SKKN Biện pháp giáo dục học sinh chưa ngoan tại lớp 9A1 Trường THCS Ngô Quyền, năm học 2021 2022

PHỊNG GD&ĐT CẨM PHẢ
TRƯỜNG THCS NGƠ QUYỀN

BÁO CÁO
BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC
CHỦ NHIỆM LỚP
Tên biện pháp:
Biện pháp giáo dục học sinh chưa ngoan tại lớp 9A1
Trường THCS Ngô Quyền, năm học 2021 - 2022

Họ và tên giáo viên: Lưu Thị Trà Ly
Chủ nhiệm lớp : 9A1
Đơn vị công tác: Trường THCS Ngô Quyền
Thành Phố Cẩm Phả - Tỉnh Quảng Ninh

Cẩm Phả, Tháng 3 năm 2022


PHỊNG GD&ĐT CẨM PHẢ
TRƯỜNG THCS NGƠ QUYỀN

BÁO CÁO GIẢI PHÁP
“Biện pháp giáo dục học sinh chưa ngoan tại lớp 9A1
Trường THCS Ngô Quyền”

Họ và tên giáo viên: LƯU THỊ TRÀ LY
Chủ nhiệm: Lớp 9A1
Trường: THCS Ngơ Quyền
I. Lí do hình thành biện pháp:
1. Đảng và nhà nước ta rất coi trọng giáo dục và giáo dục
là Quốc sách hàng đầu, có tầm quan trọng trong sự nghiệp và

đào tạo thế hệ trẻ, giáo dục là giai đoạn khởi đầu đặt nền móng
cho sự hình thành và phát triển nhân cách của một con người.
Giáo dục đạo đức cho học sinh là một trong những giải
pháp giáo dục được quan tâm nhất đối với từng giáo viên trong
trường học, trong ngành giáo dục nước nhà. Nhằm đào tạo thế
hệ cách mạng tương lai.
2. Giáo dục đạo đức cho học sinh chưa ngoan là một trong
những nhiệm vụ thiết yếu, nhất là ở cấp THCS nói chung và
trường THCS Ngơ Quyền nói riêng.
3. Giáo dục đạo đức cho học sinh nhằm hạn chế được
những đối tượng HS yếu về mặt đạo đức và góp phần vào chất
lượng giáo dục tồn diện của nhà trường. Thế nhưng thực tế
trong các trường THCS hiện nay, một bộ phận học sinh chưa
ngoan dường như trường nào cũng có và năm nào cũng có.
4. Ở lứa tuổi các em, lứa tuổi đang có sự mất cân bằng về
mặt tâm sinh lý, việc các em mong muốn trở thành người lớn
trong khi các em chưa có sự hiểu biết tương ứng, cộng với hoàn
cảnh sống mỗi em một khác nhau, có em may mắn nhận được
sự tư vấn kịp thời của cha mẹ khi ở trong trạng thái thiếu cân
bằng, có em khơng được sự quan tâm đúng mức, có em thì lại
được q chiều chuộng... Từ sự khác biệt trên nảy sinh ra những


hiện tượng học sinh chưa ngoan và chính một bộ phận học sinh
này đã gây khơng ít khó khăn cho giáo viên chủ nhiệm lớp.
Bản chất con người học sinh là lương thiện, nhưng do
những yếu tố khác nhau làm ảnh hưởng đến đời sống, tâm lý của
học sinh nên các em có những biểu hiện khác nhau như vậy.
Là một giáo viên nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, mỗi
năm tơi tự tích lũy cho mình những kinh nghiệm, cũng như

những bài học “đắt giá” cho chính bản thân trong công tác này.
Trong năm học 2021- 2022 tôi được BGH nhà trường phân công
chủ nhiệm lớp 9A1, đây là một lớp có nhiều học sinh “chưa
ngoan”, từ số liệu kết quả 2 mặt giáo dục của cuối năm học 2020-2021
của lớp cho thấy:
Kết quả
Năm học
2020-2021
(41HS)
Hạnh kiểm
Học lực

