(SKKN 2022) Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐAN PHƯỢNG
TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH

----------------------- o0o --------------------------

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

“MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP
GIÚP HỌC SINH LÀM TỐT CÁC BÀI THỰC HÀNH ỨNG DỤNG
MÔN MỸ THUẬT LỚP 8”

- Lĩnh vực:

MỸ THUẬT

- Cấp học:

TRUNG HỌC CƠ SỞ

- Tên tác giả:

Nguyễn Đức Thịnh

- Đơn vị công tác:

Trường THCS Lương Thế Vinh

- Chức vụ:

Giáo viên

NĂM HỌC 2021 – 2022

PHẦN A: ĐẶT VẤN ĐỀ
1/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

1. Lý do chọn đề tài :
Mục tiêu chung của chơng trình mỹ thuật lớp 8 là nâng cao
hơn cho học sinh những kiến thức về mỹ thuật, nâng cao hơn
kỹ năng thực hành trên cơ sở những bài lý thuyết cơ bản học
sinh đà đợc học ở những năm lớp 6, 7 đồng thời giúp các em bớc
đầu biết vận dụng những hiểu biết về mỹ thuật vào học tập và
cuộc sống hàng ngày. Giờ dạy mỹ thuật, giáo viên cung cấp kiến
thức cho tất cả các học sinh. Kiến thức mỹ thuật có những qui ớc
chung, có những khái niệm rất trừu tợng không thể giải thích
rạch ròi, không thể chứng minh bằng công thức cũng không có
những qui định dứt khoát về tỉ lệ. Những kiến thức chung
chung, trừu tợng của mỹ thuật sẽ đợc vận dụng vào từng bài vẽ cụ
thể... Bài vẽ đẹp, đạt yêu cầu hay yếu kém là do cách suy nghĩ,
tìm tòi của ngời học. Mỗi học sinh có cách khai thác đề tài, cách
bố cục, xây dựng hình tợng, cách vẽ màu riêng, không giống
nhau. Tuy cùng một đề tài, cùng một tên gọi, cùng nhìn, cùng vẽ
một mẫu nhng sẽ có nhiều kết quả khác nhau. Có thể nói bài tập
mỹ thuật không có đáp số chung cho tất cả. Bởi mỹ thuật là
cách tạo ra cái đẹp, và cái đẹp ở bài vẽ đợc thể hiện ở nhiều
hình, nhiều vẻ, tùy thuộc vào sự hớng dẫn của giáo viên, vào khả

năng suy nghĩ, tìm tòi, sáng tạo và quan trọng hơn là cả sự
hứng thú của học sinh.
Trên cơ sở cấu trúc chơng trình môn mỹ thuật 8 : Đa số là
những bài ứng dụng, thực hành thuộc các phân m«n : VÏ tranh,
vÏ trang trÝ, vÏ theo mÉu - Giống với năm lớp 6, 7 nhng yêu cầu đối
với mỗi bài cao hơn, khả năng ứng dụng trong thực tế nhiều hơn.
Để gây hứng thú học tập cho học sinh, tránh sự nhàm chán vì
lặp lại những bài đà học đồng thời để đạt đợc mục tiêu của bài
học, giáo viên cần có những kiến thức sâu hơn, rộng hơn về mỹ
thuật, cần có phơng pháp giảng dạy hợp lý, đồ dùng dạy học,
tranh ảnh minh họa đầy đủ, ®Đp, khoa häc ®Ĩ häc sinh høng
thó häc tËp, tõ đó học sinh tiếp nhận kiến thức một cách dễ
dàng và sâu sắc, khích lệ trí sáng tạo thẩm mỹ trong mỗi học
sinh, tạo điều kiện cho các em tiếp xúc, làm quen với cái đẹp,
tìm tòi thể hiện cái ®Đp theo ý mn.
2. Ph¹m vi thêi gian thùc hiƯn ®Ị tµi :
2/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng mơn Mỹ thuật lớp 8

B¾t đầu thực hiện từ năm học 2021 - 2022 đối với môn mỹ
thuật khối 8 trờng THCS Lơng Thế Vinh - Đan Phợng - Hà Nội.

PHN B: QUá TRìNH THựC HIệN Đề TàI
1. Tình trạng thực tế khi cha thực hiện đề tài :
Phần lớn học sinh có biểu hiện chủ quan vì cho rằng đây
là những bài đà học, đà làm nhiều trong năm lớp 6, 7. Dẫn đến
việc các em lời quan sát, so sánh, tìm tòi và hiệu quả cuối cùng
của bài vẽ không nâng cao hơn, chỉ dừng ở mức độ nh bài vẽ

của học sinh líp 7. Mét sè lỵng nhá häc sinh tá ra không hứng thú
vẽ bài. Các em vẽ chỉ để có đủ bài nộp nên bài vẽ của những
đối tợng này thờng không đạt yêu cầu.
2. Số liệu điều tra trớc khi thực hiện đề tài :
Qua kết quả của những bài vẽ đầu tiên của học sinh trong
năm lớp 8, sè liƯu cơ thĨ nh sau :
Khèi 8 : Tỉng số học sinh : 198
T

