(LUẬN VĂN THẠC SĨ) Phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi tại tỉnh Phú Thọ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.03 MB, 104 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
-----------------
PHẠM THANH BÌNH
PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRANG TRẠI CHĂN NI
TẠI TỈNH PHÚ THỌ
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG
Hà Nội - 2018
TIEU LUAN MOI download :
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
-----------------
PHẠM THANH BÌNH
PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRANG TRẠI CHĂN NI
TẠI TỈNH PHÚ THỌ
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số
: 60340410
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. Phạm Thị Hồng Điệp
XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ
HƢỚNG DẪN
XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CHẤM LUẬN VĂN
Hà Nội - 2018
TIEU LUAN MOI download :
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là kết quả nghiên cứu của riêng tôi, chƣa đƣợc
công bố trong bất cứ một cơng trình nghiên cứu nào của ngƣời khác. Việc sử dụng
kết quả, trích dẫn tài liệu của ngƣời khác đảm bảo theo đúng các quy định. Các nội
dung trích dẫn và tài liệu tham khảo đƣợc trình bày theo danh mục tài liệu tham
khảo của luận văn.
Tác giả luận văn
Phạm Thanh Bình
TIEU LUAN MOI download :
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập và thực hiện Luận văn, tơi đã nhận đƣợc sự giúp đỡ
nhiệt tình của tập thể và cá nhân, các cơ quan trong và ngoài trƣờng Đại Học Kinh
tế, Đại Học Quốc Gia Hà Nội.
Trƣớc tiên tôi xin cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Phạm Thị Hồng Điệp là nhà
khoa học trực tiếp hƣớng dẫn và giúp đỡ tơi hồn thành Luận văn thạc sĩ Quản lý
kinh tế này.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu trƣờng Đại Học Kinh tế, Đại Học
Quốc Gia Hà Nội, Khoa Kinh tế Chính trị trƣờng Đại Học Kinh tế.
Tôi trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ của Sở NN&PTNT tỉnh Phú Thọ, Cục
Thống kê tỉnh Phú Thọ và một số sở ngành liên quan, các chủ Trang trại... đã tạo
điều kiện cho tôi thu thập dữ liệu, thơng tin cần thiết để hồn thiện Luận văn này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Tác giả luận văn
Phạm Thanh Bình
TIEU LUAN MOI download :
MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... i
DANH MỤC BẢNG ....................................................................................... iii
DANH MỤC BIỂU ......................................................................................... iv
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chƣơng 1 .......................................................................................................... 4
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ
THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRANG TRẠI CHĂN NUÔI
TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH ......................................................................... 4
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................ 4
1.1.1. Những cơng trình nghiên cứu về kinh tế trang trại và phát triển kinh
tế trang trại chăn nuôi.................................................................................. 4
1.1.2. Những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu.............................................. 7
1.2. Cơ sở lý luận về phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi trên địa bàn
tỉnh .................................................................................................................... 8
1.2.1. Khái quát về trang trại và kinh tế trang trại ...................................... 8
1.2.2. Nội dung phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi trên địa bàn cấp tỉnh
................................................................................................................... 18
1.2.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển kinh tế trang trại chăn ni .. 22
1.2.4. Tiêu chí đánh giá phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi …………28
1.3. Kinh nghiệm phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi ở một số địa
phƣơng và bài học cho tỉnh Phú Thọ .......................................................... 30
1.3.1. Kinh nghiệm phát triển trang trại chăn nuôi tại một số địa phƣơng
................................................................................................................... 30
1.3.2. Bài học kinh nghiệm để phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi tại
tỉnh Phú Thọ .............................................................................................. 34
TIEU LUAN MOI download :
Chƣơng 2 ........................................................................................................ 36
PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................ 36
2.1. Cách tiếp cận nghiên cứu ...................................................................... 36
2.2. Phƣơng pháp thu thập thông tin, số liệu.............................................. 36
2.3. Tổng hợp thông tin ................................................................................. 36
2.4. Phƣơng pháp phân tích thơng tin ......................................................... 37
2.4.1. Phƣơng pháp thống kê mô tả .......................................................... 37
2.4.2. Phƣơng pháp so sánh....................................................................... 37
Chƣơng 3 ........................................................................................................ 38
THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRANG TRẠI CHĂN NUÔI
TẠI TỈNH PHÚ THỌ ................................................................................... 38
3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội ảnh hƣởng đến phát triển kinh tế
trang trại chăn nuôi của tỉnh Phú Thọ........................................................ 38
3.1.1. Điều kiện tự nhiên ........................................................................... 38
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ................................................................ 40
3.1.3. Đánh giá những thuận lợi và khó khăn ảnh hƣởng đến phát triển
KTTT chăn ni của tỉnh Phú Thọ ........................................................... 44