Tốt
SL %

Khá
SL %

TB
SL %

Yếu - Kém
SL
%

20
0

16
16

5
24

0
1

49%
0%

39%
39%

12%
59%

0
2%

Với 5 em HS hạnh kiểm trung bình, 24 em học lực trung
bình và 1 em học lực yếu. Qua tìm hiểu và khảo sát thực tế các
em thường vi phạm các lỗi sau: Đi học không đúng giở, ngôn ngữ
thiếu chuẩn mực, trốn tiết, bỏ giờ, không làm bài tập, thường
gây gổ đánh nhau… Chính vì những biểu hiện hành vi chưa tốt
của các em nên trong q trình giáo dục, GV cần phải có nhiều
biện pháp sáng tạo mới đạt được hiệu quả.
Trong quá trình tìm tòi học hỏi ở đồng nghiệp, tham khảo
phương pháp giáo dục trên các tạp chí, sách báo, vận dụng vào
quá trình cơng tác chủ nhiệm lớp 9A1 trong năm học 20212022, bản thân tôi cũng rút ra được một vài “Biện pháp giáo dục
học sinh chưa ngoan”. Tôi xin được chia xẻ với các bạn đồng

nghiệp, mong muốn được góp một phần nhỏ bé của mình tạo
nguồn dồi dào về biện pháp giáo dục học sinh, góp phần nâng
cao hơn nữa chất lượng giáo dục hiện nay.
II. Nội dung của biện pháp
1. Một số biểu hiện của học sinh chưa ngoan:


Học sinh chưa ngoan là thuật ngữ thường dùng của nhà
trường, thầy cơ giáo để gọi những học sinh có ngôn ngữ thiếu
chuẩn mực, cảm xúc tiêu cực, ngại giao tiếp, thường gây gổ
đánh nhau, không hợp tác,...
2. Nguyên nhân
a. Nguyên nhân chủ quan về phía bản thân các em
Các em học sinh đang trong giai đoạn tuổi dậy thì, mới lớn
thường muốn khẳng định mình. Nhưng lại thiếu kiến thức, bồng
bột khiến các em có những hành động, suy nghĩ lệch lạc, có thể
do bản năng hoặc bắt trước bạn bè.
b. Nguyên nhân khách quan: Trong các yếu tố ảnh hưởng đến
sự hình thành và phát triển nhân cách thì mơi trường xã hội,
thầy cơ, bạn bè, gia đình giữ vai trị rất quan trọng. Khi những
yếu tố đó cản trở hoặc làm tổn thương các em thì sẽ trở thành
nguyên nhân dẫn đến sự sa sút trong học tập, sự sai lệch trong
hành vi và sự khiếm khuyết trong nhân cách của các em. Cụ
thể:
* Nguyên nhân về phía gia đình
Phải nói rằng thời gian mà các em sống với gia đình là
khoảng thời gian dài nhất, chính vì thế mơi trường sống của gia
đình có ảnh hưởng rất lớn đối với các em, những thái độ, hành vi,
cách cư xử trong gia đình sẽ hình thành cho các em nền móng
để các em tiếp xúc ngồi xã hội

* Ngun nhân về phía nhà trường
Đây là ngơi nhà thứ hai của các em, nơi để phụ huynh gửi
gắm niềm tin vào việc giáo dục con em của họ, từ đây các em
được học tập, được hiểu biết, được lớn lên về mọi mặt. Nhưng để
đạt được đúng như điều vừa nêu cũng không phải là dễ, trong
thực tế cũng có một vài trường chưa thực hiện được chức năng là
ngôi nhà thứ hai của các em, bởi vẫn cịn đâu đó trong những
ngơi trường này có những thầy cô giáo chưa thật gần gũi, cởi
mở, chưa thật sát sao quan tâm đến đến tất cả các đối tượng
học sinh, tạo ra một khoảng cách giữa thầy và trò.
* Ngun nhân về phía mơi trường xã hội
Ngồi mơi trường gia đình và nhà trường ra, học sinh cịn
phụ thuộc rất lớn vào môi trường xã hội. Hiện nay do sự phát
triển kinh tế - xã hội, sự phát triển của mạng lưới thông tin hiện
đại, sự du nhập của nhiều loại hình văn hố khác nhau đã ảnh


