(SKKN 2022) một số giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp chủ nhiệm 10a4 trường THPT thọ xuân 4

1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài
Sự xuất hiện của cuộc cách mạng 4.0 đã tác động rất lớn đến mọi mặt của
đời sống xã hội, đòi hỏi con người phải có những kỹ năng cần thiết để ứng phó
với mọi tình huống xảy ra trong cuộc sống.
Trong bối cảnh đại dịch covid-19, phải cách ly và giãn cách xã hội,
trường học đóng cửa, học sinh (HS) học trực tuyến trong thời gian dài…kỹ năng
sống (KNS) chính là hành trang giúp con người chuyển những điều đã biết đến
để thay đổi hành vi, nhờ đó mà đạt được lối sống lành mạnh, đảm bảo cân bằng
cuộc sống. KNS là một phần quan trọng trong nhân cách con người trong xã hội
hiện đại.
Kỹ năng sống là những kỹ năng mang tính cá nhân và xã hội cần thiết đối
với thanh thiếu niên giúp họ có khả năng học tập tốt hơn, ứng xử một cách tự tin
đồng thời là một phương sách để hồn thiện bản thân mình trước mọi người.
Đồng thời, kỹ năng sống giúp biến kiến thức thành những hành động cụ thể,
những thói quen lành mạnh. Những người có kỹ năng sống là những người biết
làm cho mình và những người khác được hạnh phúc. Họ thường thành công hơn
trong cuộc sống, luôn yêu đời và làm chủ cuộc sống của họ.
Giáo dục kỹ năng sống có vai trị rất quan trọng trong sự phát triển tồn
diện của con người nói chung và các em học sinh nói riêng. Giáo dục khoa học
đã khẳng định mỗi cá nhân muốn tồn tại và phát triển trong một xã hội cơng
nghiệp hiện đại thì cần phải học: “Học để biết, học để làm, học để chung sống,
học để tự khẳng định mình” đó như một lời khẳng định về sự bất diệt của việc
học. Điều này giúp trang bị cho học sinh trung học phổ thông (THPT) những kỹ
năng mềm giúp các em thích ứng với điều kiện và hoàn cảnh sống mới. Đồng
thời loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực trong cuộc sống tạo cơ hội cho
các có khả năng xử lý các tình huống trong cuộc sống hàng ngày, thúc đẩy sự
phát triển của cá nhân, góp phần xây dựng các mối quan hệ xã hội tốt đẹp, giảm
các tệ nạn xã hội làm cho môi trường xã hội trở nên lành mạnh, trong sạch hơn.
Trường THPT Thọ Xuân 4 đóng trên địa bàn xã Thọ Lập, huyện Thọ Xuân,
tỉnh Thanh Hóa. Đây là một xã thuộc tả ngạn sông Chu cách xa trung tâm

huyện, có kinh tế chậm phát triển, trình độ dân trí thấp. Học sinh cũng vì vậy rất
thiếu tự tin, các em có ngoan nhưng rụt rè và nhút nhát. Thực tế, nhiều em đã
đánh mất đi cơ hội phát triển bản thân trong quãng thời gian dài học tập và sự
phát triển của các em sau khi tốt nghiệp do thiếu đi những kĩ năng mềm, đồng
thời dễ bị tụt hậu trong môi trường xã hội ngày càng hiện đại và kéo theo nhiều
hệ lụy không tốt cho bản thân và gia đình.
Giáo dục KNS cho học sinh khơng chỉ là nhiệm vụ của người giáo viên
trong quá trình lựa chọn hình thức và phương pháp giảng dạy bộ mơn mà còn là
nhiệm vụ hết sức quan trọng và cần thiết của giáo viên chủ nhiệm (GVCN) lớp.
Từ những suy nghĩ đó, tơi đã trăn trở thực hiện đề tài: “Một số giải pháp nâng
cao hiệu quả giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp chủ nhiệm 10A4 trường
THPT Thọ Xuân 4”.
1


1.2. Mục đích nghiên cứu
- Tìm ra các giải pháp nhằm giáo dục kỹ năng sống cho học sinh , từ đó là động
lực thúc đẩy cho cả q trình dạy - học, giáo dục, rèn luyện các hành vi, phẩm
chất, nhân cách của học sinh.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng là một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 10A4
trường THPT Thọ Xuân 4, huyện Thọ Xuân.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Sáng kiến kinh nghiệm được viết trên cơ sở sử dụng các phương pháp
nghiên cứu lịch sử kết hợp với phương pháp ứng dụng, điều tra thực tế trong quá
trình chủ nhiệm đối với khối lớp 10 trong năm học 2021 - 2022 và trước đó.
- Phương pháp tổng hợp: tập hợp các tư liệu liên quan đến đề tài.
- Phương pháp điều tra, khảo sát: về tình hình chủ nhiệm lớp trong thực tế ở nhà
trường để xác lập cơ sở thực tiễn cho đề tài.
- Phương pháp phân tích: để rút ra một số kinh nghiệm giúp người giáo viên chủ

nhiệm làm tốt vai trò, nhiệm vụ được giao.
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: để chứng minh tính khả thi của đề tài.
- Phương pháp thống kê: thống kê các dữ liệu, số liệu khi thực hiện đề tài.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Kĩ năng sống là năng lực, khả năng tâm lí - xã hội của con người có thể
ứng phó với những thách thức trong cuộc sống, giải quyết các tình huống và
giao tiếp có hiệu quả. Dựa trên cơ sở phân tích kinh nghiệm quốc tế và thực
trạng giáo dục kĩ năng sống ở Việt Nam, có thể đề xuất nội dung giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh trong các trường phổ thông bao gồm 21 kĩ năng. Trong
đó, các kĩ năng giao tiếp, kĩ năng hợp tác, kĩ năng tư duy phê phán, kĩ năng tư
duy sáng tạo, kĩ năng giải quyết vấn đề, kĩ năng kiên định, kĩ năng ra quyết định,
kĩ năng đảm nhận trách nhiệm, thương lượng, là những kĩ năng sống mà các em
thường thực hiện trong cuộc sống hàng ngày.
Giáo dục KNS là giáo dục cách sống tích cực trong xã hội hiện đại, là xây
dựng những hành vi lành mạnh và thay đổi những hành vi, thói quen tiêu cực
trên cơ sở giúp người học có kiến thức, giá trị, thái độ và kĩ năng thích hợp.
Giáo dục và đào tạo ở bất cứ thời điểm nào cũng đều có mục tiêu là giáo
dục tồn diện học sinh cả về đức, trí và các năng lực khác cho học sinh. Đảng ta
xác định con người vừa là mục tiêu vừa là động lực cho sự phát triển xã hội, để
thực hiện thành cơng sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, cần phải
có những con người lao động mới phát triển toàn diện. Nếu đơn thuần chỉ thiên
về đào tạo tri thức (dạy chữ), sẽ tạo nên thế hệ học sinh khơng tồn diện. Khó
ứng phó với thực tế của cuộc sống. Nền kinh tế xã hội nước ta đang phát triển
với một tốc độ nhanh, kéo theo đó là sự xuất hiện nhiều vấn đề mà địi hỏi mỗi
con người cần có những kĩ năng sống nhất định để có thể giải quyết hiệu quả
những vấn đề đặt ra.
Thực tế hiện nay HS thiếu các kĩ năng cơ bản cần trong cuộc sống hiện
đại như kĩ năng giao tiếp, kĩ năng sinh hoạt tập thể, kĩ năng hóa giải căng thẳng,
2

