TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH DOANH VÀ CÔNG NGHỆ HÀ NỘI
TIỂU LUẬN LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG
SẢN VIỆT NAM
CHỦ ĐỀ 5:
Trong 30 năm đổi mới (1986 – 2016) nền kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam từng bước được
hình thành và phát triển. Hãy phác họa những nét chính
về nền kinh tế đó?
Mục lục
1
A.
Mở đầu..........................................................................................................3
B.
Nội dung.......................................................................................................4
1. Tính tất yếu của việc phát triển kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa ở Việt Nam................................................................................4
1.1. Thừa nhận sự phát triển kinh tế thị trường là điều tất yếu để xây
dựng chủ nghĩa xã hội.................................................................................4
1.2.
2.
Đi lên kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.................5
Phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa................6
2.1. Xác định đây là mơ hình kinh tế tổng quát của nước ta trong
thời kì quá độ...............................................................................................6
2.2. Gắn nền kinh tế thị trường với quá trình hội nhập, cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa..........................................................................................7
3. Thành tựu và hạn chế sau 30 năm hoàn thiện và phát triển thể chế
kinh tế thị trường............................................................................................9
C.
Kết luận......................................................................................................13
D.
Tài liệu tham khảo.....................................................................................14
2
A. Mở đầu.
Vấn đề Nhà nước và thị trường là mối quan tâm hàng đầu của những nhà
nghiên cứu kinh tế trong nhiều thập kỉ qua. Thị trường là trung tâm của sản xuất
hàng hóa; nó là nơi đảm bảo quá trình trao đổi cung cấp các yếu tố đầu vào như:
tư liệu sản xuất và tư liệu sinh hoạt. Chính điều này khiến nước ta cũng như
nhiều nước trên thế giới muốn tìm tịi mơ hình quản lí kinh tế vĩ mơ thích hợp và
có hiệu quả hơn. Đối với nước ta sau thời gian dài áp dụng cơ chế kế hoạch hóa
tập trung quan liêu bao cấp đã làm cho nền kinh tế rơi vào khủng hoảng, sản
xuất trì trệ, thất nghiệp gia tăng khiến cho đời sống nhân dân gặp nhiều khó
khăn. Nền sản xuất kém sinh khí cùng với các chính sách kinh tế mang nặng đặc
trưng của CNXH, các mơ hình sản xuất kém hiệu quả đã đưa nền kinh tế nước ta
rơi vào khủng hoảng trong suốt những năm 70,80 của thế kỉ.
Trước tình hình đó, tháng 12 năm 1986 đại hội Đảng VI đã khởi xướng
nền kinh tế đất nước đánh dấu một giai đoạn phát triển mới. Việc áp dụng cơ chế
thị trường đã có sự điều tiết của nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa đã
mang lại hiệu quả rõ rệt. Trong hơn 10 năm đổi mới kinh tế mà mọi mặt của đời
sống xã hội đều có sự tiến bộ đáng kể.Trong giai đoạn hiện nay quá trình phân
công và hợp tác lao động diễn ra sâu sắc trong mỗi quốc gia và mang tính chất
tồn cầu. Việt Nam nằm trong khu vực kinh tế năng động điều này tạo ra những
thuận lợi song cũng đặt kinh tế đất nước trước những khó khăn và sự cạnh tranh
mạnh mẽ. Do đó mà vấn đề phát triển thị trường trong nước và khu vực đặt ra
nhiều vấn đề đòi hỏi chúng ta phải có những chính sách kinh tế hợp lí đảm bảo
cho phát triển của nền kinh tế cũng như giữ vững ổn định các mặt đời sống xã
hội.
Để có thêm nhận thức đúng đắn và sâu sắc hơn với việc phát triển kinh tế
thị trường có sự điều tiết của nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, em sẽ
làm rõ tính tất yếu, đặc trưng, những nét chính và lí do vì sao phải hồn thiện
kinh tế thị trường tại Việt Nam.