hưởng khơng ít đến tầng lớp thanh thiếu niên. Các loại hình dịch
vụ như Internet, bi-a, ... đã lơi kéo khơng ít học sinh vào những
trị chơi vơ bổ. Hiện tượng học sinh trốn học để chơi điện tử, bi-a,
... là chuyện thường ngày, có cả em hết tiền nảy sinh hành vi
dùng tiền bố mẹ cho để học tập vào những mục đích ăn chơi,
mang những đồ vật có giá trị đi cầm cố, lợi dụng bạn bè lừa lấy
tài sản tiêu sài…
3. Biện pháp
Từ việc nghiên cứu những nguyên nhân dẫn đến tình trạng
học sinh chưa ngoan ngày càng nhiều, bản thân tôi cũng rút ra
được một vài biện pháp“Giáo dục học sinh chưa ngoan” tối ưu,
để từng bước cảm hố giáo dục các em. Sau đây tơi xin chia xẻ
cách thức tôi đã thực hiện biện pháp.

Thứ nhất: Quan tâm đến hồn cảnh của học sinh
Việc tìm hiểu những khác biệt trong hồn cảnh, khó khăn
trong cuộc sống, học tập và những khó khăn về mặt tâm lí sẽ
giúp giáo viên hiểu và tìm ra biện pháp giáo dục thích hợp. Bởi
những hành vi tiêu cực, mắc lỗi của học sinh thường do những
khó khăn mà học sinh gặp phải trong cuộc sống gây ra, tác động
đến hành vi của học sinh.
Khó khăn của học sinh có thể bao gồm những khó khăn
trong học tập, những vấn đề trong gia đình, những bức xúc mà
học sinh gặp phải khi bị đối xử tàn tệ, bị tổn thương tâm lý, bị
hiểu lầm,...
- Hãy lắng nghe HS nói và đặt mình vào vị trí của học sinh.
Cần tránh dọa nạt hoặc chỉ trích học sinh trước khi tìm hiểu
ngun nhân.
Việc hiểu rõ hoàn cảnh từng em giúp giáo viên có cách giải
quyết phù hợp hơn với từng hồn cảnh. Có đến, có thấu hiểu các
em, giáo viên mới có thể đồng cảm, thương yêu và nhìn nhận
các em một cách công bằng hơn.
-


Khi giải quyết những khó khăn trở ngại của học sinh, tôi cố
gắng kiềm chế, không thể hiện thái độ q nóng nảy, căng
thẳng trước mặt học sinh vì điều đó chỉ khiến học sinh trở nên
tức giận hơn, thậm chí cịn dồn các em vào thế cố thủ và phản
ứng lại.
Thứ hai: Khuyến khích, động viên tích cực
Là một giáo viên chủ nhiệm, chúng ta đừng bao giờ để bụng
những lỗi lầm của học sinh, đừng vội nhìn thấy hiện tượng mà
đánh giá học sinh của mình chưa tốt. Dù là học sinh cá biệt và

có khó giáo dục đến đâu đi chăng nữa thì bên trong các em vẫn
ln tiềm ẩn những nhân tố, những phẩm chất tích cực. Chúng
ta hãy cố phát hiện ra những ưu điểm ẩn sâu trong mỗi em.
Chúng ta hãy khơi gợi để làm thức tỉnh, khôi phục niềm tin
cho các em để các em thấy rằng mình khơng hề kém cỏi, khơng
phải là “thứ bỏ đi”, để từ đó vứt bỏ được sự tự ti, mặc cảm trong
các em và chủ động hội nhập với các bạn trong lớp.
Chúng ta hãy tạo cho các em một lối thoát, một cơ hội để
sửa chữa. Hãy tin tưởng sự chuyển biến của các em. Trân trọng
những tiến bộ của các em dù là nhỏ nhất vì đó là cả một sự nỗ
lực, cố gắng rất lớn của các em. Mạnh dạn biểu dương các em
trước tập thể lớp, đừng tiết kiệm lời khen đối với các em vì một
lời động viên, khen ngợi cịn có giá trị hơn rất nhiều những bản
kiểm điểm.
Khi học sinh làm được một việc mà bản thân cảm thấy rất
tốt, trong lịng sẽ có cảm giác rất vui và hy vọng người khác sẽ
khen ngợi mình. Vì vậy hãy thừa nhận sự cố gắng của các em từ
những điều nhỏ nhặt nhất.
Thứ ba: Kết bạn, tạo niềm tin với học sinh
Thầy cơ hãy nhẹ nhàng phân tích những ưu khuyết điểm,
những đúng, sai trong nhận thức cũng như hành động của các
em, để từ đó giúp các em nhận ra lỗi lầm của bản thân và tạo
cho các em cơ hội, thiện chí sửa chữa, khơng tái phạm. Tuyệt đối
không la mắng chửi bới các em, đừng biến lớp học trở thành “địa


