chất lượng các ban tham mưu quận ủy ở thành phố hồ chí minh trong giai đoạn hiện nay

1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Các ban tham mưu của cấp ủy các cấp, có nhiệm vụ tham mưu nghiên
cứu, giúp cấp ủy ra các quyết định, hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra, sơ kết, tổng
kết việc thực hiện nghị quyết của Trung ương, cấp trên và cấp ủy cùng cấp.
Các ban tham mưu của Đảng và cấp ủy các cấp có một q trình phát triển
gắn với lịch sử phát triển của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tùy vào nhiệm vụ
chính trị của Đảng trong từng thời kỳ mà các Ban tham mưu được tổ chức,
chia tách, sáp nhập theo hướng tổng hợp hay chuyên sâu, có khi lên tới 18
ban. Hiện nay, ở các quận, các ban tham mưu của cấp ủy gồm có: Ban Tuyên
giáo, Ban Tổ chức, Ban Dân vận, Uỷ ban Kiểm tra và Văn phòng quận ủy.
Đây là 5 cơ quan chuyên môn, làm tham mưu phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo
của Quận uỷ mà trực tiếp là Ban Thường vụ quận uỷ, Thường trực quận uỷ
theo chức năng, nhiệm vụ được xác định trên các lĩnh vực: chính trị, tư tưởng
- văn hóa, khoa giáo, biên soạn lịch sử đảng bộ địa phương; tổ chức, cán bộ,
đảng viên, bảo vệ chính trị nội bộ; cơng tác dân vận của Đảng, trong đó có
cơng tác dân tộc, tơn giáo; kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng và văn
phòng cấp ủy.
Các ban tham mưu của Đảng có vai trị đặc biệt quan trọng đối với các
cấp ủy Đảng, chất lượng các ban tham mưu quyết định chất lượng lãnh đạo
của cấp uỷ trên tất cả các lĩnh vực; nghị quyết của Đại hội, nghị quyết, chỉ thị
của cấp uỷ cùng cấp và cấp trên có được tổ chức thực hiện tốt, kịp thời, có
hiệu quả hay khơng phụ thuộc rất lớn vào chất lượng hoạt động của các ban
tham mưu. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 7 (khoá VIII) đã xác định: “Bộ
máy của Đảng phải phù hợp với điều kiện một đảng cầm quyền. Đảng cần có
tổ chức tham mưu chuyên trách có chất lượng cao và tinh gọn…”[15]; Nghị
quyết Hội nghị Trung ương 4 (khoá X) đưa ra mục tiêu của việc đổi mới, kiện
toàn các cơ quan đảng là “Tăng cường sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của
Đảng đối với hệ thống chính trị”[19]. Sau Đại hội VIII, tài liệu của Ban Tổ
chức Trung ương về công tác tổ chức cán bộ đã viết “cơ quan tham mưu là