…Để cùng học tập sinh sống và làm việc trong xã hội hiện đại, những kĩ năng
trên là không thể thiếu. Nhiều ý kiến của các chuyên gia giáo dục và xã hội cho
rằng việc rất nhiều học sinh ở nước ta hiện nay thiếu các kĩ năng để có thể
đương đầu và giải quyết các vấn đề trong cuộc sống. Trong nhà trường phổ
thông suốt thời gian dài chúng ta chỉ quan tâm đến giáo dục trí dục, nhiều
trường, nhiều địa phương lấy tỉ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp, học sinh đạt điểm cao
là thước đo chất lượng giáo dục mà ít quan tâm đến sự chăm ngoan, chuyên cần,
sự tự tin và phát triển nhân cách của học sinh.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
a. Thuận lợi
Trường THPT Thọ Xuân 4 được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của lãnh
đạo Sở giáo dục và đào tạo, lãnh đạo huyện Thọ Xuân, Đảng uỷ và Chính quyền
xã Thọ Lập.
Ban giám hiệu nhà trường rất chú ý đến việc giáo dục KNS cho học sinh,
coi đây là nội dung quan trọng trong giáo dục học sinh của nhà trường.
Đội ngũ giáo viên giảng dạy, cán bộ Đoàn đầy đủ đảm bảo cho việc thực
thi nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, có nhiều giáo viên giàu kinh nghiệm, tâm
huyết với nghề và yêu thương học sinh hết lịng, ln dành nhiều tâm sức trong
công tác giáo dục học sinh được khẳng định qua các cuộc thi của Ngành tổ chức.
Học sinh của nhà trường học tập trung nên rất thuận lợi cho việc tổ chức
các hoạt động giáo dục KNS cho học sinh.
Phương tiện phục vụ cho các hoạt động được trang bị đầy đủ nên rất
thuận lợi cho các hoạt động giáo dục tại nhà trường.
Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin cũng mở ra nhiều con
đường để khai thác học liệu, cách thức tổ chức các hoạt động giáo dục cho học
sinh sát với tình hình thực tế của nhà trường. Đồng thời tiếp cận gần hơn với thế
giới bên ngồi, thường xun bổ sung được những thơng tin mới, mang tính thời
sự để rút ngắn khoảng cách giữa học với hành, giữa lý thuyết với thực tiễn, giữa

miền núi với đồng bằng.
b. Khó khăn, hạn chế.
Trường THPT Thọ Xuân 4 đóng trên địa bàn xã Thọ Lập, khu vực có trình
độ kinh tế và dân trí cịn hạn chế, lại cách xa trung tâm huyện nên có sự cách lế,
học sinh ít được giao lưu, học hỏi các đơn vị trường bạn.
Việc giáo dục KNS tại nhà trường chưa thực sự hiệu quả: số lần tổ chức các
hoạt động chưa nhiều, nhất là khi ảnh hưởng của dịch Co-vid 19, hoạt động tổ
chức tập trung gần như là khơng tổ chức được. Nội dung và hình thức tổ chức
hoạt động cũng chưa đa dạng, phong phú; chưa lơi cuốn và kích thích được học
sinh tham gia, hưởng ứng.
Năm học 2021 - 2022, tập thể lớp 10A4 có sĩ số là 41 học sinh, trong đó đa
số học sinh là con em gia đình làm nơng nghiệp, một số em hồn cảnh kinh tế
gia đình khó khăn, có em bố mẹ đi làm xa, ở với ông bà, thiếu sự quan tâm
thường xuyên của bố mẹ; còn một số phụ huynh chưa thật sự để tâm đến việc
học và giáo dục con cái, phó mặc cho nhà trường. Ngoài ra, điểm đầu và của lớp
3


gần như là thấp nhất khối, tiệm cận điểm sàn là chủ yếu. Điều này là một yếu tố
khó khăn đối với GVCN.
Ngày đầu tiên tôi nhận lớp và sau một tiết làm quen tôi nắm được sĩ số
trong lớp, trong đó nam 26 em, nữ 15 em. Ấn tượng khơng phai mờ là các em
nhìn tơi rất chăm chú lắng nghe những điều tôi giới thiệu về ngôi trường mới, về
ban giám hiệu nhà trường và phổ biến dặn dị nội quy với lớp. Nhưng khi tơi
nhắc đến việc các em đứng dậy giới thiệu sơ qua về gia đình, về bản thân để các
bạn trong lớp cùng làm quen thì ấp úng, lắp bắp, xấu hổ, khơng dám nói.
Trước tình hình đó, tơi đã cho các em làm bài khảo sát như sau:
Chọn đáp án phù hợp nhất với em trong các câu sau đây:
Câu 1: Trong tiết chào cờ đầu tuần, nếu được mời lên hát tặng thầy cô và các
bạn em sẽ

A. lên hát ngay
B. chỉ lên khi thuộc bài hát em thích.
B. khơng dám lên
D. lên nhưng không hát được.
Câu 2. Tổ em được phân công chuẩn bị tiết mục kịch về “Bạo lực học đường”
em sẽ:
A. hào hứng tham gia
B. từ chối không tham gia
B. sợ hãi vì lo lắng
D. khơng thể làm được trước đám đông
Câu 3. Trong tiết sinh hoạt lớp em được giao trình bày ý kiến về cách khắc phục
hiện tượng không học bài, em sẽ:
A. chuẩn bị ý kiến nhưng khơng trình bày được vì ngại mọi người.
B. đứng trước cả lớp khơng thể nói được
C. hồn thành tốt nhiệm vụ được giao.
D. trình bày ý kiến nhưng chưa tự tin.
Câu 4. Trong buổi chào cờ có nội dung của “Câu lạc bộ Văn học” câu hỏi đưa
ra em biết rõ đáp án, em có tự tin đứng lên trả lời câu hỏi khơng?
A. Có
B. Khơng
C. Nếu gọi nhiều lần em sẽ lên
D. Muốn lên nhưng ngại
Và kết quả khảo sát thu được thể hiện qua bảng sau :
Các nội dung
Tổng số HS
(Số lượng,tỉ lệ %)
Số học sinh tự tin thể hiện 1 vấn đề trước đám
6 = 14,6 %
đơng
Số học sinh ít khi thể hiện trước đám đơng

12 = 29,3 %
Số học sinh không dám thể hiện trước đám
đơng, gọi lên khơng nói được

