Sổ tay kiến thức trọng tâm địa 8

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.01 MB, 24 trang )

T

A

IL

IE

U

O

N

T
H

I.

N

E

T

Tài Liệu Ôn Thi Group

Tài Liệu Ôn Thi Group

Tuyensinh247.com

1

NỘI DUNG SỔ TAY

1

CH

NG I. CHÂU Á ầầầầầầầầầầầầầầầầầ.......2

2

CH

NG II. T NG K T

A LÍ T

NHIÊN VẨ

A LÍ CÁC

CHÂU L Cầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ..10

IE

U

O

N

T
H

I.

N

E

T

A LÍ VI T NAM ầầầầầầầầầầầầầ.11

IL

NG III.

A

CH

T

3

Tài Liệu Ơn Thi Group
2 Tuyensinh247.com
CH
NG 1: CHÂU Á

V trí đ a lí
 N m

a hình
 Nhi u núi, s n nguyên cao đ

n ac uB c

 1 b ph n c a l c đ a Á-Âu
 Giáp 2 châu l c, 3 đ i d
Kích th

s ( trung tâm l c đ a)

ng

 H

ng núi:

ông- Tây, B c –

Nam => chia c t ph c t p

c

 R ng l n nh t th gi i



 Kéo dài t c c B c đ n X

 Vùng núi cao b ng tuy t ph

ng b ng r ng l n ven bi n
quanh n m (Hi-ma-lay-a)

Khoáng s n
 Phong phú, tr l

ng l n

 D u m , khí đ t, than, s t,
crơm, KL màu

T
NHIÊN
CHÂU Á

Sơng ngịi
 Phát tri n, nhi u sông
l n

 Phân b không đ u, ch
đ n

Khí h u

c khá ph c t p

 Giá tr KT: giao thơng,

Phân hóa r t đa d ng
 G m nhi u đ i khí h u khác nhau
= > Do lãnh th tr i dài t c c đ n X
 M i đ i phân hóa thành nhi u ki u

th y đi n, cung c p n

c

cho s n xu t - sinh ho t,
du l ch, th y s n

= > Do lãnh th r ng, các dãy núi l n
Các ki u khí h u gió mùa

C nh quan
 Phơn hố đa d ng

 Mùa đông l nh khô; mùa h nóng m

 C nh quan gió mùa và l c

E
N

I.

T
H

N

O

phá, r ng t nhiên cịn l i ít
T

A

 KH kh c nghi t, nhi u hoang m c

 C nh quan t nhiên b khai
U

trung tâm châu Á, Tây Nam Á

IE



đ a khơ chi m di n tích l n.

IL

Các ki u khí h u l c đ a

T

 Phân b : Nam Á, NÁ, ông Á

Tài Liệu Ơn Thi Group

Châu l c đơng dơn nh t th gi i

Tuyensinh247.com

Dơn c thu c nhi u ch ng t c

- Chi m 61% DSTG (2002), t ng nhanh

- 3 ch ng t c:

- GTTN đ ng th 2 sau châu Phi (b ng

+ -rô-pê-ô-it

m c TB th gi i)

+ Môn-gô-lô-it

- Gia t ng dơn s đư gi m d n

DỂN C ,

N i ra đ i c a các tôn giáo l n
- n

giáo ( n

XÃ H I

+ Ơ-xtra-lơ-it
Dơn c phơn b khơng đ u

- T p trung đông

)

vùng đ ng b ng

- Ph t giáo ( ông Nam Á, ông Á)

ven bi n

- Thiên Chúa giáo (Tây Á, Philippin)

- Th a th t

- H i giáo (Nam Á, Inđônêxia, Malaixia)

cao, hoang m c khô c n

trung tâm l c đ a, núi

- Sau CTTG II, kinh t ki t
qu , đ i s ng ND kh c c
- Th c dân,

- T cu i TK XX, kinh t

phong ki n bóc

chuy n bi n, khơng đ u, hình

tri n s m, trình đ

l t, kìm hãm

thành nhi u nhóm n

cao

lâu dài

+ Phát tri n cao (Nh t B n)

VD. T.Qu c, n

- Nh t B n c i

+ Công nghi p m i (NICs)

cách, gi i

+ ang phát tri n

phóng đ t

+ Có t c đ t ng tr

- S n ph m xu t

n

cao

kh u n i ti ng

phát tri n

- Con đ

+ GiƠu, trình đ phát tri n ch a

ng t l a

cao

N a cu i TK XX - nay

S phát tri n kinh t - xã h i gi a các n

c và các vùng khơng đ u,
U

IE

IL

c có thu nh p th p, đ i s ng nghèo kh .
A

v n còn nhi u n

O

N

T
H

i vƠ Trung đ i TK XVI - XIX

T

C

c, kinh t

ng KT

T

NÁ, TNÁầ

E

c

c:

N

, các n

c phát

I.