2
“bộ óc thứ hai” của cấp ủy đảng”… Với vị trí, vai trị quan trọng như vậy, các
ban tham mưu của Đảng các cấp nói chung và các ban tham mưu quận ủy nói
riêng cần được củng cố, kiện tồn để có thể làm tốt nhiệm vụ của mình.
Đối với thành phố Hồ Chí Minh, một trung tâm kinh tế, văn hoá lớn
của cả nước với 24 quận, huyện, trong đó có 19 quận, nơi có mật độ dân số
đơng nhất nước, với những vị thế địa chính trị rất quan trọng mà Nghị quyết
20-NQ/TW ngày 18/01/2002 của Bộ Chính trị đã xác định “Xây dựng thành
phố Hồ Chí Minh thành một thành phố xã hội chủ nghĩa, văn minh, hiện đại,
đóng góp ngày càng lớn với khu vực phía Nam và cả nước, từng bước trở
thành một trung tâm công nghiệp, dịch vụ, khoa học công nghệ của khu vực
Đơng Nam Á”[1]. Điều đó chỉ rõ chất lượng các ban tham mưu quận ủy ở
thành phố càng cần phải được quan tâm nhiều hơn. Bởi vì, tuy mỗi quận có
đặc điểm, tình hình riêng song các quận đều là bộ phận cấu thành, có vai trị
quan trọng đối với sự phát triển của Thành phố. Chất lượng các ban tham mưu
quyết định chất lượng lãnh đạo của các quận uỷ, ảnh hưởng không nhỏ đến sự
phát triển của từng quận và của toàn Thành phố.
Hiện nay, chất lượng các ban tham mưu quận uỷ ở Thành phố Hồ Chí
Minh cả về tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ công chức và chất lượng hoạt động
thực hiện chức năng, nhiệm vụ còn chưa đồng đều giữa các ban trong một quận
và giữa các ban ở các quận khác nhau. Có nơi, có lúc, từng ban tham mưu chưa
tương xứng với vai trò nhiệm vụ là cơ quan tham mưu của Đảng ở cấp quận của
một thành phố có vị trí đặc biệt quan trọng như thành phố Hồ Chí Minh; mối
quan hệ phối hợp trong công tác giữa các ban tham mưu có khi chưa chặt chẽ,
đồng bộ… ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng lãnh đạo, chỉ đạo của các quận
uỷ. Trong phương hướng kiện toàn, đổi mới các ban tham mưu của đảng, Đại hội
lần thứ VII của Đảng đã nhấn mạnh: "Các cơ quan tham mưu, cơ quan nghiên cứu
giúp cấp ủy chuẩn bị nghị quyết phải được kiện toàn bao gồm những cán bộ và

chuyên gia có phẩm chất chính trị và kiến thức khoa học, am hiểu thực tế, có khả
năng tư duy độc, phân tích, tổng hợp, biết lắng nghe ý kiến khác nhau, tiếp thu
những ý kiến đúng” [13].


3
Thực tế đó cho thấy, vấn đề chất lượng các ban tham mưu quận uỷ ở
thành phố Hồ Chí Minh cần được nghiên cứu làm sáng tỏ và tìm giải pháp
nâng cao chất lượng. Do vậy, tôi chọn đề tài “Chất lượng các ban tham mưu
quận uỷ ở thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện nay” để làm luận văn
thạc sĩ khoa học chính trị, chuyên ngành xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Những vấn đề liên quan đến chất lượng từng ban tham mưu của đảng
đã ít nhiều được đề cập trong các cơng trình nghiên cứu:
* Sách:
- Nguyễn Phú Trọng, Trần Xuân Sầm, “Luận cứ khoa học cho việc
nâng cao chât lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố,
hiện đại hố đất nước”, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2003.
- Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, Công tác tham
mưu tại các cơ quan Đảng Trung ương - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn,
Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2010.
* Các đề tài khoa học:
- Đề tài khoa học cấp Nhà nước giai đoạn 2000 - 2005: “Đổi mới công
tác kỷ luật trong Đảng nhằm nâng cao sức chiến đấu của Đảng trong giai
đoạn cách mạng mới”, mã số KX.03.07, do GS, TS Nguyễn Thị Doan làm
Chủ nhiệm, nghiệm thu năm 2005.
- Đề tài khoa học cấp bộ "Công tác giám sát trong Đảng giai đoạn hiện
nay" của Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, do Tiến sỹ
Đặng Đình Phú làm Chủ nhiệm, đã nghiệm thu năm 2007.
* Luận án Tiến sĩ, luận văn Thạc sĩ:

- Nguyễn Văn Danh, “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chuyên
trách làm tổ chức của đảng ở đảng bộ Hà Tĩnh trong giai đoạn hiện nay,
Luận văn tốt nghiệp đại học chính trị, năm 2001.
- Trương Thị Thông “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm tra
chuyên trách của Đảng trong tình hình hiện nay”, Luận án PTS khoa học
chính trị, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, năm 1996.


