Khóa h
ọc LTðH môn Hóa –Thầy Ngọc
Phương pháp tính nhanh số ñồ
ng phân
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng ñài tư vấn: 1900 58-58-12
- Trang | 1
-
PHƯƠNG PHÁP TÍNH NHANH SỐ ðỒNG PHÂN
TÀI LIỆU BÀI GIẢNG
I. CÁC CÔNG THỨC TÍNH NHANH SỐ ðỒNG PHÂN
- Số ñồng phân ancol no ñơn chức, mạch hở C
n
H
2n+2
O: 2
n – 2
với
n < 6
.
- Số ñồng phân anñehit no ñơn chức, mạch hở C
n
H
2n
O: 2
n – 3
với n
n < 7
.
- Số ñồng phân axit cacboxylic no ñơn chức, mạch hở C
n
H
2n
O
2
: 2
n – 3
với
n < 7
.
- Số ñồng phân ete no ñơn chức, mạch hở C
n
H
2n+2
O:
( 1).( 2)
2
n n
− −
với
2 < n < 5
.
- Số ñồng phân xeton no ñơn chức, mạch hở C
n
H
2n
O:
( 2).( 3)
2
n n
− −
với
3 < n < 7
.
- Số ñồng phân amin no ñơn chức, mạch hở C
n
H
2n+3
N: 2
n – 1
với
n < 5
.
II. QUY TẮC CỘNG VÀ QUY TẮC NHÂN
1. Quy tắc cộng và Quy tắc nhân
Chú ý các yếu tố “ñồng thời” và “ñộc lập” khi áp dụng quy tắc cộng và quy tắc nhân.
VD
1
:
Số cách ñi từ Hà Nội vào thành phố Hồ Chí Minh bằng 2 chặng (có 1 ñiểm dừng ở giữa).
VD
2
:
Xác suất ñể khi tung ñồng thời 2 con xúc sắc ñồng chất, cân ñối thu ñược tổng số chấm bằng 4.
2. Vận dụng quy tắc cộng và quy tắc nhân vào việc tính nhanh số ñồng phân
Nguyên tắc chung:
Nếu chất hữu cơ X có thể tách thành 2 phần A và B có số ñồng phân tương ứng là a và
b thì số ñồng phân của X là a
b.
3. Số ñồng phân của gốc hiñrocacbon no, mạch hở, hóa trị I (ankyl) C
n
H
2n+1
-
Công thức chung: 2
n-2
với n là số nguyên tử C của gốc và 2 ≤ n ≤ 5.
III. THỰC HÀNH PHƯƠNG PHÁP TÍNH NHANH SỐ ðỒNG PHÂN
1. Với ancol/ete
VD:
Số ñồng phân của hợp chất C
5
H
12
O là 14 (8 ancol + 6 ete).
2. Với anñehit/xeton
VD:
Số ñồng phân của hợp chất cacbonyl C
6
H
12
O là 14 (8 anñehit + 6 xeton).
3. Với axit/este
VD:
Số hợp chất hữu cơ tác dụng ñược với NaOH có CTPT C
5
H
10
O là 13 (4 axit + 9 este).
4. Với ankin
VD:
Số ñồng phân của ankin X chứa 87,8% C về khối lượng và tác dụng ñược với AgNO
3
/NH
3
tạo ra kết
tủa là 4.
5. Với amin
VD
1
:
Số ñồng phân của amin C
4
H
11
N là 8.
VD
2
:
Số ñồng phân amin bậc III có CTPT C
6
H
15
N là 7.
IV. LUYỆN TẬP
VD
1
:
Số ñồng phân este ứng với CTPT C
4
H
8
O
2
là:
Khóa h
ọc LTðH môn Hóa –Thầy Ngọc
Phương pháp tính nhanh số ñồ
ng phân
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng ñài tư vấn: 1900 58-58-12
- Trang | 2
-
A.
6.
B.
2 .
C.
4 .
D.
5.
VD
2
:
Số hợp chất hữu cơ là ñồng phân cấu tạo có cùng CTPT C
4
H
8
O
2
tác dụng ñược với NaOH nhưng
không tác dụng với Na là:
A.
3.
B.
2 .
C.
4 .
D.
5.
(Trích ñề tuyển sinh Cao ñẳng, 2009)
VD
3
:
Cho 11,6 gam este ñơn chức no mạch hở tác dụng vừa ñủ với NaOH, sau phản ứng thu ñược 12,4
gam muối khan. Số ñồng phân của este ñã cho là:
A.
2.
B.
3 .
C.
4 .
D.
5.
VD
4
:
ðốt cháy hoàn toàn 0,11 gam một este X (tạo nên từ một axit cacboxylic ñơn chức và một ancol ñơn
chức) thu ñược 0,22 gam CO
2
và 0,09 gam H
2
O. Số este ñồng phân của X là:
A.
4.
B.
2.
C.
6.
D.
5.
(Trích ñề tuyển sinh ðH – Cð khối A, 2011)
VD
5
:
Hợp chất hữu cơ ñơn chức X mạch hở có chứa C, H, O và có KLPT là 60 ñv
C.
ðốt cháy hoàn toàn 6
gam chất ñó cần 10,08 lít O
2
. Số chất thoả mãn ñiều kiện trên là:
A.
1.
B.
2.
C.
3.
D.
4.
Giáo viên: Vũ Khắc Ngọc
Nguồn:
Hocmai.vn