TRNG I HC THY LI
B MÔN MÔI TRNG
BÀI GING MÔN HC
ÁNH GIÁ TÁC NG MÔI TRNG
PGS.TS NGUYN VN THNG
THS NGUYN VN S
Hà Ni 1/2010
DANH MC BNG
Bng 1-1: Danh mc các d án thuc lnh vc phát trin tài nguyên nc phi lp báo
cáo TM theo quy đnh trong Ngh nh 21/2006/N-CP 24
Bng 2-1: Các nhóm tài nguyên và nhân t môi trng chu tác đng ca d án 32
Bng 2-2: Chui hot đng-bin đi môi trng - tác đng môi trng ca d án phát
trin nông nghip 47
Bng 3-1: Bng lit kê s liu môi trng đ so sánh các phng án quy hoch các h
cha nc (theo Lohani và Kan, 1983) 61
Bng 3-2: Bng kim tra danh mc dng câu hi đn gin ca d án ti 63
Bng 3-3: Bng danh mc môi trng có trng s ca d án đp/ h cha 64
Bng 3-4: Danh mc các TDDMT và t trng ca d án xây dng dp và h cha
Boloti trên song Mungusi ng dng h thng c lng môi trng Batlle EES (tng
s đim là 1000 đn v) 68
Bng 3-5: Kt qu áp dng phng pháp EES cho d án h Boloti 76
Bng 3-6: Ma trn đn gin các tác đng môi trng ca d án PTTNN 79
Bng 3-7: Ma trn môi trng ca d án xây dng h cha (Lohani 1982) 80
Bng 3-8: Ma trn môi trng ca d án xây dng đp Quae Yai ( Lohani và N.C.
Thành) 80
Bng 4-1: Bng tng hp các tác đng tiêu ccca d án xây dng đp, h cha 94
và các bin pháp gim thiu 94
DANH MC HÌNH
Hình 1-1: Tip cn khái nim kinh t, xã hi, sinh thái trong phát trin bn vng 7
Hình 1-2: Chu trình d án và trình t thc hin TM 17
Hình 1-3: S đ khi biu th quá trình TM và các nghiên cu ca d án 21
Hình 1-4: Mi quan h gia quá trình TM vi quy hoch và 22
thc hin d án (theo Escap) 22
Hình 2-1: Tác đng môi trng 27
Hình 2-2: Các thành phn tài nguyên và môi trng b tác đng khi thc hin d án 29
Hình 2-3: S đ phân tích nh
n bit tác đng môi trng da theo các hot đng ca
d án 45
Hình 2-4: S đ chui: Hot đng – Bin đi MT – Tác đng MT ca 49
vic s dng phân bón hoá hc trong d án phát trin nông nghip 49
Hình 3-1: Hàm giá tr cht lng môi trng 78
MC LC
CHNG 1: NHNG VN CHUNG V ÁNH GIÁ TÁC NG MÔI
TRNG 1
1.1 YÊU CU CA PHÁT TRIN BN VNG VÀ S CN THIT THC
HIN ÁNH GIÁ TÁC NG MÔI TRNG 1
1.1.1 Quá trình phát trin kinh t xã hi và tác đng đn môi trng 1
1.1.2 Phát trin bn vng 5
1.2 ÁNH GIÁ TÁC NG MÔI TRNG 9
1.2.1 Khái nim, mc đích ca đánh giá tác đng môi trng 9
1.2.2 Vai trò ca đánh giá tác đng môi trng 10
1.2.3 Li ích ca đánh giá tác đng môi trng 11
1.3 QUÁ TRÌNH PHÁT TRIN CA TM 12
1.3.1 Trên th gii 12
1.3.2 Vit Nam 13
1.4 C S PHÁP LÝ CA TM 13
1.4.1 Gii thiu chung v c s pháp lý ca TM 13
1.4.2 Quá trình thc hin TM 15
1.4.3 Chu trình d án và trình t thc hin TM 16
1.4.4 Phân cp d án phi lp báo cáo TM
Vit Nam 24
CHNG 2: PHÂN TÍCH NHN BIT VÀ ÁNH GIÁ TÁC NG MÔI
TRNG 27
2.1 KHÁI NIM TÁC NG MÔI TRNG, TÁC NG MÔI TRNG D
ÁN 27
2.1.1 Tác đng môi trng 27
2.1.2 Tác đng môi trng ca d án 28
2.2 CÁC NGUN TÀI NGUYÊN VÀ NHÂN T MÔI TRN G BN TÁC N G
CA D ÁN 28
2.3 N I DUN G ÁN H GIÁ TÁC N G MÔI TRN G 34
2.4 PHN G PHÁP PHÂN TÍCH N HN BIT TÁC N G MÔI TRN G 43
2.4.1 Da vào các ngun tài nguyên và nhân t môi trng đ suy ra tác đng 44
2.4.2 Da vào phân tích các hot đng ca d án đ nhn bit tác đng 45
2.5 ÁN H GIÁ TÁC N G CA D ÁN TI CÁC THÀN H PHN MÔI
TRN G T N HIÊN 50
2.5.1 Gii thiu chung 50
2.5.2 ánh giá tác đng ca d án ti tài nguyên và môi trng nc 50
2.5.3 ánh giá tác đng ca d án ti tài nguyên và môi trng đt 52
2.5.4 ánh giá tác đng ca d án ti môi trng không khí 52
2.5.5 ánh giá tác đng ca d án ti tài nguyên sinh vt và môi trng sinh thái
53
2.6 ÁN H GIÁ TÁC N G CA D ÁN TI MÔI TRN G XÃ HI 54
2.6.1 Gii thiu chung 54
2.6.2 N
i dung đánh giá tác đng môi trng xã hi 55
2.6.3 Phng pháp đánh giá tác đng môi trng xã hi 56
2.7 S THAM GIA CA CN G N G TRON G ÁN H GIÁ TÁC N G MÔI
TRN G 56
CHNG 3: CÁC PHNG PHÁP K THUT DÙNG TRONG ÁNH GIÁ
TÁC NG MÔI TRNG 60
3.1 GII THIU CHUN G V CÁC PHN G PHÁP ÁN H GIÁ 60
3.2 CÁC PHN G PHÁP ÁN H GIÁ N HAN H 61
3.2.1. Phng pháp lit kê các s li
u môi trng 61
3.2.2 Phng pháp kim tra danh mc môi trng 62
3.2.4 Phng pháp ma trn môi trng 78
3.2.5 Phng pháp s đ mng li 81
3.2.6 Phng pháp chp bn đ môi trng 82
3.3 CÁC PHN G PHÁP PHC TP, ÁN H GIÁ NN H LN G 84
3.3.1 Phng pháp phân tích chi phí - li ích m rng 84
3.2.2 Phng pháp mô hình 86
CHNG 4: TÁC NG MÔI TRNG CA MT S LOI HÌNH D
ÁN VÀ BIN PHÁP GI
M THIU 90
4.1 GII THIU CHUN G 90
4.2 D ÁN XÂY DN G P/ H CHA N C 90
4.2.1 Gii thiu chung 90
4.2.2 Xác đnh phm vi 92
4.2.3 Các hot đng ca d án 93
4.2.4 Các tác đng tích cc v kinh t, xã hi và môi trng 93
4.2.5 Các tác đng tiêu cc ca d án 94
4.3 D ÁN KHAI THÁC KHOÁN G SN 103
4.3.1 Gii thiu chung v d
án 126
4.3.2 Các hot đng d án và tác đng môi trng 129
4.3.3 Các bin pháp gim thiu tác đng tiêu cc ca d án khai thác khoáng sn
133
4.4 D ÁN PHÁT TRIN Ô THN VÀ KHU DÂN C 136
4.4.1 Gii thiu chung 136
4.4.2 Các hot đng ca d án 137
4.4.3 Các tác đng môi trng ch yu 138
4.4.4 Mt s gii pháp trong quy hoch, thi công xây dng và qun lý đê
gim thiu
các tác đng tiêu c
c đn môi trng ca d án 138
LI NÓI U
Hin nay bo v môi trng và phát trin bn vng là mt vn đ vô cùng cp
thit, đang đc s quan tâm hàng đu ca th gii cng nh ca nc ta nhm đi
phó vi tình trng môi trng sng trên trái đt đang ngày càng xung cp, đe do s
phát trin lâu bn ca nhân loi.
Tp Bài ging môn hc "ánh giá tác đng môi tr
ng” ca B môn Môi trng -
Khoa Môi trng ca Trng i hc Thy li nhm cung cp các kin thc c bn v
đánh giá tác đng môi trng cho sinh viên các ngành trong toàn trng đ sinh viên có
th nm bt các kin thc ch yu đ hc tp môn hc trên lp và t hc nhà.
Tp bài ging do PGS.TS Nguyn Vn Thng và Th.s nguyn Vn S biên son,
da theo
đ cng môn hc đã ci tin và đã đc Trng i Hc Thy Li thông
qua. Các sinh viên khi hc tp cn tham kho thêm các kin thc trong tp giáo trình “
Môi trng và dánh giá tác đng môi trng ” ca B môn Môi trng đã xut bn
nm 2000 có trong th vin trng và các thông tin trên mng ca B Tài nguyên và
môi trng liên quan đn c s pháp lý thc hin TM Vit Nam có hng dn trong
bài ging.
Ngoài s dng làm tài liu hc tp cho sinh viên, tp bài ging này còn có th
làm tài liu tham kho cho các cán b trong và ngoài ngành, tt c nhng ai quan tâm
ti vn đ môi trng và đánh giá tác đng môi trng các công trình khai thác và s
dng tài nguyên nc nc ta.
