mắc bệnh trong cơ thể con người. Hay độ an toàn của các thiết bị nội soi bên
trong cơ thể khi các thiết bị này đựơc đưa vào các cơ quan nội tạng. Do vậy
mà cũng phải đòi hỏi đội ngũ y bác sỹ phải được đào tạo chuyên sâu, tính kỷ
luật cao.
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, nhu cầu được chăm sóc sức
khoẻ, an toàn lao động, an toàn tính mạng con người ngày một tăng lên. Nếu
như chỉ dựa vào các trung tâm y tế, các bệnh viện của nhà nước mở ra thì
không thể đảm bảo hết được nhu cầu của con người. Đó là nguyên nhân dẫn
đến ngày càng nhiều các trung tâm y tế, phòng khám tư nhân mọc ra với mục
tiêu phục vụ nhanh nhất, tiện ích nhất, đảm bảo nhất cho người bệnh, không
tốn nhiều thời gian làm thủ tục rườm rà, phải chờ đợi lâu. Trên các địa bàn
khu vực thành phố trung tâm, đến cả các thành phố trục thuộc tỉnh, các huyện
lỵ, các tỉnh miền núi, đồng bằng mà ở đó nhà nước chưa có chính sách đầu tư.
Các sản phẩm trang thiết bị y tế là sự kết hợp chặt chẽ giữa các ngành khoa
học, công nghệ tiên tiến như: Điện, điện tử viên thông, cơ khí chính xác,
quang học, tin học, vật lý học, sinh học, hoá học, vật liệu học. Sự tiên tiến của
trình độ công nghệ đảm bảo tính tiên tiến, hiện đại của hệ thống trang thiết bị
Vương Ngọc Phượng 7 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
y tế, thể hiện trình độ phát triển của của nền kinh tế một nước, trình độ cập
nhật thông tin của dân cư.
Ở những nước kém phát triển thì hệ thống này không đựơc đảm bảo

chất lưọng, đảm bảo kỹ thuật. Hệ thống máy móc còn lạc hậu cũ kỹ. Chỉ có
một con số rất ít ở các bệnh viện trung ương quốc gia mới có được hệ thống
trang thiết bị y tế hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế.
Ở Việt Nam hiện nay, phần lớn các cơ sở y tế vẫn đang phải sử dụng
chủng loại trang thiết bị y tế từ những năm 70, 80 đã thật sự lạc hậu lại thiếu
tính đồng bộ. Do vậy nhu cầu cấp thiết đặt ra là phải hiện đại hoá máy móc
trang thiết bị, đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của dân cư. Việt Nam là
một trong những quốc gia đông dân nhất thế giới ( Đứng thứ 8, sau
Băngladet), nhưng lại thuộc tốp những Quốc gia nghèo nhất thế giới. Nên nhu
cầu đặt ra là từng bước đưa Việt Nam trở thành một nước công nghiệp, đồng
thời là một nước có chỉ số chăm sóc sức khoẻ nhân dân cao trên thế giới.
Số trang thiết bị công nghệ sản xuất trước năm 1990 hiện chiếm khoảng 80%,
còn lại một phần rất nhỏ 20% là trang thiết bị y tế được sản xuất sau năm 90.
Đây chính là cơ hội cho các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực trang
thiết bị y tế nhập khẩu thâm nhập vào thị trường nội địa.
Hiện nay, đã có một số xí nghiệp sản xuất được các trang thiết bị y tế
trong nước, đã được đầu tư cả về chiều sâu và chiều rộng cả vốn và đổi mới
công nghệ. Nhưng hầu hết là thiết bị thông thường, thiết bị nội thất bệnh viện,
phục vụ cho nhu cầu chăm sóc, khám chữa bệnh, chăm sóc diều dưỡng đảm
bảo cho nhu cầu trong nước và đã có một phần xuất khẩu sang các nước châu
Phi, Trung đông, và các nước láng giềng.
Sự non yếu về trình độ sản xuất đặc biệt là các thiết bị máy móc công
nghệ cao, là điều kiện để hàng hoá nhập khẩu vào thị trường mà không phải
Vương Ngọc Phượng 8 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
chịu sức cạnh tranh của hàng hoá trong nước, đẩy giá cả lên cao mà vẫn tiêu
thụ mạnh.
I.2. Thị trường trang thiết bị y tế ở Việt Nam.
I.2.1. Đặc trưng cơ bản của thị trường trang thiết bị y tế.
+Đặc điểm trang thiết bị y tế:

