(LUẬN VĂN THẠC SĨ) Quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN

PHAN MINH HÀ

QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC
Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ QUY NHƠN, TỈNH BÌNH ĐỊNH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

BÌNH ĐỊNH - NĂM 2022

TIEU LUAN MOI download :


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN

PHAN MINH HÀ

QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC
Ở CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ QUY NHƠN, TỈNH BÌNH ĐỊNH

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8140114

Ngƣời hƣớng dẫn: TS. Nguyễn Lê Hà

TIEU LUAN MOI download :

LỜI CAM ĐOAN
Tôi tên là Phan Minh Hà, học viên lớp Cao học ngành Quản lý Giáo
dục khóa 23 (2020-2022). Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu
khoa học của riêng tôi dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Lê Hà,
Trường Đại Quy Nhơn.
Số liệu và kết quả nghiên cứu, khảo sát thực trạng nêu trong luận văn là
hoàn toàn trung thực và chưa từng được sử dụng hoặc cơng bố trong bất kỳ
cơng trình nào khác. Các tài liệu tham khảo, trích dẫn đều có nguồn gốc sát
thực, xuất phát từ các nghiên cứu đã trình bày trong luận văn.
Tơi cam kết xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về toàn bộ nội dung luận
văn này.
Học viên

Phan Minh Hà

TIEU LUAN MOI download :


LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hồn thành luận văn tốt
nghiệp, tơi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ và động viên của quý thầy cơ
giáo, bạn bè, đồng nghiệp, gia đình.
Trước hết, tơi xin bày tỏ lịng kính trọng và tri ân sâu sắc đến TS.
Nguyễn Lê Hà, người hướng dẫn khoa học đã tận tâm giúp đỡ và động viên
tơi hồn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo khoa, phòng, giảng viên của
Trường Đại học Quy Nhơn đã nhiệt tình giảng dạy, tạo điều kiện thuận lợi
trong quá trình học tập và nghiên cứu.

Tôi xin cảm ơn ban lãnh đạo, quý thầy cô giáo, các em học sinh các
trường tiểu học trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định đã tận tình
giúp đỡ tơi trong suốt q trình thực hiện đề tài.
Tơi xin cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã động viên khích lệ
để tơi hồn thành luận văn này.
Dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp,
song chắc chắn luận văn sẽ khơng tránh khỏi thiếu sót. Tơi rất mong nhận
được sự góp ý q báu của quý thầy cô, đồng nghiệp và các bạn.
Trân trọng cảm ơn!
Bình Định, tháng 5 năm 2022
Học viên

Phan Minh Hà

TIEU LUAN MOI download :


MỤC LỤC
MỤC LỤC ........................................................................................................ 5
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
I. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3
4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 4
6. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 4
7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ...................................................... 5
8. Cấu trúc của luận văn .................................................................................... 5
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở
TRƢỜNG TIỂU HỌC .................................................................................... 7

1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu .................................................................... 7
1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài .................................................................... 7
1.1.2. Nghiên cứu ở Việt Nam ...................................................................... 8
1.2. Một số khái niệm liên quan đến đề tài ..................................................... 11
1.2.1. Quản lý .............................................................................................. 11
1.2.2. Quản lý giáo dục ............................................................................... 13
1.2.3. Quản lý nhà trường ........................................................................... 14
1.2.4. Thiết bị dạy học................................................................................. 15
1.2.5. Quản lý thiết bị dạy học .................................................................... 16
1.3. Lý luận về thiết bị dạy học ở trường tiểu học .......................................... 17
1.3.1. Vị trí, vai trị của thiết bị dạy học ở trường tiểu học......................... 17
1.3.2. Phân loại, sử dụng thiết bị dạy học ................................................... 19
1.3.3. Các nguyên tắc và yêu cầu đối với thiết bị dạy học.......................... 22
1.3.4. Mối quan hệ của thiết bị dạy học với các thành tố của quá trình dạy
học ở trường tiểu học .................................................................................. 23

TIEU LUAN MOI download :


1.4. Lý luận về quản lý thiết bị dạy học ở trường tiểu học ............................. 25
1.4.1. Mục tiêu quản lý thiết bị dạy học...................................................... 25
1.4.2. Nguyên tắc và yêu cầu quản lý thiết bị dạy học ............................... 25
1.4.3. Nội dung quản lý thiết bị dạy học ..................................................... 26
1.5. Kiểm tra, đánh giá việc quản lý thiết bị dạy học ở trường tiểu học......... 31
1.6. Những yếu tố tác động đến quản lý thiết bị dạy học ở trường tiểu học ... 32
1.6.1. Các yếu tố khách quan ...................................................................... 32
1.6.2. Các yếu tố chủ quan .......................................................................... 32
Tiểu kết chương 1............................................................................................ 33
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở CÁC
TRƢỜNG TIỂU HỌC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ QUY NHƠN, TỈNH