23 = 56,1 %

Kết quả trên cho thấy: Trong tổng số 41 học sinh của lớp 10A4 chỉ có
14,6% số học sinh tự tin thể hiện một vấn đề trước đám đông, số học sinh ít thể
hiện trước đám đông chiếm 29,3 %. Chiếm tỉ lệ lớn nhất là số học sinh không
dám thể hiện trước đám đơng hoặc gọi lên khơng nói được. Qua đó thấy được đa
số các em cịn rất nhút nhát, khép mình, ít bộc lộ và ngại va chạm, ngại tham
4


gia. Điều đó sẽ ảnh hưởng đến chất lượng học tập và sự phát triển toàn diện của
các em.
Trước những khó khăn trên, tơi tự hứa với lịng mình cố gắng thực hiện
thật tốt công tác chủ nhiệm lớp ở lớp 10A4 trường THPT Thọ Xuân 4, để làm
thay đổi nhận thức của các em, giúp các em nhận ra: “Kỹ năng sống là một
phần quan trọng không thể thiếu trong cuộc sống, đặc biệt là kỹ năng thể hiện
tự tin trước đám đông của học sinh khối THPT". Bởi kỹ năng này giúp các em
tiếp cận được với nhiều cơ hội để hình thành và phát triển bản thân, giúp các em
khám phá những khả năng của bản thân mình, góp phần định hướng nghề
nghiệp trong tương lai. Đồng thời, thu hút các em tham gia vào các hoạt động bổ
ích sẽ hạn chế các tệ nạn xã hội, các trị chơi điện tử vơ bổ, các trang mạng xã
hội facebook, tạo nên một môi trường sống lành mạnh và hành động có ích cho
xã hội, thích ứng với môi trường học tập và môi trường cuộc sống luôn thay đổi.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1. Mục tiêu
Trước hết khi được phân công chủ nhiệm tơi xác định rõ: GVCN đóng

vai trị như một người cha, người mẹ dạy dỗ, uốn nắn, dìu dắt các em.
Tâm lý GVCN, ai cũng muốn học sinh lớp mình phụ trách ln ngoan,
học giỏi, tập thể lớp luôn học tập tiến bộ năng nổ trong các hoạt động…Vì vậy,
khi tiếp nhận lớp, GVCN thường phải quan tâm xem lớp mình, học sinh nào, có
bao nhiêu đối tượng học sinh để có biện pháp phù hợp. Chính vì lẽ đó, người
GVCN phải nâng cao khả năng sư phạm, óc sáng tạo, tăng cường khả năng tự
nghiên cứu, học hỏi của giáo viên trong quá trình chủ nhiệm. Đồng thời thể hiện
sự nhiệt tình, tâm huyết, khơng ngại khó khăn, gian khổ và sự gần gũi, thân
thiện với các đối tượng HS nhằm nâng cao hiệu quả việc chủ nhiệm lớp và nâng
cao kết quả học tập, rèn luyện, hoạt động phong trào cũng như việc thay đổi
nhận thức, thay đổi nhân cách của các đối tượng học sinh.
2.3.2. Các giải pháp thực hiện
Con đường giáo dục KNS cho học sinh trong cơng tác chủ nhiệm lớp có
thể được thực hiện trong những công việc hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng…
qua sinh hoạt 10 phút đầu giờ, sinh hoạt lớp, các hoạt động văn nghệ, lao động,
ngoài giờ lên lớp…của lớp chủ nhiệm. Có rất nhiều phương pháp và hình thức
tổ chức để giáo dục kĩ năng sống cho các em, song chúng ta lựa chọn những kĩ
năng sống cần thiết và phương pháp sao cho phù hợp với đối tượng học sinh lớp
mình.
Tơi đã giáo dục KNS cho học sinh lớp mình chủ nhiệm bằng các giải pháp
sau:
2.3.2.1. Thực hiện thiết kế nội quy lớp học dựa trên tinh thần cộng tác
Theo tôi, điều thiết yếu là cần phải có những nội quy hoặc những khn
mẫu hành vi cho lớp học, nếu làm như vậy sẽ rất tốt cho cả học sinh lẫn giáo
viên - xây dựng mối quan hệ hợp tác và gia tăng ý thức tự chủ của học sinh.
Ngoài ra, cũng là cách giúp HS học được những kỹ năng hợp tác, kỹ năng giao
tiếp và kỹ năng ra quyết định.
5

Ngay đầu năm học, chúng ta cần xây dựng nội quy lớp học, quy định chế
độ khen thưởng và xử phạt. Các nội quy đó cần để các em tham gia thảo luận rồi
ra quyết định. Việc tăng cường sự tham gia của HS trong việc xây dựng nội quy
lớp học có ý nghĩa:
* Được tham gia:
- Học sinh được cung cấp thông tin, bày tỏ ý kiến, được lắng nghe và được tôn
trọng.
- Học sinh tự giác đề ra nội quy, biết cách thể hiện quyền và bổn phận của học
sinh.
* Sự cần thiết học sinh tham gia:
- Hiểu, tơn trọng và thực hiện tốt nội quy do chính học sinh đưa ra.
- Rèn khả năng giao tiếp, bày tỏ ý kiến và ra quyết định.
- Phát huy tinh thần tập thể, nâng cao tinh thần trách nhiệm.
Ví dụ: Vào tuần thứ nhất “Ổn định nề nếp lớp học” tôi cho học sinh thảo
luận theo tổ đề ra nội quy lớp học. Quan sát việc làm này tôi thấy các em hồ hởi
tham gia, em nào cũng muốn đóng góp ý kiến hay cho tổ.
Các tổ thảo luận các ý kiến của các bạn rất sôi nổi rồi đi đến thống nhất, cử
đại diện lên trình bày trước lớp. Sau đó dựa vào ý kiến của các tổ, lớp trưởng
cùng cả lớp tổng hợp lại các ý kiến cử bạn trang trí thành quy ước của lớp.
Qua việc các em tự đưa ra ý kiến, thảo luận rồi thống nhất, tôi thấy hầu
hết HS cả lớp ghi nhớ rất cụ thể về những nội dung đã quy ước. Do đó, các em
có ý thức, kỷ luật cao để thực hiện những điều mình đã nói, đã bàn, đã thống
nhất. Học sinh tham gia xây dựng nội quy lớp học giúp giáo viên không áp đặt,
bắt buộc học sinh phải học thuộc nội quy do giáo viên đưa ra tạo nên tính thân
thiện và tinh thần thoải mái cho học sinh.

Tập thể 10A4 quyết
tâm

Ảnh: Nội quy lớp học 10A4

2.3.2.2. Thực hiện đổi mới nội dung, hình thức tiết sinh hoạt lớp
Trong tình hình ảnh hưởng của dịch bệnh covid-19, nên dù học trực tiếp
nhưng không tổ chức chào cờ đầu tuần tại sân trường, giờ ra chơi nghỉ tại chỗ
không giao lưu với lớp khác, mọi hoạt động đều diễn ra trong phạm vi lớp học.
Tổ chức các hoạt động như nào để vừa không bị nhàm chán mà vẫn phát huy
tính tích cực của HS, giáo dục KNS là điều tôi luôn trăn trở.
6