1
CHNG 1
NHNG VN CHUNG V ÁNH GIÁ TÁC NG
MÔI TRNG
1.1 YÊU CU CA PHÁT TRIN BN VNG VÀ S CN THIT THC
HIN ÁNH GIÁ TÁC NG MÔI TRNG
1.1.1 Quá trình phát trin kinh t xã hi và tác đng đn môi trng
1) Môi trng và các thành phn môi trng
Khái nim môi trng t nhiên và các thành phn ca môi trng t nhiên
Môi trng ca mt vt th hay s kin, theo ngha chung nht là tng hp tt c
các thành phn ca th gii vt cht bao quanh, tác đng trc tip hay gián tip ti s
tn ti và phát trin ca vt th hay s kin đó. Bt c mt vt th hay mt s kin nào
cng tn ti và din bin trong mt môi trng nht đnh và nó luôn luôn chu tác
đng ca các yu t môi trng đ
ó.
Có th nói môi trng là mt phn ca ngoi cnh, bao gm các hin tng và
các thc th ca t nhiên mà đó cá th, qun th, loài có quan h trc tip hoc
gián tip bng các phn ng thích nghi ca mình. T khái nim này có th phân bit
đc đâu là môi trng ca loài này, đâu là môi trng ca loài khác.
Môi trng t nhiên bao gm thành phn vô sinh và thành phn hu sinh. Môi
trng vô sinh bao gm nh
ng yu t không sng, nh là các yu t vt lý, hóa hc
ca đt, nc, không khí… gi chung là môi trng vt lý. Môi trng hu sinh bao
gm các thc th sng nh là các loài đng vt, thc vt và các vi sinh vt tren cn và
di nc, gi chung môi trng sinh thái. Cách phân loi này cn nh vì nó là c s
đ nhn bit cng nh tin hành đánh giá các tác đng môi trng mà chúng ta s hc
trong các phn sau c
a môn hc này.
Môi trng sng ca con ngi
i vi con ngi thì môi trng cha đng ni dung rng hn. Theo đnh ngha
ca UN ESCO (1981) thì “môi trng sng ca con ngi bao gm toàn b các h
thng t nhiên và các h thng do con ngi to ra, nh nhng cái hu hình (nh các
thành ph, các h cha ) và nhng cái vô hình (nh tp quán, ngh thut ), trong đó
con ngi sng và bng lao đng ca mình h khai thác các tài nguyên thiên nhiên và
nhân to nhm tho
mãn nhng nhu cu ca mình”. N h vy, môi trng sng ca con
ngi không ch là ni tn ti, sinh trng và phát trin cho mt thc th sinh vt là
con ngi, mà còn là “khung cnh ca cuc sng, ca lao đng và s ngh ngi ca
con ngi”.
Trong môn hc này, đánh giá tác đng môi trng chúng ta s hc không ch là
đánh giá tác đng đn thành phn môi trng t nhiên (vt lý, sinh thái) mà còn ph
i
đánh giá tác đng đn thành phn môi trng xã hi đ xem d án có tác đng gì xu
ti cuc sng ca cng đng dân c sng trong vùng d án hay không và tác đng đó
2
nh th nào.
S tn ti và phát trin ca con ngi luôn ph thuc vào “cht lng ca môi
trng sng”. Quá trình phát trin kinh t xã hi ca con ngi ngày nay luôn có các
tác đng tích cc và tiêu cc ti cht lng ca môi trng sng. Tác đng tiêu cc,
thí d nh gây ô nhim môi trng đã và đang làm suy gim nhanh chóng cht lng
môi trng sng ca con ngi đang là đi
u lo ngi và đáng quan tâm nht ca nhân
loi ngày nay.
con ngi trên trái đt tn ti và phát trin mt cách bn vng, thì môi trng
sng ca con ngi cn phi đc bo v. N u cht lng ca môi trng sng b
gim sút thì con ngi s b nh hng ngay và nu cht lng ca môi trng sng
gim đn mt mc đ nguy hi
m thì có th dn đn các him ho không th lng
đc mà các th h con cháu mai sau s phi gánh chu. Cng cn lu ý rng, vic phá
hoi và làm suy gim cht lng môi trng thì rt d và nhanh chóng, nhng khi mà
cht lng ca môi trng đã suy gim ti mc đ nguy him thì vic làm tt li s vô
cùng khó khn, tn kém và cng phi trong mt thi gian rt dài mi khôi ph
c li
đc. Vì th, vic bo v môi trng sng luôn là vn đ quan trng và cp thit ca
nhân loi trong quá trình sng và phát trin ca mình.
2) Phát trin tác đng đn môi trng
Phát trin
Con ngi trong quá trình tn ti luôn tin hành các hot đng phát trin kinh t
xã hi, gi tt là “phát trin”. ó là quá trình s dng các ngun tài nguyên ca t
nhiên đ đáp ng nhng nhu cu v
ci thin cht lng cuc sng ca con ngi.
Các hot đng phát trin nhm nâng cao điu kin vt cht tinh thn ca con ngi
bng phát trin lc lng sn xut, thay đi quan h sn xut, quan h xã hi, nâng
cao cht lng hot đng vn hóa.
Mt đnh ngha khác ca phát trin theo Davit Munro thì “phát trin là bt k và
toàn b nh
ng loi hot đng và quá trình làm tng đc nng lc ca con ngi hoc
môi trng đ đáp ng nhng nhu cu ca con ngi hoc nâng cao cht lng cuc
sng con ngi”.
Sn phm ca s phát trin là mi ngi đc mnh kho, đc nuôi dng tt,
có qun áo mc, có nhà , đc tham gia vào công vic sn xut mà h đc đào t
o
tt và có th hng th thi gian rnh ri và gii trí mà tt c mi ngi có nhu cu.
h vy, phát trin không ch bao hàm vic khai thác và ch bin các ngun tài
nguyên, xây dng c s h tng, mua và bán sn phm mà còn gm c nhng hot
đng không kém phn quan trng nh chm sóc sc kho, an ninh xã hi, giáo dc,
bo tn thiên nhiên và h tr vn hc ngh
thut.
Các hot đng phát trin nhm đt ti mt mc tiêu nht đnh. Các mc tiêu đó
thng đc c th hóa bng nhng ch tiêu v đi sng vt cht nh lng thc, nhà
, nng lng, vt liu, điu kin sc khe và v đi sng tinh thn nh giáo dc,
hot đng vn hóa ngh thu
t, bình đng xã hi, t do chính tr Mc tiêu ca các
hot đng phát trin tu thuc vào hoàn cnh kinh t, chính tr, truyn thng lch s
ca mi nc, mi dân tc. Mi nc trên th gii đu có nhng đng li, chính
sách, mc tiêu và chin lc phát trin riêng, do đó đã đem li nhng hiu qu phát
trin rt khác nhau và to ra s phân hoá ngày càng ln lao v kinh t
- xã hi.
3
Tác đng ca hot đng phát trin đn môi trng
Các hot đng phát trin đu có th tác đng đn môi trng thông qua:
- Tiêu tn mt lng tài nguyên t nhiên nht đnh nh s dng các loài đng,
thc vt đ sinh sng, khai thác và s dng các ngun tài nguyên thiên nhiên nh s
dng đt, nc, khoáng sn và các ngun nng lng t đó có th làm cn kit các
ngun tài nguyên, nh
t là các ngun tài nguyên không tái to; và
- To ra mt lng cht thi x vào môi trng. Các cht thi này nu không có
bin pháp qun lý và tái ch đ s dng li s là nguyên nhân gây nên ô nhim môi
trng và làm gim cht lng môi trng sng ca chính con ngi.
Chính vì vây, phát trin đã luôn luôn có nhng tác đng ti môi trng và làm
bin đi các điu kin ca môi trng sng.
Tác đng ca con ngi t
i môi trng trong các thi k phát trin ca xã hi
loài ngi, cng nh ti mi mt ni trên trái đt không phi là ging nhau mà ph
thuc vào các yu t ch yu nh dân s, s tiêu th tài nguyên cng nh các hu qu
môi trng đ li trong quá trình khai thác s dng.
3) Mâu thun gia phát trin vi môi trng
Mi quan h gia phát trin và môi trng
Gia phát tri
n và môi trng luôn có mi quan h tng tác vi nhau. Mi quan
h này có th phát biu nh sau:
“Phát trin và môi trng luôn có mi quan h rt cht ch, trong đó môi trng
là tng hp các điu kin sng ca con ngi, là đa bàn và đi tng ca phát trin.
Còn phát trin là quá trình ci to, điu chnh các điu kin ca môi trng cho thun
li trong s dng tài nguyên môi tr
ng”.
Các hot đng phát trin luôn luôn có hai mt là mt li và mt hi. Hot đng
phát trin mt mt mang li hiu qu kinh t đi vi con ngi, nhng mt khác, nó
cng gây ra nhng nh hng xu ti môi trng nh là ti s cân bng và n đnh
ca h sinh thái, hoc gây nên các ô nhim môi trng
Mâu thun gia phát trin vi môi trng
Hi
n nay, di sc ép ca s gia tng dân s và s phát trin ca k thut, con
ngi nhiu ni trên trái đt đã và đang khai thác tài nguyên thiên nhiên mt cách
ba bãi, tiêu tn nó mt cách nhanh chóng và lãng phí cho cuc sng mà không tính
toán đn s bù đp li hay s vt quá kh nng tái to ca t nhiên. Phát trin theo
hình thc này đã có t lâu đi gi chung là “ phát trin truyn thng” trong đó con
ngi ch quan tâm đ
n khía cnh kinh t ca vic s dng tài nguyên mà không quan
tâm đn các yu t xã hi và sinh thái hay các hu qu môi trng ca vic s dng tài
nguyên.