B. Nội dung.
3
1. Tính tất yếu của việc phát triển kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
1.1. Thừa nhận sự phát triển kinh tế thị trường là điều tất yếu
để xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Ngày nay kinh tế thị trường đã trở thành một công nghệ được hầu hết các
nước sử dụng để tổ chức nền kinh tế. Trước thực trạng phát triển của nền kinh tế
thế giới tuy khơng cịn sự đối đầu trực tiếp giữa hai hệ thống xã hội chủ nghĩa
(XHCN) và tư bản chủ nghĩa (TBCN), song sự phát triển kinh tế theo 2 con
đường: đi lên CNXH và TBCN là khách quan. Vì vậy phát triển kinh tế thị
trường định hướng XHCN là tất yếu.
Cách mạng tháng Mười Nga thành công đã mở ra một chế độ xã hội với
những mặt ưu việt của nó. Liên bang Xơ Viết và hệ thống các nước Xã hội chủ
nghĩa ở Đông Âu đã đạt được những thành tựu to lớn với việc áp dụng mơ hình
kinh tế kế hoạch hóa tập trung và đưa chủ nghĩa xã hội trở thành hệ thống đối
lập, phát triển song song với hệ thống Tư Bản Chủ Nghĩa.
Việt Nam trước bối cảnh kinh tế thế giới phát triển theo hai chiều hướng
Xã hội chủ nghĩa và Tư bản chủ nghĩa. Mặt khác tình hình kinh tế chính trị trong
nước có nhiều khó khăn do đó Đảng, Nhà nước và nhân dân đã thống nhất đi lên
xây dựng chủ nghĩa xã hội, gắn nhiệm vụ độc lập dân tộc với xây dựng Xã hội
chủ nghĩa. Việc áp dụng mơ hình kinh tế kế hoạch hóa tập trung, đặt dưới sự
lãnh đạo thống nhất cao của Đảng và Nhà nước theo kế hoạch tập trung nguồn
lực để giải phóng dân tộc và phát triển đất nước. Trong tình hình ấy mơ hình kế
hoạch hóa tập trung đã tỏ ra khá hiệu quả, giải quyết được những khó khăn đặc
biệt góp phần vào thắng lợi giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước.
Tuy nhiên do việc duy trì q lâu và áp dụng một cách máy móc mơ hình
kinh tế kế hoạch hóa tập trung của các nước làm cho nền kinh tế suy thoái,
khủng hoảng trầm trọng kéo dài trong suốt thập niên 70, 80, lạm phát gia tăng
giá cả đắt đỏ... nền sản xuất bị đình trệ. Trước tình hình đó Đảng và Nhà nước
đã có những chính sách hợp lí, khởi xướng cơng cuộc đổi mới, chuyển đổi mơ
hình kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường có sự quản lí của
Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
4
Trong những năm đầu của thời kỳ đổi mới, từ Đại hội VI đến Đại hội IX,
tư duy của Đảng ta về kinh tế thị trường đã có sự thay đổi quan trọng, đã coi
kinh tế thị trường không phải là cái riêng có của chủ nghĩa tư bản mà là thành
tựu phát triển chung của toàn văn minh nhân loại. Đã thừa nhận có thể và cần
thiết sử dụng kinh tế thị trường để xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
Đại hội VI (1986) đã đưa ra những đổi mới về cơ chế quản lí kinh tế.
Phương hướng đổi mới cơ chế quản lí kinh tế là xóa bỏ tập trung quan liêu, bao
cấp, xây dựng cơ chế mới phù hợp qui luật khách quan và với trình độ phát triển
của nền kinh tế. Sử dụng đúng đắn quan hệ hàng hóa, tiền tệ là một đặc trưng
của cơ chế mới. Xóa bỏ tình trạng ngăn sơng cấm chợ, chia cắt thị trường theo
địa giới hành chính.
1.2. Đi lên kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Kinh tế hàng hóa là một hình thái của nền sản xuất xã hội nối tiếp và cao
hơn nền sản xuất tự cung tự cấp, trong đó sản phẩm được sản xuất ra để trao đổi
thông qua mua - bán trên thị trường; hình thái quan hệ kinh tế thống trị của các
mối liên hệ kinh tế là quan hệ hàng hố - tiền tệ. Nó đối lập với kinh tế tự nhiên,
trong đó hình thái thống trị là các quan hệ hiện vật.