CHA T

S lng

164

34

%

82,8

17,2

3. Những biện pháp thùc hiÖn :
3.1: Điều tra cơ bản :
Trong những năm học vừa qua, tôi được phân công giảng dạy môn Mĩ
thuật tại trường THCS., tôi thấy hầu hết các em đều thích học vẽ, các em học tập
với tinh thần hăng say, cảm nhận được cái hay, cái đẹp được thể hiện từ nội dung
và hình thức mỗi khi các em vẽ một bức tranh. Bên cạnh đó cịn một số học sinh
nhút nhát, rụt rè chưa mạnh dạn nói lên những suy nghĩ của mình, một số em cịn

chán nản khơng thích học vẽ. Tất cả những vấn đề trên rất đáng lo ngại, ảnh
3/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

hưởng lớn đến việc học Mĩ thuật của học sinh cho nên tôi đã tiến hành điều tra ở
một số lớp xem có bao nhiêu em thích học vẽ và khơng thích học vẽ để từ đó tìm
ra biện pháp khắc phục.
3.2: Biện pháp tiến hành
Từ thực tế giảng dạy ở giai đoạn đầu, phần đơng học sinh u thích mơn
học. Bên cạnh đó có một số em rất thờ ơ, thậm chí chán nản đến giờ học, điều này
khiến cho tiết học trở nên nặng nề, khơng hứng thú. Vì vậy việc khắc phục tâm lý
cho học sinh quả là khó khăn và hết sức cần thiết. Dựa vào tâm lý của học sinh là
thích khen ngợi, động viên và hay tị mị nên trước thời gian thực hành, tơi giới
thiệu cho các em một số tác phẩm vẽ tiêu biểu của những hoạ sĩ nhí trong trường
bạn để các em xem và tự học tập theo cách vẽ, cách thể hiện tranh. Phân tích cho
các em thấy được cái hay, cái đẹp được thể hiện qua các bức tranh đó, động viên
các em ai cũng có thể vẽ đẹp. Vì thế sự căng thẳng và chán nản trong mỗi giờ học
được giảm bớt đi, các em đã có hứng thú hơn với các tiết học. Sau đó trong những
bài học vẽ tranh tơi khuyến khích các em vẽ nhiều và vẽ đẹp cho học sinh tự nhận
xét, tự đánh giá tác phẩm của bạn có đẹp hay khơng đẹp và vì sao? Như vậy tơi đã
hướng dẫn cho các em biết tự nhận xét, đánh giá được bài vẽ của mình.
Mơn học Mĩ thuật khơng chỉ địi hỏi các em vẽ phải đẹp các bài tập thực
hành mà còn địi hỏi các em có sự cảm nhận giá trị nghệ thuật, nắm được mục tiêu
giáo dục ở trong mỗi bài học. Vì thế trong q trình giảng dạy tơi đều phải lựa
chọn các phương pháp sao cho phù hợp.
Việc muốn học sinh thực sự tập trung vào môn học thì địi hỏi phải có sự
quan tâm của giáo viên, giáo viên cần phải chuẩn bị đầy đủ bài dạy, đồ dùng dạy
học phải sát với nội dung bài học, đẹp và hấp dẫn để lôi cuốn học sinh.

Muốn học sinh thể hiện được những tác phẩm theo cảm nhận của riêng
mình thi người giáo viên phải gợi ý, giảng giải đặc biệt là phải tạo ra được khơng
khí sơi nổi, thoải mái, học mà chơi, chơi mà học, khích lệ, động viên học sinh tự
tìm tịi, tự sáng tạo ra những cái hay, cái đẹp ở mỗi bài học, từ đó học sinh có thể
lựa chọn và vận dụng linh hoạt vào các bài tập sau này của mình.
Trên thực tế muốn có tiết học trở lên hấp dẫn, ln cuốn, tìm tịi, khám phá,
phát huy được trí tưởng tượng, sáng tạo của mình thì giáo viên là người phải hiểu
sâu sắc được mục tiêu giáo dục. Vì thế tiết học mới có thể tốt hơn, ngồi ra phải
áp dụng cho các em tiếp xúc thực tế với tự nhiên.
Giúp các em cảm nhận được vẻ đẹp muôn màu của thế giới thực, hướng
các em vào việc chọn nội dung tranh, sử dụng sắc màu, hiểu được bố cục, cách
4/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

chọn hình mảng chính, phụ và luật xa gần. Sau đó các em tự thể hiện theo cảm
nhận riêng của mình. Những buổi học như vật đã đem lại cho học sinh sự hứng
thú và ấn tượng tốt đẹp đối với từng tiết học.
Nói tóm lại, việc giảng dạy mơn Mĩ thuật trong trường THCS tuy là kiến
thức rất cơ bản, song để chất lượng giáo dục đạt hiệu quả lại là một vấn đề khó
khăn địi hỏi người giáo viên làm cơng tác giảng dạy mơn Mĩ thuật (cịn gọi là
môn giáo dục thẩm mĩ cho học sinh) phải thực sự linh hoạt và khéo léo, phải gần
gũi với học sinh, hiểu rõ đặc điểm tâm lý của các em là chóng thích, chóng chán.
Mặt khác khi giáo dục nghệ thuật cần dựa vào cảm hứng mới sáng tác được. Nắm
được đặc điểm này tôi đã chọn những thời điểm thích hợp để động viên khích lệ
các em ln tơn trọng ý nghĩ của các em, khơng áp đặt, địi hỏi cao đối với các
em, người giáo viên phải có tính kiên trì, nhẫn lại trong giảng dạy.
Bằng những biện pháp như vậy tơi thấy học sinh trường tơi có rất nhiều
tiến bộ trong học tập môn Mĩ thuật cả về tâm lý và năng lực. Khi các em có niềm