Trong các th k trc đây khi dân s còn ít và trình đ ca nn kinh t còn thp
nên phát trin truyn thng cha bc l nhng hu qu xu ti môi trng, cha ny
sinh các mâu thun gay gt gia môi trng và phát trin. Tuy nhiên, vi dân s ngày
càng tng, trình đ nn kinh t cng nh tc đô khai thác s dng tài nguyên ngày
càng tng cao nên k t na cui th k 20 đn nay mâu thun gia môi trng và
phát tr
i
nghip
T
1972
môi tr
hng
-
ngh
a
c
các d
n
kh n
n
-
trc.
K
thôn v
à
nh h
trin c
-
làm ch
o
đi s
n
cc, đa
n
làm nh
i
-
chm
p
nc,
k
quc g
i
càng
m
sinh m
tài ngu
y
C
trên tr
á
con ng
nguy c
này là
m
không
c
C
và hn
P
i
n đã n
y
phát trin
i Hi ng
h
Thu S
đ
ng khôn
g
đe do do
S suy g
i
c
bn đi
n
g
t
ài ngu
y
n
g dn ti
t
Ô nhim
m
K
hông kh
í
à
vùng sn
ng xu
đ
a các sin
h
Bin đi
k
o
m
c n
c
n
g cng đa
n
n
g đe do
c
i
m v bo
Các vn
đ
p
hát trin;
n
k
c nhn
g
i
a, cng n
h
m
rng; c
h
ng ca h
à
y
ên thiên
n
ác đe da
á
i đt đang
i đã gi
m
cn kit
m
t mi đ
e
c
ó gii ph
á
ách gii q
u
ch
đ
c
P
hát trin
c
cn
g
y
sinh và n
g
và có xu t
h
h
ca Liê
n
đ
ã đi đn
k
g
phi là
d
s phát tr
i
i
m v đ
vi đi s
y
ên nng l
t
ình trng
t
m
ôi t
r
n
g
í
, nc, đ
t
xut nông
đ
n sc kh
h
v
t
khác
s
k
hí hu
v
ì
t
c
bin dân
g
n
g to mt
c
on ngi
t
v.
đ
xã hi
c
n
n tht n
g
g
nc ph
á
h
gia c
á
h
in tranh
à
ng vn n
g
n
hiên, tài s
t
r
ên cho t
h
b phá ho
m
sút đn
m
m
à trc
e
do và
n
á
p x lý đú
n
u
yt là ph
mi mâu t
h
c
àng tng
g
đ
g
ày càng
n
h
là:
.
n
hp qu
k
t lun r
n
d
o phát tri
i
n hin n
a
ln và ch
n
g con ng
ng. S
s
t
hiu thn
g
sng ca
t
ti các đ
ô
nghip, v
ù
o
, đi s
n
s
ng trên t
r
t
rái đt đa
n
g
lên. Các
k
l thng t
tr
c tác đ
c
p bách
n
g
hip nh
á
t trin nh
á
c nhóm n
g
nhiu q
u
i, tàn p
h
n vn ho
á
h
y do s
i mt các
h
m
c báo đ
đ
ây
t
ng
n
hìn v t
n
n
g đn.
i xem xét
h
un gia
4
n
gay
g
t t
c v Môi
n
g nguyê
n
n mà chín
h
a
y ca th
g
t lng c
i nh đ
s
uy thoái
n
nghiêm tr
con ngi
ô
th và cá
ù
ng ven bi
n
g ca co
n
r
ái đt.
n
g b nóng
k
hí CFC d
o
ng ô zôn
n
ng ca cá
c
n
h là n
n
bóng ma
á
t; s cách
g
i khác
u
y mô, nh
i
h
á hu di
t
á
vô giá c
phát trin
h nghiêm
t
ng nhi
n
h
các t
à
ng lai t
h
ì
m
và thay đ
phát trin
i nhiu n
t
r
ng s
n
nhân ca
h
là do h
u
g
ii đi v
a mt s
t, nc, r
n
ày trong t
h
ng v l
n
vi tc đ
c khu côn
g
n và đi
d
n
ngi c
lên do hi
n
o
quá trình
s
n
gày càng
m
c
tia v tr
n
nghèo đó
á
m nh cu
bit v th
u
nhau tron
g
i
u hình t
h
t
hàng ngà
a
nhân lo
i
không đ
tr
ng, ch
t
u
n
i, nhi
à
i nguyên
m
i đe do
i li cách
và môi tr
Cht
l
sng
c
i, nht là
ng ca co
nhiu v
n
u
qu ca
s
i môi t
r
n
t
ài nguyê
n
ng, thy s
h
p k đ
u
n
g thc c
h
nhanh và
g
nghip,
v
d
ng ngà
y
ng nh s
n
t
ng kh
í
s
dng tr
o
m
rng, n
h
m
à tng n
à
i đang lan
c sng c
u
nhp và
m
g
cùng m
h
c đang c
n
đô th, l
à
i
.
c kim s
o
t
lng m
ô
u ngun
t
à
đó không
b
n
ày còn c
ó
thc phát
ng, gi
c
l
ng môi
c
àng b suy
t
i các n
o
n ngi
h
n
đ quan
t
s kém p
h
n
g ch y
u
n
thiên nh
i
s
n, khoán
g
u
ca th
k
h
o nhân lo
phm vi r
v
à ngay c
y
càng b
ô
sinh tn
í
n
h
à kính
g
o
ng công n
g
h
t là ti v
ù
à
y nh
m
t
n
tràn
t
i c
á
a nhân d
â
m
c sng
g
t nc đa
n
c
p đi hà
n
à
ng mc v
à
o
át
m
à mô
i
ô
i t
r
ng s
à
i nguyên
bao gi c
ó t
h
nhân
trin đ k
i
c
ho phát t
r
trng
gim.
c công
h
p nm
t
rng v
h
á
t
trin.
u
là:
i
ên có ý
g
sn và
k
21 có
i.
ng hn
nông
ô
nhim,
và phát
g
ia tng,
g
hip
v
à
ù
ng nam
t
lá chn
á
c nc
â
n nhiu
g
ia các
n
g ngày
n
g ngày
à
nhng
i
trng
ng ca
đang có
n. iu
lên nu
i
m soát
r
in cân
5
bng vi môi trng. ó là xut phát đim ca vic ra đi khái nim phát trin bn
vng thay cho phát trin truyn thng trc đây.
1.1.2 Phát trin bn vng
1.1.2.1 S ra đi ca phát trin bn vng
Phát trin bn vng (PTBV) là mt khái nim mi v s phát trin xut hin trên
th gii trong vài thp k gn đây. Khái nim này đc đa ra khi mà mâu thun gia
môi trng và phát trin đã tr thành sâu sc nhiu nc trên th gii do con ng
i
đy nhanh tc đ phát trin kinh t mà không quan tâm đúng mc ti bo v môi
trng. iu đó khin cho nhiu tài nguyên thiên nhiên b s dng quá mc đang tin
ti nguy c b cn kit, ô nhim môi trng gia tng, đe do s phát trin lâu bn ca
nhân loi.
Thut ng PTBV có ngun gc t nhng nm 70 ca th k 20 và ln
đu tiên đã
khuy đng th gii v Môi trng và phát trin quc t nh s ra đi và xut bn
cun sách có nhan đ “Chin lc bo tn th gii” (1980). Tác phm này đã đc
ph bin rng rãi nh có Báo cáo Brundland “Tng lai ca chúng ta” (1987) và đã
đc làm chi tit hn trong hai tài liu khác là “Chm lo cho trái đt ” (1991) và “Lch
trình Th k 21” (1992).
PTBV theo Hi
đng th gii v Môi trng và Phát trin (WCED) đc nêu
trong cun “Tng lai ca chúng ta” là “s phát trin nhm đáp ng nhu cu ca th
h ngày nay mà không làm tn hi đn kh nng đáp ng nhu cu ca các th h
tng lai”.
Trong cun “Chm lo cho trái đt” thì PTBV đc đnh ngha là “s nâng cao
cht lng đi sng con ngi trong lúc đang tn ti, trong khuôn kh đm bo ca
các h thng sinh thái”, còn tính bn vng là “mt đc đim đc trng ca mt quá
trình hoc mt trng thái có th duy trì mãi mãi”.
u nhìn vào lch s, thì ý tng v PTBV đã đc nêu lên t nm 1972 bi D.H
Meadows,
đó là phát trin “có th thay đi xu th tng trng và thit lp điu kin n
đnh v sinh thái và kinh t lâu bn trong tng lai ”.
Thc hin mt “xã hi bn vng v kinh t và sinh thái”, đó là s chuyn đi c
bn v nhn thc và cam kt ca th gii k t sau Hi ngh LHQ v Môi trng và
Phát trin hp t
i Stockhom Thy in nm 1972, khi mà s suy gim ca môi trng
sng trên trái đt đc tha nhn là đang ngày càng trm trng.
Kt qu ca hi ngh Stockhom đã nhìn nhn sâu sc bn cht quan h gia môi
trng và phát trin kinh t và ch ra rng, ngày nay chúng ta phi nhm đn mc tiêu
va làm kinh t tt va làm sinh thái tt, hay nói cách khác, phi luôn gi gìn s lành
mnh v môi tr
ng trong quá trình gia tng phát trin kinh t xã hi.
Hip hi Th gii Bo tn thiên nhiên (IUC ,1980) đa ra Chin lc bo tn
th gii vi mc tiêu c bn ca chin lc là “Bo v đ phát trin vng bn” đã nhn
đnh rng tình hình s dng các tài nguyên tái to là không lâu bn và nêu lên quan
đim s dng lâu bn các loài và các h sinh thái, tc là s d
ng mc thp hn kh
nng mà các qun th đng, thc vt có th sinh sn đ t duy trì.
