SKKN Một số kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học...

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HĨA

PHỊNG GD&ĐT NHƯ THANH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO
SINH HOẠT TỔ CHUYÊN MÔN THEO NGHIÊN CỨU BÀI
HỌC NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC Ở TRƯỜNG
THCS HẢI LONG, HUYỆN NHƯ THANH

Người thực hiện: Vũ Tuấn Hoan
Chức vụ: Phó Hiệu trưởng
Đơn vị cơng tác: Trường THCS Hải Long
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý

THANH HÓA NĂM 2017

SangKienKinhNghiem.net


MỤC LỤC
Nội dung

TT

Trang

1
1.1

Mở đầu
Lí do chọn đề tài

1
1

1.2

Mục đích nghiên cứu

2

1.3

Đối tượng nghiên cứu

2

1.4

Phương pháp nghiên cứu

2

2

Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

2

2.1

Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm

2

2.1.1
2.1.2

Vị trí và vai trị, chức năng của tổ chun mơn
Nhiệm vụ của tổ chuyên môn

2
3

2.1.3

Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng hoạt động TCM.

3

2.1.4

Vai trò của TTCM trong quản lý hoạt động dạy học ở …

4

2.1.5

Mục đích yêu cầu sinh hoạt TCM theo hướng NCBH

5

2.1.6

Mối quan hệ giữa TCM với CBQL và các cơ cấu tổ chức …

5

2.2

Thực trạng sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học ở
trường THCS Hải Long trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm

6

2.3

Những giải pháp chỉ đạo thực hiện đổi mới sinh hoạt tổ
chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học

8

2.3.1

Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng thơng qua TCM

8

2.3.2

Nâng cao năng lực chuyên môn của đội ngũ giáo viên trong…

9

2.3.3

Phát huy vai trò “người đứng đầu” của TTCM cùng với …

11

2.3.4

Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra đối với việc thực hiện đổi mới
hình thức SHCM theo NCBH
Tăng cường cơng tác XHH giáo dục, bổ sung CSVC…

11

14

2.4

Tạo sự gắn kết giữa các tổ chun mơn, xây dựng phong cách
văn hóa ứng xử trong nhà trường
Hiệu quả của SKKN đối với hoạt động giáo dục của đơn vị

3

Kết luận, kiến nghị

17

3.1

Kết luận

17

3.2

Kiến nghị

18

2.3.5
2.3.6

13

15

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1
SangKienKinhNghiem.net


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
TT
1

2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30

Từ, cụm từ viết đầy đủ
Bồi dưỡng thường xuyên
Ban giám hiệu
Cán bộ giáo viên
Cán bộ nhân viên
Cha mẹ học sinh
Công nghệ thông tin
Cơ sở vật chất
Cán bộ quản lý
Đồ dùng dạy học
Giáo dục và đào tạo
Giáo viên chủ nhiệm
Hoạt động chun mơn
Học kì I
Nghiên cứu bài học
Kiểm tra đánh giá
Khoa học kỹ thuật
Khoa học Tự nhiên
Khoa học Xã hội
Kiến thức liên môn
Sinh hoạt tổ chuyên mơn
Sáng kiến kinh nghiệm
Phương pháp dạy học
Phân phối chương trình
Phương pháp giáo dục
Tổ chuyên môn
Thiết bị dạy học
Trung học cơ sở
Trung học phổ thông
Tổ trưởng chuyên môn

Trung tâm giáo dục thường xuyên

Viết tắt
BDTX
BGH
CBGV
CBNV
CMHS
CNTT
CSVC
CBQL
ĐDDH
GD&ĐT
GVCN
HĐCM
HKI
NCBH
KTĐG
KHKT
KHTN
KHXH
KTLM
SHTCM
SKKN
PPDH
PPCT
PPGD
TCM
TBDH
THCS

THPT
TTCM
TTGDTX

2
SangKienKinhNghiem.net


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
Tổ chun mơn là một bộ phận cấu thành của trường trung học cơ sở và các
nhà trường phổ thơng nói chung. Các tổ, nhóm chun mơn có mối quan hệ hợp
tác với nhau, phối hợp các biện pháp nghiệp vụ khác và các tổ chức đoàn thể
trong nhà trường thực hiện nhiệm vụ của tổ và các nhiệm vụ khác trong chiến
lược phát triển nhà trường để đưa nhà trường đạt được các mục tiêu đã đề ra. Tổ
chuyên môn (TCM) là nơi trực tiếp triển khai các mặt hoạt động của nhà trường,
trong đó trọng tâm là hoạt động giáo dục và dạy học.
TCM là đơn vị cơ sở trực tiếp nhất đối với các hoạt động của giáo viên, là
nền tảng để tổ chức và triển khai thực hiện các hoạt động chuyên môn (HĐCM)
một cách cụ thể và hiệu quả. TCM có vai trị quan trọng trong q trình thực hiện
đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) và kiểm tra đánh giá (KTĐG), là “trung
tâm” bồi dưỡng giáo viên nhằm giúp giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn nói
chung và thực hiện tốt việc đổi mới PPDH và KTĐG nói riêng. Đồng thời, TCM
là nơi quản lý trực tiếp bồi dưỡng giáo viên về nhận thức, chuyên môn nghiệp vụ;
phát hiện ra những điểm mạnh, điểm yếu, thuận lợi và khó khăn của từng giáo
viên trong q trình giảng dạy và giáo dục. Là một bộ phận chủ yếu, giữ vai trị
quyết định trong cơng tác bồi dưỡng nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ cho
giáo viên. Chỉ có ở TCM, giáo viên mới có điều kiện trực tiếp và thuận lợi nhất để
rèn luyện và từng bước nâng cao trình độ tay nghề của mình. Bởi vì, sinh hoạt tổ
chun mơn (SHTCM) có tính tổ chức, chủ động và mang tính tập thể cao.

SHTCM là nơi thực hiện các hoạt động chia sẻ với đồng nghiệp về chuyên môn,
là môi trường tốt nhất cho những giáo viên còn hạn chế về năng lực, chưa nhiều
kinh nghiệm được học hỏi, nâng cao trình độ nghiệp vụ cho bản thân. Tuy nhiên,
hiện nay ở nhiều nhà trường – trong đó có trường THCS Hải Long TCM thơng
thường là tập trung vào việc xây dựng kế hoạch, quy định chế độ sinh hoạt, duyệt
giáo án, tổ chức dự giờ kỳ hội giảng, tiến hành các hoạt động kiểm tra – đánh
giá…nhìn chung nặng về thủ tục hành chính mà chưa thực sự chú trọng đến phát
huy hiệu quả của TCM.
Là phó Hiệu trưởng nhà trường, quản lý tại một đơn vị trường học luôn được
đánh giá cao về chất lượng và hiệu quả giáo dục trong những năm qua (trường
được công nhận đạt chuẩn Quốc gia và Thư viện xuất sắc năm 2016). Trong điều
kiện đòi hỏi cấp thiết của việc đổi mới giáo dục hiện nay; thì yêu cầu “Đổi mới
công tác quản lý”, đổi mới PPDH và KTĐG phải được tiến hành thường xuyên,
liên tục. Trong đó, việc nâng cao nhận thức, yêu cầu đòi hỏi cao về kỹ năng,
nghiệp vụ của giáo viên là yếu tố then chốt của quá trình đổi mới giáo dục. Như
giáo sư Hồng Tụy từng nói: “Vai trị quyết định đối với chất lượng giáo dục vẫn
thuộc về các yếu tố liên quan trực tiếp tới người thầy” [5]. Vậy làm thế nào để
người thầy cảm thấy tự thân mình phải luôn đổi mới để đáp ứng với sự phát triển
của giáo dục? Trăn trở về lương tâm nghề nghiệp, trách nhiệm với nghề vì các thế
hệ học trị! Đó là khi người cán bộ quản lý (CBQL), người lãnh đạo phải tạo được
một mơi trường lao động tốt, ở đó mọi người cảm thấy phấn chấn hăng say, có
3
SangKienKinhNghiem.net


nhu cầu đóng góp sức mình cho tập thể. Nhưng tạo dựng bằng cách nào? Trong
khi CBQL không thể tự làm tất cả mọi việc, thì hãy phát huy hiệu quả từ những
cánh tay vươn dài, đó là các tổ trưởng chun mơn – những người trực tiếp giúp
phó Hiệu trưởng, Hiệu trưởng thực hiện công việc quản lý.
Mặt khác, mục tiêu quan trọng của các hoạt động giáo dục trong nhà trường