ngục” đối với các em học sinh chưa ngoan, đừng biến những giờ
sinh hoạt hay giờ ra chơi thành một giờ “tổng sỉ vả” đối với các
em, đừng để các học sinh nghĩ rằng cứ gặp thầy cô là sẽ bị la
mắng, trách phạt, truy tội. Điều này rất dễ gây ra những tâm lý

tiêu cực và khiến các em tệ hơn lúc trước. Khi cần, chúng ta có
thể gặp riêng các em để nhắc nhở, trao đổi. Từ đó dần tạo nên
sự kết nối giữa GV và HS.
Để điều hành được học sinh “chưa ngoan”, người thầy phải
sắm đủ các vai: Khi thì nghiêm khắc, lúc lại là cái vai cho các em
gục đầu vào. Khi thì nhà tâm lý, lúc lại là bác sĩ trị liệu, khi thì
ơng trọng tài, lúc khác lại là người cố vấn... Cứ như thế, kiên trì
cho đến khi các em tự nhận ra tại sao mình phải thay đổi.
Từ cảm giác cơ đã khơng chối bỏ mình, khơng chê mình,
ln khen ngợi, động viên và tặng trái tim ghi điểm thưởng... các
em dần phát hiện ra giá trị của bản thân, cảm thấy mình hữu ích
và được việc... Thế là tinh thần học tập được nhân lên, tạo ra sự
tương tác. Đồng thời, giáo viên nên thường xuyên trò chuyện,
quan tâm, gần gũi, nhắc nhở, động viên học sinh học tập, có thái
độ thân thiện với học sinh. Làm cho học sinh cảm thấy gần gũi.
Thứ tư: Áp dụng những hình thức kỷ luật tích cực
Thay bằng những biện pháp kỉ luật khơ cứng, tơi chú trọng
đến những hình phạt tích cực để giáo dục học sinh như:
- Lao động cơng ích (lau bảng, tưới cây, vệ sinh lớp, …): Đối
tượng bị phạt lao động là những học sinh xả rác bừa bãi, viết bậy
hoặc làm hư hại cơ sở vật chất của trường.
Học sinh bị phạt sẽ vệ sinh trường lớp, dọn hành lang, tưới
cây cho lớp, tự khắc phục hậu quả do hành vi của các em gây ra.
Biện pháp giáo dục bằng hình thức kỉ luật lao động này sẽ
giúp học sinh biết trân trọng môi trường sạch đẹp mình đang có,
ý thức rằng việc giữ gìn cảnh quan trường lớp không phải chỉ là
công việc của những lao công mà là trách nhiệm của mỗi học
sinh với ngôi trường của mình. Các em cũng hiểu rằng, khi mình
bớt một lần xả rác bừa bãi, thì sẽ bớt một lần phải dọn, …

