Bài giảng Tài chính vi mô - Chương 1: Tổng quan về tài chính vi và tổ chức tài chính vi mô

LOGO

Chương 1: Tổng quan về tài chính vi
và tổ chức tài chính vi mơ

Chuẩn đầu ra
-CL01: Nhớ, hiểu và trình bày kiến thức cơ bản về tài chính vi
mơ và hoạt động của tổ chức tài chính vi mơ
-CL05: Tn thủ các quy định pháp luật, có thái độ nghiêm túc,
trung thực, tôn trọng khách quan. Tác phong làm việc chuyên
nghiệp và ý thức trách nhiệm xã hội trong vận dụng, phân tích,
đánh giá và giải quyết các vấn đề thực tiễn

8/6/2020


LOGO

Chương 1: Tổng quan về tài chính vi
và tổ chức tài chính vi mơ

Những vấn đề cơ bản về tài
chính vi mơ

Tổ chức tài chính vi mơ

8/6/2020


LOGO

Những vấn đề cơ bản về tài chíh vi mơ

Q trình ra đời và phát triển của TCVM

Khái niệm, đặc điểm của TCVM

Vai trò của TCVM

Các bên liên quan trong hoạt động TCVM

Company
Logo

www.themegallery.com


LOGO

Giới thiệu về quá trình ra đời và phát
triển của TCVM
▪
▪
▪
▪
▪

Tín dụng SX cho người nghèo,
Tín dụng để khuyến khích SX nơng nghiệp
Mơ hình hiệp hội tín dung (Raiffensen)
Ngân hàng tín dung nhân dân Indonesia

Ngân hàng Gramen


LOGO
Giới

thiệu về quá trình ra đời và phát
triển của TCVM ở Việt Nam

▪ Du nhập vào VN từ cuối những năm 80 của thế kỷ XX
bằng nhiều con đường:
▪ Lịch sử hình thành và phát triển TCVM ở VN được chia
thành 4 giai đoạn
+ Giai đoạn khởi đầu
+ Giai đoạn mở rộng nhan
+ Giai đoạn suy thoái
+ Giai đoạn chuyển đổi chính thức và phát triển theo
chiều sâu


LOGO

Khái niệm, đặc điểm TCVM

Khái niệm
❖ Phương pháp phát triển kinh tế nhằm mang lại lợi ích
cho cư dân thu nhập thấp.
❖ Các giao dịch tài chính tương đối nhỏ, đặc biệt là cung
cấp tín dụng nhỏ cho các doanh nghiệp vi mô và/hoặc
cá nhân và huy động tiết kiệm nhỏ của họ.

❖ Cung cấp dịch vụ tài chính cho những người khơng
tiếp cận được với hệ thống tài chính chính thức
….


LOGO

Khái niệm, đặc điểm TCVM

Khái niệm
❖ Cấp cho các hộ gia đình có thu nhập thấp các khoản vay
nhỏ (gọi là tín dụng vi mơ), nhằm mục đích giúp họ tham
gia vào các hoạt động sản xuất hoặc khởi tạo các hoạt
động kinh doanh nhỏ (sbv.gov.vn)


LOGO

Khái niệm, đặc điểm TCVM

Đặc điểm
❖ Khoản vay nhỏ, đặc trưng vốn lưu động
❖ Thay thế tài sản thế chấp bằng tín chấp và tiết kiệm bắt
buộc
❖ Những khoản vay lớn hơn và tiếp theo phụ thuộc vào tình
hình hồn trả
❖ Tổ chức điểm thu/phát vốn thuận tiện ngay tại khu dân cư
sinh sống
❖ Phương pháp hoàn trả phù hợp với luồng tiền mặt của
người dân

❖ Các sản phẩm tiết kiệm tin cậy
❖ Nâng cao sự gắn kết cộng đồng
❖ Lãi suất của tổ chức TCVM thường cao hơn lãi suất
thương mại


LOGO

Vai trò của TCVM

Vai trò xã hội của TCVM
❖ Tăng cơ hội tiếp cận dịch vụ tài chính của người dân nông
thôn, tăng cường năng lực xã hội
❖ Tăng thu nhập cho hộ nghèo, cải thiện mức độ tiếp cận
giáo dục cho trẻ em, cỉa thiện tình hình sức khoẻ, chế độ
dinh dưỡng
❖ Tạo kênh tiếp cận vốn quan trọng cho người nghèo tại
các địa bàn khó khăn, đặc biệt là đối với phụ nữ
❖ Đa dạng hoá nguồn thu nhập của hộ nghèo, giảm nguy
cơ tổn thương về kinh tế và nâng cao mức song
❖ Tạo ra môi liên kết cộng đồng, nâng cao nhận thức và
năng lực cho cộng đồng, nâng cao vị thế của phụ nữ
trong xã


LOGO

Vai trò của TCVM

Vai trò kinh tế của TCVM

❖ Huy động tiết kiệm
❖ Tái phân bổ tiết kiệm cho đầu tư
❖ Tạo điều kiện thuận lợi cho trao đổi thương mại, hàng hố
và dịch vụ
❖ Cơng cụ đắc lực để giảm nghèo đói, tăng thu nhập, thốt
nghèo bền vững cho người ngheò


LOGO
Các

bên liên quan trong hoạt động
TCVM


LOGO

Các tổ chức tài trợ cho hoạt
động của các TCTCVM

❖ Chính phủ
❖ Các nhà tài trợ quốc tế
❖ Các tổ chức phi chính phủ quốc tế
Tại sao TCVM lại cần đến các nhà tài trợ?


