Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan khu nhà ở đồng bẩm xã đồng bẩm thành phố thái nguyên (tóm tắt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ XÂY DỰNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI
-----------------------------------

NGHIÊM QUANG HỒNG

QUẢN LÝ KHƠNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
KHU NHÀ Ở ĐỒNG BẨM XÃ ĐỒNG BẨM,
THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CƠNG TRÌNH

Hà Nội - 2021


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ XÂY DỰNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI
----------------------------------NGHIÊM QUANG HỒNG
KHĨA: 2019 - 2021

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
KHU NHÀ Ở ĐỒNG BẨM XÃ ĐỒNG BẨM,
THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN
Chuyên ngành: Quản lý đô thị và cơng trình
Mã số: 8.58.01.06
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐƠ THỊ VÀ CƠNG TRÌNH
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. ĐẶNG ĐỨC QUANG

XÁC NHẬN
CỦA CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội - 2021


LỜI CẢM ƠN
Qua hơn 2 năm theo học chương trình sau đại học của Trường Đại học
Kiến Trúc Hà Nội, tôi đã cơ bản lĩnh hội được một số vấn đề về ngành học
Quản lý Đơ thị và Cơng trình. Để có kết quả ngày hơm nay, trước hết tơi xin
chân thành gửi lời cảm ơn đến các thầy cô trường Đại học Kiến Trúc Hà Nội
đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo tôi trong suốt thời gian học tập tại trường.
Đồng thời tôi cũng gửi lời cảm ơn đến các thầy cô giáo Khoa sau đại học đã
tạo điều kiện giúp đỡ tơi trong q trình học tập và hồn thành khóa học.
Tơi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến Thầy giáo PGS.TS Đặng Đức Quang
đã dành rất nhiều thời gian và tâm huyết, tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi
trong suốt thời gian nghiên cứu và hồn thành luận văn này.
Tơi xin chân thành cảm ơn tới cơ quan tơi đang cơng tác, gia đình và bạn
bè đồng nghiệp của tôi đã quan tâm động viên giúp đỡ tơi trong suốt q trình
học tập và làm luận văn.
Mặc dù tơi đã có nhiều cố gắng hồn thiện luận văn này bằng tất cả khả
năng của bản thân, tuy nhiên khơng tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận
được sự đóng góp của q Thầy Cơ và các bạn.
Hà Nội, tháng 10 năm 2021
Tác giả luận văn

Nghiêm Quang Hoàng


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ này là cơng trình nghiên cứu khoa học
độc lập của tôi. Các số liệu khoa học, kết quả nghiên cứu của luận văn là
trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.
Hà Nội, tháng 10 năm 2021
Tác giả luận văn

Nghiêm Quang Hoàng


MỤC LỤC
Lời cảm ơn
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục bảng biểu
Danh mục hình ảnh
Danh mục sơ đồ
MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1

* Lý do lựa chọn đề tài ...................................................................................... 1
* Mục đích nghiên cứu ...................................................................................... 3
* Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................. 3
* Phương pháp nghiên cứu................................................................................ 3
* Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ....................................................... 4
* Một số khái niệm (thuật ngữ) ......................................................................... 5
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ................................................................................ 8
Chƣơng 1: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ VÀ KHÔNG GIAN
KIẾN TRÚC CẢNH QUAN TẠI KHU NHÀ Ở ĐỒNG BẨM, XÃ
ĐỒNG BẨM, THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN ........................................ 8

1.1 Khái quát Khu nhà ở Đồng Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên .......... 8
1.2.Thực trạng không gian kiến trúc cảnh quan Khu nhà ở Đồng Bẩm, xã
Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên ..................................................... 12
1.2.1 Thực trạng không gian kiến trúc Khu nhà ở Đồng Bẩm, thành
phố Thái Nguyên .................................................................................. 13
1.2.2 Thực trạng không gian cảnh quan Khu nhà ở Đồng Bẩm, thành
phố Thái Nguyên ................................................................................. 17
1.3. Thực trạng công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan Khu
nhà ở Đồng Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phốThái Nguyên .................... 20


1.3.1. Hiện trạng bộ máy quản lý quy hoạch, kiến trúc cảnh quan ................. 20
1.3.2. Quy định quản lý không gian kiến trúc cảnh quan Khu nhà ở Đồng
Bẩm, thành phố Thái Nguyên ............................................................... 25
1.3.3.Thực trạng sự tham gia của cộng đồng. ................................................. 28
1.4 Các vấn đề cần nghiên cứu giải quyết....................................................... 29
Chƣơng 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN
TRÚC CẢNH QUAN TẠI KHU NHÀ Ở ĐỒNG BẨM, XÃ ĐỒNG BẨM,
THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN ....................................................................... 31

