ẢNH HƯỞNG của TINH HOA văn hóa NHÂN LOẠI đối với sự HÌNH THÀNH tư TƯỞNG hồ CHÍ MINH ý NGHĨA của vấn đề NGHIÊN cứu

HỌC VIỆN NGÂN HÀNG
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

TIỂU LUẬN KẾT THÚC HỌC PHẦN
MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

ĐỀ TÀI:
ẢNH HƯỞNG CỦA TINH HOA VĂN HĨA NHÂN LOẠI ĐỐI
VỚI SỰ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH. Ý
NGHĨA CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.

Giảng viên hướng dẫn: Nguyễn Thị Lan Phương
Sinh viên thực hiện: Đặng Thiên Ngọc Minh
Mã sinh viên: F12-096
Nhóm tín chỉ F12A

Hà Nội, ngày 13 tháng 11 năm 2021

download by :


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU....................................................................................................................3
1. Tính cấp thiết của đề tài....................................................................................3
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................3
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu .......................................................3
5. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài .............................................................4
NỘI DUNG ................................................................................................................4
I. KHÁI NIỆM TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA
TINH HOA VĂN HĨA NHÂN LOẠI ĐẾN SỰ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG

HỒ CHÍ MINH .......................................................................................................4
1.1. Sự ra đời và khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh ..........................................4
1.2. Ảnh hưởng của tinh hoa văn hóa nhân loại đến sự hình thành Tư
tưởng Hồ Chí Minh..............................................................................................6
II.

Ý NGHĨA CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU...................................................9

2.1. Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa
nhân loại theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong bối cảnh tồn cầu hóa, hội nhập
quốc tế hiện nay ...................................................................................................9
2.2. Ý nghĩa vấn đề tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại đối với sinh viên .....11
KẾT LUẬN ..............................................................................................................12
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................13

2

download by :


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

Tư tưởng Hồ Chí Minh được hình thành trên ba tiền đề lý luận bao gồm
giá trị truyền thống dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại, chủ nghĩa Mác
Lênin. Trong đó, tinh hoa văn hóa nhân loại là một trong những tiền đề lý
luận quan trọng góp phần hình thành nên Tư tưởng Hồ Chí Minh. Chủ tịch
Hồ Chí Minh đã tiếp thu các tinh hoa văn hóa nhân loại một cách có chọn
lọc, và vận dụng tinh hoa đó một cách phù hợp vào điều kiện của đất nước,
từ đó góp phần làm phong phú nền văn hóa dân tộc. Và với những ảnh

hưởng đó của tinh hoa văn hóa nhân loại, tôi chọn đề tài “Ảnh hưởng của
tinh hoa văn hóa nhân loại đối với sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh”.
Đây là vấn đề cần nghiên cứu.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

- Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở phân tích ảnh hưởng của tinh hoa văn
hóa nhân lo ại đến sự hình thành Tư tưởng Hồ Chí Minh, từ đó rút ra ý nghĩa
của vấn đề nghiên cứu.
- Nhiệm vụ nghiên cứu: Để đạt mục đích đó đề tài tập trung giải quyết
những nhiệm vụ sau:
+ Làm rõ khái niệm Tư tưởng Hồ Chí Minh (bản chất, hệ thống ..,
+ Phân tích những ảnh hưởng của tinh hoa văn hóa nhân loại đến sự hình
thành tư tưởng Hồ Chí Minh.
+ Rút ra ý nghĩa của vấn đề nghiên cứu.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Những quan điểm lý luận của Hồ Chí Minh về vấn đề nghiên cứu…., thể
hiện trong bài nói, bài viết, tác phẩm của Hồ Chí Minh…
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

- Cơ sở lý luận: dựa trên cơ sở lý luận và phương pháp luận của chủ nghĩa
duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, của tư tưởng Hồ Chí Minh, quán triệt
tinh thần các Nghị quyết của Đảng.
3

download by :