chính là nhằm phục vụ tốt cho nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động
dạy học. Trong giai đoạn hiện nay thì việc nâng cao chất lượng dạy học là một
yêu cầu bức thiết của xã hội. Vấn đề không chỉ dừng lại ở việc dạy của thầy hay
việc học của trò mà đòi hỏi sự hợp tác của cả một tập thể sư phạm, sự tương tác
hài hịa giữa thầy và trị trong q trình lên lớp. Như vậy khơng khó để thấy rằng
SHCM trong nhà trường là một trong những khâu quan trọng đến việc nâng cao
hiệu quả của chất lượng dạy học. Để thực sự có những buổi SHCM có chất
lượng: khơng chỉ phát triển năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên, thúc
đẩy việc đổi mới PPDH mà còn hướng tới người học với một tâm thế chủ động,
thực sự “lấy học sinh làm trung tâm” của sự phát triển thì việc đổi mới SHCM
theo NCBH là một giải pháp hữu hiệu để giải quyết vấn đề này.
Đó là lí do tôi lựa chọn đề tài này - đề tài: “Một số kinh nghiệm trong
công tác chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học
nhằm nâng cao hiệu quả dạy học ở trường THCS Hải Long, huyện Như
Thanh”
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Đề xuất các biện pháp quản lý trong việc chỉ đạo thực hiện hoạt động sinh
hoạt TCM theo hướng nghiên cứu bài học nhằm nâng cao hiệu quả dạy học ở
trường THCS Hải Long, huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Cơng tác chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu lý luận: Phân tích nghiên cứu các tài liệu có liên quan
Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra khảo sát thực tế, thống kê và
xử lí số liệu, tổng kết kinh nghiệm…
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm:
2.1.1. Vị trí và vai trị, chức năng của tổ chun mơn
Thơng tư số 12/2011TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ
GD&ĐT về việc ban hành Điều lệ trường trung học, phổ thơng có nhiều cấp học

quy định tại Điều 16 – quy định về Tổ chun mơn: Hiệu trưởng, các phó Hiệu
trưởng, giáo viên, viên chức làm công tác thư viện, thiết bị giáo dục, cán bộ làm
công tác tư vấn cho học sinh của trường trung học được tổ chức thành TCM theo
môn học, nhóm mơn học hoặc các hoạt động ở từng cấp học THCS, THPT. Mỗi
TCM có một tổ trưởng, từ 1 đến 2 tổ phó chịu sự quản lý chỉ đạo của Hiệu
trưởng, do Hiệu trưởng bổ nhiệm trên cơ sở giới thiệu của TCM và giao nhiệm
vụ vào đầu năm học... [1]. Như vậy, theo quy định của Điều lệ, có thể hiểu:
TCM là một bộ phận của nhà trường, gồm một nhóm giáo viên cùng giảng dạy
4
SangKienKinhNghiem.net


về một mơn học hay nhóm mơn học hay một nhóm viên chức làm cơng tác thư
viện, thiết bị giáo dục, tư vấn học đường…được tổ chức lại để cùng nhau thực
hiện các nhiệm vụ theo quy định tại Điều 16 của Điều lệ nhà trường. Ngồi ra,
TCM cũng chính là nơi trực tiếp triển khai các mặt hoạt động của nhà trường
trong đó trọng tâm là hoạt động giáo dục và dạy học. TCM giữ vai trò là đầu mối
quản lý mà CBQL nhất thiết phải tập trung dựa vào để quản lý nhà trường trên
nhiều phương diện, nhưng cơ bản nhất là hoạt động giáo dục, dạy học và hoạt
động sư phạm của giáo viên. Đặc biệt, TCM cũng là nơi tập hợp, đồn kết, tìm
hiểu nắm vững tâm tư tình cảm và những khó khăn trong đời sống của các giáo
viên trong tổ, giúp đỡ giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ.
2.1.2. Nhiệm vụ của tổ chuyên môn (TCM)
Theo quy định tại khoản 2 Điều 16, Điều lệ trường trung học, TCM có các
nhiệm vụ chính sau:
Xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch chung của tổ.
Hướng dẫn xây dựng và quản lý kế hoạch cá nhân của tổ viên theo kế hoạch
dạy học, phân phối chương trình và các hoạt động giáo dục khác của nhà trường.
Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn và nghiệp vụ cho giáo viên thuộc tổ quản lý.
Tham gia đánh giá, xếp loại các thành viên của tổ theo Chuẩn nghề nghiệp

giáo viên trung học và quy định khác hiện hành.
Giới thiệu nguồn tổ trưởng, tổ phó.
Đề xuất khen thưởng, kỷ luật đối với giáo viên.
TCM sinh hoạt 2 lần/tháng và có thể họp đột xuất theo u cầu cơng việc
hay khi CBQL yêu cầu…[1].
2.1.3. Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng hoạt động TCM.
Theo thông tư số 12/2009/TT-BGDĐT, ngày 12/5/2009 về việc ban hành
Quy định tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục trường THCS và Quy định về
tiêu chuẩn đánh giá chất lượng trưởng THPT ban hành kèm theo Quyết định số
80/2008/QĐ-BGDĐT ngày 30/12/2008 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, TCM của
nhà trường được đánh giá hoàn thành các nhiệm vụ theo quy định, nếu:
a) Có kế hoạch cơng tác và hoàn thành các nhiệm vụ theo quy định tại Điều
lệ trường trung học. Được đánh giá qua các minh chứng: Có kế hoạch hoạt động
chung của tổ theo tuần, tháng, học kỳ và cả năm học nhằm thực hiện chương
trình, kế hoạch dạy học và các hoạt động khác; Kế hoạch cụ thể dạy chuyên đề, tự
chọn, dạy ôn thi tốt nghiệp, dạy bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu
kém; Kế hoạch cụ thể về sử dụng ĐDDH, TBDH đúng, đủ theo các tiết trong
phân phối chương trình; văn bản của lãnh đạo nhà trường về việc nhận xét thực
hiện các nhiệm vụ năm học của TCM với các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ
trường trung học; so sánh những hoạt động của TCM với các nhiệm vụ do lãnh
đạo nhà trường giao.
b) Sinh hoạt ít nhất 2 tuần một lần về hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ và các
hoạt động giáo dục khác: Minh chứng là các biên bản SHCM của tổ hoặc nhóm
chuyên môn; Sổ nhật ký hoặc biên bản đánh giá chất lượng về hiệu quả hoạt động của

5
SangKienKinhNghiem.net


các thành viên trong tổ; Biên bản đánh giá, xếp loại giáo viên; Các thông tin minh

chứng khác liên quan đến chỉ số. Chú ý đánh giá chất lượng của các buổi SHCM.
c) Hằng tháng, rà soát, đánh giá việc thực hiện các nhiệm vụ được phân
công: Minh chứng là các biên bản rà soát, đánh giá để cải tiến các biện pháp
thực hiện nhiệm vụ được giao của TCM, biên bản chỉnh sửa, bổ sung các nội
dung mới, các biện pháp mới vào kế hoạch. Chú ý đánh giá các hoạt động cải
tiến, điều chỉnh tăng hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của tổ…[2].
2.1.4. Vai trò của tổ trưởng chuyên môn trong quản lý hoạt động dạy học ở
trường THCS
TTCM là người đứng đầu TCM, do Hiệu trưởng bổ nhiệm, chịu trách nhiệm
trước CBQL về phân phối nguồn lực của tổ, hướng dẫn, điều hành việc thực hiện
các nhiệm vụ của TCM theo quy định, góp phần đưa nhà trường đạt đến các mục
tiêu kế hoạch. Sau khi có quyết định bổ nhiệm (vào đầu năm học) của Hiệu
trưởng, TTCM là người chịu trách nhiệm cao nhất về chất lượng giảng dạy và lao
động sư phạm của giáo viên trong phạm vi các môn học của TCM được phân
công đảm trách.
Nhiệm vụ của người TTCM đã được quy định rõ tại Điều 16 Điều lệ trường
trung học, trong đó cần nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm là:
Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên: Từ việc xây dựng kế hoạch
chung của tổ theo tuần, tháng, học kỳ và cả năm học nhằm thực hiện chương
trình, kế hoạch dạy học và các hoạt động giáo dục khác theo phân phối chương
trình mơn học của Bộ GD&ĐT và kế hoạch năm học của nhà trường. Xây dựng
kế hoạch cụ thể dạy chuyên đề, tự chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi, phục đạo học
sinh yếu kém. Xây dựng kế hoạch cụ thể về sử dụng ĐDDH, TBDH đúng, đủ
theo các tiết trong PPCT; soạn giáo án theo PPCT, chuẩn kiến thức kỹ năng và
sách giáo khoa (SGK), thảo luận các bài soạn khó; tổ chức nghiên cứu khoa học
viết SKKN về nâng cao chất lượng dạy học, đổi mới PPDH, KTĐG, phát hiện
và bồi dưỡng học sinh giỏi, hướng dẫn học sinh nghiên cứu KHKT…Tổ chức
bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên, BDTX. Điều hành hoạt động
của tổ; quản lý kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên; dự
giờ giáo viên trong tổ theo quy định và các hoạt động khác...[1]. Điều này đòi

