Tải bản đầy đủ (.pdf) (3 trang)

Tài liệu Folic acid gia tăng chức vụ của màng trong mạch máu và giảm huyết áp những người hút thuốc lá: một thử nghiệm mới pptx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (105.71 KB, 3 trang )

TCNCYH 28 (2) - 2004
Folic acid gia tăng chức vụ của màng trong mạch
máu và giảm huyết áp những ngời hút thuốc lá:
một thử nghiệm mới

Kale Nguyễn Tờng Khanh

Lời giới thiệu
Hút thuốc lá thờng liên hệ với sự gia tăng
homocysteine trong máu, màng trong mạch
máu (endothelial) không làm việc bình thờng
và bị cứng động mạch. Nhng sự thay đổi này
liên hệ một phần tới sự gia tăng nguy hiểm về
tim mạch tìm thấy ở những ngời nghiện
thuốc. Những sự quan sát trớc nay cho
chúng ta thấy rằng màng nội của mạch thiếu
hoạt động bình thờng tìm thấy ở đa số những
ngời hút thuốc. Hơn nữa, nếu những ngời
này ngng hút thuốc thì ngời ta thấy rằng
hoạt động của màng nội mạch máu trở lên
khá hơn. Vì rằng sự hoạt động của màng nội
mạch máu chỉ có tính cách giới hạn và kém
hơn mức bình thờng, và những ngời cai
đợc thuốc rất ít, chúng ta cần phải tìm cách
nào gia tăng sự hoạt động của màng nội
mạch máu để giảm đi những nguy hiểm về
tim mạch của những ngời nghiện thuốc lá.
Ngời ta tìm thấy rằng homocysteine trong
mạch máu làm cho màng nội không hoạt
động bình thờng, làm giảm sự mềm dẻo của
mạch máu và gia tăng nguy hiểm về tim


mạch, giống nh tác dụng của thuốc lá. Folic
acid có tác dụng hữu hiệu và an toàn giảm
lợng homocysteine trong máu. Vì vậy sự sử
dụng Folic acid có thể làm giảm tai hại trên
mạch máu và giảm những nguy hại về tim
mạch ở những ngời nghiện hút thuốc lá.
Phơng pháp thử nghiệm
Đối tợng: 24 ngời nghiện thuốc lá (hút
hơn 10 điếu một ngày và hút hơn 5 năm) tuổi
từ 21 tới 58 đợc thu nhập từ một bịnh xá cho
bệnh nhân ngoại trú. Những đối tợng này


cha bao giờ có những triệu chứng hoặc lịch
sử của những bệnh về tim mạch, cao huyết
áp, tiểu đờng hoặc những bệnh liên quan
đến mạch máu. Những ngời này đều mạnh
khoẻ và không có bệnh kinh niên. Thử
nghiệm này đợc thông qua bởi Hội đồng bảo
vệ nhân quyền về thử nghiệm ở địa phơng
(Local Research Ethics Committee) và mỗi
đối tợng ký hợp đồng (consent form) để
tham gia cuộc thử nghiệm này.
Phơng pháp: Những đối tợng đều phải
ngng hút thuốc lá và ngừng uống rợu bắt
đầu từ buổi chiều trớc khi bắt đầu thử
nghiệm. Mọi đối tợng phải tới bệnh xá ba
lần, lần viếng thăm thứ nhất: khám bệnh toàn
thể (physical exam), tâm ký điện năng
(electrocardiogram), đo huyết áp (lấy trung

bình của ba lần đo khác nhau sau mỗi 5 phút
nghỉ ngơi), đo nhịp đập của tim, và một ống
máu để thử nghiệm cholesterol, folic acid,
sinh tố B12.
Lần viếng thăm thứ hai: lấy một ống máu
để thử nghiệm (lúc bụng đói) homocystein,
creatinine, folic acid và sinh tố B12, đồng thời
đo độ lu thông của máu trong động mạch
(foream arterial blood flow), pulse wave
velocity, huyết áp.
Sau đó đối tợng đợc trị bằng folic acid 5
mg mỗi ngày hay bằng placebo (thuốc giả).
Tất cả nhân viên điều hành cuộc thử nghiệm,
bác sĩ, dợc sĩ đều không đợc biết là bệnh
nhân nào dùng thuốc thật hay thuốc giả.
Lần viếng thăm thứ ba: những đối tợng
trở lại bệnh xá sau 4 tuần lễ để lấy máu thử
nghiệm nh lần thăm viếng thứ hai.