2. 1. Cơ sở pháp lý để quản lý không gian, kiến trúc, cảnh quan ................... 31
2.1.1. Văn bản quy phạm pháp luật................................................................. 31
2.1.2. Văn bản pháp lý của địa phương........................................................... 34
2.1.3. Đồ án thiết kế quy hoạch và thiết kế cảnh quan Khu nhà ở Đồng
Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên ....................................... 35
2.2. Cơ sở lý thuyết để quản lý không gian, kiến trúc, cảnh quan .................. 40
2.2.1. Lý thuyết để quản lý không gian kiến trúc cảnh quan .......................... 40
2.2.2. Nội dung công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan ................. 43
2.3. Các yếu tố tác động đến quản lý không gian kiến trúc cảnh quan........... 48
2.3.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................. 48

2.3.2.Điều kiện văn hóa xã hội........................................................................ 50
2.3.3. Điều kiện kinh tế ................................................................................... 53
2.4. Kinh nghiệm trong công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan
tại khu đô thị mới ở Việt Nam và thế giới ............................................ 54
2.4.1.Kinh nghiệm ở Việt Nam ....................................................................... 54
2.4.2. Kinh nghiệm trên thế giới ..................................................................... 57
Chƣơng 3: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH
QUAN KHU NHÀ Ở ĐỒNG BẨM, XÃ ĐỒNG BẨM, THÀNH PHỐ
THÁI NGUYÊN .............................................................................................. 61

3.1. Quan điểm, nguyên tắc và yêu cầu quản lý không gian kiến trúc cảnh quan ..... 61


3.1.1. Quan điểm ............................................................................................. 61
3.1.2. Nguyên tắc............................................................................................. 65
3.1.3.Yêu cầu ................................................................................................... 66
3.2. Giải pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan Khu nhà ở Đồng
Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên ....................................... 69
3.2.1.Kiện toàn bộ máy quản lý ...................................................................... 69
3.2.2. Phân khu vực và giải pháp để quản lý không gian kiến trúc cảnh
quan cho từng khu vực .......................................................................... 75
3.2.3. Giải pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan khu đô thị với
sự tham gia của cộng đồng. ................................................................... 91
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................................... 96

* Kết luận ........................................................................................................ 96
* Kiến nghị ...................................................................................................... 98
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BQLDA

Ban quản lý dự án

BXD

Bộ xây dựng

CP

Chính phủ

ĐTM

Đơ thị mới

HTKT

Hệ thống kinh tế

HTXH

Hệ thống xã hội

KĐT

Khu đơ thị

KTCQ

Kiến trúc cảnh quan

PCCC

Phịng cháy chữa cháy

QĐ

Quyết định

QHĐT

Quy hoạch đô thị

QHXD

Quy hoạch xây dựng

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

TP

Thành phố

TT

Thông tư

UBND

Ủy ban nhân dân

VD

Ví dụ


DANH MỤC BẢNG, BIỂU

Số hiệu bảng

Tên bảng

Trang

Bảng 1.1.

Bảng cân bằng sử dụng đất khu vực quy hoạch

11

Bảng 3.1.

Phân khu chức năng không gian trong đô thị

76

DANH MỤC HÌNH ẢNH
Số hiệu hình

Tên hình

Trang

Hình 1.1

Phối cảnh tổng thể Khu nhà ở Đồng Bẩm [12]

9

Hình 1.2

Quy hoạch tổng mặt bằng sử dụng đất Khu nhà ở Đồng
Bẩm [12]

11

Hình 1.3

Hiện trạng cơng trình Khu nhà ở Đồng Bẩm

14

Hình 1.4

Hiện trạng cơng trình Khu nhà ở Đồng Bẩm

14

Hình 1.5

Hiện trạng cơng trình Khu nhà ở Đồng Bẩm

15

Hình 1.6

Hiện trạng ki ốt xăng

16

Hình 1.7

Hiện trạng cây xanh cơng viên

18

Hình 1.8

Hiện trạng cây xanh đường phố

19

Hình 2.1

Sơ đồ Tổ chức khơng gian kiến trúc cảnh quan Khu nhà
ở Đồng Bẩm [12]

35

Hình 2.2

Thiết kế đơ thị- Hình thức kiến trúc mẫu nhà ở song lập
điển hình [12]

36

Hình 2.3

Hình ảnh minh họa cây xanh cảnh quan, sân TDTT [12]

37

Hình 2.4

Hình ảnh minh họa cây xanh cảnh quan [12]

38

Hình 2.5

Tổ chức khơng gian kiến trúc cảnh quan trục đường
chính [12]

39

Hình 2.6

Ví dụ minh họa về quản lý kiến trúc bên ngồi nhà

46

Hình 2.7

Ví dụ minh họa các quy định kiến trúc nhà ở riêng lẻ

46

Hình 2.8

Ví dụ minh họa

48

Hình 2.9

Khu đơ thị Ciputra Hà Nội (Nguồn ciputrahanoi.info)

54

Hình 2.10

Thành phố Thượng Hải- Trung Quốc (Nguồn
chinahighlights.com)

58

Hình 3.1

Bản đồ khu vực dân cư hiện trạng làng xóm cũ

76

Hình 3.2

Bản đồ khu vực dân cư mới

79

Hình 3.3

Bố cục cơng trình

81

Hình 3.4

Bản đồ khu vực cơng trình cơng cộng

85

Hình 3.5

Bản đồ khu vực cây xanh cảnh quan, sân TDTT

90


DANH MỤC SƠ ĐỒ
Số hiệu sơ đồ

Tên sơ đồ

Trang

Sơ đồ 1.1.