hỏi TTCM phải nắm thật rõ về tổ viên của mình, những ưu nhược điểm trong
quá trình thực hiện nhiệm vụ để có sự đánh giá chính xác, khách quan.
Quản lý học tập của học sinh: Nắm được kết quả học tập của học sinh thuộc
bộ mơn quản lý để có biện pháp nâng cao chất lượng dạy học, giáo dục. Đề xuất,
xây dựng kế hoạch, tổ chức các hoạt động nội, ngoại khóa cho học sinh để thực
hiện mục tiêu giáo dục.
Quản lý cơ sở vật chất của TCM.
Các hoạt động khác (theo sự phân công của Hiệu trưởng)...[1].
Như vậy, nhiệm vụ của TTCM rất đa dạng, phong phú và nhiều cơng việc,
khơng ít những khó khăn. Các loại cơng việc là sự kết hợp giữa chuyên môn với
công tác quản lý. Tổ trưởng vừa có trách nhiệm với thành viên trong tổ, vừa có
trách nhiệm với lãnh đạo trường.
6
SangKienKinhNghiem.net


2.1.5. Mục đích yêu cầu sinh hoạt TCM theo hướng nghiên cứu bài học.
Tại công văn số 5555/BGDĐT-GDTrH ngày 8/10/2014 về việc hướng dẫn
SHCM về đổi mới PPDH và KTĐG; tổ chức và quản lý các hoạt động chuyên
môn của trường trung học/trung tâm giáo dục thường xuyên qua mạng, đã chỉ rõ:
Mục đích:
Nâng cao chất lượng SHCM trong trường trung học và trung tâm GDTX, tập
trung vào thực hiện đổi mới PPDH và KTĐG theo định hướng phát triển năng lực
học sinh.
Giúp cho CBQL, giáo viên bước đầu biết chủ động lựa chọn nội dung để
xây dựng chuyên đề dạy học trong mỗi môn học và các chuyên đề tích hợp, liên
mơn phù hợp với việc tổ chức hoạt động học tích cực, tự lực, sáng tạo của học
sinh; sử dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực để xây dựng tiến
trình dạy học theo chun đề nhằm phát triển năng lực và phẩm chất của học
sinh; làm quen với hình thức tập huấn, bồi dưỡng, học tập và SHCM qua mạng.

Thống nhất phương thức tổ chức và quản lý các hoạt động chuyên môn của
trường trung học/ TTGDTX qua mạng, tạo tiền đề tích cực cho việc triển khai thực
hiện đổi mới chương trình và sách giáo khoa giáo dục phổ thông sau năm 2015…[3].
Yêu cầu:
Việc xây dựng các chuyên đề dạy học trong mỗi mơn học, các chun đề
tích hợp, liên mơn và kế hoạch dạy học bộ mơn phải nhằm góp phần thực hiện
mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thơng, phù hợp với điều kiện thực tế của
nhà trường, địa phương và khả năng học tập của học sinh; kế hoạch dạy học của
tổ/nhóm chun mơn, giáo viên phải được lãnh đạo nhà trường phê duyệt trước
khi thực hiện và là căn cứ để thanh tra, kiểm tra;
Việc sinh hoạt tổ/nhóm chuyên môn trong trường trung học và TTGDTX, tổ
chức và quản lý các hoạt động chuyên môn trên mạng phải được thực hiện nghiêm
túc, mang lại hiệu quả thiết thực. Mỗi giáo viên có một tài khoản để tham gia các
khóa tập huấn, bồi dưỡng và sinh hoạt chun mơn qua mạng. Mỗi tổ/nhóm
chun mơn trong trường học và TTGDTX phải xây dựng tối thiểu 02 chuyên đề
dạy học/học kỳ; tổ chức dạy thử nghiệm để dự giờ, phân tích, rút kinh nghiệm và
nộp kết quả qua diễn đàn trên mạng…[3]. Qua mục đích u cầu trên, có thể thấy
việc đổi mới sinh hoạt TCM theo hướng NCBH là một hoạt động thiết thực, bổ ích
đối với mỗi giáo viên; là hoạt động cần thiết để nâng cao chất lượng và hiệu quả
giáo dục đối mỗi nhà trường.
2.1.6. Mối quan hệ giữa TCM với CBQL và các cơ cấu tổ chức khác trong nhà trường
TCM là cầu nối giữa CBQL và giáo viên trong tổ về thông tin 2 chiều nhằm
mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng giáo dục. CBQL có thơng tin để đánh
giá chính xác giáo viên, trình độ chun mơn, nghiệp vụ của họ từ đó phân cơng
giáo viên hợp lý, đạt hiệu quả tốt; chuyển tải cho giáo viên trong tổ các chỉ đạo
chuyên mơn của phó Hiệu trưởng, Hiệu trưởng và cơ quan quản lý cấp trên. Tổ
chức thực hiện chỉ đạo chuyên mơn của phó Hiệu trưởng, Hiệu trưởng và cơ quan
quản lý cấp trên về các HĐDH, giáo dục: Thực hiện kế hoạch, chương trình giáo

7

SangKienKinhNghiem.net


dục, chuẩn kiến thức kĩ năng, đổi mới PPDH, đổi mới KTĐG…qua các hoạt động
cụ thể như bồi dưỡng giáo viên, học sinh, dự giờ, thăm lớp…
Đối với công tác quản lý học sinh: Các thành viên trong TCM cũng thực hiện
công tác chủ nhiệm. Mối quan hệ này sẽ giúp giáo viên trao đổi chuyên môn và
trao đổi về công tác quản lý học sinh, hiểu rõ hơn học sinh, từ đó góp phần vào
cơng tác giáo dục tồn diện học sinh và như vậy sẽ giúp công tác giảng dạy đạt kết
quả tốt hơn.
Đối với Chi bộ Đảng, Cơng đồn, Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh,
Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh: Trong TCM có các thành viên là Đảng
viên sẽ góp phần truyền đạt chủ trương, nghị quyết của chi bộ Đảng đến TCM kịp
thời, chính xác hơn. Các tổ viên là Đảng viên sẽ gương mẫu, thúc đẩy các thành
viên khác thực hiện nhiệm vụ tốt hơn. TCM cũng hỗ trợ hoạt động của Cơng
đồn, Đồn Thanh niên và Đội Thiếu niên Tiền phong bằng cách truyền đạt các
chủ trương của các tổ chức, đoàn thể này để phối hợp chặt chẽ và từ đó góp phần
giáo dục tồn diện học sinh, thực hiện kế hoạch nhà trường và thực hiện được
mục tiêu giáo dục đề ra.
Có thể khẳng định: TCM khơng thể hoạt động độc lập mà có quan hệ chặt
chẽ với các tổ chức khác trong nhà trường. Đây là các mối quan hệ hữu cơ, đan
xen, chi phối lẫn nhau; nếu được thực hiện tốt, chặt chẽ, đồng bộ thì chắc chắn
hoạt động của TCM sẽ đạt hiệu quả tốt nhất.
2.2. Thực trạng sinh hoạt TCM ở trường THCS Hải Long, huyện Như Thanh
trước khi áp dụng SKKN
2.2.1. Đặc điểm tình hình nhà trường:
Thuận lợi:
Trường THCS Hải Long nằm giáp danh với khu vực trung tâm của huyện Như
Thanh, là địa phương có điều kiện thuận lợi so với cả các xã khác trong huyện.
Nhà trường có đội ngũ giáo viên trẻ, vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ,

tâm huyết với nghề. 100% cán bộ giáo viên, nhân viên đạt trình độ chuẩn (85%
đạt trình độ trên chuẩn) được biên chế thành 02 tổ chuyên môn (tổ KHTN, tổ
KHXH) và 01 tổ văn phòng.
Năm 2016 trường THCS Hải Long được công nhận trường đạt chuẩn Quốc
gia và Thư viện đạt xuất sắc. Đây là điều kiện cơ bản đáp ứng được yêu cầu đổi
mới phương pháp, ứng dụng công nghệ thơng tin trong dạy học.
Học sinh nhà trường ngồi các em thuộc đối tượng trong vùng tuyển sinh,
còn thu hút được nhiều học sinh từ các xã lân cận.
Khó khăn:
30% học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số, thường ít chủ động, kỹ
năng hợp tác và làm việc nhóm cịn hạn chế. 20% học sinh có hồn cảnh đặc
biệt và bố mẹ đi làm ăn xa phải ở nhờ ông bà nên công tác quản lý học sinh gặp
nhiều khó khăn đã ảnh hưởng đến việc nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục
của trường.
Việc xây dựng các chuyên đề dạy học chưa được quan tâm, công tác dự giờ,

