(SKKN mới NHẤT) một số giải pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp 1 qua môn giáo dục ngoài giờ lên lớp

1.Mở đầu

1.1. Lí do chọn đề tài
Thực hiện nghị quyết số 2994/QĐ – BGDĐT ngày 20/7/2010 của Bộ giáo
dục và Đào tạo triển khai giáo dục kĩ năng sống trong một số môn học của bộ
cho các cấp học trong hệ thống giáo dục phổ thông. Ở Việt Nam để thực hiện
cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước thì vấn đề phát triển nguồn nhân lực để
thực hiện sự nghiệp đó là vấn đề vơ cùng quan trọng. Chính vì vậy mà Đảng ta
đã xác định: Con người Việt Nam vừa là mục tiêu vừa là động lực cho sự phát
triển. Mục tiêu phát triển toàn diện nhân cách con người cần được phát triển và
quán triệt một cách thấu đáo trong các nhà trường. Con người phát triển toàn
diện vể nhân cách là sự kết hợp hài hoà của phẩm chất và và năng lực (cao về trí
tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tâm hồn, trong sáng về đạo đức). Con
người mới trong thời kì cơng nghiệp hố, hiện đại hố ngồi việc nắm vững tri
thức, phát triển năng lực hoạt động trí tuệ, có phẩm chất đạo đức tốt thì cần phải
có kĩ năng sống, kĩ năng hoà nhập.
Hơn nữa thế hệ học sinh ngày nay thường phải đương đầu với những rủi
ro đe dọa sức khỏe và hạn chế cơ hội học tập. Do đó, nếu chỉ có thơng tin thì
khơng đủ bảo vệ các em tránh được những rủi ro này. Giáo dục kĩ năng sống
hoặc giáo dục dựa trên tiếp cận kĩ năng sống có thể cung cấp cho các em các kĩ
năng để giải quyết được các vấn đề nảy sinh từ các tình huống thách thức. Mặt
khác kĩ năng sống còn là một thành phần quan trọng trong nhân cách con người
trong xã hội hiện đại. Muốn thành công và sống có chất lượng trong xã hội hiện
đại, con người phải có kĩ năng sống. Kĩ năng sống vừa mang tính xã hội vừa
mang tính cá nhân. Giáo dục kĩ năng sống trở thành mục tiêu và là một nhiệm
vụ trong giáo dục toàn diện nhân cách con người.
Đặc biệt trong xu thế hội nhập với một xã hội khơng ngừng biến đổi hiện
nay địi hỏi con người phải thường xuyên ứng phó với những thay đổi hàng ngày
của cuộc sống, mục tiêu giáo dục không chỉ giúp con người “ Học để biết, Học
để làm, mà còn Học để tự khẳng định mình và học để cùng chung sống” Giáo
dục kĩ năng sống cho học sinh là một nội dung được đông đảo phụ huynh và dư

luận quan tâm, bởi đây là một chương trình giáo dục hết sức cần thiết. Nhiều ý
kiến cho rằng các trường học hiện nay quá nặng về dạy kiến thức, ít quan tâm
đến việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh dẫn đến có một số bộ phận học sinh
trong các trường thiếu hụt hiểu biết về môi trường xung quanh, cách ứng xử cần
thiết trong cuộc sống. Do đó vấn đề giáo dục kĩ năng sống là vấn đề cấp thiết
hơn bao giờ hết.
Học sinh Tiểu học là những học sinh ở tuổi nhi đồng, các em mới đang
hình thành và phát triển các phẩm chất nhân cách, những thói quen cơ bản chưa
có tính ổn định mà đang được hình thành và củng cố. Do đó việc giáo dục cho
học sinh tiểu học kĩ năng sống để giúp các em có thể sống một cách an tồn và
khoẻ mạnh là việc làm cần thiết. Chính những kết quả này sẽ là cơ sở, là nền
tảng giúp học sinh phát triển nhân cách sau này.
Tuy nhiên, việc tích hợp giáo dục kĩ năng sống qua các mơn học cịn
mang tính chất gò ép, chất lượng hiệu quả chưa cao bị hạn chế bởi thời lượng và
nội dung chương trình của môn học. Hơn nữa, giáo dục kĩ năng sống phải thông
1

TIEU LUAN MOI download :


qua hoạt động vì chỉ có thơng qua hoạt động mới có thể hình thành kĩ năng,
nâng cao nhận thức, phát triển thái độ, tình cảm, niềm tin, bản lĩnh cũng như sự
năng động, sáng tạo ở học sinh, mà hoạt động lại là thế mạnh, đặc trưng của
giáo dục ngồi giờ lên lớp. Đó cũng chính là lý do để tôi chọn đề tài “Một số
giải pháp rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh lớp Một thông qua hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp” để nghiên cứu.
Đề tài tập trung nghiên cứu các kĩ năng sống cơ bản cần giáo dục cho học
sinh lớp 1 là: kĩ năng nhận thức,kĩ năng xác định giá trị, kĩ năng giao tiếp, kĩ
năng kiểm sốt cảm xúc, ứng phó với căng thẳng và kĩ năng giải quyết mâu
thuẫn một cách tích cực, kĩ năng thể hiện sự tự tin, kĩ năng hợp tác, kĩ năng thể

hiện sự cảm thông, kĩ năng lắng nghe tích cực. Thực nghiệm giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh lớp 1 thông qua hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp được
thực hiện với chương trình hoạt động Giáo dục ngồi giờ lên lớp đối với học
sinh Tiểu học nói chung và học sinh lớp 1 nói riêng.
Từ việc nghiên cứu thực trạng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tại nhà
trường. Tôi mạnh dạn đề xuất một số các biện pháp giáo dục kĩ năng sống cho
học sinh lớp 1 thông qua hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp. Qua đó trang bị
cho học sinh có những kĩ năng sống cần thiết trong hành trang bước vào cuộc
sống. Giúp các em có các kĩ năng nhận thức, kĩ năng xác định giá trị, kĩ năng
giao tiếp, kĩ năng kiểm soát cảm xúc, ứng phó với căng thẳng và kĩ năng giải
quyết mâu thuẫn một cách tích cực, kĩ năng thể hiện sự tự tin, kĩ năng hợp tác,
kĩ năng thể hiện sự cảm thơng, kĩ năng lắng nghe tích cực ...để vững vàng giải
quyết các vấn đề trong cuộc sống hàng ngày.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lí luận liên quan và
tìm hiểu kĩ năng sống của học sinh lớp 1. Tôi nghiên cứu đề tài
này nhằm mục đích:
Tự nghiên cứu để nâng cao trỉnh độ chun mơn của mình
trong việc rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh thơng qua hoạt
động giáo dục ngồi giờ lên lớp.
Thông qua việc tham gia các hoạt động mà giáo dục kỹ
năng sống cần thiết cho thọc sinh, giúp học sinh biết làm chủ
bản thân, thích ứng và biết cách ứng phó trước những tình
huống khó khăn trong cuộc sống hàng ngày và có cuộc sống
bình thường trong một xà hội hiện đại. Thực hiện được triết lí
giáo dục “ Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”
Để góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy của bản thân. Là một giáo viên
cũng có nhiều năm trong nghề, tơi nghiên cứu đề tài này, khơng chỉ đúc rút cho
mình những kinh nghiệm từ thực tế mà tôi muốn nhận được sự chú ý của các
đồng nghiệp, để đề tài được ứng dụng trong giảng dạy. Đáp ứng mục đích dạy