Trong vòng hai thập kỷ cuối của thế kỷ XX, nhiều loại trang thiết bị
hiện đại- con đẻ của sự ứng dụng công nghệ khoa học đã giúp cho việc chuẩn
đoán bệnh một cách nhanh chóng chính xác, an toàn hiệu quả cao và do đó ít
gây biến chứng cho người bệnh. Sự hịên diện thâm nhập nhanh của khoa học
công nghệ trong các trang thiết bị y tế ngoài những vai trò đã nêu trên thì xét
về phương diện tinh thần còn giúp cho người thầy thuốc ( bác sỹ ) vững tin và
yên tâm trong việc khám và điều trị bệnh, đồng thời còn giúp cho người bệnh
lác quan hơn, hy vọng nhiều hơn với việc đẩy lùi căn bệnh nguy hiểm đang
phải chữa trị.
Trong khuyến cáo của tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vai trò của trang
thiết bị y tế đã được khẳng định.Đây thực tế đã là một lĩnh vực kỹ thuật
chuyên môn của ngành y tế, là một trong 3 nội dung cấu thành của ngành y tế
đó là Y, dược, và thiết bị y tế.
+ Giá trị Kinh tế:
Nếu xét về mặt kỹ thuật chuyên môn, trang thiết bị y tế giữ một vi trò
hết sức quan trọng, là then chốt trong sự nghiệp CNH-HĐH ngành y tế, thì về
mặt giá trị kinh tế, trang thiết bị y tế cũng chiếm một phần hết sức to lớn. Tổ
chức Y tế thế giới cũng đã báo động cho cộng đồng thế giới biết rằng khối
lượng tài sản trang thiết bị y tế trên toàn thế giới là khổng lồ, chi phí hằng
năm để duy trì hoạt động và bổ sung trang thiết bị y tế gấp 1.5 lần chi phí cho
thuốc chữa bệnh cho toàn nhân loại, hiện tượng lãng phí tiền của trong lĩnh
vực này cũng khá lớn. Để minh hoạ điều này, thông qua đợt khảo sát điều tra
Vương Ngọc Phượng 9 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
năm 1994, WHO đã công bố ở một nước đang phát triển ở một Nam Mỹ như
sau:
- Tổng giá trị trang thiết bị y tế trong cả nước 5 tỷ USD
- Số lượng trang thiết bị y tế bị hỏng không sử dụng được 2
tỷ USD ( chiếm 40% tổng giá trị trang thiết bị y tế)
- Chi phí hằng nămc cho bảo dưỡng, sửa chữa, kiểm định

trang thiết bị là 650 triệu USD ( chiêm 13% tổng số kinh phí
của trang thiết bị ).
- Chi phí hằng năm cho thuốc chữa bệnh : 400 triệu USD.
Đối với tình hình hiện nay của Việt Nam, trang thiết bị y tế đựoc trang bị
trong nhiều năm qua từ nhiêud nguồn: Ngân sách nhà nước, nguồn viện trợ,
nguồn từ các địa phương, các cơ sở tư nhân….cũng lên tới hàng nghìn tỷ
đồng. Một số liệu về tổng kinh phí cho việc nâng cấp trang thiết bị y tế trong
các năm từ từ 2000-2005 trong cả nước cũng lên đến 5 nghìn tỷ đồng ( thiết bị
nhập khẩu ).
Trong đó các loại thiêt bị có mức độ kỹ thuất cao, hiện đại có giá trị kinh tế
lớn hiện có trên phạm vi cả nước như sau:
1. Máy cộng hưởng từ : 05 chiếc
2. CT – Scanners: 43 chiếc
3. Thiết bị chụp mạch: 5 chiếc
4. X- quang tăng sáng truyền hình: 66 chiếc
5. Máy siêu âm màu: 45 chiếc
6. Máy Cobalt điều trị : 10 chiếc
7. Máy gia tốc tuyến tính : 04 chiếc
Để minh hoạ cho phần trang bị mua sắm trang thiết bị y tế hàng năm, chúng ta
có thể xem qua sơ đồ dưới đây:
Vương Ngọc Phượng 10 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
Biểu đồ: Cơ cấu các trang thiết bị mua sắm hàng năm
+Trên thị trường khu vực và thế giới
Thị trường máy móc, thiết bị y tế không giống như thị trường hàng hoá
khác, không hoàn toàn tuân theo quy luật cung cầu, không chịu tác động bởi
giá cả hàng hoá mà lại phụ thuộc vào những yếu tố rất khách quan như: trình
độ phát triển kinh tế của đất nướcđó. Một nước phát triển thì nhu cầu chăm
sóc sức khoẻ càng cao, nhu cầu thẩm mỹ chỉnh hình càng nhiều, ngay cả thực
tế là chi phí cho mỗi lần cao gấp rất nhiều lần so với nhu cầu chăm sóc khác.

Mà việc chăm sóc này không phải một chiều mà mang tính định kỳ, thường
xuyên.
Mặt khác là một loại sản phẩm của nhiều nghành khoa học hiện đại ,
hàm lượng chất xám cao, cho nên giá trị chứa trong sản phẩm là lớn hơn rất
nhiều so với hàng hoá máy móc thiết bị cộng nghệ khác như: máy siêu âm,
máy chụp X – quang, máy siêu âm 4 chiều, 3 chiều, máy nội soi, máy chụp
cắt lớp …
Ở những nước phát triển, thị hệ thống trang thiết bị y tế được trang bị
đầy đủ, đồng bộ, mang tính kỹ thuật cao. Bởi ở những quốc gia này, ngành
công nghiệp chế tạo, hoá chất, điện tử viên thông phát triển, là khởi nguồn
cho ngành trang thiết bị y tế phát triển theo, kết quả tất yếu là những quốc gia
Vương Ngọc Phượng 11 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
này thì tốc độ phát triển ngành y tế đứng hàng đầu thế giới. Thu nhập bình
quân đầu người vào khoảng trên dưới 10.000 USD/ người /năm, do vậy nhu
cầu được chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ cũng cao hơn ở các nước đang phát triển
và kém phát triển. Những khu vực dân cư nghèo này, đời sống người dân gặp
rất nhiều khó khăn, chính phủ cũng chỉ đủ lo đến đời sống của người dân
hàng ngày cũng đã phải trông cậy đến sự viện trợ của các nước khác, các tổ
chức từ thiện thì vấn đề đầu tư cho chăm sóc sức khoẻ rất hạn chế.
Ở chính bản thân của người dân cũng chỉ hạn chế dừng lại ở khả năng
chăm lo đến cuộc sống hàng ngày, nhu cầu ăn no mặc ấm là đủ lắm rồi chứ
chưa nói đến những nhu cầu khác .
Ngành công nghiệp kém phát triển, công nghệ không được hiện đại hoá, các
trang thiết bị y tế phải nhập khẩu từ những nước công nghiệp phát triển với
giá cao, không thể tự trang bị được đầy đủ, đồng bộ.
Đó là những bất cập, những hạn chế đang tồn tại không dễ gì có thể
khắc phục trong thời gian ngắn. Do vậy hầu hết các nước đang phát triển và
kém phát triển phải nhập những trang thiết bị y tế từ các nước công nghiệp.
Sự ưu thế về nền kinh tế, sức mạnh đồng tiền quốc gia cũng giúp những quốc

