HUTECH
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC K THUT CÔNG NGH TP. HCM
LNG TRN NGHA
NGHIÊN CU PHNG PHÁP IU
KHIN B NGHCH LU A BC GIM
S KHÓA CÔNG SUT
LUN VN THC S
Chuyên ngành : THIT B, MNG VÀ NHÀ MÁY IN
Mã s ngành: 60 52 50
HNG DN KHOA HC: PGS.TS PHAN QUC DNG
TP. H CHÍ MINH, tháng 04 nm 2012
HUTECH
CÔNG TRÌNH C HOÀN THÀNH TI
TRNG I HC K THUT CÔNG NGH TP. HCM
Cán b hng dn khoa hc : PGS.TS PHAN QUC DNG
Cán b chm nhn xét 1 :
Cán b chm nhn xét 2 :
Lun vn thc s đc bo v ti Trng i hc K thut Công ngh TP. HCM
ngày . . tháng . . . nm . . .
Thành phn Hi đng đánh giá lun vn thc s gm:
(Ghi rõ h, tên, hc hàm, hc v ca Hi đng chm bo v lun vn thc s)
1.
2.
3.
4.
5.
nh Xác nh
n ca Ch tch Hi đng đánh giá LV và Khoa qun lý chuyên ngành sau
khi
lun vn đã đc sa cha (nu có).
Ch tch Hi đng đánh giá LV Khoa qun lý chuyên ngành
HUTECH
TR
NG H K THUT CÔNG NGH TP. HCM
PHÒNG QLKH - TSH
C
NG H
ÒA XÃ H
I CH NGHA VIT NAM
c lp - T do - Hnh phúc
TP. HCM, ngày … tháng… nm 2012
NHIM V LUN VN THC S
H tên hc viên: LNG TRN NGHA Gii tính: Nam
Ngày, tháng nm sinh: 24 / 09 / 1986 Ni sinh: CÀ MAU
Chuyên ngành: Thit b, mng và nhà máy đin MSHV: 1081031018
I- TÊN TÀI:
NGHIÊN CU PHNG PHÁP IU KHIN B NGHCH LU A BC GIM
S KHÓA CÔNG SUT
II- NHIM V VÀ NI DUNG:
1. Gii thiu nghch lu đa bc và ng dng
2. Trình bày cu trúc nghch lu đa bc gim s khóa công sut và phng pháp
điu khin
3. Mô phng b nghch lu đa bc gim s khóa công sut bng
matlab/simulink
4. ánh giá và kt lun
III- NGÀY GIAO NHIM V: 15/09/2011
IV- NGÀY HOÀN THÀNH NHIM V: 15/03/2012.
V- CÁN B HNG DN: PGS.TS PHAN QUC DNG
CÁN B HNG DN KHOA QUN LÝ CHUYÊN NGÀNH
(H tên và ch ký) (H tên và ch ký)
HUTECH
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các s liu, kt qu
nêu trong Lun vn là trung thc và cha tng đc ai công b trong bt k công
trình nào khác.
Tôi xin cam đoan rng mi s giúp đ cho vic thc hin Lun vn này đã đc
cm n và các thông tin trích dn trong Lun vn đã đc ch rõ ngun gc.
Hc viên thc hin lun vn
Lng Trn Ngha
HUTECH
LI CM N
Xin gi li cám n chân thành nht đn PGS.TS Phan Quc Dng đã nhit
tình hng dn tôi hoàn thành công trình nghiên cu này.
Xin chân thành gi li cám n đn toàn th quý thy cô trng i hc K
Thut Công Ngh Tp. H Chí Minh đã ging dy, hng dn và to mi điu
kin tt cho tôi hoàn thành công trình nghiên cu này.
Xin cám n các anh ch em lp 10SM ngành Thit B Mng Và Nhà Máy
in đã chia s, h tr, giúp đ trong sut quá trình hc tp va qua.
Cui cùng, nhng quan trng nht, xin gi li cám n đn các thành viên
trong gia đình cùng bn bè đã đng viên, khích l, h tr cách này hay cách
khác cho công vic hc tp ca tôi.
Xin chân thành cm n!
Hc viên thc hin
Lng Trn Ngha
HUTECH
i
TÓM TT TÀI
khc phc nhng nhc đim ca phng pháp SHE, hai bài báo [15] &
[16] đã đa ra mt phng pháp đn gin trc tip xác đnh góc kích, bng hai cách
khác nhau, áp dng tính góc kích cho b nghch lu đa bc dng cascaded. Hai
phng pháp này làm gim s lng tính toán cn thit, không gii các phng
trình phi tuyn, ch tính toán mt s hàm lng giác. Trong lun vn này, ch tp
trung phâp tích, ci tin hai phng pháp trong [15] &[16] đ áp dng tính góc kích
cho b nghch lu đa bc gim s khóa công sut trong [3].
Bài báo [3] đã gii thiu mt cu trúc mi v b nghch lu đa bc đó là cu
trúc gim s khóa công sut hn so vi cu trúc truyn thng cùng s bc điu ch,
bài báo này ch xây dng b nghch lu đa bc gim s khóa mà không đ cp đn
phng pháp điu khin nên Lun vn đ xut mt phng pháp điu khin mi
(rút ra t [15] & [16]) cho b nghch lu này. Nó đc kim chng bng mô phng
trong matlab/simulink. Tuy nhiên còn mt s hn ch, ch gim s khóa hn cu
trúc truyn thng khi s bc ln hn 7, s bc điu ch đc ph thuc vào s khóa
trên mi unit và s unit trong mt b.