3.1.4. Tình hình kinh tế trang trại chăn ni giai đoạn 2012-2016…..….45
3.2. Phân tích thực trạng phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi tại tỉnh
Phú Thọ .......................................................................................................... 56
3.2.1. Quy hoạch phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi…… .................. 56
3.2.2. Ban hành và thực thi chính sách khuyến khích hỗ trợ phát triển kinh
tế trang trại chăn nuôi ............................................................................... 59
3.2.3. Kiểm tra, giám sát sự phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi.......... 63
3.3. Đánh giá chung ....................................................................................... 64
3.3.1. Những kết quả đạt đƣợc .................................................................. 64
3.3.2. Những yếu tố ảnh hƣởng đến sự phát triển KTTT chăn nuôi tại tỉnh
Phú Thọ, hạn chế và nguyên nhân ............................................................ 67
TIEU LUAN MOI download :
Chƣơng 4 ........................................................................................................ 70
ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRANG
TRẠI CHĂN NUÔI TẠI TỈNH PHÚ THỌ GIAI ĐOẠN 2018-2020, TẦM
NHÌN ĐẾN NĂM 2030 ................................................................................. 70
4.1. Bối cảnh mới và định hƣớng phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi
tại tỉnh Phú Thọ ............................................................................................. 70
4.1.1. Bối cảnh mới ảnh hƣởng đến phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi
tại tỉnh Phú Thọ ......................................................................................... 70
4.1.2. Định hƣớng phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi tại tỉnh Phú Thọ
.................................................................................................................. .71
4.2. Giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi tại tỉnh
Phú Thọ .......................................................................................................... 71
4.2.1. Tổ chức khảo sát, xây dựng và ban hành qui hoạch kinh tế trang trại
chăn nuôi phù hợp với từng vùng sinh thái, tự nhiên của tỉnh đáp ứng các
tiêu chí phát triển về kinh tế - xã hội - môi trƣờng ................................... 72
4.2.2. Hồn thiện đồng bộ các chính sách hỗ trợ phát triển KTTT chăn
ni, trong đó tập trung vào các chính sách hỗ trợ về đất đai, vốn và
nguồn nhân lực cho phát triển KTTT chăn nuôi ....................................... 73
4.2.3. Hỗ trợ khoa học kỹ thuật và công nghệ tạo điều kiện phát triển
KTTT chăn nuôi ........................................................................................ 75
4.2.4. Giải pháp về thị trƣờng gắn với chuỗi tiêu thụ sản phẩm hàng hóa
qui mơ lớn và xây dựng cơ sở hạ tầng phát triển KTTT chăn nuôi .......... 77
4.2.5. Tăng cƣờng vai trò quản lý nhà nƣớc đối với phát triển KTTT chăn
nuôi ............................................................................................................ 78
KẾT LUẬN .................................................................................................... 79
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 80
PHỤ LỤC
TIEU LUAN MOI download :
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
STT
Chữ viết tắt
Nội dung đầy đủ
1
Bộ NN&PTNT
Bộ Nơng nghiệp và phát triển nơng thơn
2
CNH-HĐH
Cơng nghiệp hóa - Hiện đại hóa
3
CN-TTCN
Cơng nghiệp - Tiểu thủ cơng nghiệp
4
FAO
Tổ chức nông lƣơng thế giới
5
GCN
Giấy chứng nhận
6
GTSL
Giá trị sản lƣợng
7
GTSX
Giá trị sản xuất
8
KH&CN
Khoa học và công nghệ
9
KH-KT
Khoa học - Kỹ thuật
10
KH-KT-CN
Khoa học - Kỹ thuật - Công nghệ
11
KH-UBND
Kế hoạch - Ủy Ban nhân dân
12
KQSX
Kết quả sản xuất
13
KTTT
Kinh tế trang trại
14
KT-XH
Kinh tế - Xã hội
15
NLN
Nông nghiệp - Lâm nghiệp - Ngƣ nghiệp
16
NQ – CP
Nghị quyết - Chính phủ
17
NQ – HĐND
Nghị quyết - Hội đồng nhân dân
i
TIEU LUAN MOI download :
18
SXKD
Sản xuất kinh doanh
19
SXNN
Sản xuất nông nghiệp
20
TMDV
Thƣơng mại dịch vụ
21
TT
Trang trại
22
TTLT – BNN - TCTK
Thông tƣ liên tịch - Bộ nông nghiệp - Tổng cục
thống kê
23
UBND
Ủy Ban nhân dân
24
UBTVQH
Ủy Ban thƣờng vụ Quốc hội
25
XDCB
Xây dựng cơ bản
ii
TIEU LUAN MOI download :
DANH MỤC BẢNG
STT
Bảng
Nội dung
Trang
1
Bảng 3.1
Tổng sản phẩm của tỉnh Phú Thọ giai đoạn
2012-2016
42
2
Bảng 3.2
Tình hình phát triển các loại hình kinh tế trang
trại giai đoạn 2012-2016
46
3
Bảng 3.3
Tình hình cấp giấy chứng nhận kinh tế trang trại
giai đoạn 2012-2016
47
4
Bảng 3.4
Số lƣợng trang trại đƣợc phân bổ theo đơn vị
hành chính của tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2012-2016
48
5
Bảng 3.5
Các loại hình trang trại đƣợc phân bổ theo đơn vị
hành chính của tỉnh Phú Thọ năm 2016
49
6
Bảng 3.6
Tình hình sử dụng đất đai của các loại hình trang
trại giai đoạn 2012-2016
51
7
Bảng 3.7
Tình hình lao động của các loại hình trang trại
giai đoạn 2012-2016
53
8
Bảng 3.8
Giá trị sản lƣợng của các loại hình trang trại giai
đoạn 2012-2016
55
iii
TIEU LUAN MOI download :
DANH MỤC BIỂU
STT
Biểu
Nội dung
Trang
1
Biểu 3.1
Cơ cấu trang trại phân theo đơn vị hành chính của
tỉnh Phú Thọ năm 2016
50
2
Biểu 3.2
Tình hình sử dụng lao động tại TT chăn ni
giai đoạn 2012-2016
54
3
Biểu 3.3
Giá trị sản lƣợng bình quân của TT chăn nuôi giai
đoạn 2012-2016
56
iv
TIEU LUAN MOI download :
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Kinh tế trang trại (KTTT) là một loại hình sản xuất nơng nghiệp (SXNN),
đƣợc hình thành và phát triển trên nền tảng của kinh tế hộ. Ở nhiều quốc gia trên thế
giới có nền sản xuất nông nghiệp tiên tiến, trang trại (TT) là loại hình tổ chức sản
xuất phổ biến và giữ vai trị quan trọng trong phát triển nơng nghiệp.
Ở Việt Nam, trang trại đã hình thành và phát triển từ rất sớm và đã có những
đóng góp tích cực cho nền nông nghiệp của nƣớc nhà. Đặc biệt kể từ khi Chính phủ
có Nghị quyết số 03/2000/NQ-CP ngày 02/2/2000 về KTTT [6]; số lƣợng trang
trại tăng lên nhanh chóng, năm 2010 có 145.880 TT theo tiêu chí phân loại trang
trại cũ và đến năm 2014 có 29.498 TT [2] theo tiêu chí phân loại trang trại mới.