gia công nghiệp dành được nhiều thuận lợi trong các hợp đồng kinh tế.
Mặt khác, hầu hết các nước công nghiệp phát triển đều là thành viên
của các tổ chức kinh tế, quân sự, chính trị. Tất yếu sẽ nhận được những thuận
lợi trong hoạt động trao đổi buôn bán giữa các nước thành viên trong khối
như những ưu đãi về thuế quan, thủ tục hải quan, hạn ngạch hơn hẳn các nước
nằm ngoài khối, mà đa phần các nước năm ngoài khối lại là các nước đang
phát triển, các nước nghèo, kém phát triển.
Hiện nay, thị trường Châu á Thái Bình Dương đang là trung tâm thu hut
sự chú ý của các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các nhà tư
bản công nghiệp. Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc đang là những thị trường
Vương Ngọc Phượng 12 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
có sức hút trong xu hướng hội nhập và phát triển với nền kinh tế thế giới: độ
nhậy cảm với thị trường, độ mở cửa của thị trường cũng hơn hẳn các khu vực
khác, đặt biệt là Trung Quốc, một quốc gia đông dân nhất thế giới ( trên 1,3 tỷ
người ) với tốc độ phát triển dẫn đầu thế giới hiện nay, và tất yếu sẽ có ảnh
hưởng không nhỏ đến khu vực Đông Nam Á. Đây là điều kiện để các nước
trong khu vực mở cửa tìm kiếm cơ hội trong giai đoan này.
+Thị trường trang thiết bị y tế trong nước:
Sơ lược hệ thống bệnh viện trong nước
Hệ thống khám chữa bệnh nói chung của nước ta được tổ chức theo hệ
thống hành chính với 4 cấp độ khác nhau. Tuyến cơ sở có trạm y tế xã
phường, trạm y tế các công nông trường, nhà máy, làm nhiệm vụ chăm sóc
sức khoẻ ban đầu; tuyến quận huyện có các phòng khám đa khoa khu vực
liên xã và trung tâm y tế bệnh viện huyện, bệnh viện thuộc các bộ, ngành.
Đây là tuyến tiếp nhận điều trị nội trú với các kỹ thuật cơ bản, tuyến tỉnh
thành phố có các bệnh viện đa khoa và chuyên khoa, tiếp nhận và điều trị
những bệnh nhân vuợt khả năng của các bệnh viện tuyến huyện, có khả năng
đáp ứng hầu hết các nhu cầu bệnh tật ở mức độ chuyên khoa. Tuyến cuối là
các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa thuộc bộ y tế và một số bệnh viện thuộc

các thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng… là tuyến cuối cùng trong
nấc thang điều trị với các can thiệp mang tính chuyên khoa sâu, với những kỹ
thuật phức tạp hiện đại.
Trong hệ thống y tế nói chung và hệ thống khám chữa bệnh nói riêng,
các bệnh viện đóng vai trò quan trọng, cả về cung ứng các dịch vụ y tế, đào
tạo, nghiên cứu khoa học về mặt tài chính. Chi tiêu cho các bệnh viện luôn
chiếm tỷ trọng lớn (lên đến 60-70% ) trong tổng chi ngân sách y tế của nhiều
nước. Việc tìm hiểu chính xác nhu cầu mua sắm trang thiết bị y tế của các
Vương Ngọc Phượng 13 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
bệnh viện là cơ sở để các công ty kinh doanh thiết bị y tế xây dựng cho mình
được chiến lược phát triển thị trường hiệu phù hợp nhất.
Hiện nay cả nước đã chế tạo được một số sản phẩm trang thiết bị y tế ,
nhưng có tới khoảng hơn 80% trang thiết bị y tế còn phải nhập khẩu. Chính
sách quốc gia trong giai đoạn 2002-2010 có nêu giải pháp để thực hiện mục
tiêu đến năm 2006 là: trang thiết bị y tế sản xuất trong nước đáp ứng được
40% nhu cầu.
Cả nước hiện có gần 1.047 bệnh viện lớn nhỏ. Nhu cầu trang thiết bị y
tế là rất lớn, đa dạng về chủng loại, đòi hỏi độ an toàn, chính xác cao. Thế nay
Việt Nam mới có vài chục cơ sở sản xuất trang thiết bị y tế với 250 loại sản
phẩm đước bộ y tế cấp giấy phép lưu hành đáp ứng được 20% nhu cầu. Các
sản phẩm sản xuất trong nước được công nhận đạt tiêu chuẩn Việt còn quá ít,
phần lớn các sản phẩm chỉ dừng lại ở mức đơn giản như dụng cụ y tế cầm tay,
thiết bị nội thất, các sản phẩm nhựa và cao su y tế Hiện đại hơn một chút là
các sản phẩm thiết bị điện, dụng cụ mổ điện, Máy phá sỏi ngoài cơ thể, siêu
âm chuẩn đoán hình ảnh, máy kiểm tra tim thai ….Tình hình bệnh tật ở Việt
Nam hiên nay đang thay đổi: các bệnh không nhiễm trùng nguy hiểm như: tim
mạch, huyết áp, ung thư, tiểu đường ) đang ngày càng gia tăng. Những năm
gần đây chúng ta đã phải bỏ ra hàng tỉ đồng để nhập khẩu các loại máy móc
thiết bị y tế đắt tiền: như máy thở cao tần…loại hiện đại nhất thế giới hiện