HUTECH
ii
ABSTRACT
To overcome the disadvantages of the SHE method, two papers [15] & [16]
gave a simple method directly determines conducting angle, for two different ways
to apply determines conducting angle in inverters cascaded. These methods reduce
the amount of computation required, not solving nonlinear equations, calculating
only some trigonometric functions. In this analysis focused measures,
improvements in the two methods [15] & [16] to apply determines conducting angle
for multi-level inverter With Reduced Number of Switches [3].
The paper [3] has introduced a new structure of multi-level inverters are key
structures reduce capacity than traditional structure with some degree of
modulation, this paper only inverter multi-building reduce the number of key steps
that do not mention the method should control thesis proposes a new control
methods (drawn from [15] & [16]) for this inverter. It is verified by simulation in
matlab / simulink. But there are some limitations, only reduce the number of
courses than the traditional structure of rank greater than 7 degrees of modulation
depends on the number keys on each unit and the unit in a set.
HUTECH
iii
MC LC
TÓM TT TÀI i
ABSTRACT ii
DANH MC T VIT TT v
DANH MC CÁC BNG vi
DANH MC CÁC HÌNH viii
M U 1
Chng 1: TNG QUAN …………… 3
1.1 Gii thiu s lc v b nghch lu đa bc 3
1.2 Mt s cu trúc ph bin ca b nghch lu đa bc 4
1.2.1 B nghch lu đa bc dng diode kèm (Diode-clamped multilevel
converters) 4
1.2.2 B nghch lu đa bc dng t kèm (Flying capacitor multilevel
converters) 6
1.2.3 B nghch lu đa bc dng cascaded (cascaded multilevel
converters) 7
1.3 Các phng pháp điu khin b nghch lu đa bc 9
1.3.1 Phng pháp sóng mang (multilevel carrier-based PWM) 9
1.3.2 Phng pháp vector không gian (multilevel space vector PWM) 12
1.3.3 Phng pháp kh sóng hài chn lc (Selective Harmonic elimination) 14
1.4 Mt s ng dng ca b nghch lu đa bc trong thc t 16
Chng 2: PHÂN TÍCH CU TRÚC B NGHCH LU A BC GIM S
KHÓA VÀ GII THUT IU KHIN 19
2.1 Cu trúc b nghch lu đa bc gim s khóa 19
HUTECH
iv
2.1.1 Cu trúc c bn ghép các khóa 19
2.1.2 So sánh cu trúc gim s khóa vi cu trúc khác 22
2.1.3 Mt s cu trúc ti u 27
2.1.4 Cu trúc ti u cho gim s khóa và kt lun 31
2.2 Phng pháp điu khin 32
2.2.1 Phng pháp on-line xác đnh góc kích cho multilevel cascaded
inverter 32
2.2.2 Phng pháp Kang [16] 45
2.2.3 Phng pháp ci tin cho b nghch lu đa bc gim s khóa 54
2.2.3.1 Phng pháp on-line ci tin cho b nghch lu gim s khóa 54
2.2.3.2 Phng pháp Kang ci tin cho b nghch lu gim s khóa 57
2.2.4 So sánh phng pháp online và phng pháp Kang điu kin cho b nghch
lu đa bc gim s khóa 60
Chng 3: MÔ PHNG B NGHCH LU A BC GIM S KHÓA CÔNG
SUT BNG MATLAB/SIMULINK……………………………………………69
A - XÂY DNG MÔ HÌNH MÔ PHNG BNG MATLAB/SIMULINK 69
B - CHY MÔ HÌNH MÔ PHNG S DNG PHNG PHÁP ONLINE CI
TIN 75
3.1 Mô phng b nghch lu đa bc gim khóa công sut 75
3.2 Kho sát và đánh giá kt qu mô phng 83
Chng 4: KT LUN 85
Kt qu đt đc và hng phát trin
Tài liu tham kho………………………………………………………………….88
HUTECH
v
DANH MC T VIT
TT
PMW (pulse width modulation): điu ch đ rng xung
SPWM (sinusoidal pulse width modulation): điu ch đ rng xung dng sóng sin
THPWM (third harmonic injection pulse width modulation): điu ch đ rng xung
têm hài bc ba
SVM (space vector pulse width modulation): điu ch đ rng xung bng véc t
không gian
SH-PWM (subharmonic pulse width modulation): điu ch đ rng xung vi hài
bi 3
SFO-PWM (switching frequency optimal pulse width modulation): điu ch đ
rng xung vi tn s đóng ct ti u
SHE (Selective harmonic elimination): kh sóng hài chn lc
SDCS: (source dc shares): đin áp ngun đc lp
BJT, MOSFET, IGBT, GTO, IEGT, IGCT, SCR: ký hiu tên các linh kin đin t
công sut
N
step
: s bc ca sóng đin áp ra
N
switch
: s khóa công sut trong b nghch lu
軽
頂銚椎銚頂沈痛墜追
: s ngun dc trong b nghch lu
撃
鎚栂沈痛頂朕
: đin áp đnh ca các khóa
THD%: tng s đ méo dng sóng hài
v
ref
: đip áp tham chiu
肯
賃
: góc điu khin các khóa công sut
V
dc
: đin áp ngun dc
M: t s điu biên
HUTECH
vi
DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1 bng trng thái đóng ct các khóa công sut 5
Bng 2.1: Bng trng thái đóng ct các khóa 21
Bng 2.2: So sánh cu trúc gim s khóa [3] vi cu trúc cascaded 26
