Cặp phạm trù bản chất hiện tượng khả năng hiện thực

Cặp phạm trù
Bản chất – hiện
tượng
Khả năng – hiện
thực
Nhóm 4

TIEU LUAN MOI download :


MỤC LỤC

01
03

Bản chất – hiện tượng
- Khái niệm
- Mối quan hệ
- Ví dụ

Khả năng – Hiện
thực
- Khái niệm
- Mối quan hệ
- Ví dụ

02
04

Bản chất – hiện
-tượng

Ý nghĩa phương

pháp

luận
- Ý nghĩa với chuyên ngành
- Xã hội học

Khả năng – Hiện
thực
- Ý nghĩa phương pháp
luận
- Ý nghĩa với chuyên ngành
Công tác xã hội

TIEU LUAN MOI download :


Bản chất – Hiện
tượng
TIEU LUAN MOI download :


Bản chất – Hiện
tượng

01. Khái niệm
TIEU LUAN MOI download :

a) Khái niệm : Bản chất
Bản chất là phạm trù triết học chỉ tổng hợp tất cả các
mặt, các mối liên hệ tất nhiên, tương đối ổn định ở bên
trong sự vật, quy định sự vận động và phát triển của sự
vật đó.
Ví dụ:
Bản chất của con người là tổng hòa các mối quan hệ
xã hội trong cuộc sống. Nếu ai đó khơng có bất cứ mối
quan hệ xã hội nào, dù nhỏ nhất, thì người đó chưa phải
là con người theo đúng nghĩa
TIEU LUAN MOI download :


Đặc điểm: Bản chất
 Phạm trù bản chất gắn bó hết sức chặt chẽ với phạm trù
cái chung.

Ví Cái
dụ: bản chất cũng đồng thời là cái có tính quy luật.
- Quy luật giá trị thặng dư là quy luật kinh tế cơ bản của
chủ nghĩa tư bản.
- Bản chất của nó cho thấy chủ nghĩa tư bản ln có mục
tiêu sản xuất giá trị thặng dư càng nhiều càng tốt.
TIEU LUAN MOI download :


b) Khái niệm: Hiện
tượng
- là mặt bên ngoài, mặt di động và
biến đổi hơn của hiện thực khách

quan.

-

nó là hình thức biểu hiện của bản
chất.

Ví dụ: Màu da cụ thể của một người
nào đó là trắng, vàng hay đen… chỉ là
hiện tượng, là vẻ bề ngoài.
TIEU LUAN MOI download :


Bản chất – Hiện
tượng

02. Mối quan hệ giữa
cặp phạm trù
TIEU LUAN MOI download :


02. Mối quan hệ giữa cặp
phạm trù
01

1.1. Bản chất và hiện tượng tồn tại
khách quan trong cuộc sống.
• Cả bản chất và hiện tượng đều có thực, tồn
tại khách quan
• Bất kỳ sự vật nào cũng được tạo nên từ

những yếu tố nhất định
• Sự vật tồn tại khách quan
• Hiện tượng là sự biểu hiện của bản chất ra
bên ngồi để chúng ta nhìn thấy

02

2.2. Sự thống nhất giữa bản chất
và hiện tượng.
• Bản chất bộc lộ ra qua hiện
tượng
• Hiện tượng là sự biểu hiện của
bản chất

TIEU LUAN MOI download :


02. Mối quan hệ• Sự
giữa
thốngcặp
nhất giữa bản chất và hiện tượng là sự thống nhất
phạm trù
biện chứng.
• Sự khơng hồn toàn trùng khớp khiến cho sự thống nhất

03

giữa bản chất và hiện tượng là một sự thống nhất mang tính
mâu thuẫn.

2.3. Tuy thống nhất với
nhau, bản chất và hiện
tượng cũng có sự mâu
thuẫn.

+ Bản chất phản ánh cái chung tất yếu, hiện tượng phản ánh
cái cá biệt.
+ Bản chất là mặt bên trong ẩn giấu sâu xa của hiện thực
khách quan. Cịn hiện tượng là mặt bên ngồi của hiện
thực khách quan ấy.

• Bản
chất tương
đối ổn định, biến đổi chậm. Còn hiện
TIEU LUAN MOI
download
:


Phương
03
pháp luận
và ý nghĩa
chuyên
ngành

TIEU LUAN MOI download :


3.1. Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP

LUẬN
Trong hoạt động nhận thức, để hiểu đầy đủ về
sự vật, ta không nên dừng lại ở hiện tượng mà
phải đi sâu tìm hiểu bản chất của nó.
Nhiệm vụ của nhận thức nói chung, của khoa
học nhận thức nói riêng là phải vạch ra được bản
chất của sự vật.
TIEU LUAN MOI download :


1. Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN
Trong hoạt động tực tiễn, cần dựa vào bản chất chứ không phải dựa vào hiện tượng.

Bản chất tồn tại khách
quan ở ngay trong bản
thân sự vật

Bản chất không tồn tại dưới
dạng thuần túy mà bao giờ
cũng bộc lộ ra bên ngồi
thơng qua các hiện tượng
tương ứng của mình nên chỉ
có thể tìm ra cái bản chất
trên cơ sở nghiên cứu các
hiện tượng.

Trong quá trình nhận
thức, bản chất của sự
vật phải xem xét rất
nhiều hiện tượng khác

nhau từ nhiều góc độ
khác nhau.