Tuy nhiên, trong quá trình phát triển KTTT nói chung và phát triển kinh tế trang
trại chăn ni nói riêng đã nảy sinh nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn về nhận thức,
về cơ chế chính sách có liên quan đến trang trại nhƣ: chính sách đất đai, lao động,
vốn đầu tƣ, tƣ cách pháp nhân của trang trại, quyền lợi và nghĩa vụ của chủ trang
trại và các thành viên trƣớc pháp luật và đâu là các yếu tố ảnh hƣởng đến phát
triển kinh tế trang trại đang cần đƣợc tiếp tục nghiên cứu làm sáng tỏ.
Phú Thọ là một tỉnh nằm ở trung tâm vùng Trung du miền núi phía Bắc Việt
Nam, có điều kiện tự nhiên tƣơng đối thuận lợi cho việc phát triển nông lâm ngƣ
nghiệp. Theo đánh giá của các chun gia trong và ngồi lĩnh vực nơng nghiệp, điều
kiện tự nhiên của tỉnh phù hợp với nhiều loại cây trồng, vật ni có giá trị kinh tế
cao đƣợc thị trƣờng trong và ngoài nƣớc ƣa chuộng, là nền tảng cơ bản để phát triển
kinh tế trang trại với quy mô lớn. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để khai thác một cách
hiệu quả những lợi thế này. Trong những năm gần đây, nông nghiệp của tỉnh Phú
Thọ đã có những bƣớc tăng trƣởng đáng kể, trong đó phải kể đến vai trị của mơ
hình trang trại. Ngành nông nghiệp của tỉnh đã và đang từng bƣớc khẳng định vai
trị của mình trong việc xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế từ mô
1
TIEU LUAN MOI download :
hình trang trại tại tỉnh Phú Thọ phát triển chƣa tƣơng xứng với tiềm năng và thế
mạnh vốn có của mơ hình tổ chức sản xuất này, trong đó có trang trại chăn ni.
Nhìn chung các trang trại của tỉnh Phú Thọ đều phát triển mang tính tự phát, chƣa
theo quy hoạch và cũng chƣa chú trọng đến việc sử dụng hiệu quả tối đa các nguồn
tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trƣờng, do vậy chƣa đáp ứng đƣợc u cầu
phát triển mơ hình trang trại theo hƣớng bền vững và chƣa đóng góp nhiều cho nền
kinh tế của tỉnh Phú Thọ. Xuất phát từ thực tiễn đó tác giả chọn vấn đề “ Phát triển
kinh tế trang trại chăn nuôi tại tỉnh Phú Thọ” làm đề tài luận văn thạc sĩ quản lý
kinh tế, chƣơng trình định hƣớng ứng dụng của mình với mong muốn góp phần thúc
đẩy phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi tại tỉnh Phú Thọ.
2. Câu hỏi nghiên cứu
Để phát huy những lợi thế của tỉnh, đồng thời khắc phục tình trạng phát triển
mang tính tự phát, chƣa theo quy hoạch của trang trại chăn nuôi. Sở Nông nghiệp và
phát triển nông thơn tỉnh Phú Thọ cần làm gì để thúc đẩy phát triển kinh tế trang trại
chăn nuôi trong thời gian tới?
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục tiêu:
Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển kinh tế trang trại chăn ni trên địa
bàn tỉnh Phú Thọ từ đó đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển kinh tế
trang trại chăn nuôi phù hợp với điều kiện thực tiễn ở tỉnh Phú Thọ trong thời điểm
hiện tại và tƣơng lai.
Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Góp phần hệ thống hóa và làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn
về phát triển kinh tế trang trại chăn ni trên địa bàn cấp tỉnh.
- Phân tích và đánh giá thực trạng phát triển kinh tế trang trại chăn ni của
tỉnh Phú Thọ.
- Phân tích các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi
của tỉnh Phú Thọ.
2
TIEU LUAN MOI download :
- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển kinh tế trang trại chăn
nuôi của tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2018 – 2020, tầm nhìn đến năm 2030.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu:
Các vấn đề về lý luận và thực tiễn liên quan đến phát triển kinh tế trang trại
chăn nuôi cấp tỉnh nhìn từ góc độ chun ngành quản lý kinh tế.
Phạm vi nghiên cứu của luận văn:
* Phạm vi về không gian:
Đề tài đƣợc nghiên cứu về KTTT chăn nuôi trên địa bàn tỉnh Phú Thọ.
* Phạm vi thời gian:
Thực trạng phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi tại tỉnh Phú Thọ đƣợc
phân tích, đánh giá trong giai đoạn 2012 đến 2016. Các giải pháp phát triển trang
trại chăn nuôi tại tỉnh Phú Thọ đƣợc xác định cho giai đoạn 2018 – 2020, tầm
nhìn đến năm 2030.
* Phạm vi về nội dung:
Luận văn tập trung nghiên cứu một số nội dung về phát triển kinh tế trang
trại chăn nuôi theo cách tiếp cận quản lý kinh tế, trong đó tập trung vào nội dung
quy hoạch phát triển kinh tế trang trại chăn ni, các chính sách hỗ trợ phát triển
kinh tế trang trại chăn nuôi và kiểm tra giám sát sự phát triển kinh tế trang trại
chăn nuôi của chính quyền cấp tỉnh.
5. Bố cục của luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn đƣợc
chia làm 4 chƣơng cụ thể nhƣ sau:
Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về
phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi trên địa bàn cấp tỉnh.
Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu.
Chƣơng 3: Thực trạng phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi tại tỉnh Phú Thọ.
Chƣơng 4: Định hƣớng và giải pháp phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi tại
tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2018 – 2020, tầm nhìn đến năm 2030.