Bng 2.3: Xác đnh các góc kích cho 11-level bin tn cascaded 36
Bng 2.4: ti u giá tr ca h s d cho khong 0.64 ≤ M ≤ 1 39
Bng 2.5 Các góc kích đc tính bng phng pháp online cho 11-level, ngun dc
cân bng 40
Bng 2.6 Các góc kích đc tính bng phng pháp online cho 13-level, ngun dc
cân bng 42
Bng 2.7 Các góc kích đc tính bng phng pháp online cho 15-level, ngun dc
cân bng 43
Bng 2.8 Các góc kích đc tính bng phng pháp online cho 11-level, ngun dc
không cân bng 44
Bng 2.9 S lng góc kích theo t s điu biên 50
Bng 2.10 Lit kê các góc kích theo các t s điu biên M
i
trong mt inverter 11-
level 50
Bng 2.11: Kt qu tính góc kích, theo phng pháp online 56
Bng 2.12: Kt qu tính góc kích, theo phng pháp Kang 59
Bng 2.13 So sánh THD% gia phng pháp online và phng pháp Kang cho b
nghch lu đa bc gim s khóa, không xét đn hài bi 3 60
Bng 2.14 So sánh THD% gia phng pháp online và phng pháp Kang cho b
nghch lu đa bc gim s khóa, có xét đn hài bi 3 65
Bng 3.1: Bng đóng ct IGBT cho b nghch lu 11-level 75
HUTECH
vii
Bng 3.2: Kt qu tính góc kích, fundamental harmornic 76
Bng 3.3: Bng đóng ct IGBT cho b nghch lu 15-level 77
Bng 3.4: Kt qu tính góc kích, fundamental harmornic 78
Bng 3.5: Bng đóng ct IGBT cho b nghch lu 17-level 79
Bng 3.6: Kt qu tính góc kích, fundamental harmornic 80
Bng 3.7: Bng đóng ct IGBT cho b nghch lu 31-level 81
Bng 3.8: Kt qu tính góc kích, fundamental harmornic 81
Bng 3.9: Bng đóng ct IGBT cho b nghch lu 31-level 83
Bng 3.10: Kt qu tính góc kích, fundamental harmornic 83
HUTECH
viii
DANH MC CÁC HÌNH
Hình 1.1: Cu trúc ca mt b nghch lu dng diode kèm 4
Hình 1.2: Cu trúc ca mt b nghch lu dng t kèm 6
Hình 1.3: Cu trúc mt pha ca b nghch lu dng cascaded 8
Hình 1.4: Phân loi các phng pháp điu ch PWM ca b nghch lu đa bc 9
Hình 1.5: Mô phng tính hiu điu ch và sóng đin áp pha ng ra s dng 5 ngun
dc đc lp (60V), cho b nghch lu đa bc cascaded vi ba k thut chính (a)
SPWM, (b) THPWM, (c) SVM 10
Hình 1.6: Dng điu ch và dng sóng ngõ ra vi các thông s (m = 6, m
f
= 21, m
a
=
0.8) 12
Hình 1.7: Hình lc giác trong phng pháp SVPWM 12
Hình 1.8: không gian vector đin áp cho b nghch lu sáu bc 13
Hình 1.9: B ghép kênh mô hình ca b nghch lu diode kp sáu bc 14
Hình 1.10: Dng sóng đin áp ngõ ra ca b nghch lu cascaded 11 bc 16
Hình1.11: ng dng b nghch lu trong điu khin đng c 17
Hình 1.12: ng dng b nghch lu trong lò cm ng trung tn 17
Hình 1.13: ng dng b nghch lu trong h thng nng lng tái to 18
Hình 2.1: Mt vài phng pháp b trí khóa hai chiu 19
Hinh 2.2 (a) cu trúc c bn cho submultilevel converter, (b) kiu sóng đin áp ngõ
ra ca V
0
20
Hình 2.3: Cu trúc m rng ca cu trúc đn v 20
Hình 2.4: Các units đc kt ni thành series 22
Hình 2.5: (a) cu trúc c bn, (b) dng sóng đin áp ngõ ra 22
HUTECH
ix
Hình 2.6: (a) M rng cu trúc c bn, (b) kt ni k ln cu trúc c bn 23
Hình 2.7: So sánh N
step
/N
IGBT
gia cu trúc gim s khóa vi cu trúc trong [13] &
[14] 24
Hình 2.8: So sánh s IGBT cn cho điu ch N
step
đin áp ra V
0
gia cu trúc gim
s khóa vi cu trúc trong [13] & [14] 24
Hình 2.9: Chun đin áp trên các khóa hai chiu đ điu ch N
step
đin áp ra V
0
gia
cu trúc gim s khóa vi cu trúc trong [13] & [14] 25
Hình 2.10: B nghch lu cascaded (11-level) 25
Hình 2.11: B nghch lu gim s khóa (a) 11-level, (b) 15-level 26
Hình 2.12: Bin thiên 券
怠
津
斑
so vi n 27
Hình 2.13: Bin thiên 券
怠
(
津貸怠
)
斑
so vi n 28
Hình 2.14: Bin thiên n/ln(n) so vi n 29
Hình 2.15: Bin thiên P/(n - 1) so vi n 31
Hình 2.16: Cu trúc ti u cho gim s khóa 31
Hình 2.17: Phng pháp tip cn trc tip xác đnh góc kích 34
Hình 2.18: a) h s THD vi k s bc xung cho 11-level và b) h s THD ti
u 36
Hình 2.19: Dng sóng đin áp đu ra và phân tích ph cho M = 0.5, bin tn 11-
level vi ngun dc cân bng 41
Hình 2.20: Dng sóng đin áp đu ra và phân tích quang ph cho M = 0.9
(overmodulation), bin tn 11-level vi ngun dc cân bng 42
Hình 2.21: Dng sóng đin áp đu ra và phân tích ph cho M = 0.64 M,bin tn 13-
level vi ngun dc cân bng 43
HUTECH
x
Hình 2.22: Dng sóng đin áp đu ra và phân tích ph cho M = 0.64 M, bin tn 15-
level vi ngun dc cân bng 44
Hình 2.23: Dng sóng đin áp đu ra và phân tích ph cho M = 0.5,bin tn 11-level
vi các ngun dc không cân bng 45