Kĩ năng sống phù hợp với các đặc điểm tâm sinh lí của học sinh Tiểu học. Góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Giáo viên giảng dạy trường tôi và các trường bạn.
Hoạt động dạy và học của trường Tiểu học Đông Thọ.
2

TIEU LUAN MOI download :


Hoạc sinh lớp 1 cụ thể là lớp tôi chủ nhiệm, giảng dạy để thể nghiệm và
khảo sát.
Phạm vi nghiên cứu: Những giờ dạy trong chương trình lớp 1 và các hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Nghiên cứu tổng kết về: Một số giải pháp rèn
luyện kĩ năng sống cho học sinh lớp 1 thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp điều tra, thống kê.
- Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp phân tích tổng hợp:
- Phương pháp thực nghiệm: Kiểm tra tính khả thi của việc giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh lớp chủ nhiệm mà tôi đã thực hiện.
- Phương pháp phỏng vấn, phương pháp gợi mở, nêu vấn đề, phương pháp
đóng vai, phương pháp trị chơi học tập...; lựa chọn phối kết hợp linh hoạt các
phương pháp và hình thức tổ chức dạy học.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm
- Luôn cho các em cảm giác an toàn và tin tưởng,"Trường học thật sự trở
thành ngôi nhà thứ hai của các em ".
- Các em sẽ nhanh nhẹn hơn, có đạo đức tốt hơn, mạnh dạn hơn trong
giao tiếp, tự tin hơn trong cuộc sống.

- Học sinh được rèn các kỹ năng lao động, ý thức trách nhiệm với cơng
việc, được hoạt động trong nhóm giúp các em thích nghi với cuộc sống xung
quanh. Sau này dù có rơi vào hồn cảnh khắc nghiệt nào thì các em vẫn có thể
tồn tại được.
- Học sinh cịn được rèn kỹ năng sống thơng qua những buổi tun truyền
về phịng tránh tai nạn giao thơng, tai nạn học đường, nói khơng với ma túy và
các tệ nạn xã hội.
- Giúp các em tiếp cận được những thành tựu công nghệ tiên tiến trong
thời đại 4.0
2.Nội dung
2.1. Cơ sở lí luận
Kĩ năng sống là khái niệm được sử dụng rộng rãi nhằm vào mọi lứa tuổi
trong lĩnh vực hoạt động thuộc các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội. Khái
niệm giáo dục kĩ năng sống cũng được hiểu theo nghĩa rộng, nghĩa hẹp khác nhau
ở các cấp dộ xã hội và cấp độ nhà trường:
Ở cấp dộ xã hôi (theo nghĩa rộng): Kĩ năng sống là tập hợp các hành vi
tích cực và khả năng thích nghi cho phép mỗi cá nhân đối phó hiệu quả với các
nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày.
Ở cấp dộ nhà trường ( theo nghĩa hẹp); Là một quá trình dưới tác động sư
phạm của người giáo viên, người học tự giác tích cực, chủ động tổ chức hoạt động
tự giáo dục nhằm hình thành ý thức, thái độ, niềm tin, hành vi phù hợp với yêu
cầu của xã hội.
Kĩ năng sống thúc đẩy cá nhân và xã hội, có thể nói kĩ năng sống chính là
nhịp cầu giúp con người biến kiến thức thành thái độ hành vi và thói quen tích
3

TIEU LUAN MOI download :


cực, lành mạnh. Giáo dục kĩ năng sống là yêu cầu cấp thiết đối với học sinh. Giáo

dục kĩ năng sống được thực hiện thông qua các hoạt động giáo dục.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp: là những hoạt động do nhà trường
tổ chức, được thực hiện theo chương trình giáo dục. Hoạt động giáo dục ngồi giờ
lên lớp được tổ chức ngồi giờ học các mơn học. Là sự tiếp nối và thồng nhất hữu
cơ với hoạt động dạy học tạo điều kiện gắn lí thuyết với thực hành, góp phần quan
trọng vào sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho học sinh.
Từ những năm 90 của thế kỉ XX, thuật ngữ “Kĩ năng sống” đã xuất hiện
trong một số chương trình giáo dục của UNICEF, trước tiên là chương trình “giáo
dục những giá trị sống” với 12 giá trị cơ bản cần giáo dục cho thế hệ trẻ. Những
nghiên cứu về kĩ năng sống trong giao đoạn này mong muốn thống nhất một
quan niệm chung về kĩ năng sống cũng như đưa ra một bảng danh mục các kĩ
năng sống cơ bản mà thế hệ trẻ cần có. Thuật ngữ “Kĩ năng sống” được người
Việt Nam bắt đầu biết đến từ chương trình của UNICEF (1996) “Giáo dục kĩ năng
sống để bảo vệ sức khỏe và chống HIV/AIDS cho thanh thiếu niên trong và ngồi
nhà trường”. Thơng qua q trình thực hiện chương trình này, nội dung của khái
niệm kĩ năng sống và giáo dục kĩ năng sống ngày càng được mở rộng. Hiện nay
việc đưa giáo dục kĩ năng sống vào nhà trường đã được thực hiện ở hầu hết các
nước trên thế giới. Theo tài liệu của UNICEF hiện nay có 153 nước đã đưa giáo
dục kĩ năng sống vào nhà trường, hơn 140 nước đã thực hiện giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh với các phương thức khác nhau. Xu hướng hội nhập và phát
triển không cho phép giáo dục nước ta giậm chân với những cách lãm cũ lạc hậu
và trì trệ. Mơn Giáo dục ngồi giờ lên lớp ở Tiểu học có nhhiệm vụ hình thành và
phát triển ở học sinh rất nhiều kĩ năng để học tập và giao tiếp trong môi trường
học tập của lứa tuổi. Kĩ năng đặc thù thể hiện ưu thế của Giáo dục ngoài giờ lên
lớp là kĩ năng giáo tiếp, kĩ năng nhận thức, kĩ năng tự tin, kĩ năng thể hiện năng
lực bản thân, kĩ năng ra quyết định… Kĩ năng sống có thể hình thành tự nhiên,
học được từ những trải nghiệm cuộc sống và do giáo dục mà có. Khơng phải đợi
đến lúc được học kĩ năng sống một con người mới có những kĩ năng sống đầu
tiên. Chính cuộc dời, những trải nghiệm, va vấp, thành cơng và thất bại giúp con
người có được bài học quí giá về kĩ năng sống. Tuy nhiên nếu được dạy dỗ từ

sớm, con người sẽ rút ngắn thời gian học hỏi và trải nghiệm, sẽ thành công hơn. kĩ
năng sống cần cho suốt cả cuộc đời và luôn luôn được bổ sung , nâng cấp để phù
hợp với sự thay đổi của cuộc sống biến động. Người trưởng thành cũng vẫn cần
học kĩ năng sống. Ở học sinh bậc Tiểu học, để giúp các em có tinh thần tự học,
sáng tạo và biết vận dụng linh hoạt những điều đã học vào thực tiễn, trong quá
trình dạy người giáo viên phải ln tìm tịi, sáng tạo ra những phương pháp hay.
Chẳng hạn như phương pháp “ Học mà chơi, chơi mà học”. Giúp các em vui chơi
giải trí nhằm thay đổi trạng thái của các em sau những giờ học căng thẳng và để
bắt đầu một tiết học mới tốt hơn. Thường xuyên đặt câu hỏi cho các em, tạo điều
kiện để các em tham gia hoạt động nhóm, giải quyết vấn đề nào đó cụ thể…trên
cơ sở nền tảng là kiến thức cơ bản đã được học. Ngày nay rèn luyện kĩ năng sống
cho học sinh nói chung là trách nhiệm chung của gia đình, nhà trường và xã hội.
Trong đó người giáo viên giữ vai trị quyết định. Đây cũng là một trong những nội
4

