SKKN Giáo dục kỹ năng kiểm soát cảm xúc và ứng phó với căng thẳng cho học sinh trường THPT Trần Phú...

SỞ GD&ĐT THANH HÓA
TRƯỜNG THPT TRẦN PHÚ NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

GIÁO DỤC KỸ NĂNG KIỂM SOÁT CẢM XÚC VÀ ỨNG
PHÓ VỚI CĂNG THẲNG CHO HỌC SINH TRƯỜNG THPT
TRẦN PHÚ NGA SƠN

Người thực hiện: Thịnh Sao Mai
Chức vụ: Giáo viên
SKKN thuộc lĩnh vực: Cơng tác chủ nhiệm

THANH HĨA 2017

Mục lục

1
SangKienKinhNghiem.net


Trang
I.

MỞ ĐẦU ………………………………………………..…………3

1. Lí do chọn đề tài……………………………………… ………………4
2. Mục tiêu nghiên cứu ………………………………………………… 4
3. Đối tượng nghiên cứu …………………………………………………4
4. Phương pháp nghiên cứu …………………………………………… 4
II. NỘI DUNG ………………………………………………………….. .4

1. Cơ sở lí luận …………………………………………………………...4
2. Thực trạng vấn đề ……………………………………………………. 7
3. Giải pháp giải quyết vấn đề và tổ chức thực hiện …………………… 10
4. Kết luận và kiến nghị ………………………………………………… 15
Tài liệu tham khảo…………………………………………………………16

2
SangKienKinhNghiem.net


MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài.
Tại diễn đàn thế giới về giáo dục cho mọi người họp tại Senegan (2000), chương
trình hành động Dakar đã đề ra 6 mục tiêu, trong đó mục tiêu 3 và mục tiêu 6 nêu rõ:
“Mỗi quốc gia phải đảm bảo cho người học được tiếp cận chương trình giáo dục kỹ
năng sống (KNS) phù hợp” và “ Khi đánh giá chất lượng giáo dục cần phải đánh giá
KNS của người học”. Như vậy, học KNS trở thành quyền của người học và chất lượng
giáo dục phải được thể hiện cả trong KNS của người học. KNS là một đòi hỏi thiết yếu
trong xã hội hiện đại.
Hiện nay, nội dung giáo dục kỹ năng sống (KNS) được rất nhiều quan tâm từ
phía các nhà quản lí giáo dục, của các bậc phụ huynh và cả các em học sinh. Để nâng
cao giáo dục toàn diện thế hệ trẻ, giáo dục phổ thông đã và đang được đổi mới mạnh mẽ
theo bốn trụ cột của giáo dục thế kỉ XXI: Học để biết, Học để làm, Học để tự khẳng
định mình và Học để cùng chung sống. Mục tiêu của giáo dục phổ thông đang được
chuyển hướng từ trang bị kiến thức sang trang bị năng lực cần thiết cho các em học
sinh. Phương pháp giáo dục phổ thông cũng đang được đổi theo hướng phát huy tính
tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của người học, tăng cường khả năng làm việc theo
nhóm, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn cuộc sống, tác động đến tình
cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh.

Rèn kỹ năng sống cho học sinh được xác định là một trong những nội dung cơ
bản của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong
trường trung học phổ thông giai đoạn hiện nay do Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động.
Thời gian qua, dù giáo dục KNS có được quan tâm nhưng hiệu quả còn nhiều hạn
chế, thể hiện qua thực trạng về KNS của học sinh còn nhiều khiếm khuyết. Thực tế cho
thấy, tình trạng học sinh thiếu KNS vẫn xảy ra, biểu hiện qua hành vi ứng xử không phù
hợp trong xã hội, sự ứng phó hạn chế với các tình huống trong cuộc sống như: ứng xử
thiếu văn hóa trong giao tiếp nơi công cộng; thiếu lễ độ với thầy cô giáo, cha mẹ và
người lớn tuổi; gây gổ đánh nhau; chưa có ý thức bảo vệ mơi truờng, giữ gìn vệ sinh
công cộng, gây phiền hà cho người khác khi sử dụng điện thoại di động, …
Đặc biệt, với học sinh hiện nay, các em đang phải đương đầu với rất nhiều nguy
cơ, cám dỗ không lành mạnh của xã hội hiện đại nhưng lại khơng có hoặc thiếu những
kỹ năng để ứng phó với khó khăn và lựa chọn cách sống lành mạnh, tích cực cho bản
thân và xã hội. Thứ nhất: Trong giới học sinh, các em là nhóm được tiếp xúc nhiều với
những tiện ích của xã hội hiện đại nhưng cũng tiếp xúc nhiều với những cám dỗ, nguy
cơ khơng lành mạnh. Do đó, các em cần được trang bị KNS cần thiết để xác định đúng
nhu cầu bản thân và lựa chọn cách sống tích cực. Thứ hai: Xét về mặt tâm sinh lí, học
sinh THPT là một lứa tuổi nhạy cảm, có những thay đổi to lớn về tâm sinh lý và các
mối quan hệ xã hội. Do đó, trang bị những kỹ năng kiểm sốt cảm xúc và ứng phó với
căng thẳng cho học sinh THPT là một yêu cầu đầu tiên, hết sức cần thiết. Kỹ năng kiểm
soát cảm xúc và ứng phó với căng thẳng cũng như nhiều KNS khác cần được giáo dục
và phát triển cho mọi lứa tuổi học sinh nói chung, đặc biệt là học sinh THPT.
Trên thực tế, tình trạng học sinh xích míc, gây gổ đánh nhau, trốn học bỏ tiết, học
hành sa sút, vô lễ với thầy cô, cha mẹ. Tỷ lệ trẻ em phạm tội, trẻ em dính vào các tệ nạn
3
SangKienKinhNghiem.net


xã hội và bỏ nhà, hư hỏng ngày càng nhiều ? Phần lớn là do các em chưa kiểm soát
được cảm xúc, chưa giải tỏa được căng thẳng và áp lực mà bản thân đang chịu. Chính vì

vậy bản thân là giáo viên giảng dạy mơn vật lí và là giáo viên chủ nhiệm có điều kiện
gần gũi học sinh nên nhận thấy việc Giáo dục kỹ năng kiểm soát cảm xúc và ứng phó
với căng thẳng cho học sinh THPT là thực sự cần thiết cho học sinh hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu.
Tìm hiểu, làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về kỹ năng kiểm soát cảm xúc và ứng
phó với căng thẳng của học sinh THPT, vận dụng lí luận đó vào thực trạng của học sinh
THPT Trần Phú Nga Sơn, góp một phần nhỏ vào công tác giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh của trường, đặc biệt trong giai đoạn đạo đức của học sinh hiện nay đang ở mức
báo động, có nguy cơ phá vỡ các chuẩn mực đạo đức cơ bản của người Việt Nam.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Đối tượng áp dụng nghiên cứu đề tài là học sinh trường THPT Trần Phú mà bản
thân dạy dỗ và chủ nhiệm từ khóa 2013 đến 2017.
4. Phương pháp nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong đề tài gồm: Nghiên cứu lý thuyết,
điều tra và chuyên gia.