Sơ đồ bộ máy quản lý đô thị

20

Sơ đồ 1.2.

Đề xuất tổ chức lại mơ hình quản lý Khu nhà ở Đồng Bẩm

69

Sơ đồ 1.3.

Đề xuất mơ hình Ban Quản lý Khu nhà ở Đồng Bẩm

70


1

MỞ ĐẦU
* Lý do lựa chọn đề tài
Thành phố Thái Ngun là trung tâm chính trị, kinh tế- văn hố của tỉnh
Thái Nguyên. Là một thành phố công nghiệp luyện kim, cơ khí và giáo dục
đào tạo. Với vị trí địa lý là cửa ngõ của vùng Việt Bắc, là đầu mối giao thông
và giao lưu kinh tế giữa thủ đô Hà Nội với các tỉnh vùng núi biên giới phía
Bắc. Thái Ngun có vị trí rất quan trọng, tác dụng hỗ trợ và thúc đẩy tăng
trưởng kinh tế cho vùng tam giác kinh tế trọng điểm phía Bắc nước ta (Hà
Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh).
Thành phố Thái Ngun có 28 đơn vị hành chính (phường xã), trong đó
có 19 phường và 9 xã, với tổng số dân hơn 300 nghìn người. Trên địa bàn
Thành phố có đơng đảo đội ngũ sinh viên, học sinh tốt nghiệp các trường Đại
học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp. Đây là nguồn nhân lực có chất
lượng, đáp ứng nhu cầu phục vụ sự nghiệp phát triển của thành phố, của tỉnh
và của cả nước.
Nói đến Thái Nguyên phải nói đến là một vùng đất giàu tài nguyên chưa
được khai thác, vùng đất có quy hoạch phát triển khu cơng nghiệp, vùng đất
có cơ hội phát triển du lịch, vùng đất có lợi thế về nguồn nhân lực và là vùng
đất có kết cấu hạ tầng thuận lợi.
Xã Đồng Bẩm nằm sát với khu trung tâm của thành phố, là khu vực có
nhiều tiềm năng và đang được sự quan tâm phát triển của thành phố. Tại đây
trong tương lai sẽ là một vị trí chiến lược quan trọng trên các lĩnh vực chính trị,
kinh tế - văn hố và khoa học kỹ thuật. Nằm ngay cửa ngõ ra vào Thành phố
Thái Nguyên, dự án Khu nhà ở Đồng Bẩm có diện tích khoảng 18ha được
UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương cho Công ty TNHH một thành
viên Dịch vụ nhà ở và khu đô thị đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Khu nhà ở Đồng


2

Bẩm tại xã Đồng Bẩm - thành phố Thái Nguyên theo văn bản số 384/UBND-TH
ngày 24/3/2011; và theo Quyết định số 2197/QĐ-UBND của UBND tỉnh Thái
Nguyên ngày 31/8/2011 về việc phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết xây dựng
Khu nhà ở Đồng Bẩm tại xã Đồng Bẩm - thành phố Thái Nguyên. Đến nay dự
án đã hoàn thành giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật
và hạ tầng xã hội khoảng 60% diện tích dự án.
Trong q trình hình thành và phát triển đơ thị, thành phố Thái Ngun
nói chung cũng như xã Đồng Bẩm nói riêng cũng bị tác động mạnh bởi xu
hướng đơ thị hố. Thực tiễn kiến trúc và cảnh quan nhìn chung cịn có những
điều bất cập: Cơng tác quản lý quy hoạch xây dựng và quản lý xây dựng đô
thị chưa đáp ứng được những yêu cầu của q trình đơ thị hố đang diễn ra
với tốc độ cao, bộ máy quản lý đô thị chưa đủ năng lực theo kịp sự phát triển
nhanh chóng của xã hội. Bộ mặt kiến trúc đô thị tuy đã được cải thiện nhưng
vẫn còn lộn xộn, sắp đặt thiếu trật tự, thiếu sự hài hồ, khơng gian cảnh quan
đường phố thiếu đặc trưng… Kiến trúc cơng trình, đặc biệt là các cơng trình
nhà dân cịn pha tạp, chắp vá, thiếu chọn lọc, việc sử dụng vật liệu hoàn thiện,
màu sắc cơng trình tuỳ tiện; văn hố thẩm mỹ đơ thị bị xem nhẹ. Trong sáng
tác kiến trúc tồn tại xu hướng bắt chước, áp đặt kiến trúc ngoại lai, thiếu sự
tôn trọng giá trị kiến trúc, nghệ thuật truyền thống...
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, việc nghiên cứu đề tài “Quản lý
không gian kiến trúc cảnh quan Khu nhà ở Đồng Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành
phố Thái Nguyên” là rất cần thiết, cấp bách và mang tính thực tiễn cao.
Luận văn này quan tâm nghiên cứu công tác quản lý không gian kiến
trúc cảnh quan Khu nhà ở Đồng Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên.
Đây là vấn đề cần được nghiên cứu để xây dựng và phát triển đô thị trở thành
đô thị khang trang hiện đại có trật tự và bản sắc.


