Bài giảng Tổ chức công tác kế toán - Chương 1: Tổng quan về tổ chức công tác kế toán

8/4/2020

TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN

ĐỐI TƯỢNG: ĐẠI HỌC
Chuyên ngành kế tốn tài chính
Cấu trúc 3TC (36,9)

Tài liệu tham khảo












1 Luật kế toán số 88/2015/QH13 ngày 20/11/2015
2 Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam
3.Chế độ kế toán doanh nghiệp ban hành theo Thông tư
200/2014/BTC ngày 22/12/2014.
4 PGS.TS. Đỗ Minh Thành, Giáo trình Ngun lý kế tốn,
Trường Đại học Thương Mại, NXB Thống kê, năm 2009.
5 TS. Nguyễn Tuấn Duy, Giáo trình kế tốn tài chính, NXB
Thống Kê, năm 2010.
6 PGS.TS Phạm Đức Hiếu, Giáo trình kế tốn đơn vị sự nghiệp,
NXB Thống kê, năm 2014.

7 PGS.TS Lưu Đức Tuyên, Giáo trình tổ chức cơng tác kế tốn
trong doanh nghiệp, NXB Tài chính, năm 2011.

1


8/4/2020

Đề tài thảo luận nhóm




Đề tài 1:
Đề tài 2:
Đề tài 3:

Chương 1 Tổng quan về tổ chức công tác kế tốn





1.1 Khái niệm và ý nghĩa của tổ chức cơng tác kế toán
1.2 Căn cứ và nhiệm vụ của tổ chức cơng tác kế tốn
1.3 Ngun tắc và nội dung tổ chức cơng tác kế tốn

2

8/4/2020

1.1 Khái niệm và ý nghĩa của tổ chức
công tác kế tốn



1.1.1 Khái niệm của tổ chức cơng tác kế tốn
1.1.2 Ý nghĩa của tổ chức cơng tác kế tốn

1.1.1 Khái niệm của tổ chức cơng tác
kế tốn
Theo giáo trình NLKT của ĐHTM
Tổ chức công tác kế toán trong đơn vị kế toán
là tổ chức bộ máy kế toán, tổ chức áp dụng các
nguyên tắc, phương pháp kế toán, nhằm thu
nhận, xử lý và cung cấp các thông tin kinh tế tài
chính phục vụ cho công tác quản lý kinh tế ở
đơn vị


3


8/4/2020

1.1.2 Ý nghĩa của tổ chức cơng tác
kế tốn


Đảm bảo cho đơn vị có bộ máy kế tốn gọn nhẹ, hoạt động có hiệu quả,
tinh giảm bộ máy quản lý trong đơn vị, tăng năng suất lao động kế toán và
hiệu lực của bộ máy quản lý.



Đảm bảo ghi chép, phản ánh và giám sát chặt chẽ sự biến động của các loại
tài sản, nguồn vốn và các hoạt động kinh tế trong đơn vị, tăng cường quản
lý và nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản, nguồn vốn và hoạt động kinh tế
của đơn vị.



Đảm bảo cung cấp thông tin kinh tế tài chính của đơn vị đầy đủ, kịp thời,
trung thực và hợp lý, giúp đưa ra quyết định đứng đắn, kịp thời trong quan
hệ kinh tế với đơn vị.



Đảm bảo cho kế toán của đơn vị thực hiện tốt nhất chức năng, nhiệm vụ,
chất lượng công tác kế tốn cao nhất với chi phí hạch tốn tiết kiệm nhất.

1.2 Căn cứ và nhiệm vụ của tổ chức
công tác kế tốn






1.2.1 Căn cứ tở chức cơng tác kế toán
- Căn cứ vào các quy định pháp lý của kế toán
như: Luật kế toán, chuẩn mực kế toán, chế đợ kế
tốn và các văn bản khác hướng dẫn về kế toán
- Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của đơn vị
- Căn cứ đặc điểm tổ chức quản lý, đặc điểm hoạt
động kinh doanh của đơn vị

4


8/4/2020

1.2.1 Căn cứ tổ chức cơng tác kế tốn







- Căn cứ vào năng lực, trình độ chuyên môn của
người làm kế toán trong đơn vị
- Căn cứ vào trang thiết bị cho cơng tác kế tốn
trong đơn vị
- Căn cứ vào điều kiện kinh phí trong đơn vị
…