- Nhi u n

3

Tài Liệu Ơn Thi Group

4 Tuyensinh247.com

TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T - XÃ H I CÁC N
Ngành
c đi m
- S n xu t l

ng th c gi vai trò quan tr ng nh t.

=> Lúa g o: 93% s n l
Nông

C

- Trung Qu c, n

ng th gi i; lúa mì: 39% s n l

ng th gi i

s n xu t nhi u nh t (tiêu th trong n

c)

nghi p - Thái Lan, Vi t Nam xu t kh u g o l n nh t
- V t nuôi: tu n l c (l nh), dê, ng a, c u (khơ h n); trâu bị, l n, gà
v t...(gió mùa m

t)

Phát tri n đa d ng nh ng ch a đ u.
Cơng

nhi u n

- CN khai khống phát tri n

c

nghi p - CN luy n kim, c khí ch t o (Nh t B n, Hàn Qu c, Singapo, n
- CN s n xu t hàng tiêu dùng phát tri n
D ch
v

nhi u n

c

- Nh t B n, Hàn Qu c, Singapo là nh ng n

c có trình đ phát tri n cao.

- Ho t đ ng d ch v đa d ng (giao thông, th

ng m i, du l ch), giúp nâng

cao đ i s ng nhân dân.

V trí đ a lí

c đi m t nhiên

- Ngã 3 c a 3 châu l c Á – Phi – Âu.

s n nguyên đ s

a Trung

, Bi n en, Caxpi.

- Ph n trung tơm: B L

- N m trong đ i nóng và c n nhi t.
trong phát tri n kinh t

- C nh quan: th o nguyên khô h n,

c quan tr ng

hoang m c, bán hoang m c
- Tr l

TÂY

ng d u m l n nh t TG
T

=> V trí đ a lí chi n l

T

H

I.

NAM Á

Chính tr

- Nơng nghi p: lúa mì, chà là,

- Ng

bơng; ni c u

IE
IL

- CN khai thác, ch bi n d u m
A

- Phân b không đ u, t p

T

i A-r p, đ o H i.

Khu v c b t n,

U

- Quy mô dân s t ng lên

N

Kinh t
O

Dơn c

ng Hà

E

H i, Bi n

- Phía B c và TNam: núi cao,

N

- Giáp nhi u bi n: A-ráp,

trung

)

ven bi n, đ ng b ng - Xu t kh u d u m l n nh t TG

x y ra nhi u

cu c tranh ch p,
chi n tranh

Tài Liệu Ơn Thi Group

Tuyensinh247.com

KHU V C NAM Á
V trí
đ a lí

N m

phía Nam l c đ a Á - Âu

 Ti p giáp: n

D

ng, Tơy Nam Á, Trung Á, ông Nam Á

 Phía B c: h th ng núi Hi-ma-lay-a cao, đ s nh t th gi i
a
hình

gi a: đ ng b ng n – H ng (dƠi h n 3000km)



 Phía Nam: SN. ê-can v i 2 dưy Gát ơng vƠ Gát Tơy
Nhi t đ i gió mùa, m a nhi u
a hình k t h p gió mùa nh h

ng sâu s c đ n s phân

hóa khí h u Nam Á
 Vùng núi Himalaya: KH phơn hóa theo h

Khí

h u

S

n nam đón gió mùa Tây Nam => m a nhi u



S

n b c khu t gió mùa Tây Nam => m a ít



Trên 4500m: b ng tuy t v nh c u.



Dãy Himalaya ch n gió mùa B c = > không quá l nh

và Pakixtan: KH nhi t đ i khơ, m a ít

 Nhi u sông l n: sông n, sông H ng, sông Bra-ma-pút.
 R ng nhi t đ i m, xavan, hoang m c, c nh quan núi cao

E

giáo, H i giáo...

N

 a tôn giáo, dơn c theo n

T

 ông dơn; dơn c phân b không đ u

N

 T ng là thu c đ a c a Anh, giƠnh đ c l p n m 1947

T
H

I.