3

* Mục đích nghiên cứu
- Đề xuất các giải pháp nhằm quản lý không gian kiến trúc cảnh quan
cho khu nhà ở Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên, đảm bảo tính thống nhất
của khơng gian tổng thể đến khơng gian cụ thể các khu vực thuộc đô thị.
* Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh
quan tại Khu nhà ở Đồng Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên
- Phạm vi nghiên cứu: Khu nhà ở Đồng Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phố
Thái Nguyên
- Thời gian quản lý bắt đầu từ năm 2012, sau khi dự án Khu nhà ở Đồng
Bẩm, thành phố Thái Nguyên được phê duyệt theo Quyết định số 1158/QĐUBND ngày 06 tháng 06 năm 2012.
* Phƣơng pháp nghiên cứu
Phương pháp khảo sát, thu thập thông tin: Tập hợp nghiên cứu tài liệu,
nghiên cứu phi thực nghiệm,khảo sát thực địa.
Phương pháp phân tích, suy luận: Bằng các kiến thức đã học, thực tế
công tác và lý luận logic để nghiên cứu vấn đề.
Phương pháp đối chiếu, so sánh: Tiếp cận logic, phân tích và tổng hợp,
so sánh đối chiếu, định tính và định lượng, tiếp cận hệ thống.
Phương pháp chuyên gia: Dựa trên các ý kiến chuyên gia để thực hiện
các bước của quá trình nghiên cứu. Chuyên gia là người đưa ra các kiến nghị
hay lời khuyên cho học viên.
Thu thập tài liệu, số liệu và thực hiện nghiên cứu, khảo sát thực tế về
Khu nhà ở Đồng Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên.; một số KĐT mới
được đầu tư xây dựng tại thành phố Thái Nguyên như Khu đô thị Danko, khu
đô thị Picenza, khu đô thị sinh thái kiểu mẫu, thành phố thái nguyên và một số
KĐT nổi bật đã được đầu tư xây dựng trong nước.


4

Phân tích các tài liệu tham khảo và nghiên cứu các quy định, chính sách
có liên quan về cơng tác quản lý kiến trúc cảnh quan, quy hoạch, xây dựng đô
thị hiện hành ở Việt Nam. Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn, kinh
nghiệm trong công tác quản lý đô thị, quản lý xây dựng theo quy hoạch của
các KĐT mới ở một số tỉnh, thành phố với các lĩnh vực liên quan đến quản lý
không gian kiến trúc cảnh quan.
Tiếp thu các góp ý và ý kiến đưa ra của chuyên gia.Áp dụng các phương
pháp nghiên cứu trên nhằm đưa ra được các giải pháp quản lý không gian
kiến trúc cảnh quan Khu nhà ở Đồng Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phố Thái
Nguyên đảm bảo các định hướng phát triển đơ thị bền vững, hồn thiện khung
quản lý bổ sung chi tiết vào Quy chế quản lý quy hoạch của Khu nhà ở Đồng
Bẩm, thành phố Thái Nguyên tạo dựng không gian kiến trúc cảnh quan đẹp
như mục tiêu ban đầu của đồ án QHCT đã được phê duyệt.
* Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Ý nghĩa về mặt khoa học:
- Làm rõ một số vấn đề tồn tại, bất cập trong công tác quản lý không
gian kiến trúc cảnh quan những vấn đề cịn đang bị xem nhẹ, chưa nhất qn
trong cơng tác quy hoạch xây dựng và phát triển. Đề xuất đồng bộ các giải
pháp quản lý, đề xuất tổ chức bộ máy quản lý và các nguyên tắc quản lý
không gian kiến trúc cảnh quan trong khu đô thị mới để làm căn cứ áp dụng
vào thực tiễn.
Ý nghĩa về mặt thực tiễn:
- Tạo bộ mặt đô thị khang trang nhất qn trong hình thức kiến trúc của
tồn khu nhà ở Đồng Bẩm.
- Tạo lên một thể thống nhất hoàn thiện từ cơ sở hạ tầng đến kiến trúc
thượng tầng. Xây dựng mơ hình đơ thị văn minh sạch đẹp cả về hình thức đến
văn hóa. Nâng cao sự gắn bó của người dân trong khu vực với không gian
kiến trúc cảnh quan quanh mình thêm u khơng gian sống của mình.