120
* Cộng tác viên của tạp chí Nghiên cứu Y học (bài gửi từ Hoa Kỳ về)
TCNCYH 28 (2) - 2004

121
Đo độ lu thông của máu ở động mạch
của cánh tay
Phản ứng của mạch máu đợc đo bằng
phơng pháp truyền thuốc vào mạch máu của
cánh tay (perfused foream technique). 27
gauge ống thông mạch (cannula) đợc đặt

vào động mạch ở cổ tay của mỗi đối tợng.
Độ lu thông trong động mạch cánh tay đợc
đo bằng plethysmography làm chắn tĩnh
mạch (strain - gauge venous occlusion
plethysmography D.E. HOKANSON INC,
BELLEVUE, WA, USA). Số đo căn bản đợc
thiết lập bằng cách đo mỗi đối tợng sau khi
ngồi nghỉ 20 phút. Sau đó sự phản ứng của
mạch máu đợc nghiên cứu bằng cách tiêm
qua động mạch một liều tăng dần 1,5, 4,5 và
5 microgram mỗi phút thuốc acetycholine
(Clinalfa, Laufelfingen, Switzeland) trong 8
phút. Acetylcholine có tác dụng trên màng nội
và cũng không ảnh hởng đến huyết áp hay
nhịp đập của tim. Đó là Sodium Nitroprusside
ở 1,2 và 4 microgram mỗi phút trong 8 phút
và độ lu thông của máu trong động mạch
cánh tay đợc đo nh ở trên. Máu chạy vào
tay đợc chắn riêng bởi vòng đo huyết áp của
trẻ em bơm lên đủ để ngăn chặn máu lu
thông vào cổ tay.
Độ lu thông của sóng mạch (pulse -
wave velocity)
Ngời ta đo khoảng cách giữa mạch máu
cổ (carotid) và mạch máu đùi. Sau đó dùng
máy Conplior đo mỗi làn sóng của máu lu
thông, mỗi làn sóng đợc truyền vào
computer và tính ra đợc PWV. Ngời ta đo
20 lần liên tiếp mỗi lần đối tợng đến thăm
viếng bệnh xá.

Homocyteine folic acid và B12.
Máu từ những đối tợng lúc đói (fasting)
đợc hút vào ống thử nghiệm có disodium
ethylenediaminetetracetic acid (EDTA) nhng
không có chất hoá học chống đông máu.
Homocysteine đợc đo bằng fluorescence
polarization immunoassay (Abbotte
Diagnostics, Maidenhead. UK) Folic acid và
B12 trong máu đợc đo bằng Competitive
protein binding enzyme immunoassays bằng
Immuno I analyser (Bayer Diagnotics,
Newbury, UK). Creatinine và cholesterol đo
bằng DAX 48 Analyser (Bayer Diagnostics).
Phân tích thống kê
Số đo căn bản của đối tợng dùng folic
acid và đối tợng dùng placebo đợc so sánh
bằng Student's unparied t-test.
Tỷ lệ giữa đo độ lu thông máu giữa hai độ
nhanh của truyền máu nếu > 1 chứng minh
đợc sự giãn nở của mạch máu. Tỷ lệ này so
sánh giữa acetylcholine và nitroprusside đợc
phân tích bằng phơng pháp ANOVA dùng
phơng pháp điều chỉnh của Bonferroni. Sự
thay đổi về nồng độ chất sinh học trong máu
và những con số về hệ thống vận động tim
mạch giữa hai nhóm placebo và folic acid
bằng Mann - whiney U test. Sự liên hệ giữa sự
thay đổi nồng độ của folic acid và
homocyteine trong máu, tác động làm dãn
mạch tối đa của acetylcholine và huyết áp

đợc thể hiện qua phơng thức Pearson's
correlation coefficients. Sau cùng, phơng
pháp phân tích dùng giảm thiểu từng độ một
(backward stepwise regression analysis) đợc
dùng để ấn định những yếu tố độc lập của độ
lu thông của máu qua động mạch cánh tay
và huyết áp. (SPSS for Windows SPSS Inc.
Chicago, Il, USA. P < 0,5 chứng tỏ kết luận
có giá trị đáng kể về thống kê).
Kết quả
Những đặc tính cơ bản của hai nhóm đối
tợng chứng tỏ có sự cân bằng đồng đều về
đặc tính phân phối. Độ lu thông của máu
trong động mạch cánh tay không khác biệt
giữa hai nhóm trớc và sau khi dùng thuốc:
nhóm folic acid/ bên tay không chích thuốc:
5.7 0.5 , nhóm placebo: 5.4 0,5, nhóm
folic acid / bên tay có chích thuốc 5.6 0.7,
nhóm placebo: 5.5 0,5.
Nh đã đoán trớc, folic acid làm giảm
nồng độ homocysteine trong máu và tỷ lệ
homocystein/ creatinine trong máu. Sự gia
tăng của folic acid trong máu biến đổi ngợc
chiều với sự giảm xuống của homocysteine.
TCNCYH 28 (2) - 2004