Dân
c XH

n, đ cao



 Tây B c n

Sơng,
c nh
quan

ng s

U

O

 Chính tr , xã h i khơng n đ nh, xung đ t tôn giáo và dân t c
n

phát tri n nh t: các ngành công ngh cao; cách m ng
A



IL

IE

 Kinh t đang phát tri n ch y u d a vào nông nghi p
T

Kinh
t

xanh và cách m ng tr ng trong nông nghi p

5

6 Tuyensinh247.com

Tài Liệu Ôn Thi Group

KHU V C ÔNG Á
 Ph n đ t li n: Trung Qu c, bán đ o Tri u Tiên
 Ph n h i đ o: qu n đ o Nh t B n, đ o ài Loan, đ o H i Nam
 Ti p giáp: Thái Bình D ng r ng l n

Lãnh th
Phía
t
li n

Tây
Phía

a hình
- Núi cao hi m tr : Thiên S n...

Khí h u, c nh quan

- Khí h u c n nhi t l c đ a

- Cao nguyên đ s : Tây T ng...

khô h n quanh n m

- B n đ a cao, r ng: Duy Ngô Nh

- Th o nguyên, hoang m c

-

ông H iđ o

i th p, núi xen k đ ng b ng

- Khí h u gió mùa: mùa đơng

ng b ng châu th màu m

gió TB c khơ l nh, mùa h

- Núi tr , nhi u núi l a, đ ng đ t.

gió Nam m a nhi u

- Núi Phú S cao nh t Nh t B n

- R ng h n h p, r ng nhi t
đ i và c n nhi t đ i mầ

Sơng ngịi

- Có 3 con sơng l n: Tr

ng Giang (th 3 TG), Hồng Hà, A-mua.

- Sơng l n b i đ p nên các đ ng b ng ven bi n màu m

Dơn c , xư h i

 Dân s r t đông
 Sau CTTG II, kinh t ki t qu , đ i s ng nhân dân khó kh n
 Hi n nay, kinh t phát tri n nhanh và duy trì t c đ t ng
tr

ng cao, lƠ các n

c xu t siêu

 Nhanh chóng khơi ph c kinh t sau chi n tranh

Nh t B n

 N n kinh t hƠng đ u TG, t ch c s n xu t hi n đ i và h p lí
 Các ngành cơng nghi p m i nh n, hƠng đ u th gi i: ch t o
E
N
I.

ông dân nh t th gi i: 1,38 t dơn (n m 2017).

N



cl

ng th c, công nghi p hi n đ i,
IL

 Thành t u: t túc đ

c

IE

U

O

 Chính sách: c i cách m c a kinh t , hi n đ i hóa đ t n

ng kinh t cao và n đ nh, nhi u ngành

đ ng đ u th gi i (l

ng th c, than, đi n, thép, phơn bónầ)

A

hồn ch nh; t ng tr

T

Trung Qu c

ng cu c s ng r t cao
T
H

 D ch v r t phát tri n, ch t l

T

ô tô, đi n t , hàng tiêu dùng

Tài Liệu Ôn Thi Group

Tuyensinh247.com

7

KHU V C ÔNG NAM Á
V trí đ a lí


đơng nam chơu Á, giáp n

D

ng vƠ Thái Bình D

ng.

 11 qu c gia, chia 2 b ph n: l c đ a (B . Trung n) và h i đ o (Q . Mã Lai)
=> C u n i gi a l c đ a Á – Âu và l c đ a Ôxtrâylia, gi a 2 đ i d

ng l n

 N i giao thoa gi a các n n v n minh l n trên th gi i
T nhiên
ông Nam Á l c đ a

ơng Nam Á h i đ o

a
hình

- Núi cao h ng B c – Nam, Tây
B c – ông Nam.
- Cao nguyên th p.
- ng b ng phù sa màu m , đ a
hình b chia c t m nh.

- Núi h ng vịng cung, ơng –
Tây, nhi u núi l a

- ng b ng ven bi n nh h p.

Khí
h u

Khí h u nhi t đ i gió mùa, có bão
nhi t đ i

Khí h u xích đ o và nhi t đ i gió
mùa, m a nhi u.

Sơng
ngịi

5 con sông l n ch y theo h ng
b c – nam, ch đ n c theo mùa
m a, giƠu phù sa

Sông ng n, d c, ch đ n c đi u
hịa, ít giá tr giao thơng, có m t
ph n giá tr th y đi n.

C nh R ng nhi t đ i, r ng th a khô
quan r ng lá

T

ng đ ng
E

c có nhi u nét t

N

Các n

N

phong t c t p quán.