TIEU LUAN MOI download :


dung của phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích
cực” mà Bộ giáo dục đề ra.
Thực tiễn cho thấy giáo dục trong nhà trường Tiểu học là một quá trình
dưới tác động sư phạm của người giáo viên, người học tự giác tích cực, chủ động
tự tổ chức hoạt động tự giáo dục nhằm hình thành ý thức, thái độ, niềm tin, hành
vi phù hợp với yêu cầu của xã hội.
Ở lứa tuổi học sinh lớp 1 thường có đặc điểm về nhân cách nổi bật như:
- Đời sống tình cảm: đây là lứa tuổi dễ xúc cảm, xúc động và khó kiềm
chế xúc cảm của mình. Các em rất dễ xúc động ở chỗ các em yêu mến thiên
nhiên, động vật. Các em khó kiềm chế xúc cảm bản thân, chưa biết kiểm tra các
biểu hiện bên ngồi của tình cảm. Những cảm xúc của lứa tuổi này thường gắn
liền với những tình huống cụ thể, trực tiếp mà ở đó các em hoạt động hoặc gắn

với những đặc điểm trực quan.Tình cảm ở các em có nội dung phong phú hơn và
bền vững hơn lứa tuổi trước. Thể hiện ở tình cảm đạo đức, tình cảm trí tuệ và tình
cảm thẩm mĩ. Tình cảm ở lứa tuổi này cịn mỏng manh chưa bền vững, chưa sâu
sắc.
- Đặc điểm về ý trí và tính cách:
Ý trí: Các phẩm chất ý trí đang được hình thành và phát triển, tuy nhiên
những phẩm chất này chưa ổn định và chưa trở thành các nét tính cách. Năng lực
tự chủ cịn yếu, đặc biệt các em thiếu kiên nhẫn, chóng chán, khó giữ trật tự.
Tính cách: Các em đang được hình thành trong mọi hoạt động học tập, lao
động, vui chơi. Cụ thể ở các em hình thành những nét tính cách mới như tính hồn
nhiên, tính hay bắt chước những hành vi, cử chỉ của người lớn, tính hiếu động,
tính trung thực và tính dũng cảm.
Chính vì vậy mục tiêu giáo dục kĩ năng sống nói chung là làm thay đổi
hành vi của học sinh từ thói quen sống thụ động, có thể do rủi ro mang lại hiệu
quả tiêu cực chuyển thành những hành vi mang tính xây dựng, tích cực có hiệu
quả để nâng cao chất lượng cuộc sống cho bản thân và góp phần phát triển bền
vững cho gia đình và xã hội.
Cụ thể giáo dục kĩ năng xử lí tình huống, kĩ năng ra quyết định kĩ năng
nhận thức, kĩ năng xác định giá trị, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng kiểm sốt cảm xúc,
ứng phó với căng thẳng và kĩ năng giải quyết mâu thuẫn một cách tích cực, kĩ
năng thể hiện sự tự tin, kĩ năng hợp tác, kĩ năng thể hiện sự cảm thông, kĩ năng
lắng nghe tích cực, kĩ năng giải quyết vấn đề... cho học sinh tiểu học nhằm:
Trang bị cho các em những kiến thức hiểu biết về một chuẩn mực hành vi
đạo đức và pháp luật trong mối quan hệ của các em với những tình huống cụ thể,
những lời nói, việc làm của bản thân với những người thân trong gia đình, với bạn
bè và công việc của lớp, của trường; với những người có cơng với đất nước, dân
tộc; với hàng xóm láng giềng với bạn bè quốc tế; ......
Giúp các em học tập, rèn luyện kĩ năng nói, nhận xét, tự tin, mạnh dạn
đứng trước tập thể, lựa chọn, thực hiện các hành vi ứng xử và quyết đoán....
Giúp các em có những thái độ trách nhiệm đối với những lời nói, việc làm

của bản thân, tự tin vào khả năng của bản thân, biết hợp tác, chia sẻ với bạn bè,
mọi người xung quanh.
5

TIEU LUAN MOI download :


Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học nói chung có ý nghĩa rất
quan trọng đối với cuộc sống và chính bản thân các em. Kĩ năng sống là cây cầu
nối giúp cho con người vượt qua những bến bờ của thử thách, ứng phó với những
thay đổi của cuộc sống hàng ngày. Qua đó giúp mỗi con người xác định rõ giá trị
của bản thân và tập thể, sống tự tin và có trách nhiệm với chính mình và xã hội.
Khi các em học sinh được trang bị những kĩ năng sống cần thiết giúp cho các em
có thể giải quyết tốt các nhiệm vụ học tập, rèn luyện đặt ra trong cuộc sống hàng
ngày, giúp các em tự chủ, tự tin, mạnh dạn trong cuộc sống. Giúp các em có thể
sống an tồn mạnh khoẻ trong xã hội luôn luôn biến đổi.
2.2.Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
a. Thực trạng học sinh
Theo quan sát , nghiên cứu các vấn đề xung quanh, các tình huồng hàng
ngày đối với học sinh lớp tôi phụ trách, cho thấy: Đa số các em thiếu tự tin trong
mọi tình hưống và các em cần được học kĩ năng sống. Do thiếu kĩ năng sống nên
những hành vi lệch chuẩn của các em có chiều hướng gia tăng với những biểu
hiện rất đa dạng.
- Nhiều học sinh tỏ ra nhút nhát, ngại giao tiếp, thiếu tự tin, lúng túng khi
giải quyết một số vần đề đơn giản gặp phải thường ngày…
- Học sinh có những biểu hiện về cách giao tiếp ứng xử hạn chế như: gặp
giáo viên không chào hỏi hoặc tránh mặt để khỏi phải chào, nhìn thấy bạn bị ngã
đau thản nhiên đi qua bỏ mặc bạn, có hành vi nói tục, bày tỏ thái độ hùng hổ khi
va chạm với bạn, không may gặp sự cố nhưng chưa biết cách giải quyết… Cụ
thể như sau:

SỐ HS

45

KỸ NĂNG TỐT

CÓ KỸ NĂNG

KỸ NĂNG CHƯA TỐT

SL

TL

SL

TL

SL

TL

8

17,8%

20

44,5%

17

37,7%

Tóm lại: Đa số học sinh chưa có những kĩ năng sống cơ bản. Rất ít học
sinh được tiếp cận ở mức độ thường xuyên với các thông tin về kĩ năng sống nói
chung, từng kĩ năng cụ thể nói riêng.
b. Thực trạng giáo viên
Qua khảo sát lấy ý kiến của giáo viên về giáo dục kĩ năng sống cho học
sinh thơng qua hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp ở trường tôi và một số
trường bạn. Tôi đã tổng hợp được kết quả như sau:
- Có một vài ý kiến giáo viên hiểu giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
thơng qua hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp chỉ ở hình thức thể hiện.
- Khoảng 50 % ý kiến cho rằng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
thơng qua hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp là lồng ghép giáo dục kĩ năng
sống vào hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
- Một số ý kiến cho rằng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thơng qua
hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp là tích hợp giáo dục kĩ năng sống với hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
6

TIEU LUAN MOI download :