8
SangKienKinhNghiem.net


đánh giá xếp loại giờ dạy vẫn chủ yếu nặng về đánh giá xếp loại giáo viên…Đó
chính là rào cản lớn cho việc thực hiện vấn đề Đổi mới SHCM theo NCBH.
2.2.2. Việc sinh hoạt của TCM ở trường THCS Hải Long, những hạn chế
của việc SHCM theo phương pháp truyền thống:
Cũng như các nhà trường nói chung, sinh hoạt TCM của trường THCS Hải
Long tuân thủ theo quy định: 2 lần/tháng để nhằm mục đích giải quyết các vấn
đề hành chính. Tổ trưởng là người điều hành các tổ viên hoàn thành các thao tác
lặp đi lặp lại như: Đánh giá nhận xét quá trình hoạt động trong các tuần, triển
khai một số công việc mới trong thời gian tới. Nếu chuẩn bị có Hội giảng hay
tập huấn chuyên đề thì tập trung vào bàn bạc góp ý xoay quanh tiết dạy đó. Các

buổi sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn nhằm bồi dưỡng kiến thức, nghiệp vụ và
đặc biệt là chỉnh đốn lại năng lực sư phạm cho giáo viên theo chuẩn nghề
nghiệp. Đối với những bộ mơn có ít giáo viên thì việc tham gia SHCM trong tổ
chỉ là nắm bắt kế hoạch thực hiện thời gian tới chứ không thể trao đổi những vấn
đề vướng mắc trong chuyên môn. Các hoạt động dự giờ, thăm lớp, đánh giá
nhận xét vẫn diễn ra đều đặn và nghiêm túc nhưng chủ yếu là đánh giá những
điểm đạt, chưa đạt của giáo viên như: Hệ thống câu hỏi phát vấn học sinh phù
hợp chưa, so với mục đích yêu cầu của tiết dạy đạt như thế nào chứ tuyệt nhiên
chưa quan tâm đến việc học sinh thực sự nắm bắt được gì; các em chưa hiểu chỗ
nào và vì sao các em chưa hiểu thấu đáo vấn đề đặt ra trong bài học? Nghĩa là
chúng ta mới chỉ quan tâm đến người dạy chứ chưa thực sự quan tâm đến người
học. Ngay cả khi chuẩn bị cho giờ thao giảng, thi giáo viên giỏi…giáo viên cũng
chỉ đi theo một khung chương trình sẵn có, phản ánh trung thành kiến thức trong
SGK chứ rất ít khi quan tâm đến tầm đón nhận của học sinh; người thầy chỉ
quan tâm đến việc “truyền tải”, phơ diễn kiến thức vì sợ bị đánh giá thiếu năng
lực! Vì vậy giờ dạy mang tính chất “nhồi nhét” kiến thức, dẫn đến học sinh “khó
tiêu” gây cảm giác nhàm chán đơn điệu. Nhất là trong tiết thao giảng, tiết dạy
minh họa, giáo viên thường ít quan tâm đến học sinh yếu kém, sợ các em làm
ảnh hưởng đến tiết dạy, sợ “cháy giáo án”…Hơn nữa trong quá trình đánh giá,
người dự giờ do chỉ chăm chăm vào giáo viên nên mọi ý kiến mổ xẻ đều hướng
vào người dạy mà bỏ qn người học. Chính vì thế mà kết quả học tập của học
sinh ít được cải thiện, nhất là các đối tượng yếu kém vì luôn bị “bỏ rơi”. Khoảng
cách giữa học sinh khá giỏi và học sinh yếu kém ngày càng xa, học sinh yếu
càng tự ti, chán học, cá biệt có em đã chán chường và dẫn đến bỏ học. Vì vậy,
phải đổi mới sinh hoạt TCM, đổi mới PPDH, KTĐG là một nhu cầu tất yếu để
đổi mới giáo dục theo hướng tích cực “Lấy học sinh làm trung tâm” – SHCM
hướng vào NCBH.
2.2.3. Bảng thống kê số liệu năm học 2015-2016:
- Học sinh:
Hạnh kiểm khối 7, 8, 9

Loại tốt
Loại Khá
Loại TB
Loại Yếu
TS học
Năm học
sinh
SL %
SL
%
SL
%
SL %
2015-2016 162
121 74.7 40
24.7
1
0.6 0
0.00
9
SangKienKinhNghiem.net


Học lực khối 7, 8, 9
Năm học

TS học Loại Giỏi
sinh
SL
%

2015-2016 162

11

6.8

Loại Khá
SL

57

%

Loại TB

Loại Yếu

SL

SL

35.2 91

%

56.2 1

%

0.6

Loại
Kém
SL %

2

1.2

Đánh giá, xếp loại học sinh mơ hình trường học mới (VNEN) khối 6
Năng lực
Số lớp Tổng
trường
số
Còn hạn
Đạt
học
HS
chế
TT Khối
mới THM SL %
SL
%
1 Khối 6
2
54
36 66.7 18 33.3

Phẩm chất

Cần rèn
Đạt
luyện thêm
SL
%
SL
%
36 66.7 18 33.3

Học sinh đạt giải HSG cấp huyện các mơn văn hóa: 02
Học sinh đạt giải cấp tỉnh: 0
- Giáo viên:
Số tiết
Xếp loại giờ dạy
TT
TCM thao
Loại giỏi
Loại Khá
Loại TB
giảng
SL
%
SL
%
SL
%
1
KHTN 20
14
70.0 6

30.0 0
0
2
KHXH 18
14
77.8 4
22.2 0
0
28
73.7 10
26.3 0
0
Tổng cộng
38

Loại Yếu
SL
%
0
0
0
0
0
0

GV đạt giải trong cuộc thi vận dụng KTLM và Dạy học tích hợp: 0
SKKN được xếp loại cấp huyện: 02; Cấp tỉnh: 0
2.3. Những giải pháp chỉ đạo thực hiện đổi mới sinh hoạt TCM theo hướng
NCBH ở trường THCS Hải Long
2.3.1. Tăng cường cơng tác giáo dục chính trị tư tưởng cho giáo viên thông qua hoạt

động của TCM, triển khai học tập, nghiên cứu, quán triệt các văn bản quy định.
Yêu cầu:
Mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên phải thấu suốt quan điểm, đường lối đổi
mới của Đảng, năm vững các chỉ thị Nghị quyết, các văn bản hướng dẫn của cấp
ủy, của ngành để thực hiện đúng. Chỉ khi đã thông suốt về tư tưởng thì việc đổi
mới giáo dục mới thực sự hiệu quả.
Biện pháp thực hiện:
Quán triệt nghiêm túc chỉ thị 40 của Ban Bí thư về “Nâng cao năng lực đội
ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục”
Triển khai sâu rộng Chỉ thị 03/2013 của Bộ chính trị về việc “Tiếp tục học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”
Nghị quyết số 29 về “Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam…”
Các văn bản, công văn của ngành giáo dục: Luật giáo dục, Điều lệ nhà
trường; thông tư 58 ban hành Quy chế đánh giá xếp loại học sinh THCS…Đặc
biệt quan tâm nghiên cứu thực hiện theo công văn số 5555/BGDĐT-GDTr.H
10
SangKienKinhNghiem.net


ngày 8/10/2014 của Bộ GD&ĐT hướng dẫn cụ thể việc đổi mới PPDH và
KTĐG; tổ chức và quản lý các hoạt động chuyên môn của trường trung học qua
mạng. Tất cả các tổ trưởng, giáo viên phải nhận thức rõ SHCM theo NCBH là
một trong các nội dung đổi mới sinh hoạt TCM, ở đó tiết dạy của giáo viên là
cơng trình tập thể; Các bước đổi mới sinh hoạt TCM theo NCBH: chuẩn bị bài
dạy nghiên cứu – tiến hành dạy minh họa và dự giờ - suy ngẫm và thảo luận bài
học – rút kinh nghiệm và vận dụng vào các bài giảng sau. Trong dự giờ phải phá
bỏ những khuôn thước mẫu truyền thống, lấy hành vi học tập của học sinh làm
trung tâm thảo luận, không có một mẫu giáo án chuẩn mà chỉ có giáo án phù
hợp với khả năng của học sinh trong từng lớp; khi dự giờ phải quan tâm đến cả
hoạt động của người dạy và người học để phát hiện và tháo gỡ những khó khăn