say mê nghệ thuật thì việc truyền thụ kỹ thuật sẽ thuận lợi hơn, giờ học sổi nổi
hơn, điều đó thúc đẩy khả năng sáng tạo của các em, lôi cuốn các em vào môn học
và học tốt bộ môn.
3.3. Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ
thuật ở Trường THCS.
Căn cứ vào mục tiêu giáo dục đã đề ra cho bậc tiểu học, xác định rõ vai trò
và mục tiêu giáo dục của bộ môn cũng thông qua thực tế giảng dạy áp dụng
phương pháp mới giúp học sinh thực hiện tốt bộ môn Mĩ thuật tôi tự khẳng định
và rút ra một số kinh nghiệm sau :
- Môn Mĩ thuật là môn dành thời gian chủ yếu để học sinh thực hành, do
vậy giáo viên cần thiết kế bài dạy như một kế hoạch tổ chức các hoạt động, để học
sinh chủ động, tích cực tham gia và phát huy hết khả năng và năng lực của mình ở
mỗi bài vẽ.
- Trong mỗi tiết học, giáo viên cần lựa chọn và phối hợp các phương pháp
dạy học để luôn luôn tạo được khơng khí học tập vui vẻ, nhẹ nhàng, hấp dẫn, lôi
cuốn học sinh, tránh giờ học tẻ nhạt, khô cứng.
- Đối với một số bài vẽ tranh đề tài, giáo viên có thể tổ chức cho học
sinhhoạt động vẽ theo tổ, theo nhóm để các thành viên trong nhóm có dịp thể hiện
năng lực cá nhân trước bạn bè, thầy cơ giáo.
- Có thể đưa các trị chơi hổ trợ cho nội dung bài học khi thấy cần thiết,
phù hợp.
5/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

- Tạo mọi điều kiện để tất cả học sinh chủ động, tích cực tham gia và tham
gia có hiệu quả các hoạt động, quan tâm nhiều hơn đến các học sinh nhút nhát,
chưa tích cực hoạt động.
- Tuỳ theo nội dung của từng bài, giáo viên điều chỉnh thời gian thực hành

của học sinh cho phù hợp, không thực hiện máy móc cho tất cả các bài.
- Trong q trình thực hiện các tiết dạy, giáo viên cần lưu ý học sinh hiểu
biết cái đẹp, cảm nhận cái đẹp làm trọng tâm, không nên đi sâu rèn luyện kĩ năng
vẽ.
- Khơng áp đặt địi hỏi q cao đối với học sinh. Nên lấy động viên, khích
lệ là chính, cố gắng tìm những ưu điểm dù nhỏ nhất ở từng học sinh để kịp thời
động viên, khen ngợi.
- Muốn giảng dạy tốt môn học trước hết giáo viên phải hiểu được mục
đích, u cầu của mơn học, từ đó tìm ra cho mình một định hướng giảng dạy đúng
đắn.
- Phải hiểu được đặc điểm tâm lý của trẻ, hiểu biết được mức độ cảm nhận
của học sinh về thế giới xung quanh thông qua các bài học.
- Luôn tôn trọng gần gũi học sinh.
- Phải có tính kiên trì trong cơng tác giảng dạy, khéo léo động viên kịp thời
đối với các em.
- Việc quan trọng yêu cầu của mỗi tiết học là giáo viên phải chuẩn bị đầy
đủ đồ dùng trực quan, trực quan phải đẹp, hấp dẫn để học sinh quan sát.
- Sử dụng linh hoạt trong phối hợp các phương pháp dạy học.
- Thường xuyên trao đổi để tìm ra phương pháp dạy học thích hợp.
- Ứng dụng thông tin phần mềm công nghệ thông tin vào môn Mĩ thuật như
qua đĩa, băng hình, ... có như vậy chất lượng học tập mới đạt kết quả cao.
-Tôi nhận thấy đề tài này có những ưu điểm sau :
- Về phía giáo viên vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học, lời nói cử
chỉ có phần mềm dẻo hơn, hoạt động của giáo viên trên lớp ít (chủ yếu là giáo
viên tổ chức cho học sinh hoạt động) mà đem lại hiệu quả cao.
- Về phía học sinh các em biết tự khám phá những điều mới lạ trong bài
học, theo cách nghĩ và cách hiểu của mình một cách độc lập tích cực, biết cảm
nhận được những cái hay, cái đẹp từ những bài học cụ thể mà các em được học,
được làm quen.
6/22

Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

* Những vấn đề cần lưu ý khi áp dụng vào tng bi thc hnh, ng dng:
I - mục tiêu bài học :
Căn cứ vào từng thể loại bài vẽ giáo viên đặt ra những mục
tiêu cụ thể phù hợp với khả năng của học sinh và kiến thức của bài
học. Trong quá trình giảng dạy giáo viên luôn bám sát mục tiêu và
cùng với học sinh hoạt động để đạt đợc mục tiêu đà đề ra
Ii - chuẩn bị :
a. Giáo viên :
- Su tầm, tham khảo những tài liệu liên quan đến kiến thức
bài học nhằm mục đích bổ xung, đẩy sâu những kiến thức về
mỹ thuật cho học sinh.
- Chuẩn bị đầy đủ tranh minh hoạ (nếu giáo viên không
quen minh hoạ trực tiếp lên bảng), tranh phiên bản cho học sinh
tham khảo đối với mỗi bài đồng thời chuẩn bị sẵn cụ thể phơng án sử dụng những tranh phiên bản, tranh minh hoạ đó nh
thế nào (giới thiệu tranh vào phần nào, trong thời gian bao lâu,
nhằm mục đích gì). Các hình minh hoạ phải mang tính khoa
học, hợp lý và ở các dạng khác nhau để gợi ý cho học sinh suy
nghĩ, tìm tòi.
- Đối với những bài vẽ theo mẫu giáo viên cần chuẩn bị những
mẫu mới, có cấu trúc đẹp, hình dáng phong phú (có thể chuẩn
bị vài bộ mẫu vẽ cho học sinh vẽ theo nhóm).
b. Học sinh :
- Nhớ lại đầy đủ, chính xác cách vẽ của mỗi thể loại bài vÏ.

7/22

Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

- Chuẩn bị đầy đủ những đồ dùng, phơng tiện : giấy, màu,
bút chì, tẩy, compa, thớc kẻ... để phục vụ tốt cho bài vẽ.
iii. Phơng pháp dạy học :
Vận dụng linh hoạt các phơng pháp dạy học môn mỹ thuật
trong cả giờ dạy :
- Phơng pháp quan sát.
- Phơng pháp trực quan.
- Phơng pháp gợi mở.
- Phơng phấp vấn đáp.
- Phơng pháp luyện tập.
- Phơng pháp làm việc theo nhóm..
Tất cả các phơng pháp trên đều phải đạt đợc định hớng
đổi mới về phơng pháp là dạy học mỹ thuật phát huy tính tích
cực học tập của học sinh.
Không nên hớng dẫn chung chung, dàn trải hoặc nhắc lại
một cách nhàm chán kiến thức đà học.
iv - Các hoạt động dạy học :
a . Hớng dẫn học sinh quan sát nhận xét :
Quan sát, nhận xét mẫu rất cần thiết cho dạy mỹ thuật.
Quan sát, nhận xét mẫu giúp học sinh tiếp cận với bài học, hiểu
khái niệm, tìm hiểu sơ bộ về mẫu và nhận ra vẻ đẹp của nó,
tạo điều kiện cho các em vẽ một cách hứng thú.
Quan sát nhận xét ở các loại bài vẽ :
+ VÏ theo mÉu :
Häc sinh quan s¸t, nhËn xÐt vỊ vị trí, nguồn sáng chiếu tới,
hình dáng, cấu trúc tỉ lệ đậm nhạt và màu sắc chung của
mẫu. Từ đó học sinh có ý định bố cục để hình vẽ cân đối với

trang giấy, làm cho bài vẽ thuận mắt, đẹp hơn, đồng thời cảm
nhận vẻ đẹp của mẫu.
+ Vẽ trang trÝ :

8/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

Häc sinh quan sát, nhận xét về cách sắp xếp hình mảng,
cách vẽ hoạ tiết, cách vẽ màu, vẽ đậm nhạt...Qua đó học sinh thấy
đợc vẻ đẹp đa dạng của mẫu, sẽ khích lệ các em suy nghĩ để
có bài vẽ khác và đẹp theo ý mình.
+ Vẽ tranh :
Quan sát, nhận xét giúp các em hiểu cách khai thác đề tài,
cách bố cục, cách tìm hình tợng, cách vẽ màu và thấy đợc vẻ
đẹp của tranh.
Tuỳ thuộc vào từng bài vẽ mà giáo viên định ra thời gian
cho phần quan sát, nhận xét một cách hợp lý. Quan sát, nhận xét
sẽ đan xen với lời giảng giải, phân tích của giáo viên trong suốt
giờ dạy. Quan sát, nhận xét có ý nghĩa đến kết quả bài vẽ, vì
nó gây cảm hứng, lôi cuốn học sinh đến bài vẽ có kết quả.
Dạy phần này cần nhẹ nhàng, hấp dẫn. Các phơng pháp thờng vận dụng là : Phơng pháp quan sát, phơng pháp trực quan,
phơng pháp so sánh.
b. Hớng dẫn học sinh cách vẽ :
Sau khi học sinh đà quan sát nhận xét đối tợng, đà hiểu sơ
bộ đối tợng thì phần hớng dẫn cách vẽ sẽ trả lời cho câu hỏi Vẽ
nh thế nào là đẹp.
Đối với môn mỹ thuật, cách tiến hành vẽ cho mỗi loại bài thờng giống nhau, lặp lại qui trình chung. Nên nếu bài dạy nào
cùng nhắc lại điệp khúc chung đó thì hiệu quả bài vẽ sẽ không

cao, học sinh không hứng thú học tập. Mỗi dạng bài tập cần có hớng dẫn cụ thể . Ví dụ : khung hình và cách vẽ khung hình của
bài này nh thế nào ? Hình mảng và cách vẽ hình mảng ở bài
trang trí hình vuông, hình tròn giống nhau và khác nhau nh
thế nào ?...
Qui trình chung về hớng dẫn cách vẽ diễn ra nh sau :
+ Vẽ theo mẫu :
- Đo hoặc ớc lợng chiỊu cao nhÊt so víi chiỊu ngang réng nhÊt
cđa mÉu để xác định khung hình của mẫu và vẽ phác khung
hình vào trang giấy sao cho cân đối, đảm bảo cho hình vẽ có
tỉ lệ hài hoà với trang giấy. Bố cục hình vẽ vừa phải, không to
9/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng mơn Mỹ thuật lớp 8