Từ thực tế khảo sát trên cho thấy vẫn còn một bộ phận giáo viên hiểu
chưa thật sự đúng về bản chất của giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thơng qua
hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp.
* Khảo sát sự đánh giá của giáo viên về mức độ cần thiết của giáo dục
KNS cho học sinh thông qua hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp đó là:
- Có 70 % giáo viên cho rằng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông

qua hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp là rất cần.
- Có 10% giáo viên cho rằng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thơng
qua hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp là cần.
- Có 10 % giáo viên cho rằng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông
qua hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp là bình thường.
- Có 5% giáo viên cịn phân vân khi giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Như vậy phần lớn giáo viên đều thấy được sự cần thiết phải giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh tiểu học. Mặc dù giáo viên đã nhận thức được bản chất,
mức độ cấn thiết phải giáo dục kĩ năng sống cho học sinh nhưng các đồng chí
giáo viên cịn lúng túng về phương thức, biện pháp để thực hiện. Kết quả điều
tra cho thấy, tỷ lệ giáo viên có quan điểm đúng về mục đích thực hiện giáo dục
kĩ năng sống thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, mức độ thực hiện
giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua hoạt động giáo dục ngồi giờ lên
lớp khơng cao. Các giáo viên chưa ý thức đầy đủ về việc tích hợp giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh với hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề.
Từ thực trạng nói trên đề tài nghiên cứu để đưa ra một số giải pháp nhằm
góp phần phát triển lí luận về giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 1 và bước
đầu thiết lập cơ sở lí luận về giáo dục kĩ năng sống cho học sinh theo định
hướng tích hợp với hoạt giáo dục ngoài giờ lên lớp. Dựa trên kết quả nghiên cứu
lí luận và thực trạng nêu trên tơi xin đề xuất một số biện pháp giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh tiểu học thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp dưới
đây:
2.3.1 Giáo viên nhận thức sâu sắc về việc dạy trẻ kĩ năng sống
Giáo dục kĩ năng sống được xác định là nhiệm vụ của giáo dục phổ thơng
nhằm phát triển nhân cách tồn diện cho học sinh trong nhà trường.
Hoạt động giáo dục kĩ năng sống là hoạt động được tổ chức theo mục
tiêu, nội dung, chương trình dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Bản chất của hoạt
động này là thông qua các loại hình hoạt động, các mối quan hệ nhiều mặt,

nhằm giúp người học chuyển hoá một cách tự giác, tích cực tri thức thành niềm
tin, kiến thức thành hành động, biến yêu cầu của nhà trường thành chương trình
hành động của tập thể lớp học sinh và của cá nhân học sinh, tạo cơ hội cho học
sinh trải nghiệm tri thức, thái độ, quan điểm và hành vi ứng xử của mình trong
mơi trường an tồn, thân thiện có định hướng giáo dục. Thông qua hoạt động
giáo dục kĩ năng sống có thể giúp học sinh sống một cách an tồn, khoẻ mạnh,
có khả năng thích ứng với biến đổi của cuộc sống hàng ngày. Rèn luyện cho học
sinh các kĩ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi như: kĩ năng giao tiếp ứng xử có
văn hố; kĩ năng tổ chức quản lý và tham gia các hoạt động tập thể với tư cách
7

TIEU LUAN MOI download :


là chủ thể của hoạt động; kĩ năng tự kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, rèn
luyện; củng cố, phát triển các hành vi, thói quen tốt trong học tập, lao động và
công tác xã hội. Bồi dưỡng thái độ tự giác tích cực tham gia các hoạt động tập
thể và hoạt động xã hội; hình thành tình cảm chân thành, niềm tin trong sáng với
cuộc sống, với quê hương đất nước; có thái độ đúng đắn đối với các hiện tượng
tự nhiên và xã hội. Như vậy, hoạt động giáo dục kĩ năng sống thực sự cần thiết.
Do đó cần phát huy tối đa vai trị, tác dụng và hiệu quả của hoạt động giáo dục
kĩ năng sống cho học sinh. Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học thơng
qua hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp và vận hành đồng thời các thành tố đó
theo mục tiêu giáo dục đã xác định.
Khơng chỉ riêng học sinh lớp 1 mà tất cả học sinh nói chung rất hạn chế
về kĩ năng sống. Một trong những nguyên nhân của thực trạng này là do giáo
dục phổ thông chưa quan tâm thỏa đáng đến vấn đề giáo dục kĩ năng sống cho
học sinh; chưa xác định được phương thức hiệu quả để giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh.
Tích hợp mục tiêu của giáo dục kĩ năng sống với mục tiêu của hoạt động

giáo dục kĩ năng sống; thiết kế các chủ đề giáo dục kĩ năng sống phù hợp với nội
dung, hoạt động để thực hiện chủ đề của chương trình hoạt động giáo dục ngồi
giờ lên lớp … là những biện pháp thực hiện phương thức tích hợp nhằm giáo
dục kĩ năng sống cho học sinh trong các trường tiểu học một cách có hiệu quả.
2.3.2. Xác định những kĩ năng sống cơ bản cần dạy cho học sinh:
Đối với tâm sinh lý trẻ em bậc tiểu học thì có nhiều kĩ năng quan trọng
mà trẻ cần phải biết trước khi tập trung vào học văn hoá đặc biệt là trẻ em độ
tuổi lớp 1. Thực tế kết quả của nhiều nghiên cứu đều cho thấy các kĩ năng quan
trọng nhất trẻ phải học vào thời gian đầu của năm học chính là những kĩ năng
sống như: kĩ năng lắng nghe tích cực, sự hợp tác, tự kiểm sốt, tính tự tin, tự lập,
tị mị, khả năng thấu hiểu và giao tiếp. Việc xác định được các kĩ năng cơ bản
phù hợp với lứa tuổi sẽ giúp giáo viên lựa chọn đúng những nội dung trọng tâm
để dạy trẻ.
2.3.3. Cụ thể hóa nội dung của những kĩ năng cơ bản mà giáo viên cần dạy
cho học sinh:
Kĩ năng hợp tác: Bằng các trò chơi, câu chuyện, một vấn đề, một bài hát
giáo viên giúp trẻ học cách cùng làm việc với bạn, đây là một công việc không
nhỏ đối với các em học sinh lứa tuổi này. Khả năng hợp tác sẽ giúp các em biết
cảm thơng và cùng làm việc với các bạn.
Kĩ năng thích tò mò, ham học hỏi, khả năng thấu hiểu: Đây là một trong
những kĩ năng quan trọng nhất cần có ở các em vào giai đoạn này là sự khát
khao được học. Người giáo viên cần sử dụng nhiều tư liệu và ý tưởng khác nhau
để khơi gợi tính tị mò tự nhiên của các em. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, các
câu chuyện hoặc các hoạt động và tư liệu mang tính chất khác lạ thường khơi
gợi trí não nhiều hơn là những thứ có thể đốn trước được.
8

TIEU LUAN MOI download :