1.2.2 Nhiệm vụ của tổ chức cơng tác
kế tốn









- Tổ chức hợp lý bộ máy kế toán ở đơn vị một cách hợp
lý đảm bảo phù hợp với mô hình phân cấp quản lý kinh
tế và đặc điểm hoạt động kinh doanh
- Tổ chức phân cơng, phân nhiệm rõ ràng cơng việc kế
tốn cho từng bộ phận, từng người trong bộ máy.
- Tổ chức vận dụng các nguyên tắc, phương pháp kế
toán trong thu nhận, xử lý và cung cấp thông tin
- Tổ chức lựa chọn hình thức kế tốn và chính sách kế
toán hợp lý, phù hợp với đặc thù của đơn vị, ứng dụng
các phương tiện kỹ thuật tính toán hiện có nhằm đảm
bảo chất lượng của thơng tin kế tốn.

5


8/4/2020

1.2.2 Nhiệm vụ của tổ chức cơng tác
kế tốn








- Xây dựng và xác định rõ mối quan hệ giữa các bộ phận
trong bộ máy kế toán với các bộ phận quản lý khác trong
tổ chức các cơng việc có liên quan đến thu nhận, xử lý
và cung cấp thông tin kế tốn.
- Tổ chức ứng dụng cơng nghệ thơng tin và trang bị cơ
sở vật chất phục vụ cho công tác kế toán
- Tổ chức hướng dẫn và bồi dưỡng chuyên môn cho
người làm kế toán trong việc chấp hành chế độ quản lý
kinh tế, tài chính nói chung và chế độ kế tốn nói riêng
- Tổ chức kiểm tra kế toán trong DN

1.3 Nguyên tắc và nội dung tổ chức
cơng tác kế tốn





1.3.1 Ngun tắc tổ chức cơng tác kế tốn
- Tổ chức cơng tác trong đơn vị phải đảm bảo
tuân thủ theo các văn bản pháp lý về kế toán hiện
hành của Nhà Nước như: Luật kế toán, chuẩn
mực kế toán, chế độ kế toán và các văn bản khác
- Tổ chức cơng tác kế tốn trong đơn vị phải đảm
bảo phù hợp với đặc điểm tổ chức quản lý, đặc

điểm hoạt động kinh doanh của đơn vị

6


8/4/2020

1.3 Nguyên tắc và nội dung tổ chức
công tác kế tốn







1.3.1 Ngun tắc tổ chức cơng tác kế tốn
- Tổ chức cơng tác kế tốn trong đơn vị phải đảm
bảo nhất quán
- Lựa chọn những người đủ năng lực, trình độ và
điều kiện làm cơng tác kế tốn
- Tổ chức cơng tác kế tốn trong đơn vị phải đảm
bảo tiết kiệm và hiệu quả

1.3.2 Nội dung tổ chức công tác kế
toán










- Tổ chức lựa chọn chính sách kế toán
- Tổ chức thu nhận thông tin
- Tổ chức xử lý, hệ thống hóa thông tin
- Tổ chức cung cấp thông tin kế toán
- Tổ chức bộ máy kế toán và người làm kế
toán
- Tổ chức kiểm tra kế toán
- Tổ chức ứng dụng công nghệ thông tin

7


8/4/2020

Chương 2:

Tở chức bợ máy kế tốn, chính sách kế toán
và kiểm tra kế toán

Mục tiêu:
Chương này giúp cho người học nắm được:
 Cơ sở của tổ chức bộ máy kế tốn trong đơn vị kế tốn;
 Các mơ hình và hình thức tổ chức bộ máy kế tốn, ưu nhược
điểm và điều kiện áp dụng
 Tuyển dụng, bố trí nhân sự và phân cơng lao động kế tốn

 Tiêu chuẩn, nhiệm vụ và quyền hạn của người làm kế toán và
kế toán trưởng đơn vị kế toán
 Lựa chọn chính sách kế tốn và tổ chức kiểm tra kế toán trong
đơn vị

8


8/4/2020

Nội dung chương 2







2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
2.2 Người làm kế toán
2.3 Tổ chức lựa chọn chính sách kế toán
2.4 Tổ chức kiểm tra kế toán

2.1 Tổ chức bộ máy kế tốn
2.1.1 Cơ sở của tở chức bợ máy kế toán
Bộ máy kế toán của một đơn vị là tập hợp những người
làm kế toán cùng với các phương tiện trang thiết bị dùng
để ghi chép, tính tốn xử lý tồn bộ thơng tin liên quan đến
cơng tác kế toán tại đơn vị từ khâu thu nhận, kiểm tra, xử lý
đến khâu tổng hợp, cung cấp những thông tin kinh tế về

các hoạt động của đơn vị.