3
TIEU LUAN MOI download :
Chƣơng 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ
THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRANG TRẠI CHĂN NI
TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
1.1.1. Những cơng trình nghiên cứu về kinh tế trang trại và phát triển kinh
tế trang trại chăn nuôi
1.1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngồi
Kinh tế trang trại chăn ni phát triển từ rất lâu đời và có rất nhiều các cơng
trình nghiên cứu về kinh tế trang trại chăn ni vì nó có vai trị hết sức quan trọng
trong sự phát triển ngành nơng nghiệp hàng hóa. Khái niệm, loại hình và quy mơ
của trang trại chăn ni ở mỗi quốc gia có sự khác nhau. Vì vậy, trong q trình
phát triển nền kinh tế nơng nghiệp hàng hóa, trang trại chăn nuôi luôn là một chủ đề
thu hút sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, quản lý, cả về phƣơng diện lý luận
và thực tiễn. Đã có rất nhiều tác giả nƣớc ngồi nghiên cứu khá cơng phu về kinh tế
trang trại chăn nuôi, các nghiên cứu tập trung làm rõ sự tồn tại của loại hình trang
trại này trong điều kiện cạnh tranh toàn cầu; mối quan hệ giữa quy mô và năng suất,
hiệu quả của trang trại; mối quan hệ chặt chẽ giữa trang trại với thị trƣờng.
Tác giả Buckett, trong tác phẩm “Tổ chức quản lý nơng trại gia đình” cơng
bố năm 1993 [25], tác giả đề cập đến những nguyên lý cơ bản trong q trình quản
lý, điều hành nơng trại gia đình theo mơ hình sản xuất hàng hóa. Nghĩa là quản lý
nông trại về cơ bản không khác quản lý một doanh nghiệp, tuy nhiên do đặc thù của
sản phẩm trong quá trình sản xuất phụ thuộc khá lớn vào điều kiện tự nhiên và do
sản phẩm nông sản thƣờng nhanh hỏng nên quản lý một nông trại phức tạp hơn rất
nhiều so với việc điều hành một doanh nghiệp công nghiệp. Vì lẽ đó, tác giả cho
rằng, các cơ quan quản lý, các hiệp hội cần đặc biệt chú trọng công tác đào tạo và
tập huấn về kỹ năng quản lý cho chủ trang trại.
4
TIEU LUAN MOI download :
Tác giả Ellis, Frank, tác phẩm “Kinh tế nông nghiệp: Hộ trang trại và sự phát
triển nông nghiệp” tái bản lần 2, công bố năm 2005 của Trƣờng Đại học Cambrige
[26], tác giả đã cho thấy sự tất yếu khách quan về phát triển mơ hình kinh tế trang
trại từ kinh tế hộ gia đình trong quá trình phát triển nông nghiệp ở các nƣớc trên thế
giới.
Trong những năm gần đây, tổ chức Nơng lƣơng thế giới (FAO) đã có một số
cơng trình nghiên cứu về KTTT nói chung và kinh tế trang trại chăn ni nói riêng.
Đối với các nƣớc đang phát triển, trong đó có Việt Nam, FAO đã triển khai nhiều
dự án nhằm góp phần phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi, hỗ trợ nông dân phát
triển KTTT theo hƣớng bền vững kết hợp với xóa đói giảm nghèo ở địa phƣơng.
Qua nghiên cứu các cơng trình của các tác giả về phát triển KTTT ở một số
nƣớc cho thấy: các tác giả đã phân tích, đánh giá thực trạng phát triển KTTT ở một
số quốc gia trên thế giới về số lƣợng, quy mô và cơ cấu; mơ hình trang trại và
phƣơng thức điều hành sản xuất; vốn, tƣ liệu sản xuất và nguồn lao động có khác
nhau tùy thuộc vào hƣớng SXKD và thu nhập của các chủ trang trại; thị trƣờng đầu
vào, thị trƣờng đầu ra của các trang trại. Từ đó rút ra bài học kinh nghiệm để xác
định vị trí, vai trị của KTTT nói chung, kinh tế trang trại chăn ni nói riêng trong
q trình cơng nghiệp hóa-hiện đại hóa (CNH-HĐH) nông nghiệp nông thôn ở Việt
Nam; các yếu tố tác động đến sự phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi ở tỉnh Phú
Thọ.
1.1.1.2. Nghiên cứu trong nước
Kinh tế trang trại phát triển rất lâu và đã có rất nhiều tác giả nghiên cứu trong
nƣớc về cơ sở lý luận, tình hình phát triển của trang trại. KTTT đƣợc phát triển
mạnh vào đầu năm 1990 đến nay, ở nƣớc ta KTTT là chủ đề nghiên cứu của nhiều
cơ quan, tổ chức khoa học và đƣợc sự chỉ đạo thực tiễn của các nhà khoa học thực
sự quan tâm. Đã có rất nhiều cơng trình nghiên cứu của các nhà khoa học về lĩnh
vực KTTT nhƣ: Nguyễn Điền (1993, 1997, 1999, 2001) [9]; Phạm Minh Đức
(1997) cùng cộng sự [10]; Trần Đức (1995, 1997, 1998) [11]; Nguyễn Đình Hƣơng
(2000) [14]; Lê Trọng (2000) [21]… Ngồi ra cịn có rất nhiều luận văn nghiên cứu
5
TIEU LUAN MOI download :
khác. Sau đây tác giả xin trình bày những nét chính của các luận văn cùng nghiên
cứu về trang trại nhƣ sau:
- Lý Văn Toàn, 2007.“Thực trạng và giải pháp chủ yếu nhằm phát triển mơ
hình kinh tế trang trại trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên”. Luận văn thạc sỹ kinh tế
nông nghiệp, Đại học Kinh tế Thái Nguyên [20].
Luận Văn đã nghiên cứu và đánh giá đƣợc thực trạng phát triển kinh tế trang
trại của tỉnh Thái Nguyên, từ đó đƣa ra các giải pháp phù hợp đối với các mơ hình
kinh tế trang trại của địa phƣơng, đề tài đã nêu lên đƣợc sự so sánh hiệu quả kinh tế
giữa các mơ hình, các vùng khác nhau, từ đó có thể đánh giá đƣợc các yếu tố bên
ngồi và các yếu tố bên trong tác động đến phát triển kinh tế trang trại, trong đó có
trang trại chăn nuôi.
- Trần Quốc Đạt, 2012. “Một số giải pháp phát triển kinh tế trang trại huyện Đại
Lộc, tỉnh Quảng Nam”. Luận văn thạc sỹ kinh tế phát triển, Đại học Kinh tế Đà Nẵng
[8].
