Tài liệu Kỹ thuật nuôi tôm thẻ pptx

Kỹ thuật nuôi tôm thẻ
-Nhữn
g
điềuc
ơ
bản
Virbac Aquaculture
Binh tha
y
m
ặ
t cho Amir KHALIL
y
ặ
16 – 10 - 2010
Agenda
Int od ction
z
Int
r
od
u
ction
z Biology of Vannamei shrimp
 Behavior
 Specific needs:
− Mineral
− Oxygen
z Culture techniques of Vannamei
 Hatchery
 Grow Out

z New technologies
Giớithiệu
z Tình hình nuôi tôm trên thế giới
• Sản lượng tăng nhanh từ năm 2000
• Tôm sú bị thay thế bằng tôm thẻ chân trắng
• Giá bán tôm thu tại trại liên tục
g
iảm tron
g
khi
g
iá thành sản xuất lại tăn
g
g gg g
• Những bệnh dịch mới và tập trung vào việc phòng bệnh
• Nuôi xa biển (độ mặn thấp)
• S
ự
củn
g
cố và h
ợp
nhất của các côn
g
t
y
ự g ợp gy
• Nỗ lực trong việc thuần hóa giống và chọn gene
• Cải tiến kỹ thuật (cho ăn tự động, phân phối vi sinh tự động –
autoprobiotic, bio-floc…)

• Các chứng chỉ về chất lượng và truy xuất nguồn gốc (GAP/BMP, Eco
Labeling,…)
• Tìm kiếm thị trường mới và loài nuôi mới
Tình hình nuôi tôm thế giới (FAO)
Introduction of
2
,
500
,
000
3,000,000
3,500,000
vannamei into Asia
1,500,000
2,000,000
,,
0
500,000
1,000,000
0
1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006
Fresh w ater praw n Tiger praw n Vannamei Other Marine shrimp
Châu Á:
2.7 triệu tấn
82
%lượng tôm thế giới
82
%

lượng

tôm

thế

giới

(triệu tấn)
75% tôm thẻ
Tôm sú đượctha
y
th
ế
bởi tôm thẻ
chân trắn
g
g
z Tôm thẻ nuôi chiếm chủ yếu ở hầu hết các nước châu Á với tỉ lệ 75% (châu Mỹ 100%)
z Thị trường quan tâm đến kích thước (không quan tâm đến loài) và sự tiếp thị mang tính
đổi mới (kể cả Nhật Bản) bắt đầu từ năm 2008
z Xuất hiện tôm thẻ sạch bệnh (SPF)/kháng bệnh (SPR) từ Mỹ và bây giờ từ Châu Á
 Giá chênh lệch lớn (30-50 USD so với 150-200 USD / tôm bố mẹ)
z
Tỷ lệ sống sảnlượng và hiệuquả đầutư cao hơntômSú
z
Tỷ

lệ

sống

,
sản

lượng

và

hiệu

quả

đầu

tư

cao

hơn

tôm

Sú
z Giới hạn chịu độ mặn và nhiệt độ cao
Chi phí sản xuất tôm thẻ
Quốc
g
ia
Giá thành sx
(USD/kg)
Giá bán

(USD/kg)
L
ợ
i nhu
ậ
n
g
(USD/kg)
(USD/kg)
ợ ậ
Trung Quốc (15g) 2.60 3.30 21%
Philippines (15g) 3rd
290
389
25%
Philippines

(15g)

3rd
2
.
90
3
.
89
25%
Đài Loan (15g) 2.50 3.50 29%
Thái Lan(33g) 3.80 5.80 34%
Thái Lan (20g) 3.45 4.25 19%