* Đối với tiết sinh hoạt 10 phút đầu giờ:
Hàng ngày, hàng tuần, trường tôi đều tổ chức sinh hoạt 10 phút đầu giờ.
Qua các buổi sinh hoạt đầu giờ, tuy ngắn ngủi, nhưng tôi đã tận dụng thời gian
tạo nhiều cơ hội để lồng ghép giáo dục KNS cho các em như phân công cán sự
bộ môn giải và giải trình các bài tập trong ngày, để các em tự trao đổi nội dung
bài học và phương pháp học tập; tổ chức những trò chơi ngắn, giao lưu văn
nghệ, nghiên cứu tình huống.v.v. Khi đó, các em được nói, được trình bày, được
trao đổi chắc chắn rằng các em sẽ mạnh dạn, tự tin hơn trong giao tiếp, tránh
được những buổi sinh hoạt GV chỉ lên nhắc nhở, nhàm chán, lặp đi lặp lại mà lại
gây hứng thú cho HS, khởi động tinh thần cho một ngày học mới.
Ví dụ : Để giáo dục kĩ năng tự tin cho các em, tơi khuyến khích các em lên
bảng chữa bài tập. Lúc đầu các em chưa mạnh dạn, chưa dám lên, nhưng dưới
sự động viên cố vũ của bạn bè, các em đã tự xung phong chữa bài cũ:
Hay để giáo dục kĩ năng "tự nhận thức giá trị bản thân", tôi đã cho in sẵn
các phiếu với nội dung:
- Sở thích của em là gì? (đọc báo, xem ti vi, du lịch..)
- Cuốn truyện/sách, chương trình ti vi mà em thích nhất?
- Điểm mạnh, điểm yếu của em là gì? Em muốn làm nghề gì trong tương lai?
Sau đó, các em tự suy nghĩ và điền vào tờ rơi trong vịng 3 phút. Tiếp theo
tơi gọi đại diện các em trình bày quy nghĩ, quan điểm của mình.
Hoặc trong khn khổ thời gian có hạn, tơi thường cho HS xem các video

ngắn :
Ví dụ video giới thiệu về khẩu hiện “5K” và cho biết “5K” là gì và nhấn
mạnh khẩu hiệu “5K” trong phòng chống dịch bệnh Covid – 19 tại trường THPT
Thọ Xn 4. Sau đó khyến khích các em về nhà sáng tác khẩu hiệu phòng chống
dịch, làm video cổ vũ đeo khẩu trang góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm
cơng dân, đảm bảo an tồn cho bản thân, tác động lan tỏa đến người thân, cộng
đồng xung quanh. Đồng thời vừa giúp các em tự tin hơn vừa rèn luyện kĩ năng
công nghệ thông tin.

Ảnh: nhảy mê say đánh bay covid
Hoặc tôi cho HS xem video giới thiệu các tấm giương đoàn viên sáng
trong học tập trên đất nước ta, trong tỉnh, trong trường:
+ Nguyễn Khánh Linh - học sinh lớp 12 Trường THPT chuyên Lam Sơn –
Thanh Hoá đạt huy chương Đồng trong kỳ thi Olympic Vật lý Châu Á và là nữ
sinh đạt thành tích cao nhất trong kỳ thi Olympic Vật lý Châu Á năm 2019.
7


+ Đôi bạn Ngô Minh Hiếu và Nguyễn Tất Minh, 10 năm cõng bạn đến trường,
cùng nhau tham gia kỳ thi Đại học.

Ảnh : Đón em Nguyễn Khánh Linh – Huy chương Đồng Olympic Vật lý năm
2019 và đôi bạn Ngô Minh Hiếu và Nguyễn Tất Minh, trường THPT Triệu Sơn 5
- mười năm cõng bạn đến trường, cùng nhau đậu Đại học.
+ Sau đó tơi hỏi: Em học tập gì từ bạn Nguyễn Khánh Linh, đơi bạn Ngơ Minh
Hiếu và Nguyễn Tất Minh? Bản thân em cần phải làm gì để phấn đấu trở thành
người Đồn viên trong tương lai?
Học sinh ghi nội dung trả lời ra giấy, giáo viên chiếu câu trả lời của một số
học sinh. Cuối cùng, chốt lại các việc học sinh cần làm để phấn đấu trở thành
đoàn viên sáng trong tương lai.

Qua những tiết sinh hoạt đầu giờ như vậy, các em được tìm hiểu về các tấm
gương đồn viên tiêu biểu của đất nước, tại địa phương, được xử lí tình huống,
được trình bày hiểu biểu của mình… từ đó xác định được mục tiêu phấn đấu cho
mình.
* Đối với tiết sinh hoạt lớp cuối tuần học:
Khác với tiết sinh hoạt mang tính chất hành chính mà đa số các giáo viên
chủ nhiệm vẫn làm, tôi mạnh dạn đổi mới tiết sinh hoạt như sau:
Thông thường, giờ sinh hoạt lớp được các em chờ đợi cả tuần. Cho nên,
tôi đã xây dựng kế hoạch cho giờ sinh hoạt lớp khá bài bản, thường có hai nội
dung: nội dung thứ nhất là nhận xét đánh giá tuần qua, kế hoạch tuần mới, nội
dung thứ hai là phần vui chơi.
Ở phần đầu, ngay từ đầu năm, tôi đã hướng dẫn cho ban cán sự lớp, các tổ
trưởng, tự điều hành sinh hoạt theo yêu cầu của giáo viên chủ nhiệm và đặc
điểm tình hình của lớp, giáo viên nêu vấn đề, gợi mở để các em học sinh trong
lớp tích cực tham gia đóng góp ý kiến. Ban cán sự lớp và các tổ trưởng được
thay thế, có khi luân phiên nhau để trong lớp nhiều người được làm ban cán sự
lớp, tổ trưởng. Có như vậy, các em mới được trải nghiệm về kĩ năng sống.
Còn phần thứ hai là tổ chức vui chơi, tôi ưu tiên, động viên, hướng dẫn
cho những HS nhút nhát, có hồn cảnh đặc biệt, nói năng, xử sự hay va vấp hoặc
có em có kĩ năng sống nhưng cố tình khơng thực hiện, khơng tham gia với lớp
để kịp thời giúp đỡ, uốn nắn, rèn luyện, giúp các em được trải nghiệm nhằm tạo
cơ hội cho học sinh đều được hiểu biết và thực hành KNS. Kết thúc mỗi học kì,
tơi hướng dẫn cho các em tự viết bản đánh giá cá nhân. Nội dung đánh giá
những việc mình đã làm được, mặt chưa làm được trong thời gian qua, phương
8


hướng đến và những đề xuất. Qua việc làm này đã giáo dục cho học sinh kĩ năng
tự đánh giá bản thân và có trách nhiệm với bản thân mình.
Ví dụ : Tiết sinh hoạt đầu năm học thường là các lớp tổ chức đại hội lớp,

tôi phân công nhiệm vụ cho các em, như người viết báo cáo, tổ thư ký, người
dẫn chương trình, trang hồng, viết tham luận,…Tơi nêu vấn đề, gợi ý để các
em thực hiện quyền dân chủ của mình trong bầu cử, ứng cử, để các em tự đưa ra
quyết định chọn ai để bầu, quyết định ứng cử khi nhận thấy rằng bản thân mình
đủ khả năng làm cán sự lớp. Trong quá trình các em thực hiện, chúng ta cần theo
dõi, hướng dẫn, dìu dắt các em, nghiêm túc trong đại hội, thực hiện tốt vai trị
của mình. Có nhiều học sinh đã tự quyết định ra ứng cử vào ban cán sự lớp, ban
chấp hành chi đoàn và các em đã lựa chọn khách quan trong bầu cử. Qua đó,
học sinh đã thực hiện được quyền dân chủ của mình và đã rèn luyện được nhiều
kĩ năng như kĩ năng xác định giá trị, kĩ năng kiên định lập trường, kĩ năng thể
hiện sự tự tin và kĩ năng ra quyết định.