Tuy nhiên đến kinh tế thị trường thì đây là nền kinh tế mà trong đó người
mua và người bán tác động với nhau theo quy luật cung cầu, giá trị để xác định
giá cả và số lượng hàng hoá, dịch vụ trên thị trường. Những vấn đề cơ bản của
nền kinh tế đều do thị trường quyết định. Nói cách khác thì đây là nền kinh tế
chịu ảnh hưởng của cơ chế thị trường. Sự khác biệt cơ bản của kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa so với nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa là ở
chỗ xác lập chế độ công hữu và thực hiện phân phối theo lao động. Phân phối
theo lao động là bản chất đặc trưng của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa, nó là hình thức thực hiện về mặt kinh tế của chế độ cơng hữu. Vì thế phân
phối theo lao động được xác định là hình thức phân phối chủ yếu trong thời kì
quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
Do đó việc bỏ qua kinh tế thị trường định hướng tư bản chủ nghĩa, đi
thẳng lên nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là bước đi sáng
suốt, kịp thời, đúng đắn của Đảng và Nhà nước.
5
2. Phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
2.1. Xác định đây là mơ hình kinh tế tổng quát của nước ta
trong thời kì quá độ.
Cuối năm 1986, tại Đại hội VI, với tinh thần "nhìn thẳng vào sự thật, đánh
giá đúng sự thật, nói rõ sự thật", Đảng ta đã nghiêm khắc kiểm điểm sự lãnh đạo
của mình, khẳng định những mặt làm được; phân tích những sai lầm, khuyết
điểm, đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất nước, mở ra một bước ngoặt có ý
nghĩa quyết định trong cơng cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Về kinh
tế, Đại hội khẳng định phải đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, chuyển mạnh các
đơn vị kinh tế sang hạch toán kinh doanh theo quan điểm phát triển nền kinh tế
hàng hóa có kế hoạch gồm nhiều thành phần kinh tế đi lên chủ nghĩa xã hội.
Quan điểm của Đảng là xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa là một nhiệm vụ chiến lược, là khâu đột phá quan
trọng, tạo động lực để:
+ Phát triển nhanh và bền vững.
+ Đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế.
+ Đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa.
+ Xây dựng nền kinh tế độc lập, tực chủ và hội nhập quốc tế.
+ Thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.
Phát huy những kết quả đổi mới đã đạt được, sau nhiều năm nghiên cứu,
tìm tịi, tổng kết lý luận - thực tiễn, Đại hội IX (4 - 2001) chính thức đưa ra khái
niệm "kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa", khẳng định chủ trương
xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là mơ
hình kinh tế tổng qt của nước ta trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, là
đường lối chiến lược nhất quán. Đại hội chỉ rõ đường lối kinh tế của Đảng ta là:
Đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ,
đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp; ưu tiên phát triển lực lượng sản
xuất, đồng thời xây dựng quan hệ sản xuất phù hợp theo định hướng xã hội chủ
nghĩa; phát huy cao độ nội lực, đồng thời tranh thủ nguồn lực bên ngoài và chủ
động hội nhập kinh tế quốc tế để phát triển nhanh, có hiệu quả và bền vững; tăng
trưởng kinh tế đi liền với phát triển văn hóa, từng bước cải thiện đời sống vật
chất và tinh thần của nhân dân, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo vệ và
6
cải thiện môi trường; kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc
phòng, an ninh.
Đây là bước phát triển mới rất quan trọng về tư duy lý luận và thực tiễn
của Đảng, là bước ngoặt mang tính quyết định, coi kinh tế thị trường khơng chỉ
như cơng cụ, cơ chế để quản lí thị trường mà cịn là cơ sở, chính thể kinh tế
xun suốt thời kì quá độ.
2.2.
Gắn nền kinh tế thị trường với quá trình hội nhập, cơng
nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Sự hình thành mơ hình nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
ở nước ta là kết quả của nhiều năm tìm tịi, đổi mới, tổng kết lý luận - thực tiễn,
đồng thời là sự khẳng định con đường và mơ hình phát triển trong thực tiễn
mang tính cách mạng, sáng tạo của Đảng và nhân dân ta. Những thành tựu to lớn
và có ý nghĩa lịch sử của cơng cuộc đổi mới gần hai thập kỷ qua khẳng định xây
dựng, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là một quá
trình tất yếu phù hợp quy luật phát triển của thời đại và đáp ứng yêu cầu phát
triển của đất nước. Từ thực tiễn những thay đổi to lớn trong đời sống kinh tế, xã
hội, nhân dân tin tưởng ở đường lối đổi mới, Đảng và Nhà nước ta ngày càng
tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý. Nhận thức về chủ nghĩa xã
hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta ngày càng rõ hơn, hệ thống
quan điểm lý luận về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đã từng
bước được hình thành trên những nét rất cơ bản.
