Biện pháp tôi đưa ra nhằm nâng cao chất lượng dạy trẻ mẵu giáo 3-4 tuổi làm quen với văn học

I.Lý do chọn giải pháp
1.Cơ sở lý luận
Văn học là tinh hoa của ngôn ngữ, là kết tinh vẻ đẹp của tiếng mẹ đẻ. Biết
bao điều cuộc sống được diễn đạt trong văn học một cách uyển chuyển, giàu
nhạc điệu, giàu hình ảnh làm nảy sinh trong lịng người những tình cảm tha thiết
với cuộc sống, những ước mơ trong sáng về tương lai. Những câu ca dao, những
vần thơ hay khơng chỉ gieo vào lịng người chúng ta vẻ đẹp của tiếng nói dân tộc
mà cịn ánh lên vẻ đẹp của tâm hồn Việt Nam, thiên nhiên Việt Nam.
Văn học và trẻ thơ có mối quan hệ mật thiết bởi chất văn thơ hồn nhiên, chân
thực, trong sáng mà cả hai bên đều có. Sự phát triển của trẻ không thể thiếu
những bài thơ, câu truyện. Trẻ nhỏ thường đến với tác phẩm văn học một cách
tự nhiên như đến với chính mình vậy. Sớm cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học
ngay từ khi nằm trong lòng mẹ là điều rất nên làm, vì tác phẩm văn học là nguồn
dinh dưỡng tâm hồn trẻ em về nhiều mặt.
Ngay từ thuở lọt lòng, trẻ được nghe tiếng hát ru của mẹ cũng là lần đầu tiên
trẻ nghe giọng nói của con người- Tiếng mẹ đẻ. Tuy trẻ chưa thể hiểu những câu
mẹ hát nhưng lại dễ tiếp nhận nhạc điệu, vần điệu của nó. Thật tuyệt vời khi đứa
trẻ bắt đầu học nói lại được tiếp xúc với tác phẩm văn học, ngày qua ngày âm
hưởng của nó cứ thấm dần vào tâm hồn của trẻ. Lời đẹp ý hay của tác phẩm văn
học sẽ giúp cho trẻ nói đúng nói hay, giúp trẻ vươn tới cái đẹp của tiếng mẹ đẻ.
Cho trẻ tiếp xúc sớm với tác phẩm văn học là việc nên làm. Nhưng cho trẻ làm
quen văn học như thế nào lại là một vấn đề nên bàn luận để hiệu quả giáo dục
được nhân lên? Đó là câu hỏi đặt ra cho người lớn, đặc biệt là các cơ giáo mầm
non cần tìm cách giải quyết để đáp ứng được sự phát triển của trẻ trong thời đại
hiện nay. Bản thân những lời hát ru của mẹ, những giọng ngâm thơ của bà đã là
những bài học quý giá thấm sâu vào lòng con trẻ của biết bao thế hệ con trẻ
người Việt nam. Ở lứa tuổi mẫu giáo, khi nhu cầu cái đẹp đang phát triển thi
việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học nó mang một ý nghĩa đặc biệt, nó có
tác động mạnh mẽ về nhiều mặt đối với đời sống con trẻ: về ngơn ngữ, về tình
cảm, về suy nghĩ về tưởng tượng, về cách sống đẹp .... Do đó có thể khẳng định
tác phẩm văn học là một loại hình nghệ thuật giàu sức gợi cảm, cho trẻ làm quen

