0
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HĨA
PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐẠO TẠO BÁ THƯỚC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT
ĐỘNG TẠO HÌNH Ở THỂ LOẠI VẼ CHO TRẺ LỚP MẪU
GIÁO 4 - 5 TUỔI B1 TẠI TRƯỜNG MẦM NON THÀNH LÂM,
HUYỆN BÁ THƯỚC
Người thực hiện: Lương Thị Nụ
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường MN Thành Lâm
SKKN thuộc lĩnh vực: Chun mơn
THANH HĨA NĂM 2022
MỤC LỤC
STT
1
Nội dung
Trang
Mở đầu
1
1.1
Lý do chọn đề tài
1
1.2
Mục đích nghiên cứu
2
1.3
Đối tượng nghiên cứu
2
1.4
Phương pháp nghiên cứu
2
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2
2.1
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
2
2.2
Thực trạng về hoạt động Tạo hình ở thể loại vẽ của trẻ lớp
mẫu giáo 4 - 5 tuổi B1 tại trường mầm non Thành Lâm,
Huyện Bá Thước.
3
2
2.3.1
Các giải pháp đã sử dụng để pháp nâng cao chất lượng hoạt
động Tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi
B1tại trường mầm non Thành Lâm huyện Bá Thước.
Rèn cho trẻ thói quen ngồi đúng tư thế và cầm bút đúng cách
khi vẽ.
2.3.2
Xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động Tạo hình.
6
2.3.3
Xác định đề tài của hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ.
8
2.3.4
Tăng cường rèn luyện kĩ năng tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ
thơng qua hoạt động Tạo hình.
10
2.3.5
Rèn luyện kỹ năng hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ thơng qua
một số hoạt động hàng ngày.
13
2.3.6
Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh rèn luyện kỹ năng
tạo hình cho trẻ.
16
2.4
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo
dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
17
Kết luận và kiến nghị.
19
3.1
Kết luận.
19
3.2
Kiến nghị.
20
2.3
3
* Tài liệu tham khảo
5
5
1
1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài
Trong chương trình Giáo dục mầm non tất cả các lĩnh vực phát triển rất
quan trọng đối với sự phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. Chúng ta khơng thể
khơng nói đến Lĩnh vực phát triển thẩm mỹ là một lĩnh vực hết sức quan trọng,
giúp trẻ cảm nhận được những cái hay, cái đẹp của cuộc sống và dần dần hình
thành cho trẻ những đức tính tốt đẹp, sự sáng tạo nghệ thuật…Trong đó Hoạt
động tạo hình nói chung và hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ nói riêng gọi là hoạt
động sáng tạo tạo ra cái đẹp trong cuộc sống bằng phương tiện tạo hình. Là sự
kết hợp hài hịa giữa đường nét, màu sắc, hình khối và bố cục trong không gian
để tạo thành một bức tranh sinh động. Vì thế có thể nói hoạt động tạo hình ở thể
loại vẽ là hoạt động mà trẻ tiếp thu kiến thức một cách đặc biệt, con người
không chỉ đơn thuần nhận biết cái đẹp về thế giới xung quanh mà cịn có mong
muốn tạo ra cái đẹp, tạo ra bức tranh toàn cảnh thể hiện cuộc sống tươi đẹp và
ước mơ về một xã hội tươi đẹp hơn [2].
Việc làm quen, tiếp xúc với các tác phẩm nghệ thuật tạo hình cịn giúp trẻ
cảm thụ được vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống thể hiện qua ngôn ngư tạo hình
là đường nét, hình dáng, màu sắc và bố cục càng làm cho trẻ hứng thú mong
muốn được tạo ra sản phẩm.
Con người sinh ra không phải ai cũng đã có sẵn trong mình những năng
khiếu thẫm mĩ, cũng khơng phải ai cũng có sẵn những tài năng bên mình, mà
phải địi hỏi thơng qua giáo dục và hoạt động thì từ đó những tài năng và khả
năng đó mới được bộc lộ và phát triển. Trẻ mầm non ham thích được hoạt động
tạo hình nhất là việc sử dụng các nguyên vật liệu theo ý của trẻ để tạo ra một sản
phẩm mà trẻ thích, chính từ các sản phẩm trẻ tạo ra, trẻ đặt tên gọi và tưởng
tượng ra những gì trẻ thích, từ đó làm nảy sinh tình cảm yêu cái đẹp, hướng tới
cái đẹp đây là yếu tố cần thiết góp phần phát triển tồn diện cho trẻ.
Hoạt động tạo hình trong trường mầm non có một ý nghĩa rất lớn đối với
sự phát triển toàn diện của trẻ, tạo điều kiện để trẻ phát triển khả năng tri giác đồ
vật về hình dáng cấu trúc, màu sắc, hình thành ở trẻ các thao tác tư duy, phát
triển khả năng sáng tạo của trẻ, đặc biệt là thể loại vẽ.
Đối với lớp B1 trường MN Thành Lâm nơi tơi đang cơng tác, thì trẻ đang
cịn vụng về trong khi vẽ. Trẻ chưa biết phối hợp đường nét để tạo nên một hình
dạng cụ thể, chưa biết thể hiện được vẻ đẹp của bức tranh, màu sắc của bức
tranh chưa phù hợp, bố cục chưa cân đối, hài hịa. Bên cạnh đó trẻ lớp tơi cịn rất
lúng túng trong việc lựa chọn màu để tạo nên một bức tranh hài hịa có tác
động thẩm mỹ.
Xuất phát từ thực tế trên và nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của
việc nâng cao chât lượng hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ mầm non. Bản
thân tôi là một giáo viên mầm non tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài: "Một số giải
pháp nâng cao chất lượng hoạt động Tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ lớp mẫu
giáo 4 - 5 tuổi B1tại Trường mầm non Thành Lâm, Huyện Bá Thước".
2
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Mục đích của tơi khi viết sáng kiến này là nhằm tìm ra những giải pháp
chung nhất và hiệu quả nhất trong việc nâng cao chất lượng hoạt động Tạo hình
ở thể loại vẽ cho trẻ 4 - 5 tuổi, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho
trẻ. Đồng thời tự bồi dưỡng năng lực chun mơn trong q trình cơng tác ở đơn vị.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu của sáng kiến là “Một số giải pháp nâng cao chất
lượng hoạt động Tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi B1 tại
trường mầm non Thành Lâm, Huyện Bá Thước.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết: Tham khảo tài liệu qua
sách chương trình giáo dục mầm non, sách hướng dẫn thực hiện theo thông tư
51, mạng Intenet, và các lớp chuyên đề, …
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế: Khảo sát các hoạt động của trẻ trong
lớp để nhận biết về khả năng tiếp thu và nhận thức của trẻ về hoạt động tạo hình
ở thể loại vẽ.
- Phương pháp thống kê, sử lý số liệu: Thống kê, sử lý số liệu trong bảng
khảo sát trước và sau khi áp dụng giải pháp.
- Phương pháp thực hành trải nghiệm: Tổ chức các hoạt động học, hoạt động
vui chơi, hoạt động thăm quan…bằng nhiều hình thức khác nhau, tất cả trẻ được
tham gia hoạt động trải nghiệm.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm.