Nhưng, đây là một sự nghiệp lâu dài, vơ cùng khó khăn, phức tạp, vì rất
mới mẻ, chưa có tiền lệ, cịn nhiều vấn đề chưa rõ về cả lý luận và thực tiễn,
phải vừa tiếp tục tìm tịi, đổi mới, vừa coi trọng tổng kết lý luận - thực tiễn để
làm sáng tỏ dần, trên cơ sở đó có những quyết sách phù hợp, đột phá, để sớm
đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, tạo nền tảng để nước ta cơ bản trở
thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Thêm vào đó chúng ta cũng cần phải tham gia vào chuỗi cung ứng và
mạng lưới sản xuất hàng hóa tồn cầu. Xuất khẩu hàng hóa chiếm tỉ trọng GDP
khá lớn ở nước ta, hơn nữa đất nước ta được ban cho nguồn tài nguyên thiên
nhiên, khoáng sản dồi dào, phong phú cùng khí hậu phù hợp để trồng các loại
7
cây ăn quả. Chính vì vậy việc tham gia vào chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng hóa,
thực phẩm cho các nước khác trên thế giới cũng đang là mục tiêu hướng đến
hàng đầu của Đảng và Nhà nước nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế ở nước ta.
Như vậy, đến đại hội XII nền kinh tế thị trường từng bước được hình
thành, phát triển và được thể chế hóa bằng pháp luật thông qua ba lần sửa đổi
Hiến pháp, ban hành 150 bộ luật và luật, hơn 70 pháp lệnh. Chúng ta cũng xác
định rõ nền kinh tế thị trường ở Việt Nam phải đáp ứng đầy đủ những tính chất
chung sau:
Thứ nhất, đó là mơ hình kinh tế thị trường hỗn hợp, vừa vận hành theo cơ
chế thị trường, vừa có sự điều tiết của nhà nước.
Thứ hai, là mơ hình kinh tế thị trường với đa dạng các hình thức sở hữu
và đa dạng các thành phần kinh tế; đất đai thuộc sở hữu toàn dân.
Thứ ba, việc phân phối trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở
Việt Nam được thực hiện trên nguyên tắc “chủ yếu theo kết quả lao động, hiệu
quả kinh tế, đồng thời theo mức đóng góp vốn cùng các nguồn lực khác và phân
phối thông qua hệ thống an sinh xã hội, phúc lợi xã hội”.
Thứ tư, là nền kinh tế thị trường do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo,
nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam quản lý, điều tiết vì mục tiêu “dân giàu,
nước mạnh, dân chủ, cơng bằng, văn minh”.
Thứ năm, là“nền kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế”
3. Thành tựu và hạn chế sau 30 năm hoàn thiện và phát triển
thể chế kinh tế thị trường.
*Thành tựu:
Nhìn lại 30 năm đổi mới, Đại hội XII đánh giá: “Nền kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa từng bước hình thành, phát triển”. Cụ thể:
- Nhận thức hiện nay về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
ở nước ta:
Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mà nước ta xây dựng
là:
+ Nền kinh tế vận hành đầy đủ, đồng bộ theo các quy luật của kinh tế thị trường.
+ Nền kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế.
+ Nền kinh tế được đảm bảo định hướng xã hội chủ nghĩa phù hợp với từng giai
đoạn phát triển của đất nước.
+ Nền kinh tế thị trường nhằm mục tiêu: dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công
bằng, văn minh.
8
- Đã vận hành nền kinh tế nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh
tế, nhiều loại hình doanh nghiệp
Tương ứng với một trình độ phát triển nhất định của lực lượng sản xuất là
một quan hệ sở hữu thích hợp. Trong điều kiện lực lượng sản xuất phát triển rất
không đồng đều giữa các ngành, giữa các vùng miền và thậm chí ngay trong nội
bộ từng ngành, từng vùng như ở nước ta hiện nay, thì tất yếu tồn tại nhiều hình
thức sở hữu, do đó cũng tồn tại nhiều thành phần kinh tế.
