CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH UNG THƯ ĐẠI TRÀNG

CHĂM SÓC NGƯỜI
BỆNH MỔ UNG THƯ ĐẠITRỰC TRÀNG


MỤC TIÊU :

1.
2.
3.
4.

Trình bày giải phẫu học đại trực tràng
Trình bày các phương pháp điều trị
Trình bày chăm sóc người bệnh trước mổ
Trình bày chăm sóc người bệnh sau mổ


GIẢI PHẪU
ĐẠI TRÀNG: Từ van hồi manh tràng tới đại tràng chậu hông


Đoạn di động : manh tràng đại tràng ngang đại tràng chậu hông



Đoạn không di động :Đại tràng lên,góc gan , góc lách và đại tràng
xuống


GIẢI PHẪU
TRỰC TRÀNG :

Dài khoảng 15cm tiếp nối đại tràng chậu hông ở S3 tới lỗ hậu môn .
Chia làm 2 phần : bóng trực tràng và hậu mơn
Trực tràng hơn nửa trên nằm trong phúc mạc và đoạn cuối nằm ngoài
phúc mạc



CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
TRƯỚC MỔ
NHẬN ĐỊNH :







Rối loạn tiêu hoá
Đau âm ỉ mơ hồ, đau tức vùng hậu
môn hay đáy chậu
Hội chứng bán tắc ruột
Đi cầu ra máu hoặc đàm nhớt phân dẹt nhỏ
Mệt mỏi xanh xao, thiếu máu sụt cân
XQ khung đại tràng có Baryt, nội soi, sinh
thiết , kháng nguyên CEA…




Bệnh viêm đại tràng nặng thụt tháo với nước muối sinh lý ấm

Không uống thuốc
chứa sắt
trong vòng
3-4 ngày trước
soi
Người
bệnh
được
chuẩn
bị
Ngưng các thuốc gây bón 1-2 ngày trước soi
soi
Hỏiđại
tiền sửtràng
dùng thuốc kháng đông, kháng viêm , không steroid




và thuốc gây chống kết tập tiểu cầu



Không ăn các thức ăn khó tiêu trong vòng 24g trước soi




Tẩy sổ bằng đường uống:



Fortran 3 lít uống vào buổi chiều ngày trước soi



Sodium phosphate 90ml thuốc , sau đó uống thêm ít nhất là 1
lít nước tuỳ ý trong vòng 1-2 giờ sau đó




Thụt tháo :Tiến hành 1-2 giờ trước khi nội soi đến khi nước
ra trong

Dặn người bệnh:


Cảm giác chướng hơi hay đau bụng giảm sau khi xì hết hơi
trong lòng đại tràng



Chỉ ăn uống lại sau 1 giờ




Cho NB ăn cháo ,súp trước mổ 3 ngày , uống sữa trước mổ

2 ngày , uống nước đường trước mổ một ngày



Kèm thụt tháo liên tiếp 3 ngày trước mổ , thụt tháo thật
sạch đến nước trong



Hoặc chỉ dùng Fortrans . Cho người bệnh uống 3 gói , mỗi
gói pha với một lít nước uống trong vòng một ngày trước
mổ không cần thụt tháo .Lưu ý không dùng cho các trường
hợp có biến chứng dọa thủng đại tràng hoặc tắc ruột

NB lo lắng về DD trước mổ do

thiếu thơng tin


Khử trùng đường ruột


Dùng các loại kháng sinh đường ruột kết hợp diệt vi trùng
kỵ khí



Các công tác chuẩn bị khác giống như chuẩn bị một người
bệnh mổ chương trình đường tiêu hoá

ĐIỀU TRỊ
Phẫu thuật
K đại tràng cắt trên và dưới u ít nhất là 5cm.
K trực tràng cắt trên u 5cm , dưới u > 2cm
K đại tràng chưa biến chứng
Triệt để:
Cắt đại tràng phải : từ 20cm cuối hồi tràng đến 1/3 hay ½ của đại
tràng ngang nối hồi tràng và đại tràng ngang


ĐIỀU TRỊ


Cắt đại tràng trái : Từ ½ đại tràng ngang trái đến phần đầu đại tràng
chậu hông nối đại tràng ngang và đại tràng chậu hông



ĐIỀU TRỊ


Cắt đại tràng ngang: Nối hai đầu đại tràng ngang phải và trái



Cắt đại tràng chậu hông: nối đại tràng xuống và trực tràng


ĐIỀU TRỊ

ĐIỀU TRỊ
Tạm bợ


Phẫu thuật làm sạch



Nối tắt đoạn trên và dưới u



Hậu mơn nhân tạo trên dịng

Cắt đại tràng qua nội soi ổ bụng
K đại tràng có biến chứng
Tắc ruột , viêm phúc mạc do vỡ u, áp xe thành bụng do vỡ u ra thành
bụng….


ĐIỀU TRỊ
Thường đưa đại tràng trước u hay tại chỗ vỡ ra làm HMNT tạm thời cắt
bỏ đại tràng có u sau đó vài tuần hoặc chỉ làm phẫu thuật tạm bợ


ĐIỀU TRỊ
K trực tràng chưa biến chứng
Cắt trực tràng giữ lại cơ vịng hậu mơn;

 Cắt đoạn đại tràng chậu hơng và trực tràng
có u và nối bằng tay hay bằng máy staplers
 Phẫu thuật Hart mann: Cắt đoạn chậu hơng và
trực tràng . Đóng mõm trực tràng dưới đưa đầu
trên ĐT chậu hông làm HMNT vĩnh viện hố chậu
trái
K trực tràng có biến chứng
Đưa đại tràng chậu hơng làm HMNT


Nối bằng staplers


PT HARTMANN


ĐIỀU TRỊ


Phẫu thuật Pull-through
Cắt u cách bờ hậu môn 3-6cm
Cắt bỏ trực tràng kéo đại tràng chậu hông qua lỗ hậu môn và nối đại
tràng với hậu môn


Cắt trực tràng lấy cả cơ vịng hậu mơn
Phẫu thuật Miles


CHĂM SÓC SAU MỔ

Nguy cơ xẩy ra các biến chứng
mổ cắt đoạn đại tràng



sau

Theo dõi các tai biến và biến chứng

- Rách tá tràng,vỡ lách , tổn thương t
-Tổn thương niệu quản : Bất thường trong tiểu tiện
- Tổn thương các động tónh mạch: Chảy máu vào ổ bụng
hay qua các ống dẫn lưu
- Xì bục miệng nối gây viêm phúc mạc , dò phân
- Tiêu lỏng vài tuần đầu sau mổ do cắt bỏ phần hấp thu
nước của đại tràng phải








Phẩu thuật Hartmann : người bệnh có
hậu môn nhân tạo mặc dù giữ lại
hậu môn thật và trực tràng vẫn bài
tiết ra chất nhầy cuả đoạn còn lại
Phẩu thuật kéo tuột( Pull-through): Cắt
bỏ u và tái lập được lưu thông tiêu

hóa tự nhiên Theo dõi biến chứng bục
miệng nối và tái phát tại chỗ
Phẩu thuật Miles : Theo dõi tai biến chảy
máu , tổn thương niệu quản ,bàng quang
niệu đạo( nam) và âm đạo ( nữ)