Indonesia (20g) 3.50 4.35 20%
Brazil (15g)
250
312
20%
Brazil

(15g)
2
.
50
3
.
12
20%
Ecuador (15g) 1.75 2.70 35%
Chi
p
hí thức ăn 55-60%
,
Năn
g
lư
ợ
n
g
10-20%
,
Con
g

iốn
g
3-4%
,

p
, g ợ g
,gg
,
Nhân công 10-15%. Tăng dần do chi phí tăng
Đặc điểmsinhhọccủa
Lit
i
Lit
openaeus vanname
i
Thông tin cơ bản
z Định danh vào năm 1931 bởi Boome
z
T
ên khoa h
ọ
c:
Lito
p
enaeus vannamei
,

trước đâ
y

Penaeus vannamei
ọ
p,
y
z Tên thường dùng: Tôm thẻ chăn trắng, Tôm trắng hoặc tôm trắng Thái BÌnh
Dương
à
z N
gà
nh
A
rthropoda
z Lớp Crustacea
z Lớp phụ Malacostraca
z Bộ Decapoda
hâ bộ
z P
hâ
n
bộ
Natantia
z Họ Penaeidae
z Chi Penaeus
đổi thành Litopenaeus
à
z Lo
à
i vannamei
Tại sao là
LITOPENAEUS…?

Cơ quan sinh dục ngoài
Đặc tính
z Chịu đựng tốt đốivới độ mặn 0 - 35 ppt. (thích hợp ở vùng sâu trong đấtliềnvàmùamưa)
z
Lớn
nhanh
hơn
tôm
sú
(
rút
ngắn
thời
gian
nuôi
)
z
Lớn
nhanh
hơn
tôm
sú
(
rút
ngắn
thời
gian
nuôi
)
z Chu kì lộtxácngắn(cầnlượng khoáng cao)

z Loài bơilộingượcdòngnước (có ảnh hưởng tớiphương pháp thu hoạch và cần nhiềuoxi),
Là
loài
rất
hoạt
động
(
cần
nhiều
O
2
!!!)
z
Là
loài
rất
hoạt
động
(
cần
nhiều
O
2
!!!)
z Rấtnhạycảmvớisự thay đổimôitrường
z Sinh vậtsống ở tấtcả tầng nước
Ăn
được
nhiều
loại

thức
ăn
và
ăn
mọi
lúc
z
Ăn
được
nhiều
loại
thức
ăn
và
ăn
mọi
lúc
 Thức ăn nhân tạo
 Phiêu sinh thựcvậtvàđộng vật
 Chấtc
ặ
nbã
ặ
z NHU CẦU KHOÁNG RẤT QUAN TRỌNG
Sự quan trọng củakhoáng
z Tạo nên cơ và vỏ
z L
ột
x
ác,

đ
i
ều
h
òa

áp

suất

t
h
ẩ
m
t
h
ấu
Lột

xác,

điều

hòa

áp

suất

thẩm

thấu
z Hệ thống thần kinh
z Điều chỉnh pH máu
z
T
hành phần thiết yếu của enzyme, hormone, vitamin, quá trình hô hấp, màu sắc
tôm, ATP…
z Nhữn
g
khoán
g
chất
q
uan tr
ọ
n
g
chủ
y
ếu là:
ggq ọ g y
 Magnesium (Mg)
 Calcium (Ca)

Potassium (K)

Potassium

(K)
 Phosphorus (Ph)
 Chloride (Cl)
Nếu thiếu: vấn đề về cơ / vỏ và chậm lớn, thậm chí là chết
Sự quan trọng củakhoáng
z Magnesium (Quan trọng nhất đối với tôm thẻ):
 70% of Mg được sử dụng cho cấu tạo cơ thể
 30% of Mg được sử dụng cho mô và máu
 Tỷ lệ: Mg:Ca = 3:1
 Coenzyme: kích hoạt sự hoạt động của enzyme
 Kích thích sự hoạt động của ATP

Có liên quan đếnnhịptim
Có

liên

quan

đến

nhịp

tim
 Lượng Mg dư thừa sẽ được đào thải ra phân
z Sự thiếu Magnesium:

Mềmvỏ lộtxáckhônghết

Mềm

vỏ
,
lột

xác

không

hết
 Cong thân
 Chết nhiều trước khi lột xác
T
ầ
mquantr
ọ
n
g
c
ủ
aOxy v
à
s
ự
ả
nh hư
ở
n
g
củasinhvậtnổi

z Loài bơi lội Cần mức oxy cao… Sáng ≥ 4ppm
z Ăn mọi thời điểm
trong ngày
(cao hơn monodon)
z Thực vật phù du tiêu thụ oxy

Tảonở hoa rấtdễ tác động xấu đếnoxy đặcbiệtlàkhichotômăn không

Tảo

nở

hoa

rất

dễ

tác

động

xấu

đến

oxy
,
đặc

biệt

là

khi

cho

tôm

ăn

không

đủ và Tôm thẻ sẽ ăn phiêu sinh thực vật.
 Sinh vật nổi có thể là vật mang bệnh

Tảo xanh gây độc

Tảo

xanh

gây

độc
Farm Management
Farm

Management

Quản lý trại
• Mọi thứ được bắt đầu từ trại
giống
giống
Chất lư
ợ
n
g
con
g
iốn
g
ợ ggg
• SPF (sạch bệnh)
SPR (Khá bệ h)
•
SPR

(Khá
ng
bệ
n
h)
• Thai Lan: CP 60%
•
Nhậpkhẩu(Hawaii)
Nhập

khẩu(Hawaii)
• Địa phương

Tỷ lệ sống của ấu trùng
z Tỷ lệ sống trong một quy trình ương (Nauplius→PL1)
2007 SR=40% - 60%
2009 SR=80% - 90%
SR=80%
SR=60%
SR=50%
Nauplius
Zoea
1
Zoea
2
Zoea
3
SR=40%
Zoea

1
Zoea

2
Zoea

3
Mysis 1 Mysis 2 Mysis 3
PL
1
PL
12
Hộichứng ZOEA SR =

10
%
Hội

chứng

ZOEA
,
SR

=

10
%
Vận chuyển
z Đóng gói PL

10
đến
12
t
ú
i
/
th
ù
ng
lạnh
10

đến
12

t
ú
i
/
th
ù
ng
lạnh
 300g < nước đá < 500g
 27°C < T° < 30°C

10
ppt <
Độ
mặn
<
33
ppt
10
ppt

<

Độ
mặn
<

33
ppt
− (T° & Độ mặntùy thuộcyêucầucủa
khách hàng)
 120ppm < Độ kiềm < 150ppm
z Lựachọncủangười nuôi:
 PL12 vớimangpháttriển đầy đủ
 Test PCR sau khi shock nướcngọt
24 giờ
Thiếtkế ao
z Ao hình chữ nhậtvớikíchthướctừ 0.2 đến 1ha, trảibạt hoàn toàn
hay
không
hoàn
toàn
hay

không
hoàn
toàn
z Lỗ rún (thoát bùn đáy) kích thướcthayđổitùykíchthướcao
z Hồ chứaphải cung cấp đủ 25 – 35% lượng nướcsử dụng để nuôi tôm
ằ
z Nướccấpvôchủ yếub
ằ
ng cách bơm
z Độ sâu của ao nuôi tôm là 1.2m – 2.0m (tùy thuộcvàomật độ nuôi)
Thả tôm
z PL

 SPF/SPR (Sạch bệnh/kháng bệnh)
 PL12
z Mật độ:
 100-250 PL/m
2
!!!
ê ầ ô ờ
z Y
ê
u c
ầ
u m
ô
i trư
ờ
ng
 Buổi sáng trước 7g
 Làm quen với điều kiện nước trong ao
Sử d t ướ à khí (DO tốithiể là
4
)

Sử

d
ụng quạ
t
n
ướ
c v

à
sục
khí

(DO

tối

thiể
u
là

4
ppm
)
 pH 7.2-7.8
 Kiềm 100-150 ppm.
 Độ cứng (CaCO3) 120-150 ppm.
 Độ mặn> 3 ppt.
Độ tong
30
40
cm