1


với tác phẩm văn học là một hình thức giáo dục mang tính tích hợp cao. Khả
năng hình thành ở trẻ một tâm hồn giàu lòng yêu thương, giàu ước mơ trong
sáng và lành mạnh.
2. Cơ sở thực tiễn
Như chúng ta đã biết, việc cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi làm quen với văn học là
một hoạt động quan trọng khơng thể thiếu trong q trình giáo dục trẻ 3 tuổi.
Cho trẻ làm quen với văn học là tiền đề của việc cho trẻ phát triển ngôn ngữ
mạch lạc. Mục tiêu của việc cho trẻ làm quen văn học là để giúp trẻ có giầu vốn
từ, nói chuẩn, khơng ngọng, nói được câu hồn chỉnh hơn.Vậy việc cho trẻ làm
quen văn học là việc chúng ta chuẩn bị cho trẻ các kỹ năng cơ bản như chú ý
lắng nghe, ghi nhớ, quan sát .... Đây là một trong những kỹ năng quan trọng giúp
trẻ phát triển toàn diện sau này.
Giáo dục Mầm Non của chúng ta đã có những đổi mới, những chuyển biến
mới trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ. Cùng với sự đổi mới của giáo dục Mầm
Non nói chung, thì hoạt động làm quen văn học cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi cũng
đã có những đổi mới đáng kể. Để dạy tốt hoạt động làm quen văn học cho trẻ
mẫu giáo 3-4 tuổi theo hướng đổi mới hiện nay đòi hỏi người giáo viên Mầm
Non phải tự nghiên cứu, học hỏi để tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhất giúp
cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học.
Để đạt được mục tiêu trên, giáo viên cần có sự thay đổi cách thức tổ chức các
hoạt động và tạo môi trường cho trẻ làm quen văn học một cách phong phú. Hơn
thế nữa cho trẻ làm quen văn học là một việc hết sức quan trọng trong quá trình
hình thành đạo đức, nhân cách cho trẻ.
Với thực tế trẻ 3-4 tuổi lớp tôi phụ trách khi tổ chức cho trẻ làm quen với các
tác phẩm văn học, tôi nhận thấy số trẻ hứng thú tham gia hoạt động chưa cao, kỹ
năng đọc thuộc thơ và đọc thơ diễn cảm của nhiều trẻ cịn hạn chế. Khả năng
hiểu nội dung câu chuyện cơ đã kể của trẻ cũng chưa tốt.

Nhận thức được tầm quan trọng lợi ích của việc cho trẻ làm quen văn học và
trước thực trang của lớp, là giáo viên được phân công dậy lớp mẫu giáo 3-4 tuổi
tôi luôn suy nghĩ băn khoăn làm thế nào để nâng cao chất lượng cho trẻ làm
quen văn học? Xuất phát từ những lý do trên tôi đã mạnh dạn suy nghĩ và lưa
2


chọn biện pháp “Biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen văn học
cho trẻ 3-4 tuổi” để nghiên cứu.
a. Thuận lợi:
- Được BGH nhà trường mua sắm trang thiết bị, đồ dùng phục vụ cho hoạt
động tương đối đầy đủ.
- BGH luôn tạo điều kiện giúp đỡ giáo viên về chuyên môn.
- Hai giáo viên phụ trách lớp có trình độ đạt chuẩn, có chun mơn vững
vàng. Nắm bắt được tâm sinh lý của trẻ. Cả hai cô cùng u nghề mến trẻ. Nhiệt
tình trong cơng việc.
- Các cháu có cùng độ tuổi, đa số các cháu ngoan và khỏe mạnh.
- Hội phụ huynh luôn quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình trong mọi hoạt động.
b.Khó khăn
-Chưa có phịng ngủ riêng, chỉ có một phịng sinh hoạt chung.
- Học sinh/ lớp đông. Vượt quá quy định trong Điều lệ trường Mầm non (33 trẻ)
- Cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi còn chưa phong phú.
- Việc đổi mới hình thức tổ chức dạy học cịn hạn chế và chưa được chú trọng
thực sự.
- Đa số trẻ còn chưa học qua lớp nhà trẻ.
- Một số trẻ chưa hứng thú tham gia hoạt động LQVH , kỹ năng đọc thuộc
thơ và đọc thơ diễn cảm của nhiều trẻ còn hạn chế. Khả năng hiểu nội dung câu
chuyện cô đã kể của trẻ cũng chưa tốt.
- Một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc học của con.
c. Thực trạng của vấn đề.

Trước khi áp dụng biện pháp, tôi tiến hành khảo sát trẻ trên một số nội
dung. Kết quả khảo sát như sau
STT