T
H

I.

v t nhiên, v n hóa – l ch s ,
O

ông dơn
Gia t ng dơn s khá nhanh.
Nhi u ch ng t c: Môn-gô-lô-it và

U

IE

ng

IL

a dơn t c, đa tơn giáo vƠ các tín
ng đ a ph
A

đ ng b ng

= > Thu n l i h p tác cùng phát tri n

T

châu th và ven bi n.

ng xanh

Xã h i

Dân c

Ơ-xtra-lơ-it
Dơn c t p trung đơng

R ng r m nhi t đ i th

ng.

8 Tuyensinh247.com

Tài Liệu Ôn Thi Group

C I M KINH T CÁC N
Kinh t các n

C ƠNG NAM Á

c ơng Nam Á phát tri n khá nhanh, ch a v ng ch c

N a đ u TK XX,

Ngày nay, t ng

lƠ các n

tr

c thu c

đ a, kinh t l c
h u, nghèo nàn.

ng kinh t

nhanh, song ch a

n đ nh

Ch y u d a vào SX và
XK, tài nguyên, lao

đ ng d i dào, thu hút
v nđ ut n

c ngồi

Ơ nhi m mơi tr

ng

=> Do g p các th i
kì suy thối kinh t

C c u kinh t có nh ng thay đ i
Chuy n d ch c c u kinh t theo h
v tiêu dùng trong n

ng phát tri n ngành công nghi p ph c

c và xu t kh u.

Nông nghi p:
- Cơy l

ng th c: cây lúa, phân b

đ ng b ng châu th , ven bi n

- Cây công nghi p nhi t đ i: đa d ng, giá tr cao, trên các cao nguyên màu m
Công nghi p:
- Ph bi n ngành: luy n kim, ch t o máy, hóa ch t, l c d u, th c ph mầ

T

A

IL

IE

U

O

N

T
H

I.

N

E

T

- Phân b : g n bi n thu n ti n trao đ i hàng hóa

Tài Liệu Ôn Thi Group

HI P H I CÁC N

M c tiêu chung:

8/8/1967

Nguyên t c:

Xây d ng 1 c ng
Hi n có 10

c)

đ ng đồn k t, h p

qu c gia
thành viên.

ban đ

- - T nguy n

tác vì 1 ASEAN

- Tơn tr ng ch

hịa bình, n đ nh

quy n c a nhau
- - H p tác ngày càng

và phát tri n

toàn di n

H p tác đ phát tri n kinh t xã h i
Các n

9

C ÔNG NAM Á (ASEAN)

Thành l p:
(5 n

Tuyensinh247.com

c ơng Nam Á có nhi u đi u ki n thu n l i v t nhiên, v n hóa

xã h i đ h p tác phát tri n kinh t .
Bi u hi n:


N

c phát tri n giúp đ n



T ng c



Xây d ng tuy n đ



Ph i h p khai thác và b o v sông Mê Công

c kém phát tri n.

ng trao đ i hàng hóa gi a các n
ng s t, đ

c

ng b gi a các n

c

Vi t Nam trong quá trình h i nh p ASEAN
E

T

 Tích c c tham gia vào ho t đ ng h p tác kinh t , v n hóa, giáo d c, khoa
I.

c trong khu v c

T
H

 C h i: h p tác, trao đ i kinh t v i các n

N

h c và công ngh c a ASEAN.

O

N

 Thách th c: chênh l ch trình đ phát tri n, công ngh , khác bi t v th

T

A

IL

IE

U

ch chính tr ầ

Tài Liệu Ôn Thi Group
10 Tuyensinh247.com
CH
NG 2: T NG K T A LÍ T NHIểN VÀ

A LÍ CÁC CHÂU

L C
N IL C
Kh.ni m L c phát sinh bên trong Trái
Ng.nhân N ng l

i KH
Nhi t
đ i

Ôn đ i

- V n đ ng nâng lên – h xu ng
- Hi n t ng u n n p, đ t gãy

Do tác đ ng c a dịng n c, gió,
b ng hƠ, sóng bi n..
=> Làm phá h y đá, thay đ i tính
ch t và thành ph n hóa h c

- T o ra các dãy núi, các đ i

d ng l n
- Hi n t ng đ ng đ t, núi l a
- B m t T tr nên g gh .

- Hình thành các d ng đ a hình
đ c đáo
- San b ng b m t Trái t

I KHÍ H U VÀ C NH QUAN CHệNH TRểN TRÁI
Ki u khí h u

T

C nh quan tiêu bi u

- Xích đ o
- Nhi t đ i gió mùa
- Nhi t đ i l c đ a

- R ng nhi t đ i m
- R ng xích đ o
- Xavan

- C n nhi t l c đ a

- Hoang m c và bán hoang m c

- C n nhi t đ a trung h i
- C n nhi t gió mùa
- Ôn đ i l c đ a (n a khô h n)

- Ôn đ i h i d ng
- Ôn đ i l c đ a (l nh)

- R ng và cây b i lá c ng c n nhi t
- R ng c n nhi t m
- Th o nguyên
- R ng lá r ng và r ng h n h p
- R ng lá kim

C nc cl cđa

- Ơi nguyên
T
H

I.