qu¸, nhỏ quá hay xô lệch sang phải, sang trái, lên trên hoặc
xuống dới quá.
- Ước lợng tỉ lệ bộ phận của mấu theo chiều cao, chiều
ngang.
- Nhìn mẫu vẽ phác nét cơ bản bằng các nét mờ.
- Vẽ nét chi tiết cho giống mẫu. Đến đây bài vẽ xem nh xong
phần hình.
- Vẽ phác các mảng đậm nhạt.
- Nhìn mẫu, vẽ đậm nhạt cho bài vẽ có không gian.
+ Vẽ trang trí :
- Làm phác thảo (làm nháp).
. Kẻ trục đối xứng ( nếu thấy cần thiết ), phác các mảng
chính, mảng phụ trên bề mặt hình trang trí.
. Tìm đậm nhạt bằng đen trắng.
. Tìm hoạ tiết hợp với ý định trang trí và vẽ hoạ tiết vào

các mảng ở phác thảo.
. Tìm màu : dựa vào phác thảo đen trắng, căn cứ vào
đậm nhạt để tìm màu tơng ứng. Đến đây coi nh xong phần
làm phác thảo - làm nháp. Có thể làm 2 - 3 phác thảo ở mỗi công
đoạn ( hình mảng, đậm nhạt, hoạ tiết, màu ) để so sánh chon
lọc lấy một cho công đoạn tiếp theo.
- Làm bản chính :
. Phóng to phác thảo bằng kích thớc thật. Nếu là bài vẽ có
trục đối xứng (hình vuông, hình tròn...) Thì có thể vẽ một góc
rồi can ra, vừa nhanh, vừa đều.
. Chuẩn bị lợng màu vừa đủ cho bài vẽ (nếu thay đổi
màu nhiều sẽ làm cho màu không đúng nh phác thảo, ảnh hởng
đến tơng quan chung, làm cho bài vẽ mất di vẻ đẹp đà chọn
ban đầu).
. Những hình giống nhau cần vẽ màu nh nhau và cùng độ
đậm nhạt...

10/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

. Vẽ màu nh phác thảo. Vẽ xong, nhìn toàn bộ, có thể điều
chỉnh đôi chút về đậm nhạt cho bài vẽ đẹp hơn. Nhng tránh
thay đổi nhiều về phác thảo.
+ Vẽ tranh :
- Làm phác thảo :
. Suy nghĩ về đề tài, hình dung cách bố cục và các hình
tợng của tranh.
. Phác thảo hình mảng chính, mảng phụ.

. Vẽ mảng đậm nhạt bằng đen trắng.
. Tìm màu và vẽ màu làm rõ nội dung tranh.
- Cách thể hiện tranh :
. Phóng to phác thảo bằng kích thớc đà cho.
. Vẽ màu theo phác thảo. Vẽ xong có điều chỉnh đôi chỗ
về đậm nhạt cho phù hợp với nội dung chủ đề.
Phần hớng dẫn cách vẽ thờng tiến hành từ 10 - 15 phút đối
với các bài vẽ đầu của chơng trình. Đến các bài tiếp theo có thể
chỉ nhắc lại cách tiến hành bài vẽ, và cần nhấn mạnh những
điểm chính, điểm mấu chốt nhất.
c. Hớng dẫn học sinh làm bài :
* Nhiệm vụ của học sinh :
Nhớ lại cách vẽ ở những bài lý thuyết cơ bản, tự tìm phơng
án vẽ bài thực hành.
* Nhiệm vụ của giáo viên :
- Quan sát lớp, điều hành thời gian đảm bảo bài vẽ đúng
tiến độ.
- Cung cấp thêm kiến thức cần thiết cho cả lớp, nếu ở những
bài của năm học trớc cha có điều kiện, hay cha khắc sâu đợc
cho học sinh.
- Củng cố, hay tổng hợp những kiến thức còn rời rạc, tản mạn
ở học sinh mà giáo viên nhận thấy trên bài vẽ của các em.

11/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

- Chỉ ra những thiếu sót ngay trên từng bài vẽ cđa häc sinh
b»ng c¸ch gióp c¸c em quan s¸t mÉu, so sánh đối chiếu với bài vẽ

của mình và tự sửa chữa, điều chỉnh cho phù hợp với khả năng
của từng ngời, hoặc gợi ý để học sinh nhớ lại, tìm tòi thêm. Giáo
viên không vẽ giúp, không trực tiếp sửa bài cho học sinh mà chỉ
gợi ý, động viên các em làm bài.
Giáo viên dạy ngay trên hiện trạng bài vẽ của học sinh và
học sinh học ngay trên bài vẽ của mình là tốt nhất, vì tất cả cái
sai cái đúng, cái hợp lý hay cha hợp lý, cái đẹp hay cha đẹp đều
đợc biểu hiện một cách rõ ràng, cụ thể ngay trên từng bài vẽ mà
khi nghe giảng chúng chỉ là những thuật ngữ chung chung, trừu
tợng, đôi khi khó hiểu. Đợc sự gợi ý, chỉ dẫn của giáo viên, học
sinh nhận ra ngay những thiếu sót, những cái gì cha hợp lý ở bài
vẽ của mình và tự tìm cách điều chỉnh làm cho bài ve tốt hơn.
Đó chính là cách học mang lại hiệu quả cao, vì học sinh tự giác
học tập.
d. Đánh giá kết quả học tập :
Kết thúc mỗi tiết học vẽ, giáo viên lấy đại diện những bài vẽ
tốt và những bài vẽ còn mắc những nhợc điểm cho học sinh dán
lên bảng, gơi ý cho học sinh cả lớp tự nhận xét về những điểm
đợc, cha đợc , giáo viên nhận xét bổ xung cho các em về nhà
tiếp tục hoàn thành bài vẽ nếu ở lớp cha xong, hoặc rút kinh
nghiệm cho những bài vẽ cùng loại lần sau.