Các hình thức sở hữu cơ bản ở nước ta hiện nay gồm: sở hữu toàn dân, sở
hữu tập thể, và sở hữu tư nhân. Từ đó đã hình thành các thành phần kinh tế sau
đây: Kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân, kinh tế có vốn đầu tư
nước ngồi (các doanh nghiệp FDI).
- Đã vận hành đồng bộ các đặc trưng, các yếu tố, các loại thị trường.
Các yếu tố thị trường và các loại thị trường: Được hình thành đồng bộ
hơn, gắn kết với thị trường khu vực và quốc tế. Hầu hết các loại giá được xác lập
theo nguyên tắc thị trường.
- Đã xây dựng và vận hành thể chế nhà nước và thị trường.
Nhà nước đóng vai trị định hướng, xây dựng và hồn thiện thể chế kinh
tế, tạo mơi trường cạnh tranh bình đẳng, minh bạch và lành mạnh; sử dụng các
cơng cụ, chính sách và các nguồn lực của Nhà nước để định hướng, và điều tiết
nền kinh tế, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, và bảo vệ tài nguyên, môi trường,
phát triển các lĩnh vực văn hóa, xã hội.Thị trường đóng vai trị chủ yếu trong
hoạt động và phân bố có hiệu quả các nguồn lực, là động lực chủ yếu để giải
phóng sức sản xuất, các nguồn lực nhà nước được phân bổ theo chiến lược, quy
hoạch, kế hoạch phù hợp với cơ chế thị trường.
- Từng bước hội nhập kinh tế sâu rộng vào khu vực và thế giới.
+ Đã và đang hội nhập kinh tế sâu rộng trên nhiều cấp độ , đa dạng về hình thức,
từng bước thích ứng với nguyên tắc và chuẩn mực của thị trường toàn cầu.
+ Đã thiết lập được nhiều quan hệ đối tác chiến lược về kinh tế.
+ Tích cực đóng góp xây dựng cộng đồng Asean.
+ Hoàn thiện thị trường trong nước đầy đủ hơn theo WTO.
+ Đàm phán, ký kết và thực hiện nhiều hiệp định thương mại tự do song phương
và đa phương thế hệ mới (CPTPP, EVFTA).
+ Đã đẩy mạnh xây dựng và thực thi hệ thống thể chế, trước hết là luật pháp, cơ
chế, chính sách, đáp ứng sự phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
9
chủ nghĩa như: Thể chế về sở hữu, về phát triển các thành phần kinh tế; thể chế
phát triển đồng bộ các yếu tố thị trường, các loại thị trường; thể chế gắn kết tăng
trưởng kinh tế với bảo đảm phát triển bền vững, tiến bộ và công bằng xã hội,
bảo vệ mơi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu...
*Hạn chế:
Hơn 30 năm qua, việc hồn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa ở nước ta còn bộc lộ những hạn chế, yếu kém. Biểu hiện cụ thể ở
các điểm sau:
Thứ nhất; hiệu quả hoạt động của các chủ thể kinh tế trong nền kinh tế
còn nhiều hạn chế. Doanh nghiệp nhà nước hoạt động còn kém hiệu quả, chưa
thể hiện được vai trò chủ đạo; hầu hết doanh nghiệp tư nhân quy mơ nhỏ hoặc
siêu nhỏ, thiếu liên kết. Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi cịn hạn chế
trong chuyển giao cơng nghệ và trình độ quản lý tiên tiến. Quyền tự do kinh
doanh chưa được tôn trọng đầy đủ; môi trường đầu tư, kinh doanh khơng thật sự
thơng thống, khơng bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng giữa các doanh
nghiệp. Việc tiếp cận một số nguồn lực xã hội chưa bình đẳng giữa các chủ thể
kinh tế.
Thứ hai; giá cả một số hàng hóa, dịch vụ thiết yếu chưa thực sự tuân theo
nguyên tắc thị trường. Trình độ phát triển của các loại thị trường còn thấp, vận
hành chưa thực sự đồng bộ, thơng suốt; trong đó thị trường lao động và thị
trường dịch vụ công cơ cấu chưa hợp lý, thị trường tài chính – tiền tệ và thị
trường bất động sản tiềm ẩn nhiều rủi ro; thị trường khoa học công nghệ phát
triển chậm; chưa bảo đảm đầy đủ vai trò và quyền lợi của nguồn tiêu dùng.