Kĩ năng giao tiếp: Giáo viên cần dạy trẻ biết thể hiện bản thân và diễn đạt
ý tưởng của mình cho người khác hiểu, trẻ cần cảm nhận được vị trí, kiến thức
của mình trong thế giới xung quanh nó. Đây là một kĩ năng cơ bản và khá quan
trọng đối với trẻ. Nó có vị trí chính ́u khi so với tất cả các kĩ năng khác như
đọc, viết, làm toán và nghiên cứu khoa học. Nếu các em cảm thấy thoải mái khi
nói về một ý tưởng hay chính kiến nào đó, các em sẽ trở nên dễ dàng học và sẽ
sẵn sàng tiếp nhận những suy nghĩ mới. Đây chính là yếu tố cần thiết để giúp
học sinh sẵn sàng học mọi thứ.
Kĩ năng sống tự tin: Một trong những kĩ năng đầu tiên mà giáo viên cần
chú tâm là phát triển sự tự tin, lòng tự trọng của trẻ. Nghĩa là giúp trẻ cảm nhận
được mình là ai, cả về cá nhân cũng như trong mối quan hệ với những người
khác. Kĩ năng sống này giúp trẻ ln cảm thấy tự tin trong mọi tình huống ở mọi
nơi.
Tương tác: các kĩ năng thương lượng, kĩ năng giải quyết vấn đề … được
hình thành tốt trong quá trình HS tiếp súc với bạn bè và những người xung
quanh. Tạo điều kiện để các em có dịp thể hiện ý kiến của mình và xem xét ý
kiến của người khác... Do vậy GV cần tổ chức các hoạt động có tính chất tương
tác trong các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để giáo dục kĩ năng sống cho
các em.
Trải nghiệm: Cần phải có thiết kế và tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp cho HS được hoạt động thực, có cơ hội thể hiện ý tưởng, có cơ hội xử lí
các tình huống cũng như phản biện…kĩ năng sống chỉ được hình thành khi
người học trải nghiệm qua thực tế và nó có kĩ năng khi các em được làm việc
đó.
Ngoài ra, ở nhà trường giáo viên cần dạy học sinh nghi thức văn hóa trong
ăn uống qua đó dạy các em kĩ năng lao động tự phục vụ, rèn tính tự lập như:
Biết tự rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, chỉ ăn uống tại bàn ăn, biết cách sử dụng
những đồ dùng, vật dụng trong ăn uống một cách đúng đắn, ăn uống gọn gàng,
không rơi vãi, nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng ồn, ngậm miệng khi nhai thức ăn,
biết mời trước khi ăn, cảm ơn sau khi ăn, biết tự dọn, cất đúng chỗ bát, chén,

thìa … hoặc biết giúp người lớn dọn dẹp, ngồi ngay ngắn, không làm ảnh hưởng
đến người xung quanh.
Nguyên tắc tiến trình và nguyên tắc thay đổi hành vi: Giáo viên không thể
giáo dục kĩ năng sống trong một lần mà kĩ năng sống là một quá trình từ nhận
thức- hình thành thái độ- thay đổi hành vi. Thay đổi hành vi của một con người
đặc biệt hành vi tốt là q trình khó khăn. Do vậy giáo dục kĩ năng sống không
thể là ngày một ngày hai mà phải là cả một quá trình.
2.3.4 Thiết kế các chủ đề KNS phù hợp với các nội dung giáo dục NGLL .
1.Thiết kế các chủ đề giáo dục kĩ năng sống phù hợp với các nội dung,
hoạt động để thực hiện chủ đề của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp về bản
9

TIEU LUAN MOI download :


chất là tích hợp nội dung giáo dục kĩ năng sống vào nội dung của hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh. Do vậy các hoạt động được thiết kế phải bao
gồm các dạng hoạt động cơ bản của lứa tuổi học sinh lớp 1 như: hoạt động văn
hóa văn nghệ, hoạt động vui chơi giải trí, thể dục thể thao, hoạt động xã hội,
hoạt động lao động cơng ích, hoạt động tiếp cận khoa học kỹ thuật …
Việc thiết kế các chủ đề giáo dục kỹ năng sống phù hợp với cá chủ đề
của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường tiểu học được thực hiện qua
các bước sau:
- Phân tích chương trình hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường
để xác định những chủ đề nào của chương trình có thể thiết kế được các chủ đề
về giáo dục kỹ năng sống.
- Căn cứ vào phân phối chương trình của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp của từng khối lớp, người thiết kế phân tích các nội dung và hình thức hoạt
động của từng chủ đề thuộc chương trình để xác định có thể thiết kế được các
chủ đề giáo dục kỹ năng sống nào làm cơ sở cho việc tích hợp vào nội dung hình

thức hoạt động của chủ đề hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp đó.Trong nội
dung hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp từ khối lớp 1 đến khối lớp 5 được
thực hiện theo chương trình đồng tâm.Dưới đây là phân phối chương trình hoạt
động giáo dục ngồi giờ lên lớp của khối lớp 1 trường tiểu học Đông Thọ:
Tháng
Chủ đề
9
Mái trường thân u
của em

10

Vịng tay bạn bè

11

Biết ơn thầy cơ giáo

12

Uống nước nhớ nguồn

1

Ngày Tết quê em

Các hoạt động
1. Làm quen với bạn bè thầy cơ giáo.
2.Tìm hiểu về nhà trường và nội qui trường
học.

3. Vui trung thu.
4. Tìm hiểu về ATGT- Trò chơi: đèn xanh,
đèn đỏ
1. Nghe kể chuyện “ bong bóng cầu vồng”
2. Kể về người bạn mới của em.
3. Trị chơi: kết bạn
4. Trị chơi: sóng biển
1. Thầy giáo, cô giáo em
2. Chúng em hát về thầy cô giáo
3. Hội vui học tập
4. Trò chơi: bỏ rác vào thùng
1. Nghe kể chuyện về các anh hùng liệt sĩ nhỏ
tuổi.
2. Hát về chú bộ đội
3 Tham quan di tích, đền thờ, đài tưởng niệm
các anh hùng dân tộc.
4. Vẽ tranh về chú bộ đội.
1. Trò chơi: mười hai con giáp
2. Nói lời chúc mừng năm mới.
3. Xé dán cánh hoa.
4. Tiểu phẩm: cây lộc
10

TIEU LUAN MOI download :


2

Em yêu tổ quốc Việt
Nam

1. Nghe kể chuyện về truyền thống quê
hương.
2. Giao lưu hát dân ca
3. Thăm quan một di tích lịch sử, di tích văn
hóa ở địa phương
4. Thi trị chơi dân gian
3
u q mẹ và cơ giáo 1. Trị chơi: bàn tay kì diệu.
2. Q 8 – 3 tặng mẹ
3. Hát về mẹ và cơ
4. Trị chơi: ai tặng q cho ai
4
Hịa bình và hữu nghị 1. Trò chơi: lửa thiêng
2. Trò chơi: thuyền trong sương mù
3. Vẽ tranh về chủ đề: hịa bình hữu nghị.
4. Tác phẩm: nhổ củ cải.
5
Bác Hồ kính yêu
1. Dâng hoa tại đài tưởng niệm Bác Hồ.
2. Đại Hội Cháu ngoan Bác Hồ
3. Hát các bài hát về Bác Hồ kính yêu
4. Chia tay nghỉ hè
Căn cứ vào nội dung và các hoạt động để thực hiện chủ đề trong phân phối
chương trình hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp, xác định các nội dung và
hoạt động nào có thể thiết kế được các chủ đề giáo dục kỹ năng sống tương ứng.
Từ bảng phân phối chương trình hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp nêu trên,
qua phân tích sẽ tìm được các nội dung và hoạt động thực hiện chủ đề của hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Các kĩ năng sống cần đạt thông qua từng chủ
đề:

Tháng
Chủ đề
Các hoạt động
Chủ đề giáo dục
KNS
9
Mái trường
1. Làm quen với bạn bè thầy cô Kĩ năng tự phục
thân yêu của giáo.
vụ, kĩ năng đảm
em
2.Tìm hiểu về nhà trường và nội nhận trách nhiệm,
qui trường học.
kĩ năng hoạt động
3. Vui trung thu.
đội, nhóm, kĩ năng
4. Tìm hiểu về ATGT- Trị chơi: hợp tác
Đèn xanh, đèn đỏ
10 Vòng tay
1. Nghe kể chuyện “ bong bóng cầu Kĩ năng lắng nghe
bạn bè
vồng”
tích cực,kĩ năng, kĩ
2. Kể về người bạn mới của em.
năng hợp tác, kĩ
3. Trò chơi: Kết bạn
năng đảm nhận
4. Trò chơi: Sóng biển
trách nhiệm, kĩ
năng văn nghệ.