- Phương pháp nghiên cứu: Trong quá trình nghiên cứu, tác giả sử dụng
các phương pháp: phương pháp so sánh, phân tích - tổng hợp, lơgíc - lịch sử,

khái qt hoá, trừu tượng hoá và các phương pháp khác.
5. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài

- Ý nghĩa lý luận: Đề tài đã góp phần phân tích, làm rõ hơn những ảnh
hưởng của tinh hoa văn hóa nhân loại đối với sự hình thành tư tưởng Hồ Chí
Minh, từ đó rút ra ý nghĩa vấn đề nghiên cứu.
- Ý nghĩa thực tiễn: Đề tài có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho sinh
viên khi học tập các môn khoa học Mác – Lênin và Tư tưởng Hồ Chí
Minh…

NỘI DUNG
I. KHÁI NIỆM TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA
TINH HOA VĂN HÓA NHÂN LOẠI ĐẾN SỰ HÌNH THÀNH
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
1.1.

Sự ra đời và khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh

1.1.1. Bối cảnh lịch sử
Lịch sử Việt Nam trong giai đoạn cuối thế kỉ XIX đầu thế kỷ XX đã
có nhiều sự kiện lịch sử quan trọng. Năm 1858 Thực dân Pháp tiến hành xâm
lược nước ta, triều đình phong kiến nhà Nguyễn từng bu ớc đầu hàng. Năm
1883, triều đình Nguyễn ký hiệp ước Hác - Măng trao cho Pháp 3 tỉnh miền
Tây Nam Bộ. Năm1884, nhà Nguyễn tiếp tục ký với thực dân Pháp hiệp ước
Patơnốt, trao cho Pháp 3 tỉnh miền Đơng Nam Bộ. Từ đây, Việt Nam chính
thức chịu ách đô hộ của thực dân Pháp và Việt Nam từ một nước phong kiến
độc lập trở thành nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến. Trong khi triều đình
phong kiến nhà Nguyễn đầu hàng thực dân Pháp thì đại đa số nhân dân Việt
Nam lại kiên quyết đứng lên đấu tranh chống thức dân pháp xâm lược. Chính

4

download by :


vì vậy mà các phong trào yêu nước chống thực dân Pháp của nhân dân ta
diễn ra sôi nổi theo nhiều khuynh hướng khác nhau.
Đầu tiên là khuynh hướng phong kiến, các phong trào đấu tranh dựa
trên ý thức hệ phong kiến, nổi bật là phong trào Cần Vương vào khoảng cu ối
XIX do vị hoàng để trẻ tuổi Hàm Nghi và đại thần Tôn Thất Thuyết khởi
xướng và khởi nghĩa Yên Thế (1883-1913) do Hoàng Hoa Thám lãnh đạo.
Phong trào này diễn ra sôi nổi kể từ khi thực dân Pháp bắt đầu đặt được ách
thống trị trên đất nước ta (cuối thế kỷ XIX) kéo dài đến đầu thế kỷ XX.
Thứ hai là khuynh hướng dân chủ tư sản. Hai cuộc khai thác thuộc địa
của thực dân Pháp (1889-1914) và (1918-1930) đã làm cho xã hội Việt Nam
phân hoá sâu sắc và đã xuất hiện một số giai cấp tầng lớp mới như tư sản,
tiểu tư sản, vô sản. Chính vì vậy, các phong tr ào đấu tranh chống thực dân
Pháp diễn ra theo khuynh hướng dân chủ tư sản Tiêu biểu là phong trào
Đông Du (1905), Đông Kinh Nghĩa Thục (1904- 1907), Duy Tân (1906).
Tuy nhiên tất cả các cuộc cách mạng là này đều thất bại, các nhà lãnh đạo bị
bắt, tù đày hoặc bị thực dân Pháp giết hại.
Nguyên nhân chung dẫn đến sự thất bại của phong trào cách mạng giai
đoạn này là nó chưa tập hợp được đông đảo nhân dân, lực lượng lãnh đạo
chưa có đường lối, phương pháp đúng đắn, và chưa phù hợp với xu thế mới
của thời đại. Và với Thực tiễn đất nước như vậy đã giúp Nguyễn Ái Quốc có
những bài học kinh nghiệm quý báu, làm hành trang cho Người trước khi ra
đi tìm đường cứu nước.
Lịch sử thế giới trong giai đoạn cuối thế kỉ XIX đầu thế kỷ XX cũng
có nhiều biến động. Đầu thế kỷ XX, chủ nghĩa tư bản chuyển từ giai đoạn tự
do cạnh tranh sang giai đoạn tư bản độc quyền xác lập sự thống trị trên toàn