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Nghệ thuật tạo hình trong trường mầm non thật hấp dẫn đối với trẻ, trẻ
thích ngắm nhìn những đồ vật, những bức tranh có màu sắc đẹp, những hình thù
ngộ nghĩnh và đa dạng, trẻ ln có những xúc cảm với những sự vật hiện tượng
xung quanh, nó mang lại cảm xúc và ấn tượng mạnh mẽ đối với trẻ, thôi thúc trẻ
muốn khám phá và sáng tạo ra cái đẹp[2].
Giờ học tạo hình mang lại cho trẻ những cảm xúc thực sự, trẻ thích thú và
say mê thực hiện ý tưởng của mình, giờ hoạt động tạo hình cịn hình thành ở trẻ
những kỹ năng như: tư thế ngồi ngay ngắn, kỹ năng cầm bút vẽ và tô màu tranh,
kỹ năng vẽ….những kỹ năng đó rất cần thiết nó giúp trẻ hồn thiện những sản
phẩm nghệ thuật và phát triển các cơ ngón tay và bàn tay.
Tạo hình là phương tiện để giúp trẻ có những đức tính tốt đẹp, u cái đẹp
mong muốn tạo ra cái đẹp, tính kiên trì, sáng tạo, tự rèn luyện đơi tay khéo léo,
nhanh nhẹn, tính thẩm mỹ. Đó là những yếu tố đặc biệt quan trọng đối với trẻ
nhỏ, đó là phương tiện giúp trẻ giao lưu cảm xúc với những người xung quanh,
cảnh đẹp thiên nhiên, danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử.....Từ đó giúp trẻ
mong muốn, khám phá và tìm ra những cái mới, cái đẹp và yêu thích sản phẩm
3
của mình tự làm ra. Để trẻ biết dùng đơi tay khéo léo của mình để vẽ ra được
những tác phẩm tái tạo lại cảnh đẹp thiên nhiên, cuộc sống muôn màu muôn vẻ
là một vấn đề hết sức quan trọng đòi hỏi trẻ phải nắm được kiến thức và kỹ năng
cơ bản về thể loại vẽ.
Để giúp trẻ mở rộng óc sáng tạo, trí tưởng tượng, biết sử dụng các loại màu
sắc bằng cách phải thường xuyên trò chuyện với trẻ về những hình ảnh xung
quanh trẻ, những sự vật hiện tượng, cảnh đẹp thiên nhiên mà trẻ được nhìn thấy
và tiếp xúc hằng ngày, nói cho trẻ biết đặc điểm, cơng dụng, vẻ đẹp của chúng.
Từ đó hình thành cho trẻ tính tư duy, sự sáng tạo, lịng ham muốn làm ra cái đẹp,
yêu thích cái đẹp, thích khám phá và tái tạo lại những hình ảnh mà trẻ quan sát
được [3]. Đó là một vấn đề mà tôi trăn trở và suy nghĩ làm thế nào để hướng dẫn
cho trẻ có kỹ năng vẽ, biết tạo ra một sản phẩm đẹp, bố cục cân đối màu sắc hài
hòa, sáng tạo là một vấn đề rất cần thiết để phát huy lòng ham muốn được khám
phá thế giới của trẻ.
Để lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi B1 trường mầm non Thành Lâm Huyện Bá
Thước tổ chức tốt hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ. Thực hiện theo chuyên đề
giáo dục lấy trẻ làm trung cô chỉ là người hướng dẫn để trẻ thực hiện, tôi luôn
mong muốn làm sao tạo cho trẻ có một mơi trường giáo dục tốt nhất, giúp trẻ
mạnh dạn tự tin trong mọi hoạt động, trong giao tiếp, biết quan tâm chia sẻ giúp
đỡ mọi người, có một sức khỏe tốt và thể hiện hết khả năng tạo hình của mình
để tạo ra được những sản phẩm đẹp, có bố cục cân đối, hài hịa.
2.2. Thực trạng về hoạt động Tạo hình ở thể loại vẽ của trẻ lớp mẫu
giáo 4 - 5 tuổi B1 trường mầm non Thành Lâm, Huyện Bá Thước.
* Thuận lợi
Trường mầm non Thành Lâm là một trường có đội ngũ giáo viên trẻ khỏe,
nhiệt tình, u nghề mến trẻ. Bản thân đạt trình độ chuẩn, có trình độ chuyên
môn và tay nghề vững chắc. Luôn được sự yêu mến, gần gũi của các cháu học
sinh và phụ huynh tin cậy ln nhiệt tình ủng hộ các hoạt động của lớp. Tôi luôn
được sự yêu quý, giúp đỡ của đồng nghiệp trong việc chăm sóc giáo dục trẻ và
tổ chức các hoạt động giáo dục. Trẻ tích cực, hứng thú tham gia vào các hoạt
động của lớp cũng như do nhà trường tổ chức.
Trẻ ngoan ngoãn, nhanh nhẹn trong hoạt động, thích khám phá và tìm tịi những
điều mới lạ trong cuộc sống hàng ngày. Đa số trẻ mạnh dạn tự tin trong giao tiếp, một số
trẻ biết trả lời và đưa ra những ý kiến của bản thân, biết giao tiếp bằng Tiếng Việt.
Luôn được các bậc phụ huynh nhiệt tình ủng hộ đóng góp các ngun vật
liệu phế thải, các nguyện liệu sẵn có ở địa phương để làm đồ dùng đồ chơi tạo
môi trường cho trẻ hoạt động.
* Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi thì khơng tránh khỏi những khó khăn như sau:
Trường mầm non Thành Lâm là một trường vùng sâu vùng xa. Đa số phụ huynh
là nông thôn, bố mẹ đi làm ăn xa các cháu chủ yếu ở nhà với ông bà, ông bà
4
khơng có thời gian cũng như sự hiểu biết của ông bà còn hạn chế để quan tâm
đến việc học tập và vui chơi của các cháu.
Nhiều trẻ chưa có kỹ năng vẽ các nét cơ bản và phối hợp các nét vẽ tạo thành hình
khối, vẫn cịn một số trẻ ngồi chưa đúng tư thế và chưa biết cách cầm bút khi vẽ.
Đa số trẻ chưa biết sắp xếp bố cục bức tranh, chưa biết cách sử dụng màu
sắc để tô tranh, một số trẻ chỉ dùng một màu để tơ cho cả bức tranh.
Trẻ cịn ham chơi chưa thật sự hứng thú, chưa thể hiện được sự sáng tạo
trong sản phẩm của mình.
Giáo viên chưa tạo mơi trường mở cho trẻ hoạt động, chưa tận dụng cơ hội
để phát huy tính tích cực ở mọi lúc mọi nơi. Chưa biết tận dụng mơi trường
trong và ngồi lớp học để phát huy tính tích cực của trẻ, chưa biết tận dụng môi
trường xung quanh để tạo cảm xúc thẩm mỹ cho trẻ. Chưa có nhiều thủ thuật để
gây hứng thú thu hút sự chú ý của trẻ khi học tạo hình.
Về phía trẻ đa số khơng có năng khiếu tự nhiên nên phải rèn luyện kĩ năng ở
thể loại vẽ cho trẻ, kĩ năng hoạt động tạo hình, chưa biết định hướng trong
không gian, trẻ chưa thể hiện được vẻ đẹp của bức tranh, màu sắc của bức tranh
chưa phù hợp, bố cục chưa cân đối, hài hòa….