5

* Một số khái niệm (thuật ngữ)
 Cảnh quan: Tùy theo mỗi ngành có một cách quan niệm khác nhau về
cảnh quan.Theo các nhà kiến trúc cảnh quan: Phong cảnh là một không gian
hạn chế, mở ra những điểm nhất định.Đó là những thành phần thiên nhiên và
nhân tạo mang đến cho con người những cảm xúc và tâm trạng khác nhau.Cịn
cảnh quan là một tổ hợp phong cảnh có thể khác nhau, nhưng tạo nên một biểu
tượng thống nhất về đặc điểm thiên nhiên chung của địa phương.
Con người chịu tác động của môi trường cảnh quan thông qua tất cả các
giác quan (chủ yếu là thị giác).Môi trường này được hình thành do hệ quả tác
động tương hỗ của các thành phần cảnh quan.Hệ thống mối quan hệ này đã
tạo nên nét đặc trưng cho mỗi vùng với kiểu cảnh quan khác nhau. Tùy theo
cách phân loại mà ta có các loại cảnh quan như: Cảnh quan đơ thị, cảnh quan
nông thôn hay cảnh quan biển, cảnh quan núi, đồng bằng.
 Kiến trúc cảnh quan: Là hoạt động định hướng của con người tác động
vào môi trường nhân tạo để làm cân bằng mối quan hệ qua lại giữa các yếu tố
thiên nhiên và nhân tạo, tạo nên sự tổng hịa giữa chúng.Kiến trúc cảnh quan
là một mơn khoa học tổng hợp, liên quan đến nhiều lĩnh vực chuyên ngành
khác nhau (quy hoạch không gian, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật, kiến trúc cơng
trình, điêu khắc hội họa...) nhằm đáp ứng các yêu cầu về công năng, thẩm mỹ,
môi trường của con người.
 “Sự tham gia của cộng đồng” Theo Clanrence Shubert là q trình
trong đó các nhóm dân cư của cộng đồng tác động vào quá trình quy hoạch,
thực hiện, quản lý sử dựng hoặc duy trì một dịch vụ, trang thiết bị hay phạm
vi hoạch động. Các hoạt động cá nhân khơng có tổ chức sẽ không được coi là
sự tham gia của cộng đồng.
Sự tham gia của cộng đồng là một q trình mà Chính phủ và cộng đồng
cùng nhận một số trách nhiệm cụ thể và tiến hành các hoạt động để cung cấp

các dịch vụ đô thị cho tất cả cộng đồng.


6

Sự tham gia của cộng đồng là đảm bảo cho những người chịu ảnh hưởng
của dự án được tham gia vào việc quyết định dự án.
Sự tham gia của cộng đồng là tìm và huy động các nguồn lực của cộng
đồng, qua đó để tăng lợi ích cho cộng đồng dân cư giảm các chi phí, tăng hiệu
quả kinh tế và hiệu quả chính trị cho nhà nước.
Các khái niệm trong Luật Quy hoạch đô thị [27]:
 Khu đô thị mới là một khu vực trong đô thị, được đầu tư xây dựng
mới đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và nhà ở.
 Kiến trúc đô thị là tổ hợp các vật thể trong đô thị, bao gồm các cơng
trình kiến trúc, kỹ thuật, nghệ thuật, quảng cáo mà sự tồn tại, hình ảnh, kiểu
dáng của chúng chi phối hoặc ảnh hưởng trực tiếp đến cảnh quan đô thị.
 Không gian đô thị: Là không gian bao gồm các vật thể kiến trúc đô thị,
cây xanh, mặt nước trong đơ thị có ảnh hưởng trực tiếp đến cảnh quan đô thị.
 Cảnh quan đô thị: Là khơng gian cụ thể có nhiều hướng quan sát ở
trong đô thị như không gian trước tổ hợp kiến trúc, quảng trường, đường phố,
hè, đường đi bộ, công viên, thảm thực vật, vườn cây, vườn hoa, đồi, núi, gò
đất, đảo, cù lao, triền đất tự nhiên, dải đất ven bờ biển, mặt hồ, mặt sông,
kênh, rạch trong đô thị và không gian sử dụng chung thuộc đô thị.
 Quy hoạch đô thị: Là việc tổ chức không gian, kiến trúc, cảnh quan đơ
thị, hệ thống cơng trình hạ tầng kỹ thuật, cơng trình hạ tầng xã hội và nhà ở để
tạo lập mơi trường sống thích hợp cho người dân sống trong đô thị, được thể
hiện thông qua đồ án quy hoạch đô thị.
 Quản lý đô thị: Là các hoạt động nhằm huy động mọi nguồn lực vào
công tác quy hoạch, hoạch định các chương trình phát triển và duy trì các hoạt
động đó để đạt được các mục tiêu phát triển của chính quyền đơ thị. Quản lý