Hình 2.24: Dng sóng đin áp tham chiu và tng hp sóng bc xung (step pulse
wave) trong mt bin tn cascaded 46
Hình 2.25: in áp tham chiu và góc kích o trong trng hp ca M
i
=講/ 4 47
Hình 2.26: in áp ra ca inverter cascaded 11-level trong thi gian na chu k
dng, trong trng hp ca M
i
=講/ 4 48
Hình 2.27: Dng sóng áp ra và FFT, trong trng hp M
i
= 0.8 51
Hình 2.28: Dng sóng áp ra và FFT, trong trng hp M
i
= 0.5 52
Hình 2.29: Dng sóng áp ra và FFT, trong trng hp M
i
= 0.4 53
Hình 2.30: Dng sóng áp ra và FFT, trong trng hp M
i
= 0.64 57
Hình 2.31: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.8 (11-level),
THD=3.477% 59
Hình 2.32: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.4 (11-level),
THD=9.55% không tín đn hài bi 3, PP online 61
Hình 2.33: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.4 (11-level),
THD=14.20% không tín đn hài bi 3, PP Kang 61
Hình 2.34: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.5 (11-level),
THD=6.01% không tín đn hài bi 3, PP online 62
Hình 2.35: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.5 (11-level),
THD=11.92% không tín đn hài bi 3, PP Kang 62
Hình 2.36: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.6 (11-level),
THD=9.82% không tín đn hài bi 3, PP online 62
HUTECH
xi
Hình 2.37: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.6 (11-level),
THD=8.20% không tín đn hài bi 3, PP Kang 62
Hình 2.38: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.7 (11-level),
THD=11.63% không tín đn hài bi 3, PP online 63
Hình 2.39: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.7 (11-level),
THD=6.39% không tín đn hài bi 3, PP Kang 63
Hình 2.40: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.8 (11-level),
THD=14.82% không tín đn hài bi 3, PP online 64
Hình 2.41: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.8 (11-level),
THD=3.47% không tín đn hài bi 3, PP Kang 64
Hình 2.42: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.4 (11-level),
THD=48.38% có tính đn hài bi 3, PP online 65
Hình 2.43: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.4 (11-level),
THD=18.28% có tính đn hài bi 3, PP Kang 65
Hình 2.44: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.5 (11-level),
THD=46.38% có tính đn hài bi 3, PP online 66
Hình 2.45: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.5 (11-level),
THD=13.16% có tính đn hài bi 3, PP Kang 66
Hình 2.46: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.6 (11-level),
THD=24.05% có tính đn hài bi 3, PP online 67
Hình 2.47: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.6 (11-level),
THD=9.42% có tính đn hài bi 3, PP Kang 67
Hình 2.48: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.7 (11-level),
THD=15.06% có tính đn hài bi 3, PP online 67
Hình 2.49: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.7 (11-level),
THD=8.27% có tính đn hài bi 3, PP Kang 67
HUTECH
xii
Hình 2.50: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.8 (11-level),
THD=18.84% có tính đn hài bi 3, PP online 68
Hình 2.51: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.8 (11-level),
THD=4.571% có tính đn hài bi 3, PP Kang 68
Hình 3.1: Mô hình mô phng cho 11-level sóng đin áp ra 70
Hình 3.2: Mô hình mô phng cho 15-level sóng đin áp ra 71
Hình 3.3: Mô hình mô phng cho 17-level sóng đin áp ra 72
Hình 3.4: Mô hình mô phng cho 31-level sóng đin áp ra 73
Hình 3.5: Mô hình mô phng cho 53-level sóng đin áp ra 74
Hình 3.6: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.64, PP online, 11-
level 76
Hình 3.7: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.64, PP online, 15-
level 78
Hình 3.8: Dng sóng áp ra và FFT, vi t s điu biên M =0.64, PP online, 17-
level 80
Hình 3.9:
Mô phng b nghch lu 21 bc, THD = 10.01% có xét đn hài bi ba 81
Hình 3.10:
Mô phng b nghch lu 23 bc, THD = 9.953% có xét đn hài bi ba 81
Hình 3.11: Mô phng b nghch lu 25 bc, THD = 9.633% có xét đn hài bi ba 82
Hình 3.12: Mô phng b nghch lu 41 bc, THD = 8.927% có xét đn hài bi ba 82
Hình 3.13: Mô phng b nghch lu 43 bc, THD = 8.349% có xét đn hài bi ba 83
HUTECH
NGHIÊN CU PHNG PHÁP IU KHIN B NGHCH LU
A BC GIM S KHÓA CÔNG SUT
RESEARCH METHODS CONTROL OF MULTILEVEL CONVERTER
REDUCTION
NUMBER OF SWITCHS