LOGO

Phương thức tài trợ

❖ Tài trợ cho xây dựng năng lực thể chế
❖ Tài trợ để trang trải những thiếu hụt trong quá trình hoạt
động
❖ Tài trợ vốn vay hoặc tài sản
❖ Cấp vốn để cho vay
❖ Các hạn mức tín dụng
❖ Bảo lãnh vốn thương mại
❖ Trợ giúp về kỹ thuật


LOGO

Các nhà cung cấp dịch vụ TCVM
❖ Khu vực chính thức
❖ Khu vực bán chính thức
❖ Khu vực khơng chính thức


LOGO

Các nhà cung cấp dịch vụ TCVM


LOGO

Các tổ chức phối hợp

❖ Các tổ chức xã hội
❖ Các tổ chức chính trị xã hội
❖ Các tổ, nhóm

Question: Tại sao lại cần có các tổ chức phối hợp? Vai trò
của các tổ chức này?


LOGO

Khách hàng của tổ chức TCVM

Khách hàng của các TCTCVM thường là những người
nông dân nhỏ, những người làm nghề dịch vụ (thợ cắt
tóc, lái xích lơ…, thợ thủ cơng và những người sản
xuất nhỏ (người làm nghề đánh giầy, thợ may, những
DN nhỏ và siêu nhỏ,…


LOGO

Tổ chức tài chính vi mơ

Khái niệm tổ chức TCVM

Mơ hình tổ chức TCVM

Chức năng, vai trị của TCVM

Hoạt động cơ bản của tổ chức TCVM

Company
Logo

www.themegallery.com


LOGO

Khái niệm tổ chức TCVM

❖ Là các TGTC chuyên cung cấp các dịch vụ tài chính cho đối
tượng khách hàng là
+ Người nghèo
+ Những người sản xuất nhỏ
+ Các nhóm cá nhân kinh doanh
+ Các doanh nghiệp nhỏ hoặc siêu nhỏ
(Luật các tổ chức tín dụng 2010)


LOGO

Khái niệm tổ chức TCVM

❖ Tổ chức cung cấp các dịch vụ tài chính cho
+ Khách hàng nghèo hơn và dễ bị tổn thương hơn so với khách
hàng truyền thống của ngân hàng
+ Những doanh nghiệp siêu nhỏ.
❖ Các tổ chức mà hoạt động chính của nó là hoạt động TCVM
❖ Tổ chức cung cấp dịch vụ tài chính cho người nghèo, chủ yếu là
tín dung và tiết kiệm
❖ Trung gian tài chính cung cấp các dịch vụ TCVM cho khách hàng
khó tiếp cận hoặc khơng tiếp cận được tới khu vực tài chính chính
thức

….


LOGO

Mơ hình tổ chức TCVM

❖ Các loại tổ chức TCVM:
-Hợp tác xã- Cooperatives
-Tổ chức phi chính phủ- NGOs (Non Government Organization)
-Định chế tài chính phi ngân hàng –NBFIs (Nonbank Financial
institutions)
-Ngân hàng –Banks
Question: Phân biệt tổ chức tài chính vi mơ và tổ chức tài chính
cung cấp các dịch vụ tài chính vi mơ


LOGO

Mơ hình cơ cấu tổ chức

- Question: Mơ hình cơ cấu tổ chức của các tổ chức tài chính vi
mơ ở VN


LOGO

Chức năng và vai trò của tổ chức TCVM

❖ Chức năng

- Trung gian tài chính
- Trung gian xã hội
❖ Vai trị
- Tạo ra kênh tiếp cận tài chính quan trọng cho người nghèo (thúc
đẩy tài chính tồn diện)
- Tăng năng lực xã hội của người nghèo
- Tăng thu nhập cho hộ nghèo
- Thu hẹp khoảng cách để hướng tới nền kinh tế cân bằng tại các
quốc gia đang phát triển


LOGO

Hoạt động cơ bản của tổ chức TCVM
Tiếp cận tối thiểu

Tiếp cận tổng hợp
Trung gian tài chính
Tín dụng
Tiết kiệm
Bảo hiểm
Thanh tốn
Dịch vụ thẻ
Trung gian xã hội
Hình thành nhóm
Đào tạo, nâng cao năng lực
Xây dựng tính liên kết
Dịch vụ phát triển doanh nghiệp
Tiếp thị
Đào tạo công nghệ

Đào tạo quản lý, kinh doanh
Đào tạo sản xuất

Dịch vụ xã hội
Giáo dục
Y tế, dinh dưỡng
Đào tạo xóa mù


LOGO
Hoạt

động cơ bản của tổ chức TCVM

Trung gian tài chính
-Dịch vụ tín dụng:
-Dịch vụ tiết kiệm
-Bảo hiểm vi mơ
-Dịch vụ thanh tốn
-Thẻ tín dung
-Cho th vi mơ