6
Tuy nhiên, mt lc đy mi đã xut hin vào nm 1983 khi i hi đng LHQ
thành lp “Hi đng th gii v Môi trng và Phát trin” (WCED) mà bn nm sau,
trong mt báo cáo ca hi đng có tên là “Tng lai chung ca chúng ta” đã đa ra
mt kt lun mnh m đy sc thuyt phc v PTBV, trong đó liên kt s phát trin,
môi tr
ng và xã hi vi các khía cnh kinh t, coi đó là con đng duy nht đúng dn
đn mt tng lai lâu bn cho nhân loi. Tìm kim s PTBV có ngha là phi ch ra
các kiu ca phát trin cng nh cng đ ca nó trong mi điu kin môi trng nht
đnh, nhng mc và mc đ cn thit ca hot đng và ni dung qun lý môi trng
cn tin hành trong mi th
i k.
tin ti PTBV cn phi duy trì và bo v các ngun tài nguyên mt cách cht
ch. Các tài nguyên không tái to cn phi s dng tit kim và hiu qu theo các
phng thc và k thut phù hp nht. Các tài nguyên tái to cn khai thác s dng
hp lý, duy trì nng lc sn xut và s phc hi t nhiên ca nó. Các ngun thu đc
t khai thác tài nguyên, mt phn phi đ
u t li cho các bin pháp bo v và làm sch
môi trng.
Sau hi ngh Stockhom, môi trng và PTBV đã tr thành vn đ quc t. Tuy
nhiên, nhng nm sau đó, vic đa môi trng thành mt phn trong k hoch phát
trin quc gia và trong vic ra quyt đnh cng mi thu đc kt qu rt hn ch.
Da trên các khuyn ngh ca WCED, tháng 6 nm 1992 hi ngh Thng
đnh
v Môi trng và Phát trin ln đu tiên đc t chc ti Rio de Janeiro (Bradin) vi
s tham gia ca chính ph 172 nc trên th gii, trong đó có 108 v đng đu nhà
nc. Hi ngh đã nht trí ly PTBV làm mc tiêu ca toàn nhân loi đ tin vào th
k 21. Hi ngh đã đt đc s tho thun ca các nc v 4 vn kin quan trng là
“Tuyên ngôn các nguyên tc, Tuyên b Rio và Chng trình hành đng, Lch trình Th
k 21, Công c khung v bin đi khí hu và đa dng sinh hc ”.
Tuyên b Rio v Môi trng và Phát trin đã xác đnh quyn và trách nhim ca
tt c các quc gia đi vi nhng nguyên tc c bn ca môi trng và phát trin. Thí
d nh các quc gia đc toàn quyn khai thác các ngun li riêng ca mình, nhng
không đ
c gây phng hi ti môi trng ca các nc khác; vic xoá b s nghèo
đói và gim s chênh lch v mc sng trên phm vi toàn th gii là không th thiu
đc đi vi PTBV, s tham gia đy đ ca ph n là yu t quyt đnh nhm đt đn
s PTBV.
Lch trình th k 21 - mt n phm xanh v con đng đi ti đ
to dng mt s
PTBV v kinh t, xã hi và môi trng cho nhân loi tin vào th k 21- đã ch ra
rng, di sc ép ca dân s thì s tiêu dùng và phát trin kinh t là nhng lc đy đu
tiên làm bin đi môi trng. ó ch ra nhng gì mà con ngi phi làm đ gim các
cht thi, các chính sách và chng trình đ đt đc s thành công trong vic to ra
s cân bng b
n vng gia tiêu dùng, dân s và kh nng cung cp vt cht cho cuc
sng ca con ngi.
Lch trình th k 21 đa ra mt s la chn cho nhân loi trong cuc đu tranh
chng li s suy thoái ca tài nguyên đt, nc và không khí, trong vic bo v rng
và đa dng sinh hc ca môi trng sinh thái t nhiên. ó cng ch rõ h thng tài
7
chính ca các quc gia, ngoài vic tính đm đy đ giá tr ca tài nguyên t nhiên đã
đc s dng, còn phi tính đy đ các chi phí cn đu t li cho x lý các ô nhim và
suy thoái môi trng và nêu ra nguyên tc “ngi gây ra ô nhim cn có trách nhim
gánh vác các chi phí cho x lý ô nhim”. Chp nhn Lch trình th k 21, các nc
công nghip phát trin cng đã ghi nhn trách nhim cao hn ca h đi vi các n
c
nghèo trong vic làm sch môi trng do h đã gây ô nhim môi trng nhiu hn.
1.1.2.2 Yêu cu ca phát trin bn vng
T các đnh ngha và khái nim nêu trên, có th thy rõ là PTBV đòi hi các tài
nguyên phi đc s dng mt cách hp lý, hiu qu vi nhng phng thc khôn
khéo, thông minh đ tài nguyên không b suy thoái và có th s dng lâu dài.
XÃ HI Hiu qu kinh t SI H THÁI
Bo v Xã hi
môi trng chp nhn
KI H T
Hình 1-1: Tip cn khái nim kinh t, xã hi, sinh thái trong phát trin bn vng
PTBV đòi hi trong khi tin hành các hot đng phát trin ngoài vic đm bo
các mc tiêu kinh t, còn phi đm bo các mc tiêu phát trin xã hi và bo toàn các
nhân t sinh thái ca môi trng. ói cách khác, trong phát trin phi thc s coi
trng yêu cu bo v môi trng.
Bo v là s qun lý sinh quyn mt cách cht ch đ đm bo cho s dng các
ngun tài nguyên tái to đúng vi kh nng ca chúng, mang li li ích ti đa, không
làm gim sút kh nng hi phc và tim nng sn xut ca tài nguyên trong tng lai.
ó là hot đng có ý ngha tích cc, bao gm c bo qu
n, duy trì, s dng hp lý, hi
phc và nâng cao hiu sut s dng các tài nguyên thiên nhiên, nht là đi vi các
ngun tài nguyên tái to. Vì th, bo v là mt nhân t không th thiu trong PTBV.
Phát trin truyn thng trc đây ch chú ý ti hiu qu kinh t ca khai thác và
s dng các ngun tài nguyên thiên nhiên, còn PTBV nh đnh ngha ca nó có mc
tiêu rng hn, đòi hi các hot đng phát trin phi xem xét mt cách tng hp c ba
khía cnh kinh t, xã hi và sinh thái trong quá trình khai thác và s dng các tài
nguyên thiên nhiên cho phát trin kinh t xã hi. ói cách khác, đ PTBV phi bit
tip cn các h thng kinh t, xã hi và sinh thái trong khai thác và s dng tài nguyên
đ đem li đng thi các hiu qu kinh t, s công bng xã hi và s toàn vn môi
trng nh ba đnh ca mt tam giác trong hình 1-1.
1.1.2.3 Các điu kin ca phát trin bn vng
8
Trong phát trin đ bo đm đc bn vng cn bo đm s bn vng v kinh t,
v xã hi và sinh thái nh đã nêu trên.
(1). S bn vng v kinh t
S bn vng v kinh t ph thuc vào mi quan h gia li ích và chi phí, hay
nói chính xác hn là nó yêu cu li ích phi ln hn hay cân bng vi chi phí. bn
vng v
kinh t ch yu đc quy đnh bi tính hu ích và chi phí đu vào, chi phí
khai thác, ch bin và nhu cu đi vi sn phm.
đm bo bn vng v kinh t, các d án phát trin phi đem li li ích kinh t
cho con ngi. Các vn đu t cho phát trin phi nhanh chóng đc thu hi và li ích
kinh t ca s phát trin phi làm sao thu đc là ln nht. S bn v
ng v kinh t
phi th hin trong s tng trng và phát trin lành mnh ca nn kinh t, đáp ng
đc yêu cu nâng cao đi sng vt cht ca nhân dân, tránh đc s suy thoái đình
tr trong tng lai.
(2). S bn vng v xã hi
S bn vng v mt xã hi phn ánh mi quan h gia phát trin vi nhng tiêu
chun xã hi hi
n ti. Mt hot đng có tính bn vng v mt xã hi nu nó phù hp
vi nhng tiêu chun xã hi, hoc không kéo chúng đi quá sc chu dng ca cng
đng. hng tiêu chun xã hi da vào tôn giáo, truyn thng và phong tc, có th
hoc không th h thng hoá đc bng pháp lut. Chúng phi đc thc hin bng
các quan h đo lý, h th
ng giá tr, ngôn ng, giáo dc, gia đình và các mi quan h
riêng t khác, các h thng giai cp và ngôi th, thái đ đi vi công vic
Bn vng xã hi th hin ch tt c các s phát trin đu phi đc xã hi
chp nhn và ng h, và phi phc v cho mc tiêu phát trin xã hi và đm bo s
công bng xã hi. Giáo dc, đào t
o, y t, phúc li xã hi phi đc bo v và phát
huy.
(3). S bn vng v sinh thái
S bn vng v sinh thái th hin ch các hot đng phát trin khi thc hin
phi duy trì đc nng lc ca h sinh thái, đm bo cho các sinh vt trong h duy trì
đc nng sut, kh nng thích nghi, nng lc tái sinh. iu đó cng có ngha là phi
tit kim và s dng hiu qu các ngun tài nguyên, duy trì và phát trin các h sinh
thái, tính đa dng sinh hc, bo v cht lng môi trng sng. Các ngun ph thi t
hot đng sn xut và sinh hot ca con ngi phi đc qun lý cht ch, x lý tái
ch kp thi.