II. NỘI DUNG

1. Cơ sở lý luận
Trước hết ta hiểu thế nào là kỹ năng sống (KNS )? Thế nào là kỹ năng kiểm soát
cảm xúc ? kỹ năng ứng phó với căng thẳng ? những căng thẳng xuất phát từ đâu?
1.1 khái niệm kỹ năng sống.
Có nhiều cách tiếp cận khái niệm kỹ năng sống ( KNS ). Tuy nhiên, có thể tiếp
cận khái niệm KNS qua 4 trụ cột của giáo dục theo UNESCO : Học để biết ( learning to
know ), học để khẳng định bản thân (learning to be ), học để chung sống (learning to
live together )và học để làm việc (learning to do ) . Như vậy KNS có thể hiểu là : kỹ
năng học tập, kỹ năng làm chủ bản thân, kỹ năng thích ứng và hịa nhập với cuộc sống,
kỹ năng làm việc.
Tuy nhiên, kỹ năng sống có thể hiểu là kỹ năng làm chủ bản thân của mỗi người,
khả năng ứng xử phù hợp với những người khác, với xã hội và khả năng ứng phó tích

cực trước các tình huống trong cuộc sống.
Có thể nói ký năng sống chính là nhịp cầu giúp con người biến kiến thức thành
thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh.
Tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống:
1. KNS thúc đẩy sự phát triển cá nhân và xã hội
2. Giáo dục KNS là yêu cầu cấp thiết đối với thế hệ trẻ
3.Giáo dục KNS gắn với yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông
4. Giáo dục KNS cho học sinh THPT là xu thế chung, phù hợp thực tiễn giáo dục
giai đoạn hiện nay
Một số KNS cơ bản :
- KN tự nhận thức
4
SangKienKinhNghiem.net


- KN kiểm sốt cảm xúc
- KN ứng phó với căng thẳng,
- KN tìm kiếm sự hỗ trợ,
- KN thể hiện sự tự tin,
- KN giao tiếp,
- KN lắng nghe tích cực,
- KN thể hiện sự cảm thơng,
- KN giải quyết mâu thuẫn,
- KN hợp tác, KN tư duy phê phán,
- KN tư duy sáng tạo,
- KN ra quyết định,
- KN giải quyết vấn đề,
- KN kiên định,
- KN đảm nhận trách nhiệm,
- KN đặt mục tiêu,

- KN quản lí thời gian,
- KN tìm kiếm và xử lí thơng tin
1.2. Vai trị của cơng tác giáo dục KNS trong thực hiện yêu cầu đổi mới giáo
dục phổ thông hiện nay
Chương trình giáo dục phổ thơng hiện hành quan tâm chủ yếu tới cung cấp kiến
thức cho học sinh. Chương trình như vậy được xây dựng theo hướng tiếp cận nội dung
dạy học, khác với một chương trình được xây dựng theo hướng tiếp cận năng lực, tức là
xuất phát từ các năng lực mà mỗi học sinh cần có trong cuộc sống và kết quả cuối cùng
phải đạt các năng lực ấy bằng việc xây dựng chuẩn đầu ra về năng lực mà học sinh cần
phải đạt được sau một quá trình dạy - học.
Khác với cách tiếp cận nội dung, tiếp cận năng lực chú trọng vào việc yêu cầu
học sinh học xong phải thể hiện được, làm được; biết vận dụng những kiến thức để giải
quyết các tình huống đặt ra trong cuộc sống, ... Vì thế, việc học tập theo hướng tiếp cận
này trở nên gần gũi và thiết thực đối với cá nhân và cộng đồng. Theo đó, nội dung,
phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra đánh giá đều phải hướng tới năng lực tự
học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề trong học tập, trong cuộc sống; coi trọng
rèn luyện kỹ năng sống.
Ở Việt Nam, với Đề án đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, mục
tiêu giáo dục đang chuyển hướng từ trang bị kiến thức nặng lý thuyết sang trang bị
những năng lực cần thiết và phẩm chất cho người học. Điều đó cũng khẳng định thêm
tầm quan trọng và yêu cầu thiết yếu đưa giáo dục KNS vào trường học cùng với các
môn học và các hoạt động giáo dục.
1.3. Kĩ năng kiểm soát cảm xúc là gì?
Kiểm sốt cảm xúc là khả năng con người nhận thức rõ cảm xúc của mình trong
một tình huống nào đó và hiểu được ảnh hưởng của cảm xúc đối với bản thân và đối với
người khác thế nào, đồng thời biết cách điều chỉnh và thể hiện cảm xúc một các phù
hợp. Kĩ năng xử lý cảm xúc cịn có nhiều tên gọi khác như: xử lý cảm xúc , kiềm chế
cảm xúc, làm chủ cảm xúc, quản lí cảm xúc.
5
SangKienKinhNghiem.net