9


8/4/2020

2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
2.1.1 Cơ sở của tở chức bợ máy kế toán
Bộ máy kế tốn trong một đơn vị kế toán là tập hợp nhân lực kế
tốn trên cơ sở
- Đảm bảo tính độc lập trong thực hiện từng cơng việc kế tốn
cụ thể,
- Trong mối quan hệ có tính hỗ trợ và hợp tác
nhằm đảm bảo tồn bộ khối lượng cơng tác kế tốn của đơn vị
được thực hiện.

2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
2.1.1 Cơ sở của tổ chức bộ máy kế toán
Để tổ chức bộ máy kế toán khoa học, hợp lý đơn vị kế toán cần
dựa vào một số cơ sở quan trọng sau đây:
 Mức độ phân cấp quản lý kinh tế - tài chính trong nội bộ đơn
vị kế tốn
Dựa trên mức độ phân cấp và ủy quyền giữa đơn vị chính với các
đơn vị trực thuộc hoặc giữa cấp trên với cấp dưới trong nội bộ
đơn vị kế toán, có thể chia thành 3 cấp độ phân cấp quản lý
(i) quản lý tập trung: là mơ hình có rất ít (hoặc khơng có) phân
cấp trong quản lý giữa cấp trên với các đơn vị cấp dưới, mọi
quyết định đều tập trung tại đơn vị chính. Mơ hình này chỉ áp
dụng đối với các đơn vị kế tốn quy mơ nhỏ.

10


8/4/2020

2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
2.1.1 Cơ sở của tổ chức bộ máy kế toán
Để tổ chức bộ máy kế toán khoa học, hợp lý đơn vị kế toán cần
dựa vào một số cơ sở quan trọng sau đây:
 Mức độ phân cấp quản lý kinh tế - tài chính trong nội bộ đơn
vị kế tốn
(ii) quản lý phân tán: là mơ hình có sự phân chia trách nhiệm giữa
cấp trên và cấp dưới, có sự ủy quyền và phê chuẩn trong thực thi
các hoạt động trong nội bộ đơn vị kế tốn. Vì thế mơ hình này tạo
ra nhiều trung tâm trách nhiệm quản lý, thích hợp với các đơn vị
có quy mơ lớn, hoạt động phân tán;
(iii) quản lý vừa tập trung vừa phân tán: là sự kết hợp một cách
hài hịa cả hai mơ hình nêu trên khi mà trình độ của các đơn vị
phụ thuộc trong nội bộ đơn vị kế tốn chưa có sự đồng nhất.

2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
2.1.1 Cơ sở của tổ chức bộ máy kế toán
Để tổ chức bộ máy kế toán khoa học, hợp lý đơn vị kế toán cần
dựa vào một số cơ sở quan trọng sau đây:
 Khối lượng cơng việc kế tốn, định biên bộ máy kế tốn và
năng lực trình độ chun mơn của nhân viên kế tốn:
Ước tính dựa trên đặc điểm hoạt động của đơn vị và mức độ phức
tạp của hoạt động, của yêu cầu thông tin và yêu cầu quản lý trong
đơn vị. Từ đó có kế hoạch tuyển dụng nhân viên, sắp xếp, bố trí

nhân sự phù hợp.

11


8/4/2020

2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
2.1.1 Cơ sở của tổ chức bộ máy kế toán
Để tổ chức bộ máy kế toán khoa học, hợp lý đơn vị kế toán cần
dựa vào một số cơ sở quan trọng sau đây:
 Khả năng về tài chính, mức độ trang bị các phương tiện kỹ
thuật tính tốn sử dụng cho cơng tác kế tốn, đặc biệt là ứng
dụng cơng nghệ thơng tin trong quản lý nói chung, trong kế
tốn nói riêng.