nay phải nhập khẩu từ Nhật bản.
Tại các thành phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng, TP HCM, Đà nẵng.
Trong các cơ sở y tế chuyên sâu đã có các máy móc thiết bị y tế tiên tiến hiện
đại như chụp cắt lớp nhiều đầu dò, chụp mạch máu, siêu âm tăng ánh sáng
truyền hình, thiết bị mổ nội soi, máy cộng hưởng từ chạy thận nhân tạo, cô-
ban xạ trị phải nói rằng trang thiết bị y tế hiện đại đã góp phần không nhỏ vào
công tác chuẩn đoán, khấm chữa bệnh. Nhiều căn bệnh hiểm nghèo trước đây
Vương Ngọc Phượng 14 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
người bệnh phải điều trị ở nước ngoài thì nay đã có thể điều trị ở trong nước.
Nhưng do ngành sản xuất trang thiết bị y tế của Việt Nam còn yếu, lại nhiều
năm dùng hàng nhập khẩu cho nên đã ăn sâu vào tâm lý của người Việt Nam
"sính đồ ngoại " trong nhiều cán bộ, nhân viên ngành y .
Có một tình trạng cần nói tới, hoặc do cơ chế hoặc do vì các bên cùng
có lợi mà mấy năm gần đây nhiều cơ cở y tế nhập khẩu các loại máy móc
nhiều tỷ đồng nhưng không sử dụng được phải đắp chiếu. Hay mua thiết bị
đắt tiền về mà không tìm cách đưa vào sử dụng cứ mặc dãi dầu mưa nắng bởi
nó là tiền chùa của nhà nước. Thậm chí có những máy móc thiết bị, dụng cụ
sản xuất trong nước rẻ hơn 5, 7 lần, tính năng và độ bền không thua kém hàng
ngoại, nhưng người ta vẫn thích hàng nhập khẩu hơn.
Tại một hội nghị gần đây, phó thủ tướng Phạm Gia Khiêm phê phán
gay gắt tình trạng này và nhắc nhở phải tăng cường năng lực sản xuất trong
nước, đồng thời quản lý chặt chẽ việc nhập khẩu trang thiết bị y tế trong thời
gian tới.
+++ Xu hướng biến động của thị trường trang thiết bị y tế thế giới tác
động đến xu hướng biến động của thị trường trang thiết bị y tế trong nước
Sự biến động của thị trường trang thiết bị y tế thế giới có ảnh hưởng
rất lớn đến thị trường trong nước. Trong quá trình mở của thị trường, tự do
hoá thương mại, hội nhập kinh tế quốc tế, quá trình mua bán, trao đổi hàng
hoá càng trở nên dễ dàng hơn. Khi công nghệ kỹ thuật ngày càng phát triển

máy móc thiết bị trở nên hiện đại, tinh vi hơn thì yêu cầu cho máy móc thiết
bị này cũng đắt đỏ hơn. Càng có nhiều may móc thiết bị mới ra đời thì yêu
cầu đổi mới, hiên đại hoá sản phẩm càng tăng lên.
Khó khăn của Việt Nam là thị trường chưa đủ nhạy bén để có thể bắt
kịp được với tốc độ thay đổi của thị trường thế giới và không đủ vốn để cung
Vương Ngọc Phượng 15 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
cấp đồng bộ được trang thiết bị y tế cho các bệnh viện, trung tâm y tế, cơ sở y
tế.
Nhưng xu hướng luôn biến động này một mặt lại tạo ra những cơ hội
thị trường cho các nhà nhập khẩu của Việt Nam. Sự đa dạng hoá sản phẩm, đa
dạng hoá nhà cung cấp từ những nước công nghiệp phát triển chuyển sang các
nước NIC, châu Á Thái Bình Dương, châu Âu.
Số lượng các nhà cung cấp tăng lên tạo điều kiện cho các doanh nghiệp
Việt Nam chọn đối tác kinh doanh, giảm bớt tình trạng độc quyền cung cấp.
Như vậy thị trang thiết bị y tế trong nước được đa dạng hoá, nhiều mẫu mã,
chủng loại đến từ nhiều quốc gia khác nhau và sưl lựa chọn của doanh nghiệp
Việt Nam là những đối tác phù hợp với tình hình nghiệp vụ của doanh nghiệp,
giá cả phải chăng, điều kiện thanh toán phù hợp có lợi nhất cho ta.
Là một hàng hoá giá trị cao, nên sự lựa chọn các sản phẩm hàng hoá
phải cân nhắc có cơ sở khoa học, mang tầm nhìn chiến lược lâu dài…
I.2.2. Quy luật và cơ chế vận động của thị trường trang thiết bị y tế.
trang thiết bị y tế cũng mang những đặc trưng của thị trường hàng hoá
thông thường, nên cũng chịu ảnh hưởng, tác động của quy luật thị trường.
Tính chuyên việt độc quyền cao của thiết bị được quy định bởi hàm lượng
chất xám có trong sản phẩm. Do vậy độ co dãn của cầu thị trường không làm
ảnh hưởng đến mức cung hàng hoá trên thị trường thế giới.
Sự vận động của thị trường trang thiết bị y tế ảnh hưởng trực tiếp bởi
hành vi mua hàng của các chủ thể là các bệnh viện có nhu cầu đổi mới, sửa
chữa, mua sắm mới trang thiết bị. Ở những khu vực thị trường khác nhau thì