Nội dung

Số trẻ
đạt

Tỷ lệ
%

1

Trẻ hứng thú tham gia hoạt động LQVH

25/33

76%

2

Trẻ thuộc thơ và đọc thơ diễn cảm

20/33

61%

3

Trẻ hiểu nội dung câu chuyện

19/33

57,5
3


d. Mục đích ý nghĩa cần đạt
Tơi áp dụng biện pháp này nhằm nâng cao khả năng hứng thú của trẻ khi
tham gia các hoạt động làm quen văn học. Giúp trẻ thuộc các bài thơ và đọc thơ
diễn cảm. Hiểu được nội dung các câu chuyện kể.
II. Nội dung
1.Giải pháp 1: Tạo môi trường văn học.
Đối với trẻ mẫu giáo, môi trường là một vấn đề hết sức quan trọng nhằm
kích thích cho trẻ hứng thú hoạt động. Vì thế tơi ln trang trí lớp học theo từng
chủ điểm cụ thể mà Ban giám hiệu nhà trường đã lên kế hoạch. Tranh ảnh trang
trí trong lớp tơi ln chọn những bức tranh có màu sắc đẹp, hình ảnh rõ ràng, có
nội dung giáo dục tốt và phù hợp với từng chủ điểm. Việc trang trí vừa làm đẹp
cho phịng học, vừa tạo cho trẻ có điều kiện quan sát, nhận xét tranh ảnh. Trong
lớp tơi xây dựng góc sách mang nội dung văn học, sưu tầm các loại tranh ảnh,
rối,chuyện tranh, những câu truyện bài thơ, ca dao, đồng dao phù hợp với từng
chủ điểm. Tạo điều kiện cho trẻ được xem sách hàng ngày, cho trẻ hoạt động trải
nghiệm với sách, chuyện tranh, giúp trẻ có ấn tượng về tác phẩm văn học.

Hình ảnh góc văn học
Để cho tiết học đạt hiệu quả cao hơn. Tôi đã tự thiết kế ra góc văn học
mới lạ, hấp dẫn trẻ. Ở góc văn học tơi đã chuẩn bị một sân khấu rối phù hợp với
4

tất cả các câu chuyện để khi có cơ hội tôi diễn rối cho trẻ xem. Kể chuyện trên
sân khấu rối trẻ rất hứng thú. Qua nhiều năm tổ chức hoạt động giáo dục phát
triển ngôn ngữ (qua hoạt động văn học) bằng kinh nghiệm và trực tiếp quan sát
trẻ, có thể thấy hoạt động học với đồ chơi ngộ nghĩnh nhiều màu sắc là phương
tiện tiếp cận trẻ hiệu quả nhất. Tôi sử dụng con rối để tập nghe hiểu, diễn đạt
câu... nhằm giúp trẻ hiểu được tác phẩm văn học. Tôi sử dụng nhiều con rối
khác nhau như : Rối que, rối hộp, rối tay....Các con rối được trang trí đẹp mắt,
hợp lý tạo cho trẻ hứng thú tích cực cho trẻ tham gia vào hoạt động văn học với
con rối không chỉ sử dụng trong hoạt động học mà còn sử dụng vào trong các
hoạt động khác trong ngày. Tạo cho trẻ có cảm giác thoải mái, tự tin, tích cực
tham gia vào hoạt động văn học.
Ví dụ: Truyện “Thỏ con vâng lời ”. Tôi đã làm nhân vật bằng rối để minh
hoạ chuyên cho trẻ xem.

(Hình ảnh: Diễn rối Truyện “Thỏ con vâng lời”)
Với cách tạo môi trường cho trẻ làm quen với văn học như vậy, tơi đã tạo
được hứng thú cho trẻ tích cực hứng thú tham gia vào các hoạt động làm quen
văn học. Khi trẻ đã hứng thú tham gia vào các hoạt động làm quen văn học thì sẽ
5


thuận lợi hơn trong việc dạy trẻ đọc thuộc các bài thơ và đọc thơ diễn cảm, cũng
như giúp trẻ nhớ và hiểu nội dung các câu chuyện kể dễ dàng hơn.
2. Giải pháp 2. Tổ chức cho trẻ làm quen văn học thông qua hoạt động
làm quen văn học
Hoạt động học có chủ đích là cơ hội tốt nhất để dạy trẻ đọc thơ, hay kể
chuyện. Nhất là trong giờ Hoạt động làm quen với văn học. Thông qua hoạt
động làm quen văn học trẻ được làm quen với các bài thơ, câu chuyện phù hợp
với độ tuổi. Ở đó giáo viên có cơ hội hệ thống hóa, chuẩn hóa kiến thức cho trẻ