Phần cơ sở lý luận của nghiên cứu này nêu khá đầy đủ tổng quan về kinh tế
trang trại, phân tích các nhân tố tác động đến sự phát triển của nó. Trong phần thực
trạng, đề tài đã phân tích, đánh giá thực trạng phát triển kinh tế trang trại của huyện
Đại Lộc, trong đó có kinh tế trang trại chăn nuôi. Nghiên cứu cũng đƣa ra các giải
pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lƣợng sản phẩm của các trang trại và phát triển
thị trƣờng tiêu thụ.
- Trƣơng Thành Long, 2014. “Phát triển kinh tế trang trại trên địa bàn huyện
Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình”. Luận văn thạc sỹ kinh tế chính trị, trƣờng Đại học
kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội [15]. Tác giả luận văn đã hệ thống hóa một số vấn
đề lý luận về phát triển kinh tế trang trại, phân tích đánh giá thực trạng phát triển
kinh tế trang trại trên địa bàn huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Đề xuất một số
giải pháp phát triển kinh tế trang trại tại huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình giai
đoạn 2015 – 2020.
6
TIEU LUAN MOI download :
Trên cơ sở tổng hợp các cơng trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài “Phát
triển kinh tế trang trại chăn nuôi trên địa bàn tỉnh Phú Thọ” bƣớc đầu có thể rút ra
một số kết luận sau đây:
- Chủ đề phát triển kinh tế trang trại ở Việt Nam đƣợc sự quan tâm nghiên
cứu của nhiều cơ quan quản lý Nhà nƣớc, nhiều cơ sở nghiên cứu khoa học và bản
thân các nhà khoa học. Đồng thời một số học viên cao học cũng đã lựa chọn chủ đề
KTTT làm đề tài nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu của các cơng trình nói trên là cơ
sở quan trọng cung cấp những luận cứ cho việc hoạch định chủ chƣơng, chính sách
của Đảng và Nhà nƣớc đối với phát triển kinh tế trang trại ở nƣớc ta.
- Các công trình nghiên cứu về KTTT ở các cấp độ khác nhau và ở khắp các
vùng, miền trong cả nƣớc. Nhìn chung, các cơng trình nghiên cứu đã nêu ra và đều
mong muốn làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn về KTTT để tìm ra hƣớng đi, đề
xuất những giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn vƣớng mắc, phát huy vai trị
của KTTT trong nền nơng nghiệp của nƣớc ta hiện nay,... Một số cơng trình nghiên
cứu đã đề xuất các giải pháp cụ thể để phát triển kinh tế trang trại trên địa bàn một
tỉnh, huyện cụ thể và trong cả nƣớc. Đó là những tài liệu quý báu để tác giả tham
khảo trong quá trình thực hiện đề tài luận văn.
1.1.2. Những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu
- Kế thừa những kết quả nghiên cứu về phát triển KTTT, luận văn tiếp tục
tập trung nghiên cứu những vấn đề về phát triển kinh tế trang trại từ góc độ của
khoa học quản lý kinh tế.
- Hầu nhƣ chƣa có cơng trình nào nghiên cứu chuyên biệt về phát triển kinh
tế trang trại chăn nuôi. Nhìn chung kinh tế trang trại chăn ni chỉ đƣợc đề cập đến
nhƣ một loại hình trang trại trong kinh tế trang trại khi nghiên cứu về kinh tế trang
trại cả về lý luận và thực tiễn.
- Nghiên cứu về phát triển kinh tế trang trại chăn ni từ góc độ của chuyên
ngành quản lý kinh tế tại tỉnh Phú Thọ là một yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện
nay.
7
TIEU LUAN MOI download :
Luận văn này đi sâu nghiên cứu phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi trên
địa bàn tỉnh Phú Thọ từ góc độ của chuyên ngành quản lý kinh tế.
1.2. Cơ sở lý luận về phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi trên địa bàn tỉnh
1.2.1. Khái quát về trang trại và kinh tế trang trại
Kinh tế trang trại ra đời và phát triển từ rất lâu, các chuyên gia về sử học và
kinh tế học thế giới đã chứng minh từ thời đế quốc La Mã, các trang trại đã hình
thành, trong đó lực lƣợng sản xuất chủ yếu là các nô lệ, ở Trung Quốc trang trại có
từ đời nhà Đƣờng. Trang trại trên thế giới bắt đầu phát triển mạnh khi chế độ tƣ bản
chủ nghĩa ra đời. Ở Việt Nam trang trại đã xuất hiện nhiều thế kỷ, trong từng thời
kỳ lịch sử của đất nƣớc, quá trình hình thành và phát triển của trang trại cũng có sự
khác nhau. Trang trại thực sự phát triển là sau khi thực hiện Nghị quyết 10 của Bộ
chính trị (1988)[1], Đảng và Nhà nƣớc đã ban hành nhiều nghị quyết, Luật Đất đai,
Luật dân sự, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tƣ và các Nghị định nhằm thể chế hố
chính sách đối với kinh tế tƣ nhân trong nơng nghiệp, cho đến năm 2000 Chính phủ
ban hành nghị quyết 03/2000/NQ - CP ngày 02/02/2000 về kinh tế trang trại đã
nhấn mạnh chủ trƣơng của Chính phủ trong việc phát triển KTTT tạo hành lang
pháp lý cho loại hình KTTT, phát huy năng lực SXKD thơng qua các chính sách ƣu
đãi về nhiều mặt đối với KTTT. Mặt khác, hình thành các tiêu chí về kinh tế trang
trại nhằm tạo điều kiện quản lý, hỗ trợ và khuyến khích phát triển KTTT trong nền
kinh tế thị trƣờng có sự quản lý của Nhà nƣớc. Các tiêu chí thực hiện lần lƣợt theo
các thông tƣ sau: Thông tƣ Liên tịch số 69/2000/TTLT-BNN-TCTK ngày
23/6/2000 của Bộ NN&PTNT và Tổng cục Thống kê hƣớng dẫn tiêu chí để xác
định KTTT [3]; Thơng tƣ Số 62/2003/TT-BNN, ngày 20 tháng 5 năm 2003 của Bộ
NN&PTNT sửa đổi, bổ sung Mục III của Thông tƣ liên tịch 69/2000/TTLT/BNNTCTK [4] và tiêu chí trang trại đang thực hiện theo Thông tƣ số 27/2011/TTBNNPTNT ngày 13 tháng 4 năm 2011 của Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn
[5].