Ảnh : Đại hội lớp đầu năm bầu ban cán sự lớp
Khi tổ chức tiết sinh hoạt thành một sân chơi bổ ích, các em được thể
hiện khả năng của bản thân, được tham gia vào xây dựng kế hoạch và được học
hỏi thêm nhiều kiến thức thơng qua các trị chơi bổ ích, được giáo dục các kỹ
năng sống cần thiết giúp học sinh ứng phó được với các tình huống xảy ra trong
cuộc sống.
Ví dụ: Tiết sinh hoạt tuần 10 lớp tại lớp 10A4 được tổ chức như sau:
Nội dung các hoạt động thực hiện trong tiết sinh hoạt lớp:
Hoạt động 1: Nhận xét, đánh giá hoạt động tuần 10 (10 phút).
- Lớp trưởng nhận xét, đánh giá các mặt hoạt động của lớp: Đạo đức – tác
phong, học
tập, các hoạt động khác.
- Ý kiến góp ý, bổ sung của các thành viên trong lớp.
- Lớp trưởng đưa ra những tồn tại mà lớp mắc phải trong tuần 10, lấy ý kiến về
cách khắc phục các tồn tại. Lớp trưởng xin ý kiến tư vấn của giáo viên chủ
nhiệm.
- Giáo viên chủ nhiệm khái quát lại các ưu, nhược điểm lớn, nổi bật trong tuần
10.

Hoạt động 2: xây dựng phương hướng hoạt động tuần 11 (10 phút).
- Giáo viên tổ chức lớp thành 8 nhóm, hoạt động nhóm trong 4 phút: thảo luận
các hoạt động cần làm về đạo đức – tác phong, học tập, các hoạt động khác
trong tuần 11.
9


+ Đại diện nhóm 2 báo cáo, các nhóm khác bổ sung. Các nhóm đổi chéo kết quả
và chấm điểm cho nhóm bạn.
- Giáo viên chủ nhiệm chiếu bản phương hướng các hoạt động trong tuần 11, đối
chiếu, yêu cầu các nhóm bổ sung những nội dung cịn thiếu cho nhóm bạn, giáo
viên chủ nhiệm chốt các nội dung cần hoạt động trong tuần 11, tổng hợp kết quả
làm việc nhóm, tun dương, khích lệ các nhóm làm tốt, động viên các nhóm
chưa làm tốt.
Hoạt động 3: Giáo dục kỹ năng sống và trị chơi. (25 phút).
*Trị chơi: Rung chng vàng.
+ Luật chơi: Ban tổ chức sẽ có 10 câu hỏi, sau khi nghe câu hỏi mỗi đội chơi có
15 giây suy nghĩ và 3 giây để đưa ra đáp án, trả lời đúng được 10 điểm, trả lời
sai
sẽ
không
được
điểm.
+ Khi chưa có tín hiệu trả lời, đội nào giơ tay trước coi như phạm quy câu trả lời
sẽ giành cho 2 đội còn lại.
+ Hết 10 câu hỏi ba đội chơi sẽ được trọng tài công bố đội chơi thắng cuộc, nếu
đội chơi nào cao điểm nhất thì đội chơi đó sẽ được nhận 1 phần thưởng của
chương trình.
Bộ câu hỏi sử dụng trong trị chơi:
Câu 1. Nhiệm vụ chính của học sinh khi đến trường là gì? (Đáp án: Học tập).

Câu 2. Khi bạn cùng bàn ốm em sẽ
A. quan tâm, động viên bạn.
C. mặc kệ bạn.
B. khơng nói chuyện với bạn
D. nghĩ là bạn giả vờ ốm.
(Đáp án: A).
Câu 3. Khi ở trường có bạn nam động chạm vào chỗ nhạy cảm trên cơ thể của
em, em sẽ
A. thấy xấu hổ.
C. khơng nói với ai
B. báo với thầy cơ giáo
D. khóc.
(Đáp án: B)
Câu 4. Hành động nào dưới đây không phải là hành động bảo vệ môi trường:
A. vệ sinh lớp hàng ngày.
C. vứt rác bừa bãi
B. trồng cây xanh
D. khơi thông rãnh nước.
(Đáp án: C)
Câu 5: Tác giả của bài “Quốc ca” là ai? (Đáp án: Văn Cao)
Câu 6. Gần đây, em thấy các bạn nam trong lớp thường xuyên sử dụng điện
thoại chơi điện tử, em sẽ
A. để các bạn tự do chơi
C. khuyến khích các bạn chơi
B. chơi cùng các bạn
D. báo với thầy cô giáo chủ nhiệm
(Đáp án: D).
Câu 7. Giờ học kết thúc, các bạn đã ra về hết, em thấy các thiết bị điện trong lớp
vẫn hoạt động em sẽ làm gì?
A. đi kêu bảo vệ

C. đi tắt các thiết bị điện rồi về
B. mặc kệ khóa cửa đi về
D. báo với thầy cô chủ nhiệm
Câu 9. Cho biết số điện thoại của tổng đài chăm sóc và bảo vệ trẻ em ở Việt
Nam ?
10


A. 115
C.113
B. 111
D.000 (Đáp án : B và C)
Câu 10. Nếu phát hiện trong lớp có hai bạn đang có tình cảm với nhau em sẽ
A. mặc kệ các bạn
C. kể xấu các bạn với người khác
B. tâm sự với thầy (cơ) giáo.
D. phê bình các bạn trước lớp. (Đáp án: B).
Qua việc đổi mới tiết sinh hoạt lớp như vậy, HS được tạo cơ hội để thể
hiện khả năng, ý kiến của mình trước đám đơng. Giáo dục cho học sinh những
KNS cần thiết giúp các em thêm tự tin và khơng cịn rụt rè, sợ hãi khi đứng
trước đám đơng và vượt qua những khó khăn trong cuộc sống.
2.3.2.3.Giải pháp tổ chức các chuyên đề giáo dục kĩ năng sống chuyên biệt qua
hoạt động ngoài giờ lên lớp (NGLL).
Hàng năm, nhà trường giao nhiệm vụ cho GVCN dạy giáo dục ngồi giờ
lên lớp. Tơi tn thủ bám sát chủ đề, chủ điểm nhưng lựa chọn các nội dung và
hình thức tổ chức có tính sáng tạo đồng thời phù hợp với đối tượng học sinh và
tình hình cụ thể của nhà trường, phù hợp với điều kiện dịch bệnh co - vid 19
diễn biến phức tạp kéo dài, các hoạt động tập trung ngồi trời hầu như khơng tổ
chức được.
Vì vậy, trong một năm học có 9 tháng gắn với 9 chủ đề, mỗi chủ đề có