4
- Lê Tiến Hào “Công tác kiểm tra của Thành uỷ Hà Nội trong giai đoạn
hiện nay”, Luận án Tiến sĩ khoa học chính trị, Học viện Chính trị quốc gia Hồ
Chí Minh, năm 2004.
- Hồng Thị Lài “Chất lượng công tác kiểm tra của các đảng uỷ xã, thị
trấn ở huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai hiện nay - Thực trạng và giải pháp”,
Luận văn Thạc sĩ khoa học chính trị, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí
Minh, năm 2005.
- Phạm Huy Giáp “Chất lượng công tác kiểm tra của UBKT các quận,
huyện uỷ ở Thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay”, Luận văn Thạc sĩ
khoa học chính trị, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, năm 2004.
- Lê Minh Sơn “Cơng tác giám sát của UBKT Tỉnh uỷ Bình Định trong
giai đoạn hiện nay”, Luận văn Thạc sĩ khoa học chính trị, Học viện Chính trịHành chính quốc gia Hồ Chí Minh, năm 2007.
- Lê Thị Ngân "Chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của UBKT các
huyện, thị ủy ở tỉnh KonTum giai đoạn hiện nay", Luận văn Thạc sĩ khoa học
chính trị, Học viện Chính trị- Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, năm 2007.
- Nguyễn Khắc Bát "Chất lượng cơng tác kiểm tra, giám sát của UBKT
các huyện, thị ủy ở tỉnh Vĩnh Phúc trong giai đoạn hiện nay", Luận văn Thạc
sĩ khoa học chính trị, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh,
năm 2007.
* Các bài viết trên các tạp chí:
- GS, TS Nguyễn Thị Doan, Nâng cao vai trị, vị trí của cơng tác kiểm

tra và vị thế của UBKT các cấp, Tạp chí Kiểm tra, số 8, năm 2003.
- Tiến sĩ Trần Nam - Lê Quang Giản, CTKT góp phần xây dựng, chỉnh
đốn Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh, Tạp chí Kiểm tra, số 10, năm 2005.
- Nguyễn Văn Chi, Công tác kiểm tra của Đảng qua 20 năm đổi mới,
Tạp chí Cộng sản, số 23, tháng 12 năm 2005.
Tuy nhiên đến nay, chưa có cơng trình khoa học nào đi sâu vào nghiên
cứu tồn diện, có hệ thống vấn đề chất lượng các ban tham mưu quận uỷ ở
Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện nay.


5
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích của luận văn
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về chất lượng các
Ban tham mưu quận ủy ỏ Thành phố Hồ Chí Minh, đề xuất các giải pháp để
nâng cao chất lượng các ban tham mưu quận ủy ở thành phố Hồ Chí Minh
trong giai đoạn hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ của luận văn
- Làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về chất lượng các ban tham
mưu quận ủy ở thành phố Hồ Chí Minh.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng về chất lượng các ban tham mưu quận
uỷ ở thành phố Hồ Chí Minh.
- Đề xuất phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất
lượng các ban tham mưu quận uỷ ở thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Chất lượng các ban tham mưu quận uỷ ở Thành phố Hồ Chí Minh giai
đoạn hiện nay bao gồm: Ban Tuyên giáo, Ban Tổ chức, Ban Dân vận, Uỷ ban
Kiểm tra và Văn phòng cấp ủy.
4.2. Phạm vi nghiên cứu

Thời gian khảo sát thực tiễn từ năm 2001 đến 2-010. Trong 19 quận của
Thành phố Hồ Chí Minh, luận văn tập trung khảo sát các ban tham mưu của
một số quận điển hình, đặc trưng cho các quận khác. Phương hướng và giải
pháp đề xuất trong luận văn định hướng đến năm 2020.
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Cơ sở lý luận của luận văn là những quan điểm của Chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối chính sách của Đảng về cơng tác
tổ chức cán bộ, luận văn kế thừa kết quả nghiên cứu của các cơng trình khoa
học đã được cơng bố có liên quan…