LNG TRN NGHA
(1)
, PHAN QUC DNG
(2)
(1)
E-mail:
;
Khoa C – in – in T, i hc K Thut Công Ngh TP. HCM, Vit Nam
(2)
268 Lý Thng Kit, Phng 14, Qun 10
Khoa in-in T, Trng i hc Bách Khoa TP. HCM, Vit Nam
TÓM TT
tính đc nhng góc kích các khóa công sut thì các phng pháp thông thng dùng phng
pháp lp Newton-Raphson đ gii các phng trình phi tuyn trong chui Fourier. Nhc đim ca
phng pháp này là vic gii các phng trình phi tuyn mt nhiu thi gian và khó thc hin đi vi
s bc ln [6]. khc phc nhng nhc đim này, trong [4] đã đa ra mt phng pháp đn gin
trc tip xác đnh góc kích, áp dng tính góc kích cho b nghch lu đa bc dng cascaded truyn
thng. Phng pháp này làm gim s lng tính toán cn thit, không gii các phng trình phi tuyn,
ch tính toán mt s hàm lng giác. tài đ xut mt phng pháp điu khin mi (rút ra t [4])
cho b nghch lu đa bc gim s khóa công sut . c kim chng bng mô phng trong
matlab/simulink. Tuy nhiên còn mt s hn ch, ch gim s khóa hn cu trúc truyn thng khi s bc
ln hn 7, không điu ch ra s bc bt k, s bc điu ch đc ph thuc vào s khóa trên mi unit
và s unit trong mt b.
ABSTRACT
For calculation of conducting angles for the switches power follow the conventional method using
Newton-Raphson method of preparation for solving nonlinear equations in the Fourier series. The
drawback of this method is the solution of nonlinear equations take a long time and difficult to
implement for a large number of levels [6]. Order to overcome this drawback, in [4] gave a simple
method directly determines conducting angles, apply the conducting angles for multi-level converters
cascaded traditional format. This method reduces the number of calculations required, not solving
nonlinear equations, calculating only some trigonometric functions. Threads proposed a new control
methods (drawn from [4]) for multi-level converter reduced number of switches. . It is verified by
simulation in matlab/simulink. But there are some limitations, only reduce the number of courses than
traditional structure when larger than levels of 7, modulation is not out of any level, levels of
modulation depends on the number switches on each unit and the unit in a
converter.
1.
GII THIU
Ngày nay s phát trin công nghip trong
nc cng nh trên th gii đã đt đc nhng
thành tu to ln, trong s phát trin đó đòi hi
công ngh phi đi trc, đ to điu kin thun
li cho vic ng dng nó vào nghành công
nghip. ng c không đng b (induction) là
mt ng dng quan trng và rt ph bin vì giá
thành r, đa dng v công sut, điu quan trng
là nó đc điu khin mt cách linh hot, đáp
ng t yêu cu thp đn cao nh b bin tn.
B nghch lu là mt phn ca b bin tn.
Ngoài ra trên th gii đang đy mnh phát
trin ngun nng lng mi (nng lng tái
to) đ sn xut ra đin nng. thay th cho
HUTECH
ngun nng lng truyn thng sp cn kit và
ô nhim môi trng nh (du, than, khí đt…),
bng các ngun nng lng mi nh: nng
lng mt tri, gió, sóng bin Trong đó b
nghch lu là b phn quan trng không th
thiu trong vic ni li cho các h thng này.
Vì th, vic nghiên cu đ phát trin, nâng cao
hiu qu và gim giá thành ca b nghch lu
đa bc là góp phn vào s phát trin chung cho
nn công nghip và nghành nng lng tái to
hin nay. Nghch lu đa bc đc chp nhn
đ thay th nghch lu áp hai bc cho ng dng
công sut ln và đin áp cao. Vi cu to đa
bc, đin áp ngõ ra đc tng lên tn hao
chuyn mch linh kin gim và ha tn ngõ ra
đc ci thin đáng k. Bài vit này gii thiu
mt phng pháp điu khin mi cho cu trúc
nghch lu đa bc gim s khóa công sut [3],
vi cách tip cn trc tip đ xác đnh góc
kích, điu khin trng thái đóng ct các khóa
công sut trong b nghch lu gim s khóa.
c đim ca cu trúc này là cu to đn gin,
có cu trúc dng cell liên kt vi nhau, tránh
đc vn đ cân bng áp t, tuy nhiên cn
nhiu ngun dc đc lp và khi mun tng s
bc đin áp ngõ ra thì s lng linh kin tng
lên. Vi cu to cn nhiu ngun dc đc lp
nh th, tính thc tin ca lun vn là dùng b
nghch lu này đ ni li cho h thng nng
lng mt tri.
tài tp chung nghiên cu ba
ni dung chính: Th nht tìm hiu tng quan
v cu trúc và phng pháp điu khin b
nghch lu đa bc đã đc ng dng nhiu
trong thc tin, th hai là phân tích, nghiên
cu v b nghch lu đa bc gim s khóa
cng sut, th ba là nghiên cu 2 phng pháp
điu khin trong [4] & [5] đ ng dng cho b
nghch lu gim s khóa công sut.