nhiều phần, nhưng tôi thường chia làm hai phần. Phần thứ nhất tìm hiểu kiến
thức khoa học và phần thứ hai là thực hành kiến thức khoa học đó qua các sân
chơi tổ chức trong phạm vi lớp học. Trong hai phần, thì phần thứ hai tơi đầu tư
nhiều thời gian để rèn luyện KNS cho các em. Chín chủ đề tơi chia về cho chín
nhóm trong lớp (mỗi nhóm từ 4 đến 5 học sinh), mỗi nhóm có nhiệm vụ phân
cơng công việc cho nhau và bàn bạc cách thức tổ chức cho phù hợp với chủ đề,
đặc điểm của nhóm mình để có hiệu quả nhất.
Cứ ln phiên nhau như vậy, hết nhóm này đến nhóm khác tiến hành trong
suốt cả năm học. Sau mỗi lần thực hiện, GVCN đã đánh giá, rút kinh nghiệm,
gợi ý phương pháp để lần sau nhóm khác tổ chức khơng bị trùng lặp và tránh
nhàm chán. Các em đã tổ chức được nhiều sân chơi bổ ích như thi xử lí tình
huống, toạ đàm ngày 8/3, thi văn nghệ nhớ ơn thầy giáo cô giáo, tìm hiểu về tình
bạn, tình yêu, sức khỏe vị thành niên, thi tài năng học trò, kể chuyện về tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh…Qua đó, các em đã chủ động thực hiện nhiệm vụ
của mình, phân cơng cơng việc cụ thể, người dẫn chương trình, người thư kí,
ban cố vấn,…cả lớp là thành viên ban giám khảo, trong nhóm giúp đỡ nhau,
cùng nhau làm việc trao đổi kinh nghiệm, có cơ hội gần gũi nhau hơn, người nào
cũng cố gắng hồn thành cơng việc được giao, cịn các nhóm trưởng đã thể hiện
rất rõ trách nhiệm của mình.
Qua các hoạt động này, tôi đã giúp các em HS nhận thức được rằng được
trao đổi, trình bày, gần gũi, cùng nhau làm việc, lắng nghe, đảm nhận trách và
thực hiện nhiệm vụ,… là những KNS và những kĩ năng này rất cần thiết đối với
HS. Hơn nữa, các em đã tự mình thực hiện những kĩ năng đó cũng có nghĩa là
các em đã được trải nghiệm, có trải nghiệm tất yếu sẽ tích luỹ rút kinh nghiệm.
Ví dụ: Chủ đề tháng 10 là Thanh niên với tình bạn, tình u và gia
đình. Tơi đã tổ chức buổi sinh hoạt "Xây dựng tình bạn đẹp, nói khơng với bạo
11


lực học đường". Tôi cho các em dựng kịch bản, đóng vai vào câu chuyện để rút

ra bài học. Các em nhận thức rõ hơn gái trị của tình bạn, xác định rõ trách nhiệm
của bản thân trong quan hệ bạn bè, đồng thời rèn luyện kỹ năng ứng xử phù hợp
trong tình bạn, tình yêu.

Ảnh: Giáo dục NGLL - Xây dựng tình bạn đẹp, nói khơng với bạo lực học
đường
Chủ đề tháng 11 là Thanh niên với truyền thống hiếu học và tôn sư trọng
đạo: Bám sát mục tiêu giáo dục, tơi khuyến khích HS tham gia thiết kế video
chào mừng 20/11 do Đoàn trường tổ chức. Lúc đầu các em rất lúng túng trong
việc lên ý tưởng, viết kịch bản và cách thực hiện, nhưng sau khi tôi định hướng,
các em đã mạnh dạn và kết quả là đạt giải Nhì. Sau cuộc thi hiểu được cơng lao
của thầy cơ hơn, tích cực tự giác học tập hơn.

Ảnh: Thi thiết kế video chào mừng Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11/2021
Ngoài ra, để nâng cao hiểu biết của các em về tác hại của ma túy,
HIV/AIDS, tệ nạn xã hội, tôi cũng tổ chức buổi sinh hoạt với chủ đề phòng
chống HIV/AIDS và tệ nạn xã hội bằng một vở kịch ngắn do các em đóng vai.

12


Ảnh: Giáo dục ngoài giờ lên lớp - chủ đề phòng chống HIV/AIDS
Tháng 12 gắn với chủ đề hoạt động là Thanh niên với sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc: tôi định hướng cho các em thực hiện buổi tạo đàm kỉ
niệm 77 năm ngày thành lập quân đội nhân dân Việt Nam và 32 năm ngày hội
quốc phịng tồn dân. Sau đó thảo luận về lối sống lành mạnh của HS và trách
nhiệm của thanh niên học sinh góp phần xây dựng đất nước.

Ảnh : Giáo dục NGLL - chủ đề Kỉ niệm Ngày thành lập quân đội nhân dân Việt
Nam 22/12/2021

Tháng 3 với chủ đề hoạt động gắn với kỉ niệm Ngày thành lập Đoàn thanh niên
cộng sản Hồ Chí Minh 26/3, Đồn trường phát động nhiều hoạt động trong
tháng thanh niên như thi bảng tin khoa học, hoa điểm 10, cuộc thi vẽ tranh
"Tuổi trẻ Thọ Xuân 4 với biến đổi khí hậu". Để khuyến khích được tất cả HS
trong lớp tham gia, cũng như nâng cao sự tìm tịi, nhận thức về vấn đề biến đổi
khí hậu, và rèn kỹ năng làm việc nhóm, tôi đã tổ chức thi đua giữa các tổ, thành
viên các tổ vẽ tranh và hùng biện về ý tưởng bức tranh của tổ mình. Sau đó tác
phẩm của tổ nào được các bạn trong lớp bình chọn nhiều nhất sẽ đại diện lớp
tham gia dự thi cấp trường. Kết quả tác của lớp 10A4 nộp thi cấp trường đạt
giải Ba.

Ảnh: Thi vẽ tranh "Tuổi trẻ Thọ xuân 4 thích ứng với biến đổi khí hậu "
Có thể nói, điều quan trọng trong tiết hoạt động NGLL là học sinh đóng
vai trị điều hành, tổ chức hoạt động cịn giáo viên giữ vai trò hỗ trợ, cố vấn.
Trong mỗi hoạt động, giúp các em tự tin hơn, dần dần hình thành các kỹ năng cơ
bản trong quá trình tổ chức, thực hiện hoạt động trước cả lớp, các em thấy được
vai trị của mình trong mỗi hoạt động nên sẽ cố gắng hồn thành tốt. Đây là mơi
trường để các em rèn luyện thường xuyên. Và vì vậy, mặc dù chịu ảnh hưởng
lớn từ dịch bệnh Co-vid 19, bên cạnh việc học tập, phịng chống bệnh tật thì các
em vẫn vui chơi, vẫn được rèn luyện những kĩ năng cần thiết để vững bước vào
tương lai.
Như vậy, tổ chức các chủ đề giáo dục KNS chuyên biệt qua hoạt động
ngoài giờ lên lớp sẽ giáo dục cho học sinh có những hiểu biết cơ bản về các kĩ
năng và thực hành các kĩ năng giao tiếp, hợp tác, đảm nhận trách nhiệm, kĩ năng
giải quyết vấn đề,…Ngoài ra, khi các hoạt động này đã thu hút các em, nó sẽ
13


góp phần rất lớn trong việc giúp các em xa lánh tệ nạn xã hội, bạo lực học
đường, lạm dụng game, mạng xã hội…

2.3.2.3. Giải pháp qua xử lý các tình huống trong thực tiễn cuộc sống
Trong thực tiễn cuộc sống, có rất nhiều tình huống xảy ra khi tham gia các
hoạt động với lớp như tập văn nghệ, lao động, giao tiếp với bạn bè, người lớn,
thầy cô,…lúc này tâm lí các em thoải mái hơn nên nhiều khi khơng kìm chế bản
thân sẽ bộc lộ thiếu sót của mình như nói năng tuỳ tiện, xử sự thiếu suy nghĩ,
bốc đồng xung đột,… những biểu hiện này thể hiện các em thiếu kĩ năng sống.
Lúc này, GVCN và học sinh thật sự gần gũi với nhau nhất, đó là điều kiện
hết sức thuận lợi để chúng ta hướng dẫn cho các em. Chúng ta khéo léo nhắc
nhở, nhẹ nhàng chỉ ra khuyết điểm hoặc kể một câu chuyên đạo đức, nêu một
tấm gương tốt phù hợp để các em nhìn nhận và sửa chữa. Có những lúc gặp tình
huống khó giải quyết của người khác, chúng ta cũng nên cho học sinh đặt vị trí
của các em vào nhân vật đó để xử sự. Như vậy sẽ giúp cho các em làm quen với
nhiều kĩ năng cụ thể trong cuộc sống.