Độ

t
r
ong
30

-
40
cm
.
z Ca
2+
400 ppm.
z Mg
2+
1,200 ppm
Quản lý chất lượng nước (tt)
Nhiệt độ
Nhiệt
Đ
ộ
(
°C
)
Tác độn
g
(
)
g
< 15 Chết
15
22
Stress
15

–

22
Stress
23 – 30 Thích hợpnhất
30
–
33 Stress
> 33 Chết
Quản lý chất lượng nước (tt)
Nhiệt độ
Tôm phát triển nhanh nhất ở nhiệt độ tối ưu
Trọng lượng (g)
Nhiệt độ (°C)
1-12 30
> 12 27
Quảnlýthức ăn trong 20 ngày đầu
z Điều then chốt: Gây màu nước trong giai đoạn đầu (chế phẩm sinh học) tạo
ra nguồnthức ăntự nhiên để đạt đượcFCR
1
.
2
-
1
.
5
(FCR lên tới
2
nếu nuôi
5
-
ra

nguồn

thức

ăn

tự

nhiên

để

đạt

được

FCR

1
.
2
1
.
5

(FCR

lên

tới

2

nếu

nuôi

5
6 tháng). Tôm thẻ sử dụng nguồn thức ăn tự nhiên rất tốt
z 4 lần
/
n
g
à
y
/gy
 Bắt đầu: 1.5 -2 kg/100,000PL/ngày
 DOC 1-7: tăng 200 gram/100,000 PL/ngày
 DOC7-14: tăng 500 gram/100,000 PL/ngày
 DOC 14: 1 k
g/
100
,
000PL
/
n
g
à
y

g/
,
/gy
 Kiểm tra lượng thức ăn bằng nhá vào ngày thứ 20
z Tăng lên 5 lần/ngày
z Ki
ể
m
t
r
a
nh
á

ể ta á
 Đặt nhá thăm thức ăn vào ao khi bắt đầu thả nuôi
 Bắt đầu kiểm tra nhá vào ngày nuôi thứ 20
 Cho ăn theo nhu cầu của tôm
 Khi ki
ể
m
t
r
a
nh
á
x
o
n
g

đặt
l
ạ
i
c
h
ỗ

cũ
n
gay
vì
tô
m
t
h
ẻ
r
ất
nh
ạy

cả
m v
ớ
i
sự

t

h
ay

ể ta á o g
đặt ạ c ỗ cũ gay
tô t ẻ
ất ạycả
ớ sự tay
đổi môi trườn
g
Chế độ cho ăn
z Tỷ lệ tăng trưởng:
1
2
1
6
g/tuầncho
20
25
g(
40
50
con) ở
120
ngày và
15
35
MT/ha

1

.
2
-
1
.
6

g/tuần

cho

20
-
25

g

(
40
-
50

con)

ở

120

ngày

và

15
–
35
MT/ha
z Thức ăn hàm lượng protein thấp (34-38%)
z Trộn với chế phẩm sinh học
z
T
ỷ lệ cho ăn:
 Tháng thứ nhất: 10-12% / ngày
 Tháng thứ hai : 5-6% / ngày
 Tháng thứ 3: 3-4% / ngày
 Tháng thứ 4 : 2-3% / ngày
z 4-5 lần m
ộ
t n
g
à
y

(
khôn
g
cho ăn khi DO thấ
p)
ộ gy( g p)
 6-7h: ~24-26% tổng lượng thức ăn trong ngày
 10-11h: ~20-22% tổng lượng thức ăn trong ngày

 14-15h: ~20% tổn
g
lư
ợ
n
g
thức ăn tron
g
n
g
à
y

g ợ g ggy
 18-19h: ~19% tổng lượng thức ăn trong ngày
 22-24h: ~16% tổng lượng thức ăn trong ngày