122
Nhóm folic acid sự giãn nở của động mạch
tuỳ thuộc vào tác dụng của màng nội gia tăng
rõ rệt chứng tỏ rằng folic acid ảnh hởng trên

sự giãn mạch của màng nội động mạch khi
chích acetylcholine. Thêm nữa, folic acid làm
giảm huyết áp lúc tim co bóp hoặc tim dãn
(both systolic and diastolic). Sự thay đổi giữa
lu thông của máu, huyết áp, và làn sóng lu
thông của máu ở nhóm placebo không đáng
kể.
Thảo luận
Điều trị bằng folic acid trong một thời gian
ngắn cũng đủ cho ta thấy kết quả về sự gia
tăng tác động của màng nội mạch máu, giảm
huyết áp cho những ngời nghiện thuốc lá
nhng còn khoẻ mạnh. Theo chúng tôi đợc
biết thì đây là thử nghiệm đầu tiên về tác dụng
của folic acid trên nhiệm vụ tim mạch của
những ngời hút thuốc. Thuốc lá làm cho suy
nhợc màng nội của mạch máu do sự giảm
thiểu lợng nitric oxide trong màng nội.
Homocystein có thể giữ vai trò quan trọng
trong cơ nguyên bệnh lý của bệnh về tim
mạch vì homocystein có nồng độ cao trong
máu của những ngời nghiện thuốc. Cơ
nguyên của tác dụng này gồm có: Sự sinh tạo
ra hydrogen peroxide từ những superoxide
anion radical và sự giảm thiểu việc tạo nitric
oxide. Do đó, sự phản ứng giữa bạch cầu và
màng nội gây nên sự kết hợp của tế bào trong
máu và cô đọng vào bên trong mạch.
Kết quả từ thử nghiệm này cho ta thấy
rằng nhiệm vụ của màng nội mạch máu gia

tăng nhỏ folic acid, một thứ thuốc rất rẻ,
không độc hại. Thuốc này làm giảm những tai
hại về tim mạch gây nên bởi sự nghiện thuốc.
Từ lâu, chúng ta đã nhận thấy đợc tác dụng
che chở tim mạch của folic acid và có thể,
những sinh tố B trên những ngời có nhiều
yếu tố nguy hiểm về tim mạch nh những
bệnh nhân có nồng độ cao homocysteine,
cholesterol đã bị đứng tim (ischemic heart
diseases) Đây là một phơng pháp phòng
bệnh hữu hiệu cho những ngời hút thuốc
kinh niên.
Đồng thời, chúng tôi cũng quan sát thấy
rằng tác dụng của folic acid không hoàn toàn
tuỳ thuộc vào tác dụng làm giảm
homocysteine trong máu. Biến thể của folic
acid trong cơ thể: 5 methyltetrahydrofolate,
làm giảm sự chế tạo của superoxide, nên có
tác dụng nh một antioxydant (Verhaar et al.)
folic acid còn có tác dụng tiêu huỷ tác dụng
tàn hại của homocysteine trên màng nội nh
sự gia tăng nồng độ của superoxide (Doshi et
al.) tác dụng làm gia tăng nồng độ của nitric
oxide và giảm nồng độ của superoxide
(Wilmink et al.).
Folic acid không có tác dụng trên độ giao
thông của sóng mạch (pulse wave velocity).
Do đó tác dụng của folic acid trên những động
mạch bị cứng cha đợc tìm hiểu hay chứng
minh rõ ràng. Tác dụng làm giảm huyết áp

của folic acid có ảnh hởng rõ rệt trên những
bệnh nh tiểu đờng, cao huyết áp, đứt động
mạch não có lợng homocysteine rất cao
hay hơi cao trong máu.
Đây là một thử nghiệm với số bệnh nhân
quá nhỏ và mục tiêu của thử nghiệm này
không đặt trên những tiêu chuẩn quan trọng
nh mức độ tai hại của tim mạch, từ số đo,
bệnh tim mạch Những trung tâm y khoa lớn
có đủ khả năng tập hợp số bệnh nhân lớn đủ
để chứng minh đợc rằng sự hạ thấp nồng độ
homocysteine trong máu có thể làm cho bớt
những đe doạ của bệnh về tim mạch.
Phỏng dịch theo đề tài "Folic acid
enhances endothelial function and reduces
blood pressure in smokers: a randomized
controlled trial".
Tác giả: A.A. Mangoni et al. Departement
of Health Care of t he Elderly and Department
of Clinical Biochemistry Guy's King's and St
Thoma's School ofr Medicine King's College
Lodon, UK.
Journal of Internal Medicine 2002: 252; 497
503.

×