Ảnh: HS lớp 10A4 tham gia lao động công ích - vẽ hoa cột điện trước cổng
trường, và dọn vườn giúp bạn trong lớp có hồn cảnh khó khăn.
2.3.2.4. Giải pháp qua tham vấn, tư vấn đối với cá nhân hoặc nhóm học sinh
Ngồi các giải pháp trên, GVCN cần tham vấn, tư vấn cụ thể cho từng em
học sinh hoặc từng nhóm học sinh. Khi được tham vấn, tư vấn sẽ giúp các em có
vốn hiểu biết cơ bản về kĩ năng sống và sự cần thiết của kĩ năng sống sẽ giúp
các em tự tin hơn trong quá trình rèn luyện kĩ năng sống cho bản thân mình.
Khi gặp một hành động thiếu kĩ năng sống, tuỳ theo hoàn cảnh và đối
tượng học sinh mà giáo viên có thể tư vấn trực tiếp ngay lúc đó, cũng có lúc
chúng ta nên chọn thời gian khơng gian hợp lí để tư vấn cho các em. Khi đó, các
em lĩnh hội vấn đề dễ dàng hơn, hiệu quả hơn.
Ví dụ: trong q trình tơi đang triển khai kế hoạch tuần mới, có một học
sinh nói cộc lốc, khơng xin phép, khơng thưa bẩm. Vậy là em đó thiếu kĩ năng
giao tiếp, nếu chúng ta điều chỉnh ngay sẽ tạo sự căng thẳng khó chịu, sẽ thiếu
hiệu quả giáo dục. Trong trường hợp này, tôi sẽ chọn một không gian và thời
gian hợp lí gặp riêng em học sinh đó để chỉ ra cách xử sự hay hơn, lễ phép hơn,

đúng mực hơn, em đó sẽ lĩnh hội vấn đề dễ dàng hơn và hiệu quả hơn.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản
thân, đồng nghiệp và nhà trường
Qua thời gian một năm chủ nhiệm lớp 10A4 trong năm học 202 - 2022,
bằng việc áp dụng kinh nghiệm làm chủ nhiệm của mình, bản thân đã có được
những kết quả đáng khích lệ cả về phía cá nhân tơi và lớp tơi chủ nhiệm. Đồng
14


thời, bản thân tôi cũng như đồng nghiệp cũng đã nhìn thấy được thay đổi rất lớn
của nhiều cá nhân học sinh nói riêng và tập thể lớp 10A4 nói chung. Cụ thể, sau
một năm học, tập thể lớp 10A4 đạt được những thành tích và những sự thay đổi
như sau:
+ Tỉ lệ học sinh đi học chuyên cần đạt 100%.
+ Việc chấp hành nội quy trường lớp khá tốt, đạt 95%.
+ Ý thức chấp hành nội quy tương đối tốt, đa số HS đã ngoan và biết nghe
lời hơn (qua theo dõi của GVCN và qua lời nhận xét BGH nhà trường, của giáo
viên bộ môn).
+ Tham gia nhiệt tình, tích cực hơn và có nhiều thành tích cao hơn đối với
các hoạt động phong trào: giải Nhì thi sáng tạo video chào mừng 20/11, giải Ba
vẽ tranh chào mừng 26/3 với chủ đề "Tuổi trẻ Thọ xuân 4 thích ứng với Biến đổi
khí hậu"; Giải Nhì hoạt động Tháng Thanh niên chào mừng 26/3.
Đánh giá cuối năm của Đoàn trường, chi đoàn 10A4 xếp thứ 7 trong tổng
số 18 lớp, và đạt danh hiệu thi đua là lớp Tiên tiến xuất sắc,được Đoàn trường đề
nghị Huyện đoàn tặng giấy khen đạt thành tích xuất sắc trong hoạt động đoàn
và phong trào thanh niên.
+ Tinh thần đoàn kết, biết giúp đỡ nhau trong học tập và trong sinh hoạt
của học sinh được thể hiện trông thấy.
+ Tỉ lệ học sinh vi phạm nội quy trường lớp đã giảm rất nhiều, số học
sinh được coi là cá biệt đã biết tự thay đổi, tự hòa nhập vào hoạt động chung của

lớp.
+ Đa số học sinh có lối sống lành mạnh, ngoan ngỗn và có tinh thần tự
giác, tự lập cao. Khơng cịn để giáo viên phải nhắc nhở nhiều lần.
+ Học sinh dường như mạnh dạn, tự tin hơn khi giao tiếp và đứng trước
tập thể.

Ảnh: Tổng kết và phát thưởng cuối năm học 2021 - 2022
Đồng thời, sự thay đổi đó cịn thể hiện cụ thể qua việc tơi cho HS làm lại
bảng khảo sát (đầu năm học) với kết quả như sau: Tổng số: 41 học sinh lớp
10A4.
Các nội dung
Tổng số HS
(Số lượng,tỉ lệ %)
Số học sinh tự tin thể hiện 1 vấn đề trước
19 = 46,4 %
đám đơng
15 = 36,6 %
Số học sinh ít thể hiện trước đám đông
Số học sinh không dám thể hiện trước đám
đông, gọi lên khơng nói được

7 = 17,0 %
15


Qua kết quả khảo sát sau khi áp dụng giải pháp tơi thấy đã có sự chuyển
biến tích cực hơn: Tỉ lệ học sinh tự tin thể hiện một vấn đề trước đám đông tăng
31,8% (trước nghiên cứu 14,6 %); Tỉ lệ học sinh ít thể hiện trước đám đơng đạt
36,6 % (tăng 7,3 % so với trước nghiên cứu); Tỉ lệ học sinh không dám thể hiện
trước đám đông giảm 39,1 %( so với trước nghiên cứu). Như vậy, giải pháp áp