Trẻ nhận xét sản phẩm của mình, của bạn chưa rõ ràng, chưa thể hiện hết
được nội dung chính của bức tranh, chưa diễn đạt đủ câu, đủ ý: Con thấy các
bức tranh thế nào? Theo con, bức tranh nào đẹp nhất? con thích bức tranh nào?
Vì sao con thích? Vì sao con khơng thích bức tranh đó?
* Kết quả khảo sát chất lượng đầu năm (tháng 9 năm 2021)
Để một số thực trạng trên được tháo gỡ tôi tiến hành khảo sát trẻ lớp mẫu
giáo 4 - 5 tuổi B1vào cuối tháng 9 năm 2021 với kết quả như sau:
Trước khi áp dụng các giải pháp
Số trẻ
được
khảo
sát
Số
trẻ
đạt
Tỷ
lệ
%
Số
trẻ
chưa
đạt
Tỷ
lệ
%
15
50
15
50
40
18
60
12
40
18
60
30
12
40
18
60
30
18
60
12
40
TT
Nội dung đánh giá
1
Trẻ biết ngồi đúng tư thế, biết cách cầm
bút, biết vẽ các nét cơ bản và phối hợp
các nét vẽ tạo ra sản phẩm.
30
2
Trẻ biết sắp xếp bố cục bức tranh.
30
3
Trẻ biết cách sử dụng phối hợp màu sắc
để tô tranh.
30
4
Trẻ biết thể hiện sáng tạo trong sản
phẩm của mình.
5
Trẻ hứng thú trong hoạt động tạo hình.
12
5
Qua bảng kết quả khảo sát trên tôi thấy rằng đa số trẻ chưa có được kĩ
năng để vẽ, chưa biết kết hợp các nét, hình học cơ bản để tạo ra sản phẩm đẹp,
bố cục bức tranh chưa cân đối hài hòa, chưa biết phối hợp các màu sắc đậm nhạt
để làm nổi bật lên nội dung chính của bức tranh, chưa thể hiện được sự sáng tạo
trong thực hiện tác phẩm của mình, giờ học chưa hứng thú, chưa thu hút được sự
chú ý của trẻ. Để khắc phục và giải quyết thực trạng, khó khăn trên và để nâng
cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ. Tơi đã tìm tịi, học hỏi và mạnh dạn
áp dụng đề tài: "Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động Tạo hình ở thể
loại vẽ cho trẻ lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi B1tại trường mầm non Thành Lâm, huyện
Bá Thước".
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để pháp nâng cao chất lượng hoạt động
Tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi B1tại trường mầm non
Thành Lâm huyện Bá Thước.
2.3.1. Rèn cho trẻ thói quen ngồi đúng tư thế và cầm bút đúng cách
khi vẽ.
- Khi cho trẻ ngồi vào bàn để vẽ tôi luôn nhắc nhở trẻ ngồi đúng tư thế:
Ngồi vẽ thoải mái, khơng gị bó. Khoảng cách từ mắt đến vở 25cm đến
30cm. Cột sống luôn ở tư thế thẳng đứng, vng góc với mặt ghế ngồi.
Hai chân thoải mái, không co duỗi. Hai tay đặt đúng điểm tựa, tay trái
xuôi theo chiều ngồi, giữ mép vở hoặc giấy vẽ.
- Khi vẽ hoặc tô màu tôi luôn cho trẻ được nhắc lại cách cầm bút đúng:
Tay phải cầm bút bằng 3 ngón tay: Ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa, ngón
cái làm trụ. Theo đó, ngón trái và ngón trỏ đặt ở phần trên của thân bút và ngón
giữa đỡ lấy phần dưới. Đầu ngón trỏ cách đầu ngòi bút chừng 2,5cm. Lúc này,
mép bàn tay sẽ làm điểm tựa cho cánh tay để thực hiện động tác vẽ.
Hình ảnh: Trẻ ngồi vẽ đúng tư thế và cầm bút đúng cách.
6
2.3.2. Xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động Tạo hình.
Như chúng ta đã biết để gây hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ và tạo cảm
xúc sáng tạo nghệ thuật tạo hình cho trẻ. Thì việc xây dựng mơi trường bên
trong và bên ngồi lớp học là rất quan trọng. Xây dựng mơi trường trong và
ngồi lớp đẹp, thu hút sự chú ý của trẻ để khi trẻ đến trường tạo ấn tượng đầu
tiên thu hút sự chú ý của trẻ về cách sắp xếp trang trí lớp học bằng những hình
ảnh đẹp, đồ dùng đồ chơi đẹp phong phú….là rất cần thiết. Vì vậy tơi đã tìm
hiểu yêu cầu của các chủ điểm, chủ đề nhánh, căn cứ vào cấu trúc phịng học,
lớp mình phụ trách và đặc điểm tâm lý của trẻ ở độ tuổi 4 - 5 tuổi mà tạo môi
trường nghệ thuật xung quanh trẻ. Để trẻ cảm thấy hào hứng và thích thú khi
đến trường, đến lớp." Mỗi ngày đến trường là một ngày vui ".
Xây dựng môi trường lớp học phong phú đầy màu sắc cũng là một cách
để góp phần nâng cao khả năng vẽ cho trẻ, vì các hình ảnh được sắp xếp, bố trí
hợp lý sẽ giúp cho trẻ tri giác về bố cục hình dáng, màu sắc vào trong q trình
vẽ của trẻ.
Trong lớp học tơi đã trưng bày các đồ dùng đồ chơi phong phú, đa dạng
nhiều màu sắc khác nhau theo chủ đề ở các góc chơi.
Ở góc tạo hình tơi trưng bày các sản phẩm của trẻ.
Ví dụ: + Chủ đề gia đình tơi treo các bức tranh vẽ về ngôi nhà của bé hoặc
vẽ người thân trong gia đình.
Hình ảnh: Các bức tranh vẽ về đề tài ngôi nhà của bé.
7
+ Chủ đề thế giới thực vật tôi treo các bức tranh về cây cối, về hoa.
Hình ảnh: Các bức tranh vẽ về đề tài cây ăn quả.
Ở góc phân vai tôi trưng bày các đồ dùng đồ chơi phong phú, đa dạng nhiều
màu sắc khác nhau theo chủ đề.
Hình ảnh: Góc phân vai.
Để tích lũy thêm vốn kiến thức cho trẻ thì Tạo mơi trường bên ngồi lớp
học cũng rất quan trọng. Khi trẻ đến trường nhìn thấy ngơi trường đẹp, môi
trường trong lành, đồ dùng đồ chơi đẹp, phong phú sẽ tăng thêm vốn kiến thức
sáng tạo nghệ thuật tạo hình, giúp trẻ phát triển trí nhớ, óc quan sát, trí tưởng
tượng để tạo ra những sản phẩm đẹp, đơn giản, nhưng ngộ nghĩnh và sinh động .
8
Ví dụ: Sân chơi rộng sạch sẽ thống mát, đồ chơi ngồi trời đẹp, phong phú.
Hình ảnh sân chơi của trẻ
Xây dựng mơi trường bên trong và bên ngồi lớp học là rất quan trọng nó
góp phần nâng cao vốn kiến thức, kỹ năng, sự cảm thụ những cái hay cái đẹp
qua những hình ảnh trực tiếp và gián tiếp đối với trẻ từ đó sẽ nâng cao chất
lượng hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ.