BÌNH ĐỊNH .................................................................................................... 35
2.1. Tổ chức nghiên cứu thực trạng ................................................................ 35
2.1.1. Mục tiêu khảo sát .............................................................................. 35
2.1.2. Nội dung khảo sát ............................................................................. 35
2.1.3. Phương pháp khảo sát

và xử lý số liệu .......................................... 35

2.1.4. Đối tượng, thời gian, địa bàn và phạm vi khảo sát ........................... 35
2.2. Khái quát về điều kiện tự nhiên, tình hình phát triển kinh tế - xã hội, Giáo
dục và Đào tạo của thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định ............................. 36
2.2.1. Đặc điểm tự nhiên của thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định ......... 36
2.2.2. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định
..................................................................................................................... 37
2.2.3. Tình hình phát triển giáo dục thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định38
2.3. Thực trạng về thiết bị dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn thành
phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định ....................................................................... 42
2.3.1. Thực trạng về trang bị thiết bị dạy học ở các trường tiểu học .......... 42
2.3.2. Thực trạng khai thác và sử dụng TBDH ở các trường tiểu học ........ 47

TIEU LUAN MOI download :


2.3.3. Thực trạng công tác bảo quản, sửa chữa, thanh lý thiết bị dạy học ở
trường tiểu học ............................................................................................ 50
2.4.3. Thực trạng quản lý khai thác và sử dụng thiết bị dạy học ở trường
tiểu học ............................................................................................................ 50
2.3.4. Thực trạng việc tự tạo thiết bị dạy học ở trường tiểu học................. 53
2.4. Thực trạng quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn
thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định ............................................................. 54

2.4.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, học
sinh về tầm quan trọng của công tác quản lý thiết bị dạy học đối với quá
trình dạy học ................................................................................................ 54
2.4.2. Thực trạng quản lý việc trang bị thiết bị dạy học ở trường tiểu học 54
2.4.4. Thực trạng quản lý việc bảo quản, sửa chữa, thanh lý bị thiết dạy học
ở trường tiểu học ......................................................................................... 59
2.4.5. Thực trạng quản lý việc tự tạo thiết bị dạy học ở trường tiểu học.... 62
2.4.6. Kiểm tra, đánh giá công tác quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học
..................................................................................................................... 64
2.5. Nhận xét công tác quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học trên địa
bàn thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định ...................................................... 66
2.5.1. Ưu điểm trong quản lý thiết bị dạy học ............................................ 66
2.5.2. Hạn chế trong quản lý thiết bị dạy học ............................................. 66
2.5.3. Nguyên nhân ..................................................................................... 67
Tiểu kết chương 2............................................................................................ 69
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở CÁC
TRƢỜNG TIỂU HỌC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ QUY NHƠN, TỈNH
BÌNH ĐỊNH..................................................................................................... 70
3.1. Định hướng và các nguyên tắc xác lập biện pháp.................................... 70

TIEU LUAN MOI download :


3.1.1. Những định hướng, chính sách của Đảng, Nhà nước và của địa
phương về tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học cho phát triển
giáo dục ....................................................................................................... 70
3.1.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp..................................................... 71
3.1.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu ................................................ 71
3.1.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thừa kế................................................... 72
3.1.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ................................................ 72

3.1.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ................................................ 72
3.1.2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ................................................... 73
3.1.2.6. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ................................................. 73
3.2. Các biện pháp quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn
thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định ............................................................. 74
3.2.1. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân
viên, học sinh về tầm quan trọng của công tác quản lý thiết bị dạy học đối
với quá trình dạy học................................................................................... 74
3.2.2. Tăng cường quản lý việc trang bị thiết bị dạy học ở trường tiểu học
..................................................................................................................... 78
3.2.3. Tăng cường hiệu quả quản lý việc khai thác, sử dụng thiết bị dạy học
..................................................................................................................... 81
3.2.4. Nâng cao hiệu quả quản lý công tác bảo quản, sửa chữa thiết bị dạy học
..................................................................................................................... 85
3.2.5. Phát động phong trào sưu tầm và tự làm thiết bị dạy học đơn giản . 88
3.2.6. Tăng cường các điều kiện hỗ trợ công tác quản lý thiết bị dạy học . 90
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................. 93
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất.... 94
3.4.1. Quy mô tiến hành khảo nghiệm ........................................................ 94
3.4.2. Quy trình khảo nghiệm ..................................................................... 94
3.4.3. Kết quả khảo nghiệm ........................................................................ 95

TIEU LUAN MOI download :


Tiểu kết chương 3............................................................................................ 98
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 99
1. Kết luận ....................................................................................................... 99
1.1. Về lý luận ............................................................................................. 99
1.2. Về thực tiễn .......................................................................................... 99

1.3. Về các biện pháp ................................................................................ 100
2. Khuyến nghị .............................................................................................. 100
2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo ........................................................ 100
2.2. Đối với phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Quy Nhơn ............... 101
2.3. Đối với các trường tiểu học................................................................ 101
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 103
PHỤ LỤC
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN THẠC SĨ (Bản sao)

TIEU LUAN MOI download :