2.1 Tổ chức bộ máy kế tốn
2.1.1 Cơ sở của tở chức bộ máy kế toán
- Công nghệ thông tin làm thay đổi cơ bản cơng việc của nhân viên
kế tốn. Do vậy, khi tổ chức bộ máy kế toán cần lưu ý đến các vấn
đề sau:
+ Đặc điểm hệ thống trang thiết bị và cơ sở hạ tầng kỹ thuật
hiện có của đơn vị: máy chủ, máy trạm, mạng máy tính, Internet…
+ Định hướng ứng dụng công nghệ thông tin trong cơng tác
quản lý: ví dụ đơn vị sẽ sử dụng phần mềm kế toán hay hệ thống
ERP.

12

8/4/2020

2.1 Tổ chức bộ máy kế tốn
2.1.2 u cầu bợ máy kế toán
Về nhân sự
Nhân sự trong bộ phận kế tốn cần đáp ứng được các u cầu về
trình độ chun mơn nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp
- Trình độ chuyên môn nghiệp vụ được thể hiện qua bằng cấp đào
tạo và kinh nghiệm thực tiễn (nếu có).
- Các kĩ năng mềm: kiến thức, kỹ năng sử dụng công nghệ thông
tin, hiểu biết về các phần mềm ứng dụng thơng thường, ngoại
ngữ….có khả năng làm việc theo nhóm, quan hệ tốt với các bộ
phận, phòng ban khác trong đơn vị.


2.1 Tổ chức bộ máy kế tốn
2.1.2 u cầu bợ máy kế toán
Về nhân sự
Nhân sự trong bộ phận kế tốn cần đáp ứng được các u cầu về
trình độ chuyên môn nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp
- Đạo đức nghề nghiệp: người làm kế tốn phải có những hiểu
biết nhất định về đạo đức nghề nghiệp, về các nguyên tắc đạo
đức cơ bản đối với người hành nghề, các nguy cơ có ảnh hưởng
tới sự độc lập của nghề nghiệp, các hành vi sai phạm trong kế
toán và các dạng gian lận trong điều kiện ứng dụng công nghệ
thông tin và cam kết tuân thủ các yêu cầu đạo đức nghề nghiệp.


13

8/4/2020

2.1 Tổ chức bộ máy kế tốn
2.1.2 u cầu bợ máy kế toán
Về tổ chức và phân công công tác
Khi tổ chức bộ máy kế tốn, phân cơng cơng tác, cần đảm bảo
- Ghi nhận, xử lý và cung cấp thơng tin nhanh chóng, kịp thời,
chính xác
- Hợp lý trong phân công khối lượng công việc của mỗi nhân viên
kế tốn
- Thơng suốt trong mối quan hệ chỉ đạo từ trên xuống hay báo cáo
từ dưới lên
Việc phân công công tác cần rõ ràng, cụ thể cho từng chức danh,
từng bộ phận, từng cá nhân, phù hợp với khả năng, trình độ
chun mơn và sự hiểu biết về cơng nghệ thơng tin trong kế tốn.


2.1 Tổ chức bộ máy kế tốn
2.1.2 u cầu bợ máy kế toán
Về quản lý và kiểm sốt
- Đảm bảo cung cấp thơng tin trung thực và đáng tin cậy
- Đảm bảo an toàn tài sản của đơn vị kế toán
- Phải rõ ràng, khoa học, có quy chế và bảng mơ tả cơng việc và
các quy định về quan hệ với nội bộ đơn vị hay với các đối tác bên
ngồi.
- Đảm bảo tính kiểm soát cao, đáp ứng tốt các quy định và các yêu
cầu của kiểm soát nội bộ, đặc biệt là các thủ tục kiểm sốt trong
mơi trường tin học.


14


8/4/2020

2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
2.1.3 Các quy định của pháp luật kế tốn về tở chức bợ máy kế
tốn
 Đơn vị kế tốn phải bố trí người làm kế toán đảm bảo các quy
định của Luật kế toán, số lượng người làm kế tốn tùy theo quy
mơ hoạt động, yêu cầu quản lý, chức năng nhiệm vụ hoặc biên
chế của đơn vị. Đơn vị kế tốn có thể bố trí người làm kế tốn
kiêm nhiệm các cơng việc khác mà pháp luật về kế tốn khơng
nghiêm cấm.