1.1.2.4 Thc hin Phát trin bn vng trên th gii và Vit Nam
Sau hi ngh trên, xut phát t các nguyên tc ca PTBV, nhiu nc trên th
gii đã xây dng Lch trình th k 21 cho nc mình. Th gii cng có bc chuyn
bin mi trong nhn thc và hành đng v bo v môi trng và PTBV.
Vit am, nhng nm qua mt s tài nguyên tái to đang b khai thác quá mc
trong đó có tài nguyên rng. Tài nguyên nc cng đang có nguy c
thiu ht nghiêm
trng trong tng vùng và tng thi gian nht đnh. Mt s tài nguyên không tái to nh
9
là mt s khoáng sn tr lng cng không còn nhiu.
S phát trin kinh t hin đang gây sc ép rt mnh, làm suy gim cht lng
môi trng đt, nc, không khí, do nh hng ca các cht thi sinh hot và công
nghip, cng nh s dng quá mc phân bón hoá hc, thuc tr sâu trên các đng
rung. Theo xu th phát trin kinh t ca đt nc, sc ép ca phát trin ti môi tr
ng
trong tng lai vn là rt ln. Vì th, thc hin mc tiêu PTBV càng là yêu cu cp
thit ca đt nc.
Vn đ bo v môi trng và PTBV luôn đc hà nc coi là mc tiêu chin
lc đ phát trin đt nc và đã đc nêu rõ trong bn “K hoch quc gia v Môi
trng và Phát trin lâu bn 1991-2000”. K t đó đn nay, hà nc có nhiu ho
t
đng tích cc đ thc hin k hoch trên. Thí d nh ban hành lut Bo v Môi trng
(1993), lut Tài nguyên nc (1998) và nhiu vn bn hng dn thc hin các lut
này.
Trong Chng trình hành đng v bo v môi trng và PTBV, hà nc đã đa
vn đ k hoch hoá bo v môi trng tr thành mt b phn ca k hoch phát tri
n
kinh t quc dân, tng dn t l ngân sách nhà nc hàng nm chi cho các hot đng
bo v môi trng.
1.2 ÁNH GIÁ TÁC NG MÔI TRNG
1.2.1 Khái nim, mc đích ca đánh giá tác đng môi trng
Khái nim
ánh giá tác đng môi trng (TM) - ting Anh là Environmental Impact
Assessment (EIA) là mt khái nim mi ra đi trong my chc nm gn đây, ln đu
tiên M vào nm 1969 do s đòi hi ca dân chúng đi vi chính ph trc tình
trng gim sút cht lng môi trng sng ca con ngi, hu qu ca vic tng
nhanh các hot đng phát trin khi nc M đang bc vào k nguyên công nghip
hoá.
Có nhiu đnh ngha khác nhau v đánh giá tác đng môi trng. Mi đnh ngha
tuy có nhn mnh nhng khía cnh khác nhau nhng đu nêu lên nhng đim chung
ca đánh giá tác
đng môi trng là đánh giá, d báo các tác đng môi trng và đ
xut các bin pháp gim thiu các tác đng tiêu cc ch yu ca d án. Sau đây là mt
s đnh ngha ca TM.
Theo Lut Bo v Môi trng 2005 thì: “ánh giá tác đng môi trng là vic
phân tích, d báo các tác đng đn môi trng ca d án đu t c th đ đa ra các
bin pháp bo v môi trng khi tri
n khai d án đó”.
Theo GS.Lê Thc Cán, 1994, thì: TM ca mt hot đng phát trin kinh t xã
hi là xác đnh, phân tích, d báo nhng tác đng li và hi, trc mt và lâu dài ca
vic thc hin hot đng đó đi vi tài nguyên thiên nhiên và cht lng môi trng
sng ca con ngi. Trên c s đó đ xut các bin pháp phòng tránh, khc phc
hoc gim nh các tác đng tiêu c
c ca d án đi vi môi trng ” .
C
trng
bao g
m
giá các
trng
Mc đ
í
T
h
kinh t
(1).
h
xu và
tim n
giúp c
h
kin, n
g
nh h
bo ch
o
(2). C
mang
t
p
hân tí
p
hát tr
i
tin cn
hành d
mc th
ngi
b
nhanh
c
khuy
n
trin v
à
dng c
môi tr
nhng
ti ca
th n
y
nhng
ti nh
hin d
1.2.2
V
(1).
á
vng
không
t
nc tr
ác đnh n
g
phi thc
m
đánh gi
á
c
nguy c
x
ca d án
.
í
ch
h
c hin
đ
xã hi nh
h
m đm
b
bn vng
v
ng ca d
h
o
m
i s
đ
g
oài đm b
ng đáng
k
o
các d á
n
ung cp
n
t
ính hp l
ý
ch, đánh
g
i
n kinh t
thit tr
g
án hay
k
p nht cá
c
b
nh h
c
hóng, thu
ói chung,
n
khích, m
à
nhng h
ác
t
ài ngu
y
ng. án
h
mâu thu
n
mt d á
n
y
sinh do v
i
tác đng
n
ng phát t
r
án hay k
h
V
ai trò c
a
á
nh giá tá
c
gày nay,
th
thiu
k
r
ên t
h
gii
g
ha t
r
ên đ
hin. Tuy
á
c các tá
c
x
y ra các
.
đ
ánh giá t
á
m các m
b
o cho d
v
mt m
ô
án đn mô
i
đ
xut,
m
o tt v
m
k
xy ra l
à
n
khi thc h
n
hng thô
n
ý
vi môi
g
iá và d
b
xã hi d
g
iúp cho
c
k
hông, và
n
c
tác đng
ng có th
n li và
đ
có th x
e
t s xem
x
u qu ca
y
ên thiên
n
h
giá tác
đ
n
hoc nh
n
n
. ó tp t
r
i
c thc hi
n
ào đc c
o
r
in khác
t
h
ông.
a
đánh giá
c
đng mô
TM đã tr
k
hi xây d
n
đu rt co
u nêu lên
nhiên,
đ
c
đng ti
s c môi
á
c đng m
ô
c
đích sau
:
án nu đ
ô
i t
r
ng:
i
t
r
ng t
m
i hot đ
n
m
t kinh t,
à
m suy gi
m
in đu b
n
n
g tin t
r
g
t
r
ng :
b
áo các n
kin s ti
ác cp lã
n
n
u thc h
i
xu ca d
chp nh
n
đ
úng hn
g
e
m đánh
g
x
ét có h
t
nó đi v
i
n
hiên mt
đ
ng môi t
r
n
g áp lc
t
r
ung xem
x
n d án
m
o
i là đáng
t
rong các
k
tác đng
m
i trng
l
t
h
ành m
t
n
g, xét duy
i
trng T
M
10
các ni d
u
đ
ây cn th
môi t
r
n
t
r
ng c
ô
i t
r
ng
đ
:
c thc h
i
TM n
h
m
nhiên, xã
h
n
g trong c
k thut c
ò
m cht l
n
vng v
m
g
iúp cho
v
ánh giá t
á
n
h hng
m
i
n hành.
V
n
h đo khi
i
n thì ph
i
án đn
m
n
đc.
ó
g
.
g
iá tác đ
n
t
hng nh
h
i môi t
r
n
t
cách tt
n
tr
ng luô
n
t
ài nguyên
xét nhng
m
ang li. T
k ti con
k
hu vc x
u
m
ôi tr
n
l
à công c
t
lnh vc
c
y
t
v
à th
m
M
v
à có q
u
u
ng ch y
y
r
õ là đ
á
n
g t nhiê
n
ng nh ph
đ
i vi cá
c
i
n gim
m
m
xác đnh
v
h
i và sc
k
á
c d án
v
ò
n p
h
i kh
ô
ng ti mô
i
m
t môi t
r
v
ic ra qu
y
á
c đng
m
m
ôi t
r
n
g
V
ì th, T
M
xem xét
đ
i
tin hàn
h
m
ôi t
r
ng
ó
giúp ch
o
n
g môi t
r
h
ng qu
a
n
g, nhm
l
n
ht mà tr
á
n
hng t
r
thiên nhi
ê
thay đi
v
đó, đán
h
ngi, t
i
u
ng quan
h
n
g
bo v
m
c
a khoa h
m
đnh các
d
u
y đnh tro
n
u mà đán
h
á
nh giá tác
n
và môi tr
â
n tích hi
c
hot đn
g
m
t cách t
v
à đánh gi
á
k
ho ca
c
v
à chng
t
ô
ng có n
h
n
i
t
r
ng.
ng;
y
t đnh v
m
ôi t
r
ng
g
đáng k
c
M
s cun
g
đ
ra quy
t
h
nh th n
m
à cng đ
o
vic xét
d
ng nh
a
li gia
c
l
àm cho c
o
á
nh đc
r
ng tâm
v
n có nh
h
v
cht l
h
giá xem
d
i
cuc sn
g
h
đ quyt
m
ôi trng
c môi t
r
d
án phát
n
g lut ph
á
h
giá tác đ
c
đng mô
i
ng xã h
u qu kin
h
g/d án p
h
i đa các t
á
á
n
h
ng n
h
c
on ngi.
t
r
ình phát
n
g tác đn
g
ói cách k
h
thc hi
n
đc s
d
c
a các h
o
g
cp nh
n
t
đnh có
n
n
ào đ hn
đ
ng dân c
duyt d
á
là mt q
u
c
ác hot đ
o
n ngi c
ó
s xung
v
ào nhng
h
ng đn
ng môi t
r
d
án có th
g
ca h c
đnh có
n
và phát t
r
ng
v
à là
m
trin. H
u
á
p quc gi
a
ng môi
i
t
r
ng
i, đánh
h
t môi
h
át trin
á
c đng
h
h
ng
iu đó
trin d
g
xu có
h
ác, đm
n
d án
d
ng đ
o
t đng
n
g thông
n
ên tin
ch đn
nhng
á
n đc
u
á t
r
ình
ng phát
ó
th s
cp ca
vn đ,
tính tn
ng có
gây ra
ng nh
n
ên thc
r
in bn
m
t phn
u
ht các
a
v vic
thc hi
trin b
TM
v
p
hê du
y
đng t
i
đc c
thc hi
d án
đ
đm b
vng v
trng
(2).