6
5.2. Cơ sở thực tiễn
Cơ sở thực tiễn của luận văn là quá trình xây dựng và phát triển các ban
tham mưu quận uỷ ở Thành phố Hồ Chí Minh; những tổng kết thực tiễn về
công tác xây dựng Đảng tại các quận của Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn
từ năm 2001 đến năm 2010.
5.3. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, và các
phương pháp logic - lịch sử, khảo sát, điều tra, sơ kết, tổng kết thực tiễn, so sánh,
phân tích - tổng hợp, phương pháp phỏng vấn, phương pháp chuyên gia…
6. Đóng góp, ý nghĩa của luận văn
6.1. Đóng góp của luận văn
Đề tài luận văn góp phần làm rõ thực trạng chất lượng các ban tham
mưu của các quận uỷ ở Thành phố Hồ Chí Minh; những kinh nghiệm về xây
dựng các ban tham mưu quận ủy ở Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn đưa ra
một số giải pháp chủ yếu nâng cao chất lượng các ban tham mưu quận uỷ ở
thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020.
6.2. Ý nghĩa của luận văn
- Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể được dùng làm tài liệu tham

khảo trong quá trình nâng cao chất lượng các ban tham mưu của các quận ủy
ở Thành phố Hồ Chí Minh.
- Kết quả nghiên cứu của luận văn cịn có thể được dùng làm tài liệu
tham khảo phục vụ giảng dạy và học tập môn xây dựng Đảng ở trường Cán
bộ Thành phố và các trung tâm Bồi dưỡng chính trị các quận tại Thành phố
Hồ Chí Minh.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn gốm 3 chương, 6 tiết


7
Chương 1
CHẤT LƯỢNG CÁC BAN THAM MƯU QUẬN UỶ Ở THÀNH PHỐ
HỒ CHÍ MINH - NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1.1. CÁC ĐẢNG BỘ QUẬN VÀ CÁC BAN THAM MƯU QUẬN UỶ Ở
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

1.1.1. Các Đảng bộ quận ở Thành phố Hồ Chí Minh
1.1.1.1. Khái quát về Thành phố Hồ Chí Minh
- Vị trí, địa lý:
Thành phố Hồ Chí Minh có tọa độ 10°10' - 10°38' Bắc và 106°22' 106°54' Đơng. Phía Bắc giáp tỉnh Bình Dương, Tây Bắc giáp tỉnh Tây Ninh;
phía Đơng giáp tỉnh Đồng Nai, Đông Nam giáp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; phía
Tây và Tây Nam giáp tỉnh Long An và Tiền Giang. Nằm ở miền Nam Việt
Nam, Thành phố Hồ Chí Minh cách Hà Nội 1.730 km theo đường bộ, trung
tâm thành phố cách cách bờ biển Đông 50 km theo đường chim bay. Với vị trí
tâm điểm của khu vực Đơng Nam Á, Thành phố Hồ Chí Minh là đầu mối giao
thông quan trọng về cả đường bộ, đường thủy và đường không, nối liền các
tỉnh trong vùng và còn là một cửa ngõ quốc tế.
Về mặt hành chính, sau những biến động về lịch sử và thay đổi về quy