dụng đã có những thay đổi theo chiều hướng tích cực và khả quan hơn so với khi
chưa áp dụng.
3. Kết luận, kiến nghị
3.1.Kết luận
Trong phạm vi nghiên cứu và thời gian thực hiện sáng kiến: “Một số giải
pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp chủ nhiệm
10A4 trường THPT Thọ Xuân 4” tại nhà trường đã bước đầu hình thành và củng
cố thêm kỹ năng sống cho học sinh lớp chủ nhiệm.
Giải pháp khi áp dụng vào thực tế lớp chủ nhiệm tơi thấy rằng: HS rất hứng
thú và nhiệt tình tham gia, nhiều em đã từ chỗ trước đây rụt rè, nhút nhát, sợ
đứng trước đám đông, không dám hoặc khơng thể trình bày một vấn đề hoặc
tham gia hoạt động trước mặt mọi người thì sau thời gian tham gia các giải pháp
mới đã mạnh dạn hơn, bước đầu đã dám đứng lên trình bày ý kiến, tham gia hoạt
động cùng nhóm bạn, có thể ý kiến hoặc phần trình bày của các em chưa xuất
sắc, chưa đạt yêu cầu đặt ra nhưng đó cũng là thành cơng đáng ghi nhận và kích
lệ, là động lực, tiền đề để các em phát triển hơn.
Trong sáng kiến này, với khoảng thời gian thực hiện trong vịng một năm
học khơng thể làm thay đổi một cách chóng mặt là tất cả học sinh từ chỗ không
dám thể hiện trước đám đông giờ tất cả đều thể hiện tự tin trước đám đơng. Đó
là điều khơng tưởng và khơng khả thi. Nhưng nhìn mặt bằng chung đa số các em
mạnh dạn hơn và các hoạt động đưa ra đều gắn với vai trò trách nhiệm của các
em nên các em đều cố gắng cũng thể hiện được phần nào các nội dung cần đạt.
Trong mỗi hoạt động có thể sản phẩm của các em tạo ra chưa hoàn hảo và đẹp
như sản phẩm trên thị trường nhưng điều quan trọng là các em dám thể hiện khả
năng của mình trước các bạn, trước thầy cô giáo.
Dù một sự thay đổi, một chuyển biến nhỏ mang chiều hướng tích cực cũng
đều đáng ghi nhận. Nếu kiên trì và quyết tâm tiếp tục phát triển đối với các năm
học tiếp theo thì kết quả sẽ khả quan và kỹ năng sống của học sinh sẽ ngày càng
hoàn thiện hơn. Qua các hoạt động sẽ phát hiện các nhân tố tích cực để bồi
dưỡng và phát triển và là cơ sở để định hướng nghề nghiệp trong tương lai cho

các em.
3.2. Kiến nghị
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh mang một ý nghĩa rất lớn, tạo tiền đề
và trang bị cho các em những kỹ năng mềm trong cuộc sống để ứng phó với các
tình huống sảy ra trong cuộc sống để sinh tồn và phát triển.
Vấn đề nảy sinh là trong khi tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng sống
có những học sinh gặp các vấn đề khó khăn như: khả năng hạn chế về vốn từ,
quá mặc cảm, tự ti, hoặc hồn cảnh gia đình q nghèo, gia đình có vấn đề hoặc
bị khiếm khuyết một phần nào đó trên cơ thể khiến các em không thể tham gia
16


hoạt động hoặc tham gia cũng không cải thiện được gì. Đây cũng là vấn đề nảy
sinh mà tơi gặp phải trong q trình nghiên cứu sáng kiến.Vì vậy, tơi mạnh dạn
có một số kiến nghị sau đây:
+ Vẫn tạo cơ hội cho các em tham gia hoạt động cùng để các em hồ nhập với
mơi trường học đường tại nhà trường, tạo khơng khí vui vẻ cho các em.
+ Lựa chọn các hoạt động cải thiện năng lực ngôn ngữ, giúp các em tự tin hơn,
giáo dục học sinh phải đồn kết, thương u và khơng xa lánh bạn dù nhà bạn
nghèo, bạn bị khuyết tật hay bố mẹ ly hơn, phạm tội…để các HS yếu thế hồ
đồng và thân thiện hơn.
+ Tạo cơ hội cho học sinh giao lưu với xã hội bên ngoài đặc biệt là các môi
trường giáo dục, môi trường sống tốt hơn, tham gia các hoạt động để các em
không cảm thấy khoảng cách về dân tộc, trình độ, văn hố…Tạo cơ hội cho các
em hồ nhập và có khát vọng về tương lai tốt đẹp hơn.
+ Nhà trường cần quan tâm nhiều hơn nữa đến giáo dục KNS cho học sinh. Cần
tăng cường nhiều hơn việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh. Nâng cấp cơ sở vật chất trường học, bên cạnh các thiết bị dạy
học phục vụ cho chuyên môn, cần đầu tư các phim tư liệu, tài liệu, báo chí, tranh
ảnh, thiết bị phục vụ công tác giáo dục kĩ năng sống.

Thông qua SKKN tôi đã đúc rút những kinh nghiệm cá nhân trong việc
lồng ghép giáo dục kĩ năng sống qua công tác chủ nhiệm. Tơi mong HS của
mình được phát triển một cách hồn thiện về cả trí tuệ và nhân cách, kỹ năng để
tự khẳng định mình “trở thành chủ nhân tương lai của đất nước”.
XÁC NHẬN CỦA THỦ
TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thọ Xuân, ngày 25 tháng 05 năm 2022
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, khơng sao chép nội dung của người
khác.
(Ký và ghi rõ họ tên)

Đinh Thị Ngọc

17


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. PGS. PTS Hà Nhật Thăng (chủ biên ), Công tác giáo viên chủ nhiệm ở trường
phổ thông - Nhà xuất bản Giáo dục - Năm 1998.
2. Tiết sinh hoạt chủ nhiệm với kĩ năng sống – Tác giả: Bùi Văn Trực –
Trung tâm huấn luyện kĩ năng sống Phù sa đỏ - Nhà xuất bản văn hóa thơng tin
3. Phương pháp giảng dạy kỹ năng sống – Tác giả: Bùi Văn Trực –
Trung tâm huấn luyện kĩ năng sống Phù sa đỏ - Nhà xuất bản văn hóa thơng tin
4. Những quy định về nội quy, nề nếp của Trường THPT Thọ Xuân 4.
5. PGS.PTS Hà Nhật Thăng -Thực hành tổ chức hoạt động Giáo dục, Nhà xuất
bản Giáo dục - Năm 1998
6. Bộ Giáo Dục và Đào Tạo - Giáo viên chủ nhiệm lớp những ký ức khó phai Nhà xuất bản Giáo dục - Năm 2011
7. Website :

18


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH XẾP LOẠI
TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Đinh Thị Ngọc
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên trường THPT Thọ Xuân 4.
Cấp đánh giá Kết quả Năm học
xếp loại
đánh giá đánh giá
TT
Tên đề tài SKKN
(Ngành GD cấp xếp loại
xếp loại
huyện/tỉnh;
(A,
B,
Tỉnh...)
hoặc C)
2013 - 2014
1
Một số biện pháp lồng ghép Ngành GD cấp C
có hiệu quả nhằm nâng cao tỉnh
kiến thức và ý thức phòng
chống thiên tai cho học sinh

qua mơn Địa lí 12 trung học
phổ thơng.
2017 - 2018
2 Tạo hứng thú học tập và phát Ngành GD cấp C
triển năng lực học sinh qua tỉnh
lồng ghép giáo dục kĩ năng
sống trong bài 15 – Bảo vệ
mơi trường và phịng chống
thiên tai (Địa lí 12, THPT)
2018 - 2019
3
Một số biện pháp lồng ghép Ngành GD cấp C
giáo dục hướng nghiệp có tỉnh
hiệu quả nhằm nâng cao định
hướng nghề nghiệp cho HS
trường THPT 4 Thọ Xn
qua mơn Địa lí 12

19