đơ thị gồm 6 nhóm sau: Quản lý đất và nhà ở đô thị; quản lý quy hoạch xây


7

dựng đô thị; quản lý hạ tầng kỹ thuật đô thị; quản lý hạ tầng xã hội đô thị;
quản lý mơi trường đơ thị; quản lý kinh tế, tài chính đô thị.
 Quản lý kiến trúc cảnh quan đô thị: Là một trong những nội dung của
công tác quản lý quy hoạch và xây dựng đơ thị, nó góp phần tạo lập hình ảnh
cấu trúc khơng gian của đơ thị, kết hợp hài hòa giữa cảnh quan tự nhiên và
cảnh quan nhân tạo của kiến trúc cảnh quan xác lập trật tự đô thị và nâng cao
chất lượng sống đô thị. [19]


THƠNG BÁO
Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui
lịng liên hệ với Trung Tâm Thơng tin Thư viện Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội.
Địa chỉ: T.1 - Nhà F - Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội
Đ/c: Km 10 - Nguyễn Trãi - Thanh Xuân Hà Nội.
Email: ĐT: 0243.8545.649

TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN


96

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
* Kết luận
1. Việc quản lý không gian kiến trúc cảnh quan các khu đô thị mới là
một nhu cầu thiết yếu nhằm giải quyết nhu cầu sinh hoạt của người dân, cải

thiện chất lượng môi trường sống, cân bằng sinh thái và nâng cao chất lượng
mỹ quan đơ thị trong q trình quy hoạch xây dựng phát triển đô thị, đặc
biệtlà trong nền kinh tế thị trường cùng với nhu cầu phát triển mạnh mẽ nhà ở
như hiện nay.
2. Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan các khu đơ thị mới giúp chính
quyền đơ thị quản lý tồn diện khơng gian, kiến trúc, cảnh quan tạo sự thống
nhất giữa cảnh quan tự nhiên và cảnh quan nhân tạo,nhằm đáp ứng, thoả mãn
nhu cầu nghỉ ngơi, thư giãn, vui chơi giải trí của người dân theo xu hướng cân
bằng sinh thái và phát triển bền vững.
3. Trong những năm qua, thiết kế đô thị của các dự án đã được trú trọng
hơn và là một thành phần không thể thiếu trong các đồ án quy hoạch. Nhưng
các nội dung của bản vẽ thiết kế đô thị cịn sơ sài, chưa có thiết kế chi tiết và
thuyết minh chi tiết cho các không gian công cộng, không gian cây xanh mặt
nước… thiết kế kiến trúc cảnh quan chỉ dừng lại ở việc định hướng đến giai
đoạn triển khai đầu tư xây dựng cũng như là quản lý duy tu, bảo dưỡngthì hệ
thống cơng trình cơng cộng, cây xanh mặt nước vốn ít lại bị lấn chiếm và thu
hẹp dần, làm cho môi trường sống bị xuống cấp nghiêm trọng.
4. Sự thiếu gắn kết giữa cơ quan chức năng và chủ đầu tư dự án với cộng
đồng dân cư tại khu vực lập dự án dẫn đến những thay đổi khi dự án thực hiện
do có những bất cập thiếu sự kết nối giữa những không gian mới và các
khônggian hiện hữu. Những thay đổi này ảnh hưởng ít nhiều đến khơng gian
đơ thị so với thiết kế và định hướng phát triển dẫn đến sự thiếu đồng bộ của
bộ mặt đô thị, cảnh quan đô thị và hạ tầng kỹ thuật.


97

5. Bổ sung cơ chế chính sách để tăng cường thu hút đầu tư xây dựng cơ
sở hạ tầng và cơng trình tiện ích phục vụ cho nhu cầu sống của cư dân trong
khu đô thị. Sự đồng bộ giữa cơ sở hạ tầng và tiện ích xã hội tạo sức sống cho