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Từ viết tắt

Viết đầy đủ

CB

: Cán bộ

CBQL

: Cán bộ quản lý

CNTT

: Công nghệ thông tin

CSVC

: Cơ sở vật chất

DH

: Dạy học

ĐDDH

: Đồ dùng dạy học

GD
GDPT

: Giáo dục
: Giáo dục đào tạo
:
: Giáo dục phổ thông

GV

: Giáo viên

HS

: Học sinh

NV

: Nhân viên

NVPT

: Nhân viên phụ trách

PPDH

: Phương pháp dạy học

QL

: Quản lý

QLGD

: Quản lý giáo dục

QTDH

: Quá trình dạy học

SP

: Sư phạm

TBDH

: Thiết bị dạy học

TH

: Tiểu học

TNTP

: Thiếu niên tiền phong

TP

: Thành phố

UBND

: Ủy ban nhân dân

GDĐT

TIEU LUAN MOI download :


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1. Quan hệ các chức năng quản lý ..................................................... 13
Sơ đồ 1.2. Cấu trúc hệ thống thiết bị dạy học ở cơ sở giáo dục phổ thơng .... 17
Sơ đồ 1.3. Quy trình sử dụng TBDH .............................................................. 22
Sơ đồ 1.4. Sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa TBDH với quá trình dạy học .... 23

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Quy mô giáo dục tiểu học TP. Quy Nhơn ...................................... 39
Bảng 2.2. Chất lượng giáo dục cấp tiểu học TP.Quy Nhơn............................ 40
Bảng 2.3. Bảng thống kê trình độ, nghiệp vụ của giáo viên ........................... 41

Bảng 2.4. Bảng thống kê thiết bị dạy học ở các trường tiểu học .................... 42
Bảng 2.5. Tình hình trang bị thiết bị dạy học ở các trường tiểu học .............. 43
Bảng 2.6. Đánh giá của CBQL và GV về chất lượng TBDH ......................... 43
Bảng 2.7. Đánh giá chung của CBQL và GV về tiến độ cung ứng TBDH .... 44
Bảng 2.8. Đánh giá của CBQL và GV về tính đồng bộ TBDH ...................... 45
Bảng 2.9. Đánh giá của CBQL và GV về tính hiện đại của TBDH ............... 46
Bảng 2.10. Đánh giá của CBQL và GV về mức độ sử dụng TBDH ............. 47
Bảng 2.11. Bảng đánh giá của GV về tần suất sử dụng TBDH ...................... 47
Bảng 2.12. Đánh giá của GV về mức độ sử dụng TBDH trong các giờ dạy . 48
Bảng 2.13. Đánh giá chung của CBQL và GV về kĩ năng sử dụngTBDH..... 49
Bảng 2.14. Tình hình trang bị dụng cụ bảo quản TBDH ở các trường tiểu học ...50
Bảng 2.15. Đánh giá của CBQL và GV, NVTB về công tác bảo quản TBDH ....... 51
Bảng 2.16. Nguyên nhân làm hư hỏng của TBDH ở các trường tiểu học ...... 52
Bảng 2.17. Việc thực hiện quy định thanh lý thiết bị dạy học của nhà trường ... 52
Bảng 2.18. Mức độ tự tạo TBDH của GV và HS ở các trường tiểu học ........ 53
Bảng 2.19. Vai trò của PTDH trong việc nâng cao chất lượng giáo dục........ 54
Bảng 2.20. Đánh giá của GV về việc trang bị TBDH ở các trường tiểu học....... 55

TIEU LUAN MOI download :


Bảng 2.21. Thực trạng quản lý trang bị TBDH ở các trường tiểu học ........... 55
Bảng 2.22. Thực trạng quản lý khai thác và sử dụng TBDH ở các trường tiểu học...57
Bảng 2.23. Thực trạng quản lý bảo quản, sửa chữa, thanh lý TBDH ở trường tiểu học . 60
Bảng 2.24. Thực trạng quản lý việc tự tạo TBDH ở trường tiểu học ............. 62
Bảng 2.25. Mức độ kiểm tra, đánh giá công tác quản lý TBDH ở trường tiểu học . 64
Bảng 3.1. Đánh giá khảo nghiệm tính cấp thiết của các biện pháp đề xuất ... 95
Bảng 3.2. Đánh giá khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất ...... 96

TIEU LUAN MOI download :

