Chào mừng ngày nhà giáo
Việt Nam 20 - 11
Kiểm tra bài cũ
Câu 1:Đột biến gen là gì? Nêu các dạng đột biến gen và
nhận dạng chúng trên sơ đồ sau:
Hình b
Đột biến
gen
là
những
biến đổi
trong cấu
trúc của
gen
có
liên quan
đến một
hoặc một
số
cặp
nuclêơtit.
Hình a
Thay thế một cặp
nu này bằng một
cặp nu khác
Hình c
Hình d
Mt mt cp nu
Thờm mt cp
nu
- Hình a: Đoạn gen ban đầu
- Hình b,c,d : Đoạn gen bị đột
AB C D E
FG H
AB C D E
FG
AB C D E
FG H
A BC B C D E
AB C D E
FG H
AD C B E
a
FG H
b
FG H
c
Một số dạng đột biến cấu trúc NST
: Chỉ điểm bị đứt
: Chỉ quá trình dẫn đến đột biến
Quan sát hình 22 thảo luận nhóm (5 phút) hồn thành bảng sau:
Nhiễm sắc thể ban đầu
a
b
c
NST bị đột biến cấu trúc
Nhiễm sắc thể ban đầu
Nhiễm sắc thể bị đột biến cấu trúc
Số
đoạn
Số
đoạn
8
8
8
Trình tự các
đoạn
Điểm khác vớí NST
ban đầu
Tên dạng
đột biến
ABCDEFG
Mất đoạn
ABCDEFGH
7
ABCDEFGH
10
ABCBCDEFGH
Lặp đoạn
ABCDEFGH
8
ADCBEFGH
Đảo đoạn
Mất đoạn H
Thêm đoạn BC
Đoạn BCD đảo thành
DCB
Chuyển đoạn
AB C D E
FG H
C D E
FG H A B
Nst
ban đầuSao
chép
Tự nhân
Tác nhân
vậtnhân
lí
Tác
hóa
học nhân sinh
Tác
học
đôi
nhầm
Môi trờng trong và ngoài
cơ thể
Các NST
Các
conNST
đột con
biến
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH ĐỘT BIẾN
Các tác nhân vật lí
Nhà máy điện hạt nhân, thử vũ khí hạt nhân
gây rị rỉ các ngun tố phóng xạ
Mỹ ném bom nguyên tử xuống thành phố Hiroshima và
Nagasaki của Nhật Bản vào 8/1945
Bức xạ nhiệt do bom nguyên
tử ném xuống lên tới 40000C,
thiêu rụi hai thành phố lớn của
Nhật Bản, giết hại hàng trăm
nghìn dân thường. Phát tán
các ngun tố phóng xạ ra mơi
trường.
Máy bay Mỹ rải chất độc màu da cam – điôxin xuống
chiến trường miền Nam – Việt Nam
+ Tác nhân hóa học: hoạt động
của các nhà máy, xí nghiệp, của
con người đã thải ra các chất hóa
học: DDT, 666, chất độc màu da
cam điơxin, nicơtin, các loại khí
thải độc hại: CO2, SO2, SO3,
H2S,.....
Dịng sơng Nhuệ - Thanh Oai - Hà Nội
bị rác thải lấp kín lịng sơng
Nhà máy đạm Ninh Bình
Cơng ty Nicotex Thành Thái chơn hóa
chất dưới lịng đất
Ơ nhiễm khơng khí
Ô nhiễm môi trường nước do nước thải sinh hoạt, công nghiệp chưa qua sử lý
Rác thải
Sử dụng thuốc trừ sâu
Cháy rừng
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ HẬU QUẢ CỦA ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
Những nạn nhân bị ung thư máu (mất đoạn NST số 21) do tàn
tích của vụ nổ bom nguyên tử ở Hiroshima và Nagasaki.
NẠN NHÂN NHIỄM CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM (ĐI Ô XIN)
KHE HỞ MƠI HÀM
BÀN TAY MẤT MỘT SỐ NGĨN
BÀN CHÂN MẤT NGĨN VÀ DÍNH NGĨN
BÀN TAY NHIỀU NGĨN
CÁC TẬT DI TRUYỀN
Thoát vị rốn ở thai nhi
Đột biến gây dị dạng ở mặt
NờuTớnh
tớnhcht
chtca
cat
tbin
bincu
cutrỳc
trỳcNST:
NST?
Đa số là gây hại
Đôi khi có lợi
Vỡ sao t biến cấu trúc NST
thường gây hại cho bản thân sinh vật?
Chøa
Nhiễm sắc thể
nhiỊu
Thay
đổi cấu
trúc
Gen
(Sắp xếp hài hồ)
Thay
đổi số
lượng
và
cách
sắp
xếp
gen
Tính trạng
(Thích nghi)
TÝnh trạng
biến đổi
Phn
ln cú
hi
Nghiên cứu VD 1, VD 2 SGK/66: Chỉ ra đâu là đột biến
có lợi, đâu là đột biến có hại? Đột biến trong 2 VD đó
thuộc dạng đột biến gì?
Ví dụ 1: Mất một đoạn nhỏ ở đầu NST 21 gây ung thư
máu ở người.
Là đột biến Có hại ; Thuộc dạng đột biến: Mất đoạn
Ví dụ 2: Enzim thuỷ phân tinh bột ở một giống lúa mạch
có hoạt tính cao hơn nhờ hiện tượng lặp đoạn NST mang
gen quy định enzim này.
Là đột biến : Có lợi ; Thuộc dạng đột biến: Lặp đoạn
Lúa mạch đột biến
Lúa mạch thường
Enzim thuỷ phân tinh bột ở một
giống lúa mạch có hoạt tính cao
hơn nhờ hiện tượng lặp đoạn
NST mang gen quy định enzim
này.
Sản xuất bia từ lúa mạch
Trong thực nghiệm, con người chủ động gây đột biến
bằng tác nhân vật lí, tác nhân hóa học chủ yếu trên
ngô lúa, các loại cây lương thực, thực phẩm,....
Đột biến mất đoạn nhỏ ở ngô, lúa
loại bỏ các gen xấu
KHE HỞ MƠI HÀM
BÀN CHÂN MẤT NGĨN
VÀ DÍNH NGĨN
BÀN TAY MẤT MỘT SỐ NGÓN
BÀN TAY NHIỀU NGÓN
Hội chứng “mèo kêu”:Do mất 1đoạn của NST số 5 ở người: Trẻ
khóc như tiếng mèo kêu, cơ thể có những dị dạng, chậm biết đi,
chậm biết nói, thiểu năng trí tuệ.
Lặp đọan 16a trên NST của ruồi giấm sẽ làm mắt lồi của ruồi trở thành
mắt dẹp (lặp càng nhiều thì mắt càng dẹp)
Mắt ruồi giấm có bộ
NST bình thường
Mắt ruồi giấm có một
đoạn NST nhân đơi
Mắt ruồi giấm có một
đoạn NST nhân ba
Tích cực tham gia bảo vệ mơi trường
Sử dụng phương tiện ít gây ơ nhiễm mơi trường
Sử dụng thực
phẩm an toàn