mà học sinh gặp phải trong tiếp cận kiến thức. Đặc biệt là khâu đánh giá tiết dạy,
khơng xếp loại khá, giỏi hay trung bình theo những tiêu chí như trước đây, chỉ
đánh khả năng lĩnh hội tri thức của học sinh trong lớp.
Tiếp tục thực hiện Đổi mới cơng tác quản lí, phân cấp trách nhiệm rõ ràng:
Phân việc cụ thể cho các đồng chí là CBQL, phó Hiệu trưởng có trách nhiệm chỉ
đạo trực tiếp từng tổ chuyên môn; lập kế hoạch hoạt động chuyên môn chung từng
tháng, học kỳ và cả năm học; quy định thời gian sinh hoạt định kỳ cho các tổ
chuyên môn.
Người CBQL bằng những cách tiếp cận khác nhau nhưng phải đạt đến vấn đề:
Mỗi giáo viên phải nhận thấy rõ trách nhiệm của mình đối với nghề nghiệp, với học
sinh, đối với đổi mới giáo dục tự thân mình phải tư duy, trăn trở lựa chọn phương
pháp, cách thức dạy học phù hợp nhất để đạt được kết quả là học sinh u thích
mơn học, biết cách tự học, hợp tác trao đổi và tương tác trong giờ học. SHCM phải
thực sự thiết thực để nâng cao chất lượng dạy – học, phục vụ cho yêu cầu cải tiến
PPDH, KTĐG nhằm đem lại hiệu quả thiết thực đối với cả thầy và trò.
2.3.2. Nâng cao năng lực chuyên môn của đội ngũ giáo viên trong giảng dạy
để đáp ứng yêu cầu đổi mới.
Yêu cầu:
Xác định công tác bồi dưỡng giáo viên là nhiệm vụ quan trọng nhất đối với mỗi
nhà trường, nên bản thân tôi luôn xác định: muốn nâng cao chất lượng giáo dục, bên
cạnh việc bồi dưỡng nhận thức tư tưởng thì việc bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ,
bổ sung kiến thức, kỹ năng sư phạm; xây dựng một đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên
môn- tinh thơng nghiệp vụ là chìa khóa thành cơng của sự nghiệp đổi mới giáo dục.
Để việc tự học trở thành một nhu cầu tự thân của mỗi giáo viên thì phải phát huy vai
trị của TCM trong việc triển khai tổ chức học tập cũng như khuyến khích việc áp
dụng kiến thức nội dung học tập vào thực tế giảng dạy của mỗi đồng chí.
Biện pháp thực hiện: Để thực hiện bồi dưỡng hiệu quả cần tập trung vào
một số vấn đề sau:
Nâng cao chất lượng giảng dạy, tích cực đổi mới phương pháp tăng cường
áp dụng kỹ thuật dạy học tích cực vào từng tiết – bài một cách hợp lý. Chú trọng

nội dung tích hợp liên mơn, đưa sơ đồ tư duy vào việc hệ thống hóa kiến thức cơ
bản nhằm phát triển tư duy logic cho học sinh.
11
SangKienKinhNghiem.net


Quan tâm đến tinh thần học tập của học sinh: Ngay từ đầu năm học, bài nhập
môn phải được quan tâm một cách bài bản. Giáo viên phải dành một thời gian
nhất định (dù khơng có trong phân phối chương trình) để giúp học sinh làm quen
với mơn học, có cái nhìn tổng quát và hứng thú khám phá, tìm hiểu về môn học
(nhất là đối với học sinh đầu cấp). Trong mỗi giờ học, giáo viên phải đặc biệt
quan tâm đến thái độ, tinh thần học tập của từng học sinh; tìm hiểu ngun nhân
dẫn đến học sinh khơng hiểu bài, khó tiếp thu…từ đó tìm biện pháp khắc phục.
Tránh tình trạng thầy chỉ lo phần giảng bài để hết giáo án mà khơng quan tâm đến
việc trị có hiểu bài không.
Đổi mới KTĐG: Thực hiện KTĐG đúng quy định, nhưng phải xác định
kiểm tra là để nắm bắt thơng tin ngược chiều từ phía học sinh về nhận thức qua
phần tiếp thu bài học. Điểm số là mốc quan trọng để phân loại mức độ nhận thức
của các học sinh với nhau, nhưng đồng thời phải là sự đánh giá mức độ chuyển
biến của mỗi học sinh; đừng biến thành những con số vô cảm khiến học sinh
chán nản. Nghĩa là, giáo viên phải thực sự nắm được những khả năng cụ thể của
từng em, giúp các em biết được mình đang ở mức nào và biết lập kế hoạch phấn
đấu cho bản thân “vượt lên chính mình”; ghi nhận sự tiến bộ, động viên khuyến
khích các em tích cực học tập, phát huy điểm mạnh để vươn lên.
Phát triển đội ngũ giáo viên giỏi, học sinh giỏi; cùng với việc giúp đỡ tạo
điều kiện để học sinh yếu kém vươn lên trong học tập. Thực hiện kế hoạch bồi
dưỡng học sinh giỏi phải chú trọng đầy đủ các khâu: phát hiện; bồi dưỡng về
kiến thức – kỹ năng; rèn luyện thói quen tư duy – tính tự giác tích cực trong học
tập; thường xuyên khảo sát để đánh giá mức độ thứ hạng làm mục tiêu phấn đấu;
lựa chọn những học sinh xuất sắc tham gia dự thi. Bên cạnh đó, tổ chức phụ đạo

học sinh yếu bằng các hình thức tổ chức lớp học chung hay giao giáo viên kèm
cặp riêng: qua khảo sát chất lượng đại trà đầu năm, giáo viên lập danh sách học
sinh cần phụ đạo, báo cáo TCM và BGH để bố trí lịch phụ đạo; đối với học sinh
yếu cần quan tâm đến hồn cảnh gia đình, cá tính, tâm lý để có biện pháp tác
động phù hợp, vừa dạy chữ vừa rèn người, tránh gây mặc cảm tự ti cho các em.
Thực hiện phương án “Nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn và chất lượng đại
trà”, nhằm duy trì và cải thiện chất lượng giáo dục một cách bền vững. Quan tâm
bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ giáo viên giỏi với quan điểm “Có thầy giỏi ắt có trị
giỏi” vì người thầy giỏi phải là người thầy khơng chỉ vững về kiến thức chun
mơn, có nghiệp vụ tốt mà còn phải là người tâm huyết, biết đánh giá đúng học
sinh, có khả năng cuốn hút học sinh say mê với mơn học và chiếm được cảm tình
của học trị bằng đạo đức nghề nghiệp và nghệ thuật sư phạm của mình.
Tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo viên, TTCM được tham gia đầy đủ các
lớp tập huấn, chuyên đề do ngành tổ chức; tích cực tham gia các buổi hội thảo xây
dựng chuyên đề dạy học, chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi; tổ chức các buổi
tham quan học tập đúc rút kinh nghiệm với các đơn vị bạn... Trong các nội dung
sinh hoạt, khuyến khích giáo viên chủ động tích cực đưa ra các vấn đề để trao đổi,
thảo luận. Tạo tài khoản cá nhân trên mạng để tham gia trao đổi trực tuyến.
Kết quả:
12
SangKienKinhNghiem.net


Trong hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường (HKI) có 90% đạt giáo viên dạy
giỏi; 100% cán bộ giáo viên tham gia viết SKKN: Năm 2016-2017 có 08 SKKN
xếp loại A cấp trường (gửi đánh giá cấp huyện 08 SKKN chưa có kết quả); có
03 đ/c đạt giải trong cuộc thi “Dạy học theo chủ đề tích hợp” cấp huyện; 02 đ/c
đạt giải trong cuộc thi “Dạy học theo chủ đề tích hợp” cấp tỉnh.
2.3.3. Phát huy vai trị “Người đứng đầu” của TTCM cùng với sự tư vấn
giúp sức của đội ngũ cán bộ quản lý.