thế giới. Cùng với đó là sự xâm lược thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc đã làm
cho thế giới nảy sinh mâu thuẫn mới, mâu thuẫn giữa các nước đế quốc với
các dân tộc thuộc địa. Hồ Chí Minh trong q trình ra đi tìm đường cứu nước
đã nhận thấy các mâu thuẫn đó và hình thành tư tưởng cách mạng của
5

download by :


Người. Đặc biệt, sự thắng lợi của cách mạng Tháng Mười Nga đã góp phần
thúc đẩy phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc phát triển theo tính chất và
xu hướng mới.
1.1.2. Khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh
Đại hội đại biểu toàn quốc lần XI của Đảng (2011) nêu khái niệm tư
tưởng Hồ Chí Minh như sau: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan
điểm tồn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam,
kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin vào
điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt
đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại; là tài sản tinh thần vô
cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự
nghiệp cách mạng của nhân dân ta giành thắng lợi”.
Có thể thấy, bản chất cách mạng, khoa học của tư tưởng Hồ Chi Minh là
hệ thống các quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của
cách mạng Việt Nam, từ đó phản ánh những vấn đề có tính quy luật của cách
mạng Việt

Nam. Cơ

sở

lý luận

của

tư tưởng Hồ Chí Minh bao

gồm chủ nghĩa Mác – Lênin, giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt
Nam, và tinh hoa văn hóa của nhân loại. Ý nghĩa của tư tưởng Hồ Chí Minh
là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta.

1.2.

Ảnh hưởng của tinh hoa văn hóa nhân loại đến sự hình thành Tư
tưởng Hồ Chí Minh
Tinh hoa văn hóa nhân loại bao gồm tư tưởng văn hóa phương Đơng

và phương Tây đã có những ảnh hưởng lớn tới sự hình thành tư tưởng Hồ
Chí Minh.
1.2.1. Tư tưởng văn hóa phương Đơng
Nho giáo cịn được gọi là Khổng giáo, là một hệ thống đạo đức, triết
lý và tôn giáo do Khổng Tử phát triển để xây dựng một xã hội thịnh trị. Hồ
6

download by :


Chí Minh đã nghiên cứu và tiếp thu những mặt tích cực của Nho giáo. Đó là,
triết lý hành động, tư tưởng nhập thế, hành đạo, giúp đời; là tư tưởng về một
xã hội bình trị, tức là ước vọng về một xã hội hoà mục, một “thế giới đại
đồng”; là triết lý nhân sinh: tu thân dưỡng tính, chủ trương từ thiên tử đến