Hàn đ i

ng b c x M t Tr i

T

CÁC

N ng l

E

K t qu

t

N

Tác
đ ng

ng trong lòng Trái

t

NGO I L C
L c bên ngoài, trên b m t Trái
t

ng đ a lí
N

Ho t đ ng nơng nghi p và công nghi p v i môi tr
IE

U

O

Nông nghi p phát tri n d a trên s đa d ng c a các đi u ki n t nhiên
A

ng và bi n đ i khí h u

T

S n xu t cơng nghi p gây ô nhi m môi tr

IL

S n xu t nông nghi p làm bi n đ i c nh quan t nhiên (đ a hình, đ tầ)

Tài Liệu Ơn Thi Group

CH

NG 3:

Tuyensinh247.com

A LÍ VI T NAM

VI T NAM ậ

TN

C ậ CON NG

I

Vi t Nam trên b n đ th gi i

 G n v i l c đ a Á – Âu, thu c khu
v c ông Nam Á
 Lãnh th g m 3 b ph n: vùng đ t,
vùng tr i và vùng bi n.
Vi t Nam đang m r ng h p tác toàn
di n, tích c c v i t t c các n
Chi n
tranh
tàn phá
nghiêm
tr ng

Cơng
cu c
đ i
m i

c.

- Thốt kh i kh ng ho ng kinh t
- T c đ t ng tr

- Cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa n n kinh t
- Xóa đói gi m nghèo

1975 1986
Vi t Nam trên con đ
Ch

ng trình

ng kinh t khá cao.

ng xây d ng và phát tri n

a lí Vi t Nam

a lí t nhiên Vi t Nam

N

E

a lí Vi t Nam c n:

ic

ng vƠ đ a lí ơng Nam Á
O

N

N m ch c ki n th c đ a lí

T
H

I.

h ct t

T

a lí kinh t - xã h i Vi t Nam

IL

IE

U

S u t m tài li u, thông tin, liên h th c t liên quan đ n n i dung bài h c

T

H c cách s d ng cu n Atlat

A

c k , hi u n i dung sách giáo khoa
a lí Vi t Nam

11

Tài Liệu Ơn Thi Group

12 Tuyensinh247.com

V TRÍ, GI I H N, HÌNH D NG LÃNH TH

V trí đ a lí
- C c B c: 23023’B; 105020’
- C c Nam: 8034’B; 104040’
- C c Tây: 22022’B; 102010’
- C c ông: 12040’B; 109024’

VI T NAM

c đi m, ý ngh a c a v trí đ a lí
- Trong vùng n i chí tuy n.
- G n trung tơm ông Nam Á.
- C u n i gi a đ t li n – đ i d ng,
gi a l c đ a và h i đ o, gi a các đ i
d ng l n.
- Trong khu v c gió mùa
- N i g p g các lu ng di c sinh v t.
Ph n đ t li n
- Lãnh th kéo dài, h p ngang
ng b bi n dài 3260km, hình ch S
- Biên gi i dài g n 4600km.
=> Quy đc đi m đ a lí t nhiên, phát tri n
đ y đ lo i hình giao thơng v n t i
Ph n bi n:
- Có > 4000 đ o l n, nh
- R ng g p 3 l n đ t li n.
- Có ý ngh a chi n l c trong phát tri n
kinh t và b o v ANQP

- Có nhi u thiên tai nguy hi m

VÙNG BI N VI T NAM
T

ng.

E

 Bi n ông lƠ 1 b ph n c a Thái Bình D

I.

N

 Vùng bi n nhi t đ i: bi n m (230C), l n, kín gió, đ mu i cao (33‰), dịng
N

T
H

bi n nóng - l nh theo mùa, ch đ th y tri u có nh t tri u và bán nh t tri u.
U

O

 Tài nguyên vùng bi n đa d ng: th y s n, khống s n, giao thơng, du l ch.
IL

IE

 Tài nguyên bi n b suy gi m do khai thác quá m c, ô nhi m môi tr
T

A

=> C n khai thác ti t ki m, có quy ho ch và b o v môi tr

ng bi n

ng bi n

Tài Liệu Ơn Thi Group

Tuyensinh247.com

TÀI NGUN KHỐNG S N VI T NAM

Vi t Nam lƠ n
- ư th m dò đ

c giàu tài nguyên khoáng s n.

c 5000 đi m qu ng v i g n 60 lo i khoáng s n.