Như đã nói, TTCM là người thay mặt CBQL quản lý tất cả các hoạt động
của TCM về: nhân sự (giáo viên, học sinh), chuyên môn nghiệp vụ (hoạt động
dạy học, các hoạt động giáo dục…); đảm bảo theo các nguyên tắc chung trong
quản lý giáo dục (Đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng trong quản lý; Tập trung dân
chủ; Đảm bảo tính khoa học, cụ thể và thiết thực; Đảm bảo tính kế hoạch; Coi
trọng công tác giáo dục, thuyết phục kết hợp với việc động viên khuyến khích về
mặt tinh thần). Có thể coi TTCM có trách nhiệm tham mưu đắc lực cho CBQL
trong cơng tác quản lý nhà trường. Vì vậy “trao quyền” cho họ để thể hiện sự tin
tưởng đối với họ và khuyến khích họ phát huy sự sáng tạo, chủ động và tự chịu
trách nhiệm trong việc giải quyết các vấn đề đã được giao. Nhưng để làm được
điều đó nhất thiết phải chọn lựa được những người có năng lực chun mơn, có
đủ uy tín và phẩm chất đạo đức; được tham gia đầy đủ các khóa đào tạo chuyên
đề về nâng cao năng lực cho TTCM. Đồng thời Hiệu trưởng, phó Hiệu trưởng
cũng phải thường xuyên quan tâm theo dõi, giúp đỡ tổ trưởng trong việc triển
khai, giải quyết các vấn đề của TCM. Để đổi mới SHCM theo NCBH, người
TTCM cần chú ý: Chọn lọc các bài học cần nghiên cứu từ các bài học đề xuất
của giáo viên; lên lịch cụ thể thực hiện SHCM theo nghiên cứu bài học ở mỗi
học kỳ; phối kết hợp với các bộ phận liên quan tạo điều kiện thuận lợi cho tổ,
nhóm sinh hoạt theo NCBH.
Điểm thuận lợi tại trường THCS Hải Long, đó là các đồng chí CBQL đều
có trình độ chun mơn vững vàng. Hơn nữa, các đồng chí ln có ý thức tự học
tự bồi dưỡng cao, được đồng nghiệp tín nhiệm, học sinh tin yêu. Việc phân công
CBQL chỉ đạo sinh hoạt trong TCM cũng khá cân đối về cơ cấu trình độ đào
tạo: Hiệu trưởng tham gia sinh hoạt với tổ KHTN; phó Hiệu trưởng sinh hoạt
với tổ KHXH.
Trong sinh hoạt tổ, nhóm chun mơn các đồng chí CBQL đều nhiệt tình
tham gia giải quyết các vấn đề, thẳng thắn đưa ra các quan điểm nhằm giúp đỡ
giải quyết những vướng mắc cần tháo gỡ; tư vấn cho đồng nghiệp những hướng
giải quyết hiệu quả.
Như vậy, việc tin tưởng giao nhiệm vụ, phát huy vai trị tuyệt đối của tổ

trưởng chính là: Phân cấp quản lý, “trao quyền” cho TTCM để phát huy tính độc
lập, sáng tạo nâng cao vai trị của tổ trưởng. Đồng thời CBQL cùng tham gia
sinh hoạt với tổ chuyên môn để theo dõi, giúp đỡ tư vấn việc giải quyết các
vướng mắc trong công tác chuyên môn.
2.3.4. Tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra đối với việc thực hiện đổi mới
hình thức sinh hoạt theo hướng NCBH.
13
SangKienKinhNghiem.net


Yêu cầu:
Trước hết cần phải hiểu “Đổi mới SHCM theo NCBH” thực chất là hoạt
động chun mơn nhưng ở đó giáo viên tập trung phân tích các vấn đề liên quan
đến người học; ở đó giáo viên tập trung giải quyết các câu hỏi: Học sinh học bài
này gặp khó khăn gì? Kết quả học tập đạt được qua dạy học có cải thiện khơng?
Học sinh có tích cực tham gia xây dựng bài? Nội dung bài học có phù hợp
không? Cần đề xuất điều chỉnh như thế nào? SHCM theo NCBH là một hình
thức SHCM khơng tập trung vào đánh giá giờ học và xếp loại giáo viên mà
nhằm khuyến khích giáo viên tìm ra ngun nhân tại sao học sinh chưa đạt được
kết quả như mong muốn từ đó có biện pháp cải tiến PPGD để nâng cao chất
lượng dạy học. Là hoạt động chuyên môn mà ở đó tạo cơ hội tốt cho học sinh
tham gia xây dựng nội dung bài học, học sinh thực sự là chủ thể của hoạt động
dạy học. SHCM theo NCBH phải trải qua nhiều khâu, nhiều bước chứ không
đơn thuần là một buổi họp của các thành viên để bàn bạc một đơn vị kiến thức
trong một tiết dạy nào đó. Tuy nhiên, hình thức SHCM theo NCBH khơng thể
thực hiện trong tất cả các buổi SHCM định kỳ, không phải chủ đề nào, dạng bài
nào, đối tượng học sinh nào cũng có thể áp dụng. Vì vậy phải tn thủ tính kế
hoạch, khoa học; đảm bảo quy trình các bước một cách chuẩn xác.
Biện pháp thực hiện: Vì vậy, cơng tác chỉ đạo phải tập trung vào một số nội
dung sau:

Lập kế hoạch SHCM định kỳ ngay từ đầu năm học; xác định các thời điểm
cần khai thác tập trung vào nội dung NCBH. Kế hoạch triển khai các phương án
“Nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn”, “Nâng cao chất lượng giáo dục đại
trà” với những giải pháp cụ thể, thiết thực và hiệu quả.
Các TCM xây dựng chuyên đề dạy học phù hợp với tình hình thực tế của nhà
trường theo từng năm học cụ thể trên cơ sở phân tích đối tượng giáo dục ở mỗi
lớp. Các chuyên đề như: Chuyên đề về kiểu bài liên quan (Dạy học nhóm bài:
Hướng dẫn đọc thêm, hướng dẫn tự học, luyện nói trong mơn Ngữ văn), chun
đề tích hợp liên môn, Bồi dưỡng học sinh giỏi …Các chuyên đề phải được BGH
phê duyệt, chuyên môn nhà trường chỉ đạo thực hiện và kiểm tra, đánh giá.
Cá nhân giáo viên chủ động xây dựng hệ thống thư viện câu hỏi bài tập,
hướng dẫn học sinh học tập và củng cố, phát triển kiến thức. Trong mỗi bài dạy,
nhóm bài, chương đều có hệ thống câu hỏi bổ sung vào Thư viện chung do
chun mơn nhà trường quản lý. Ngồi ra, xây dựng hệ thống ngân hàng đề
kiểm tra, khảo sát chất lượng đại trà và mũi nhọn. Khai thác có hiệu quả việc
ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy và học tập trong nhà trường.
Thiết kế, xây dựng các tiết dạy minh họa theo chuyên đề và tham gia vào
cuộc thi: Dạy học tích hợp và vận dụng KTLM.
Tổ chức dạy thực nghiệm, đánh giá góp ý giờ dạy trong tổ ở từng khối –
lớp từ đó nhân rộng trong trường. (Lưu ý đánh giá, nhận xét giờ dạy theo quan
điểm Đổi mới SHCM theo NCBH)
Tăng cường trao đổi thông tin qua mạng giữa thầy – thây; thầy – trò; trò –
thầy để trao đổi với giáo viên, nắm bắt thơng tin ngược chiều từ phía học sinh
14
SangKienKinhNghiem.net


nhằm hoàn thiện hơn các phương pháp khai thác kiến thức và bổ sung kỹ năng
cho học sinh thông qua cổng thông tin điện tử trường học, các hộp thư điện tử
dùng chung.