thứ dân, ai cũng phải lấy tu thân làm gốc; là tư tưởng đề cao văn hoá, lễ giáo,
tạo ra truyền thống hiếu học, điểm này đã chứng tỏ sự hơn hẳn của Nho giáo
so với các học thuyết cổ đại, bởi vì nhiều học thuyết cổ đại chủ trương ngu
dân để dễ bề cai trị. Đánh giá về Nho giáo, Hồ Chí Minh cho r ằng: “Học
thuyết Khổng Tử có ưu điểm của nó là sự tu dưỡng đạo đức cá nhân”. Hồ
Chí Minh cũng sử dụng nhiều mệnh đề của Nho giáo, đưa vào những nội
dung, ý nghĩa mới. Bên cạnh đó, Hồ Chí Minh cũng hết sức phê phán những
yếu tố lạc hậu trong tư tưởng Nho giáo như: tư tưởng phân biệt đẳng cấp,
khinh lao động chân tay và khinh phụ nữ.
Phật giáo là một trong ba tôn giáo lớn trên thế giới. Phật giáo vào Việt
Nam từ rất sớm và có ảnh hưởng r ất mạnh trong nhân dân. Hồ Chí Minh đã
tiếp thu và chịu ảnh hưởng sâu sắc các tư tưởng vị tha, từ bi, bác ái, cứu khổ
cứu nạn, thương người như thể thương thân, một tình yêu bao la đến cả chim
muông, cây cỏ; là nếp sống có đạo đức, trong sạch, giản dị, chăm lo làm điều
thiện; là tinh thần bình đẳng, tinh thần dân chủ chất phác chống lại mọi phân
biệt đẳng cấp; là đề cao lao động, chống lười biếng. Phật giáo vào Việt Nam,
gặp chủ nghĩa yêu nước, tinh thần đấu tranh bất khuất chống giặc ngoại xâm
đã hình thành nên Thiền phái Trúc lâm Việt Nam, chủ trương không xa lánh
việc đời mà gắn với nhân dân, đất nước, tham gia vào cộng đồng, vào cuộc
đấu tranh của nhân dân chống kẻ thù dân tộc; là luôn hướng con người đến
sự tự hồn thiện bản thân mình, để đạt tới Chân - Thiện - Mỹ hay sự giác
ngộ. Đây là cái đẹp và là điều cốt tủy nhất của Phật giáo. Tuy nhiên, Phật
giáo cũng có nhiều mặt tiêu cực như: khơng chủ trương đấu tranh để cải tạo
thế giới và cũng không đề cập đến đấu tranh giai cấp để thực hiện công bằng

7

download by :

xã hội mà chủ trương thông qua giáo dục để làm con người trở nên tốt đẹp;
tư tưởng an bài số phận.
Chủ nghĩa Tam dân của Tôn Trung Sơn là Cương lĩnh chính trị do
Tơn Dật Tiên đề xuất, với tinh thần nhằm biến Trung Quốc thành một quốc
gia tự do, phồn vinh và hùng mạnh. Cương lĩnh này bao gồm: chủ nghĩa Dân
tộc, chủ nghĩa Dân quyền, chủ nghĩa Dân sinh. Hồ Chí Minh đánh giá: Chủ
nghĩa Tơn Dật Tiên có ưu điểm của nó là chính sách thích hợp với điều kiện
nước ta. Sau này Hồ Chí Minh đã đặt tiêu ngữ của Việt Nam Dân chủ Cộng
hòa là “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”. Hồ Chí Minh vận dụng chủ nghĩa
Tam Dân để làm cơ sở vững chắc tiến lên chủ nghĩa xã hội, chứ không như
Tôn Trung Sơn thực hiện Chủ nghĩa tam dân để thiết lập xã hội có tính chất
tư bản. Mặc dù nhận thấy “Chủ nghĩa Tơn Dật Tiên là thích hợp nhất với
hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam” nhưng trước sau, Người đều khẳng định:
“Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủnghĩa chân chính
nhất, chắc chắn nhất, cách mạng nhất là chủ nghĩa Lênin
Ngồi ra, Hồ Chí Minh còn tiếp thu tư tưởng của Lão Tử (thuyết “vô
vi”), tư tưởng của Hàn Phi Tử.
1.2.2. Tư tưởng văn hóa phương Tây
Trong gần 10 năm bơn ba, khảo sát các nước tư bản lớn như Mỹ, Anh,
Pháp và các thuộc địa của họ, Hồ Chí Minh đã rút ra những nhận xét, đánh
giá về nền văn hóa phương Tây, đồng thời tiếp thu những “tinh hoa” của nền
văn hóa đó.
Ở Mỹ, Hồ Chí Minh tiếp thu ý chí và tinh thần đấu tranh vì độc lập
của nhân dân Mỹ; tiếp thu các giá trị về quyền sống, quyền tự do, quyền
mưu cầu hạnh phúc trong Tuyên ngôn độc lập của nước Mỹ năm 1776.
Ở Anh, Pháp: Người rèn luyện trong phong trào công nhân, tiếp xúc
với nhiều tác phẩm của các nhà tư tưởng tiến bộ. Tiếp thu các tư tưởng về tự
do, bình đẳng, bác ái qua các tác phẩm của các nhà khai sáng như Vonte,
8

download by :