cơ chế vận động của hàng hoá cũng khác nhau theo nấc thang nhu cầu ngày
càng tăng lên ở những nước phát triển. Mức độ tự động hoá, hiện đại hoá
ngày một cao, thời gian thay mới sửa chữa định kỳ cũng rút ngắn lại.
Vương Ngọc Phượng 16 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
Yếu tố giá cả hàng hoá:
Giá cả của thiết bị không chịu ảnh hưởng bởi nguồn nguyên liệu đầu
vào. Nhắc lại thuyết PARETO ANALISIST 80 : 20 cho sản phẩm là trang
thiết bị mang tính chuyên ngành như sau:
Một thiết bị điện tử như các trang thiết bị chúng ta nghiên cứu tạo nên
bởi 80% là nguyên vật liệu, nhưng chỉ quyết định 20% giá trị sản phẩm khi
đem vào ứng dụng vận hành, còn 80% giá trị sản phẩm lại được quyết định
bởi 20% vấn đề là khâu nghiên cứu thử nghiệm của các nhà khoa học. Do vậy
ta có thể dễ dàng hiểu được rằng nguyên vật liệu của sản phẩm chỉ tạo ra hình
khối của sản phẩm, còn giá trị của sản phẩm lại được quyết định bởi hàm
lượng chất xám, hàm lượng công nghệ kết tinh trong sản phẩm.
Đồng thời các yếu tố vật lý học, quang học, lý học, hoá học, công nghệ điện
tử, bản quyền sản phẩm làm cho giá sản phẩm cao hơn rất nhiều so với các
hàng hoá thông thường khác. Sản phẩm càng tiên tiến hiện đại, sản phẩm
mang tính độc quyền thì được định giá cang cao. Giai đoạn này là giai đoạn
đầu tiên trong chu kỳ sống sản phẩm.
Mặt khác, là thị trường hàng hoá có đến 80% phải nhập khẩu từ nước
ngoài, cho nên có sự chênh lệch giá giữa hàng sản xuất trong nước và hàng
nhập khẩu. Hàng nội địa giá rẻ nhưng không đủ cung cấp cho nhu cầu thị
trường hoặc do trong nước chưa thể sản xuất được những máy móc hiện đại
mang tính kỹ thuật cao. Hoặc do tâm lý người Việt vẫn chưa tin tưởng rằng
Việt Nam có thể chế tạo được các sản phẩm này vậy tiêu thụ hàng nhập khẩu
là rất hiển nhiên.
Từ đặc thù sản phẩm chịu sự ảnh hưởng của yếu tố kinh tế xã hội của
từng quốc gia, từng vùng, từng khu vực. Khi đời sống nhân dân cao, thu nhập

bình quân đầu người cao, sự hiểu biết về vệ sinh an toàn sức khoẻ được cập
nhật thì số người mắc bệnh càng giảm đi, thời gian phát hiện bệnh sớm do
Vương Ngọc Phượng 17 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
được thường xuyên khám sức khỏe hơn, làm giảm tỷ lệ tử vong, kéo dài tuổi
thọ. Những quốc gia phát triển thì nhu cầu của người dân cho việc bảo vệ sức
khoẻ cao hơn hẳn. Đời sống ổn định, dư thừa về vật chất dân cư sẽ nghĩ đến
việc dành thời gian, tiền của của mình cho làm đẹp, chỉnh hình, thể dục thẩm
mỹ nâng cao tuổi thọ. Cho nên trên thị trường có sự chuyển biến giữa máy
móc thiết bị điều trị thì giảm đi, trong khi máy móc thiết bị thăm khám, phẫu
thuật thẩm mỹ thì lại một tăng lên. Con ở những quốc gia kém phát triển, thu
nhập thấp, đời sống nhân dân còn gặp nhiều kho khăn, thì nhu cầu khám chữa
bệnh định kỳ, thẩm mỹ, chỉnh hình, thấp, thậm chí là không có, khám chữa
bệnh ở khu vực này phát sinh khi bệnh tật có liên quan đến tính mạng con
người, hoặc bệnh trưyền nhiễm, mà đặt biệt ở những khu vực này, kinh tế
chưa phát triển, ngành công nghiệp kém phát triển, máy móc thiết bị lạc hậu,
ý thức của dân cư về môi trường, và bảo vệ môi trường sống, môi trường làm
việc còn thấp, cho nên nhiều bệnh tật liên quan đến hô hấp, ung thư cao hơn
hẳn. Và thị trường trang thiết bị y tế cho công tác chữa, điều trị là chủ yếu.
Sự vân động của thị trường trang thiết bị y tế theo khu vực địa lý cũng theo
quy luật, cơ chế nhất định :
Những khu vực ôn đới khí hậu trong lành, mát mẻ, thì nguy cơ bệnh tật
cũng thấp, nhu cầu trang thiết bị y tế cũng thấp hơn vùng khí hậu nhiệt đới và
hàn đới khô nóng và mưa nhiều là điều kiện thuật lợi cho bệnh tật phát triển.
Ở một khía cạnh khác là những khu vực công nghiệp phát triển, công nghiệp
hoá chất công nghiệp gang thép, công nghiệp than …tỷ lệ mắc bệnh tật cũng
cao hơn hẳn vùng dân cư nông thôn, miền núi.Do đó mà tỷ lệ các bệnh viện,
trung tâm y tế,cơ sở y tế ở những vùng này thấp là điều dễ nhận thấy.
I.2.3. Các chủ thể của thị trường:
Như đã phân tích, thị trường trang thiết bị y tế mang những đặc điểm rất