2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
2.1.3 Các quy định của pháp luật kế tốn về tở chức bợ máy kế
tốn
 Việc tổ chức bộ máy kế toán tại các đơn vị kế tốn do cơ quan
có thẩm quyền thành lập đơn vị quyết định. Trường hợp tổ
chức, đơn vị khơng có cơ quan có thẩm quyền thành lập thì do
người đại diện theo pháp luật của đơn vị quyết định.
Việc tổ chức bộ máy và cơng tác kế tốn của các đơn vị
cấp dưới khơng phải là đơn vị kế tốn hoặc đơn vị trực thuộc
không phải là đơn vị kế toán do người đại diện theo pháp luật của
đơn vị kế toán quyết định.
Các đơn vị trong lĩnh vực kế tốn nhà nước khơng được bố
trí kế tốn trưởng, phụ trách kế tốn ở các đơn vị khơng phải là
đơn vị kế toán.

15


8/4/2020

2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
2.1.3 Các quy định của pháp luật kế tốn về tở chức bợ máy kế
tốn
 Cơ quan có nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước các cấp tổ
chức bộ máy kế toán để kế toán thu, chi ngân sách nhà nước
phù hợp với tổ chức bộ máy và chức năng nhiệm vụ được giao.

2.1 Tổ chức bộ máy kế toán
2.1.3 Các quy định của pháp luật kế tốn về tở chức bợ máy kế
toán
 Cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị sự nghiệp sử dụng ngân sách
nhà nước tổ chức công tác kế toán theo đơn vị dự toán ngân
sách.
Trường hợp đơn vị kế tốn ở cấp tỉnh khơng có đơn vị dự
toán trực thuộc vừa là đơn vị dự toán cấp trên vừa là đơn vị sử
dụng ngân sách và đơn vị kế toán ở cấp huyện vừa là đơn vị dự
toán cấp trên vừa là đơn vị sử dụng ngân sách thì được bố trí
chung một bộ máy kế tốn để thực hiện tồn bộ cơng tác kế tốn
của đơn vị

16


8/4/2020

2.1 Tổ chức bộ máy kế tốn
2.1.4 Các mơ hình tở chức bợ máy kế tốn
Căn cứ vào đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý
 Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình tập trung
 Tở chức bợ máy kế tốn theo mơ hình phân tán
 Tở chức bợ máy kế tốn theo mơ hình kết hợp
Căn cứ vào cách thức tổ chức thông tin
 Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình tách biệt
 - Tở chức bợ máy kế tốn theo mơ hình kết hợp
 - Tở chức bợ máy kế tốn theo mơ hình hỗn hợp

Căn cứ vào đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý





Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình tập trung
Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình phân tán
Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình kết hợp

17


8/4/2020

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình tập trung
(Mơ hình 1 cấp)






Tồn đơn vị kế tốn chỉ tổ chức một phịng kế tốn trung tâm
duy nhất (ở đơn vị chính), cịn các đơn vị trực thuộc đều
khơng có tổ chức kế toán riêng.
Đơn vị kế toán chỉ mở một bộ sổ kế toán để thực hiện tất cả
các phần hành kế tốn.
Phịng kế tốn trung tâm của đơn vị phải thực hiện tồn bộ
cơng tác kế tốn từ thu nhận, ghi sổ, xử lý và lập báo cáo kế
toán, báo cáo quản trị.

Tổ chức bộ máy kế toán theo mơ hình tập trung
(Mơ hình 1 cấp)


-

-

Trường hợp đơn vị có các bộ phận trực thuộc, thì các bộ phận
trực thuộc
Khơng được mở sổ kế tốn và khơng có bộ máy kế tốn riêng
Chỉ bố trí nhân viên kế toán làm nhiệm vụ hướng dẫn hạch
toán ban đầu, thu nhận và kiểm tra chứng từ để định kỳ chuyển
về phịng kế tốn trung tâm;
Tồn bộ cơng việc ghi sổ các hoạt động đều thực hiện ở phịng
kế tốn trung tâm

18


8/4/2020

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình tập trung
(Mơ hình 1 cấp)
Kế tốn trưởng