11 Biết ơn thầy 1. Thầy giáo, cô giáo em
Kỹ năng hợp tác,
cô giáo
2. Chúng em hát về thầy cô giáo
kỹ năng thể hiện sự
3. Hội vui học tập
cảm thơng, kĩ năng
4. Trị chơi: Bỏ rác vào thùng
giáo tiếp, kĩ năng
11

TIEU LUAN MOI download :


thể hiện sự tự tin
1. Nghe kể chuyện về các anh hùng Kỹ năng lắng nghe
liệt sĩ nhỏ tuổi.
tích cực, kỹ năng
2. Hát về chú bộ đội
thể hiện sự tự tin,
3 Tham quan di tích, đền thờ, đài kĩ năng bày tỏ thái
tưởng niệm các anh hùng dân tộc.
độ.
4. Vẽ tranh về chú bộ đội.

12

Uống nước
nhớ nguồn

1

Ngày Tết
quê em

1. Trò chơi: Mười hai con giáp
2. Nói lời chúc mừng năm mới.
3. Xé dán cánh hoa.
4. Tiểu phẩm Cây lộc

Kĩ năng hợp tác
làm việc theo
nhóm, kĩ năng thể
hiện sự tự tin, kĩ
năng quan sát, kĩ
năng văn nghệ.

2

Em yêu tổ
quốc Việt
Nam

1. Nghe kể chuyện về truyền thống
quê hương.
2. Giao lưu hát dân ca
3. Thăm quan một di tích lịch sử, di
tích văn hóa ở địa phương
4. Thi trị chơi dân gian

Kĩ năng giao tiếp,
kĩ năng văn nghệ,
kĩ năng tham gia,
điều khiển các hoạt
động tập thể.

3

u q mẹ
và cơ giáo

1. Trị chơi: bàn tay kì diệu.
2. Quà 8 – 3 tặng mẹ
3. Hát về mẹ và cơ
4. Trị chơi: Ai tặng q cho ai

4

Hịa bình và
hữu nghị

5

Bác Hồ kính
u

Kĩ năng xác định
giá trị, Kĩ năng
sáng tạo, Kĩ năng
văn nghệ, vui chơi,

hợp tác, kĩ năng
giải quyết vấn đề.
1. Trò chơi: lửa thiêng
Kĩ năng xác định
2. Trò chơi : Thuyền trong sương giá trị, kỹ năng thể
mù
hiện sự tự tin. Kĩ
3. Vẽ tranh về chủ đề: Hịa bình năng sáng tạo.
hữu nghị.
4. Tác phẩm: Nhổ củ cải.
1. Dâng hoa tại đài tưởng niệm Bác
Hồ.
2. Tham dự Đại hội cháu ngoan
Bác Hồ
3. Hát các bài hát về Bác Hồ kính
yêu
4. Chia tay nghỉ hè

Kĩ năng lắng nghe
tích cực, kĩ năng
thể hiện sự tự tin,
kĩ năng hoạt động
nhóm.

12

TIEU LUAN MOI download :


2. Thiết kế các chủ đề giáo dục kĩ năng sống để tích hợp vào nội dung

hoạt động thực hiện chủ đề của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Nội dung thiết kế chủ đề giáo dục kĩ năng sống để tích hợp vào nội dung
hoạt động thực hiện chủ đề của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là:
- Xác định mục tiêu của chủ đề giáo dục kĩ năng sống.
- Xác định thơng điệp chính của chủ đề.
- Xác định các tài liệu và phương tiện cần thực hiện.
- Hướng dẫn tổ chức thực hiện chủ đề
2.3.5 Sử dụng linh hoạt các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục NGLL để
thực hiện mục tiêu giáo dục KNS đã được tích hợp.
Để phát huy tối đa yếu tố cá nhân như: năng lực, sức sáng tạo, khả năng
tự học, tực giáo dục của học sinh trong giáo dục kĩ năng sống thông qua hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp, cần thực hiện các nội dung cụ thể sau:
Tổ chức các hoạt động phù hợp với đặc điểm lứa tuổi: hoạt động giáo dục
NGLL là hoạt động khơng có tính pháp qui cao như hoạt động học tập. Thực tế
sự đánh giá về học sinh cũng ít chú trọng tới mặt này. Song một trong những lý
do khiến hoạt động này chưa hiệu quả đó là sự hấp dẫn của nó đối với học sinh
cịn nhiều hạn chế. Học sinh tiểu học rất hiếu động nên nội dung, hình thức tổ
chức phù hợp với đặc điểm tâm lí, phù hợp với đặc điểm học sinh của từng
trường, biết khơi dậy tiềm năng của học sinh chắc chắn hoạt động giáo dục
NGLL sẽ thu hút được đông đảo học sinh tham gia.
Tạo điều kiện để học sinh phát huy năng lực: sau khi chuẩn bị nội dung
phong phú, hình thức phù hợp, qua tổ chức phải chú ý khơi dậy được tiềm năng
của từng học sinh, từng khối lớp, phát huy năng lực sẵn có giúp các em được
phát triển. Nhiều em học sinh giờ học trên lớp là những em học sinh bình
thường, khơng nổi trội song qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp đã bộc lộ
được năng khiếu, từ đó giáo viên kịp thời nắm bắt, phát hiện, tư vấn, bồi dưỡng
để năng khiếu ấy được phát triển.
Đổi mới các hình thức hoạt động để thực hiện từng chủ đề của hoạt động
giaó dục ngoài giờ lên lớp bao hàm việc đa dạng hóa các loại hình hoạt động,
các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh tiểu

học. Việc đổi mới các hình thức tổ chức hoạt động để thực hiện từng chủ đề
trong chương trình hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp sẽ tạo ra điều kiện để
thiết kế các chủ đề giáo dục kỹ năng sống để tích hợp vào các hoạt động này. Để
tạo được hứng thú cho học sinh phải xây dựng nội dung hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp phù hợp vói đặc điểm của học sinh tiểu học, hình thức tổ chức
phong phú đa dạng háp dẫn; chẳng hạn hình thức sinh hoạt lớp khơng chỉ đơn
điệu, việc kiểm điểm trong tuần, phê bình nhắc nhở hay động viên khen thưởng
mà nội dung cần bao hàm công tác giáo dục tư tưởng theo chủ đề của tháng với
các nội dung thiết thực. Để giáo dục truyền thống của nhà trường, có thể nêu
những tấm gương học tập rèn luyện của học trị đã ra trường, cũng có thể tổ
chức dưới dạng hái hoa dân chủ, trả lời những câu hỏi về thành tích của trường,
thành tích của các anh chị có tên tuổi.
Các dạng hoạt động chính làm cơ sở để thiết kế các hoạt động cụ thể nhằm
thực hiện chủ đề của chương trình giáo dục ngồi giờ lên lớp là:
13

TIEU LUAN MOI download :


-Hoạt động văn hóa nghệ thuật: Bao gồm các thể loại: Hát, múa, thơ ca,
kịch ngắn, kịch câm, đố vui, độc tấu, đàn, sáo, kể chuyện, trình diễn thời trang...