Rútxô, Môngtexkiơ. Tiếp thu các giá trị của bản Tuyên ngơn nhân quyền và
dân quyền của Đại cách mạng Pháp.
Ngồi ra, Nguyễn Ái Quốc còn hấp thụ được tư tưởng dân chủ và hình
thành được phong cách dân chủ của mình trong thực tiễn. … Hồ Chí Minh
ln trân trọng các giá trị văn hoá phương Tây và đề cao những con người
chân chính ln đấu tranh cho hồ bình, tự do của nhân loại. Do vậy, Người
không đồng nhất thực dân Pháp với nhân dân Pháp yêu chu ộng hồ bình. Đó
là cơ sở quan trọng của đồn kết quốc tế.
II. Ý NGHĨA CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
2.1.

Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn
hóa nhân loại theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong bối cảnh tồn cầu
hóa, hội nhập quốc tế hiện nay
Trong hồn cảnh tồn cầu hóa hiện nay, đặc biệt là sự phát triển như

vũ bão của internet và các phương tiện truyền thông, cả thế giới như trở
thành một cái “làng”. Ở thời điểm hiện tại, chỉ ngồi một chỗ và qua một cú
nhấp “chuột”, người ta cũng có thể biết được tin tức mới mẻ nhất ở mọi ngóc
ngách trên thế giới. Chưa bao giờ cầu nối giữa con người với con người,
quốc gia với quốc gia được rút ngắn đến mức thấp nhất như vậy. Tồn cầu
hóa là xu thế tất yếu khách quan, đang lôi cuốn tất cả các quốc gia trên thế
giới tham gia và tác động sâu rộng tới các lĩnh vực của đời sống xã hội, sự
vận động, phát triển của mọi quốc gia, dân tộc. Tồn cầu hóa liên quan chặt
chẽ và tác động qua lại biện chứng đối với q trình hội nhập quốc tế của các
nước nói chung và đối với Việt Nam nói riêng. Tồn cầu hóa là một q
trình có tác động hai chiều, cả tích cực lẫn tiêu cực, đem lại cả thời cơ, vận

hội phát triển lẫn thách thức, nguy cơ hiểm họa khó lường đối với các quốc
gia, dân tộc. Ở thời điểm hiện tại, giao lưu văn hóa với các qu ốc gia trong
cộng đồng quốc tế là nhu cầu, đòi hỏi tất yếu của quá trình phát triển xã hội
hiện đại. Trong q trình tồn cầu hóa và hội nhập, giao lưu, trao đổi văn hóa
9

download by :