Bộ phận
kế tốn

Bộ phận
kế tốn

Bộ phận
kế toán

Bộ phận
kế toán

Bộ phận
kế toán

Bộ phận
kế toán
tổng hợp

Các nhân viên kế toán ở các đơn vị phụ thuộc

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình tập trung
(Mơ hình 1 cấp)
* Ưu điểm:
 + Bộ máy kế toán gọn nhẹ, tiết kiệm, việc xử lý và cung cấp
thông tin nhanh chóng, đảm bảo sự chỉ đạo tập trung thống
nhất, dễ dàng cho việc kiểm tra, giám sát và báo cáo kế toán,
đồng thời
 + Thuận tiện cho việc tin học hóa cơng tác kế tốn vì tất cả các
cơng việc kế toán tập trung xử lý tại một địa chỉ duy nhất.

19


8/4/2020

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình tập trung
(Mơ hình 1 cấp)
* Nhược điểm:
 Khơng phù hợp với những đơn vị có địa bàn hoạt động phân
tán, khối lượng cơng việc kế tốn gia tăng sẽ khiến cho thông
tin xử lý không kịp thời việc kiểm tra, giám sát ở các đơn vị
trực thuộc không tổ chức kế toán riêng về tuân thủ các quy
định trong hạch toán ban đầu sẽ bị hạn chế

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình tập trung
(Mơ hình 1 cấp)
* Đối tượng áp dụng
 Hình thức tổ chức công tác kế toán tập trung thường phù hợp
với những đơn vị kế tốn có quy mơ vừa và nhỏ, địa bàn hoạt

động tập trung. Đơn vị có mức độ phân cấp quản lý nội bộ
thấp.

20


8/4/2020

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình phân tán




Theo hình thức này, tồn bộ cơng tác kế tốn không chỉ được
thực hiện tại đơn vị cấp trên (văn phịng kế tốn trung tâm) mà
cịn được thực hiện cả ở các đơn vị cấp dưới (đơn vị trực
thuộc).
Bộ máy kế toán được phân cấp thành bộ phận kế toán trung
tâm (văn phịng chính) và bộ phận kế tốn trực thuộc. Kế toán
trung tâm và kế toán trực thuộc đều có bộ máy kế tốn riêng
để thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình.

Tổ chức bộ máy kế toán theo mơ hình phân tán
Bộ phận kế tốn trung tâm có nhiệm vụ:
 Thực hiện các phần hành công việc kế toán phát sinh ở đơn vị
kế toán cấp trên và cơng tác tài chính của đơn vị;
 Hướng dẫn và kiểm tra cơng tác kế tốn ở các đơn vị kế toán
cơ sở;
 Thu nhận, kiểm tra báo cáo kế toán của các đơn vị cơ sở trực
thuộc gửi lên và cùng với tài liệu, báo cáo kế toán về phần

hành cơng việc kế tốn ở đơn vị kế tốn cấp trên để lập báo
cáo kế toán tổng hợp, báo cáo tài chính tồn đơn vị.

21


8/4/2020

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình phân tán
Bộ phận kế toán ở các đơn vị trực thuộc có nhiệm vụ:
 Thực hiện tồn bộ cơng tác kế toán phát sinh ở đơn vị kế toán
cấp cơ sở: tổ chức ghi chép ban đầu, xử lý, và hệ thống hóa
tồn bộ thơng tin kế tốn ở đơn vị mình;
 Tổ chức lập các báo cáo kế tốn, định kỳ gửi về phịng kế tốn
trung tâm theo sự phân cấp quy định.
 Từng bộ phận kế toán ở đơn vị trực thuộc phải căn cứ vào khối
lượng công việc kế tốn ở đơn vị mình để xây dựng bộ máy kế
toán cho phù hợp

Tổ chức bộ máy kế toán theo mơ hình phân tán
Đơn vị kế tốn cấp trên
Kế tốn trưởng

Bộ phận kế tốn hoạt
động tài chính ở đơn vị
kế toán cấp trên

Bộ phận kế toán
tổng hợp

Bộ phận kiểm tra
kế toán

Kế toán trưởng các đơn vị kế toán cấp dưới
Đơn vị 1

Bộ phận
kế toán...

Bộ phận
kế toán...

Đơn vị 2

Bộ phận
kế toán...

Đơn vị 3

Đơn vị 4

Bộ phận
kế toán...