Một người biết kiểm sốt cảm xúc thì sẽ góp phần giảm căng thẳng giúp giao tiếp
và thương lượng hiệu quả hơn, giải quyết mâu thuẫn một cách hài hòa và mang tính xây
dựng hơn, giúp ra quyết định và giải quyết vấn đề tốt hơn.
Kĩ năng quản lý cảm xúc cần sự kết hợp với kĩ năng tự nhận thức, kĩ năng ứng
xử với người khác và kĩ năng ứng phó với căng thẳng, đồng thời góp phần củng cố các
kĩ năng này.
1.4. Kĩ năng ứng phó với căng thẳng là gì?
Trong cuộc sống hàng ngày, con người thường gặp những tình huống gây căng
thẳng cho bản thân. Tuy nhiên, có những tình huống có thể gây căng thẳng cho người
này nhưng lại không gây căng thẳng cho người khác và ngược lại.
Khi bị căng thẳng mỗi người có tâm trạng, cảm xúc khác nhau: cũng có khi là
những cảm xúc tích cực nhưng thường là những cảm xúc tiêu cực gây ảnh hưởng không
tốt đến sức khỏe thể chất và tinh thần của con người. Ở một mức độ nào đó, khi một cá
nhân có khả năng đương đầu với căng thẳng thì đó có thể là một tác động tích cực, tạo
sức ép buộc cá nhân đó phải tập trung vào cơng việc của mình, bứt phá thành cơng.
Nhưng mặt khác, sự căng thẳng cịn có một sức mạnh hủy diệt cuộc sống cá nhân nếu
căng thẳng đó quá lớn, kéo dài và giải tỏa nổi.
Kĩ năng ứng phó với căng thẳng là khả năng con người bình tĩnh, sẵn sàng đón
nhận những tình huống căng thẳng như là một phần tất yếu của cuộc sống, là khả năng
nhận biết sự căng thẳng, hiểu được nguyên nhân, hậu quả của căng thẳng, cũng như biết
cách suy nghĩ và ứng phó một cách tích cực khi bị căng thẳng.
Chúng ta cũng có thể hạn chế những tình huống căng thẳng bằng cách sống và
làm việc điều độ, có kế hoạch, thường xuyên luyện tập thể dục thể thao, sống vui vẻ,
chan hịa, tránh gây mâu thuẫn khơng cần thiết với mọi người xunh quanh, khơng đặt ra
cho mình những mục tiêu quá cao so với điều kiện và khả năng của bản thân,…
Đây là kỹ năng giúp học sinh bình tĩnh, sẵn sàng đón nhận những tình huống
căng thẳng như một phần tất yếu của cuộc sống. Hiểu được nguyên nhân, hậu quả của
căng thẳng; cũng như biết được cách suy nghĩ và ứng phó một cách tích cực khi bị căng

thẳng.
Kĩ năng ứng phó với căng thẳng rất quan trọng, giúp con người:
- Biết suy nghĩ và ứng phó một cách tích cực khi căng thẳng.
- Duy trì được trạng thái cân bằng, khơng làm tổn hại sức khỏe thể chất và
tinh thần của bản thân,…
- Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp, không làm ảnh hưởng đến người xung quanh.
1.5. Tình huống gây căng thẳng, biểu hiện cảm xúc và cơ thể trong tình
huống căng thẳng:
- Tình huống gây căng thẳng (stress) là những sự việc, vấn đề xảy ra trong cuộc
sống, trong mối quan hệ phức tạp giữa con người, những thay đổi của môi trường tự
nhiên tác động đến con người và gây ra cảm xúc mạnh, phần lớn là tiêu cực. Tình huống
gây căng thẳng luôn tồn tại trong cuộc sống ..
- Những dấu hiệu sinh lý của cơ thể: Đau đầu, tức ngực, khó thở, thở nhanh,
chóng mặt, mệt mỏi, tim đập nhanh và mạnh, khơng có khả năng thư giản, thay đổi thói
quen ngủ, ốm, tốt mồ hơi, có tật hay run, căng cơ ở cổ, lưng vai...............
6
SangKienKinhNghiem.net


- Về cảm xúc: Sợ, lo lắng, tức giận, ấm ức, khó chịu, trầm cảm/cảm thấy buồn bả,
phủ nhận cảm xúc, muốn khóc, chạy, trốn, hung hăn hơn....
- Về nhận thức: Suy nghĩ theo một chiều, thiếu sáng tạo, không có khả năng lập kế
hoạch, tư duy tiêu cực, tư duy cứng nhắc, gặp ác mộng, mơ ngủ....
- Những dấu hiệu hành vi : Nổi khùng, có những lời nói xúc phạm người khác, nói
nhiều, uống rượu, hút thuốc lá, phản ứng chậm chạp, phá phách, gây sự, đi lang thang,
tự gây thương tích, nói lắp-lắp bắp, nhiều lỗi hơn thường lệ, thể hiện sự thiếu khiên
nhẫn, thiếu sự mềm dẻo trong ứng sử, khơng hồn thành cơng việc,......
1.6. Các yếu tố tạo nên căng thẳng:
Áp lực cuộc sống (xã hội, học tập, gia đình..)
• Căng thẳng =

__________________________________________
Nội lực bản thân

• Để giảm căng thẳng thì cần phải tăng cường nội lực bản thân:
- Kỹ năng giảm áp lực cuộc sống, tăng nội lực (quản lí thời gian, quản lí sự thay đổi,
kỹ năng lập kế hoạch, suy nghĩ tích cực, tập trung vào những gì mình kiểm sốt được...)
- Một số yếu tố hỗ trợ (thể dục, thể thao, làm những việc mình u thích, chế độ ăn
uống, ngủ, nghỉ ngơi...
- Cần biết cách phịng tránh để ít rơi vào trạng thái căn thẳng hoặc chuẩn bị tâm thế
sẵn sàng đón nhận nó như một phần tất yếu của cuộc sống và tìm cách giải quyết chúng.
- Cần chủ động nhận biết căng thẳng và cảm xúc tiêu cực để tìm ra cách ứng phó có
hiệu quả, phù hợp với điều kiện bản thân là rất quan trọng. Có thể đơi khi chúng ta
khơng nhìn ra mình có một cảm xúc nào đó nhưng cũng có khi vì cho rằng đó là một
cảm xúc xấu nên khơng muốn thừa nhận nó.
2. Thực trạng vấn đề
2.1. Một trong những hạn chế của giáo dục phổ thông hiện nay là chưa chú
trọng giáo dục KNS cho học sinh
Theo Điều 2 của Luật Giáo dục năm 2005, mục tiêu giáo dục là đào tạo con
người Việt Nam phát triển tồn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề
7
SangKienKinhNghiem.net


nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi
dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tuy nhiên, nội dung và phương pháp giáo dục trong các nhà trường hiện nay là
còn xem trọng việc dạy chữ, chưa chú trọng đúng mức dạy làm người, nhất là việc giáo
dục KNS cho học sinh.
Thông báo 242-TB/TW ngày 15/4/2009 của Bộ Chính trị (khóa X) về tiếp tục

thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 (khóa VIII) và phương hướng phát triển giáo dục và
đào tạo đến năm 2020, đã nêu một trong những hạn chế của giáo dục phổ thông như
sau: “Giáo dục phổ thông mới chỉ quan tâm nhiều đến “dạy chữ”, chưa quan tâm đúng
mức đến “dạy người”, kỹ năng sống và “dạy nghề” cho thanh thiếu niên”.
2.2 Những thuận lợi và khó khăn, hạn chế của việc giáo dục kỹ năng sống
cho học sinh THPT
1. Thuận lợi
- Bộ và Sở Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức nhiều lớp tập huấn, bồi dưỡng cho cán
bộ quản lý, giáo viên về giáo dục KNS cho học sinh phổ thơng; hướng dẫn tích hợp giáo
dục KNS vào các địa chỉ qua một số môn học và hoạt động giáo dục ở các cấp học phổ
thông.
- Nhìn chung cán bộ quản lý và giáo viên trong các trường phổ thông đã bước đầu
làm quen với thuật ngữ “kỹ năng sống”, mặc dù mức độ hiểu biết có khác nhau.
- Một số hoạt động giáo dục KNS đã được đa số các trường chú ý thực hiện trong
khuôn khổ và yêu cầu của Phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực” do Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động.
- Giáo dục KNS từ nhà trường cũng như qua các phương tiện thông tin đại chúng
đã thu hút được sự chú ý và hưởng ứng của xã hội, của phụ huynh học sinh.
- Hình thức tổ chức giáo dục KNS đã bước đầu được thực hiện trong một số môn
học, thông qua hoạt động ngoại khoá và các hoạt động trải nghiệm với nội dung khá đa
dạng.
2. Khó khăn, hạn chế
- Ý nghĩa, tầm quan trọng của giáo dục KNS chưa được nhận thức một cách đúng
mức trong một bộ phận cán bộ quản lý, giáo viên.
- Khi thực hiện giáo dục KNS, giáo viên cịn gặp nhiều khó khăn, lúng túng (chưa
có tài liệu cho giáo viên và học sinh, tiêu chí đánh giá chưa cụ thể,…). Tổ chức giáo dục
KNS có những đặc thù riêng khác với các hoạt động giáo dục khác, nội dung giáo dục
không chỉ diễn ra trong môn học mà cịn thơng qua một số hoạt động khác (hoạt động
ngoài giờ lên lớp, câu lạc bộ,...) cho nên phải tính đến cơ sở vật chất, kinh phí để thực
hiện.

- Giáo viên quen với việc tập trung cung cấp kiến thức mà khơng hoặc ít quan
tâm giáo dục KNS cho học sinh.
Trong thực tế hậu quả của việc thiếu kỹ năng sống ở học sinh THPT là:
+. Thiếu kỹ năng sống: Dễ sa vào lối sống buông thả và hư hỏng

8
SangKienKinhNghiem.net


Trốn học đi chơi, tình trạng phổ biến trong học đường hiện nay

Khơng chỉ có học sinh cấp 3 hư hỏng, và bỏ bê việc học. Độ tuổi trẻ em hư
dường như đang ngày càng trẻ hóa. Đó là một thực trạng đáng buồn hiện nay khi mà
chúng ta chứng kiến các em học sinh cấp 2 cũng đánh nhau, bắt bạn quỳ xuống chỉ vì
lỗi nhỏ. Khi cha mẹ, thầy cơ có nhắc nhở các em lập tức thể hiện thái độ căng thẳng,
chống đối.
Trong số các trường THPT trên địa bàn Nga Sơn, có khơng ít các em học sinh
nam hút thuốc khi vừa ra khỏi cổng trường, các em bỏ tiết, tham gia vào các cuộc chơi
bạn bè. Học sinh nữ đi học nhưng lại nhuộm tóc, ăn mặc sai đồng phục. Đặc biệt là việc
chửi bậy. Gần đây trên một trang báo mạng, chúng ta bàng hồng khi nghe con cái của
mình là học sinh cấp 2 nói : "Teen quan hệ sớm, ai cũng biết chỉ phụ huynh không biết".
Hoặc các em coi đây là chuyện hết sức bình thường.
Rõ ràng hiện nay quan niệm của một bộ phận học sinh đang rất sai lệch. Dẫu biết
rằng đó chỉ là một số nhỏ, tuy nhiên điều đó cũng cho thấy học sinh bây giờ đang thiếu
kỹ năng sống rất nhiều.
+ Thiếu kỹ năng sống - Các em dễ ứng xử thiếu văn hóa

Đây chỉ là một trong rất nhiều vụ nữ sinh đánh nhau

9

SangKienKinhNghiem.net


Học sinh ngày càng có nhiều mối quan hệ ở trường, lớp và cả bạn bè bên ngoài.
Những mâu thuẫn nhỏ xảy ra trong cuộc sống hàng ngày khiến các em dễ dàng bị kích
động. Có những trường hợp học sinh đánh hội đồng một bạn cùng lớp. Các em tỏ ra
nghĩa khí khi giúp bạn đánh người khác, dù người đó chưa từng có hiềm khích gì với
mình… Tháng nào trên các trang mạng xã hội chúng ta cũng chứng kiến các em học
sinh vẫn mặc đồng phục trên người mà nhảy vào đánh, đấm, tát và lăng mạ bạn của
mình bằng những lời lẽ thiếu văn hóa. Tất cả những hiện tượng trên đều do các em đang
thiếu kỹ năng sống một cách trầm trọng. Thiếu kỹ năng làm chủ bản thân, kiểm soát
cảm xúc, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng bảo vệ bản thân khỏi những tác hại tiêu cực, …
+ Thiếu kỹ năng sống: ảnh hưởng nghiêm trọng đến tương lai
Trẻ em được trang bị kỹ năng sống càng sớm thì càng vững vàng và dễ hồn
thiện bản thân. Đặc biệt trong mơi trường xã hội hiện nay, có rất nhiều những hiện
tượng tiêu cực, áp lực tác động vào các em nếu như không tự làm chủ được bản thân,
các em dễ dàng hư hỏng.
Bản thân trong quá trình giảng dạy và làm chủ nhiệm tại trường THPT Trần Phú
đã gặp rất nhiều các em học sinh có biểu hiện cá biệt gây khơng ít ảnh hưởng tới tập thể
lớp, tới nhà trường, mà phần lớn là các em bị áp lực từ gia đình, từ học học tập, từ xã
hội… gây ra sự căng thẳng, bực dọc. Khi các em khơng kiểm sốt được cảm xúc của
mình thì có các hành động vơ lễ với giáo viên trên lớp, nổi khùng với bạn bè, thích gây
gổ đánh nhau để giải tỏa tâm lí bực dọc của mình. Xa hơn nữa, khi các em khơng được
giải tỏa ngay thì rơi vào trạng thái bất cần, biểu hiện là chống đối bố mẹ, thầy cô, trốn
học bỏ tiết đi chơi, sa vào các tệ nạn xã hội …
Trước thực trạng ấy tôi thấy cần thiết phải giáo dục các em các kỹ năng sống, đặc
biệt là kỹ năng kiềm chế cảm xúc, ứng phó với căng thẳng mà các em gặp phải, mà
người giáo dục quan trọng nhất là giáo viên chủ nhiệm, bởi giáo viên chủ nhiệm là
người gần gũi các em nhất, có nhiều thời gian bên các em nhất và là mắt xích quan
trọng trong việc kết nối giữa nhà trường và gia đình.