2.3.3. Xác định đề tài của hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ
Để nâng cao chất lượng phương pháp hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ cho
trẻ lớp mẫu giáo 4- 5 tuổi B1. Trước hết tơi tìm hiểu nắm chắc nội dung phương
pháp của hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ. Tôi lên kế hoạch phân loại các tiết
dạy như: Vẽ theo mẫu, vẽ theo đề tài, vẽ theo ý thích. Mỗi tiết dạy vẽ có thể liên
quan đến những vấn đề gì? Gia đình hay nhà trường, phong cảnh thiên nhiên hay
cuộc sống xã hội .... Để xây dựng kế hoạch cho từng tiết học cụ thể, soạn giáo án
và làm đồ dùng cho phù hợp với tiết học.
Tôi tham khảo tài liệu qua sách hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục
mầm non, chuyên đề, dự giờ đồng nghiệp....để nghiên cứu học hỏi tìm ra những
phương pháp, biện pháp tốt nhất để nâng cao chất lượng giờ hoạt động tạo hình
ở thể loại vẽ. Trước những tiết dạy tôi dành nhiều thời gian nghiên cứu kỹ nội
dung soạn bài nắm chắc nội dung yêu cầu trọng tâm của tiết dạy tìm ra các
phương pháp, biện pháp phù hợp để gây hứng thú thu hút sự chú ý của trẻ vào
hoạt động.
Với tiết vẽ: "Vẽ theo đề tài". Với tiết đề tài phải chuẩn bị 3 tranh, tranh mẫu
của cô phải đẹp, rõ ràng, sáng tạo, màu sắc hài hòa, bố cục cân đối hợp lý, các
bức tranh vẽ ở các bối cảnh khác nhau nhưng phải làm nổi bật trọng tâm của đề
tài.Trẻ dựa vào đề tài mà cơ đưa ra và có thể lựa chọn một trong 3 tranh để vẽ và
vẽ sáng tạo hơn loại tiết vẽ theo mẫu.
9
Tôi dùng nhiều thủ thuật khác nhau như: Kể chuyện, bài hát, đọc thơ, câu
đố, tranh ảnh, tham quan...để trao đổi với trẻ về nội dung hoạt động. Tôi đưa ra
hệ thống câu hỏi gợi mở, dễ hiểu để trao đổi với trẻ về nội dung hoạt động thông
qua việc hướng dẫn trẻ quan sát tranh mẫu, quan sát lần lượt từng tranh, bắt đầu
từ tranh đơn giản, tăng dần sự sáng tạo phong phú trong cách diễn tả nội dung
của đề tài. Hệ thống câu hỏi được xắp đặt như sự gợi ý thứ tự thực hiện bài vẽ.
Các câu hỏi phải giúp trẻ hiểu và nhớ nội dung tranh, và cách vẽ các sự vật hiện
tượng trong tranh, sự phong phú về nội dung miêu tả của đề tài, cách tạo hình ra sao?
Ví dụ: Đề tài: Vẽ tơ màu đàn vịt ( Đề tài)
Hình ảnh: Chuẩn bị cho hoạt động vẽ tơ màu đàn vịt
Ví dụ: Bạn nào có nhận xét gì về bức tranh?
Đầu vịt vẽ bằng hình gì? Vẽ như thế nào ? Tơ mầu gì?
Mình vịt vẽ như thế nào ? Vẽ bằng hình gì ? Tơ mầu gì?
Cổ vịt vẽ bằng nét gì? Vẽ như thế nào? Tơ mầu gì?
Sau khi đàm thoại từng tranh một cô nhắc lại, nhấn mạnh nội dung đề tài để
trẻ ghi nhớ và chủ động thể hiện theo khả năng, tình cảm và hiểu biết riêng của
mình sau đó đàm thoại đến tranh 2 và tranh 3 để thấy sự phong phú, hình ảnh
sinh động trong mỗi bức tranh. Sau đó cho trẻ so sánh 3 bức tranh biết sự giống
và khác nhau trong mỗi bức tranh và sự sáng tạo trong mỗi bức tranh ở các bối
cảnh khác nhau nhưng vẫn làm nổi bật trọng tâm của đề tài.
Cho trẻ quan sát và đàm thoại tranh xong tôi cho trẻ thực hiện, tôi bao quát
quan sát giúp đỡ trẻ, gợi mở để trẻ thể hiện tốt tác phẩm của mình và giúp trẻ
sáng tạo hơn trong bài vẽ.
10
Với loại tiết: "Vẽ theo mẫu" tôi xác định trọng tâm là vẽ theo tranh mẫu.
Với loại tiết này đối với trẻ là hơi khó hơn tiết vẽ theo đề tài và ý thích. Vì vẽ
theo mẫu trẻ phải quan sát tỉ mỉ, chính xác tranh mẫu và khi trẻ thực hiện dù trẻ
sáng tạo cũng không quá khác so với tranh mẫu. Ở tiết vẽ theo mẫu giúp trẻ phát
triển óc quan sát ghi nhớ có chủ định, sự chính xác, yêu thích cái đẹp, mong
muốn tạo ra cái đẹp. Vì vậy tranh mẫu của cơ phải đẹp, rõ ràng, chính xác, hấp
dẫn, bố cục cân đối hài hịa.
Ví dụ: Vẽ con gà trống theo mẫu:
Sau khi chuẩn bị tranh mẫu thì phải tiến hành các bước như thế nào cho giờ
học nhẹ nhàng lôi cuốn, hấp dẫn phù hợp với trẻ và phát huy được sự linh hoạt
sáng tạo cho trẻ. Để gây hứng thú cho trẻ tôi cho trẻ hát múa bài hát về con gà
trống, sau đó trị chuyện về con gà. Trao đổi gợi ý trẻ quan sát hình dáng con gà
trống nhấn mạnh vào những đặc điểm chính như: Đầu con gà trồng như thế nào,
thân con gà trơng có những gì, đi ài hay ngắn, chân có mầu gì, mào có màu gì,
và con gà trống cất tiếng gáy ị ó o…. vào mỗi buổi sáng để đánh thức mọi
người dậy hàng ngày, giúp trẻ ghi nhớ và có thể tái tạo lại được hình ảnh con gà
trống theo cách nghĩ của mình trong giờ hoạt động tạo hình. Trong giờ học tơi
cịn cho trẻ đọc các bài thơ, câu đố hay nghe những câu chuyện về con gà để
khắc sâu hình ảnh của con vật đó vào tâm trí trẻ. Từ những kiến thức mà trẻ tiếp
thu được và những hiểu biết của mình về con gà trống. Bằng đơi tay khéo léo
của mình, trẻ đã thể hiện được hình ảnh của con gà trống trong tác phẩm của
mình rõ ràng chính xác. Sự mong muốn và yêu quý con gà thì trẻ đã tạo ra được
sản phẩm đẹp và từ sản phẩm đó trẻ đã biết nêu ra được ý tưởng, biết nhận xét
về sản phẩm của mình, của bạn từ hình dáng, màu sắc và bố cục.
