Tài liệu Cách phòng trị táo bón cho trẻ tại nhà doc

Cách phòng trị táo bón cho trẻ tại nhà
Táo bón kéo dài dễ khiến cho trẻ chậm lớn, suy dinh dưỡng. Chính vì vậy, để phòng
bệnh táo bón cho bé bố mẹ nên cho bé uống nhiều nước trái cây, ăn nhiều chất xơ,
tập thói quen đi tiêu điều độ.
BS Hoàng Lê Phúc, Trưởng khoa Tiêu hóa, BV Nhi Đồng 1, TP HCM hướng dẫn cách
phòng ngừa và điều trị táo bón cho trẻ tại nhà, như sau.
Các thời điểm trẻ dễ bị táo bón
Sau khi chào đời, trẻ thường bắt đầu bị táo bón vào lúc tập ăn dặm. Nguyên nhân do đang
từ bú mẹ hoặc bú bình chuyển sang ăn đặc, không đủ chất xơ và uống không đủ nước.
Thời điểm tiếp theo là khi bé tập ngồi bô hay ngồi bồn cầu. Ngoài chế độ ăn thiếu chất
xơ, nguyên nhân khiến các bé bị bón ở giai đoạn này còn do chúng không thích hoặc
chưa sẵn sàng để ngồi vào “chỗ mới”. Sự thay đổi này khiến bé cố gắng nín nhịn dẫn tới
táo bón.
Cuối cùng là giai đoạn đi học. Nguyên nhân do một số bé miễn cưỡng phải dùng nhà vệ
sinh tại trường vì chúng không quen hoặc quá “công cộng”, điều này có thể dẫn đến việc
nín đi tiêu.

Táo bón kéo dài dễ khiến trẻ chậm lớn, suy dinh dưỡng.
Cách phòng ngừa
Vào thời điểm bé tập ngồi bô, cha mẹ cần lưu ý tạm thời ngưng việc huấn luyện nếu bé tỏ
ý không thích vị trí quá mới mẻ này. Bù lại, nên khuyến khích bé một cách tích cực, ngay
khi bé cảm thấy muốn đi tiêu.
“Hãy đảm bảo có chỗ dựa vững chắc cho bàn chân của bé, đặc biệt là khi dùng bồn cầu
có kích thước của người lớn. Chỗ dựa bàn chân rất quan trọng vì chúng giúp bé cảm thấy
vững chắc hơn nên có thể an tâm. Ngoài ra nên chọn một thời điểm ngồi cầu nhất định
ngày này qua ngày khác để tạo thói quen cho trẻ. Tốt nhất là sau bữa ăn”, bác sĩ Phúc nói.
Khi bé đến tuổi đi học, phụ huynh cần tiếp tục theo dõi việc đi tiêu của con. Cha mẹ nên
theo dõi bé đi tiêu như thế nào ở nhà, đặc biệt là vào cuối tuần. Hỏi xem liệu bé có gặp
vấn đề gì không khi cố gắng đi tiêu ở những nơi không phải là nhà, nếu do thời gian bị
hạn chế hoặc do mắc cỡ, bạn có thể làm việc với nhà trường để tìm ra giải pháp thích
hợp.