một cách thuận lợi nhất.
2.1.Thơng qua hoạt động dạy trẻ đọc thơ
Để dạy trẻ đọc thuộc thơ và đọc thơ diễn cảm có hiệu quả trước tiên giáo
viên phải đọc mẫu thật chuẩn, đúng âm điệu nhịp điệu của bài thơ. Ngắt nghỉ
đúng nhịp. Tổ chức đảm thoại trích dẫn giảng nội dung bài thơ bằng hệ thống
câu hỏi thật phù hợp với nhận thức của trẻ giúp trẻ nhớ tên bài thơ, tên tác giả,
hiểu nội dung bài thơ. Sau đó tổ chức rèn kỹ năng đọc thuộc thơ và đọc thơ diễn
cảm cho trẻ dưới nhiều hình thức. Khi trẻ đọc thơ giáo viên phải lắng nghe để để
sửa sai cho trẻ kịp thời.
Ví dụ: Khi dạy trẻ đọc bài thơ “Bắp cải xanh” của nhà thơ Phạm Hổ. Tôi đã gây
hứng thú cho trẻ bằng cách cho trẻ quan sát cây bắp cải và hỏi trẻ đây là cây gì?
rồi trị chuyện đàm thoại với trẻ về tên cây bắp cải, giới thiệu tên bài thơ “Bắp
cải xanh”, tên tác giả Phạm Hổ. Sau đó tơi đọc mẫu cho trẻ nghe rồi đàm thoại
trích dẫn giảng nội dung bài thơ và tổ chức cho trẻ đọc thơ cùng cơ dưới nhiều
hình thức như lớp, tổ, nhóm, cá nhân. Sau mỗi lần tổ chức cho trẻ đọc tôi đều
quan sát, sửa sai cho trẻ kịp thời.
Với những trẻ chưa thuộc thơ, hay đọc thơ chưa diễn cảm, tôi mạnh dạn
thay đổi cách làm bằng cách mời trẻ đó lên đọc dưới hình thức cá nhân thay vì
trước kia hình thức cá nhân tơi hay mời những trẻ đã thuộc thơ và đọc thơ diễn
cảm để trẻ chưa thuộc thơ và đọc thơ chưa diễn cảm có cơ hội được rèn luyện và
được cơ sửa sai nhiều hơn. Với cách làm như vậy tôi thấy trẻ lớp tơi khơng cịn
gặp nhiều khó khăn trong việc đọc thuộc thơ và đọc thơ diễn cảm nữa.
6


Cô tổ chức cho trẻ đọc thơ
2.2. Thông qua hoạt động kể chuyện cho trẻ nghe
Tương tự với hoạt động kể chuyện cho trẻ nghe, để trẻ có khả năng nhớ tên
câu chuyện, nhớ tên các nhân vật trong truyện, hiểu nội dung câu chuyện thì
giáo viên phải thu hút được trẻ trong quá trình kể chuyện cho trẻ nghe bằng

nhiều hình thức như giọng kể, đồ dùng trực quan...

Cơ kể truyện qua hình ảnh
Trong trình đàm thoại cần phải đặt những câu hỏi giúp trẻ nhớ được
những yêu cầu trên. Đặc biệt tôi không thể bỏ qua phương pháp sử dụng đồ
7


dùng trực quan minh họa kết hợp với đàm thoại giảng giải. Điều đó sẽ giúp trẻ
dễ dàng hơn trong việc giúp trẻ đạt được mục đích u cầu cơ đã đề ra.

Hình ảnh cơ đàm thoại với trẻ qua tranh minh họa
Tóm lại để dạy trẻ đọc thuộc thơ, đọc thơ diễn cảm, cảm nhận được nội
dung câu chuyện tốt thì mỗi giáo viên cần chuẩn bị chu đáo đồ dùng trực quan
minh họa, sử dụng đồ dùng linh hoạt, sáng tạo. Nắm chắc nội dung, phối hợp
các phương pháp một cách linh hoạt và lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động
phù hợp. Làm được điều trên tôi tin chắc hoạt động dạy trẻ đọc thơ, hay kể
chuyện sẽ đạt hiệu quả cao.
Với cách làm như trên, tận dụng triệt để các hoạt động dạy trẻ làm quen
văn học tôi đã thu được kết quả khá khả quan. Trẻ lớp tôi đã đọc thuộc các bài
thơ cô dạy và đọc thơ diễn cảm. Các câu chuyện cô kể cho trẻ nghe trẻ đã nhớ
và hiểu được nội dung các câu chuyện kể.
3. Giải pháp 3. Tích cực “ Ứng dụng cụng nghệ thông tin” trong việc
tổ chức cho trẻ làm quen văn học.
Khi lựa các hình ảnh để minh hoạ cho câu truyện hay cho bài thơ trình
chiếu cho trẻ xem phải chính xác phù hợp với nội dung câu chuyện. Mục đích
“Ứng dụng cơng nghệ thơng tin” vào tiết dạy này tơi thấy trẻ hứng thú vì trẻ
8

được xem với những hình ảnh động, tạo cho trẻ có cảm giác như được xem
hoạt hình.
VD: Kể cho trẻ nghe câu truyện “Cô bé quàng khăn đỏ” Cho trẻ xem qua
màn hình trẻ rất hứng thú. Những chuyện này tơi lấy từ đĩa của nhà xuất bản
giáo dục.Các hình ảnh khi trình chiếu phải rõ ràng, sắc nét thể hiện đầy đủ đặc
điểm tính chất và thuộc tính của đối tượng phải phự hợp với khả năng nhận thức
của trẻ.