1
MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài
Việt Nam đang trong tiến trình đổi mới, phát triển và hội nhập. Khoa
học kỹ thuật phát triển với tốc độ nhanh, thông tin khoa học ngày càng nhiều,
song thời gian dành cho mỗi tiết học trong trường phổ thông không thay đổi.
Để theo kịp sự phát triển của xã hội và cung cấp cho học sinh những kiến thức
mới nhất, đầy đủ nhất trong một thời gian có hạn, việc đổi mới phương pháp
dạy học luôn là vấn đề được nhiều người quan tâm. Trong quá trình đổi mới
phương pháp dạy học, thiết bị dạy học là một trong những điều kiện cơ bản
không thể thiếu để giáo viên, học sinh thực hiện mục tiêu dạy và học.
Muốn đổi mới phương pháp dạy học buộc phải đổi mới toàn bộ về cả
nội dung dạy học, thiết bị dạy học, tổ chức dạy học và cả kiểm tra đánh giá.
Thiết bị dạy học là công cụ hỗ trợ đắc lực, được lồng ghép trong các môn học
với những đặc thù riêng. Sử dụng thiết bị dạy học hiệu quả khơng chỉ góp phần
hình thành tư duy khoa học cho học sinh mà cịn góp phần phát triển kỹ năng
nghề nghiệp của chính giáo viên. Mặt khác, Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT của
Bộ Giáo dục và Đào tạo Ban hành Chương trình giáo dục phổ thơng mới đặt ra
yêu cầu đổi mới là nâng cao kỹ năng thực hành cho học sinh. Do đó việc trang
bị đủ thiết bị dạy học là yêu cầu tối thiểu. Nhờ có các thiết bị dạy học hỗ trợ đã
góp phần giảm nhẹ công việc của giáo viên và giúp cho học sinh tiếp thu kiến
thức một cách thuận lợi. Có được các thiết bị dạy học thích hợp hỗ trợ, người
giáo viên sẽ phát huy hết năng lực sáng tạo của mình trong cơng tác giảng dạy,
làm cho hoạt động nhận thức của học sinh trở nên nhẹ nhàng và hấp dẫn hơn,
tạo ra cho học sinh những tình cảm tốt đẹp với mơn học. Do đặc điểm của q
trình nhận thức, mức độ tiếp thu kiến thức mới của học sinh tăng dần theo các
cấp độ của tri giác: nghe-thấy-làm được (những gì nghe được khơng bằng
những gì nhìn thấy và những gì nhìn thấy thì khơng bằng những gì tự tay làm),

nên khi đưa thiết bị dạy học vào q trình dạy học, GV có điều kiện để nâng

TIEU LUAN MOI download :


2
cao tính tích cực, độc lập của HS và từ đó nâng cao hiệu quả của q trình tiếp
thu, lĩnh hội kiến thức và hình thành kỹ năng, kỹ xảo.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của thiết bị dạy học trong quá trình dạy
học, ngành Giáo dục và Đào tạo thành phố Quy Nhơn đã quan tâm đến việc
đầu tư trang thiết bị dạy học cho các cơ sở giáo dục cấp tiểu học. Bên cạnh đó,
Sở Giáo dục và Đào tạo Bình Định cũng đã có nhiều văn bản hướng dẫn các
trường học thực hiện tốt việc quản lý khai thác, sử dụng, bảo quản các trang
thiết bị dạy học đã được cấp. Tuy nhiên, trên thực tế, việc đầu tư, trang bị thiết
bị dạy học của các cấp chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới cho giáo dục tiểu
học cả về số lượng và chất lượng. Thêm vào đó, cơng tác khai thác, sử dụng tại
các trường tiểu học chưa phát huy được hết các tính năng, hiệu quả của thiết bị
dạy học; việc kiểm tra giáo viên sử dụng thiết bị dạy học trong các giờ học
chưa được tiến hành thường xuyên; công tác quản lý, bảo trì, bảo dưỡng thiết bị
cịn nhiều hạn chế, chưa được các trường tiểu học quan tâm...
Vì thế, để nâng cao chất lượng đào tạo trong bối cảnh đổi mới giáo dục
hiện nay, một trong những biện pháp có ý nghĩa quan trọng và cấp thiết là
nâng cao hiệu quả công tác quản lý thiết bị dạy học, đảm bảo thiết bị dạy học
đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng, đồng bộ về cơ cấu, phát huy tối đa hiệu
quả, khả năng khai thác, sử dụng thiết bị dạy học, từng bước nâng cao chất
lượng giáo dục.
Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi chọn vấn đề “Quản lý thiết bị
dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình
Định” làm đề tài nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát, phân tích đánh giá thực
trạng công tác quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn
thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, luận văn đề xuất một số biện pháp quản
lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Quy Nhơn,

TIEU LUAN MOI download :


3
tỉnh Bình Định nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của các nhà
trường, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thơng hiện nay.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý TBDH ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Quy Nhơn,
tỉnh Bình Định
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung nghiên cứu: Đề tài tập trung khảo sát, đánh giá thực trạng
công tác quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố
Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
- Về đối tượng khảo sát: Đối tượng khảo sát là cán bộ quản lý, nhân
viên phụ trách thiết bị dạy học, giáo viên, học sinh của các trường tiểu học
trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
- Về địa bàn nghiên cứu: 15/27 trường tiểu học trên địa bàn thành phố
Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
4. Giả thuyết khoa học
Thiết bị dạy học đóng một vai trị rất quan trọng hỗ trợ tích cực cho q
trình dạy và học. Khi có đầy đủ thiết bị dạy học tốt, đạt tiêu chuẩn để hỗ trợ
thì chúng ta mới có thể tổ chức được q trình dạy và học đạt được hiệu quả
cao, kích thích được tư duy người học, huy động được đa số người học tham
gia thực sự vào q trình này, kích thích được sự tìm tịi ham học hỏi của

người học. Đối với các trường tiểu học việc triển khai hoạt động dạy học theo
chương trình giáo dục phổ thơng mới thì hệ thống thiết bị dạy học là một
trong các nhân tố mang lại sự thành công cho hoạt động dạy học.
- Công tác quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn
thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định trong thời gian qua đã đạt được kết quả
đáng ghi nhận. Tuy nhiên, theo những quy định ngày càng nâng cao để đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và nhu cầu của xã hội, vẫn còn nhiều bất cập