8
TIEU LUAN MOI download :
1.2.1.1. Khái niệm, vai trò và đặc trưng cơ bản của trang trại và kinh tế
trang trại
a- Khái niệm trang trại
Để biểu đạt loại hình trang trại, các nƣớc đều có ngơn từ dùng để chỉ các
hình thức tổ chức sản xuất tập trung (Farm, Farm stedd, Farm house (Anh); Ferme
(Pháp); Oepma…) khi chuyển sang tiếng Việt dịch là trang trại hay nông trại.
Trong từ điển Việt, trang trại đƣợc hiểu một cách khái quát là: “Trại lớn sản
xuất nông nghiệp”. Trong các tài liệu nghiên cứu về kinh tế trang trại thƣờng gắn
với ngành sản xuất nông, lâm, ngƣ nghiệp gọi là “nông trại”, “lâm trại”, “ngƣ trại”
để phân biệt chuyên ngành sản xuất của các trang trại.
Có ý kiến cho rằng, trang trại là một đơn vị kinh tế hộ gia đình có tƣ cách
pháp nhân, đƣợc Nhà nƣớc giao quyền sử dụng một số diện tích đất đai, rừng, biển
hợp lý để tổ chức lại quá trình sản xuất nơng, lâm nghiệp theo hƣớng cơng nghiệp
hố, hiện đại hố; tích cực áp dụng các tiến bộ kỹ thuật và công nghệ mới nhằm
cung ứng ngày càng nhiều sản phẩm hàng hố có chất lƣợng cao hơn cho nhu cầu
trong nƣớc và xuất khẩu; nâng cao hiệu quả kinh tế xã hội của từng đơn vị diện tích,
góp phần xố đói giảm nghèo, nâng cao mức sống và chất lƣợng cuộc sống của mọi
ngƣời tham gia.
Trần Đức, 1995 cho rằng: “Trang trại là chủ lực của tổ chức làm nông nghiệp
ở các nƣớc tƣ bản cũng nhƣ các nƣớc đang phát triển và theo các nhà khoa học
khẳng định đó là tổ chức SXKD của nhiều nƣớc trên thế giới trong thế kỷ 21”.
Theo tác giả Phạm Minh Đức, 1997: “Trang trại là một loại hình SXNN hàng
hố của hộ gia đình, do một ngƣời chủ hộ có khả năng đón nhận những cơ hội thuận
lợi, từ đó huy động thêm vốn, lao động, trang bị tƣ liệu sản xuất, lựa chọn cơng
nghệ sản xuất thích hợp, tiến hành tổ chức sản xuất và kinh doanh dịch vụ những
sản phẩm theo yêu cầu thị trƣờng nhằm thu lợi nhuận cao”. [11]
Theo tác giả Trần Hai, 2000. “Trang trại là hình thức tổ chức sản xuất nơng
nghiệp dựa trên cơ sở lao động và đất đai của hộ gia đình là chủ yếu, có tƣ cách
pháp nhân, tự chủ sản xuất kinh doanh bình đẳng với các thành phần khác, có chức
9
TIEU LUAN MOI download :
năng chủ yếu là sản xuất nơng sản hàng hố, tạo ra nguồn thu nhập chính và đáp
ứng nhu cầu cho xã hội” [12].
Các quan niệm trên xem xét trang trại ở nhiều khía cạnh khác nhau, nhƣng
tựu chung đều thống nhất cho rằng: Trang trại là một hình thức tổ chức sản xuất
hàng hóa, trong đó: ngƣời đầu tƣ vào trang trại với mục đích sản xuất hàng hố để
cung ứng cho thị trƣờng với quy mô mức độ tập trung các yếu tố sản xuất (đất đai,
vốn, trình độ kỹ thuật sản xuất, năng lực quản lý điều hành) tƣơng đối lớn hơn so
với các hình thức tổ chức sản xuất thông thƣờng của các hộ nông dân. Nhƣ vậy có
thể khái quát khái niệm trang trại nhƣ sau: Trang trại là loại hình cơ sở SXKD
nơng-lâm-ngƣ nghiệp theo hƣớng sản xuất hàng hóa của các hộ gia đình nơng dân,
hình thành và phát triển chủ yếu trong điều kiện kinh tế thị trƣờng với quy mô lớn.
b- Khái niệm kinh tế trang trại, phát triển kinh tế trang trại
Theo Nghị quyết 03/2000/NQ-CP ngày 02/02/2000 của Chính phủ về kinh tế
trang trại: “Kinh tế trang trại là hình thức tổ chức sản xuất hàng hố trong nơng
nghiệp nơng thơn, chủ yếu dựa vào hộ gia đình nhằm mở rộng quy mô và nâng cao
hiệu quả sản xuất trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản, trồng
rừng, gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ nơng, lâm, thủy sản. Có quy mơ đất đai,
vốn, lao động, thu nhập tƣơng đối cao hơn mức trung bình của kinh tế hộ gia đình
tại địa phƣơng, tƣơng ứng với từng ngành nghề cụ thể”.
Theo Lê Trọng, 2000: “Kinh tế trang trại là hình thức tổ chức kinh tế cơ sở,
là doanh nghiệp trực tiếp tổ chức sản xuất ra nơng sản hàng hố dựa trên cơ sở hợp
tác và phân công lao động xã hội, đƣợc chủ trang trại đầu tƣ vốn, thuê mƣớn phần
lớn hoặc hầu hết sức lao động và trang bị tƣ liệu sản xuất để hoạt động kinh doanh
theo yêu cầu của nền kinh tế thị trƣờng, đƣợc Nhà nƣớc bảo hộ theo luật định”.
Theo một số tác giả khác có cùng chung một quan điểm đó là: “Kinh tế trang
trại là một loại hình kinh tế sản xuất hàng hố phát triển trên cơ sở kinh tế hộ nhƣng
ở quy mô lớn hơn, đƣợc đầu tƣ nhiều hơn về cả vốn và kỹ thuật, có thể th mƣớn
nhân cơng để sản xuất ra một hoặc vài loại sản phẩm hàng hố từ nơng nghiệp với
khối lƣợng lớn cho thị trƣờng”.