á
phát tr
i
vic th
các ho
V quy
G
cng t
cc đ
n
tng tr
dng
h
trng
hi c
a
b
áo cá
c
thi đ
sát, qu
trin k
i
V qu
ra ch
d án
n
đng
m
p
háp
q
ngay t
1.2.3
L
T
i
môi tr
Li ích
n TM.
C
n vng n
h
v
à t
r
ình c
h
y
t báo cá
o
i
êu cc đá
n
oi là đán
g
n đi vi
đ
c phép
o cho d
mt môi
và phát tr
i
á
nh giá tác
i
n kinh t
goài vai t
r
c hin đ
á
t đng ph
á
hoch ph
á
G
ia môi t
r
n ti mt
m
n
môi t
r
n
ng kinh
h
p lý
t
ài
s b suy
g
a
vùng.
TM là m
c
tác đng
a ra các
b
n lý môi
i
nh
t
xã h
n lý các h
o
goài xác
đ
ng t
r
ình/
k
n
hm qua
n
m
ôi t
r
ng
q
un lý đi
khi đ x
u
L
i ích c
a
i
n hành
ng cho n
h
v kinh t
C
ó th nói
h
là : qua
h
o c quan
o
, hà n
n
g k ti
m
g
k ti m
ô
các d án
thc hi
n
án khi th
t
r
ng.
i
i
n bn v
n
đng môi
xã hi
r
ò là công
c
á
nh giá tác
á
t trin nh
á
t trin
r
ng và
p
m
âu thun
,
n
g và càn
g
t nu kh
nguyên t
h
g
im nghi
ê
t quá t
r
ìn
h
tiêu cc
c
b
in pháp
g
t
r
ng.
V
i theo đ
n
o
t đng p
h
đ
nh, d b
á
k
hoch
g
n
trc s l
i
thc ca
u chnh.
C
u
t và tron
g
a
đánh gi
á
TM các
d
h
à nc c
TM đã t
r
bt buc
c
qun lý
m
c s xác
đ
m
ôi t
r
n
g
ô
i t
r
ng.
có nhiu
t
n
thì thông
c hin s
i
u đó cho
n
g.
trng l
à
c
quan tr
đng môi
là:
p
hát trin
l
,
đó là phá
t
g
có xu th
ông tính t
h
iên nhiên
ê
m t
r
ng v
à
h
phân tích
c
a mt d
g
im nh
c
ì th, T
M
n
h hng p
h
h
át trin
á
o các tác
đ
g
iám sát
m
i
u các th
ô
d án x
y
C
hính vì v
g
sut c q
u
á
tác đng
d
án phát
ng nh c
11
r
thành c
ô
c
ác d án
/
m
ôi trng
đ
nh đc
n
g
và nhn
g
T
r
ên c s
t
ác đng ti
qua thc
gim mt
o
thy T
M
à
công c
đ
ng đ bo
t
r
ng c
ò
l
uôn có m
t
trin càn
g
làm suy
g
i yêu c
u
thì đn
m
à
s cn tr
h
mt cách
án hoc
c
ác tác đ
n
M
là "côn
g
h
át trin b
đ
ng tim
t
m
ôi t
r
ng
ô
ng s m
ô
y
ra nh t
h
v
y, hot
đ
u
á t
r
ình th
môi tr
n
trin s m
a
ng đng d
ô
ng c rt
/
hot đn
g
hà nc
n
hng d
á
g
d án nà
o
đó ra q
u
êu cc rt
hin đánh
cách t
i
đ
M
là công
c
đ
quy ha
v môi t
r
ò
n là công
i quan h
g
nhanh th
ì
g
im cht l
u
bo v
m
m
t thi đ
i
phát tri
n
h thng,
mt chín
h
n
g tiêu c
c
g
c đ x
â
n vng ".
t
àng ca
d
đ thc h
i
ô
i t
r
ng
v
h
nào đ
k
đ
ng phát
t
c hin d
n
g
a
ng li cá
c
ân c, nh
q
uan trn
g
g
phát tri
n
c
ó thm q
u
á
n nào là t
o
có nhiu
u
yt đnh l
khó gim
giá tác đ
đ
a các tác
c
quan tr
c
h và qu
n
ng và p
h
c đ quy
rt cht
c
ì
càng có
n
ng môi
t
m
ôi t
r
ng
m nào đ
ó
n
, tác đng
nó cho ph
é
sách đn
c
, đa ra
c
y
dng c
á
án, báo
c
i
n trong
q
v
à theo dõ
i
k
hi cn th
i
t
rin đc
án.
c
li ích v
là:
g
đ thc
h
n
phi lp
u
yn thm
t và khôn
tác đng
t
l
oi b kh
ô
thiu. i
ng môi t
r
c
đ
ng x
u
ng đ b
o
n
lý các h
o
h
át trin b
hoch và
c
h và gi
a
n
hiu tác đ
t
r
ng s
n
cng nh
ó
cht l
g
xu ti ki
n
ép đánh g
i
môi t
r
n
c
hng t
r
ì
n
á
c quy ho
c
áo TM
c
q
uá t
r
ình v
i
giám sát
it có nh
qun lý
c
kinh t, x
ã
in phát
b
áo cáo
đnh và
g có tác
t
iêu cc
ô
ng cho
vi các
ng s
u
và bn
o
v môi
o
t đng
n vng,
qun lý
a
chúng
ng tiêu
n
g. Vic
vic s
ng môi
n
h t xã
i
á và d
n
g, đng
n
h giám
ch phát
c
òn đa
n hành
các tác
ng bin
c
ht ch
ã
hi và
ca d
môi tr
dng
x
trng
,
pháp t
thc t
Li ích
trng
đánh
g
hng
TM
m
ng h
Li ích
-
phn
g
-
chun
khác,
n
đc c
h
1.3 Q
U
1.3.1
T
S
suy th
o
tình c
trin k
i
trình p
h
T
r
tâm đ
n
gia v
m
v lut
chp n
h
đng đ
T
nhng
t
-
P
đó yêu
p
hát tr
i
-
M
1981 v
lng,
ánh giá tá
c
án. Chi p
h
ng đ r
i
x
ong nh
n
,
chi phí c
n kém đ
vì cha c
ó
v xã hi
ánh giá t
á
xã hi nê
n
g
iá đc c
ô
li cng
n
m
à d án
đ
rng
r
ãi c
v môi tr
ánh giá
g
án hp l
ý
ánh gi
á
môi t
r
n
g
n
ó đy nha
n
h
p thun.
U
Á TRÌN
H
T
rên th g
i
ra đi c
o
ái đó. M
c
a hu ht
i
nh t xã h
h
át trin k
i
r
ên th gi
n
vic bo
m
ôi t
r
n
g
pháp, cá
c
h
n đu p
h
c kin
n
i Châu
A
t
hp k 7
0
P
hilipin :
cu thc
h
i
n.
M
alaysia:
n đ đán
h
thy li, c
ô
c
đng m
ô
h
í ca d
á
i
sau đó p
h
n
g cha h
a d án
c
khc ph
c
ó
bin phá
p
á
c đng m
ô
n
s gim
ô
ng b r
n
n
h nhn
g
đ
áp ng đ
a công c
h
ng
tác đng
m
ý
và bn v
á
tác đng
g
quc gi
a
n
h quá t
r
ì
n
H
PHÁT
T
i
i
a TM
đ
c
dù mi r
a
các quc
g
i, coi đó
i
nh t theo
i đn nh
n
v môi t
r
g
, trong đ
ó
c
hot đn
g
h
i kèm th
e
n
gh.
A
hu ht
c
0
nh là:
T 1977-
1
h
in TM
T 1979
c
h
giá tác
đ
ô
ng nghi
p
ô
i t
r
ng s
á
n s tng
h
i có nh
n
p lý v
m
c
ng có th
c
các thit
h
p
ngn ch
n
ô
i t
r
ng
x
đn thp
n
n
g rãi và
l
g
ngi b
c ti đa
h
úng.
m
ôi t
r
n
g
ng v mt
môi t
r
n
a
, không
g
n
h xét duy
T
RIN C
đ
ã góp ph
a
đi khôn
g
ia phát tr
i
l
à mt bi
n
mc tiêu
c
n
g thp k
ng. m
ó
quy đnh
g
kinh t
k
e
o mt báo
c
ác nc
t
978 Tng
và h th
n
c
hính ph
ng môi t
r
p
, giao thô
n
12
giúp cho
lên nu n
g
n
g thay đ
i
m
ôi t
r
n
g
h
cng t
n
h
i v m
t
n
.
x
em xét đ
n
ht tác đ
ly ý ki
n
nh hn
g
yêu cu c
g
s tr gi
ú
môi t
r
n
g
n
g s giú
p
g
ây phá v
t d án, l
A TM
n kim s
o
n
g lâu, nh
n
i
n và đa
n
n
pháp h
u
c
a phát tr
i
60, 70 m
m
1970,
M
tt c các
k
thut l
ú
o
cáo chi ti
trong khu
thng Phi
ng thông
b
đã ban hà
n
r
ng đã
đ
n
g, khai h
o
tit kim
g
ay t đ
u
i
đ sa l
i
g
. u kh
ô
n
g thêm d
o
t
môi t
r
n
y đ các
ng xu c
n
ca cn
g
g
làm thi
t
a xã hi
v
ú
p cho các
g
.
p
cho các
và làm
t
à
m gim t
h
o
át và tn
g
n
g TM
đ
n
g phát tri
u
hiu đ
b
i
n bn v
n
t s nc
c
M
đã ban
h
kin ngh
ú
c đa ra
x
t v tác đ
vc đã q
u
lipin đã b
a
b
áo tác đ
n
n
h Lut B
đ
c thc
h
o
ang.
v
n và cá
c
u
không q
u
i
khi công
ô
ng đánh
o
phi th
c
n
g khi chú
n
tác đng
c
a d án t
g
đng dâ
n
t
hi. Vì t
h
v
à d đ
c
nhà k th
u
d
án tuâ
n
t
n hi ti
h
i gian v
à
g
bc ng
ã đc s
n t
r
ên toà
n
b
o v mô
i
n
g.
c
ông nghi
h
ành lut
v
quan trn
g
x
ét duyt
đ
ng đn m
ô
u
an tâm đ
a
n hành cá
n
g môi t
r
o v môi
h
in đi v
c
chi phí v
u
an tâm t
i
trình đã đ
giá tác đ
c
hin nh
n
g đã xy
r
c
a d án
i xã hi.