riêng biệt của chuyên ngành, không phải là hàng hoá thông thường thị trường
Vương Ngọc Phượng 18 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
hàng hoá bị giới hạn bởi nhân tố chủ thể thị trường là ai?, Trung ương hay địa
phương, Nhà nước hay tư nhân, liên doanh, cổ phần…
Từ đặc thù sản phẩm, phục vụ cho sự nghiệp y tế của toàn nhân loại
chủ thể tham gia chi phối thị trường là các bệnh viện công lập, tư nhân, các
phòng khám đa khoa, các trung tâm y tế dự phòng tỉnh, huyện với quy mô lớn
nhỏ khác nhau đảm bảo tiêu chuẩn của Bộ y tế, tiêu chuẩn quốc gia, tiêu
chuẩn của WHO…
Trong bối cảnh hiện nay, thì các trung tâm y tế tư nhân, liên doanh, cổ
phần xuất hiện ngày càng nhiều ỏ các thành phố, khu vực đông dân cư. Nay
đang có xu hướng lan rộng sang các vùng chậm phát triển, thị xã, thị trấn.
Một phần do đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện bởi cơ chế chính
sách cuả nhà nước trong gian đoạn này tạo nhiều điều kiện cho người lao
động phát huy được khả năng của mỗi người. Cũng chính bởi nhân tố đô thị
hoá nhanh chóng này gây nên ô nhiễm môi trường, không khí nguồn nước,
thức phẩm, các sản phẩm hoá học ngày càng nhiều là mầm mống của bệnh tật
phát sinh trước mắt và tiềm ẩn lâu dài.
+++ Đối tượng thị trường là nhà cung cấp:
Đó là các hãng sản xuất máy móc thiết bị từ các quốc gia: Nhật Mỹ,
Singapore, canada, Đức …chủ yếu là các nước TBCN, những quốc gia công
nghiệp phát triển có dây truyền công nghệ hiện đại. Các hãng sản xuất cuả
chính phủ, tư nhân, các công ty xuyên quốc gia, các tập đoàn tên tuổi cũng
như không tên tuổi cũng thuộc đối tượng nhập khẩu của công ty.
+++ Đối tượng thị trường là hệ thống các bênh viện,trung tâm y tế, cơ
sở y tế ( cầu hàng hoá)
Theo số liệu cập nhật đến tháng 2 năm 2005 từ các tỉnh, thành phố, các
bộ ngành tổng số các loại hình bệnh viện, trung tâm y tế, cơ sở điều dưỡng,
phục hồi chức năng cả công và tư hiện có 1047 cơ sở ( không kể các cơ sở

Vương Ngọc Phượng 19 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
thuộc Bộ công an, Bộ quốc phòng và các cơ sở điều dương thương bệnh binh
nặng do Bộ Lao động và thương binh xã hội quản lý ), với tổng số là 127562
giưòng bệnh ( bảng 2).Trong đó các cơ sở công lập là 994 chiếm khoảng
94.9% với 124.786 giường bệnh chiếm khoảng 97.8%. Số bệnh viện ngoài
công lập bao gồm bệnh viện tư , bệnh viện bán công và bệnh viện có 100%
vốn đầu tư của nước ngoài là 53 cơ sở chiếm khoảng 5,1% với 2776 giưòng
bệnh chiếm khoảng2,2%.
Bảng 2: Tổng số các loại hình bệnh viện:
Cơ sở
Giường bệnh
( GB)
% cơ sở
% giường
bệnh (GB)
Công 994 124786 94,9 97,8
Tư 53 2.776 5,1 2,2
Tổng 1047 127562
(Số liệu báo cáo hiện trạng của các tỉnh , thành phố, các bộ ngành 2- 2005, vụ
điều trị )
- Các bệnh viện công lập từ trung ương đến địa phương,chịu sự phân bổ
của chính phủ nguồn vốn cấp cho phòng vật tư, thiết bị trong tổng số vốn đầu
tư cho bệnh viện là bao nhiêu, sự phân bổ hàng năm như thế nào. Không phải
dễ dàng cớ thể Marketing được các đối tượng này mưa sản phẩm ở bất kỳ thời
điểm nào hay bất kỳ hãng cung cấp nào trên thị trường. Bao gốm các loại hình
và tính chất chuyên khoa có:
• bệnh viện đa khoa tuyên TW và tỉnh, thành phố: 116
• bệnh viện đa khoa quận huyện thành phố thuộc tỉnh thị xã: 579
• bệnh viện đa khoa các bộ ngành: 46