khu đô thị và thu hút các nhà đầu tư.Trong quá trình triển khai quy hoạch xây
dựng và phát triển đơ thị thì hạ tầng kỹ thuật đơ thị có vai trị rất quan trọng.
Đặc biệt đối với hệ thống hạ tầng xã hội cần thu hút vốn đầu tư và các nguồn
lực để phát triển cho mục tiêu kinh tế - xã hội.
6. Những năm gần đây, công tác quản lý quy hoạch đã đạt được những
kết quả tích cực, nhiều khu đơ thị mới hình thành đảm bảo các chỉ tiêu về quy
hoạch, kiến trúc, cảnh quan. Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn cịn tồn tại nhiều bất
cập. Cần phải nhìn nhận việc quản lý xây dựng không gian kiến trúc cảnh
quan theo quy hoạch là một vấn đề khoa học cần được nghiên cứu một cách
đầy đủ về mọi mặt của đô thị. Đánh giá chung về các đơ thị ở Việt Nam thì
phần lớn còn thiếu kinh nghiệm trong việc quản lý theo quy hoạch, tình trạng
xây dựng lộn xộn, chồng chéo và khơng tuân thủ theo đúng quy hoạch được
duyệt và Quy định quản lý kèm theo dân đến sự lộn xộn thiếu tính thẩm mỹ
khi đơ thị hình thành.
7. Bài học của các đô thị trên thế giới khi phát triển ồ ạt thiếu nghiên cứu
về môi trường, xã hội, dân số… đã để lại những hậu quả vô cùng nghiêm
trọng. Môi trường bị suy thối, kinh tế đơ thị thì khơng phát triển, sự lúng
túng của người dân khi bước sang cuộc sống mới của đô thị. Bên cạnh những
khu “đô thị ma”, “đơ thị chết” xuất hiện ngày càng nhiều.Đó là bài học để đất
nước chúng ta định hướng xây dựng các khu đô thị mới một cách khoa học và
bài bản.
8. Qua nghiên cứu về việc quản lý không gian kiến trúc cảnh quan của
Khu nhà ở Đồng Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên với những tồn
tại cần khắc phục mà luận văn này đã đề cập đến, cùng với đó là những giải


98

pháp đề xuất thực hiệngóp phần hồn thiện cơng tác quản lý Khu nhà ở Đồng
Bẩm được triển khai đồng bộ, hoàn thiện theo tiến độ đề ra, cải thiện bộ mặt

đô thị, tạo môi trường sống ổn định và bền vững.
* Kiến nghị
1. Quản lý kiến trúc cảnh quan cần được các cấp chính quyền quan tâm
chỉ đạo một cách đồng bộ và yêu cầu các chủ đầu tư nghiêm túc thực hiện.
Tăng cường hiệu lực chỉ đạo của Chính phủ, các bộ ngành đặc biệt là của
UBND thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên. Đưa ra việc thanh tra và
giám sát liên ngành, có sự phối hợp quản lý giữa các cơ quan chức năng và
Ban quản lý khu ĐTM.
2. Các cơ quan chuyên ngành hoàn thiện bổ sung các văn bản và ban
hành những quy chế quản lý cụ thể về không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị.
Các văn bản này ghi rõ quyền và trách nhiệm đến các bên liên quan và hướng
dẫn cụ thể tránh tình trạng chung chung như hiện nay.
3. Đẩy mạnh việc ứng dụng khoa học công nghệ mới trong thi công xây
dựng, ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý để cơ quan nhà nước luôn
sát sao đến sự thay đổi về hình thái củakiến trúc cảnh quan khu ĐTM.
4. Đào tạo nâng cao trình độ chun mơn cho đội ngũ cán bộ xây dựng
đô thị tại địa phương để cùng tham gia kiểm tra, giám sát việc thực hiện xây
dựng, quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan khu ĐTM.
5. Đề nghị huy động sự tham gia của cộng đồng vào quá trình quản lý
đầu tư xây dựng và quản lý khai thác sử dụng, bảo vệ, duy tu bảo
dưỡnghệthống không gian kiến trúc cảnh quan Khu nhà ở Đồng Bẩm. Chỉ có
như vậy, cùng với các biện pháp quản lý tốt mới có thể tạo dựng những giá trị
thẩm mỹ, gắn liền với tiện nghi đô thị.Nâng cao hiệu quả sử dụng không gian
và bảo vệ môi trường sống, đảm bảo sự phát triển bền vững của môi trường tự
nhiên.Tạo lên sự gắn kết giữa cộng đồng dân cư đô thị với cơ quan nhà nước
trong việc quản lý quy hoạch, kiến trúc và môi trường đô thị.


99

6. Tun truyền nâng cao trình độ dân trí, tổ chức cộng đồng tham gia
vào thực hiện thiết kế quy hoạch và thiết kế đô thị trong khu ĐTM. Tổ chức
tham vấn khi lập phương án quy hoạch, môi trường đơ thị nhằm đảm bảo tính
gắn kết giữa khơng gian hiện hữu và khơng gian mới. Quy trình tham gia
cộng đồng vào quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị mới cần được cụ thể
hóa bằng văn bản để khuyến khích sự tham gia của cộng đồng trong quản lý
khu đơ thị.
7. Kiến nghị Phịng quản lý đơ thị, Ủy ban nhân dân thành phố Thái
Nguyên đưa những giải pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan của luận
văn vào Quy định quản lý theo quy hoạch của dự án Khu nhà ở Đồng Bẩm, xã
Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên nhằm xây dựng và phát triển đô thị trở
thành đơ thị khang trang hiện đại có trật tự và bản sắc.Áp dụng thí điểm mơ
hình quản lý không gian kiến trúc cảnh quan Khu nhà ở Đồng Bẩm. Qua
đólàm cơ sở, điều chỉnh hồn thiện và nhân rộng mơ hình quản lý cho các khu
đơ thị khác trong thành phố Thái Nguyên.