2.
NI DUNG
2.1 Cu trúc b nghch lu đa bc gim s
khóa trong [3]
Mi mt unit thì cn có khóa đóng ct hai
chiu đ tng hp dòng đin và đin áp c hai
hng, trong hình 1 là cách ni ghép c bn đ
phi hp to ra mt khóa hai chiu, điu khin
đin áp và dòng đin. đn gin hóa các
chng trình điu khin đóng ngt , nó
có
nhng u đim và nhc đim ca mi cách
ghép ni.
•
Hình 1: Mt vài phng pháp b trí khóa hai
chiu
Trong hình 1 (a) điu khin d dàng,
nhng trng thái ON b st áp cao, nó
bng tng đin áp st trên hai đit và
•
mt
IGBT.
Trong hình 1
(b)
làm gim s st áp
trng thái ON, nhng cn hai IGBT. Mt
bt li là mi IGBT
•
cn có mt cng điu
khin đc lp dn đn, h thng phc tp
và giá thành đt.
Trong hình 1 (c) là mt cách ni ghép ph
bin, có tn tht truyn dn ging vi cu
trúc trong hình 1 (b). u đim ca cu
trúc này so vi các cu trúc trc đó là
mi khóa hai chiu ch cn có mt mch
điu khin
Cu trúc c bn
cng kích [3].
trong hình 2 gm mt
đin áp dc (đin áp dc bng V
dc
) vi hai khóa
chuyn mch hai chiu S
1
và S
2
trong hình (a)
và dng sóng đin hình V
0
đc th hin trong
hình (b). Rõ ràng hai khóa S
1
và S
2
không th
ON cùng lúc, vì xy ra ngn mch ngun dc.
áng chú ý là nó to ra đc hai giá tr đin áp
ngõ ra V
0
.
Hình 2: (a) cu trúc c bn cho b nghch lu
đa bc gim s khóa
(b) kiu sóng đin áp ngõ ra ca V
0
[3]
T cu trúc đn v hình 2 (a) đc kt
ni thành unit hình 3. Trong bng 1 trình bày
HUTECH
giá tr đin áp V
0
tng ng vi các trng thái
đóng ct ca các khóa S
1
, S
2
, … ,S
n
, có th
thy n giá tr khác nhau đt đc cho V
0
.
Hình 3:
Cu trúc m rng ca cu trúc đn v
[3]
State
Bng 1: Bng trng thái đóng ct các khóa:
Switch states
v
0
S
S
1
S
2
…
3
S
S
n-1
n
1
1
0
0
…
0
0
0
2
0
1
0
…
0
0
V
dc,1
3 0 0 1 … 0 0
V
dc,1
+V
dc,2
…
…
…
…
…
…
…
…
n-1 0 0 0 … 1 0
n 0 0 0 … 0 1
Cu trúc unit trên hình 3 đc kt ni vi
nhau thành mt chui liên kt nh hình 4 nhm
tng giá tr cho đin áp V
0
. Hình 4 có k ln
unit vi n
k
khóa đóng ct, nhng ch duy nht
mt khóa trên mi unit đc on trong mi
trng thái đóng ct khi b nghch lu hot
đng. đây s bc và đin áp maximum ngõ
ra đc tính nh sao:
Cu trúc trong hình 4, đ điu ch ra đin
áp V
0
thì cn tính đin áp dc vào cho tng unit
theo công thc sau:
Hình 4: Các units đc kt ni thành series
cu trúc ti u cho minimmum s khóa vi
s bc đin áp không đi
Cu trúc ci tin bao gm k ln unit liên
kt vi nhau, mi unit có n
i
khóa (i = 1, 2, …,
k) do đó:
Trong trng hp này, ta có maximum s
bc đin áp t phng trình (1), xét công thc
(1) và (4) đ đt đc ti đa s bc đin áp khi
s switch không đi.
T (4) và (5) ta có:
Maximum s voltage steps s là:
T (6), (7) ta có:
Nó có th đc chng minh rng s lng
ti đa các voltage steps có th đt đc vi các
switch bng nhau. Vì vy, nu s lng các
thit b chuyn mch trong mi đn v m rng
đc gi đnh bng n, sau đó xem xét phng
trình (8), tng s các thit b chuyn mch
(
) có th đt đc nh sau
:
HUTECH
Hình 5: Bin thiên n/ln(n) so vi n
Vì N
step
là hng s, N
switch
s minimum khi
n/ln(n) tin ti minimum. Hình 5 cho thy vi
n = 3 thì min s switch thc hin N
step
cho đin
áp
Theo chng minh phn trên ta thy cu
trúc ti u cho gim s khóa khi mi mt unit
cn n = 3 khóa [3].
. đây cn chú ý s switch là s nguyên,
khi không thu đc s nguyên thì ta ly chn
s nguyên gn vi giá tr tìm đc.