K
n
c nhn
g
h
, nh t
h
c
s chp
n
u
t la ch
n th tt
c
i
môi t
r
n
à
chi phí
đ
n chn tì
n
quan tâm
v
n
th gii
i
t
r
ng tr
o
p đã bt
đ
v
à chính s
á
g
cp Li
đ
đc
h
ô
i t
r
ng
c
đ
n môi tr
á
c gh đ
n
ng cho c
á
t
r
ng và
i các d
á
n hành
i
vn đ
c xây
ng môi
ng bin
r
a trong
ti môi
K
t qu
g
ngi
h
c hin
n
hn và
n
đ
c
c
ác tiêu
n
g. Mt
đ
d án
n
h t
r
ng
v
à đng
đ phát
o
ng quá
u quan
ch quc
ê
n bang
h
à nc
c
a hot
ng t
n
h trong
á
c d án
t
nm
á
n nng
13
- Thái Lan : i dung và các bc thc hin TM cho các d án phát trin đc
thit lp t 1978, đn nm 1981 thì công b danh mc d án phi tin hành TM.
- Trung Quc: Lut Bo v môi trng đã đc ban hành t 1979, trong đó điu
6 và 7 đa ra các c s cho các yêu cu đánh giá tác đng môi trng cho các d án
phát trin.
1.3.2 Vit Nam
Vit Nam: ánh giá tác đng môi trng đc gii thiu ln đu tiên vào nm
1984 do chng trình Tài nguyên và Môi trng gii thiu qua tài liu "Gii thiu các
phng pháp đánh giá tác đng môi trng" ca chng trình.
m 1993 Vit am ban hành lut Bo v môi trng đu tiên, trong đó có quy
đnh tt c các hot đng phát trin kinh t xã hi đu phi thc hin đánh giá tác đng
môi trng, thì TM đã bt đ
u đc thc hin trong thc t.
K t đó đn nay, hà nc đã ban hành rt nhiu vn bn pháp lut di dng
các gh đnh ca Chính Ph, các quyt đnh, thông t ca B Tài nguyên và Môi
trng, trong đó quy đnh c th vic thc hin và hng dn các đn v, t chc, cá
nhân thc hin TM trong thc t.
h đó TM cho đn nay đã tr thành môt công
vic ph bin, nm trong khung pháp lut ca hà nc mà tt c các d án đu thc
hin.
Hin nay, Vit am đã có mt đi ng tng đi đông đo nhng ngi làm
đánh giá tác đng môi trng, trong đó có nhiu chuyên gia đc đào to trong và
ngoài nc, bc đu đã tp h
p đc nhng kinh nghim ng dng qua nhng công
trình đã đánh giá trong thc t. Vic thc hin TM cng còn nhng vn đè tn ti
cn tip tc gii quyt, tuy nhiên có th nói sau hn mt thp ky, cho đn nay h thng
vn bn pháp l cho thc hin TM đã tng đi đy đ và tip cn đc yêu cu ca
th
c t. Vic thc hin TM đã đn đi vào n np dã có đóng góp rt đáng k cho
thcnhieenj phát trin bn vng ca đt nc.
1.4 C S PHÁP LÝ CA TM
Trong nhng nm va qua hà nc ta đã rt c gng xây dng mt khung
pháp lý cho vic cho vic t chc và qun lý vic thc hin TM trong thc t. Cho
đn nay khung pháp lý đã tng đi đy đ và phù hp vi thc t. Trong mc này
gii thiu nhng đim chính v c s pháp lý và t chc thc hin TM Vit am
đ sinh viên tip cn và nm đc yêu cu thc t ca đánh giá tác đng môi trng
làm c s cho quá trình công tác sau này.
V các c s pháp lý ca TM có rt nhiu tài liu tham kh
o sinh viên có th
trc tip ly trên mng internet nên ti lp giáo viên ch gii thiu nhng đim chính,
còn li sinh viên phi t tìm hiu và đc nhà đ tip cn kin thc và nm vng các
quy đnh ca lut pháp, tin hành tho lun nhóm đ hiu sâu v các vn đ này.
1.4.1 Gii thiu chung v c s pháp lý ca TM
14
C s pháp lý ca vic thc hin TM th hin trong các vn bn phát lut ca
hà nc đã ban hành nh Lut Bo v môi trng và các vn bn hng dn hin
TM nh gh đnh, Quyt đnh, Thông t ca Chính ph, B Tài nguyên & Môi
trng và các B ngành khác có liên quan.
1) Lut Bo v môi trng
Vit am, Lut Bo v môi tr
ng (BVMT) đc hà nc ban hành ln
đu tiên nm 1993 là quy đnh pháp lut cao nht ca nhà nc v môi trng. Lut có
7 chng, 55 điu.
Sau 15 nm thc hin, nm 2005 Lut Bo v môi trng đã đc b sung và
sa đi và ban hành (Lut s 52/2005/QH11, công b ngày 12/12/2005). Lut Bo v
môi trng Vit am nm 2005 gm 15 chng, 136 điu. Hin ti, tt c
các ni
dung v bo v môi trng ca Vit am thc hin theo lut này.
Trong luât Bo v môi trng 2005 có dành hn chng 3 vi tiêu đ “ ánh
giá môi trng chin lc, đáng giá tác đng môi trng, cam kt bo v môi trng”
quy đnh c th v thc hin TM Vit am.
Riêng v đánh giá tác đng môi trng cho các hot đng/d án phát trin kinh
t xã hi có quy đnh c th trong các điu:
– iu 18: i tng phi lp báo cáo TM.
– iu 19 : Quy đnh v lp báo cáo TM.
– iu 20 : i dung báo cáo TM.
– iu 21: Thm đnh báo cáo TM.
– iu 22: Phê duyt báo cáo TM.
– iu 23: Trách nhim thc hin và kim tra vic thc hin các ni dung trong
báo cáo
TM.
Lut BVMT 2005 cng có riêng Mc 3 vi các iu 24, 25, 26, 27 quy đnh v
thc hin “ Lp Cam kt bo v môi trng” đi vi các d án không phi tin hành
lp và trình thm đnh báo cáo TM.
Lut Bo v môi trng 2005 truy cp trên Website ca B Tài nguyên môi
trng theo đng link
et/Modules/Deed_Detail.aspx?deedid=219.
2) Các Ngh đnh, Thông t ca Nhà nc liên quan đn TM
c th hóa vic thc hin TM Vit am, Chính ph đã ban hành nhiu
gh đnh, Quyt đnh, Thông t quy đnh c th và hng dn vic thc hin TM.
Ti ti thi đim hin ti, nhng ngi thc hin TM phi thc hi
n theo mt s vn
bn pháp lut sau:
- gh đnh s 80/2006/-CP v vic quy đnh chi tit và hng dn thi hành
mt s điu Lut Bo v môi trng, theo đng link sau:
et/Modules/Deed_Detail.aspx?deedid=303
15
- gh đnh s 21/2008/-CP v V sa đi, b sung mt s điu ca gh
đnh s 80/2006/-CP ngày 09 tháng 8 nm 2006 ca Chính ph v vic quy đnh
chi tit và hng dn thi hành mt s điu ca Lut Bo v môi trng , theo đng
link sau:
et/Modules/Deed_Detail.aspx?deedid=547
- Thông t 05/2008/TT-BT MT thông t hng dn v đánh giá môi trng
chin lc, đánh giá tác đng môi trng và cam kt bo v môi trng.
Các vn bn pháp lut trên và mt s vn bn khác na sinh viên truy cp trong
Website ca B Tài nguyên và Môi trng theo đng link
vào
phn tra cu Vn bn pháp lut. hiu rõ c s pháp lý ca vic thc hin TM
Vit nam sinh viên phi đc và tham kho k các quy đnh ca lut BVMT 2005 và
các ngh đnh, thông t nêu trên đ nm vng nhng quy đnh ca nhà nc liên quan
đn thc hin TM Vit am, đc bit là chú trng tìm hiu v:
– Quy trình thc hin TM Vit am ( trong Lut BVMT, gh đnh s
80/2006/-CP) trong các bc: (i) lp báo cáo TM; (ii) thm đnh và phê
duy
t báo cáo TM; (ii) theo dõi kim tra vic thc hin các cam kt sau khi
báo cáo TM đc phê duyt.
– Quy đnh v phân cp các d án phi lp báo cáo TM (trong gh đnh
21/2008/-CP và thông t 05/2008/TT-BY MT _ xem ph lc danh mc
d án phi lp báo cáo TM ca thông t 05).