• bệnh viện chuyên khoa các loại: 218
• Các viện, nhà trung tâm điều dưỡng, phục hồi chức năng các ngành: 35
Số bệnh viện đa khoa các loại ( kể cả thuộc Bộ y tế, thuộc tỉnh, huyện
ngành ) chiếm khoảng74,6%, 25.4% còn lại là các cơ sở chuyên khoa các loại,
Vương Ngọc Phượng 20 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
bao gồm: Y học cổ truyền, lao, tâm thần, phong, da liễu, các bệnh truyền
nhiễm và các bệnh nhiệt đới, sản phụ khoa, nhi khoa, mắt-tai-mũi-họng, răng
hàm mặt , Da liễu, ung thư nội tiết, phục hồi chức năng và một số chuyên
khoa sâu như phẫu thuật, chấn thương chỉnh hình, tim mạch.
Bảng 3 : Tổng số các loại hình bệnh viện
Cơ sở GB % cơ sở % GB
Đa khoa ( Bộ y tế ) 9 6230 0.9 5.0
Chuyên khoa (Bộ y tế) 21 6510 2.1 5.2
Đa khoa tỉnh, TP 107 39184 10.8 31.4
Chuyên khoa tỉnh, TP 197 24614 19.8 19.7
huyện 542 40333 54.5 32.3
TP/thị xã 37 2540 3.7 2.0
BV ngành 46 3310 4.6 2.7
Điều dưỡng ngành 35 2065 3.5 1.7
994 124786
(Báo cáo hiện trạng các tỉnh thành phố, các bộ ngành 2-2005, vụ điều trị )
Trong số này có :
1. Bộ y tế quản lý 30 cơ sở, chiếm khoảng 3% tổng số bệnh viện.
2. Địa phương quản lý 883 cơ sở chiếm khoảng 89% tổng số bệnh
viện.
3. Các bộ ngành khác quản lý 81 cơ sở chiếm 8% tổng số bệnh viện.
-Các bệnh viện, trung tâm y tế ,cơ sở y tế tư nhân, liên doanh
có định hướng những đối tác làm ăn lại là những doanh nghiệp có sức cạnh
tranh trên thương trường về sản phẩm, giá cả, mức đảm bảo về chất lượng

tuổi thọ, nơi sản xuất của sản phẩm, bảo hành, thời gian bảo hành và mức độ
bảo hành….
Chủ thể ở đây là các bác sỹ, cán bộ trong ngành y có tên tuổi trong đơn
vị công tác ra mở phòng khám tư nhân, và sự ảnh hưởng của các đơn vị cung
cấp trang thiết bị y tế trong bệnh viện nhà nước sẽ tác động rất lớn đến các
trung tâm tư nhân đó.
Vương Ngọc Phượng 21 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
Sự ưu tiên của nhà nước giành cho các đơn vị tuyến trung ương cũng
hơn hẳn các đơn vị địa phương, cơ sở, chính sách khuyến khích của nhà nước
giành cho các thành phần kinh tế, các chủ sở hữu trong và ngoài nước có điều
kiện về vốn có thể tham gia đầu tư mở các phòng khám đảm bảo tiêu chuẩn
quốc gia cũng như quốc tế.
I.2.4. Nhân tố ảnh hưởng đến thị trường trang thiết bị y tế
Qua đặc điểm đã phân tích ở trên, nên thị trường này bị ảnh hưởng bởi
nhiều nhân tố chung của thị trường hàng hoá và nhân tố riêng của chuyên
nghành y tế. Nhân tố văn hoá xã hội, kinh tế, yếu tố dân cư, địa lý, các nhân
tố đầu vào của sản phẩm, chính sách của nhà nước, thị trường tiền tệ, tỷ giá
hối đoái…
Yếu tố nền tảng ảnh hưởng đến thị trường trang thiết bị y tế là hệ
thống bệnh viện của quốc gia:
Trong năm năm qua, hệ thống bệnh viện đã được củng cố, nâng cấp và
đầu tư phát triển tương đối đồng đều cả tuyến huyện và tuyến TW cả về cơ sở
hạ tầng và trang thiết bị kỹ thuật. Nhiều bệnh viện đã được cải tạo và xây
dựng mới. Trong vòng 5 năm trử lại đây đã có 479 bệnh viện được đầu tư,
nâng cấp và xây dựng mới với tổng diện tích là 3,14 triệu mét vuông. Tổng
giá trị đầu tư xây dựng cơ bản cho các bệnh viện đã được thanh quyết toán
( bao gồm cả xây lắp và mua sắm trang thiết bị ) trong năm 1998 là195.2 tỷ
đồng, năm 1999 là 331,2 tỷ đồng và năm 2000 là 275 tỷ đồng
độ khan hiếm của nguyên vật liệu trên thị trường, giá cả của nguyên vật liệu.

Những yếu tố này thay đổi thì giá sản phẩm cũng thay đổi. Tình trạng hiện
nay là độ khan hiếm của nguyên vật liệu do sự khai thác quá tải của con người
làm cho nguồn cung cấp giảm đi nghiêm trọng đe doạ đến các ngành sản xuất
Vương Ngọc Phượng 22 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
công nghiệp liên quan: chế tạo và sản xuất sản phẩm maý móc, vật liệu xây
dựng trong đó có trang thiết bị y tế .
Mức độ tiên tiến hiện đại,chứa đựng nhiều nhân tố kỹ năng, kỹ sảo cao
thì giá sản phẩm càng cao.
Thứ hai là nhân tố sự phát triển của nền kinh tế:
Kinh tế đất nước kém phát triển thị trường hàng hoá nghèo nàn, kinh
nghiệm về quản lý, điều tiết thị trường còn non yếu. Ngược lại khi nền kinh tế
phát triển, kéo theo sự vận động của hàng hoá cũng nhanh hơn, đang dạng
hơn: chủng loại, mẫu mã hàng hoá, nguồn gốc xuất xứ…Xuất hiện hàng hoá
chất lượng cao đến hàng nhái, hàng giả thi nhau tràn ngập thị trường.
Mặt khác, khi kinh tế phát triển sẽ kích thích nhu cấu sản xuất máy
móc thiết bị phục vụ cho ngành công nghiệp trong nước, giảm thiểu lượng
hàng nhập khẩu mà đa số hàng nhập khẩu lại là hàng hoá giá trị cao. Do vậy
mà chính phủ đang khuyến khích các doanh nghiệp nghiên cứu, chế tạo sản
xuẩt ra các sản phẩm này thay thế hàng nhập khẩu trong thời gian tới chuyển
dịnh cơ cấu XNK. Đây là cơ hội thuận lợi để các nhà đầu tư chuyển hướng
sang lĩnh vực mới, tích cực trong công tác tìm tòi nghiên cứu Hàng nhập
khẩu sễ phải chịu sức cạnh tranh của hàng nội địa với giá rẻ hơn do chi phí
trong nước về nhân công, nguyên vật liệu, phương tiịện cũng tốn kém it chi
phí hơn, không phải chịu thuế hàng hoá nhập khẩu. Nhân tố ảnh hưởng bởi
yếu tố văn hoá xã hội, các tập tục tự lâu đời của dân cư sinh sống, yếu tố ảnh
hưởng của thị trường tỷ giá hối đoái, sức mạnh của đồng tiền quốc gia…
Ngoài ra, chính sách của chính phủ cho ngành y tế của quốc gia đó như
thế nào. Thông qua việc đánh thuế XNK, cấp giấy phép hàng hoá nào được
xuất khẩu, hàng hoá nào được nhập khẩu, và nhập khẩu được phép là bao

