Soi gương chẩn bệnh bạn có thể biết gì về sức
khỏe bản thân từ cơ thể
của chính mình
Mỗi ngày, cơ thể đều nói với bạn rất nhiều điều linh tinh, như nhắc bạn
gãi cùi chỏ đi, ăn thêm muối đi… Nhưng ẩn sau những nhắc nhở lặt vặt
đó có thể là những thơng điệp nghiêm túc hơn nhiều về sức khỏe của
bạn. Hãy thử cùng xem nhé:
Bạn biết gì khi nhìn vào đơi mắt mình?
Cửa sổ tâm hồn sẽ cho bạn biết nhiều điều (Ảnh: Inmagine)
Nếu nó có màu hơi xám: Có thể đây chỉ là kết quả của q trình lão hóa tự
nhiên thơi. Theo giải thích của bác sỹ nhãn khoa, sở dĩ có hiện tượng này là
do màng cứng của mắt mỏng dần đi theo thời gian, khiến cho các mô mạch
máu nằm sâu bên dưới trở nên dễ nhìn thấy hơn. Bên cạnh đó, cũng có một
số vấn đề y tế nghiêm trọng có thể khiến cho trịng trắng mắt bạn chuyển
xám, bao gồm cả viêm khớp dạng thấp hay hội chứng xương giòn. Đầu tiên,
bạn hãy sắp xếp lịch khám với bác sỹ để tìm được cách điều trị.
Nếu nó có màu đỏ: Nhiều khả năng mắt bạn đang bị khô. Những vằn màu
đỏ mà bạn thấy là những mạch máu rất nhỏ và dễ nổi bật lên khi mắt bị kích
ứng. Khơ mắt có thể là “tác dụng phụ” của tuổi già, của việc ngồi máy tính
nhiều hay do những tác động của môi trường như máy điều hịa khơng khí.
Bạn có thể dùng nước mắt nhân tạo không chứa chất bảo quản với các thành
phần như glycerin bán tại các nhà thuốc để giữ ẩm cho đơi mắt và làm dịu
kích ứng, dùng từ 4-6 lần mỗi ngày theo nhu cầu. Nếu bạn còn bị ngứa và
chảy nước mắt thì có thể do dị ứng và thuốc kháng histamine bán tại nhà
thuốc có thể giúp bạn. Nếu tình trạng khơ mắt càng nặng hơn, hãy đi khám
vì đó có thể là triệu chứng của các bệnh như bệnh tuyến giáp hay tiểu đường.
Nếu nó có màu vàng: Đây có thể là một triệu chứng gây ra do nồng độ
bilirubin cao – sản phẩm của các tế bào hồng cầu. Bạn hãy đi khám bác sỹ
ngay vì chứng vàng da có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm
trọng như rối loạn chức năng gan, viêm gan, thậm chí là ung thư tuyến tụy.
Bạn biết gì từ miệng của mình?
Nếu nướu (lợi) của bạn bị sưng hay chảy máu: “Bạn có thể bị bệnh nha
chu,” đó là kết luận của nha sỹ Greg Diamond. Khoảng 75% người trên 40
tuổi gặp phải tình trạng này. Cũng theo ông, hầu hết mọi người đều cho việc
nhổ ra một ít máu sau khi làm vệ sinh răng miệng là bình thường nhưng thật
sự thì điều đó khơng đúng. Nướu (lợi) bị chảy máu khơng phải là bình
thường. Và dù các bệnh nha chu có thể khơng gây đau đớn thì các vi khuẩn
gây ra nó có thể có “anh em” là bệnh tim, đột quỵ. Đừng để “gia đình” này
sinh sơi nảy nở trong cơ thể bạn, hãy đánh răng sau khi ăn, chải răng bằng
chỉ nha khoa mỗi ngày và đi khám răng miệng định kỳ hàng năm.
Với răng miệng, có những thứ tưởng bình thường mà hóa ra lại rất bất
thường (Ảnh: Inmagine)
Nếu có đốm màu trắng hoặc đỏ nhạt ở gần cuống lưỡi: Hãy đi khám để
được xét nghiệm virus HPV. Virus HPV rất khó phát hiện và thường sẽ tự
mất đi, nhưng trong một số trường hợp có thể phát triển, gây ung thư miệng,
họng hoặc cổ tử cung. Vậy nên nếu bạn có virus này, bạn cần được theo dõi
sức khỏe sát sao.
Nếu lưỡi bạn mịn và bóng và khơng thể thấy các gai vị giác: Bạn có thể
đang bị thiếu vitamin B12, đó là kết luận của bác sỹ Jacob Teitelbaum. Các
vết nứt vẻ ở góc miệng cũng có thể là dấu hiệu của sự thiếu hụt vitamin B.
Bạn biết gì từ cơn đói của mình?