10
TIEU LUAN MOI download :
Xuất phát từ các khái niệm và quan điểm trên theo tơi, ta có thể hiểu về
KTTT nhƣ sau: Kinh tế trang trại là một hình thức tổ chức kinh tế SXKD hàng hóa
về nơng - lâm - ngƣ nghiệp đƣợc hình thành trên cơ sở kinh tế hộ, có sự tập trung
cao về các yếu tố sản xuất, có nhu cầu lớn về thị trƣờng và khoa học công nghệ, có
giá trị sản phẩm hàng hố và thu nhập cao hơn so với mức bình quân của hộ gia
đình trong vùng. Cách thức tổ chức quản lý tiến bộ và trình độ kỹ thuật cao.
-
Vai trị của kinh tế trang trại
Phát triển kinh tế trang trại ở nhiều nƣớc trên thế giới cũng nhƣ ở nƣớc ta
trong những năm gần đây cho thấy vai trò quan trọng của KTTT trong q trình
phát triển kinh tế thị trƣờng nói chung và hiện đại hóa nơng nghiệp, nơng thơn nói
riêng. Phát triển KTTT là một quá trình tất yếu, đề cao sự hợp tác cả về chiều rộng
và chiều sâu, cả về chiều ngang lẫn chiều dọc. Vì vậy, kinh tế trang trại cũng cần có
một hệ thống chính sách, biện pháp ở tầm quản lý vĩ mơ, đóng vai trị là bà đỡ, tạo
môi trƣờng thuận lợi cho sự phát triển nhanh chóng, lành mạnh theo hƣớng chun
mơn hố, hợp tác hố, để trở thành nền nơng nghiệp sản xuất hàng hóa lớn, là cơ sở
cho q trình CNH-HĐH nơng nghiệp, nơng thơn.
Điều quan trọng hơn nữa vai trị của KTTT đã thể hiện rõ nét cả về mặt kinh
tế cũng nhƣ về mặt xã hội và môi trƣờng, đặc biệt là khai thác tiềm năng về đất đai,
lao động, vốn. Trong quá trình phát triển kinh tế thị trƣờng, vai trò của KTTT thể
hiện ở một số nội dung cơ bản sau đây:
+ Về mặt kinh tế: Trang trại góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển
các loại cây trồng và vật ni có giá trị hàng hố cao, khắc phục dần tình trạng sản
xuất phân tán, manh mún, tạo nên những vùng chun mơn hố, tập trung hàng hoá
và thâm canh cao. Mặt khác thúc đẩy phát triển công nghiệp, đặc biệt là công
nghiệp chế biến và dịch vụ sản xuất ở nông thôn. Thực tế cho thấy việc phát triển
KTTT ở những nơi có điều kiện bao giờ cũng đi liền với việc khai thác và sử dụng
một cách đầy đủ và hiệu quả các nguồn lực trong nông nghiệp, nông thôn so với
kinh tế nơng hộ. Do vậy, phát triển KTTT sẽ góp phần tích cực thúc đẩy phát triển
kinh tế của nơng nghiệp và nông thôn.
11
TIEU LUAN MOI download :
+ Về mặt xã hội: Phát triển kinh tế trang trại giải quyết việc làm, nâng cao
thu nhập cho nông dân, góp phần xố đói giảm nghèo. Mặt khác, phát triển kinh tế
trang trại cịn góp phần thúc đẩy phát triển kết cấu hạ tầng trong nông thôn và tạo
tấm gƣơng tốt cho các hộ nông dân sở tại và vùng lân cận về cách tổ chức và quản
lý SXKD. Do đó, phát triển kinh tế trang trại góp phần tích cực vào việc giải quyết
các vấn đề xã hội và đổi mới bộ mặt nông thôn.
+ Về mặt môi trƣờng: Do sản xuất kinh doanh mang tính tự chủ và lợi ích
thiết thực, lâu dài của mình cho nên các chủ trang trại ln có ý thức khai thác hợp
lý và quan tâm bảo vệ môi trƣờng, trƣớc hết là trong phạm vi không gian sinh thái
trang trại đến phạm vi từng vùng. Tại các tỉnh trung du Miền núi thì trang trại đã
góp phần quan trọng vào việc trồng rừng, bảo vệ rừng, phủ xanh đất trống đồi trọc
và sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đai, những việc làm này đã góp phần tích cực
cải tạo và bảo vệ môi trƣờng sinh thái trên các vùng, miền trong cả nƣớc.
- Đặc trƣng của kinh tế trang trại
Theo Nghị quyết 03/2000/NQ-CP, kinh tế trang trại có các đặc trƣng sau.
+ Thứ nhất, mục đích chủ yếu của kinh tế trang trại là sản xuất nông, lâm,
thủy sản hàng hố với quy mơ lớn.
+ Thứ hai, mức độ tập trung chun mơn hố các điều kiện và yếu tố sản
xuất cao hơn so với sản xuất nông hộ, thể hiện ở quy mô sản xuất nhƣ đất đai, qui
mô đàn gia súc gia cầm, lao động, giá trị nông, lâm, thủy sản hàng hoá.
+ Thứ ba, Chủ trang trại có ý thức làm giàu, có nghị lực và quyết tâm làm
giàu cho bản thân, gia đình và xã hội. Nhìn chung, chủ trang trại là ngƣời có năng
lực và kinh nghiệm tổ chức, quản lý điều hành sản xuất, biết áp dụng các tiến bộ
khoa học kỹ thuật (KH-KT), tiếp nhận chuyển giao công nghệ mới vào sản xuất, sử
dụng lao động gia đình và thuê lao động bên ngồi sản xuất có hiệu quả cao, có thu
nhập vƣợt trội so với kinh tế hộ.