Thứ ba; hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước chưa cao; kỷ luật, kỷ cương
khơng nghiêm. Nhà nước cịn can thiệp trực tiếp, quá lớn trong nền kinh tế. Vẫn
cịn tình trạng bao cấp, xin – phân hóa giàu – nghèo có xu hướng gia tăng. Xóa
đói giảm nghèo còn chưa bền vững. Quản lý nhà nước chưa đáp ứng kịp yêu cầu
phát triển của kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế.cho. Cải cách hành chính
cịn chậm. Môi trường đầu tư, kinh doanh chưa thực sự thông thoáng, mức độ
minh bạch, ổn định chưa cao. Quyền sở hữu tài sản chưa được bảo đảm thực thi
10
nghiêm minh. Thể chế bảo đảm thực hiện tiến bộ và cơng bằng xã hội cịn nhiều
bất cập. Bất bình đẳng xã hội.
Thứ tư; các nỗ lực đổi mới kinh tế trong nước chưa thực sự đáp ứng yêu
cầu hội nhập kinh tế quốc tế; Chậm xây dựng hàng rào kỹ thuật cần thiết để bảo
vệ thị trường trong nước.
Thứ năm; việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa thực hiện còn chậm; một số quy định pháp luật, cơ chế, chính sách
cịn chồng chéo, mâu thuẫn, thiếu ổn định, nhất quán.
Tóm lại, sau hơn 30 năm đổi mới, nhận thức về nền kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa ngày càng đầy đủ hơn; nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa từng bước hình thành, có nhiều đặc điểm của nền kinh
tế thị trường hiện đại và hội nhập. Hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách ngày
càng hoàn thiện và phù hợp hơn với luật pháp quốc tế. Hiệu quả và sức cạnh
tranh của nền kinh tế được nâng lên. Việc đổi mới, sắp xếp, cơ cấu lại, nâng cao
hiệu quả doanh nghiệp nhà nước được đẩy mạnh; kinh tế tập thể được quan tâm
đổi mới; kinh tế tư nhân ngày càng được coi trọng; đội ngũ doanh nhân không
ngừng lớn mạnh; thu hút vốn đầu tư nước ngồi đạt kết quả tích cực.
11
C. Kết luận.
Trong thời đại hiện nay, Nhà nước nào cũng đều có vai trị nhất định trong
sự phát triển của đất nước nói chung và phát triển kinh tế nói riêng: Vai trị kinh
tế của Nhà nước được thể hiện ở việc Nhà nước sử dụng các công cụ kinh tế vĩ
mô để điều tiết nền kinh tế.
Sau hơn 30 năm thực hiện đường lối đổi mới, chúng ta đã đạt được những
thành tựu đáng kể, đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội. Tuy
nhiên nền kinh tế vẫn cịn nhiều khó khăn, yếu kém đặc biệt là nước ta chưa
thoát khỏi mét nước nghèo. Để vượt quá bức tường đó trước mắt chúng ta là
những thách thức lớn, trong đó nguy cơ tụt hậu to lớn và gay gắt. Đồng thời
chúng ta cũng có cơ hôi mới để phát triển. Vấn đề đặt ra là phải chủ động nắm
thời cơ kiên quyết đẩy lùi và khắc phục các nguy cơ nhằm vươn lên phát triển
nhanh vững chắc và đúng hướng. Điều đó địi hỏi phải nâng cao hơn nữa vai trò
quản lý kinh tế của Nhà nước nhằm thực hiện tốt hơn nữa chức năng định hướng
và chỉ đạo sự phát triển, dẫn dắt nội lực phát triển tạo khuôn khổ pháp luật thống
nhất, môi trường ổn định, hạn chế mặt tiêu cực của cơ chế thị trường,... đáp ứng
yêu cầu tăng trưởng nhanh ổn định vững chắc và công bằng xã hội.
12
D. Tài liệu tham khảo.
- Đề cương bài giảng Lịch Sử Đảng cộng sản Việt Nam.
- Văn kiện Đai hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng..
- Giáo trình kinh tế chính trị Mac – Lenin.
13