Loại tiết:" Vẽ theo ý thích". Loại tiết này dễ hơn so với tiết vẽ theo mẫu và
đề tài. Vì loại tiết này khơng giới hạn trong một phạm vi đề tài nào cả mà trẻ có
thể tự do thể hiện hết khả năng sự hiểu biết và sáng tạo của mình về sự vật hiện
tượng xung quanh mà trẻ nhìn thấy hay cảnh đẹp quê hương đất nước, con người
mà trẻ nhìn và cảm thụ được. Từ đó trẻ ghi nhớ và tái tạo lại những hình ảnh đó
theo trí tưởng tượng của mình vào tác phẩm tạo hình.
2.3.4. Tăng cường rèn luyện kĩ năng tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ thơng
qua hoạt động Tạo hình.
Để trẻ có kiến thức, kỹ năng để hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ thì phải
kiên trì thường xuyên cho trẻ luyện tập và tiếp xúc với môi trường nghệ thuật
như cho trẻ đi tham quan, xem những bức tranh về phong cảnh đẹp, những di
tích lịch sử, danh lam thắng cảnh, triển lãm tranh.....Như vậy trẻ sẽ có vốn hiểu
biết và kỹ năng để khi trẻ hoạt động tạo hình sẽ có những sản phẩm đẹp, sáng
tạo.
Để rèn luyên kĩ năng tạo hình cho trẻ thì đầu tiên tơi chuẩn bị đồ dùng cho
trẻ quan sát: Tranh ảnh, mơ hình, đồ vật thật, hay sản phẩm tạo hình của cơ giáo
hoặc của trẻ tôi đặc biệt lưu ý những đặc điểm sau: Tranh ảnh, mơ hình, đồ dùng
, hình ảnh.... cho trẻ quan sát phải đẹp, màu sắc hài hòa, bố cục cân đối không
11
quá nhiều hình ảnh nhưng vẫn làm nổi bật trọng tâm của đề tài. Khi trình bày đồ
dùng trực quan thì tơi để vừa tầm mắt của trẻ để trẻ dễ quan sát.
Để rèn kĩ năng tạo hình cho trẻ bước tiếp theo là hướng dẫn trẻ quan sát.
Khi hướng dẫn trẻ quan sát thì: Hướng dẫn trẻ quan sát từ bao quát tổng thể đến
chi tiết, từ nội dung chính đến các chi tết phụ bằng những câu hỏi mở phù hợp
với nội dung, độ tuổi. Để trẻ nắm được cơ bản nội dung của bài vẽ từ hình dáng
chung đến các bộ phận lớn, đến chi tiết nhỏ, chi tiết phụ, màu sắc luật xa gần ...
Ví dụ: Đề tài: Vẽ tô màu đàn vịt
Cô vẽ tặng các con bức tranh gì?
Đầu vịt vẽ bằng hình gì? Vẽ như thế nào ? Tơ mầu gì?
Mình vịt vẽ như thế nào ? Vẽ bằng hình gì ? Tơ mầu gì?
Cổ vịt vẽ bằng nét gì? Vẽ như thế nào? Tơ mầu gì?
Để tăng thêm vốn kiến thức cho trẻ tôi cho trẻ đi tham quan, quan sát nội
dung cần thực hiện.....cho trẻ nêu nhận xét và nói về đối tượng trước khi trẻ hoạt
động tạo hình. Để quá trình nhận thức sâu sắc hơn giáo viên cần trẻ nêu đặc
điểm, giải thích, lý giải vì sao trẻ có nhận xét như vậy. Tôi tận dụng khung cảnh
xung quanh gần gũi với trẻ như thơn xóm, vườn trường......cho trẻ quan sát nhận
xét trẻ hiểu thêm về thế giới thiên nhiên, làm giàu cảm xúc cho trẻ.
Hình ảnh: Trẻ đi tham quan vườn hoa
Khi trẻ quan sát hệ thống câu hỏi cho trẻ quan sát phải hướng tới vẻ đẹp,
hình dáng, màu sắc, bố cục tổng thể của đối tượng đó. Từ việc tạo môi trường
thẩm mỹ xung quanh lớp để gây ấn tượng kích thích lịng ham muốn của trẻ để
tạo ra sản phẩm để được trưng bày trang trí lớp học phát huy tính tích cực, sáng
tạo của trẻ. Một trong những phương pháp của quá trình đổi mới là lấy trẻ làm
trung tâm trẻ phải được hoạt động và sản phẩm của trẻ phải đa dạng phong phú,
sáng tạo. Để giúp trẻ có sản phẩm đẹp vấn đề đặt ra là cần hướng dẫn trẻ và cho
12
trẻ hoạt động tạo hình ở mọi lúc, mọi nơi, mọi hoạt động. Như vậy khi vào thực
tế tiết học trẻ sẽ vẽ đẹp sáng tạo trong sản phẩm của mình.
Khi sử dụng giấy vẽ cơ cần dựa vào cấu trúc của đối tượng mà yêu cầu trẻ
thực hiện trên nền giấy ngang hay dọc cho phù hợp với đối tượng.
Ví dụ: Khi vẽ về đề tài con vật như: con hươu cao cổ hay con mèo đang ngồi
là những nhân vật chính trong bức tranh thì nên sử dụng tờ giấy dọc; Nhưng khi
vẽ về ngôi nhà của bé, hay vườn hoa .... thì nên sử dụng tờ giấy ngang.
Hình ảnh: Sản phẩm của bé bố cục bức tranh cân đối đẹp
Muốn trẻ tạo ra một sản phẩm đẹp, hợp nội dung giáo viên cần theo dõi trẻ,
quan sát khi trẻ thực hành để gợi ý, bổ sung cho phù hợp với nhận thức. Khả
năng cảm nhận của từng trẻ, không áp đặt, không chung chung. Như vậy sản
phẩm của trẻ đa dạng phong phú, sáng tạo tuy cùng một đề tài.
Khi hướng dẫn trẻ dùng màu thì đầu tiên trẻ phải nắm được các màu cơ
bản: Màu đỏ, màu xanh, màu vàng, màu hồng và vận dụng những hiểu biết về
màu sắc, hình dáng để miêu tả đối tượng theo ý thích của mình. Cơ giáo gợi ý để
trẻ nói lên mối liên hệ giữa màu sắc với các trạng thái: Màu vui, màu buồn, màu
nóng, màu lạnh, màu sáng, màu tối.
Tiếp theo hướng dẫn cách vẽ: Phối hợp các đường nét, các hình học để vẽ và
tơ màu các sự vật hiện tượng tạo nên bức tranh có nội dung bố cục cân đối, màu
sắc hài hịa qua cách sắp xếp đối xứng và đối xứng của các đối tượng. Các hình
ảnh khơng đồng điều to nhỏ, cao thấp......thể hiện mối liên hệ chặt chẽ giữa nội
dung và hình thức bức tranh như: Thể hiện sự vận động, hành động và các mối
liên hệ giữa các sự vật, nhân vật để tạo ra khơng gian có chiều sâu có nhiều tầng
cảnh khác nhau.
Ví dụ: Đề tài "Vẽ người thân trong gia đình" Vẽ Bố, mẹ cao hơn, to hơn, các
con thấp hơn, nhỏ hơn.
13
Để trẻ vẽ được sản phẩm đẹp tôi cùng trẻ trao đổi về cách vẽ, tô màu cho phù
hợp với bức tranh và vẽ thêm những chi tiết phụ cho bức tranh thêm sinh động.