( Các tiết mục văn nghệ đặc sắc của các em học sinh khối 1)

14

TIEU LUAN MOI download :


- Hoạt động vui chơi giải trí, thể dục thể thao: bao gồm các trò chơi vận động,

trò chơi dân gian, hội chợ dân gian, hội khỏe Phù Đổng, thi nghi thức Đội, thi
búp măng xinh, thi làm đèn ông sao – bày cỗ trung thu, thi làm thiệp Xuân, …

( Các em thể hiện kĩ năng khéo léo trong việc trang trí và bày cỗ trung thu)

15

TIEU LUAN MOI download :


( Học sinh chơi một số trò chơi dân gian)
Hoạt động xã hội: bao gồm các hoạt động: Tham quan các khu di tích lịch
sử, các danh lam thắng cảnh của địa phương; thăm hỏi giúp đỡ người già, người
tàn tật, gia đình thương binh liệt sĩ, thăm viếng chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ, …

( Buổi học Tìm hiểu về danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử địa phương)
16

TIEU LUAN MOI download :


Hoạt động lao động cơng ích: Các hoạt động cụ thể gồm: Trực nhật, vệ
sinh lớp học, sân trường, chăm sóc bồn hoa. Cây cảnh, chăm sóc cơng trình
măng non; tham gia dọn vệ sinh đường làng ngõ xóm,....

( Hướng dẫn học sinh chăm sóc cơng trình măng non)
Hoạt động tham quan , trải nghiệm thực tế: Hàng năm lớp phối hợp với
nhà trường tổ chức cho học sinh đi tham quan dã ngoại. Qua hoạt hoạt động này,
học sinh rèn được tính kỉ luật, phát huy tinh thần đồn kết, tương trợ giúp đỡ lẫn
nhau trong hoạt động, cách làm việc độc lập, cách làm việc theo nhóm. Đặc biệt

qua tham quan , trải nghiệm những kiến thức các em được học ở trường trong
giờ chính khóa được khắc sâu, củng cố và mở rộng, ngoài ra các em còn thu
lượm được các kiến thức xã hội, các nét văn hóa đặc sắc của những nơi em đến
tham quan, kinh nghiệm sống, kĩ năng ứng xử trong các tình huống phát sinh
của các em được phát huy.

17

TIEU LUAN MOI download :


( Học sinh đi tham quan nông trại giáo dục)
2.4.Hiệu quả
Sau khi nghiên cứu tôi đã tổ chức thực nghiệm tại trường và thu được kết
quả như sau:
Đa số học sinh tỏ ra dễ hịa hợp với người khác; bình tĩnh, lịch sự khi giao
tiếp; Chân thành trong giao tiếp; Hướng về phía người giao tiếp; Biết an ủi,
động viên, chia sẻ; Tự tin trong giao tiếp, biết sử dụng ngơn ngữ hình thể, khơng
dùng lời…..
Nhiều học sinh biết xử lí và giải quyết được mâu thuẫn theo cách tích
cực, chủ động.
Hầu hết học sinh đã có những kĩ năng sống cơ bản, bước đầu bày tỏ và
thể hiện ra hành vi, ứng xử trong cuộc sống hàng ngày.
Các em u thích các mơn học, thích chơi sắm vai, nói to rõ ràng, biểu
đạt tốt, giờ học nhẹ nhàng, sôi nổi.
Tổ chức lớp học có nề nếp, các em đồn kết chan hoà, vui vẻ, cởi mở
trong giao tiếp.
Học sinh đã có ý thức tự vệ sinh cá nhân sạch sẽ, gọn gàng, biết giữ gìn
đồ dùng sách vở, sắp xếp sách vở gọn gàng, ngăn nắp.
Biết yêu quý mọi người trong gia đình, đồn kết giúp đỡ bạn bè.

Nói năng lễ phép, biết cảm ơn khi được giúp đỡ, biết xin lỗi khi làm
phiền lòng người khác, biết chào khi gặp mặt, tạm biệt khi chia tay.
Thực hiện tốt an tồn giao thơng.
Có ý thức chăm sóc, bảo vệ hoa, cây xung quanh trường và nơi công
cộng.Tự giác và tích cực hơn trong các hoạt động học tập cũng như hoạt động
ngồi giờ. Có trách nhiệm với việc làm của mình và cơng việc chung.
Giáo viên nhận thấy việc cần thiết phải tích hợp giáo dục kỹ năng sống
thơng qua hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh tiểu học.
* Lập bảng đối chiếu kết quả so với đầu năm học:
SỐ HS

45

KỸ NĂNG TỐT

CÓ KỸ NĂNG

KỸ NĂNG CHƯA TỐT

SL

TL

SL

TL

SL

TL

25

55,5

18

40

2

4,5

Bài học kinh nghiệm
Như đã nói, kĩ năng sống mang bản chất cá nhân, cá thể, đồng thời mang
đậm dấu ấn của gia đình và xã hội. Kĩ năng sống là sự trải nghiệm của từng
người vì vậy sự tác động của giáo viên luôn chỉ là định hướng, không có tính
quyết định.
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh khơng phải là cơng việc “một sớm,
một chiều” mà địi hỏi phải có q trình, kiên nhẫn và bằng cả tâm huyết và ở
mọi lúc, mọi nơi, thực hiện càng sớm càng tốt đối với trẻ em. Để tiếp tục quá
trình giáo dục, rèn kĩ năng sống cho học sinh cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa
gia đình và nhà trường. Đồng thời môi trường sống lành mạnh, xã hội văn minh
cũng là yếu tố thúc đẩy hình thành những kĩ năng tốt.
18

TIEU LUAN MOI download :


Qua quá trình thực nghiệm đã khẳng định các biện pháp giáo dục kĩ năng

sống cho học sinh thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là khả thi, có
tác động làm thay đổi kĩ năng sống của học sinh về các phương diện: nhận thức,
thái độ, hành vi.
Cụ thể là học sinh của lớp rất hào hứng với hoạt động . Nó đã thu hút các
em; khuyến khích các em cố gắng vươn lên, tạo điều kiện cho tất cả học sinh
cùng tham gia và có cơ hội trình bày, trao đổi và nhận xét lẫn nhau. Từ đó giúp
các em hình thành và có các kỹ năng sống cơ bản như khả năng nhanh nhẹn,
khéo léo, mạnh dạn, tự tin và tạo khơng khí thi đua lành mạnh. Thông qua hoạt
động này, đã giúp các em tự điều chỉnh, bổ sung trao đổi, hợp tác tốt hơn qua đó
giáo dục các em những kĩ năng thực hiện những công việc lao động đơn giản,
các kĩ năng sáng tạo nghệ thuật, thực hiện các bài thể dục, trò chơi, các hành vi
ứng xử với mọi người trong gia đình, trong nhà trường và xã hội. Những kĩ năng
tham gia hoạt động tập thể, kĩ năng tổ chức hoạt động chung cùng nhau, biết
phối hợp với mọi người cùng thực hiện hoạt động chung, nâng cao ý thức tự
chủ, tự tin, chủ động và giao tiếp với mọi người. Dựa vào những kĩ năng, hành
vi này để rèn luyện những kĩ xảo, thói quen đạo đức bền vững và tự quản trong
sinh hoạt tập thể. Giáo dục kĩ năng sống giúp học sinh tự cảm nhận, đánh giá,
nhận xét qua các hành vi từ đó hình thành được các kĩ năng, học sinh sống có
trách nhiệm hơn và biết lựa chọn cách ứng xử phù hợp, ứng phó các sức ép,
thách thức trong cuộc sống, thúc đẩy hành vi mang tính xã hội. Học sinh tỏ ra
cởi mở hơn trong mối quan hệ giữa thầy - trò, hứng thú tự tin, chủ động sáng tạo
trong học tập. Sau khi được quan tâm giáo dục kĩ năng sống học sinh xác định
được bổn phận và nghĩa vụ của mình đỗi với bản thân, gia đình và xã hội.
3.Kết luận kiến nghị
3.1. Kết luận chung
Trong những năm gần đây, Đảng và nhà nước ta rất quan tâm đến sự phát
triển giáo dục. Giáo dục được xác định là “quốc sách hàng đầu” là một trong
những chiến lược quan trọng xây dựng và phát triển đất nước tiến lên chủ nghĩa
xã hội. Bậc tiểu học là bậc học “nền” thì lớp 1 là “móng”. Nhiệm vụ của giáo
viên lớp 1 phải “ xây” làm sao cho cái móng thật chắc, đó là xây dựng một thế