Hình ảnh cơ kể truyện cho trẻ nghe kết hợp hình ảnh trên màn hình
Tơi cũng nhận thức được rằng, trong q trình dạy trẻ khơng nên q lạm
dụng cơng nghệ thơng tin trong q trình tổ chức hoạt động, không phải tất cả
các đối tượng khi dạy trẻ đều có thể sử dụng cơng nghệ thơng tin đều mang lại
hiệu quả. Khi sử dụng công nghệ thông tin giáo viên cần lựa chọn nhưng nội
dung phù hợp khi đưa vào bài dạy.
VD: Khi dạy trẻ khám phá khoa học, làm quen văn học hoặc âm nhạc ,
toán …ta thường ưng dụng cơng nghệ thơng tin thành cơng. Cịn phát triển thể
chất, tạo hình, ta cần tìm những bài phù hợp mới “ Ứng dụng công nghệ thông
tin” vào bài dạy.
9


Cần hết sức chú ý nguồn cung cấp thông tin về đối tượng để cung cấp
kiến thức cho trẻ muốn sử dụng hình ảnh vào “Ứng dung cơng nghệ thơng tin”
giáo viên cần phải xác định được nguồn thông tin mang đến cho trẻ lấy từ đâu là
phù hợp nhất: trên mạng, tự quay, chụp hoặc sử dụng các băng hình có bán sẵn
trên thị trường.
4. Giải pháp 4. Tích hợp “Làm quen văn học” thơng qua hoạt
động khác.
Ngồi việc dạy trẻ ở hoạt động làm quen văn học chúng ta có thể lồng
ghép tích hợp vào trong các hoạt động khác như

*Hoạt động thể dục:
Giáo dục thề chất là một mục tiêu quan trọng của bậc học mầm non, giúp
hình thành, phát triển các tố chất thể lực, giáo giục thói quen vận động ... địng
thời, góp phần vào q trình giáo dục tồn diện nhân cách cho trẻ mầm non.
Song do đặc thù của môn học này thường khơ khan, trẻ ít tập chung chú ý khi
thực hiện các vận động. Vì vậy văn học được xem là một trong những phương
tiện để lơi cuốn trẻ tích cực tham gia vào hoạt động này đạt kết quả cao.
Tôi lựa chọn những bài thơ, câu đố, câu chuyện ...phù hợp với các chủ đề
và nội dung bài tập vận động để dẫn dắt trẻ vào tiết học một cách lôi cuốn, hấp
dẫn tạo cho trẻ niềm hứng thú, hăng say luyện tập.
Trẻ mầm non rất thích truyện cổ tích, chuyện độc thoại. Thơng qua các
câu chuyện đó trẻ như được sống cùng nhân vật nên nếu được trải nghiệm trong
các câu chuyện trong các câu chuyện này để giúp đỡ các nhân vật đang gặp khó
khăn là điều trẻ vơ cùng thích thú, trẻ sẽ tham gia hết mình để làm được những
việc tốt đó.
Rất nhiều những tình huống, những câu chuyện trong chương trình chăm
sóc giáo dục trẻ có thể sử dụng vào trong q trình hướng dẫn trẻ tham gia luyện
tập tích cực trong các tiết học thể dục như: Giúp bác Gấu tìm được nhà Thỏ
Trắng giữa đêm mưa giông (nhảy qua suối )....