giữa các nước, các khu vực khiến cho khoảng cách địa lý khơng cịn nhiều ý
nghĩa. Cuộc cách mạng chung của nhân loại cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21 là
sự phục hồi chủ nghĩa nhân văn, ưu tiên và giải phóng sự sáng tạo của mỗi
người. Các nền văn hóa đều coi đây vừa là cơ hội vừa là thách thức, cơ hội
để hòa nhập, để hiểu nhiều hơn những nền văn hóa khác, qua đó cũng để
hiểu mình hơn, hiểu rõ và sâu hơn nét riêng của mình. Thách thức là dễ bị
hịa tan, dễ bị đánh mất bản sắc. Chưa bao giờ bản lĩnh văn hóa, nhất là đối
với các quốc gia đang phát triển như nước ta, lại địi hỏi cao như bây giờ.
Tồn cầu hóa và hội nhập quốc tế đặt ra nhiều thách thức cho Việt Nam
trong xây dựng và phát triển văn hóa, con người, vừa tiếp thu các giá trị tiến
bộ, tinh hoa của nhân loại, vừa phải bảo vệ và giữ gìn được bản sắc dân tộc.
Ở Việt Nam, trong bối cảnh tồn cầu hóa và hội nhập quốc tế, Đảng
và Nhà nước ta đã xác định rõ phương hướng hoạt động và những nguyên
tắc chặt chẽ trong việc tham gia tiến trình này. Chúng ta hội nhập quốc tế
nhằm củng cố mơi trường hịa bình, tranh thủ tối đa các điều kiện quốc tế
thuận lợi để phát triển đất nước nhanh, bền vững, bảo vệ vững chắc Tổ quốc,
quảng bá hình ảnh đất nước và con người Việt Nam, bảo tồn và phát huy bản
sắc dân tộc, tăng cường sức mạnh tổng hợp quốc gia, nâng cao vị thế và uy
tín quốc tế, góp phần tích cực vào sự nghiệp hịa bình, độc lập dân tộc và tiến
bộ xã hội. Hội nhập quốc tế là sự nghiệp của toàn dân, của cả hệ thống chính
trị dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước. Mọi cơ chế,

chính sách phải phát huy tính chủ động, tích cực, khả năng sáng tạo của tất
cả các tổ chức, cá nhân, khai thác hiệu quả sức mạnh của toàn xã hội. Trên
cơ sở nhận thức sâu sắc đó, Đảng đã xác định văn hóa là một phần khơng thể
tách rời trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước, và khẳng định quan
điểm "Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc,
thống nhất trong đa dạng của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, với các đặc
trưng dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học".

10

download by :


Trong giao lưu văn hóa, ngay từ đầu Đảng ta đã thể hiện sự bình đẳng,
ngang hàng của một nền văn hóa chính thống đã trải qua bao thăng trầm của
hàng ngàn năm lịch sử, làm cho người ngồi khơng chỉ biết Việt Nam như
một đất nước đang phát triển, anh dũng, kiên cường trong chiến tranh khốc
liệt chống thực dân, đế quốc và bảo vệ Tổ quốc mà còn làm cho họ nhận
thức được Việt Nam là một đất nước, một dân tộc, từ cội nguồn văn hóa lâu
đời của mình, với kho tàng vơ giá về tự nhiên và văn hóa, cả văn hóa vật thể
và phi vật thể, luôn thấu hiểu sâu sắc ý nghĩa và giá trị nhân văn của hịa
bình, của độc lập, tự do. Trong q trình giao lưu văn hóa, chúng ta quảng bá
hình ảnh về đất nước và con người Việt thơng qua các phương tiện thông tin
đại chúng, tổ chức các lễ hội, sự kiện văn hóa, du lịch ở trong nước và ngồi
nước... Thơng qua các ho ạt động văn hóa giúp bạn bè thế giới hiểu biết hơn
về đất nước, con người và văn hóa Việt Nam, từng bước tạo dựng lòng tin,
đưa quan hệ đối tác đi vào chiều sâu, ổn định và bền vững, qua đó nâng cao
vị thế đất nước trên trường quốc tế.

2.2.

Ý nghĩa vấn đề tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại đối với sinh viên
Hồ Chí Minh đã tiếp thu các tinh hoa văn hóa nhân loại một cách có

chọn lọc rồi vận dụng tinh hoa đó một cách sát hợp vào những điều kiện cụ
thể của đất nước, của dân tộc vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.
Thế giới hiện nay đã bước sang cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ
tư. Điều đó đặt nước ta trước thách thức mới về văn hóa: Việt Nam vừa phải
cố gắng phát triển mọi mặt để theo kịp sự phát triển của các nước tiên tiến,
mặt khác vừa phải giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Q trình
hội nhập quốc tế đã có những tác động nhất định, làm thay đổi phương thức
tư duy, lối sống của sinh viên theo hướng hiện đại và tích cực, chủ động hơn.
Sinh viên nước ta biết thêm nhiều hơn về phong tục, tập quán, văn hóa và
con người của các quốc gia trên thế giới. Có điều kiện khám phá thế giới,
tiếp thu và làm chủ các tiến bộ khoa học kỹ thuật hiện đại, tri thức mới. Bên
11