Khi trẻ vẽ tôi tạo cho trẻ có tâm thế thoải mái, thư giãn, cho trẻ nghe những bài
hát, bản nhạc trong chủ đề để trẻ vừa vẽ vừa cảm nhận được vẻ đẹp, tình cảm ,
cảm xúc trong bài hát để thể hiện ra tác phẩm của mình.
Ví dụ: Chủ đề Động vật cho trẻ nghe bài hát: "Một con vịt", "Đàn vịt con", "Ai
cũng u chú mèo”…
Hình ảnh: Sản phẩm hoạt động vẽ tơ màu đàn vịt của bé.
2.3.5. Rèn luyện kỹ năng hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ thơng qua
một số hoạt động hàng ngày.
Ngoài việc tăng cường rèn luyện kĩ năng tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ
thơng qua hoạt động Tạo hình, tơi cịn ln tạo cơ hội cho trẻ được vẽ ở mọi lúc
mọi nơi trên nhiều chất liệu và bằng nhiều dụng cụ vẽ khác nhau:
* Ở góc hoạt động góc:
- Trong hoạt động góc cơ cho trẻ sử dụng bút sáp vẽ trên giấy theo từng
chủ đề mà trẻ đang học.
VD: Vẽ nhiều nét thẳng từ trên xuống và có các nét ngang chạy qua sẽ
tạo thành hàng rào.
Hay vẽ nhiều các nét xiên đứt quãng sẽ tạo thành mưa.....; vẽ những nét
cong tròn khép kín, thêm các nét xiên xung quanh sẽ tạo thành ông mặt trời....
Luyện cho trẻ vẽ các nét tròn khép kín để tạo thành khn mặt người, hay
mặt của các con vật, mặt ao, mặt hồ.....
Còn khi ghép các nét cong lại với nhau sẽ tạo thành hình chiếc lá, những
nét cong nối tiếp nhau sẽ tạo nên những làn sóng nước.
Bên cạnh đó tơi ln gợi ý để trẻ sử dụng vẽ các hình: hình vng, hình
trịn, hình tam giác, hình chữ nhật để tạo thành hình ảnh mà trẻ mong muốn.
14
Ví dụ: Khi vẽ ngơi nhà của bé ở chủ đề “gia đình” . Tơi cho trẻ quan sát
các bức tranh vẽ các kiểu nhà khác nhau, gợi hỏi để trẻ nói lên ý tưởng trẻ sẽ vẽ
kiểu nhà gì, cơ giáo có thể gợi ý để trẻ lựa chọn các cách phối hợp các nét vẽ để
tạo nên ngôi nhà, thêm các chi tiết phụ tạo cho bức tranh có sự liên kết.
- Ở góc hoạt động nghệ thuật: Tôi thường xuyên cho trẻ chơi với màu
nước cho trẻ sử dụng các đầu ngón tay, bơng tăm hay que tre cô dập tơi một đầu
tạo thành bút lông vẽ cây, con vật, hoa, lá, cầu vồng, đám mây, mưa…trên giấy.
Hình ảnh: Trẻ dùng bơng tăm để vẽ hoa mùa xuân
* Chơi hoạt động ngoài trời : Đây là lúc trẻ được tự do thoải mái nhất,
trẻ khơng bị gị bó, hay áp đặt. Tơi thường cho trẻ dùng phấn vẽ trên sân trường
để hướng theo đề tài mà tôi cho trẻ vẽ hoặc có thể vẽ theo ý thích để ôn luyện
các nét vẽ cho trẻ, hay khi được chơi với nước và cát tôi luôn gợi ý để trẻ vẽ
trên nền cát vẽ hoa, vẽ lá, vẽ ngôi nhà, vẽ con vật.....
Hình ảnh: Trẻ dùng phấn vẽ theo ý thích trên sân trường
15
* Hoạt động theo ý thích buổi chiều: Ngồi việc cho trẻ ơn luyện hoặc có
thể cho trẻ làm quen với bài mới. Tôi thường xuyên cho trẻ vẽ trên giấy với
những đề tài phù hợp với chủ đề. Nhằm mục đích cho trẻ được luyện nhiều hơn
cách sử dụng các đường nét để phối hợp tạo thành một hình theo mong muốn của trẻ
một cách thành thạo.
Hình ảnh: Hoạt động theo ý thích buổi chiều
- Đối với những trẻ đã biết vẽ tôi chỉ gợi ý cho trẻ. Nhưng với những
trẻ cịn chậm, yếu tơi đã hướng dẫn cụ thể từng nét một để tạo thành hình
như mong muốn.
Hình ảnh: Cô đang hướng dẫn gợi ý thêm cho trẻ vẽ.
16
* Hoạt động tham quan dã ngoại:
Hoạt động tham quan dã ngoại là một hoạt động mà trẻ rất hứng thú tham
gia, thu hút sự chú ý của trẻ. Để trẻ có thêm vốn kiến thức về quê hương, đất
nước, danh lam thắng cảnh, lễ hội của qn hương mình......Tơi đã tổ chức cho
trẻ được đi thăm quan. Trong chuyến đi tơi trị chuyện với trẻ về mục đích của
chuyến thăm quan: Trẻ được quan sát những gì? Cần ghi nhớ điều gì? Và có ý
nghĩa gì với bản thân trẻ.... Việc trẻ được trải nghiệm thực tế, sẽ giúp cho trẻ ghi
nhớ nhanh hơn, lâu hơn những hình ảnh mà trẻ đã được tận mắt nhìn thấy.
Ví dụ: Cho trẻ đi tham quan cánh đồng. Cánh đồng quê em rộng mênh
mơng. Mãi tít phía xa mới nhìn thấy màu xanh rì c ủa nh ững luỹ tre làng
viền quanh cánh đồng. Khơng khí trong lành mát rượi. Nh ững gi ọt s ương
long lanh đọng trên lá lúa như những viên ngọc nhỏ bé tuy ệt đ ẹp. Trên
ngọn cây cao gần đó, mấy chú chim hoạ mi hót líu lo, đón chào m ột ngày
mới bắt đầu.
Hình ảnh: Trẻ tham qua cánh đồng quê em
Như vậy những chuyến thăm quan của trẻ rất bổ ích, trẻ cảm nhận trực tiếp
vẻ đẹp của quê hương, đất nước càng khắc sâu trong tâm trí trẻ về hình ảnh
cánh đồng lúa tươi đẹp của q hương mình. Từ đó khi thực hiện chủ đề nhánh:
Quê hương của em trẻ đã có những kiến thức sẵn có và tạo ra được những sản
phẩm đẹp tuyệt vời về quê hương mình.
2.3.6. Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh rèn luyện kỹ năng tạo
hình cho trẻ.