3. Giải pháp giải quyết cấn đề và tổ chức thực hiện
3.1. Giải pháp
Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, đặc biệt là kỹ năng kiềm chế cảm xúc,
ứng phó với căng thẳng mà các em gặp phải để giúp các em biết cách giải tỏa cảm xúc,
làm chủ cảm xúc, hình thành các kỹ năng tự nhận thức, kỹ năng tư duy tích cực, biết
cách phịng tránh , ứng phó tích cực với căng thẳng và kiểm sốt cảm xúc. Muốn làm
được việc này cần kiên trì, cần có thời gian, cần có sự phối hợp giữa nhà trường với gia
đình, giữa giáo viên chủ nhiệm với các giáo viên bộ môn khác, trong nhà trường một số
tổ chức như Đoàn thanh niên, chữ thập đỏ, nữ cơng … có vai trị khơng hề nhỏ trong
các hoạt động ngoại khóa giúp các em hịa nhập với tập thể, khẳng định bản thân từ đó
kiểm sốt được cảm xúc, giảm căng thẳng, áp lực trong học tập và trong cuộc sống.
Mục tiêu của giải pháp là giúp các em có thái độ nhìn nhận vấn đề một cách tích
cực, có thái độ tin tưởng và trân trọng bản thân, chấp nhận căng thẳng như một phần tất
yếu, có thái độ tôn trọng người khác khi giao tiếp.
Dựa vào các yếu tố tạo nên căng thẳng, ta có thể đưa ra được cách ứng phó với
căng thẳng, qua đó học sinh sẽ biết cách làm chủ cảm xúc, từ đó có suy nghĩ tích cực ,
10
SangKienKinhNghiem.net


nhận thức đúng đắn về hành vi của mình. Giúp các em hoà nhập với tập thể và đạt kết
quả học tập cao hơn.
Với cương vị là giáo viên chủ nhiệm, tôi đưa ra một số giải pháp như sau:
1, Trong các giờ sinh hoạt 15 phút đầu giờ, tôi phơ tơ những bài hát theo chủ đề
có nội dung trong sáng vui tươi, cho học sinh hát theo nhạc có sẵn, hoặc tập cho các em
hát từng câu.
Với cách này ta có thể tạo ra khơng khí vui vẻ ngày từ đầu buổi học, giúp các em
bớt mệt mỏi sau một chặng đường dài tới trường, có động lực cho một buổi học dài.
Ngồi ra cịn tạo được sự gần gũi, tin tưởng với giáo viên chủ nhiệm, rút ngắn khoảng
cách giữa cơ và trị, từ đó dễ tìm hiểu được tâm tư, hoàn cảnh và cảm xúc của từng em.

Với phương pháp này tôi đã áp dụng cho các khố chủ nhiệm và nhận thấy hiệu quả tích
cực rõ ràng. Và các em luôn mong chờ tới ngày sinh hoạt đầu giờ ( thứ 4 và thứ 6 ) hàng
tuần, hết bài hát là các em lại tự động nhắc tôi in những bài tiếp theo.
2, Trong giờ sinh hoạt cuối tuần, thủ tục cán bộ lớp tổng hợp sổ đầu bài và nhắc
nhở tôi rút ngắn lại cịn 15 phút. Học sinh phạm lỗi khơng phê bình gay gắt trước lớp,
chỉ nhắc nhở và cán bộ lớp đưa ra hình phạt mang tính răn đe ( như phạt trực nhật ) để
tránh tạo áp lực lên các em. Thời gian 30 phút cịn lại tơi mỗi tuần tơi làm 1 hình thức
như:
+ Kể chuyện tấm gương ( hướng về các lỗi học sinh phạm phải trong tuần ) cách
cư xử đúng đắn của hành vi ấy. Qua việc này tôi nhận thấy việc phạm lỗi của học sinh
đặc biệt là vô lễ với giáo viên giảm rõ rệt và hết sau một thời gian.
+ Kể chuyện tấm gương học tập tốt từ xuất phát điểm thấp để tạo động lực cho
các em phấn đấu, không tự ti với bản thân, giảm áp lực học tập. Qua việc này tôi thấy
kết quả học tập của các em tiến bộ rõ rệt, cuối khố vẫn có nhièu em đậu đại học chính
quy dù đầu vào lớp 10 các em rất thấp. Đặc biệt là thái độ học các em tích cực hẳn.
+ Cho các em những câu hỏi xung quanh tình huống gây căng thẳng ( như: Hãy
kể những tình huống căng thẳng mà các em đã trải qua? Khi gặp tình huống căng thẳng
thì các em thường làm gì để giảm căng thẳng? … ) Rồi lấy một vài tình huống phân tích
cách giảm căng thẳng của một vài em, đưa ra cách ứng phó tốt nhất.
+ Chơi trị chơi tập thể giảm căng thẳng như: truyền bóng, tìm sâu, tìm từ, làm
theo tơi làm chứ khơng làm theo tơi nói… Sau một tuần học tập các em được giải toả áp
lực, căng thẳng mệt mỏi qua các trị chơi tập thể. Qua các trị chơi tơi thấy các em học
sinh trong lớp vui vẻ đoàn kết hơn, qua đó các em sẽ kiểm sốt được cảm xúc trong lối
hành sử với nhau. Khi đã thân thiết thì bạn bè chính là nơi các em tâm sự giải toả bức
xúc, căng thẳng, chia sẻ những niềm vui cũng như nỗi buồn các em gặp phải trong cuộc
sống.
3, Với những em mắc những lỗi về lĩnh vực cảm xúc ( như vơ lễ với giáo viên,
gây gổ xích míc với bạn, chống đối cán bộ lớp, thầy cô … ) giáo viên chủ nhiệm sẽ gặp
riêng nói chuyện trực tiếp để tìm hiểu ngun nhân và cùng em đó tìm cách giải quyết.
Thường thì những em này sẽ khơng chia sẻ cảm xúc, sẽ khơng nói rõ ngun nhân và