hoạch kinh tế xã hội, hiện thành phố Hồ Chí Minh được chia thành 19 quận
(Quận 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, quận Bình Thạnh, Gị Vấp, Phú
Nhuận, Tân Bình, Tân Phú, Bình Tân, Thủ Đức) và 5 huyện (Hóc Mơn, Củ
Chi, Bình Chánh, Nhà Bè, Cần Giờ); tồn thành phố có 322 đơn vị hành chính
cấp xã, phường; bao gồm: 259 phường, 58 xã và 5 thị trấn.
Thành phố Hồ Chí Minh có tổng diện tích là 2.095,01 km² (chiếm 0,6%
diện tích cả nước). Theo kết quả tổng điều tra dân số chính thức vào thời điểm
0 giờ ngày 1 tháng 4 năm 2009 thì dân số thành phố là 7.162.864 người
(chiếm 8,34% dân số Việt Nam), mật độ bình quân là 3.419 người/km². Tuy
nhiên, nếu tính cả những người cư trú khơng đăng ký thì dân số thực tế của
thành phố vượt trên 8 triệu người và lượng dân cư chủ yếu tập trung ở nội


8
thành với 5.881.511 người (mật độ lên tới 11.906 người/km²) trong khi đó các
huyện ngoại thành chỉ có 1.281.353 người.
- Đặc điểm kinh tế - xã hội:
Thành phố Hồ Chí Minh nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam,
giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, chiếm 20,2 % tổng sản
phẩm và 27,9 % giá trị sản xuất công nghiệp của cả quốc gia. Nhờ điều kiện
tự nhiên thuận lợi, Thành phố Hồ Chí Minh trở thành một đầu mối giao thông
quan trọng của Việt Nam và Đông Nam Á, bao gồm cả đường bộ, đường sắt,
đường thủy và đường khơng.
Thành phố Hồ Chí Minh có các cộng đồng dân cư chung sống, gắn bó
lâu đời với người Việt. Người Hoa có hơn 500.000 người chiếm khoảng 1/10
dân số thành phố, cư trú trên hầu khắp các quận, huyện, đặc biệt tập trung tại
các quận 5, 6, 10, 11…quanh khu vực Chợ Lớn cũ; có khoảng một vạn người
Khmer cư trú chủ yếu ở quận 3, quận 8, quận Tân Bình, quận Thủ Đức; có
khoảng 5000 người Chăm cư trú tập trung tại các quận 1, 3, 8, Phú Nhuận,
Bình Thạnh.

Ngồi ra thành phố cịn có các dân tộc khác đến cư trú và sinh sống
theo công tác, theo sự điều chuyển của cơ quan. Thành phố Hồ Chí Minh
ngày càng có nhiều cộng đồng những người nước ngoài như Mỹ, Nhật, Pháp,
Anh, Hàn Quốc, Thái Lan, Mã Lai. Họ đến cư trú tại thành phố theo các dự án
đầu tư kinh tế hoặc công việc khác.
Thành phố Hồ Chí Minh có 8 tơn giáo gồm: Phật giáo, Cơng giáo, Tin
Lành, Cao Đài, Phật giáo Hịa Hảo, Hồi giáo, Ấn giáo, B’ahai; với 1.737.180
tín đồ; 2586 chức sắc; 5086 tu sĩ.
Qua hơn 20 năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, bộ mặt thành
phố từ đời sống, kinh tế, văn hóa, xã hội đến con người đều có sự biến đổi sâu
sắc; gần hai triệu người có việc làm, đời sống vật chất và văn hóa của nhân
dân được nâng lên rõ rệt. Thành phố Hồ Chí Minh là nơi khởi thủy các phong
trào: đền ơn đáp nghĩa, xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương, xóa đói,
giảm nghèo, xây dựng đời sống mới trên địa bàn dân cư… và đem lại những