- Đọc sách: Tơi đưa ra hình thức kỉ luật học sinh như tìm
đọc một cuốn sách mà tơi u cầu. Trong thời gian một tuần, học
sinh phải đọc và chia sẻ những điều mà mình đã đọc và học
được ở cuốn sách đó trong giờ sinh hoạt lớp.
VD: Đối với HS có thái độ vơ lễ với GV, nói tục chửi bậy, đánh
nhau, gây mất đoàn kết trong lớp, GV có thể đưa ra những chủ
đề về tình thầy trị, tình bạn hoặc hướng HS đến những cuốn
sách trong tủ sách Hạt giống tâm hồn, giá trị của yêu thương,
tấm lòng vàng, quà tặng cuộc sống, hay một số sách: Tinh hoa
xử thế, Nghệ thuật sống, 365 ngày sống, Rèn luyện đức khiêm
tốn…
VD: Đối với những HS lười học, ngủ hoặc làm việc riêng trong
giờ, không soạn và không ghi chép bài đầy đủ, thường xuyên
nghỉ học, cúp tiết, GV hướng HS đến những cuốn sách: Khoa học
vui, Những bài toán dân gian đố vui, Danh nhân thế giới, Câu
chuyện về các nhà khoa học…
Để đạt được hiệu quả giáo dục từ biện pháp kỉ luật này, tôi
hướng dẫn học sinh cách đọc, thường xuyên động viên, khích lệ
học sinh, không yêu cầu quá cao về kết quả tự đọc của các em,
ghi nhận những điều học sinh đã làm được và khen thưởng
những học sinh tích cực đọc và trình bày khá tốt trước lớp.
Thứ năm: Kết hợp với các lực lượng giáo dục trong và
ngoài nhà trường
Ngoài những biện pháp giáo dục cụ thể trên, thì việc giáo
dục học sinh nói chung và học sinh chưa ngoan nói riêng là cả
một q trình lâu dài, địi hỏi sự phối, kết hợp của nhiều lực
lượng giáo dục trong và ngồi nhà trường thì mới có thể mang lại
hiệu quả giáo dục toàn diện.
Để nắm bắt được đặc điểm từng HS thì giáo viên chủ nhiệm

phải có sự kết hợp chặt chẽ với phụ huynh. Đối với học sinh chưa
ngoan giáo viên chủ nhiệm khơng chỉ tìm hiểu về học sinh mà
cần phải có sự hiểu biết về gia đình HS. GVCN phải nắm bắt tồn
bộ số điện thoại liên lạc của từng PHHS, kịp thời thông báo, trao
đổi những bất thường của HS cho phụ huynh nắm và cùng tìm ra
hướng xử lí phù hợp.


Một lực lượng không kém phần quan trọng trong việc giúp
đỡ GVCN “phá án” chính là HS của lớp chủ nhiệm. Ở lứa tuổi các
em, bạn bè đóng một vai trị rất quan trọng, đơi khi các em
khơng nghe lời cha mẹ, thầy cô nhưng lại tin lời bè bạn. Khi phối
hợp với lực lượng này giáo viên cần khéo léo lựa chọn những
“điệp viên” đáng tin cậy, nhanh nhẹn, biết cách bảo mật thông
tin và luôn được bạn bè nể trọng. Có như vậy thì GVCN mới có
thể kịp thời đưa ra những biện pháp nhằm ngăn chặn những HS
sắp thực hiện hành vi tiêu cực. Qua đó, bản thân HS được giao
nhiệm vụ sẽ cảm thấy tự tin hơn và giáo viên chủ nhiệm cũng
hồn thành tốt cơng tác của chủ nhiệm của mình.
Để giáo dục học sinh “chưa ngoan” trở thành HS “ngoan”
còn cần sự hỗ trợ rất lớn từ giáo viên bộ môn thông qua các giờ
dạy, Tổng phụ trách Đội, Đoàn thanh niên, Ban giám hiệu
...Trong quá trình giáo dục học sinh chưa ngoan của lớp, tôi đều
vận dụng tối đa sự hợp tác của các lực lượng giáo dục này, vì
vậy kết quả mang lại tương đối tốt.
III. Hiệu quả của việc áp dụng biện pháp
Đầu năm học 2021-2022, Tôi nhận chủ nhiệm lớp với kết
quả năm lớp 8 lớp đứng cuối cùng trong bảng thi đua toàn
trường. Ngay từ đầu khi nhận lớp tơi đã xây dựng cho mình một
kế hoạch chủ nhiệm. Tìm hiểu nguyên nhân vì sao lớp trở nên

‘cá biệt” và áp dụng các biện pháp như đã trình bày trong sáng
kiến. Kết quả hết học kỳ I năm học 2021-2022 lớp 9A1 đã đạt
thành tích tương đối tốt.
Năm học 2020- 2021
Học kỳ I năm học
2021- 2022
Hạnh kiểm
T
20 (49%)
21 (51,21%)
K
16 (39%)
19 (46,34%)
Tb
5 (12%)
1 (2,43%)
Y
0
0
Học lực
Giỏi
0 (0%)
2 (4,87%)
Khá
16 (39%)
19 (46,34%)
TB
24 (59%)
20 (48,78%)
Y

1 (2%)
0 (0 %)
Về học lực: Số lượng học sinh khá, giỏi đã tăng, học sinh
trung bình giảm và khơng có HS yếu.