BGH phải thường xuyên theo dõi, kiểm tra; đối chiếu với kế hoạch tổ để
đảm bảo việc thực hiện thống nhất trong toàn trường.
Kết quả:
100% các TCM đã xây dựng được các chuyên đề dạy học, xây dựng kế
hoạch và dự giờ, đúc rút kinh nghiệm cho các thành viên của tổ tham gia; Các
tổ, nhóm chun mơn đã sử dụng các hộp thư điện tử dùng chung để trao đổi
học tập với học sinh như mơn: Tốn, Sinh học, Ngữ văn, Lịch sử,…
2.3.5. Tăng cường công tác xã hội hóa, bổ sung CSVC, trang thiết bị dạy
học, khuyến khích giáo viên ứng dụng, khai thác các phầm mềm vào đổi
mới PPDH. Tổ chức các hoạt động giáo dục, các phong trào thi đua nhằm
kích thích tinh thần tạo khơng khí phấn chấn để nâng cao chất lượng hoạt
động dạy – học trong nhà trường.
Yêu cầu:
Bổ sung nguồn cơ sở vật chất, trang thiết bị ngày càng đáp ứng tốt hơn cho
việc đổi mới giáo dục, ứng dụng CNTT trong quản lý và giảng dạy.
Tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục một cách nghiêm túc và đầy đủ
theo quy định của Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT phản ánh trong Kế
hoạch năm học nhà trường đã được Phòng GD&ĐT Như Thanh phê duyệt.
Tổ chức phát động các phong trào thi đua, thực hiện các cuộc vận động do
ngành phát động một các có hiệu quả.
Biện pháp:
Tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương, cấp huyện và tuyên
truyền, xã hội hóa giáo dục để huy động các nguồn lực bổ sung CSVC trường lớp.
Khuyến khích giáo viên khai thác có hiệu quả các phần mềm, ứng dụng
CNTT để hỗ trợ cho hoạt động dạy, học gây hứng thú cho học sinh trong học tập.
Chỉ đạo TCM phối hợp với các tổ chức, đoàn thể trong trường thực hiện
nghiêm túc chương trình và kế hoạch dạy học theo quy định: chương trình chính
khóa; chương trình giáo dục NGLL theo chủ đề, chủ điểm; sinh hoạt hướng
nghiệp; dạy nghề; thực hiện kế hoạch và nội dung giáo dục thể chất. Hưởng ứng
có hiệu quản “Phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”

gắn với các cuộc vận động và phong trào thi đua khác của ngành, do các cấp
phát động. Tăng cường đổi mới công tác giáo dục thể chất: đưa các bài dân vũ
“Việt Nam ơi” vào sinh hoạt giữa giờ để tăng cường rèn luyện thể lực và giáo
dục tình yêu tổ quốc; tập thể dục giữa giờ vào các ngày thứ chẵn. Quy hoạch
nâng cấp sân thể dục thành sân bóng mi ni; làm mới sân cầu lơng để tạo sân chơi
thể thao lành mạnh thu hút học sinh tham gia. Tổ chức Đoàn- Đội phối hợp với
GVCN lớp động viên học sinh tham gia đăng ký vào các câu lạc bộ: Bóng đá,
điền kinh, cầu lơng để tập luyện tại trường dưới sự hướng dẫn của giáo viên
nhằm giúp các em tránh xa trị chơi điện tử. Ngồi ra tổ chức thành các câu lạc
bộ học tập như: Em u Tốn học, Vật lý – lý giải những bí ẩn, Văn học - bức
15
SangKienKinhNghiem.net


tranh tâm hồn và đời sống…để giúp cho học sinh hứng thú với việc khám phá
các môn học một cách tự nhiên và đạt hiệu quả cao trong học tập.
Kết quả:
Trong những năm qua, nhà trường đã được cấp huyện, cấp xã, ban đại diện
CMHS, Hội khuyến học và các tổ chức, cá nhân khác đầu tư xây dựng cơ bản,
mua sắm trang thiết bị, sữa chữa nâng cấp. Nhà trường cũng tiết kiệm nguồn chi
ngân sách để cải tạo quy hoạch khuôn viên, mua các phần mềm quản lý và phục
vụ giảng dạy (Phần mềm MISA) với tổng số tiền đầu tư là: 6.129.866.000đ
Các hoạt động dạy học và hoạt động giáo dục khác luôn được thực hiện
nghiêm túc, đầy đủ và có hiệu quả cao. Các phong trào thi đua và cuộc vận động
của ngành và các cấp phát động được thực hiện tốt tại đơn vị. Cuối HKI năm
học 2016-2017, thành tích giáo dục của trường khơng chỉ được phản ánh qua kết
quả giáo dục mũi nhọn là giáo viên giỏi, học sinh giỏi mà các mà các hoạt động
khác như: Thể thao, văn nghệ, hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh
luôn được đánh giá cao.
2.3.6. Tạo sự gắn kết giữa các TCM, xây dựng phong cách văn hóa ứng xử

trong nhà trường.
u cầu:
Khơng chỉ các thành viên trong TCM có sự hợp tác, trao đổi mà để hoàn
thành từng chuyên đề dạy học, thực hiện các hoạt động giáo dục; các thành viên
trong trường thuộc những TCM khác nhau cũng cần có sự hợp tác, hỗ trợ nhau
để hồn thành nhiệm vụ. Vì vậy giữa các TCM ln có sự gắn kết chặt chẽ.
Cùng với việc đổi mới SHCM theo hướng NCBH, xây dựng các “cơng trình
dạy học” mang tính tập thể để tạo ra sự đoàn kết thống nhất trong tập thể; xây
dựng mối quan hệ thân thiện, gần gũi giữa thây – thầy; thầy – trò và ngược lại
trên quan điểm dân chủ - cởi mở nhưng vẫn duy trì được chuẩn mực, quy phạm;
đề cao thái độ ứng xử văn minh, thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau trong tập thể.
Biện pháp:
Trong quá trình xây dựng các chuyên đề dạy học, sau khi thống nhất trong
từng tổ; các TCM sẽ cùng BGH nhà trường thảo luận, bàn bạc để quyết định
việc thực hiện: Mức độ thực hiện, quy trình, thời gian và có những hỗ trợ cho
khâu chuẩn bị tổ chức dạy thực nghiệm đạt hiệu quả. (phòng học, máy chiếu,
phiếu học tập, quay clip, ghi hình…)
Thay đổi thói quen trong đánh giá, góp ý giờ dạy khơng đánh giá người dạy
mà hướng tới phân tích thái độ, tinh thần của người học. Giáo viên phải: Biết
lắng nghe ý kiến đồng nghiệp, tinh thần thái độ xây dựng trong các ý kiến đóng
góp; kỹ năng quan sát và phân tích; kỹ năng tìm hiểu tâm lý đối tượng học sinh;
kỹ năng sử dụng phương tiện công nghệ…
Xây dựng, bồi dưỡng được đội ngũ TTCM có đầy đủ năng lực và phẩm
chất, tinh thần trách nhiệm cao đủ tầm nắm bắt và tổ chức thực hiện có hiệu quả
việc đổi mới sinh hoạt của tổ mình.
CBQL phải có động thái quan tâm chỉ đạo kịp thời, kiểm tra đánh giá khách
quan, cơng tâm chất lượng hoạt động của từng tổ; góp ý chân thành để TTCM và
16
SangKienKinhNghiem.net

giáo viên thực hiện tốt. Đánh giá hiệu quả của việc đổi mới SHCM theo NCBH thể
hiện trên phương diện: Quan tâm đến thực tế hứng thú học tập của học sinh – chất
lượng môn học; sự phát triển năng lực của giáo viên; Thay đổi trong phương pháp –
kỹ thuật dạy học và các mối quan hệ hợp tác- tương tác ở cả người dạy và người học.
Thực hiện đánh giá giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên THCS một
cách công khai, dân chủ; giúp giáo viên hiểu và nhận thức rõ về bản thân và biết
đánh giá đồng nghiệp.
Kết quả:
Trong các giờ học, giáo viên đã chú ý quan tâm đến các đối tượng học sinh nhiều
hơn. Có đồng chí đã đến tận nhà để tư vấn gia đình và hướng dẫn các em học tập.
Chun mơn của giáo viên đã được nâng lên rõ rệt. Nhiều đồng chí từ giáo
viên trung bình đã vươn lên khá, giỏi; được đánh giá cao qua các kỳ thi giáo
viên dạy giỏi các cấp.
Học sinh đã được làm quen với cách thức học tập tích cực, chủ động, biết
trình bày các vấn đề, tìm hiểu vận dụng kiến thức vào đời sống thực tiễn, biết tổ
chức các buổi sinh hoạt ngoại khóa một cách chủ động. Mối quan hệ hợp tác,
tương tác, hoạt động nhóm đã được hình thành và ngày càng được củng cố phát
triển thành kỹ năng.
2.4. Hiệu quả của SKKN đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp
và nhà trường.
Với sự chỉ đạo quản li của bản thân trên cương vị phó Hiệu trưởng cùng với
việc phát huy tinh thần đoàn kết của tập thể cán bộ giáo viên, nhân viên của nhà
trường mà đặc biệt là sự thống nhất trong BGH và TTCM. Trên cơ sở áp dụng
các biện pháp hợp lý, phù hợp với đặc điểm tình hình nhà trường, của ngành
GD&ĐT nên chất lượng giáo dục của nhà trường trong HKI năm học 2016 2017 đã từng bước được nâng lên. Cùng với việc chỉ đạo và sát sao trong công
tác đổi mới SHTCM, xây dựng kế hoạch hoạt động, đăng ký giao chỉ tiêu phấn
đấu, chỉ đạo thực hiện đồng bộ, thường xuyên kiểm tra để nắm bắt kịp thời điều
chỉnh kế hoạch cho phù hợp với tình hình thực tế. Có thể thấy các hoạt động
giáo dục của đơn vị đạt hiệu quả tốt hơn, trên các phương diện cụ thể:

* Về phía giáo viên:
Các TCM đều xây dựng kế hoạch có chất lượng và tổ chức thực hiện kế
hoạch đạt hiệu quả. Trong HKI năm học 2016 – 2017 đã có 02 chuyên đề dạy
học được đưa vào thực hiện với 08 tiết dạy minh họa được tham gia góp ý, các
đ/c đã tham gia dạy minh họa: Đ/c Nguyễn Thị Vân, Lê Thị Thiết (Tổ KHTN),
Lương Thị Hòa, Nguyễn Thị Oanh (Tổ KHXH). Từ các chuyên đề này giáo viên
đã phát triển và hoàn chỉnh thành hồ sơ “Dạy học theo chủ đề tích hợp” tham gia
dự thi các cấp và đạt giải cao.
Học kì I năm học 2016 – 2017 có 100% giáo viên đạt hồ sơ loại tốt
15/16 đ/c giáo viên có giờ dạy giỏi cấp trường (cấp huyện, không tổ chức thi)
Năm học 2016-2017: Có 03 đ/c đạt giải trong cuộc thi “Dạy học theo chủ
đề tích hợp” cấp huyện; 02 đ/c đạt giải trong cuộc thi “Dạy học theo chủ đề tích
hợp” cấp tỉnh.
17
SangKienKinhNghiem.net


Phong trào viết SKKN và nghiên cứu khoa học được CBGV, NV tham gia
tích cực: 100% CBGV, NV tham gia viết SKKN, có 08 SKKN xếp loại A cấp
trường (gửi đánh giá cấp huyện 08 SKKN chưa có kết quả)
Các TCM đã tổ chức, hướng dẫn cho học sinh phương pháp NCKHKT và
Vận dụng kiến thức liên môn vào giải quyết các tình huống nảy sinh trong thực
tiễn đạt kết quả tốt: Trong cuộc thi vận dụng kiến thức liên mơn để giải quyết
các tình huống thực tiễn dành cho học sinh THCS, năm học 2016-2017 nhà
trường có 01 sản phẩm đạt giải cấp huyện.
Năm 2016 nhà trường được UBND tỉnh Thanh Hóa cơng nhận trường đạt
chuẩn Quốc gia và Thư viện đạt Xuất sắc
* Về phía học sinh: Đa số các em chăm ngoan, có ý thức vươn lên trong
học tập, chấp hành tốt nội quy trường lớp. Kết quả học tập và rèn luyện HKI
năm học 2016 – 2017 như sau:

Hạnh kiểm khối 6, 8, 9:
Năm học

TS học
sinh

2016-2017
(HKI)

174

Loại Tốt
SL %
142

Loại Khá
SL
%

81,6

32

18,4

Loại TB
SL
%
0

Loại Yếu
SL %

0

0

0

Học lực khối 6, 8, 9:
TS học Loại Giỏi
sinh
SL %

Năm học
2016-2017
(HKI)

174

16

9.2

Loại Khá
SL %
80

46.0

Loại TB
SL %
77

44.3

Loại Yếu
SL %
1

0.6

Loại Kém
SL %
0

Kết quả đánh giá, xếp loại học sinh mơ hình trường học mới (VNEN) khối 7.

Lớp
Lớp 7
Tổng
cộng

Số lớp Tổng
trường số học
học
sinh
mới
THM
2

54
2

54

Năng lực
Còn hạn
Đạt
chế
SL
%
SL
%
39 72,2 15 27,8

Phẩm chất
Cần rèn
Đạt
luyện thêm
SL
% SL
%
39
72,2 15 27,8

39

39

72,2

15

27,8

72,2

15

27,8

So sánh kết quả xếp loại Hạnh kiểm và Học lực của năm học 2015 – 2016 và
kết quả xếp loại Hạnh kiểm và Học lực học kỳ I năm học 2016 – 2017 ta thấy:
Về Hạnh kiểm HKI năm học 2016 – 2017 so với năm học 2015 - 2016: Loại
Tốt tăng 6.9%; Loại Khá giảm 6.3%; Loại TB giảm 0.6% (khơng cịn học sinh
có Hạnh kiểm xếp loại Yếu)
Về Học lực HKI năm học 2016 – 2017 so với năm học 2015 - 2016: Loại
Giỏi tăng 2.4%; Loại Khá tăng 10.8%; Loại TB giảm 11.9% (khơng cịn học
sinh có học lực xếp loại Kém)
18
SangKienKinhNghiem.net

0


Mơ hình trường học mới: Về Năng lực: Đạt tăng 5.5%; Năng lực: Còn hạn
chế giảm 5.5 %
Về Phẩm chất: Đạt tăng 5.5 %; Phẩm chất: Cần rèn luyện thêm giảm 5.5 %;
Chất lượng mũi nhọn qua các kỳ thi, cuộc thi:
Năm học

2015-2016
2016-2017

Học sinh
giỏi 6, 7, 8
02
Chưa thi

HSG 9 cấp
huyện
02
03

HSG 9 cấp tỉnh

TDTT huyện

0
01

07
Khơng tổ chức thi

Có thể thấy, từ việc đổi mới sinh hoạt của TCM đã góp phần thay đổi
nhận thức của cả người dạy và người học, những thói quen mới dần được hình
thành: Việc đánh giá giờ dạy nhưng không đánh giá người dạy, xếp loại tiết dạy
mà tập trung vào quan sát, phân tích thái độ học sinh của giáo viên; Thói quen
nói trước tập thể, chủ động đưa ra ý kiến mà không sợ bị đánh giá chê cười, tích
cực tham gia các hoạt động tập thể đối với học sinh. Các em đã được học kiến
thức và các kỹ năng sống, mối quan hệ giữa thây- trò gần gũi, thân thiện hơn.

Cũng từ đó người thầy hiểu hơn về tâm sinh lý học trò, chủ động tư vấn giúp đỡ
các em giải quyết những vướng mắc trong cuộc sống và học tập. Văn hóa nhà
trường đã được xây dựng trên cơ sở dân chủ, bình đẳng nhưng khơng mất đi kỷ
cương, nề nếp.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận.
SHCM là một hoạt động thường xuyên và có tác dụng thiết thực nhất đối với
mỗi giáo viên trong quá trình tham gia thực hiện nhiệm vụ dạy học và các hoạt
động giáo dục trong nhà trường. Chỉ đạo TCM sinh hoạt có hiệu quả là động lực
thúc đẩy quá trình đổi mới giáo dục, nhằm nâng cao chất lượng các mặt giáo dục
trong nhà trường. Trong quá trình chỉ đạo đổi mới sinh hoạt TCM theo hướng
NCBH ở trường THCS Hải Long, tôi rút ra một số kinh nghiệm như sau:
Để công tác chỉ đạo hiệu quả, người CBQL phải nắm rõ tình hình đội ngũ và
điều kiện thực tế của nhà trường, tham khảo ý kiến của tập thể để xây dựng kế
hoạch năm học một cách khoa học và phù hợp. Những chỉ tiêu phấn đấu phải xác
định từ đăng ký của TCM, phù hợp và vừa sức, không đặt ra mục tiêu quá cao.
Biện pháp thực hiện phải rõ ràng, cụ thể và mang tính chiến lược. Và quan trọng
nhất là người quản lý phải thuyết phục được đồng nghiệp tin tưởng vào lộ trình mà
bản thân đã hoạch định, kêu gọi giáo viên đồng tâm nhất trí; quyết tâm thực hiện.
Hướng dẫn TCM xây dựng kế hoạch đổi mới SHCM theo hướng NCBH
phải bắt đầu từ việc nghiên cứu hệ thống chương trình của từng bộ mơn, xác
định những nội dung - vùng - nhóm kiến thức có liên quan có thể tích hợp liên
mơn. Từ đó xây dựng các chuyên đề dạy học; gắn kết các thành viên trong tổ
cùng tham gia hoạt động, lựa chọn thời gian – thời điểm thích hợp để tổ chức
dạy minh họa, phân tích góp ý; lựa chọn lớp dạy, tìm hiểu đối tượng học sinh

19
SangKienKinhNghiem.net