download by :


cạnh đó, cũng có những hạn chế cần được nhìn nhận và điều chỉnh kịp thời,
như: Một bộ phận sinh viên xa rời truyền thống, lịch sử, văn hóa của dân tộc.
Khơng ít người có thái độ ứng xử, biểu hiện tình cảm thái q trong các hoạt
động giải trí, văn hóa, nghệ thuật; lãng quên, thờ ơ đối với dịng nhạc dân ca,
dịng nhạc cách mạng, truyền thống. Có thể thấy một hiện tượng đáng báo
động của giới trẻ nói chung và sinh viên nói riêng trong việc hội nhập, tiếp
thu văn hóa thế giới, du nhập những hoạt động văn hóa tiêu cực, khơng phù
hợp thuần phong, mỹ tục của dân tộc.
Như vậy, với vai trò là những trí thức tương lai của đất nước, sinh viên
cần làm gì để góp phần đưa đất nước phát triển, giữ gìn và phát huy bản sắc

văn hóa dân tộc?
Trước hết, mỗi sinh viên phải tự mình phấn đấu, rèn luyện, tự trau dồi
cho bản thân những kỹ năng cần thiết, khơng ngừng nâng cao trình độ
chun mơn, nghiệp vụ, nỗ lực rèn luyện vì lợi ích chung của cộng đồng và
vì chính sự phát triển của cá nhân. Quan trọng hơn, bản thân mỗi người cần
xây dựng bản lĩnh văn hóa, tìm hiểu, tiếp thu về những phong tục, truyền
thống quý báu của dân tộc, sẵn sàng đấu tranh với những hoạt động, sản
phẩm văn hóa khơng lành mạnh. Mặt khác, giữ gìn ở đây khơng có nghĩa là
khư khư ôm lấy cái đã có. Cần phải kế thừa phát huy nhưng đồng thời cũng
phải phát triển nó lên bằng cách kết hợp có lựa chọn với những yếu tố văn
hố mới tích cực. Từ đó hình thành một nền văn hoá Việt Nam vừa truyền
thống, vừa hiện đại, đa dạng, vừa thống nhất, đảm bảo được yêu cầu "hoà
nhập nhưng khơng hồ tan" trong một thời đại mới. Thực hiện điều này là
trọng trách, là nghĩa vụ của mỗi sinh viên Việt Nam hơm nay.
KẾT LUẬN
Tư tưởng Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hịa giữa văn hóa phương Đông và
phương Tây. Người đã tiếp thu nhiều nền văn hóa khác nhau một cách có
chọn lọc. Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống nhất qn, khơng lẫn lộn
12

download by :


với bất cứ nhà tư tưởng nào của dân tộc và của nhân loại. Tư tưởng của
Người đã vận động trong lịch sử dân tộc và loài người, xác lập nền tảng tư
tưởng của thời đại Hồ Chí Minh. Đó là thời đại mà nhân dân Việt Nam đã
nâng các giá trị truyền thống lên một tầm cao mới và hiện diện trước loài
người như một dân tộc anh hùng, văn minh, lịch thiệp, hiện đại. Vì vậy, mỗi
cá nhân, đặc biệt là thế hệ sinh viên cần có trách nhiệm giữ gìn và phát huy
giá trị văn hóa tinh thần của dân tộc.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và đào tạo (2018), Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb
Chính trị quốc gia.
2. Bộ Giáo dục và đào tạo (2019), Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh (Dành
cho bậc đại học - không chuyên ngành Lý luận chính trị), Tài liệu tập
huấn giảng dạy 2019, HN tháng 8/2019.
3. PGS, TS. Nguyễn Xuân Trung (2020), Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh
vào nghiên cứu, phát triển sáng tạo lý luận ở Việt Nam trong giai đoạn
hiện nay, Tạp chí Cộng sản.

13

download by :