hệ con người mới đủ đức, đủ tài, tự tin, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách
nhiệm. Nhiệm vụ này vô cùng to lớn và nặng nề với người giáo viên tiểu học.
Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh là một việc làm hết sức cần thiết
của xã hội, các em không chỉ biết học giỏi về kiến thức mà cịn phải được tơi
luyện những kĩ năng sống qua đó tạo cho các em một mơi trường lành mạnh, an
tồn, tích cực, vui vẻ. Việc giáo dục kĩ năng sống ngay từ lớp nhỏ sẽ rút ngắn
thời gian để trang bị cho các em vốn kiến thức, kĩ năng, giá trị sống để làm hành
trang bước vào đời.
Nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến quá trình giáo dục kĩ năng sống cho
học sinh trong nhà trường chính là các thầy cơ giáo; đối với cộng đồng thì đó là
các bậc phụ huynh, ơng bà, họ hàng thân thích, những người lớn tuổi…
Để thực hiện tốt công tác giáo dục, rèn kĩ năng sống cho học sinh, giáo
viên cần nắm được nội dung, phương pháp đặc trưng của việc giáo dục và rèn kỹ
19

TIEU LUAN MOI download :


năng sống từ đó lựa chọn biện pháp giáo dục phù hợp nhằm phát huy tính chủ
động sáng tạo của học sinh, giúp các em phát huy cao độ trí tuệ, cảm xúc, năng
động, sáng tạo trong học tập và giao tiếp. Bên cạnh đó giáo viên cần thường
xuyên trao đổi rút kinh nghiệm với đồng nghiệp. Khơng ngừng tìm kiếm thông
tin, trau rồi kiến thức và năng lực sư phạm cho bản thân.
Sống lành mạnh, học tập chăm chỉ, lao động hăng say là những vấn đề
thiết yếu mà tôi luôn cố gắng để ươm mầm cho thế hệ trẻ. Bởi trẻ em là hạnh
phúc của gia đình, tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ Quốc, là nhân tố để cây đời mãi mãi xanh tươi. Việc chăm
sóc và giáo dục trẻ em, bồi dưỡng trẻ em trở thành công dân tốt của đất nước là
một công việc vô cùng quan trọng mà mỗi giáo viên, mỗi gia đình, nhà trường
và tồn xã hội phải cùng có trách nhiệm.

3.2.Kiến nghị
a. Về phía giáo viên:
Cần có nhận thức đúng đắn về vai trò, tầm quan trọng của việc giáo dục,
rèn kỹ năng sống cho học sinh trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và
hội nhập quốc tế hiện nay.
Thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả việc giáo dục, rèn kỹ năng sống cho
học sinh trong quá trình dạy học.
Luôn tạo được môi trường giáo dục thân thiện, hòa đồng và tin cậy.
Thường xuyên quan tâm, nhắc nhở, uốn nắn giúp các em có được những
kỹ năng sống tốt.
Phối hợp chặt chẽ với gia đình, Đội và nhà trường trong công tác giáo dục,
rèn kỹ năng sống.
b. Về phía nhà trường và các cấp lãnh đạo ngành:
Tư vấn với cấp trên để sớm có một khung chương trình giáo dục kỹ năng
sống hợp lý cho từng giai đoạn, từng cấp học. Giúp giải tỏa những vướng mắc
của giáo viên cũng như để hiệu quả giáo dục kỹ năng sống được tốt hơn.
Các trường sư phạm có hình thức đào tạo giáo viên đáp ứng với yêu cầu
giáo dục kĩ năng sống và tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường
tiểu học.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân để rèn kĩ năng sống cho học
sinh lớp 1thơng qua mơn Giáo dục ngồi giờ lên lớp. Do thời gian và năng lực
có hạn, việc viết sáng kiến kinh nghiệm chắc không thiếu những khiếm khuyết
và thiếu sót, đặc biệt phần giải pháp, biện pháp thực hiện chắc chắn một mình
bản thân chưa thể nêu hết được những giải pháp, biện pháp hay nhất. Mong ý
kiến đóng góp, trao đổi của các đồng chí giáo viên đồng nghiệp và các đồng chí
cốt cán chuyên mơn, đồng chí hiệu trưởng, các đồng chí lãnh đạo cấp trên để
kinh nghiệm của tơi được hồn thiện hơn. Rất mong sự ủng hộ, góp ý chân
thành để tơi đổi mới phương pháp dạy học ngày một tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Đông Thọ, ngày 20 tháng 5 năm 2020.
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh
nghiệm của mình viết, khơng sao chép
20

TIEU LUAN MOI download :


nội dung của người khác!
Người viết:

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HỐ

PHỊNG GD&ĐT THÀNH PHỐ THANH HĨA

Hồng Thị Hương

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG SỐNG CHO
HỌC SINH LỚP 1 THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
NGLL

Người thực hiện: Hoàng Thị Hương
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Đông Thọ
SKKN thuộc lĩnh vực: GD HĐNGLL

21

TIEU LUAN MOI download :
THANH HÓA NĂM 2020


MỤC LỤC
STT

NỘI DUNG

Trang

1

1. Mở đầu

1

2

1.1. Lý do chọn đề tài

1

3

1.2. Đối tượng nghiên cứu

2

4

1.3. Mục đích nghiên cứu

2

5

1.4. Phương pháp nghiên cứu

3

6

1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm

3

7
8

2. Nội dung
2.1.Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm

3
3

9

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh

nghiệm
2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề.

6

2.3.1: Giáo viên nhận thức sâu sắc về việc dạy trẻ kĩ năng
sống.

7

10
11

7

22

TIEU LUAN MOI download :


12

2.3.2: Xác định những kĩ năng sống cơ bản cần dạy cho học
sinh.
2.3.3: Cụ thể hóa những kĩ năng cơ bản mà giáo viên cần dạy
cho học sinh

8

14

2.3.4: Thiết kế các chủ đề kĩ năng sống phù hợp với các nội
dung giáo dục ngoài giờ lên lớp.

9

15

2.3.5: Sử dụng linh hoạt các hình thức tổ chức hoạt động để
thực hiện mục tiêu giáo dục đã tích hợp.
2.4.Hiệu quả

13

3. Kết luận

19

17

3.1.Kết luận

19

28

3.2. Kiến nghị

19

13

16

8

17

23

TIEU LUAN MOI download :