Nếu bạn thèm muối: Thoạt nghe dường như khơng có gì liên quan, nhưng
khi thường xuyên thèm muối, bạn cần tìm cách… giảm stress. Việc thường
xuyên thèm ăn muối có thể cho thấy rằng các tuyến thượng thận của bạn –
nơi bơm adrenaline và các hormone khác vào máu của bạn khi bạn lo lắng,
đã hoạt động quá sức nên bị “tê liệt” tạm thời. Các tuyến thượng thận sản
xuất ra một hormone giúp giữ natri trong cơ thể bạn, và khi chúng khơng sản
xuất ra đủ lượng hormone này, bạn có thể cảm thấy thèm muối – đó là nhận
định của bác sỹ Susan Blum, người sáng lập và giám đốc trung tâm y tế
Blum ở Rye Brook, New York. Bạn hãy cố gắng tập thể dục, tìm đến các
phương pháp thiền định hoặc bất kỳ biện pháp giải tỏa căng thẳng nào phù
hợp với mình.
Nếu bạn thèm chất béo: Việc ăn đồ ngọt hay các carbohydrates đơn giản có
thể dẫn đến tình trạng bạn càng thèm thuồng hơn. Và theo các chuyên gia,
việc tiêu thụ chất béo cũng có tác động tương tự. Ăn thức ăn béo sẽ kích
thích não bộ sản xuất ra peptide khiến bạn càng thèm ăn đồ béo hơn. Một
nghiên cứu được thực hiện gần đây tại Viện nghiên cứu Scripps, Jupiter,
Florida, cho thấy những con chuột được cho ăn thức ăn có hàm lượng béo
cao (thịt xơng khói, kem lịng trắng trứng…) ngày càng ăn nhiều và nhiều
hơn – như bị “nghiện”. (Chúng còn từ chối những thực phẩm dinh dưỡng khi
được cho ăn.) Chống lại thơi thúc ăn những món ăn nhanh nhiều chất béo
bằng cách ăn nhiều protein nạc và các chế phẩm sữa ít béo sẽ giúp bạn cải
thiện tình hình.
Đặt lưng xuống ngủ ngay cũng không hẳn là may (Ảnh: Inmagine)
Bạn biết gì từ thói quen ngủ của mình?
Nếu bạn ngủ ngay khi ngả đầu lên gối: Bất ngờ nhé, theo ý kiến của James
Herdegen, giám đốc y tế của Trung tâm Khoa học Giấc ngủ, đại học Illinois,
Chicago, thì bạn có thể bị thiếu ngủ đó. Một người thơng thường cần nghỉ
ngơi từ 10-15 phút trước khi chìm vào giấc ngủ, và giấc ngủ lý tưởng kéo
dài khoảng 8 tiếng mỗi đêm. Nếu bạn đã ngủ đủ thời gian mà tình trạng này
vẫn cịn, hãy đi khám để xác định xem mình có bị các hội chứng trong khi
ngủ như hội chứng chân không nghỉ hay không.
Nếu bạn thức giấc nhiều lần trong đêm: Khơng phải bạn khó ngủ mà là
khó duy trì giấc ngủ. Rối loạn này có liên quan đến sự lo lắng, trầm cảm, và
chứng ngưng thở khi ngủ. Nếu bạn thường xuyên thức giấc vào ban đêm, và
buồn ngủ, uể oải vào ban ngày trong hơn 4 tuần, đừng chần chờ nữa mà hãy
đi khám để được điều trị.
Bạn biết được gì từ mái tóc của mình?
Nếu tóc bạn ngày càng thưa: Nếu gia đình có “truyền thống” tóc thưa thì có
thể bạn đang phải trải qua giai đoạn rụng tóc thường xảy ra với 30-40% phụ
nữ. Bác sỹ chuyên khoa da liễu có thể kê thuốc và điều trị cho bạn. Bên cạnh
đó, bạn cũng nên lưu ý rằng kiểu tóc đi ngựa buộc cao và chặt có thể tạo
lực giằng lên cấu trúc tóc của bạn, gây hiện tượng rụng tóc do kéo.
Nếu đường ngơi tóc của bạn rộng hơn bình thường: Bạn có thể đang bị
stress. Nhưng hãy lưu ý: việc bị rụng một nắm tóc – tới khoảng 100 sợi /
ngày – thì cũng là bình thường. Một sự kiện thể chất đáng kể chẳng hạn như
phẫu thuật, sinh con hoặc giảm cân nhiều có thể khiến cho các nang tóc
chuyển sang trạng thái nghỉ và tạm thời ngưng mọc tóc. Bạn hãy bình tĩnh,
một khi cơ thể bạn đã hồi phục thì tóc cũng sẽ mọc lại thơi.
Làn da - bộ phận cơ thể lớn nhất - chắc chắn sẽ có rất nhiều điều để nói với
bạn (Ảnh: Corbis)
Bạn biết được gì từ làn da của mình?
Nếu đột nhiên nó khơ và ngứa: Có thể bạn đang bị phản ứng với sản phẩm
chăm sóc da mới sử dụng. Cũng có thể bạn cần đi kiểm tra tuyến giáp và
hàm lượng sắt có trong cơ thể bởi theo các chun gia, da khơ có thể là dấu
hiệu của mức tuyến giáp thấp hoặc thiếu máu. Bạn hãy đi khám, làm một xét
nghiệm máu đơn giản để được điều trị hiệu quả.