TIEU LUAN MOI download :


4
cần khắc phục.
- Nếu nghiên cứu kỹ, xác lập được cơ sở lý luận, khảo sát đánh giá
đúng thực trạng quản lý thiết bị dạy học trên địa bàn nghiên cứu, thì có thể đề
xuất được các biện pháp quản lý TBDH một cách hợp lý và khả thi, góp phần
nâng cao được chất lượng giáo dục và dạy học ở các trường tiểu học trên địa
bàn thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định trong giai đoạn hiện nay.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu và hệ thống hóa cơ sở lý luận về công tác quản lý thiết bị
dạy học ở trường tiểu học
- Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng thiết bị dạy học và công tác
quản lý TBDH ở các trường tiểu học thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định
trong thời gian qua.
- Đề xuất các biện pháp quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học
trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ
thông hiện nay.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
6.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Tổng hợp, phân loại, phân tích, hệ thống hóa các văn bản, tài liệu và

các cơng trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài, đồng thời xác định rõ các
khái niệm cơ bản, thuật ngữ, phạm trù, quy luật nhằm xây dựng cơ sở lý luận
về quản lý thiết bị dạy học ở trường tiểu học.
6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
 Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi:
- Sử dụng phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi để thu thập số liệu, dữ
liệu về thực trạng quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn
thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
- Nội dung điều tra: Tập trung nghiên cứu khảo sát, phân tích, đánh giá
thực trạng quản lý trang bị, sử dụng, bảo quản... TBDH ở các trường tiểu học

TIEU LUAN MOI download :


5
trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định để tìm ra những ưu điểm,
hạn chế và nguyên nhân.
- Cách thức điều tra: Xây dựng các bảng hỏi nhằm thu thập thông tin từ
các đối tượng khảo sát gồm cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên phụ trách
thiết bị dạy học.
 Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia:
Trưng cầu ý kiến của các chuyên gia, cán bộ quản lý, GV có nhiều kinh
nghiệm trong cơng tác trang bị, sử dụng, bảo quản và quản lý TBDH.
6.3. Phương pháp thống kê
Sử dụng các phương pháp thống kê và các công cụ phần mềm tin học
để xử lý, phân tích các kết quả khảo sát trong q trình nghiên cứu.
7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Góp phần hệ thống hóa và phát triển cơ sở lý luận về quản lý TBDH ở
các trường tiểu học.
- Nghiên cứu, phân tích, đánh giá đúng thực trạng công tác QL TBDH

ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
- Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng, phân tích, đánh giá các vấn đề liên
quan, luận văn đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp với thực tiễn nhằm tăng
cường hiệu quả quản lý TBDH ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố
Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
8. Cấu trúc của luận văn
Luận văn gồm 3 phần chính:
 Phần thứ nhất: Mở đầu
 Phần thứ hai: Nội dung, gồm 3 chương:
- Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý thiết bị dạy học ở trường tiểu học
- Chương 2: Thực trạng quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học
trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định
- Chương 3: Biện pháp quản lý thiết bị dạy học ở các trường tiểu học

TIEU LUAN MOI download :


6
trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định
Phần thứ ba: Kết luận và khuyến nghị
 Ngồi ra cịn có các phần:
- Danh mục tài liệu tham khảo
- Phụ lục

TIEU LUAN MOI download :