những bức xúc, căng thẳng mà mình đang có. Trước khi gặp, giáo viên cần nắm rõ mọi
thông tin của em học sinh này qua các bạn trong lớp, đặc biệt là bạn thân của em đó.
Khi nói chuyện với học sinh này với thái độ như một người bạn đang muốn chia sẻ nỗi
11
SangKienKinhNghiem.net


lịng, khi nói trúng tâm lý thì các em mới mở lịng tâm sự những gì các em đang trải
qua. Thường thì đó sẽ là những áp lực từ gia đình, bạn bè, từ việc học sa sút … của bản
thân. Những điều đó khiến các em cảm thấy bức xúc, nhạy cảm, dễ nổi nóng, bất cần và
dễ gây xung đột do không kiềm chế được cảm xúc. Lúc này giáo viên chủ nhiệm cần
lắng nghe, chia sẻ cảm xúc đó với em học sinh này, chỉ rõ phản ứng của em đã biểu hiện
gây tổn thương cho ai? ảnh hưởng tới ai? hậu quả là gì? Nếu bây giờ cho em chọn lại
em sẽ xử sự ra sao? Và hướng dẫn nên xử lí tình huống đó như thế nào là tốt nhất. Qua
đó chia sẻ với em học sinh đó chấp nhận những bức xúc, căng thẳng trong cuộc sống mà
em gặp phải, coi là chuyện bình thường mà ai cũng sẽ phải trải qua trong cuộc sống.
Quan trọng là mình sẽ đối mặt với nó thể nào để không làm ảnh hưởng tới ai mà vẫn tốt
cho bản thân. Nên có những suy nghĩ và hành động tích cực trước mọi tình huống trong
cuộc sống, kể cả sau này. Đồng thời giáo viên chủ nhiệm cần nhờ các bạn trong lớp,
nhất là bạn thân chia sẻ, khuyên bảo giúp bạn thoát khỏi những vướng mắc bạn đang có.
Qua đó những người bạn xung quanh cũng học được cách ứng xử tích cực khi gặp
những tình huống như bạn. Song song đó là nhờ các giáo viên bộ mơn theo dõi, nhắc
nhở và gíúp đỡ em đó trong các tiết học. Như thế em học sinh đó sẽ thấy mình được
thầy cơ, bạn bè quan tâm, khơng cảm thấy cơ đơn thì suy nghĩ sẽ tích cực hơn.
4, Khuyến khích, tạo điều kiện cho những em có biểu hiện không làm chủ cảm
xúc, gặp căng thẳng trong cuộc sống tham gia các phong trào văn hoá văn nghệ, thể dục
thể thao để nâng cao nội lực bản thân, giảm những căng thẳng trong cuộc sống và kiềm
chế được cảm xúc.Thực tế tôi đã áp dụng biện pháp này cho nhiều em và thấy rất hiệu
quả. Khi các em tham gia văn nghệ trong thường sẽ có nhiều bạn biết đến, các em sẽ
cảm thấy mình có ích, khơng vơ dụng như đã nghĩ, các em sẽ có những suy nghĩ tích

cực hơn, kiềm chế được cảm xúc, đối diện với những căng thẳng, khó khăn một cách
tích cực hơn. Với những em khơng có khiếu văn nghệ thì hướng các em tham gia các
câu lạc bộ gym, hip hop, erobic ở nhà văn hoá thanh thiếu niên. Các em sẽ tiếp xúc với
nhiều người khoẻ mạnh, vui vẻ, đồng thời thể thao cũng gíúp các em khoẻ hơn, mạnh
mẽ hơn trong cuộc sống.
5, Tổ chức buổi dã ngoại gần, giúp các em tự lập, tập thể lớp gần gũi nhau, qua
buổi dã ngoại giáo viên chủ nhiệm có thể quan sát được tính cách, sở trường của từng
học sinh. Trong buổi dã ngoại, giáo viên có thể chia sẻ kinh nghiệm sống cho học sinh,
tâm sự với học sinh, lắng nghe các em chia sẻ những khó khăn vướng mắc trong cuộc
sống riêng, bởi những lúc riêng tư khi mình đã khơi ra các em rất dễ trải lịng. Như vậy
những khó khăn vướng mắc các em gặp phải được chia sẻ thì căng thẳng mệt mỏi sẽ vơi
đi phần nào, khi đó cảm xúc ln trong vịng kiểm sốt. Thực tế tơi có tổ chức một số
lần dã ngoại , chia tổ và yêu cầu mỗi tổ chuẩn bị đồ ăn, vật dụng cần thiết mang theo.
Toi nhận thấy tất cả các em rất hào hứng và tự suy nghĩ nên chuẩn bị gì, và khi đến nơi
cắm trại các em rất quan tâm đến nhau, dễ chia sẻ. Qua đó các em cũng tích luỹ được
một số kinh nghiệm cho cuộc sống tự lập, điều đó tác động tích cực đến những suy nghĩ
khi các em ứng phó với những khó khăn nói chung và căng thẳng nói riêng sau này.
6. Thường xuyên liên hệ với phụ huynh tất cả các em học sinh, nắm bắt được
hồn cảnh gia đình, biểu hiện của các em khi ở nhà, kịp thời biết được những biến cố
bất thường xảy ra trong gia đình. Với những học sinh có dấu hiệu khơng kểm sốt được
12
SangKienKinhNghiem.net