Quy mô sản xuất hàng hoá đƣợc thể hiện qua tỷ suất hàng hoá, là đặc trƣng
cơ bản nhất của KTTT. Kinh tế trang trại thực hiện hoạt động sản xuất với quy mô
lớn nhờ sự tập trung cao hơn so với mức bình quân chung của kinh tế hộ ở từng
12
TIEU LUAN MOI download :
vùng về các nguồn lực và điều kiện sản xuất. Quy mơ của KTTT lớn hơn nhiều so
với mức bình quân của kinh tế hộ không chỉ đƣợc thể hiện bằng quy mô của các yếu
tố đầu vào (đất đai, lao động, vốn…) mà cả quy mô về thu nhập vv... Vì mục đích
sản xuất của kinh tế trang trại là sản xuất hàng hố với quy mơ lớn nên thƣờng phát
triển sản xuất theo hƣớng chun mơn hố hoặc chun mơn hố kết hợp với phát
triển tổng hợp nhằm tận dụng tối đa ƣu thế của vùng và tránh rủi ro. Nhu cầu và khả
năng áp dụng các thành tựu của KH-KT vào sản xuất của KTTT lớn hơn các nông
hộ nhằm đảm bảo khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trƣờng và hiệu quả thu
đƣợc ngày càng cao hơn.
Một số tác giả cho rằng, sở hữu tài sản gia đình và quản lý điều hành trực
tiếp cũng là một đặc điểm chung của kinh tế trang trại, những đặc điểm này phần
nào phù hợp với mô hình KTTT hiện nay của Việt Nam. Nhƣng qua nghiên cứu cho
thấy vẫn có những chủ trang trại hồn tồn khơng có tƣ liệu sản xuất mà phải đi
th tồn bộ cơ sở vật chất của một trang trại để sản xuất, từ đất đai, mặt nƣớc đến
máy móc, thiết bị…, trong thực tế, bên cạnh các chủ trang trại trực tiếp điều hành
hoạt động SXKD cịn có nhiều chủ trang trại sống một nơi nhƣng lại thuê hoặc uỷ
thác cho ngƣời quản lý điều hành trang trại ở một nơi khác. Vì vậy, khơng nên coi
hình thức sở hữu tài sản gia đình và quản lý điều hành trực tiếp của chủ trang trại là
đặc điểm chung của kinh tế trang trại.
Những đặc trƣng trên cho thấy kinh tế trang trại là một loại hình sản xuất
hàng hóa quy mơ lớn khác với loại hình kinh tế hộ nơng dân tự cung, tự cấp.
c- Khái niệm trang trại chăn nuôi, kinh tế trang trại chăn nuôi
Trang trại chăn nuôi là một hình thức tổ chức sản xuất kinh doanh trong
nơng nghiệp với nơng sản hàng hố là sản phẩm của chăn ni đại gia súc, gia
cầm… Xét về góc độ kinh tế, trang trại chăn nuôi là tổng thể các mối quan hệ kinh
tế của các tổ chức sản xuất hoạt động kinh doanh nông nghiệp trong lĩnh vực chăn
nuôi. Bao gồm các hoạt động trƣớc và sau sản xuất nơng sản hàng hố xung quanh
các trục trung tâm là hệ thống các trang trại chăn nuôi ở các vùng kinh tế khác nhau.
13
TIEU LUAN MOI download :
Kinh tế trang trại chăn nuôi là sản phẩm của thời kỳ cơng nghiệp hố, q
trình hình thành và phát triển các trang trại gắn liền với q trình cơng nghiệp hoá
từ thấp đến cao, tỷ trọng hàng hoá từ thấp đến cao cũng nhƣ trình độ sản xuất, qui
mơ và năng lực sản xuất đáp ứng đƣợc nhu cầu sản phẩm hàng hoá nhƣ thịt, trứng,
sữa… trên thị trƣờng, phù hợp với sự phát triển kinh tế thị trƣờng hiện nay.
Kinh tế trang trại chăn nuôi là một bộ phận của hệ thống kinh tế trang trại, là
yếu tố cấu thành nền sản xuất hàng hóa trong nơng nghiệp. Khác với các ngành sản
xuất khác: Lâm nghiệp hay Thuỷ sản phụ thuộc nhiều vào điều kiện đất đai, khí
tƣợng và thời tiết, nhƣng đối với chăn ni đó chỉ là những ảnh hƣởng tác động đến
vật ni, nó phụ thuộc chính vào điều kiện chăm sóc, ni dƣỡng của các trang trại.
Sản phẩm của chăn nuôi phục vụ trực tiếp nhu cầu tiêu dùng của đại đa số nguời
dân trong cả nƣớc.
Vậy có thể khái quát khái niệm trang trại chăn nuôi, kinh tế trang trại chăn
nuôi: Là một hình thức tổ chức kinh tế, hình hình tổ chức sản xuất kinh doanh cơ sở
trong nông nghiệp với mục đích chủ yếu là sản xuất hàng hóa nhƣ: thịt, trứng, sữa
… với quy mô đất đai, các yếu tố sản xuất đủ lớn, có trình độ kỹ thuật cao, có tổ
chức và quản lý tiến bộ, có hạch tốn kinh tế nhƣ các doanh nghiệp.
d- Khái niệm phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi
Phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi là sự gia tăng số lƣợng và chất lƣợng
của hệ thống các trang trại chăn nuôi, gia tăng giá trị sản lƣợng hàng hóa hay thu
nhập của trang trại chăn nuôi trong một thời kỳ nhất định. Phát triển kinh tế trang
trại chăn nuôi là một quá trình hồn thiện về chất của phát triển sản xuất kinh doanh
tại các trang trại chăn nuôi gắn với việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực, trình độ
của chủ trang trại đƣợc nâng cao, tạo việc làm và tăng thu nhập ở khu vực nông
thôn và gắn với bảo vệ mơi trƣờng sinh thái.
Nói cách khác, kinh tế trang trại chăn nuôi là tổng thể các yếu tố vật chất của
trang trại chăn nuôi và những mối quan hệ nảy sinh trong quá trình hoạt động sản
xuất kinh doanh của trang trại chăn ni. Vì thế, có thể hiểu phát triển kinh tế trang
trại chăn ni là q trình tăng cƣờng các yếu tố vật chất của trang trại chăn nuôi về
14
TIEU LUAN MOI download :