7
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ

THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở TRƢỜNG TIỂU HỌC
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài
Dạy học trực quan là một trong những nguyên tắc lý luận dạy học.
Cùng với sự phát triển của các tư tưởng trong lĩnh vực giáo dục học, tâm lý
học, lý thuyết về dạy học trực quan đã có bước tiến mới. Tính trực quan trong
dạy học đóng vai trị minh họa trong bài giảng của GV, giúp HS không chỉ
nhận biết được hiện tượng mà cịn nắm rõ bản chất của hiện tượng. Vì vậy,
người Ấn Độ đã từng tổng kết: “Tôi nghe - tơi qn; tơi nhìn - tơi nhớ; tơi
làm - tơi hiểu” [20].
Theo Lê nin, quy luật nhận thức của con người là “Từ trực quan sinh động
đến tư duy trừu tượng và từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn” [dẫn theo 20].
Thiết bị dạy học góp phần nâng cao tính trực quan trong q trình dạy
học. Sử dụng hiệu quả TBDH giúp học sinh nhận ra những sự việc, hiện tượng,
khái niệm một cách cụ thể hơn, dễ dàng hơn. Vì vậy, TBDH có một vai trị rất
quan trọng góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Hiện nay đổi mới PPDH là vấn đề đang được ngành giáo dục và xã hội
rất quan tâm. Trong đổi mới PPDH thì TBDH ở các trường tiểu học là yếu tố
đặc biệt quan trọng. Đã có nhiều cơng trình nghiên cứu về TBDH của nhà
giáo dục Komenski (Tiệp Khắc); nhà giáo dục học lỗi lạc người Thụy Sĩ J.
H.Pestalossi (1746-1827).
Cuộc họp lần thứ 39 tại Hội nghị Quốc tế về giáo dục ở Giơ-ne-vơ
(Thụy Sỹ) đã khẳng định: “Ngành giáo dục cần phải được đổi mới thường
xuyên về mục đích, cấu trúc, nội dung, TBDH và phương pháp để tạo cho tất
cả các HS có những cơ hội học tập.”

TIEU LUAN MOI download :


8

Usinxki (1824-1870), nhà sư phạm người Nga và các học trị của ơng
tiếp tục phát triển ngun tắc dạy học trực quan dựa trên các thành tựu mới về
tâm lý học và sinh lý học. Usinxki khẳng định trực quan là nguồn gốc, là cái
ban đầu của cảm giác, tri thức cung cấp tài liệu cho hoạt động trí tuệ. Ơng
viết: “Khơng có cái gì có thể giúp anh san bằng bức tường ngăn cách giữa
giáo viên và học sinh như là việc anh đưa cho học sinh xem một bức tranh và
giải thích nó, đứa trẻ suy nghĩ bằng hình dạng, bằng màu sắc, âm thanh và
bằng cảm giác nói chung” [20].
Theo các học giả người Colombia: Nhấn mạnh về thiết bị dạy học ở
tiểu học “Những kỹ năng về sáng tạo và giải quyết vấn đề, cùng với giá trị
của sự chia sẻ và cộng đồng, cần phải được ni dưỡng từ sớm ". Ơng Suhas
Parandekar, chun gia kinh tế, ban Phát triển Con người, Ngân hàng Thế
giới, chia sẻ: "Dự án sẽ giúp các giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục Việt
Nam học tập và áp dụng phương pháp giảng dạy và học tập mới. Việc sử
dụng thiết bị dạy học sẽ giúp trẻ thu nhận được những kỹ năng và giá trị mà
các em cần để thành công trong một thế giới phức tạp và năng động hiện
nay" [26].
Qua nghiên cứu, các nhà giáo dục học đã chứng minh được rằng việc
khuyến khích, động viên HS nhận thức thế giới xung quanh thông qua chính
những giác quan của mình về hình ảnh trực quan sống động phù hợp với sự
phát triển tâm sinh lý của trẻ. Như vậy, điểm qua sự phát triển của lý thuyết
về tăng cường sử dụng TBDH trong lịch sử giáo dục thế giới, có thể thấy rằng
vai trị của TBDH đã được phát hiện và phát triển từ rất sớm.
1.1.2. Nghiên cứu ở Việt Nam
Đối với công tác dạy học, TBDH là công cụ lao động sư phạm của GV
và HS, là yếu tố không thể thiếu được trong q trình dạy học.
Tục ngữ Việt Nam ta có câu: “Trăm nghe không bằng một thấy, trăm
thấy không bằng một làm”.

TIEU LUAN MOI download :

9
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn:
- “ Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải
trồng người”;
- “ Học phải đi đôi với hành”.
Qua những vấn đề nêu trên cho thấy, đối với công tác dạy học, TBDH
là công cụ lao động sư phạm của GV và HS, là một trong những yếu tố khơng
thể thiếu được trong q trình dạy học. Chính vì vậy, cơng tác quản lý cơ sở
vật chất trường học nói chung và cơng tác quản lý TBDH nói riêng đã được
nhiều tổ chức và cá nhân nghiên cứu.
Các nhà khoa học đã phát triển và truyền bá lý luận về nguyên tắc dạy
học trực quan, nghiên cứu về TBDH và quản lý việc sử dụng TBDH. Các tác
giả cho ta thấy được những yêu cầu sư phạm khi lựa chọn và sử dụng TBDH,
vai trò của TBDH trong hoạt động dạy học ở các trường tiểu học. Đó là các
nhà khoa học như: Ngơ Quang Sơn, Vũ Trọng Rỹ, Trần Khánh Đức, Tô Xuân
Giáp, Phạm Minh Hạc,... Việc đầu tư cơ sở vật chất trường học nói chung và
thiết bị dạy học nói riêng đã được Đảng và Nhà nước quan rất tâm.
Các tác giả: Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Đức Chính, Nguyễn Thị Mỹ Lộc,
Nguyễn Quốc Chí,... đã xây dựng hệ thống lý luận cốt lõi cho việc vận dụng
khoa học quản lý vào nhà trường, trong đó bàn nhiều về quản lý TBDH trong
hoạt động dạy học và giáo dục.
Tác giả Tô Xuân Giáp với cơng trình: “Phương tiện dạy học - Hướng
dẫn chế tạo và sử dụng”, tác giả đã đưa ra cơ sở phân loại và phân loại
phương tiện dạy học, cách thức lựa chọn, thiết kế, chế tạo, sử dụng phương
tiện dạy học và các điều kiện để đảm bảo sử dụng có hiệu quả phương tiện
dạy học. Theo tác giả, “Phương tiện dạy học được sử dụng đúng, có tác dụng
làm tăng hiệu quả sư phạm của nội dung và phương pháp dạy học lên rất
nhiều” [8].