- Ph n l n các m có tr l

ng v a và nh .

- Quan tr ng có: than, d u khí, apatit, đá vơi, s t, crom, đ ng, thi c, bơ xítầ
Than chì, đ ng,
s t, đá quý

Vi t

B c, Hoàng Liên
S n, Kon Tum
Ti n Cambri

Nhi u lo i g m
apatit, than, s t,
thi c, titan, vƠngầ

D u khí, than bùn, than nâu
đ ng b ng sông H ng,
đ ng b ng sông C u Long,
th m l c đ a phía Namầ

C ki n t o

S hình thành các vùng m chính

Tân ki n t o
n

c ta.

V n đ khai thác và b o v tài nguyên khoáng s n
 Khoáng s n là tài nguyên không th ph c h i.
 Th c tr ng khai thác cịn lưng phí vƠ có nguy c c n ki t nên c n khai
thác ti t ki m, s d ng h p lí, tái ch có hi u qu tài nguyên.
 Th c hi n t t Lu t khoáng s n, ng n ch n khai thác trái phép.
ng sinh thái.

T

A

IL

IE

U

O

N

T
H

I.

N

E

T

 Khai thác, ch bi n c n đi đôi v i b o v môi tr

13

14 Tuyensinh247.com

Tài Liệu Ơn Thi Group

A HÌNH VI T NAM

c
đi m
đa
hình
Vi t
Nam

Vùng
núi

i núi lƠ b ph n quan tr ng nh t nh ng
ch y u lƠ đ i núi th p
c Tơn ki n t o nơng lên vƠ t o thƠnh
nhi u b c k ti p nhau
Mang tính ch t nhi t đ i gió mùa

Ch u tác đ ng m nh m c a con ng

i

c đi m chính

V trí

- Ch y u lƠ đ i núi th p
ông
B c

T ng n

- Th p d n t TB xu ng N

sông

-H

H ng

- 4 cánh cung: Sông Gơm, Ngơn S n, B c S n, ông Tri u

ng núi: vòng cung

- C nh quan: ph bi n đ a hình cax-t đ c s c
- Cao, đ s nh t c n

c

Gi a

- Th p d n t TB xu ng N

Tây

sông

-H

B c

H ng và

- C nh quan: nhi u cao nguyên đá vôi, dưy HoƠng Liên

sông C

S n đ s nh t c n

ng núi: Tây B c – ông Nam
c và các dãy núi biên gi i đ cao

B c

đ n dãy
B ch Mã

E

N
I.
T
H
N

- C nh quan:

O

sông C

+ Th p, h p ngang, nơng cao 2 đ u
+

U

S n

- Các dãy núi song song, so le nhau
IE

Nam

IL

ng

ng núi: Tây B c – ông Nam

ng b ng ven bi n phía ơng nh h p, nhi u nhánh núi
A

Tr

-H

lan ra sát bi n

T

Phía

T

trung bình

Tài Liệu Ôn Thi Group

Tuyensinh247.com

15

- G m các kh i núi và cao ngun badan
Tr

Phía

ng

-H

ng núi: vịng cung

S n

Nam dãy - Có s b t đ i x ng gi a 2 s

Nam

B ch Mã

n ông – Tây

- Các cao nguyên badan c nh quan đ p, các dãy núi lan sát
bi n t o thành nhi u v nh đ p

Tiêu chí
Ngu n g c

ng b ng sơng H ng

ng b ng sông C u Long

Trung tâm mi n B c, do sơng -mPhía Nam mi n Nam
H ng b i đ p

- Do sơng C u Long

Hình d ng

Tam giác cơn, đ nh

Di n tích

15.000 km2

40.000 km2

-

- Th p tr ng (th p h n BSH)

c đi m

Vi t Trì

cao trung bình 15m

T giác l ch

- Có h th ng đê bao ng n l

- M ng l

- Chia c t thành nhi u ô tr ng

ch ng ch t

(khơng đ

- Khơng có đê ng n l

c b i đ p phù sa)

- Ch y u đ t phù sa ng t

i sơng ngịi, kênh r ch

- Ch y u lƠ đ t phèn, đ t m n

ng b ng ven bi n mi n Trung
 Ngu n g c: bi n đóng vai trị chính
 Nh h p, b chia c t thành nhi u đ ng b ng nh , l n nh t là B Thanh Hóa
t kém phì nhiêu, đ t cát pha thốt n



c nhanh

E
I.