10


Hình ảnh trẻ bật qua con con suối
Khi kết thúc tiết học, nên có những tình huống truyện, thơ hấp dẫn tạo cho
trẻ sự thoải mái, có tâm thế hào hứng, ngóng đợi các buổi tập luyện tiếp theo.
Qua hoạt động này có tác dụng giúp trẻ nhớ lại bài thơ, câu chuyện, bài đồng
dao ca dao đã học.
*Hoạt động làm quen với toán:
Sử dụng đồng dao, câu chuyện vào hoạt động này giúp trẻ hứng thú khi

vào giờ học.
VD: Dạy cho trẻ đếm đến 3 vào phần ôn số lượng 2 tôi đã sử dụng bài
đồng dao “Đi cầu đi quán” để gây hứng thú cho trẻ vào hoạt động này. Qua đó
tơi thấy trẻ tích cực hơn đạt hiệu quả cao hơn.
Bên cạnh đó tơi cịn sử dụng câu chuyện vào tiết dạy (Định hướng trong
không gian) VD: Dạy trẻ phía trước phía sau của bản thân tơi đã sử dụng câu
chuyện “Nhổ củ cải” cho trẻ lên làm động tác nhổ củ cải sau đó cơ hỏi trẻ: Phía
sau con có bạn nào? Phía trước con có ai? Trẻ hứng thú khi được đóng vai vào
các nhân vật.

11


Hình ảnh trẻ mơ phỏng động tác nhổ củ cải
(Trong câu truyện nhổ củ cải)
*Hoạt động khám phá:
Cho trẻ quan sát thế giới xung quanh dưới nhiều hình thức khác nhau
như: câu đố, ca dao, đồng dao giúp trẻ không bị nhàn chán, làm cho trẻ ghi nhớ
chính xác về biểu tượng mà giáo viên cung cấp cho trẻ.
VD: Cho trẻ khám phá mắt tơi đó sử dụng câu đố:
Cùng ngủ, cùng thức
Hai bạn xinh xinh
Nhìn ra mọi thứ
Nhưng khơng thấy mình?
Hoặc lồng vào bài thơ “ Đơi mắt của em”
Khơng những trẻ đốn ngay được mà trẻ cịn biết rõ đặc điểm của đôi mắt
và tác dụng của mắt một cách cụ thể hơn.
Cho trẻ làm quen “Cái lưỡi” tôi cho trẻ thực hành nếm vị chua, ngọt mặn
của chanh, muối, đường.
Trẻ rất hứng thú, trẻ biết tác dụng của cái lưỡi một cách cụ thể để nếm thử

vị thức ăn giúp cho con người biết được các vị thức ăn sau khi trải nghiệm. Tơi
có thể cho trẻ đọc ln bài thơ “Cái lưỡi”. Lồng ghép, tích hợp, nhẹ nhàng ...Từ
đó trẻ tham gia vào hoạt động “ Khám phá” đạt kết quả cao.
12


*Hoạt động vui chơi: Đặc điểm của trẻ mẫu giáo là “học mà chơi, chơi mà
học”. Vì vậy, trong giờ hoạt động góc tơi cũng lồng ghép văn học vào một cách
nhẹ nhàng. Cho trẻ chơi đóng kịch (Cịn gọi là trị chơi đóng vai theo tác phẩm
văn học). Trị chơi đóng kịch với trẻ mầm non khơng chỉ là một trị chơi mà cịn
là một hoạt động mang tính nghệ thuật. Yếu tố trò chơi và yếu tố nghệ thuật
được kết hợp chặt chẽ trong q trình trị chơi đóng kịch được diễn ra. Khi tham
gia đóng kịch, trẻ được chơi một cách tự nguyện, trẻ được tự do lựa chọn cách
thể hiện vai mà mình đóng. Trong suốt cuộc chơi trẻ sẽ cảm thấy thích thú thoải
mái, khơng bị gị ép.
* Ví dụ: Như tác phẩm quen thuộc “Cáo thỏ và gà trống; chú Vịt xám;
Bác Gấu Đen và hai chú Thỏ” Thơng qua đó trẻ được làm giàu kiến thức về thế
giới động vật. Trẻ cảm nhận được mối quan hệ của con người trong gia đình và
xã hội. Đặc biệt giúp trẻ phát triển về ngôn ngữ. Hơn nữa, qua việc nhập vai vào
(nhân vật) trẻ được trải nghiệm những tình cảm tốt đẹp, những kiểu xử lý khơn
ngoan để mà học làm người...Trị chơi đóng kịch là một hoạt động có sức lơi
cuốn mạnh mẽ đối với trẻ ở trường mầm non, nó góp phần vào việc phát huy
tính tích cực, sáng tạo và rèn luyện khả năng biểu cảm của trẻ.
*Cho trẻ làm quen văn học ở mọi lúc, mọi nơi, trong các hoạt động hằng
ngày của trẻ.
Đây là một trong những biện pháp tốt nhất để nâng cao chất lượng học tập
cho trẻ mẫu giáo nói chung và chất lượng hoạt động làm quen văn học cho trẻ
mẫu giáo 3-4 tuổi nói riêng là giúp trẻ có điều kiện học tập mà khơng thấy nhàm
chán. Thơng qua các giờ đón, trả trẻ tơi có thể cho trẻ ơn lại một số bài thơ đã
học hoặc cho trẻ xem một số truyện tranh minh hoạ như: truyện “Hoa mào gà:

Cô bé quàng khăn đỏ ....”Cho trẻ xem phim hoạt hình minh hoạ truyện thơng
qua hoạt động đó giúp trẻ nhớ được nội dung câu truyện mà trẻ đã được học.
Trong giờ hoạt động góc: Trẻ chơi trị chơi cơ giáo tơi thường định hướng
cho trẻ đọc thơ, ca dao, đồng dao...hoặc cho trẻ chơi các trị chơi dân gian.
*Ví dụ:- Cho trẻ đọc bài thơ: “Cô giáo, Thăm nhà nhà...”
- Cho trẻ đọc ca dao: “Công cha như núi Thái Sơn, .....”
13


- Cho trẻ đọc đồng dao: “Đi cầu đi quán, tay đẹp ....”
Tôi thường xuyên quan sát trẻ, ghi chép vào sổ để theo dõi, đánh giá quá
trình phát triển những kĩ năng cần thiết chuẩn bị cho việc đọc, của trẻ nhằm
điều chỉnh các biện pháp giáo dục đối với từng cá nhân trẻ. Để từ đó giúp trẻ
lần lượt được làm quen với các kĩ năng tiền biết đọc thơ, biết nhớ lại nội dung
câu truyện.
5. Giải pháp 5. Phối hợp với phụ huynh
Trong giờ đón trả trẻ tôi luôn chao đổi với phụ huynh về việc học tập của
các con đặc biệt là hoạt động cho trẻ làm quen văn học. Tôi tuyên truyền cho
phụ huynh biết ở lớp con mình học như thế nào, học những gì? Tơi cũng đã dán
ở góc tun truyền về chương trình học của trẻ mục đích là để cho phụ huynh
nắm được lịch học của con. Đặc biệt là hoạt động cho trẻ làm quen văn học,
những hôm nào học thơ phụ huynh về dạy thêm con để cho trẻ thuộc cịn truyện
phụ huynh có thể kể cho trẻ nghe lại nhiều lần giúp trẻ nhớ được nội dung câu
truyện. Phụ huynh ở nhà cùng xem chuyện tranh với trẻ, tạo cho trẻ hứng thú khi
được nghe kể chuyện.

Cô trao đổi với phụ huynh của lớp
14

Tôi thường xuyên kêu gọi phụ huynh hỗ trợ nguyên vật liệu sẵn có ở địa
phương để làm ra nhiều đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động cho trẻ làm
quen văn học và góp một phần kinh phí để mua sắm thêm đồ dùng đồ chơi nhằm
phục vụ hoạt động học và chơi của trẻ.
Thường xuyên trao đổi với phụ huynh về việc học tập của trẻ ở trường.
Phối hợp với phụ huynh dạy thêm cho trẻ ở nhà để việc đọc thơ của trẻ được dễ
hiểu và nhanh thuộc hơn
Tôi đã thực hiện việc trao đổi với phụ huynh một cách thường xuyên
trong suốt năm học, đặc biệt tôi đã phối hợp chặt chẽ với phụ huynh trong việc
dạy trẻ làm quen văn học cả ở lớp và ở nhà. Làm được điều này tôi thấy trẻ lớp
tơi nhận thức nhanh hơn, tốt hơn, giáo viên thì khơng q vất vả trong q trình
dạy trẻ cịn phụ huynh thì có trách nhiệm hơn trong việc học của con em mình.
III. Kết quả thực tiễn
1.Khả năng áp dụng của biện pháp
Đây là những giải pháp mà tôi đã áp dụng thành công tại lớp mẫu giáo 3-4
tuổi A3 trường Mầm non Hồng An– Hiệp Hịa – Bắc giang. Giải pháp này rất
dễ áp dụng nên đã được nhân rộng trong phạm vi tồn trường. Nó có khả năng
áp dụng rộng hơn trong phạm vi toàn huyện.
2.Hiệu quả lợi ích thu được của biện pháp
Sau một năm sử dụng các biện pháp trên, tôi nhận thấy chất lượng của
hoạt động dạy trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi làm quen với văn học đã có nhiều chuyển
biến đáng kể, đến nay tôi đã đạt được một số kết quả cụ thể như sau:
- Đối với giáo viên:
+ Nắm vững nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức đổi mới của hoạt
động cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi làm quen với văn học.
+ Được trau dồi về kiến thức và nghệ thuật dạy trẻ.
- Đối với trẻ:
- Sau khi sử dụng các biện pháp trên vào quá trình dạy trẻ làm quen với
văn học, tôi nhận thấy tỷ lệ % trên trẻ cuối năm đã tăng lên rõ rệt so với kết quả
khảo sát đầu năm. Cụ thể như sau:

15


Nội dung
- Trẻ hứng thú tham gia hoạt
động LQVH
- Trẻ thuộc thơ và đọc thơ diễn
cảm
- Trẻ hiểu nội dung câu chuyện

Đầu năm
Số trẻ
Tỷ lệ

Cuối năm
Số trẻ Tỷ lệ

25/33

76%

32/33

97%

20/33

61%

31/33

94

19/33

57,5

30/33

90,9

Ghi
chú
Tăng
21%
Tăng
33%
Tăng
33,4

- Đối với phụ huynh:
+ Hiểu được tầm quan trọng của hoạt động dạy trẻ làm quen với văn học
trong trường mầm non.
+ Có ý thức hơn trong việc phối hợp dạy con ở nhà.
+ Tạo mọi điều kiện thuận lợi để giúp giáo viên hoàn thành nhiệm vụ.
IV. Kết luận
1.Kết luận chung
Qua quá trình nghiên cứu đề tài và qua quá trình dạy trẻ tơi thấy việc cho
trẻ làm quen với văn học cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi thông qua các hoạt động ở
trường mầm non là một vấn đề hết sức quan trọng và cần thiết trong quá trình

phát triển tồn diện cho trẻ.Vì vậy, mỗi giáo viên chúng ta khơng chỉ dạy trẻ trên
tiết học mà cịn phải dạy trẻ ở mọi nơi, mọi lúc. Để làm được việc này đòi hỏi
chúng ta phải thường xuyên bồi dưỡng, trau dồi, nâng cao kiến thức về chuyên
môn nghiệp vụ cho bản thân để đáp ứng được nhu cầu học hỏi của trẻ và yêu cầu
ngày càng cao của ngành học và của toàn xã hội.Với đề tài này theo tơi khơng
chỉ áp dụng có hiệu quả ở trường tơi mà cịn có thể áp dụng cho các trường mầm
non trong toàn huyện.
2. Bài học kinh nghiệm:
Từ vấn đề nêu trên, tôi cũng mạnh dạn rút ra một vài kinh nghiệm nhỏ
như sau:
- Giáo viên phải có trình độ chun mơn vững vàng, phải nhiệt tình, có
tinh thần trách nhiệm cao trong việc dạy trẻ.

16


- Giáo viên nắm chắc phương pháp, tích cực đổi mới hình thức tổ chức
các hoạt động cho trẻ làm quen văn học.
- Giáo viên biết thiết kế và chuẩn bị đồ dùng, thiết bị chu đáo cho các hoạt
động làm quen với văn học.
- Thường xuyên quan tâm, kiểm tra về chất lượng trên trẻ để có biện pháp
bồi dưỡng cho từng trẻ, nhất là trẻ cá biệt.
- Tạo môi trường văn học trong lớp phù hợp, đẹp mắt hấp dẫn đối với trẻ.
- Tạo mọi cơ hội tốt nhất để trẻ được làm quen với môi trường văn học.
- Làm tốt công tác phối hợp với phụ huynh trong việc dạy trẻ làm quen
văn học
Trên đây là biện pháp tôi đưa ra nhằm nâng cao chất lượng dạy trẻ mẵu
giáo 3-4 tuổi làm quen với văn học.Vì điều kiện thời gian có hạn và kinh nghiệm
thực tiễn của bản thân chưa nhiều nên biện pháp này vẫn còn nhiều hạn chế.
Kính mong được sự đóng góp của Hội đồng khoa học các cấp để biện pháp này

của tôi được hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Hoàng An, ngày 14 tháng 10 năm 2021
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG

Người viết

Nguyễn Thị Thúy

17