TIEU LUAN MOI download :


10
Trong cuốn: “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn của việc xây dựng, sử
dụng cơ sở vật chất và thiết bị dạy - học ở trường phổ thông Việt Nam”, của
Trần Quốc Đắc chủ biên, tác giả đã đưa ra các quan điểm làm cơ sở cho việc
sử dụng TBDH, xác định vị trí, vai trị của TBDH ở trường phổ thông. Tác
giả nhận định: “Thiết bị dạy học phải được sử dụng, hiệu quả sử dụng là mục
tiêu cơ bản nhất và là mục tiêu duy nhất của tồn bộ cơng tác thiết bị trường
học. Sử dụng có hiệu quả TBDH là một nhiệm vụ nặng nề, khó khăn của
người thầy giáo. Điều này địi hỏi người thầy giáo phải có trình độ chun
mơn nghiệp vụ cao với yêu cầu sử dụng TBDH. Người GV không những cần
hiểu biết về TBDH, về kỹ thuật sử dụng chúng mà còn hiểu sâu về phương
pháp dạy học với yêu cầu sử dụng TBDH: sử dụng TBDH với mục đích gì, lúc
nào, liều lượng bao nhiêu, đặc điểm tâm lý HS ra sao; HS cần tham gia hoạt
động như thế nào khi dạy học có sử dụng TBDH, sử dụng TBDH như thế nào
để khơi dậy lòng say mê học tập, phát huy tính tích cực, năng lực sáng tạo và
bồi dưỡng nhân cách cho HS” [5].
Trong cuốn: “Quản lý giáo dục” của Bùi Minh Hiền, tác giả đã đề cập
đến vai trò quan trọng của TBDH trong sự phát triển hệ thống giáo dục quốc
dân, phân loại các nhóm TBDH mà người quản lý cần bao quát và đưa ra một
số nguyên tắc cùng giải pháp quản lý TBDH ở trường học trong giai đoạn
hiện nay [10].
Nhìn chung, các đề tài nghiên cứu của các tác giả nêu trên và các giáo
trình về lý luận dạy học đã làm sáng tỏ lý luận về TBDH. Tuy vậy, trong các
hướng nghiên cứu trên, lĩnh vực nghiên cứu quản lý TBDH trong q trình
dạy học nói chung và trong các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Quy
Nhơn, tỉnh Bình Định nói riêng chưa được nghiên cứu đầy đủ. Nhận thức sâu

sắc về tầm quan trọng vô cùng to lớn của TBDH đem lại cho hoạt động dạy
học và giáo dục ở trường tiểu học, vì vậy chúng tơi đi sâu tìm hiểu, nghiên
cứu vấn đề này.

TIEU LUAN MOI download :


11
1.2. Một số khái niệm liên quan đến đề tài
1.2.1. Quản lý
Quản lý là một trong những hiện tượng xuất hiện rất sớm, là một phạm
trù tồn tại khách quan được ra đời từ bản thân nhu cầu của mọi chế độ xã hội,
mọi quốc gia, mọi thời đại.
Hoạt động QL có bản chất là hoạt động tự giác, như Ph. Ăngghen đã
chỉ ra: “Trong lịch sử xã hội, nhân tố hoạt động là con người có ý thức, hành
động có suy nghĩ hay dưới ảnh hưởng của nhiệt tình và theo đuổi những mục
đích nhất định. Ở đây khơng có gì được thực hiện mà lại khơng có ý định tự
giác, khơng có mục đích mong muốn” [dẫn theo 23].
C.Mác coi QL là một đặc điểm vốn có, bất biến về mặt lịch sử của đời
sống xã hội. Ông viết: “Bất cứ lao động xã hội trực tiếp hay lao động chung
nào mà tiến hành trên một quy mô khá lớn đều yêu cầu phải có một sự chỉ đạo
để điều hoà những hoạt động cá nhân. Sự chỉ đạo đó phải là những chức năng
chung, tức là những chức năng phát sinh từ sự khác nhau giữa sự vận động
chung của cơ chế sản xuất đó. Một nhạc sĩ độc tấu thì tự điều khiển lấy mình,
nhưng một dàn nhạc thì cần phải có một nhạc trưởng” [dẫn theo 16].
Thuật ngữ QL đã trở nên phổ biến nhưng chưa có một định nghĩa thống
nhất. Các nhà khoa học đã đưa ra nhiều định nghĩa QL từ các góc độ khác nhau:
Theo tác giả Đặng Quốc Bảo: “Quản lý một tổ chức là nhằm đạt đến sự
ổn định và phát triển bền vững các quá trình xã hội, quá trình tồn tại của tổ
chức đó” [1].