Hình 6: Cu trúc ti u cho gim s
khóa
Ta có cu trúc đc xây dng trong hình 6
cu trúc này có th to ra s bc ti đa ca
sóng đin áp ra, tng ng vi s khóa ít nht.
Mt u đim ni bc ca cu trúc gim s
khóa này là điu ch đc s bc cao nên sóng
ngõ ra gim thiu đ méo dng và gn sin hn
so vi cu trúc truyn thng.
2.2 Phng pháp điu khin
2.2.1 Phng pháp on-line xác đnh góc
kích cho b nghch lu cascaded [4]
khc phc mt s nhc đim ca
phng pháp SHE. Mt phng pháp trong [4]
tip cn trc tip xác đnh các góc kích vi các
tính toán đn gin, tng hp chính xác thành
phn c bn dng sóng đin áp đu ra vi gim
thiu bin dng và h s THD trên toàn b
phm vi ca t s điu biên (0 ≤ M ≤
1)
. Có
đc nhng góc kích,
bng cách chia sóng
đin áp chun theo chiu dc, thành nhng khu
vc đin áp, tng ng vi nó là mi góc kích
. T đó ta xác đnh góc kích bng phng
pháp din tích.
Phng pháp này
là mt s kt hp ca
phng pháp din tích và nguyên tc xp
chng. Góc kích đi vi mi bc đin áp có th
đc xác đnh t các thành phn c bn ca
dng sóng đin áp đu ra ca tng units bin
tn dng cu
B nghch lu đa bc cascaded có n cu-
H, đin áp tham chiu có th xác đnh bng
công thc:
-H.
Sóng đin áp ngõ ra có đ c t step-pulse
wave có th tng hp t k bc (
).
Các thành phn c bn mt bc xung ca
sóng đin áp ra vi k bc, s dng nguyên lý
xp chng nh sau
:
Các bc thc hin phng pháp on-line
1- Trc tiên phân chia din tích sóng đin
áp tham chiu thành k ln, bng cách phân
phi
2- Xác đnh đ ln
các góc
hình 7 (a)
theo dng sin vi thành
phn c bn cho mi bc ca bc xung dng
sóng ra, bng cách s dng phng pháp
din
tích hình 7 (b)
Vi j = 1 … k
HUTECH
Hình 7: Phng pháp tip cn trc tip xác
đnh góc kích
3- Tính toán góc kích
j
cho tng bc đ biên
đ ca các thành phn c bn ca sóng vuông
bng M
j
, hình 7 (c)
Vì vy, mi quan h đc thit lp gia
j
và
i
nh sau
:
4- Phân tích tt c các trng hp có th tng
hp voltage-sec area dng sóng đin áp phù
hp vi ch s điu ch và s chn la ti u
vi h s THD min. méo dng ca sóng hài
đc xác đnh theo công thc
:
Quy trình kho sát đ tng hp harmonic
c bn ca dng sóng đin áp ti có th ca
vic s dng s bc khác nhau. Ví d; Khi h
s điu ch là đ nh, dng sóng thu đc có
th đc tng hp t các bc k (k = 1 n).
Trong trng hp này, ti u hóa ca k s
đc thc hin bng cách chn h s THD nh
nht
i vi
.
phm vi ca ch s điu ch (M là
nh hn 0.64), nó là đn gin đ s dng phân
b
i
, tùy thuc vào k
:
i vi phm vi ca ch s điu ch cao,
phng trình (15) không th cung cp cho mt
giá tr thc cho mt hoc mt s
i
. Vì vy, giá
tr ca
i
s đc thành lp vi tham s d nh
sau
:
(
đây d là h s, xác đnh bng min THD%
2.2.2 Phng pháp ci tin cho b nghch
lu đa bc gim s khóa
đ tài này ta nghiên cu phng pháp
điu khin cho b nghch lu đa bc gim s
khóa công sut, do u đim cu trúc b nghch
lu trong [3] s bc cao nhng s khóa công
sut tng ng thp, mc đích lun vn là điu
ch s bc ln nên cn s dng mt phng
pháp đn gin đ xác đnh góc điu khin các
khóa công sut. Hai phng pháp đc gii
thiu trên rt phù hp cho vic điu khin b
nghch lu gim s khóa.
đây ta chn ngun vào dc trong mt
unit là bng nhau và unit đu tiên có đin áp
ngun bng 1V
dc
, t công thc (2) và (3) ta suy
ra đin áp v
0
Unit 1:
đc tính nh sau:
Unit 2:
Unit 3:
HUTECH
Vi unit th k thì công thc (2) tr thành:
Ta đt:
Trong đó k là s unit, n là s khóa công
sut trong mi unit. Giá tr N đây chính bng
s mc đin áp dc có th to ra t b nghch
lu.