cảm xúc và đang gặp căng thẳng thì giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn phụ huynh cách
ứng xử phù hợp làm sao để đạt hiệu quả tốt nhất trong việc giáo dục kỹ năng kiềm chế
cảm xúc và ứng phó với căng thẳng. Trên thực tế, tôi đã gặp rất nhiều phụ huynh chưa
thực sự hiểu con mình và có cách ứng xử chưa khéo với con nên hậu quả là con ln nổi
nóng, cãi trả, thậm chỉ là bỏ nhà đi. Khi được giáo viên hướng dẫn họ rất lắng nghe và
hưởng ứng cách làm của giáo viên và kết hợp với giáo viên chủ nhiệm giáo dục con,

giúp con bớt căng thẳng và biết cách kiềm chế cảm xúc, qua đó thái độ ứng xử của em
đó với gia đình cũng có nhiều thay đổi tích cực.
Với cương vị là giáo viên bộ mơn tơi có thêm giải pháp như sau:
7, Với những em thiếu tự tin trong học tập, những em cá biệt hay gây rối mất trật
tự, tôi thường xuyên gọi lên bảng làm những bài tập từ đơn giản đến khó tùy vào khả
năng của từng em, làm sao cho các em làm được bài trước lớp, rồi khuyến khích bằng
điểm số, bằng lời khen, phần thưởng… Thực tế khi các em được khen hay điểm cao
trước tập thể sẽ rất phấn khích, điều đó giúp các em tự tin, giảm căng thẳng, áp lực, cảm
thấy mình có động lực phấn đấu, qua đó sẽ tự điều chỉnh hành vi làm chủ cảm xúc.
8, Khuyến khích các em có áp lực trong học tập, tự ti trong học tập tham gia
nghiên cứu môn học, làm đồ dùng học tập phục vụ tiết học dưới sự hướng dẫn của giáo
viên. Làm được điều này các em sẽ rất vui, hết cảm giác tự ti, bớt nhiều căng thẳng,
thấy mình có thể làm được điều mà bản thân khơng nghĩ là mình có thể làm được. Điều
đó là động lực to lớn thúc đẩy việc học tập của các em, giúp các em giảm bớt căng
thẳng, biết cách biến lo lắng thành động lực, qua đó sẽ tự điều chỉnh hành vi làm chủ
cảm xúc.
3.2 .Tổ chức thực hiện
Trong những năm làm chủ nhiệm, tôi đã áp dụng phương pháp trên cho ba khoá
học sinh 12D khoá 2009-2012 , 12G khóa 2012 – 2015 và 11I khóa 2015 – 2017, đưa
ra các cách xử lí dựa vào các ngun nhân các em khơng kiểm sốt được cảm xúc và
gặp căng thẳng đã nêu ở trên như sau:
Em Mai Thành An ( Tiểu Khu Hưng Long - Thị Trấn) 12D khoá 20092012 .Trước đây là con út trong gia đình nên được bố mẹ quan tâm chăm sóc, lên lớp 8
mẹ sinh thêm em bé nên ít quan tâm hơn, vì thế em trở nên bất mãn, dễ nỗi cáu ngay cả
ở nhà. Trong lớp em có thể nỗi khùng với bất cứ ai khiến em khó chịu, kể cả bạn bè và
thầy cô giáo. Với em An là một đứa trẻ thơng minh, thích được kể chuyện, muốn nhiều
người quan tâm và rất hiếu động. Chính vì thế tơi đã đóng vai trị là một người bạn để
lắng nghe ý kiến của em, nghe em kể chuyện và đọc những bức thư em chia sẻ. Đồng
thời phát huy sở trường viết kịch bản, trong lần hội văn nghệ chào mừng 26-3 của Đoàn
thanh niên tổ chức, lớp đã đóng vở kịch do chính em An viết và đạt giải.Qua đó tơi thấy
em tự tin lên rất nhiều, bớt cáu bẳn, hòa nhã hơn với bạn bè và thầy cô giáo. Đồng thời

được các thầy cô giáo khen ngợi em đã phấn chấn lên rất nhiều và kiềm chế được cảm
xúc của mình. Về phía gia đình tơi đã nói chuyện với bố mẹ em rất nhiều, chia sẻ cách
đối xử công bằng giữa các con ở nhà, tạo cho em cảm giác được yêu thương, được quan
tâm chứ không bị bỏ rơi như em nghĩ. Đồng thời tập thể lớp đưa ra kỷ luật và xếp hạnh
kiểm từng tháng mang tính răn đe. Trong ba năm học em luôn tin tưởng và chia sẻ cho
tôi rất nhiều chuyện. Từ năm lớp 11 trở đi em đi học rất đều, hòa đồng với bạn bè, quan
1)

13
SangKienKinhNghiem.net


tâm tới bố mẹ và em gái hơn, học hành tiến bộ hẳn, đặc biệt là mơn vật lí của tôi. Hiện
tại sau khi tốt nghiệp đại học em đã có việc làm ổn định tại Hà Nội.
2) Em Mai Văn Đức ( Xóm 4 - Nga Tân ) 12G khóa 2012 – 2015 Là một em có
học lực khơng cao, do gây gổ đánh nhau mà bị đuổi học bị lưu ban xuống lớp tôi từ năm
lớp 10. Biểu hiện trên lớp hay bỏ học, bỏ tiết, dễ nổi cáu với bạn bè và thầy cô giáo.
Luôn bị phê vào sổ đầu bài tội vô lễ với giáo viên, mất trật tự ... Qua tìm hiểu, ở gia
đình hàng xóm ln nói em là đứa bị lưu ban, khơng những khơng động viên mà cịn
tạo áp lực cho em, nên em cảm thấy không tự tin. Căng thẳng khi ở nhà, lên trường thầy
cô giáo nào cũng biết lỗi em gây ra ở khóa trước, nên em căng thẳng ngay cả ở lớp. Vì
vậy em rất hay nổi cáu với các bạn, thầy cô nào động đến quá khứ của em thì lập tức em
nổi khùng lên và vơ lễ với giáo viên ấy. Nắm bắt được lí do qua bạn thân em Đức và
biểu hiện của em tôi đã gần gũi và lắng nghe em tâm sự, giúp em bớt căng thẳng trong
học tập bằng những bài vật lí đơn giản và điểm tốt ở trên lớp. Khuyên bảo em có cách
ứng xử đúng trong một số trường hợp. Cuối năm lớp 10 lớp tôi tổ chức đi dã ngoại trên
núi trong dịp lễ hội của huyện, sau khi ăn trưa xong cả lớp ngồi nói chuyện và tơi tổ
chức trị chơi vận động và thi hát, tơi đã nhận thấy em có giọng hát rất hay. Sang năm
lớp 11 tôi cử em đi thi văn nghệ của trường dịp 20/11. Em đạt giải nhất, từ sau khi nhà
trường cần tới văn nghệ thì ln cử em tham gia, các thầy cô giáo dành cho em nhiều