Quan niệm của tác giả Nguyễn Minh Đạo cho rằng: “QL là sự tác động
liên tục có tổ chức có định hướng của chủ thể QL lên khách thể QL về các
mặt văn hóa, chính trị, kinh tế, xã hội bằng một hệ thống luật lệ, các chính
sách, các nguyên tắc, các phương pháp và các biện pháp cụ thể nhằm tạo ra
môi trường và điều kiện cho sự phát triển của đối tượng” [12].

TIEU LUAN MOI download :


12
Tác giả Nguyễn Ngọc Quang cho rằng: "Quản lý là một q trình định
hướng, q trình có mục tiêu, quản lý một hệ thống nhằm đạt được những
mục tiêu nhất định" [22].
Trên đây là một số các quan niệm về QL, nhưng chúng ta có thể nhận
thấy các quan niệm đó đều bao hàm một nghĩa chung, đó là: QL là q trình
tác động có định hướng, có tổ chức của chủ thể QL lên đối tượng QL thông
qua các cơ chế QL, nhằm sử dụng có hiệu quả cao nhất các nguồn lực trong
điều kiện môi trường biến động để hệ thống ổn định phát triển, đạt được
những mục tiêu đã định.
Với cách hiểu như vậy, thì QL là một hệ thống gồm 3 thành tố cơ bản:
- Chủ thể quản lý: là nơi đưa ra những tác động có mục đích, phù hợp
với quy luật chung đến đối tượng QL nhằm phối hợp những nỗ lực của các cá
nhân nhằm đưa tổ chức tiến đến mục tiêu. Chủ thể QL có thể là cá nhân hoặc
tập thể.
- Đối tượng quản lý: là nơi chịu tác động và thay đổi dưới những tác
động có mục đích của chủ thể QL. Đối tượng QL bao gồm con người trong tổ
chức và các nguồn lực khác trong và ngoài tổ chức.
- Mục tiêu quản lý: là hình ảnh mong muốn của tổ chức trong tương
lai, trong một giai đoạn và hoàn cảnh cụ thể, là trạng thái cần có của tổ chức
để ổn định và phát triển.

Trong quan hệ QL, giữa chủ thể và khách thể thường xuyên tồn tại các
mối quan hệ qua lại, với những tác động có tính tương hỗ lẫn nhau. Chủ thể
QL tạo ra các tác động quản lý, cịn khách thể QL thì tạo ra các giá trị vật chất
và tinh thần có giá trị sử dụng trực tiếp đáp ứng nhu cầu của con người, thoả
mãn mục tiêu của QL.
Quá trình quản lý là quá trình hoạt động của chủ thể QL nhằm thực
hiện hệ thống các chức năng QL bao gồm: kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm
tra để đưa hệ thống QL tới mục tiên đã dự kiến.

TIEU LUAN MOI download :


13
Mối liên hệ các chức năng quản lý được thể hiện qua sơ đồ sau:

Sơ đồ 1.1. Quan hệ các chức năng quản lý

Trong QL người ta chia ra thành 3 cấp: cấp cao, cấp trung và cấp cơ sở.
Nhà QL dù ở cấp nào cũng đều phải thực hiện cả 4 chức năng QL nêu trên,
song căn cứ vào tính chất và nhiệm vụ của mỗi cấp QL mà tỷ lệ thời gian nhà
QL phải dành cho các chức năng QL khơng giống nhau: càng ở cấp cao thì tỷ
lệ thời gian và công sức dành cho hoạt động kế hoạch hóa càng nhiều hơn,
ngược lại ở cấp thấp phải dành tỷ lệ thời gian cho hoạt động chỉ đạo nhiều hơn.
Như vậy, thuật ngữ QL có thể được hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau,
tùy thuộc vào góc độ nghiên cứu của các ngành khoa học khác nhau. Có thể
nói rằng: QL vừa là một khoa học, vừa là một nghệ thuật.
1.2.2. Quản lý giáo dục
Khái niệm QLGD hiện nay có nhiều cách tiếp cận khác nhau:
Theo tác giả Nguyễn Gia Quý: "Quản lý giáo dục là sự tác động có ý
thức của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đưa hoạt động giáo dục

tới mục tiêu đã định, trên cơ sở nhận thức và vận dụng đúng những quy luật
khách quan của hệ thống giáo dục quốc dân" [23].
Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang: "Quản lý giáo dục là hệ thống
những tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản lý
nhằm làm cho hệ vận hành theo đường lối, nguyên lý của Đảng, thực hiện
được các tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà tiêu điểm

TIEU LUAN MOI download :