Suy ra:
Ci cùng ta đc công thc tính đin áp
tham chiu cho cu trúc gim s khóa công
sut nh sau:
Sóng đin áp ngõ ra có đ c t nhng
bc xung dng sóng, có th tng hp t k bc
(
). Các thành phn đin áp c bn
mt bc xung ca
sóng đin áp ra vi k bc,
s dng nguyên lý xp chng nh sau
:
Ta thc hin các bc t t nh phng
pháp on-line trong [4]
1- Trc tiên phân chia din tích sóng đin
áp tham chiu thành N ln, bng cách phân
phi
2- Xác đnh đ ln
các góc
theo dng sin vi thành
phn c bn cho mi bc ca bc xung dng
sóng ra, bng cách s dng phng pháp
din
tích:
Vi j = 1 … N
3- Tính toán góc kích
j
cho tng bc đ biên
đ ca các thành phn c bn ca sóng vuông
bng S
j
Vì vy, mi quan h đc thit lp gia
j
và
i
nh sau
:
Vi
i
đc t ính nh sau:
j = 1…
N
; i =
N
…1
3.
KT QU VÀ THO LUN
Mô phng b nghch lu đa bc cascade
gim s khóa, theo cc trúc ti u v s lng
khóa công sut hình 6, mi unit cn 3 ngun
dc và 3 khóa công sut hai chiu. ng dng
phng pháp điu khin ci tin cho b nghch
lu trên, đt đc kt qu kh quan tng s đ
méo dng thp do u đim điu ch đc s
bc ln.
Bng 2: Bng đóng ct IGBT cho b nghch
lu gim s khóa:
V
Switch states
0
S
S
1
…
2
S
T
9
1
T
3
-26Vdc
…
1
0
1
…
…
…
…
…
…
…
-2Vdc
…
0
1
-Vdc
1
…
0
1
0
1
…
1
0
Vdc
1
…
1
0
2Vdc
…
1
0
…
…
…
…
…
…
…
26Vdc
…
1
1
0
HUTECH
(a)
(b)
(c)
Hình 8: Kt qu mô phng b nghch lu đa
bc gim s khóa, (21 bc), t s điu biên
M=0.63
(a) Dng sóng đin áp ngõ ra mt pha
(b) Thành phn sóng hài không tính
hài bi 3, THD=4.51%
(c) Thành phn sóng hài có tính đn
hài bi 3, THD=9.63%
4.
KT LUN
Qua kt qu mô phng ta thy thành phn
sóng hài tng đi thp, li th là s bc cao
gim đ méo dng, sóng áp ra gn sin hn.
Cui cùng, phng pháp đ ngh ng dng
điu khin cho b nghch lu đa bc gim s
khóa công sut. Vì nó có mt s u đim nh:
1- Gim đc s linh kin đin t công sut,
đây là đc đim quan trng gim giá thành sn
xut, 2- điu ch ra nhiu bc vi s khóa thp,
u đim này đng thi gim đ méo dng ha
tn và sóng gn sin hn, 3- cn nhiu ngun dc
đc lp, nên do đó ng dng cho h thng
nng lng tái to là điu cn quan tâm.
Tuy nhiên còn mt s tn ti, ch gim s
khóa hn cu trúc truyn thng khi s bc ln
hn 7, không điu ch ra s bc bt k, s bc
điu ch đc ph thuc vào s khóa trên mi
unit và s unit t rong mt b, thành phn sóng
hài có phn cao hn so vi cu trúc cascaded.
Do thi gian có hn nên cha kp ti u trong
phng pháp online ci tin, đ gim thành
phn sóng hài xung thp hn.
Hng phát trin đ tài:
xut th nht là cn ti u thêm trong
phng pháp điu khin, đ đt đc kt qu
tt hn.
Th hai là xây dng mô hình h thng ni
li xoay chiu cho h thng nng lng mt
tri, s dng b nghch lu đa bc gim s
khóa công sut, ng dng phng pháp on-line
ci tin đ điu khin.
Th ba là chy mô phng vi mô hình trên
cho công sut vài MW và thc nghiêm vi
công sut vài kW
5.
TÀI LIU THAM KHO
[1] R . H. B aker and L. H. B annister,
“Electric power converter,” U.S. Patent 3
867 643, Feb. 1975.
[2] A. Nabae, I. Takahashi, and H. Akagi, “A
n ew neutral-point clamped PWM
inverter,” IEEE Trans. Ind. Appl., vol. IA-
17, no. 5, pp. 518–523, Sep./Oct. 1981.
[3] Ebrahim Babaei, “A Cascade Multilevel
Converter Topology With Reduced
Number of Switches,” IEEE transactions
on power electronics, vol. 23, no. 6,
november 2008.
[4] P.Q. Dzung, Saito Y., L.M. Phuong, N.V.
Nho,”A New On-line Approach for
Determining Conducting Angles in
0 0.002 0.004 0.006 0.008 0.01 0.012 0.014 0.016 0.018 0.02
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
Time (s )
v0
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Frequency (Hz)
Mag (% of Fundamental)
0 100 200 300 400 500 600 700 800
900 1000
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Frequency (Hz)
Mag (% of Fundamental)
HUTECH
Multilevel Cascaded Inverters”, European
Power Electronic Conference EPE’07,
Denmark, 2007.
[5] ] Kang, D W.; Kim, H C.; Kim, T J.;
Hyun, D S.: A simple method for
acquiring the conducting angle in a
multilevel cascaded inverter using step
pulse waves, Electric Power Applications,
IEE Proceedings- Volume 152, Issue 1, Jan
2005 Page(s):103 – 111.
[6] S. Khomfoi and L. M. Tolbert, “Multilevel
power converters,” in Power Electronics
Handbook , 2nd ed. Amsterdam, The
Netherlands: Elsev ier, 2007, ch. 17, pp.
451–482