Nếu bạn bị mụn ở đường viền hàm dưới: Hormones của bạn có thể đang
hoạt động hơi quá đà. Mụn trứng cá ở vùng quai hàm dưới phổ biến ở phụ
nữ trong tuổi độ tuổi 30, 40 – kể cả những người vốn có làn da sạch, sáng,
khơng bị mụn – đặc biệt là vào khoảng thời gian trước khi có kinh. Có thể
giải quyết tình trạng này bằng các loại kem có chứa salicylic acid hoặc
benzoyl peroxide. Nếu vẫn khơng khỏi, có lẽ bạn cần đến bác sỹ để được
kiểm tra lại về lượng hormone của mình. Thơng thường, mụn gây ra do
hormone có thể được cải thiện bằng các loại thuốc uống như thuốc tránh
thai.
Nếu bạn bị mẩn ngứa lâu khơng khỏi: Đây có thể là một dạng eczema nhẹ,
gây ra do căng thẳng. Để làm dịu cơn ngứa, bạn có thể bơi kem dưỡng da có
chứa ceramides vài lần mỗi ngày hoặc thử cách thân thiện với con người và
mơi trường hơn là dùng dầu oliu, vì dầu oliu sẽ thêm cho da bạn một lớp
chất béo thiết yếu cùng tính kháng viêm có thể giúp bạn chống cự với
eczema. Trong trường hợp cịn có những băn khoăn, tốt nhất bạn hãy đi
khám da liễu để bác sỹ xác định tình trạng bệnh và cho bạn thuốc điều trị
phù hợp.
Bạn biết được gì từ nước tiểu của mình?
Nếu nó có màu vàng nhạt hoặc trong: Rất tốt, cơ thể bạn ln được bổ
sung đủ nước. Tình trạng này cho thấy bạn đã uống đủ nước mỗi ngày để
pha lỗng nước tiểu vốn có màu vàng.
Nếu nó có màu vàng: Hãy bắt đầu tăng gấp đôi lượng nước uống trong ngày
bạn nhé, và ăn nhiều loại trái cây nhiều nước chẳng hạn như dưa hấu mỗi
ngày. Tuy nhiên, nếu trong vòng 24 giờ đồng hồ vừa qua, bạn có uống
vitamin tổng hợp thì nước tiểu màu vàng sáng đôi khi cho biết rằng cơ thể
bạn đã hấp thu vitamin tốt bởi khi bạn uống vitamin tổng hợp, cơ thể bạn sẽ
dùng những gì mà nó cần và thải ra phần còn lại. Nếu nước tiểu của bạn lại
khá trong sau khi dùng thuốc thì chứng tỏ là bạn đã chưa hấp thụ tốt. Trong
trường hợp này, hãy chuyển sang sử dụng vitamin dạng viên nang hay dạng
bột dễ hấp thụ hơn dạng viên nén.
Nếu nó đục / có vẩn: Bạn có thể đã bị nhiễm trùng bang quang hay nhiễm
trùng thận. Những vẩn đục này là sự hiện diện của các tế bào bạch cầu mà
cơ thể bạn đã sản sinh ra để chống nhiễm trùng. Bạn hãy đến bệnh viện hoặc
gặp bác sỹ để được chẩn đốn điều trị.
Nếu bạn thấy có máu hoặc nước tiểu màu rất đậm: Trong trường hợp này,
chúng tôi khuyên bạn hãy đi khám ngay (trừ khi bạn đang có kinh) bởi theo
các chun gia, tình trạng nước tiểu màu rất đậm hoặc có lẫn máu có thể là
dấu hiệu của nhiều bệnh khác nhau, từ bệnh thận cho đến nhiễm trùng bang
quang.
Đôi bàn chân là nơi thường phải chịu trọng lượng của cả cơ thể dồn lên,
nên bạn hãy quan tâm hơn đến chúng (Ảnh: Corbis)
Bạn biết được gì từ đơi bàn chân mình?
Nếu gót chân hoặc lịng bàn chân bị đau khi bạn bước đi: Có thể bạn bị
bàn chân bẹt, có nghĩa là vịm chân bị sụp xuống nhiều hơn bình thường khi
bạn dồn trọng lượng lên chúng. Người bị hội chứng này có thể bị đau đầu
gối và đau lưng dưới. Bạn hãy thử dùng đến các dụng cụ đỡ / hỗ trợ vòm
lòng bàn chân, và nếu cơn đau vẫn còn, hãy đến gặp bác sỹ.
Nếu chân bạn bị chuột rút khi bước đi: Đây có thể là dấu hiệu của bệnh
động mạch ngoại biên, máu lưu thơng khơng tốt đến các chi – tình trạng máu
lưu thơng khơng tốt này có thể dẫn đến sự tích tụ axit lactic trong cơ bắp
chân và gây ra chuột rút. Bạn nên đi khám sớm để được chẩn đoán điều trị.