Bài giảng rối loạn chuyển hóa muối nước

RL CÂN BẰNG NƯỚC-MUỐI
RL CÂN BẰNG NƯỚC-MUỐI


Lê Bá Hứa

Mục tiêu
Mục tiêu


1. Hiểu được cơ chế điều hòa CH muối nước và cơ chế RLCH muối nước
trong các dạng mất nước hoặc ứ nước thường gặp.
2. Phân tích được các cơ chế gây phù thủng.
3. Biết được nguyên nhân và hậu quả của RL nước và điện giải.

Phân bố nước giữa các khu vực và tổ chức
Phân bố nước giữa các khu vực và tổ chức




Bilan nước trong 24 giờ trên cơ thể người
Bilan nước trong 24 giờ trên cơ thể người



Các ng.lý CB của sự dịch chuyển nước
Các ng.lý CB của sự dịch chuyển nước

1. Nguyên lý cơ bản của sự thẩm thấu
CB Donnan: nước đi từ nơi có ALTT
thấp đến nơi có ALTT cao hơn.
2. Sự trao đổi giữa gian bào và tế bào
3. Sự trao đổi giữa gian bào và lòng mạch.

Các ng.lý CB của sự dịch chuyển nước
Các ng.lý CB của sự dịch chuyển nước

Các ng.lý CB của sự dịch chuyển nước
Các ng.lý CB của sự dịch chuyển nước


NGUYÊN NHÂN
NGUYÊN NHÂN
GÂY PHÙ
GÂY PHÙ


Điều hòa cân bằng nước
Điều hòa cân bằng nước


1. Điều hòa thẩm thấu.

Điều hòa cân bằng nước
Điều hòa cân bằng nước


Recertor ALTT

Điều hòa cân bằng nước
Điều hòa cân bằng nước
2. Điều hòa thể tích:
-
Receptor nhận cảm áp lực tại thận
hthống RAA
-
Receptor nhận cảm áp lực tại tiểu nhĩ
ANP (atrial natriuretic peptide):
Tăng thải Natri qua OT, lợi tiểu do ức chế sự bài tiết ADH và Ald (Ackermann,
1986).
-
Receptor áp lực ở khu vực TM ngực và xoang cảnh
Từ R qua đường TK gây tiết ADH.

Điều hòa cân bằng nước
Điều hòa cân bằng nước
3. Cơ chế điều khiển ngược Macula- Densa của thận

RL điều hòa thẩm thấu và thể tích
RL điều hòa thẩm thấu và thể tích


1. Hẹp ĐM thận và tăng trương lực mm thận
2. Hội chứng tăng Aldosteron
- nguyên phát (hội chứng Conn)
- thứ phát: Xơ gan( giảm giáng hóa Aldosteron), thận hư, suy tim , tăng renin
trong u thượng thận hoặc hội chứng Bartter

RL điều hòa thẩm thấu và thể tích
RL điều hòa thẩm thấu và thể tích
3. Thiếu hụt aldosteron
- nguyên phát ( Bệnh Addison)
- thứ phát (thiếu hụt ACTH từ tuyến yên)
4. Đái tháo nhạt (DI: diabetes insipidus).
+ trung ương (CDI : central DI). giảm tiết ADH.
+ do thận (RDI : renal DI). Do R của TBOT kém nhạy cảm với ADH
+ Phân biệt: uống 10 µg Desmopressine


Phù
Phù
1. Định nghĩa
- Phù.
- Thủng.
2. Các cơ chế chính gây phù
-
Tăng áp lực thẩm thấu ngoại bào
-
Tăng áp lực thủy tĩnh
-
Giảm áp lực thẩm thấu keo
-
Tăng tính thấm thành mạch
-
Cản trở tuần hoàn bạch huyết

ĐIỆN GIẢI
ĐIỆN GIẢI

Nồng độ các ion trong dịch nội và ngoại bào
Nồng độ các ion trong dịch nội và ngoại bào



Các dạng mất nước
Các dạng mất nước



Mất nước đẳng trương
Mất nước đẳng trương
ĐN:
Ngx:
Biểu hiện:
Na/m
ALTT ht
Prot/m
Hb, HCT
MCV
Dịch nội bào
Dịch ng bào
↓
V DNB
mất Nc & Na
tđương.
Mất máu, nôn…
⊥
⊥

↑
↑
⊥
⊥
↓

Mất nước ưu trương
Mất nước ưu trương
ĐN:
Ngx:
Biểu hiện:
Na/m
ALTT ht
Prot/m
Hb, HCT
MCV
Dịch nội bào
Dịch ng bào
↓
V DNB
thiếu Nc
thừa Na
Thiếu cc, mất qua mồ hôi,

↑
↑
↑
↑
↓
↓

↓

Mất nước nhược trương
Mất nước nhược trương
ĐN:
Ngx:
Biểu hiện:
Na/m
ALTT ht
Prot/m
Hb, HCT
MCV
Dịch nội bào
Dịch ng bào
thiếu Nc
↓
V DNB
thiếu Na
Thiếu Ald, thuốc lợi tiểu…

↓
↓
↑
↑
↑
↑
↓