Để có sự giáo dục đồng bộ giữa gia đình và nhà trường thì việc phối kết
hợp với phụ huynh là rất quan trọng và cần thiết, hơn nữa đối với lĩnh vực phát
triển thẩm mĩ nói chung và việc phát triển thẩm mĩ qua hoạt động tạo hình nói
riêng với phụ huynh phần lớn họ chưa chú trọng và quan tâm đúng mực. Vì vậy
tơi đã làm cơng tác tun truyền với phụ huynh qua góc trao đổi với phụ huynh,
trao đổi trực tiếp hàng ngày qua giờ đón trả trẻ, tìm hiểu tính cách và khả năng
17
của từng trẻ để tìm ra những biện pháp hướng dẫn trẻ phù hợp. Đối với những
cháu thích vẽ và vẽ đẹp tôi trao đổi với phụ huynh để thống nhất các biện pháp
và tạo mọi điều kiện để trẻ phát huy hết khả năng của mình. Thơng báo với phụ
huynh về chương trình học của trẻ, các lĩnh vực phát triển, bên cạnh đó tơi đã
xây dựng một số tiết mẫu để giúp phụ huynh hiểu sâu sắc hơn về hoạt động tạo
hình, thơng qua hoạt động tạo hình giúp trẻ phát triển khả năng thẩm mĩ, biết
nhìn nhận cái đẹp và đánh giá cái đẹp, từ đó phát triển tư duy, trí tưởng tượng
cho trẻ tạo tiền đề hồn thiện nhân cách sau này. Bên cạnh đó trước khi tiến
hành các đề tài tạo hình tơi thường xun trao đổi, thông báo với phụ huynh về
các đề tài để phụ huynh có thể trị chuyện với trẻ ở tại gia đình về các đề tài đó,
từ đó giúp trẻ hiểu trước, hiểu sâu hơn, có cảm xúc về đề tài từ đó trẻ sẽ hứng
thú hoạt động khi cơ đưa đề tài đó ra.
Phối kết hợp với phụ huynh cùng chuẩn bị các nguyên vật liệu cho trẻ.
động viên trẻ kịp thời khi có sự cố gắng.
Trong quá trình học tạo hình ở thể loại vẽ tơi quan sát xem những trẻ có
năng khiếu vẽ tơi trao đổi với bố mẹ các cháu có biện pháp để giúp cháu phát
huy tài năng của mình. Với những cháu vẽ chưa đẹp, tơi có biện pháp hướng dẫn
riêng và phù hợp để trẻ phát huy tốt hơn. Những ngày nghỉ tơi khuyến khích trẻ
về vẽ một đề tài và thứ hai mang sản phẩm đến trưng bày ở góc sản phẩm và
những bài vẽ đẹp sẽ được cắm cờ.
Ví dụ: Sắp đến ngày 8-3 rồi các con sẽ dùng đôi tay khéo léo của mình để
vẽ những bức tranh để tặng bà, mẹ và một bức tặng cô giáo. Bạn nào vẽ đẹp nhất
sẽ được trưng bày ở góc trưng bày sản phẩm và cuối tuần sẽ được cắm cờ.
Tuyên truyền với phụ huynh đóng góp nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ
chơi tạo môi trường cho trẻ hoạt động. Tôi luôn trao đổi với phụ huynh về nội
dung chương trình học của trẻ thơng qua góc trưng bày sản phẩm của bé hay góc
trao đổi với phụ huynh. Để phụ huynh nắm được tình hình học tập của con em
mình và cùng phối hợp với giáo viên để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục
trẻ.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
2.4.1. Đối với hoạt động giáo dục:
Sau một thời gian nghiên cứu, với sự chỉ đạo sát sao, được sự giúp đỡ tận
tình của Ban giám hiệu, sự ủng hộ nhiệt tình, rút kinh nghiệm của đồng nghiệp
qua các giờ dạy đặc biệt là tổ chuyên môn khối. Bản thân tôi hiểu được tác dụng
của hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ là rất cần thiết. Nó có ý nghĩa vô
cùng quan trọng đối với sự phát triển về thẩm mỹ cho trẻ, qua hoạt động tạo
hình đã hình thành cho trẻ những đức tính tốt đẹp, yêu nghệ thuật, tình yêu thiên
nhiên cuộc sống, yêu quê hương đất nước.... Bằng tấm lòng tâm huyết với nghề
nghiệp, yêu nghề mến trẻ cùng với sự nỗ lực nghiên cứu không ngừng học hỏi
của bản thân tôi đã thực nghiệm và áp dụng các biện pháp nêu trên đối với trẻ
lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi B1 do tôi chủ nhiệm và kết quả đúng như tôi mong đợi
18
sau khi đưa ra và áp dụng các biện pháp trên, trẻ đã tiến bộ rõ rệt hơn so với kết
quả khảo sát đầu năm.
* Kết quả khảo sát cuối năm như sau:
Sau khi áp dụng các giải pháp
T
T
Nội dung đánh giá
Số
trẻ
được
khảo
sát
Số
trẻ
đạt
Tỷ
lệ
%
Số Tỷ lệ
trẻ
%
chưa
đạt
30
100
0
0
1
Trẻ biết ngồi đúng tư thế, biết cách
cầm bút, biết vẽ các nét cơ bản và
phối hợp các nét vẽ tạo ra sản phẩm.
30
2
Trẻ biết sắp xếp bố cục bức tranh.
30
28
94
2
6
3
Trẻ biết cách sử dụng phối hợp màu
sắc để tô tranh.
30
28
94
2
6
4
Trẻ biết thể hiện sáng tạo trong sản
phẩm của mình.
30
27
88
4
12
5
Trẻ hứng thú trong hoạt động tạo
hình.
30
28
94
2
6
Từ thực tế nghiên cứu tôi đã nhận thức đúng đắn về việc nâng cao chất
lượng hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ. Với những biện pháp nêu trên tôi
đã linh hoạt tổ chức cho trẻ được hoạt động theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm cô chỉ là người gợi mở cho trẻ hoạt động. Tôi áp dụng các biện pháp
trên trong quá trình giảng dạy đạt kết quả cao. Trẻ nắm được kĩ năng hoạt động
tạo hình ở thể loại vẽ, trẻ biết ngồi đúng tư thế, biết cách cầm bút, biết vẽ các nét
cơ bản và phối hợp các nét vẽ tạo ra sản phẩm, biết bố cục bức tranh cân đối hài
hòa. Trẻ biết phối hợp các màu sắc đậm nhạt để tô màu bức tranh, trẻ thể hiện
được sự sáng tạo trong thực hiện sản phẩm, nhận xét sản phẩm. Trẻ hoạt động
hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ và đã mang lại kết quả cao trong từng hoạt
động.
2.4.2. Đối với bản thân:
Bản thân tôi là một giáo viên mầm non trực tiếp thực hiện cơng tác chăm
sóc ni dưỡng giáo dục trẻ. Tơi đã khơng ngừng học hỏi tích lũy cho mình
được những kinh nghiệm quý báu, giúp cho tơi hồn thành tốt nhiệm vụ của
mình. Bản thân tơi thường xuyên cùng bạn bè đồng nghiệp trao đổi phương pháp
và biện pháp dạy hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ và tìm ra biện pháp tốt nhất
cho trẻ để giúp trẻ tiếp thu và tạo ra những sản phẩm đẹp sáng tạo. Chúng tôi đã
học hỏi nhau thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn, dự giờ... Sau những lần trao
đổi kinh nghiệm với nhau chúng tôi đã cùng thống nhất để áp dụng vào thực tế
19
giảng dạy của lớp mình, đem lại hiệu quả cao trong việc dạy hoạt động tạo hình
ở thể loại vẽ cho trẻ.