12/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng mơn Mỹ thuật lớp 8

gi¸o ¸n minh häa
TIẾT 17+18+19+20
Chủ đề 6. HỘI HOA XUÂN.

(4 Tiết)
I.MỤC TIÊU CHUNG: (HS cần đạt)
1. Kiến thức: Vẽ được tranh tĩnh vật lọ hoa và quả. Vận dụng những kiến thức đã
học, tạo hình và trang trí được sản phẩm chậu cây cảnh/ lọ hoa quả.
2. Kĩ năng: Tạo hình được cây cảnh/ hoa lá cân đối với chậu cây cảnh/ lọ hoa đã
tạo dáng.
3. Thái độ: Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận về sản phẩm.
II.PHƯƠNG PHÁP TỔ CHỨC.
Phương pháp:
- Quan sát trực quan,luyện tập thực hành,liên kết học sinh với tác phẩm. Có
thể vận dụng quy trình tạo hình từ vật tìm được.
Hình thức tổ chức:
+ Hoạt động cá nhân
+ Hoạt động nhóm
III. ĐỒ DÙNG VÀ PHƯƠNG TIỆN.
Chuẩn bị của GV:
- Sách Dạy, Học MT lớp 8.
13/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

- Mẫu vẽ: Lọ hoa , chậu cây cảnh,hoa ,quả.
- Tranh ảnh minh họa về chậu cây cảnh.
Chuẩn bị của HS:
- SGK lớp 8.
- Mầu vẽ, giấy vẽ,giấy bìa , hồ dán, giấy báo, giấy mầu, và một số vật liệu tìm
được như hộp, lọ, ống bơ….
IV.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC DẠY HỌC.

Đồ
dùng
/
Phươ
ng
Nội

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

dung

tiện/
sản
phẩ
m
của
HS

Hoạt động 1. (Tiết 1)
VẼ TĨNH VẬT(VẼ HÌNH)

Mục tiêu (HS cần đạt được)
-Hoạt động này nhằm rèn luyện kĩ năng vẽ theo mẫu cho hs, qua đó giúp hs vững
vàng hơn về nắm bắt bố cục, hình dáng, tỷ lệ của mẫu vẽ.
-HS cảm thụ được vẻ đẹp của mẫu, biết cách sắp xếp các vật mẫu, để tạo được bố
cục phù hợp, rèn luyện được khả năng quan sát để nhận biết được đặc điểm, vị trí
tỉ lệ, chất liệu…của các mẫu.
1.1 Tìm

-Phân nhóm HS :
14/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

Đồ
dùng
/
Phươ
ng
Nội

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

dung

tiện/
sản
phẩ
m
của
HS

hiểu

1.2.

Hướng
dẫn

Lớp chia thành 3 nhóm, bầy
mẫu theo nhóm ở nơi có as
chính chiếu vào vật mẫu(mẫu vẽ
gồm khoảng 2-3 vật mẫu gồm
bình hoa/lọ hoa, chậu cảnh,
quả..
-Hướng dẫn hs quan sát mẫu,
thảo luận để tìm hiểu.
+ Đặc điểm của mẫu về hình
dáng, cấu trúc tỷ lệ,chất liệu.
+Vị trí các vật mẫu.
+ So sánh các tỷ lệ với nhau về
kích thước, chất liệu….
*Lưu ý hs đặt bố cục sao cho
cân đối thuận mắt,các góc nhìn,
tranhsawps đặt các mẫu vật quá
rời rạc hay quá tập trung.

HS chia nhóm vẽ, và tham
gia bầy mẫu.

Hs quan sát nhận xét mẫu HS
vẽ.
quan
sát
SGK
lớp 8

- HS Trả lời câu hỏi.

-?Nêu các bước vẽ tranh tĩnh
vật.
+Bước 1:Vẽ khung hình
chung,xác định vị trí, tỷ lệ từng
vật mẫu để vẽ khung hình riêng
cho từng vật mẫu.
15/22

Vở,
bút.
HS
ghi
bài


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

Đồ
dùng
/
Phươ
ng
Nội

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

dung

tiện/
sản
phẩ
m
của
HS

+Bước 2:Xác định tỷ lệ của từng
mẫu vẽ phác hình bằng nét
thẳng,

+Bước 3:Vẽ chi tiết và hoàn
thiện.

-GV yêu cầu HS quan sát mẫu.

*Lưu ý : Bố cục hình dáng của
16/22

SGK,
máy
chiếu
.