nhiêu. Nhằm hạn chế lượng hàng hoá nhập khẩu từ nước ngoài vào thị trường
Vương Ngọc Phượng 23 Thương mại quốc tế 44
Chuyên đề tốt nghiệp
trong nước, giải quyết những vấn đề đang tồn tại trong nước: lao động, việc
làm trong quá trình thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Còn có rất nhiều nhân tố khác có ảnh hưởng gián tiếp đến thị trường
trang thiết bị y tế trong nước cũng như ngoài nước.
I.2.5. Cơ cấu sản phẩm trang thiết bị y tế
+Phân loại trang thiết bị y tế theo nhóm kỹ thuật:
Dựa vào các nội dung chuyên môn của y học, ngày nay người ta có thể phân
loại trang thiết bị y tế thành 10 nhóm thiết bị chính như sau:
1. Nhóm thiết bị chuẩn đoán hình ảnh: bao gồm các thiết bị đặc trưng:
- Máy X- quang các loại
- Máy cộng hưởng từ (MRI)
- Máy chụp cắt lớp điện toán ( CT- Scanner ), chụp mạch
hiện số.
- Các thiết bị cắt lớp Positron ( PET ), thiết bị ảnh nhiệt,
thiết bị nội soi, thiết bị siêu âm, Gammar – camera, gia
tốc tuyến tính…
2. Thiết bị chuẩn đoán điện tử sinh lý: gồm các máy điện tâm đồ
(ECG), địên não đồ (EEG), điện cơ đồ (EMC), Máy đo lưu huyết não
(Reograph), Từ tâm đồ (MCG)…
3. Thiết bị labo xét nghiệm, mà điển hình là các loại sắc ký khí, quang
phổ kế, máy đếm tế bào, máy li tâm…
4. Thiết bị cấp cứu hồi sức, gây mê, phòng mổ: như máy thở, máy gây
mê, máy cảnh giới các loại , dao mổ điện, máy tạo nhịp tim, máy xốc tim,
thiết bị tạo oxy…
5. Thiết bị vật lý trị liệu, điện phân, điện giao thoa, điều trị sóng ngắn,
laser trị liệu…
Vương Ngọc Phượng 24 Thương mại quốc tế 44

Chuyên đề tốt nghiệp
6. thiết bị quang điện tử y tế như laser CO2, laser YAG, Nd, Er, Ho,
laser hơi kim loại, phân tích máu bằng laser…
7. Thiết bị đo và điều trị chuyên dùng như: Máy đo công năng phổi, đo
thính giác, tán sỏi ngoài cơ thể, gia tốc điều trị ung thư, thiết bị cường nhiệt,
thận nhân tạo…
8. Các thiết bị điện tử y tế phương đông như: dò huyệt, massage, châm
cứu, điều trị từ phổ…
9.Nhóm thiết bị điện tử y tế thông thường dùng ở gia đình như: huyết
áp kế điện tử, nhiết kế điện tử, điện tim…
10. Nhóm các thiết bị y tế thông dụng phục vụ cho hoạt động của bệnh
viện như thiết bị thanh tiệt trùng, máy giặt, trung tâm quản lý thông tin bệnh
viện ( hệ thống máy tính ), xe ô tô cứu thương, ló đổ giác thải y tế, xử lý nước
thải, thang máy…
Ngoài sự phân loại có tính chất tương đối trên đây, để đảm bảo sự
thống nhất trong toàn ngành, bộ trưởng bộ y tế đã ban hành danh mục bao
gồm 123 họ thiết bị y tế cụ thể được sử dụng trong lĩnh vực chăm sóc bảo vệ
sức khoẻ cho nhân dân.
Sự phân loại các thiết bị y tế tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà nghiên
biệt, để tránh tình trạng phân bổ lãng phí nguồn hàng hoá được coi là khan
hiếm trên thị trường. Bảng dưới đây là danh mục trang thiết bị y tế 123 họ
trang thiết bị được Bộ y tế ban hành ngày 26/4/1991 theo quyết định số
490/BYT- QĐ.
Mục Tên máy + thiết bị Mã số
A
THIẾT BỊ CHUẨN ĐOÁN VÀ XÉT NGHIỆM
Vương Ngọc Phượng 25 Thương mại quốc tế 44