– Quy đnh v lp báo cáo TM ( gh đnh 21/2008/-CP, và thông t
05/2008/TT-BY MT _ ph lc).
Sau đây gi
i thiu ngn gn mt s quy đnh làm c s cho sinh viên tham kho
các vn bn trên.
1.4.2 Quá trình thc hin TM
Quá trình thc hin TM phi theo các bc.
– Chun b.
– ánh giá môi trng ban đu (đánh giá tác đng môi trng s b).
– Sàng lc xem d án có cn thc hiên TM chi tit hay không.
– Thc hin TM chi tit đi vi các d án ph
i thc hin TM chi tit.
– Thm đnh báo cáo TM chi tit.
– Ra quyt đnh Phê duyt báo cáo TM ca c quan qun lý môi trng có thm
quyn.
– Thc hin các chng trình qun lý và giám sát môi trng có s theo dõi ca
c quan qun lý môi trng ti đa phng ni d án đc thc hin.
Trong quá trình thc hin TM còn có yêu cu lng ghép s tham gia ca cng
16
đng. Sinh viên cn tham kho trong gh đnh 21/2008/-CP đ thy rõ các quy
đnh c th ca hà nc v quá trình thc hin trên nc ta.
1.4.3 Chu trình d án và trình t thc hin TM
Chu trình d án và trình t thc hin TM đc quy đnh th nào trong các vn
bn pháp lut ca Vit nam? ó là ni dung s gii thiu trong mc này.
1) Chu trình d án
ói chung, bt k m
t d án nào cng đu thc hin theo mt trình t t quy
hoch, đn nghiên cu tin kh thi, nghiên cu kh thi, thit k k thut, thi công xây
dng và cui cùng là qun lý vn hành d án, các giai đon đó to nên chu trình d án.
a)Giai đon quy hoch:
Phn ln các d án đc đ xut trong quá trình lp các quy hoch phát trin ca
các lnh vc s dng tài nguyên. Thí d trong l
nh vc tài nguyên nc là quy hoch
v tài nguyên nc (còn gi là quy hoch thu li) đ xác đnh phng án khai thác s
dng hp lý ngun nc lu vc hoc khu vc (nh tnh), cng nh đ xut các công
trình ch yu cn xây dng đ nhà nc xem xét.
Các công trình khai thác s dng ngun nc đc đ xut trong giai đon quy
hoch mi ch là nhng đ xu
t ban đu nhm hình thành bc đu khái nim v d
án (nh hình thc công trình, v trí xây dng, quy mô đ ngh ) mà cha đi sâu và
tính toán v mt k thut ca công trình.
b) Giai đon lp báo cáo đu t:
Giai đon này còn gi là nghiên cu tin kh thi là giai đon tip sau giai đon
quy hoch khi công trình đ xut trong quy hoch đc chp thun và cho nghiên cu
sâu hn. Báo cáo đu t
cn phi tính toán các ch tiêu kinh t k thut cho các
phng án đ xut và phng án chn mc s b nhm cung cp các c s đ ch
d án xem xét có nên đu t d án hay không.
c) Giai đon lp d án đu t:
Giai đon này còn gi là nghiên cu kh thi, là giai đon tip theo sau khi báo
cáo nghiên cu tin kh thi đc chp nhn. D án đu t
đi sâu vào tính toán chi tit
tt c các các phng án và đa ra phng án chn. T đó, xác đnh đc các ch tiêu
kinh t k thut ca d án, đánh giá hiu qu ca d án và đa ra k hoch thc hin
d án. D án đu t là c s quan trng đ cp có thm quyn ra quyt đnh cui cùng
v thc hin d án, t đó có k
hoch chun b ngun vn cho thc hin d án.
d) Thit k k thut:
Tính toán các thông s k thut và lp h s thit k cho các công trình ca d
án, xây dng bn v thi công và k hoch thi công công trình.
e) Thi công:
Xây dng các hng mc công trình theo h s thit k và bn v thi công đã đc
duyt.
17
f) Qun lý vn hành:
Qun lý vn hành các công trình ca d án đ thu đc hiu qu kinh t cho xã
hi nh mc tiêu d án đ ra. Giai đon này kéo dài đn khi ht thi gian làm vic ca
công trình.
2) Trình t thc hin TM
Trình t thc hin TM trên th gii
ánh giá tác đng môi trng phi tin hành trong tt c các giai đon thc hin
ca chu trình d án v
i yêu cu, mc đ và ni dung khác nhau tu thuc vào mi giai
đon thc hin. Trình t thc hin đánh giá tác đng môi trng ca d án trong chu
trình d án ph bin hin nay nhiu nc trên th gii nh hình 1-2 nh sau:
TM s b
Hình 1-2: Chu trình d án và trình t thc hin TM
a) Giai đon quy hoch: sàng lc (hay lc duyt) môi trng
Trong giai đon quy hoch, tùy thuc vào quy mô ca quy hoch mà có th phi
thc hin đánh giá v mt môi trng cho các phng án quy hoch đ la chn
phng án ti u. u quy hoch có quy mô ln cp quc gia hoc liên vùng, liên tnh
hoc quy hoch phát trin kinh t – xã hi mang ý ngha chin lc (Mc 1 Lut
BVMT 2005) thì giai đon này phi thc hin đánh giá môi trng chin l
c
(GMTCL). u quy mô quy hoch không thuc đi tng phi thc hin GMTCL
thì phi tin hành sàng lc môi trng (sàng lc MT) hay còn gi là lc duyt môi
trng đ xem xét mt cách s lc xem kh nng gây tác đng đn môi trng ca
các hot đng (hoc d án c th) đc đ xut trong các phng án quy hoch, đc
bit là đi vi phng án quy hoch đc ch
n.
Thí d nh trong quy hoch thu li ca mt lu vc sông có th đ xut s cn
thit xây dng mt công trình cung cp nc ti cho mt khu vc nông nghip quan
LP BÁO CÁO U T
LP D Á U T
THI CÔ G XÂY D G
QU LÝ V HÀ H
Các vn đ MT trong
thi công
THIT K K THUT
Các vn đ MT
trong thitk
Các vn đ MT
tron
g
v
n hành
TM chi tit
QUY HOCH
Sàng lc MT
hoc
GMTCL
18
trng còn đang rt thiu nc, nhng cha xác đnh rõ nên dùng h cha hay đp dâng
hoc quy mô công trình ti cho bao nhiêu ha là hp lý nht.
Qua xem xét các phng án khác nhau ca quy hoch, kt hp vi kt qu ca
sàng lc môi trng cho các phng án v công trình, có th đánh giá đc phng án
nào gây ít tác đng tiêu cc đn môi trng đ đa ra ý kin la chn. h vy, sàng
lc môi trng có th giúp cho hình thành rõ h
n v d án đ xut trong quá trình quy
hoch.
Trong Sàng lc môi trng, cn phi phân tích đ nhn bit các tác đng môi
trng ca d án đ xut và sau đó tin hành sàng lc đ thy đc các vn đ môi
trng ch yu có liên quan đn d án, đc bit là quy mô d án, v trí xây dng công
trình.
Qua sàng lc môi trng, ngi làm quy hoch có th loi ra các vn đ môi
tr
ng không quan trng và ch ra các hot đng nào ca d án có kh nng gây ra
nhng tác đng đáng k và nhng vn đ môi trng tim tàng nào cha n trong
vùng d án cn phi quan tâm khi tin hành d án. T đó, phán đoán nhng tác đng
đn môi trng ca d án đang nghiên cu nhm đ xut ý kin đ điu chnh d án
theo hng tt hn.
b) Giai
đon lp báo cáo đu t
nc ta giai đon lp báo cáo đu t trc đây còn gi là giai đon nghiên cu
tin kh thi ( CTKT). Trong giai đon này nhiu nc trên th gii quy đnh phi
đánh giá tác đng môi trng s b.
TM s b có yêu cu cao hn sàng lc môi trng, trong đó yêu cu là đánh giá
mt cách khái quát các tác đng môi trng ca d án và ch
ra đc trong các tác
đng môi trng thì tác đng tiêu cc nào là đáng k nht. Cng nh sàng lc môi
trng, TM s b cng cn tr giúp cho vic hình thành rõ hn khái nim v d án
nu trong quy hoch d án trc đây vn còn nhng vn đ cha kt lun rõ ràng. Thí
d nh vn đ chn v trí tuyn công trình nào trong mt s v trí tuyn có th đc
trong d
án xây dng h cha nc. Phng án chn phi là phng án va đm bo
các yêu cu v kinh t, k thut, li phi đm bo sao cho các tn hi đi vi môi
trng là ít nht. Kt qu ca đánh giá tác đng môi trng s b cng cn ch ra có
tip tc tin hành đánh giá tác đng môi trng chi tit giai đon tip sau hay không.
c) Giai đon lp d án đu t
Giai đoan lp d án đu t trc đây còn gi là giai đon nghiên cu kh thi
( CKT) ca d án. Lp d án đu t là giai đon quan trng có ý ngha quyt đnh d
án có đc thc hin hay không. Hu ht các nc trên th gii đu quy đnh đi vi
các d án ln, phc tp ho
c d án có liên quan ti các vùng nhy cm v môi trng
đu phi thc hin lp báo cáo đánh giá tác đng môi trng chi tit và trình cho c
quan qun lý nhà nc v môi trng có thm quyn thm đnh và phê duyt.
TM chi tit có yêu cu đánh giá cao hn so vi TM s b, th hin :
- Phi đánh giá mt cách chi tit các tác đng môi trng, tp trung vào các tác
đng tiêu cc đc coi là đáng k
đã xác đnh đc trong TM s b.
- goài đánh giá đnh tính còn phi đnh lng và d báo các tác đng môi