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

Đồ
dùng
/
Phươ
ng
Nội

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

dung

tiện/
sản
phẩ
m
của
HS

mẫu vẽ ở mỗi vị trí quan sát
khác nhau, nên hs cần chú ý bố
cục trên trang giấy soa cho hợp
lý
-Hướng dẫn hs quan sát nhận
xét, về tỷ lệ mẫu vật với hình vẽ
trong bài của mình và bài cuarb
bạn.

1.3.

Hướng
dẫn hs
thực
hành.

-HS thực hành quan sát vật
mẫu bầy theo nhóm để vẽ.

-HS quan sát nhận xét

Bút
chì,
bút
màu,
giấy
…

1.4.
Hướng
dẫn
nhận
xét.

17/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

Hoạt động 2. (Tiết 2)
VẼ MẦU TRANH TĨNH VẬT.

Mục tiêu (HS cần đạt được)
- Giúp hs phat triển khả năng cảm thụ thẩm mỹ, khả năng quan sát, khả năng
nhận biết sắc độ đậm nhạt của mầu sắc trên mẫu vẽ, khả năng thể hiện mầu
sắc cho tranh tĩnh vật.
2.1
-Tổ chức hs bầy mẫu như tiết -HS trao đổi, thảo luận, đưa SGK
Hướng học trước.
ra ý kiến.
+
dẫn
?Hướng a/s chính trên mẫu.
+ Hướng a/s.
Máy
thực
?Sắc độ đậm nhạt trên mẫu vẽ.
+ Sắc độ đậm nhạt trên chiế
hành.
?Ảnh hưởng của các mầu qua lại mẫu vẽ.
u
cạnh nhau giữa các vật mẫu và + Sự ảnh hưởng của mầu
khơng gian chung quanh.
sắc nên mẫu vật.
Hình
ảnh
-Cho học sinh xem một số bài -HS quan sát bài vẽ mẫu.
trên
vẽ do các bạn học sinh khóa
máy
trước vẽ.
chiế

-Một số bài của họa sĩ.
u và
một
số
tranh
tĩnh
vật
-HS quan sát một số bài vẽ mẫu.
của các họa sĩ.
SGK
-HS thực hành làm bàivẽ SGK
tranh tĩnh vật mầu.
,
Máy
chiế
u.
Một
số
sản
phẩ
m
của
18/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng mơn Mỹ thuật lớp 8

HS
năm
trướ

c.
Hìn
h
ảnh
trên
màn
hình
Hoạt động 3. (Tiết 3)
TẠO DÁNG VÀ TRANG TRÍ CHẬU CÂY CẢNH/LỌ HOA.
Mục tiêu (HS cần đạt được)
- Trải nghiệm 1 hướng sang tạo gần gũi hơn với thực tế. HS vận dụng kiến
thức kĩ năng một cách linh hoạt, dể tạo ra một sản phẩm có tính ứng dụng, đạt
u cầu về thẩm mỹ.
-Dựa vào đk thực tế của địa phương để linh hoạt gợi mở, khuyến khích hs tạo
hình 3 chiều hoặc 2 chiều với các vật liệu phong phú đa dạng dễ làm.
-Giúp hs yêu thích, hứng thú và hình thành ý tưởng tạo hình sản phẩm.
3.1.
Hướng dẫn HS quan sát nhận -HS QS trên màn hình để
Hướng xét
tìm hiểu về sự đa dạng,
dẫn tìm - GV gợi ý giúp HS tìm hiểu về phong phú về mầu sắc,
hiểu
các sản phẩm mĩ thuật chậu kiểu dáng và chất liệu .
hoa cây cảnh, lọ hoa đc thể
hiện bằng rất nhiều hình thức
khác nhau.
+Hình dáng, cấu trúc, tỷ lệ.
+Cách trang trí, họa tiết ,
-HS lắng nghe, ghi nhớ:
mầu sắc…

+chất liệu..
-

-GV yêu cầu hs quan sát.
- Tìm hiểu các bước tạo dáng
và trang trí chậu cảnh.

19/22

SGK
, một
số lọ
hoa,
chậu
cảnh
có
hình
dáng
,
chất
liệu
và
mầu
sắc
khác


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

+ Bước 1: Phác khung hình.

+Bước 2: Kẻ trục, chia tỷ lệ,
phác bằng nét thẳng.
+Bước 3;Vẽ bằng nét cong.
+Bước 4 :Vẽ chi tiết.
+Bước 5: Hồn thiện và tơ
mầu.

nhau
.
Màn
hình
máy
chiế
u.

-khuyến khích hs tự do thể hiện
ý tưởng.

Phế
-HS quan sát hình vé. Tìm liệu,
hiểu cách tạo dáng và trang ngu
trí chậu cảnh.
yên
vật
liệu,
kéo,
màu,
giấy
...

3.2
Hướng
dẫ thực
hành

Dây
thép,
giấy
bồi,
giấy
báo,
màu.
..
Sản
phẩ
m
của
20/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng mơn Mỹ thuật lớp 8

các
nhó
m
-HS thực hành làm bài(tự HS
do thể hiện hình thức làm
bài 2 chiều hoặc 3 chiều)

3.3.

Hướng
dẫn
thực
hành.