N

ven bi n mi n Trung (khúc khu u, nhi u v ng v nh)

 Th m l c đ a có s thay đ i t

O

- B bi n mài mịn:

T
H

ven B sơng H ng, sơng C u Long (r ng, ph ng)
ng ng v i t ng đo n b bi n:
U

- B bi n b i t :

N

ng b bi n dài 3260km t Móng Cái đ n Hà Tiên

A

IL

- Th m l c đ a phía B c, phía Nam: r ng, nơng, m r ng

IE



T

a hình b bi n và th m l c đ a

T

- Th m l c đ a DH mi n Trung: h p, sâu, nhi u nhánh núi lan ra sát bi n

Tài Liệu Ơn Thi Group

16 Tuyensinh247.com

KHÍ H U VI T NAM
- T ng b c x l n, cân b ng b c x d

Nhi t
đ i
Tính
ch t
nhi t
đ i
gió
mùa
m

ng quanh n m, nhi t

đ trung bình trên 200C

- Do: v trí n m trong vùng n i chí tuy n
-L

m

ng m a l n (1500 – 2000 mm/n m), đ

m trên 80%

- Do: giáp bi n ông
- 2 mùa gió: gió mùa mùa h (tháng 5 – 10); gió mùa mùa

Gió
mùa

đơng (tháng 11 – 4)
- Do: v trí g n trung tâm gió mùa châu Á

Trên
đ t li n

Chia làm 2 mi n khí h u v i 7 vùng khí h u khác nhau

Phía B c - Ph m vi: dưy HoƠnh S n tr ra B c
Tính
da
đ ng

c đi m: mùa đơng l nh, mùa h nóng - m

ơng Tr

Tồn
b
lãnh
th

ng S n - Ph m vi: HoƠnh S n đ n m i Dinh
-

c đi m: m a vƠo th i kì thu đơng

Phía Nam - Ph m vi: Nam B , Tây Nguyên
-

c đi m: nóng quanh n m, 2 mùa m a - khô

Bi n ông - Ph m vi: vùng bi n Vi t Nam
c đi m: gió mùa nhi t đ i h i d

ng

I.

 Th i ti t ngày càng di n bi n th t th

U

IE

ng mu i, b ng giá, dơng l c, h n hánầ
ng khó d đốn

 Thiên tai đ l i nhi u h u qu nghiêm tr ng

IL

ng th i ti t c c đoan: s

A

 Các hi n t

O

ng bão, áp th p nhi t đ i, các đ t gió mùa khác nhau gi a các n m

T

S l

ng m a thay đ i m i n m m t khác

N

 Nhi t đ vƠ l

ng

T

H

Tính ch t th t th

N

E

T

-

Tài Liệu Ơn Thi Group

Mùa gió ơng B c

Tiêu chí

Tháng 11 đ n tháng 4

Th i gian
ả

Mùa gió Tây Nam

Tây Nam

u mùa l nh, khơ

Tính ch t

17

Tháng 5 đ n tháng 10

ơng B c

ng gió

Tuyensinh247.com

Cu i mùa l nh, m, m a phùn

Nóng, m, gơy m a

 Mi n b c có 1 mùa đơng l nh  T o ra m t mùa m a l n, chi m
t 2 – 3 tháng

trên 80% l

 Mi n nam khô nóng, n đ nh
nh h

 Nhi t đ cao trên c n

c. Th i

ti t ph bi n nhi u mơy, có m a

su t mùa.

ng

ng m a c n m.

 Duyên h i Trung B có m a
l n vƠo thu đông

rào, dông và bão l n.
 Gây ra hi n t

ng ph n khơ

nóng cho dun h i mi n Trung
vƠo đ u mùa h .



Thiên tai: b ng giá, s

ng mu i, h n hán, m a l ầ



Sâu d ch b nh phát tri n



Khó kh n trong ph i s y, b o qu n s n ph m

Khó
kh n



Sinh v t phát tri n xanh t t quanh n m.

Thu n



Phát n n nông nghi p nhi t đ i

l i



y m nh chuyên canh vƠ đa canh, đa d ng hóa c c u

T

A

IL

IE

U

O

N

T
H

I.