2.4.3. Đối với đồng nghiệp :
Để hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ đạt kết quả cao Giáo viên phải linh hoạt
và sáng tạo hơn trong việc lựa chọn các hình thức giáo dục trẻ. Nghiên cứu làm
đồ dùng, dụng cụ cho trẻ hoạt động. Giáo viên tạo môi trường mở và không gian
cho trẻ hoạt động, từ đó tạo hứng thú, lơi cuốn trẻ tham gia vào hoạt động tích
cực. Tận tụy với cơng việc, u nghề mến trẻ, ln tìm tịi các biện pháp áp
dụng phù hợp, để tạo hứng thú thu hút sự chú ý của trẻ.
2.4.4. Đối với trẻ:
Trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động một cách tích cực, thoải mái, mạnh
dạn và tự tin vào bản thân. Khi trẻ tham gia các hoạt động, tích cực, hứng thú,
khơng bị gị bó, khơng gây cho trẻ nhàm chán. Trẻ nắm được kĩ năng hoạt động
tạo hình ở thể loại vẽ, biết kết hợp các nét, hình học cơ bản để tạo ra sản phẩm
đẹp, biết bố cục bức tranh cân đối hài hòa. Trẻ biết phối hợp các màu sắc đậm
nhạt để tô màu bức tranh, trẻ thể hiện được sự sáng tạo trong thực hiện sản
phẩm, nhận xét sản phẩm. 100% trẻ được tham gia hoạt động trực tiếp các hoạt
động trải nghiệm ở trường, lớp. Trẻ được hoạt động cùng cô và bạn bè sẽ tạo
cho trẻ niềm vui khi đến lớp, và u thích các mơn học. Giáo dục cho trẻ biết
yêu thiên nhiên cuộc sống, quê hương đất nước.
2.4.5. Đối với phụ huynh:
Bản thân luôn tuyên truyền công tác chăm sóc ni dưỡng giáo dục trẻ
mầm non nói chung và hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ nói riêng đến tất cả các
bậc phụ huynh học sinh và cộng đồng, được các bậc phụ huynh học sinh ủng hộ.
Giúp nhà trường quyên góp các các vật liệu như: Lon bia, hộp sữa, chai lọ, bìa
cát tơng, mảnh gỗ vụn…Để cùng với cô giáo làm đồ dùng, đồ chơi, mơ hình tạo
mơi trường mở cho trẻ hoạt động.
3. Kết luận và kiến nghị.
3. 1. Kết luận:
Qua việc thực hiện sáng kiến kinh nghiệm đã mang lại cho tôi nhiều kinh
nghiệm trong việc tổ chức cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ
cũng như trong quá trình tổ chức các hoạt động khác cho trẻ. Sáng kiến kinh
nghiệm đã tạo sự chuyển biến và nâng cao được tỷ lệ bé khéo tay của lớp cũng
như góp phần nâng cao tỷ lệ bé khéo tay của nhà trường, tạo được sự tin tưởng,
sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu và của các bậc phụ huynh.
Hoạt động tạo hình là một loại hình nghệ thuật đa dạng về thể loại, phong
phú về cách thức thể hiện. Để hoạt động tạo hình đạt kết quả cao trong các quá
trình lĩnh hội và thể hiện tác phẩm tạo hình địi hỏi trẻ phải cảm nhận được tích
chất cơ bản của nội dung và sản phẩm. Do vậy người truyền đạt tạo hình phải
nắm vững phương pháp, biện pháp, cách tổ chức nhằm phát triển toàn diện nhân
cách trẻ.
20
Thực hiện theo chương trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm Giáo viên là
người hướng dẫn gợi ý và phải truyền đạt cho trẻ những cảm xúc thực sự để khi
trẻ tham gia vào hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ một cách nhẹ nhàng thoải mái
và để trẻ tạo ra được một tác phẩm đẹp, sáng tạo.
Hoạt động tạo hình là trẻ được tiếp xúc với những hình ảnh đẹp về cuộc
sống, cảnh quan, danh lam thắng cảnh sẽ hình thành cho trẻ tình cảm thẩm mỹ
đó là trẻ biết yêu cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp. Từ đó trẻ sẽ biết làm đẹp
cho chính mình và cho xã hội. Chúng ta phải thường xuyên bồi dưỡng cho trẻ
những cảm xúc và tình cảm thẩm mỹ cho trẻ, đây là yếu tố quan trọng trong việc
hình thành nhân cách cho trẻ và trẻ được phát triển một cách toàn diện.
3.2. Kiến nghị:
Để giúp cho quá trình thực hiện tốt Một số giải pháp nâng cao chất lượng
hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi B1 tại trường
mầm non Thành Lâm, Huyện Bá Thước đạt kết quả tốt hơn nữa. Bản thân tơi xin
có một số kiến nghị, đề xuất như sau:
* Đối với phòng giáo dục:
Đề nghị phòng giáo dục tổ chức nhiều hơn các lớp tập huấn, chuyên đề
cho giáo viên về phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ để
chúng tơi có thể nâng cao được trình độ chun mơn của mình và đem lại kết
quả trong việc chăm sóc giáo dục trẻ.
* Đối với nhà trường:
Nhà trường tham mưu với địa phương và cấp trên để tăng cường mua sắm
cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi đáp ứng yêu cầu cho cô và trẻ tổ
chức tốt hoạt động tạo hình trong nhà trường.
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi trong việc tổ chức “Một số giải pháp
nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình ở thể loại vẽ cho trẻ lớp mẫu giáo 4 - 5
tuổi B1 tại trường mầm non Thành Lâm, Huyện Bá Thước” đã được áp dụng ở
lớp tôi chủ nhiệm và đạt được kết quả như mong đợi.
Tuy nhiên những biện pháp mà tôi đã thực hiện trên đây cịn có những hạn
chế mà bản thân tơi chưa nhận ra được. Rất mong được sự tham gia, góp ý, bổ
sung của hội đồng khoa học các cấp, để tơi có thêm nhiều kinh nghiệm hay hơn
nữa, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong trường mầm non.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA
HIỆU TRƯỞNG
Hà Thị Phượng
Bá Thước, ngày 27 tháng 5 năm 2022
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết
Khơng sao chép nội dung của người khác
NGƯỜI VIẾT
Lương Thị Nụ
21
Tài liệu tham khảo
[1]. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình Giáo dục mầm non do Bộ giáo
dục và Đào tạo ban hành.
[2]. Một số bài viết về giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình ở thể
loại vẽ cho trẻ lớp mẫu giáo (Báo GD, các bài viết từ nguồn Internet).
[3]. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ
và đạo đức nghề nghiệp CBQL và GVMN năm học 2021 – 2022.
[4]. Chuyên đề xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm.
[5]. Tuyển chọn trò chơi, bài hát, thơ ca, Truyện, câu đố.
[6]. Tạp chí giáo dục mầm non.
DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Lương Thị Nụ
Chức vụ và đơn vị công tác: Trường mầm non Thành Lâm
Cấp đánh giá
Kết quả
xếp loại
đánh giá
TT
Tên đề tài SKKN
(Ngành GD cấp xếp loại
huyện/tỉnh;
(A, B,
Tỉnh...)
hoặc C)
1. Một số giải pháp nâng cao
chất lượng hoạt động Tạo
Cấp huyện
B
hình ở thể loại vẽ cho trẻ lớp
mẫu giáo 4 - 5 tuổi B1tại
Trường mầm non
Thành
Lâm, Huyện Bá Thước.
Năm học
đánh giá
xếp loại
2021 - 2022