...

Bộ phận
kế toán...

Bộ phận

kế toán
tổng hợp

Các nhân viên kế toán ở các đơn vị phụ thuộc, đơn vị cấp dưới

22


8/4/2020

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình phân tán
Ưu điểm:
Đảm bảo cho cơng tác kế tốn gắn liền với hoạt động ở các bộ
phận phụ thuộc.
Thực hiện tốt việc kiểm tra, giám sát trực tiếp.
Kịp thời chỉ đạo, điều hành các hoạt động.
Nhược điểm:
Việc tổng hợp, lập báo cáo chung thường bị chậm
Nếu tổ chức bộ máy kế tốn khơng hợp lý sẽ dẫn đến lãng phí do
dư thừa lao động kế tốn và chồng chéo trong cơng việc chun
mơn
.

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình phân tán
Điều kiện áp dụng:
Hình thức tổ chức bộ máy kế toán phân tán thường phù hợp với
những đơn vị kế tốn có quy mơ lớn, địa bàn hoạt động rộng ở
nhiều địa phương khác nhau, các bộ phận, đơn vị trực thuộc có
mức độ phân cấp quản lý ở trình độ cao, hoạt động tương đối
độc lập



23


8/4/2020

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình kết hợp
Hình thức tổ chức bộ máy kế tốn hỗn hợp vừa tập trung vừa
phân tán thích hợp với các đơn vị nếu tổ chức bộ máy kế toán
theo một trong 2 hình thức trên đều khơng phù hợp.
 Theo hình thức này
- Ở đơn vị cấp trên vẫn lập phòng kế toán trung tâm
- Ở các đơn vị trực thuộc thì tùy vào quy mơ, u cầu quản lý và
trình độ quản lý sẽ có những đơn vị trực thuộc có tổ chức kế tốn
riêng, đồng thời có những đơn vị trực thuộc khơng tổ chức kế
tốn riêng.


Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình kết hợp
Nhiệm vụ của phịng kế tốn trung tâm như sau:
 Xây dựng và quản lý kế hoạch tài chính của tồn đơn vị
 Tổ chức thực hiện các phần hành công việc kế toán phát sinh ở
cấp trên và ở các đơn vị trực thuộc khơng có tổ chức kế tốn
riêng
 Hướng dẫn, kiểm tra cơng việc kế tốn ở tất cả các đơn vị kế
toán cấp cơ sở và các nhân viên kế toán ở các đơn vị kế toán
cấp cơ sở có tổ chức kế tốn riêng
 Thu nhận, kiểm tra báo cáo kế toán của các đơn vị trực thuộc
gửi lên

 Tổng hợp số liệu, lập báo cáo tổng hợp toàn đơn vị

24


8/4/2020

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình kết hợp




Đối với những đơn vị trực thuộc hoạt động tương đối tồn
diện, sẽ tổ chức kế tốn riêng, tổ chức kế toán các nghiệp vụ
kinh tế phát sinh tại đơn vị mình, định kỳ lập báo cáo kế tốn
gửi về phịng kế tốn đơn vị chính. Những đơn vị này thực hiện
cơng tác kế tốn phân tán.
Đối với những đơn vị trực thuộc quy mơ nhỏ, khơng tổ chức kế
tốn riêng, chỉ bố trí nhân viên kinh tế làm nhiệm vụ thu thập,
xử lý, kiểm tra chứng từ, sau đó gửi về phịng kế tốn đơn vị
chính. Những đơn vị này thực hiện cơng tác kế tốn tập trung.
Bộ máy kế tốn vừa TT vừa PT.docx
Sơ đồ mơ hình vừa TT vừa PT.doc

Tổ chức bộ máy kế tốn theo mơ hình kết hợp
Ưu điểm:


Khắc phục được một số nhược điểm của 2 mơ hình trên.

Cơng tác kế tốn được phân công hợp lý cho các đơn vị trực
thuộc.


Nhược điểm: Bộ máy kế tốn cồng kềnh,
Điều kiện áp dụng: Mơ hình này thường áp dụng cho các đơn
vị có nhiều đơn vị trực thuộc trong đó có những đơn vị được
phân cấp quản lý kinh tế, tài chính riêng; có những đơn vị
không được phân cấp quản lý kinh tế, tài chính riêng

25