lời khen, từ đó em thấy tự tin, lên lớp bớt căng thẳng, vui hơn và tự kiểm soát được cảm
xúc của mình, khơng cịn nổi cáu, khơng gây rối trong lớp. Hiện tại em đang học trường
Cao đẳng nghệ thuật Quân đội.
3) Em Trần Văn Sơn ( Xóm 9 Nga Giáp ) 11I khóa 2015 – 2017. Ngay ngày thứ
2 khi vào lớp 10 em đã gây gổ đánh nhau với bạn cùng trường. Luôn vi phạm lỗi gây rối
mất trật tự, chống đối với giáo viên, thậm chí vỗ lễ với cả thầy hiệu trưởng. Sau khi tìm
hiểu nguyên nhân, em học lực yếu, ở nhà bố mẹ khơng hịa thuận nên khi ở nhà em luôn
căng thẳng, ở lớp học khơng tốt nên cũng căng thẳng, từ đó khơng kểm sốt được cảm
xúc của mình. Tơi đã nhờ các bạn trong lớp chia sẻ cùng bạn, động viên bạn, trong các
giờ sinh hoạt tôi kể những câu chuyện và những tấm gương của những người có hồn
cảnh như em nhưng họ vẫn vượt lên để thành công ... Tâm sự với em chuyện gia đình,
cho em lời khuyên, liên lạc với gia đình cùng phối hợp giảm căng thẳng ở nhà, bố mẹ
nên động viên em. Khuyến khích em tham gia câu lạc bộ thể thao ở cung văn hóa thanh
thiếu nên. Ở trường phối hợp với các giào viên khác gọi lên bảng và động viên em, cho
em cùng tham gia làm đồ dùng dạy học môn vật lí, cử em làm cán bộ lớp, tạo cho em
thấy mình cũng có ích trên lớp, khơng phải là người vơ dụng, giúp em giảm căng thẳng
trên lớp. Từ đó em tự điều chỉnh được hành vi của mình và làm chủ cảm xúc. Sau khi
kết thúc năm học lớp 11 em đã tiến bộ về học tập rất nhiều.
4) Em Phạm Thị Trang ( Xóm 6 Nga An ) 11I khóa 2015 – 2017. Em chủ động
tâm sự với tơi gia đình em bố mẹ li dị, em ở với bố, ln tự ti về hồn cảnh, bố ít quan
tâm nên em luôn thấy cô đơn và căng thẳng. Trong lớp em khơng nói nhiều, khi làm bài
kiểm tra và thi cử thì tốt mồ hơi tay, chân biểu hiện căng thẳng sợ hãi. Em là nữ nên ít
biểu hiện cảm xúc ra ngồi, với em tơi quan tâm gần gũi như người mẹ, động viên em ở
lớp, chia sẻ suy nghĩ và hồn cảnh gia đình, động viên em học tập. Hướng em tham gia
đội văn nghệ của trường, động viên em tham gia câ lạc bộ thể thao của nhà văn hóa
14
SangKienKinhNghiem.net


thanh thiếu nhi. Lên lớp 11 tôi nhận thấy em vui vẻ hơn, nói nhiều hơn với bạn bè trong

lớp, tự tin hơn khi tới trường. Kết thúc năm học 11 em đạt học sinh tiên tiến, là người có
điểm số cao thứ 2 của lớp.
Trên đây là các trường hợp học sinh bị căng thẳng và không kiềm chế được cảm
xúc mà tơi chia theo ngun nhân để có biện pháp giáo dục kỹ năng kiềm chế cảm xúc
và ứng phó với căng thẳng. Trong đó khơng thể thiếu vai trị của bạn bè, tập thể lớp,
thầy cơ giáo bộ môn, các tổ chức trong nhà trường và sự phối kết hợp với phụ huynh.
Đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm phải quan tâm chia sẻ với các em, phải kiên trì và coi
các em như chính con em mình.
4. Kết luận và kiến nghị.
4.1. Kết luận
Qua nhiều năm chủ nhiệm, sĩ số lớp tôi luôn ổn định, không có trường hợp học
sinh bỏ học, khơng có học sinh bị kỷ luật. Các em ngày càng tiến bộ trong học tập và
đạo đức. Trong lớp các em yêu thương giúp đỡ nhau và đoàn kết ngay cả khi đã ra
trường. Kết quả hết lớp 12 có 80% các em đã đậu vào các trường đại học cao đẳng trong
cả nước.
4.2. Ý kiến đề suất:
Giáo dục nên đề cao việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, có chương trình cụ
thể hướng dẫn cho giáo viên . Nhà trường cần tổ chức nhiều hơn nữa những hoạt động
ngoại khóa bổ ích cho các em học sinh cùng tham gia.

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 27 tháng 5 năm 2017
Tôi xin cam đoan SKKN trên là của tôi,
không sao chép nội dung của người khác
Ký tên

Thịnh Sao Mai

Tài liệu tham khảo

15
SangKienKinhNghiem.net


1. Bài viết “Học sinh cấo 3 cần rèn luyện những kỹ năng sống nào? “ của
báo giáo dục thời đại
2. Bài viết “ Kỹ năng sống _ điều học sinh trung học cần có ” của báo
Tuổi trẻ.
3. Bài viết “ Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPT” của tiến sỹ
Nguyễn Văn Huấn trên báo giáo dục thời đại.
4. Bài giảng kyc năng kiểm soát cảm xúc của tiến sỹ Lê Thẩm Dương
5. Khái niệm về kỹ năng sống của UNESCO

16
SangKienKinhNghiem.net