Cách điều trị tại nhà
Đa số các trường hợp táo bón đều có thể điều trị tại nhà bằng các biện pháp khá đơn giản
và bắt đầu có hiệu quả trong vòng 24 giờ. Tùy thuộc vào tuổi của bé mà cha mẹ có thể
thực hiện các cách điều trị khác nhau.
Với trẻ từ 4 tháng tuổi trở xuống, cha mẹ có thể cho bé uống một số loại nước trái cây để
điều trị táo bón như mận, táo, lê (những loại nước trái cây khác không hiệu quả bằng).
Khi bé 4-8 tháng tuổi, bé có thể uống 6-120 ml nước trái cây nguyên chất mỗi ngày, bé 8-
12 tháng tuổi có thể cho đến 180 ml một ngày.
Nếu bé bắt đầu ăn thức ăn đặc, cha mẹ có thể dùng bột ngũ cốc lúa mạch thay cho bột
ngũ cốc gạo. Bé cũng có thể thử các loại trái cây có nhiều chất xơ và rau (nghiền nát) bao
gồm mơ, khoai lang, lê, mận, đào, đậu, đậu Hà Lan, bông cải, hoặc cải bó xôi. Cha mẹ
cũng có thể trộn nước trái cây, rau cải đã nghiền nát với bột ngũ cốc.
Chất sắt trong sữa công thức của trẻ nhỏ không gây ra hoặc làm nặng thêm tình trạng táo
bón vì liều sắt rất nhỏ. Vì vậy, việc đổi sang sữa có nồng độ sắt thấp là không cần thiết vì
điều này không có tác dụng.
Si rô sắt chứa nồng độ sắt cao hơn, và đôi khi có thể gây táo bón. Vì vậy, đối với những
trẻ nhỏ cần uống giọt sắt đôi khi cũng cần thay đổi chế độ ăn hoặc cần có chế độ điều trị
khác để đảm bảo bé không bị táo bón.
Với trẻ lớn, nếu bé chỉ bị táo bón trong thời gian ngắn vài ngày, có thể chỉ cần thay đổi
các loại thức ăn bé đang dùng để bé đi phân mềm và không đau. Phụ huynh có thể cho trẻ
uống nước trái cây. Trẻ 1-6 tuổi, không cho quá 120-180 ml nước trái cây nguyên chất
mỗi ngày, trẻ trên 7 tuổi có thể uống tối đa 1-2 ly 120 ml một ngày.
Bố mẹ không cần thiết phải cho bé uống nhiều nước để điều trị táo bón. Đối với bé trên
một tuổi, đủ nước được lấy mốc là 960 ml chất lỏng (nước chín hoặc các loại nước khác
không phải sữa) trong một ngày. Nếu bé không khát thì không cần thiết hoặc không có
lợi ích gì để uống nhiều hơn lượng nước này.
Cha mẹ cần lưu ý nuôi dưỡng bé bằng chế độ ăn cân bằng đủ 4 nhóm thực phẩm. Đừng
ép bé phải ăn cho được ngay các thức ăn này và đừng dùng một chế độ ăn nhiều chất
xơ thay cho các phương pháp điều trị khác. “Chúng ta cần bé tăng trưởng và phát triển
hoàn hảo chứ không riêng hết táo bón. Chế độ ăn dư chất xơ sẽ làm bé mất cơ hội ăn các

nhóm thực phẩm khác chẳng hạn chất đạm. Bạn nên nhớ chỉ cần đủ và cân bằng”, bác sĩ
Phúc khuyên.
Cũng theo bác sĩ Phúc, nếu đã áp dụng các biện pháp trên mà bé vẫn táo bón có thể bé
không dung nạp được với đạm sữa bò. Bạn có thể phải bỏ sữa bò và các sản phẩm từ sữa
bò như sữa chua, phô mai và kem trong 1-2 tuần. Nếu không cải thiện thì có thể cho bé
dùng sữa bò trở lại và đưa đến bác sĩ. Khi bé đã biết ngồi bô/bồn cầu rồi mới bị bón, nên
khuyến khích bé ngồi bô/bàn cầu 5-10 phút sau bữa ăn, từ hai đến ba lần mỗi ngày, một
cách đều đặn.
Khi nào cần đến bác sĩ?
Phải đi ngay khi bé đau bụng dữ dội. Bé nhỏ hơn 4 tháng chưa đi tiêu sau 24 giờ so với
bình thường (ví dụ bình thường bé 2 ngày đi tiêu một lần, nay đã 3 ngày vẫn chưa đi). Bé
nhỏ hơn 4 tháng tiêu phân cứng thay vì phân mềm hoặc sệt, tiêu phân có máu, đau khi đi
tiêu.