TIEU LUAN MOI download :


3.2. Ý nghĩa của cặp phạm trù “Bản chất” và
“Hiện tượng”
với ngành Xã hội học

Xã hội học (tiếng Anh là Sociology) là khoa học về các quy luật và tính
quy luật xã hội chung, đặc thù của sự phát triển và vận hành của hệ
thống xã hội xác định về mặt lịch sử. Là khoa học về các cơ chế tác
động và các hình thức biểu hiện của các quy luật đó trong các hoạt
động của cá nhân, các nhóm xã hội, các giai cấp và các dân tộc.
Xã hội học thực nghiệm đi sâu vào nghiên cứu các hiện tượng, quá
trình cụ thể của đời sống xã hội, giúp con người hiểu một cách thấu
đáo, sâuTIEU
sắc với
tất cảMOI
những
khía cạnh:
của xã hội.
LUAN
download


Chức năng thực tiễn được chia ra làm các chức
năng nhỏ sau:
Chức năng

đánh giá

1

Chức năng
“cầu nối”

2

3

Chức năng
đưa ra những
kiến nghị, đề
xuất

Chức năng
dự báo
4

TIEU LUAN MOI download :


Khả năng – Hiện
thực
TIEU LUAN MOI download :


1. Khái niệm
a) Khái niệm: Khả

năng

Khả năng là cái hiện chưa có, chưa tới nhưng nó sẽ
có, sẽ tới khi có các điều kiện thích hợp.
Ví dụ: Ơng X đã có sẵn gạch, xi-măng, sắt, thép… Ở
đây có khả năng của một ngôi nhà.

TIEU LUAN MOI download :


Phân loại Khả năng
Khả năng hình thức

là những khả năng do các mối liên hệ tất nhiên quyết
định, xuất hiện từ bản chất bên trong của sự vật và
khi có đầy đủ điều kiện sẽ trở thành hiện thực.
Ví dụ: Trong mỗi hạt thóc có khả năng thực tế hạt
thóc sẽ thành cây lúa.

Khả năng

là những khả năng do các mối liên hệ ngẫu nhiên,
quan hệ bên ngoài mang đến và chưa có đủ điều kiện
để chuyển hóa thành hiện thực. 

Khả năng thực tế

Ví dụ: Khả năng con người trúng sổ xố là khả năng
ảo. Khả năng này biến thành hiện thực chỉ là do ngẫu
nhiên, may mắn.

TIEU LUAN MOI download :


Phân loại Khả năng
Từ góc độ
xác suất lớn hay nhỏ xảy ra

Khả năng

Xét theo sự liên quan
đến
lợi ích của con người

Khả năng chủ yếu
Khả năng thứ yếu
Khả năng tốt
Khả năng xấu
Khả năng cùng tồn tại

Sự tương tác giữa
các khả năng

Khả năng loại trừ lẫn nhau.

TIEU LUAN MOI download :


b) Khái niệm: Hiện thực
Là những gì hiện có, hiện đang tồn tại thực sự.

Ví dụ:
Chiếc xe đạp bạn A đang đi là hiện thực. Suy nghĩ của bạn B về
một bộ phim hay cũng là hiện thực.
Do tất cả những gì đang tồn tại thực sự đều được coi là hiện
thực nên ta cần phân biệt:
+ Hiện thực khách quan: Chính là thế giới vật chất đang tồn tại
khách quan.
+ Hiện thực chủ quan: Là ý thức, tư tưởng đang tồn tại trong
mỗi con người.:
TIEU LUAN MOI download


Khả năng – Hiện thực

02. Mối quan hệ giữa
cặp phạm trù
TIEU LUAN MOI download :


2.1. Khả năng và hiện thực tồn
tại trong mối quan hệ chặt chẽ
với nhau, khơng tách rời nhau,
ln chuyển hóa lẫn nhau.

TIEU LUAN MOI download :


Hiện thực được chuẩn bị bởi khả năng, còn khả năng hướng tới biến
thành hiện thực.
Để khả năng biến thành hiện thực cần có vai trị của các điều kiện

khách quan và chủ quan.
Khả năng

Hiện thực

Hiện thực
Khả năng
điều kiện
mới
mới
thích hợp

TIEU LUAN MOI download :

Vô
tận


Trong tự nhiên không phải mọi
khả năng đều biến thành hiện
thực một cách tự phát.

Loại khả năng
mà điều kiện
để biến chúng
thành hiện
thực chỉ có
thể có bằng
con đường tự
nhiên

Loại khả
năng có thể
biến thành
hiện thực
bằng con
đường tự
nhiên cũng
như nhờ sự
tác động của
con người

Loại khả năng
mà bắt buộc có
sự tham gia
của con người
để biến thành
hiện thực

TIEU LUAN MOI download :


Trong lĩnh vực xã hội, bên cạnh các điều kiện khách
quan, khả năng muốn biến thành hiện thực còn cần có các
điều kiện chủ quan. Đó là hoạt động thực tiễn của con
người.
Hoạt động có ý thức của con người có vai trị rất to lớn
trong việc biến khả năng thành hiện thực. Nó có thể đẩy
nhanh hoặc kìm hãm q trình biến đổi khả năng thành
hiện thực. Nó cũng có thể điều khiển khả năng phát triển

theo hướng này hay theo hướng khác bằng cách tạo ra các
điều kiện thích ứng.
TIEU LUAN MOI download :