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng việt:

1.

Nguyễn Thế Bá (2004), Quy hoạch xây dựng phát triển đô thị, Nhà
xuất bản xây dựng, Hà Nội.

2.

Bộ Xây dựng - Bộ Nội vụ (2008), Hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền
hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân
cấp tỉnh, cấp huyện và nhiệm vụ, quyền hạn của Uỷ ban nhân dân cấp xã

về các lĩnh vực quản lý nhà nước thuộc ngành xây dựng, Thông tư liên

lịch số 20/2008/TTLT-BXD-BNV.
3.

Bộ Xây dựng (2008), Quy chuẩn Xây dựng Việt Nam 01: 2008/BXD về
quy hoạch xây dựng, Hà Nội.

4.

Bộ Xây dựng (2010), Hướng dẫn lập Quy chế quản lý quy hoạch, kiến
trúc đô thị, Thông tư số 19/2010/TT-BXD.

5.

Bộ Xây dựng (2010), Quy định về cắm mốc giới và quản lý mốc giới
theo quy hoạch đơ thị, Thơng tư số 15/2010/TT-BXD.

6.

Chính phủ (2010), Về lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch
đơ thị, Nghị định số 37/2010/NĐ-CP.

7.

Chính phủ (2013), Về quản lý đầu tư phát triển đô thị, Nghị định số
11/2013/ NĐ-CP.

8.

Chính phủ (2020), Quy định chi tiết một số điều của Luật kiến trúc,
Nghị định số 85/2020/ NĐ-CP.

9.

Cục thống kê tỉnh Thái Nguyên (2013), Niên giám thống kê năm 2012,
Thái Ngun.

10. Vũ Kim Cương (2006), Chính sách đơ thị, Nhà xuất bản Xây dựng, Hà Nội.
11. Vũ Cao Đàm (2009), Phương pháp nghiên cứu khoa học, Nhà xuất bản
giáo dục, Hà Nội.


12. Trần Trọng Hanh (2008), Công tác thực hiện quy hoạch xây dựng đô
thị, Nhà xuất bản Xây dựng, Hà Nội.
13. Đỗ Hậu (2008), Quy hoạch xây dựng đô thị với sự tham gia của cộng
đồng, Nhà xuất bản xây dựng, Hà Nội.
14. Đỗ Hậu (2010), Xã hội học đô thị, Nhà xuất bản Xây dựng, Hà Nội.
15. Đỗ Hậu (2012), Bài giảng Quản lý kiến trúc và cảnh quan đô thị,
Trường đại học Kiến trúc Hà Nội.
16. Đặng Thái Hồng (2004), Hợp tuyển thiết kế đơ thị, Nhà xuất bản xây
dựng, Hà Nội.
17. Nguyễn Tố Lăng (2006), Quản lý đô thị ở một số nước đang phát triển,
Trường Đại học kiến trúc Hà Nội.
18. Phạm Trọng Mạnh (2005), Quản lý đô thị, Nhà xuất bản xây dựng, Hà Nội.
19. Hàn Tất Ngạn (1999), Kiến trúc cảnh quan, Nhà xuất bản Xây dựng,
Hà Nội.
20. Kim Quảng Quân, ĐặngThái Hoàng (dịch) (2000), Thiết kế đơ thị có
minh họa, Nhà xuất bản Xây dựng, Hà Nội.
21. Phan Thanh Quang (2011), Quản lý kiến trúc cảnh quan hai bên bờ

sông ĐĂKBLA thành phố Kon Tum - tỉnh Kon Tum, Luận văn thạc sỹ
Quản lý đô thị, Khoa Sau đại học, Trường đại học Kiến trúc Hà Nội,
Hà Nội.
22. Quốc hội (2001), Luật Di sản văn hóa, Hà Nội.
23. Quốc hội (2003), Luật Đất đai, Hà Nội.
24. Quốc hội (2003), Luật Xây dựng, Hà Nội.
25. Quốc hội (2009), Luật Quy hoạch đô thị, Hà Nội.
26. Quy định quản lý theo đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng Khu nhà ở
Đồng Bẩm, xã Đồng Bẩm, thành phố Thái Nguyên Quyết định số
3116/QĐ-UBND ngày 09/12/2011