N

E

T

cây tr ng v t nuôi

18 Tuyensinh247.com

Tài Liệu Ơn Thi Group

SƠNG NGỊI VI T NAM
c đi m chung
M ng l

i sơng ngịi dƠy đ c, phân b r ng kh p c n

Ch y theo 2 h

Ch đ n
T ng l

ng chính: tây b c – đơng nam vƠ vịng cung

c phân mùa: mùa l vƠ mùa c n khác nhau rõ r t
ng phù sa l n

Giá tr c a sơng ngịi
 Giá tr kinh t : giao thông, th y
đi n, cung c p n

c cho s n xu t

và sinh ho t, du l ch, th y s n.
 Giá tr v n hóa: các con sơng
đ

c

c khai thác lơu đ i t o ra các

n n v n minh l n.

Sông ngịi đang b ơ nhi m
 Ch đ n

ng

 L ngƠy cƠng l n và b t
th

ng

 Sông b ô nhi m nghiêm tr ng
b i rác và các ch t th i đ c h i

- Sông d ng nan qu t, ch y h
- Ch đ n

c sông th t th

c r t th t th

ng tây b c – đông nam

ng, 5 tháng l (l n nh t T8)

- L n nh t là h th ng sông H ng
- Sông nh , ng n và d c.

T

Các h

- L vào th i kì thu đơng; l lên nhanh, rút nhanh.

sông

- H th ng sông l n: sông Mã, sông C , sông Ơ R ng
O

N

T
H

I.

N

E

th ng

IL

c đi u hòa, phân mùa rõ r t (l T7 – 11)
A

- Ch đ n

IE

U

- Trung l u vƠ h l u c a nh ng con sông l n

T

- 2 h th ng sông l n: sông Mê Công, sông

ng Nai

Tài Liệu Ôn Thi Group

Tuyensinh247.com

T VI T NAM



t n

c ta r t đa d ng

 Th hi n rõ tính ch t nhi t đ i m c a thiên nhiên Vi t Nam
t feralit
c
đi m
chung

- Tính ch t: nhi u mùn, sét, s t và nhôm

- Phân b : phía B c, ơng Nam B , Tây Ngun
Có 3
nhóm
chính

t mùn núi cao
- Tính ch t: x p, giàu mùn, màu nâu ho c đen.
- Phân b : đ a hình cao > 2000m (HoƠng Liên S n)
t phù sa
- Tính ch t: t i, x p, ít chua, giàu mùn, d canh tác.
- Phân b :

B sông H ng, B sông C u Long, ven

bi n mi n Trung

V n đ s d ng và c i t o đ t

Vi t Nam

 Hi n tr ng:


t đư đ

c khai phá, c i t o, s d ng có hi u qu trong nông nghi p

 H n ch : tƠi nguyên đ t gi m sút, đ t tr ng, đ i tr c b xói mịn m nh
E

T

 Bi n pháp:
I.

vùng núi, c i t o đ t phèn đ t m n

T

A

IL

IE

U

O

N

 Ban hành Lu t đ t đai

đ ng b ng
T
H

 Ch ng xói mịn đ t

N

 S d ng ti t ki m, h p lí

19

20 Tuyensinh247.com

Tài Liệu Ôn Thi Group

SINH V T VI T NAM

Phong phú,
đa d ng
SINH V T

Giàu có v
thành ph n
lồi

14600 loài th c v t
11200 loƠi đ ng v t

a d ng v
h sinh thái

- Suy gi m s l

th c ph m, d

và ch t l

- Nhi u loài hoang dã
có nguy c tuy t ch ng
T

ng r ng

- Do: khai thác quá

- Do: s n b t quá m c

khoa h c, b o t n sinh v t

m c

- Bi n pháp: không

- Môi tr

- Bi n pháp: tr ng

phá r ng, s n b n đ ng

KH, h n ch thiên tai, xói

r ng, khai thác h p

v t quý hi m; xây d ng

mòn đ t, l u gi ngu n gen

lí, ban hành Lu t

N

O

U

IE

ng: đi u hòa

T
H

I.

N

- Xã h i: du l ch, ngh NC

IL

c li u

ng

khu b o t n, VQG

A



- Kinh t : cung c p g ,

T



B o v đ ng v t

B o v r ng

E

Giá tr TN sinh v t

Tài Liệu Ôn Thi Group

C I M CHUNG T

Tuyensinh247.com

NHIÊN VI T NAM

Là m t n

c nhi t đ i gió mùa m

Là m t n

c ven bi n

Là x s c a c nh quan đ i núi
Thiên nhiên n

c ta phơn hóa đa d ng, ph c t p

Ph m
vi, lãnh

MI N B C
VÀ ƠNG

a hình

B CB C
B

Mùa đơng l nh, kéo dài nh t

I.