TIẾT 4
HOẠT ĐỘNG 4. TRƯNG BÀY VÀ GIỚI THIỆU SẢN PHẨM.
Mục tiêu (HS cần đạt được)
- Giúp HS:
+ Rèn luyện khả năng cảm thụ thẩm mỹ về tranh tĩnh vật và sản phẩm tạo hình 3
chiều.
+ Học hỏi kinh nghiệm ứng dụng kiến thức, kĩ năng tạo hình với các hình thức
khác nhau.
+ Phát triển khả năng sử dụng ngôn ngữ để biểu đạt ý tưởng cảm xúc và củng cố
kiến thức và kĩ năng vẽ tranh tĩnh vật tạo hình và trang trí sản phẩm 3 chiều.
4. Trưng -Hướng dẫn hs trình bầy các sp - Hs tìm hiểu trao đổi trong
bày giới chậu cây cảnh, lọ hoa, tranh tĩnh
nhóm
thiệu
vật theo nhóm sp ở các vị trí - Đại diện nhóm lên trình
bầy.
sản
thích hợp trong lớp theo chủ đề”
Sản
phẩm
hội hoa xuân”
phẩ
-Giúp hs:
m
+Cảm nhận về sp.

của
+Cách thể hện mảng khối, mầu
nhó
sắc đậm nhạn , khơng gian.
m
+Ý tưởng tạo hình sp.
+Cách sử dụng, kết hợp chất
liệu.
+Hình thức thể hiện.
Dặn dò:
+ Đọc trước chủ đề 7: tỉ lệ cơ thể người
+ Chuẩn bị dây thép, vải…

21/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

22/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

* Kết quả cụ thể sau khi áp dụng đề tài, điều tra ở khối
8:
+ Đối với học sinh :
Các em tỏ ra hứng thú với các tiết học vẽ hơn.Trong giờ học các em
rất tích cực quan sát, tìm tòi, phát huy triệt để óc sáng tạo, kết hợp
với những hiĨu biÕt vỊ kiÕn thøc mü tht dÉn ®Õn kÕt quả những
bài vẽ đẹp hơn, sâu hơn rõ rệt.

Tổng số : 198 học sinh.
T

CHA T

S lng

198

0

%

100

0

+ Đối với giáo viên :
Trong cùng một quĩ thời gian, dễ dàng truyền tải đợc khối lợng kiến
thức sâu hơn, rộng hơn, dành đợc nhiỊu thêi gian cho häc sinh lun
tËp.
PHẦN C:

KẾT LUẬN VÀ KHUYN NGH
1. Kt lun:
Qua kết quả giờ dạy tôi thấy :
Dùng phơng pháp này, giáo viên chỉ là ngời đề xớng, dẫn dắt học
sinh tìm hiểu bài, giúp học sinh tìm ra hớng đi ngay trên bài vẽ của
mình.
Trên bài vẽ của học sinh, giáo viên biết đợc, cái cha đợc của học

sinh, trên cơ sở đó hớng học sinh phát triển tiếp tục theo hớng suy
nghĩ của mình, trên cơ sỏ đó giáo viên phân loại học sinh mà bồi dỡng đúng lúc. Dựa trên những hệ thống câu hỏi liên tục, lôi cuốn học
sinh, kích thích sự tìm tòi làm cho không khí lớp học sôi nổi tạo
hứng khởi cho các em thể hiện vào bài vẽ từ đó các em vẽ đợc những
bức tranh đẹp, có hồn, dù chỉ là một bài vẽ đơn giản. Muốn đạt đợc
những kết quả nh trên giáo viên cần :
- Đọc tham khảo những tài liệu chuyên môn cho mỗi bài d¹y.

23/22


Một số phương pháp giúp học sinh làm tốt các bài thực hành, ứng dụng môn Mỹ thuật lớp 8

- Đồ dùng dạy học, tranh minh họa cho mỗi bài đảm bảo đầy đủ,
đẹp, khoa học, đồng thời chuẩn bị sẵn phơng án sử dụng đồ dùng
đó.
- Chuẩn bị hệ thống câu hỏi phù hợp với kiến thức bài học, ngắn gọn,
dễ hiểu kích thích sự tìm tòi, óc sáng tạo và tạo đợc sự hứng khởi
cho học sinh.
Không có môn học nào là khô khan, nhàm chán nếu ngời giáo viên
thực sự tâm huyết với nghề nghiệp, biết tìm tòi suy nghĩ và vận
dụng linh hoạt phơng pháp truyền tải, giảng dạy. Đặc biệt phải có sự
chuẩn bị chu đáo, nhập tâm vào giờ dạy thì mỗi tiết học là một
khám phá mới, là một niềm vui mới tạo hào hứng không chỉ cho học
sinh mà còn cho chính mỗi giáo viên.

2. Khuyn ngh:
Để việc dạy, học mỹ thuật nói chung và áp dụng tốt đề tài
này nói riêng cần có nhiều t liệu, tranh ảnh, mẫu vẽ. Đề nghị các
cấp có thẩm quyền tạo điều kiện về cơ sở vật chất, các vấn đề

khác phục vụ cho việc giáo dục thẩm mỹ: nh có phòng bộ môn
riêng, trang bị thêm cho đầy đủ t liệu, tranh ảnh minh họa,
mẫu vẽ nhằm phục tốt cho việc giảng dạy môn mỹ thuật.
Trên đây là một số suy nghĩ, kinh nghiệm, bài học của bản
thân trong quá trình giảng dạy bộ m«n Mü tht ë trêng phỉ
th«ng Nhưng khi viết ra chc chn cng khụng trỏnh khi thiu sút.. Rất
mong đợc sự tham khảo, đóng góp ý kiến của các cấp lÃnh đạo,
các bạn đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn !

24/22