Về Hạnh kiểm: Chỉ còn 1 HS hạnh kiểm trung bình trên tổng
số 41HS, cịn lại là hạnh kiểm Tốt và khá.
Ngoài ra, lớp được tặng danh hiệu lớp xuất sắc và rất nhiều
thành tích khác trong các cuộc thi của trường, của Đội tổ chức
như: Đạt giải nhì cuộc thi viết "Những kỷ niệm sâu sắc về thầy
cô, mái trường" năm 2021, đạt giải ba cuộc thi vẽ tranh: "Thế
giới khơng khói thuốc" năm 2021, đạt giải nhì cuộc thi vẽ tranh:
"Thông điệp tuyên truyền ATGT" năm 2021.
- Không có hiện tượng HS phải đưa ra hội đồng kỷ luật nhà
trường.
- Quan hệ thầy trò, bạn bè ngày càng được thắt chặt.
- Uy tín nhà giáo được nâng cao, tạo được niềm tin trong phụ
huynh học sinh.
IV. Kết luận:
Trong thời gian làm GVCN, qua việc áp dụng một số giải
pháp giáo dục học sinh chưa ngoan, với tâm huyết của người
làm nhiệm vụ “trồng người cho đất nước”. Tôi nhận thấy đây là
nhiệm vụ rất khó khăn và phức tạp, địi hỏi người giáo viên phải
có sự nhiệt tình, năng động, sáng tạo. Tất cả sự cố gắng và nỗ
lực của chúng ta sẽ là cái chìa khố cho các em bước sang một
cuộc đời mới với sự nhìn nhận tích cực về thực tế và có ý thức
rèn luyện để đạt tiêu chuẩn của con người mới xã hội chủ nghĩa.
1. Người thầy phải như người cha người mẹ. Người lớn tuổi phải
là tấm gương sáng cho các em noi theo. Hết lịng thương u và

tơn trọng các em, biết tìm ra nguyên nhân và phán xét một cách
khách quan để các em có cơ hội tiến bộ.
2. Người thầy phải có sự kiên trì trong giáo dục. Việc đã đề ra
phải có sự đánh giá, khen chê đúng mực, khách quan để các em
có lịng tin và ý thức vươn lên.
3. Người thầy nên đề ra các chủ đề thi đua, phương hướng thi
đua để rồi cùng nhau thực hiện.
3. Gia đình cần thấy rõ vai trị và nghĩa vụ của họ đối với sự
chăm sóc giáo dục con em.
4. Ln có sự phối kết hợp đồng bộ giữa nhà trường, gia đình, địa
phương….
Trên đây là một vài kinh nghiệm nho nhỏ của bản thân
trong quá trình làm công tác chủ nhiệm lớp, đây chưa phải là
kinh nghiệm mới mẻ và cũng chưa phải là một biện pháp chuẩn


mực nhưng nó đã tác động rất lớn đến kết quả giáo dục của các
em. Tơi hy vọng rằng nó cũng phần nào giúp ích cho các bạn
đồng nghiệp trong cơng tác chủ nhiệm lớp của mình. Tơi xin trân
thành cảm ơn !
Biện pháp này lần đầu được dùng để đăng ký thi giáo viên
chủ nhiệm lớp giỏi cấp thành phố năm học 2021-2022 và chưa
được dùng để xét duyệt thành tích khen thưởng cá nhân trước
đó.
Trên đây là biện pháp “Một số biện pháp giáo dục học sinh
chưa ngoan” được giáo viên Lưu Thị Trà Ly đã áp dụng hiệu quả
cho học sinh tại lớp 9A1 trường THCS Ngô Quyền.
Biện pháp này lần đầu được sử dụng để đăng ký thi giáo
viên chủ nhiệm lớp giỏi cấp thành phố năm học 2021-2022 và
chưa được dùng để xét duyệt thành tích khen thưởng cá nhân

trước đó.
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG
CÁO

Nguyễn Thị Bích
Thị Trà Ly

NGƯỜI BÁO

Lưu