9
kết quả to lớn. Bên cạnh những thành tựu to lớn đó, cơng tác tư tưởng cũng đã
có những chuyển biến nhất định góp phần đưa Thành phố phát triển đi lên.
Nghị quyết 20-NQ/TW ngày 18/01/2002 của Bộ Chính trị đã xác định: "xây
dựng thành phố Hồ Chí Minh thành một thành phố xã hội chủ nghĩa, văn
minh, hiện đại, đóng góp ngày càng lớn với khu vực phía Nam và cả nước,
từng bước trở thành một trung tâm công nghiệp, dịch vụ, khoa học công nghệ
của khu vực Đông Nam Á” [1].
1.1.1.2. Các quận ủy ở thành phố Hồ Chí Minh
Theo số liệu thống kê tại Đại Hội Đảng bộ Thành phố lần thứ IX
(nhiệm kỳ 2010 - 2015) tính đến tháng 6/2010, 19 Đảng bộ quận của Thành
phố có 259 Đảng bộ phường trực thuộc, chi đảng bộ cơ sở cơ quan hành
chính, qn đội, cơng an, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước, doanh
nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần tư nhân, doanh

nghiệp ngoài quốc doanh và những cơ sở khác. Tổng số đảng viên là 156.377.
trong đó, đảng viên 40,50 tuổi đảng chiếm 9,7%; đảng viên có trình độ từ đại
học trở lên chiếm 38,5%, đảng viên có trình độ cao cấp, cử nhân chính trị
chiếm 11,4%; đảng viên đang làm việc và công tác chiếm 70,9%, và đảng
viên đã nghỉ làm việc, công tác chiếm 29,1% [7].
Đảng bộ quận 1 có 75 chi, đảng bộ cơ sở với 6791 đảng viên, Đảng bộ
quận 2 có 55 chi, đảng bộ cơ sở với 1934 đảng viên; Đảng bộ quận 3 có 84
chi, đảng bộ cơ sở với 4866 đảng viên; Đảng bộ quận 4 có 67 chi, đảng bộ cơ
sở với 2471 đảng viên; Đảng bộ quận 5 có 51 chi, đảng bộ cơ sở với 4944
đảng viên; Đảng bộ quận 6 có 51 chi, đảng bộ cơ sở với 3385 đảng viên;
Đảng bộ quận 7 có 25 chi, đảng bộ cơ sở với 2298 đảng viên; Đảng bộ quận 8
có 62 chi, đảng bộ cơ sở với 2937 đảng viên; Đảng bộ quận 9 có 64 chi, đảng
bộ cơ sở với 2804 đảng viên; Đảng bộ quận 10 có 62 chi, đảng bộ cơ sở với
4734 đảng viên; Đảng bộ quận 11 có 66 chi, đảng bộ cơ sở với 3030 đảng
viên; Đảng bộ quận 12 có 58 chi, đảng bộ cơ sở với 3199 đảng viên; Đảng bộ
quận Tân Bình có 57 chi, đảng bộ cơ sở với 7376 đảng viên; Đảng bộ quận
Tân Phú có 58 chi, đảng bộ cơ sở với 3295 đảng viên; Đảng bộ quận Bình


10
Tân có 60 chi, đảng bộ cơ sở với 2558 đảng viên; Đảng bộ quận Gị Vấp có
77 chi, đảng bộ cơ sở với 5487 đảng viên; Đảng bộ quận Phú Nhuận có 64
chi, đảng bộ cơ sở với 3302 đảng viên; Đảng bộ quận Bình Thạnh có 52 chi,
đảng bộ cơ sở với 6327 đảng viên; Đảng bộ quận Thủ Đức có 68 chi, đảng bộ
cơ sở với 3383 đảng viên (bảng phụ lục số 1).
Tương ứng với 19 đảng bộ quận, Đảng bộ Thành Phố Hồ Hồ Chí Minh
có 19 quận ủy. Phân tích số liệu Ban Chấp hành 19 quận nhiệm kỳ 2010 2015 (bảng phụ lục số 1) như sau:
- Có tất cả 807 ủy viên, trong đó nam là 532, nữ là 275.
- Về độ tuổi:
+ Dưới 35 tuổi

: 69 ủy viên

+ Từ 35 - 45 tuổi

: 270 ủy viên

+ Trên 45 tuổi

: 441 ủy viên

- Về trình độ:
+ Chun mơn:
 Trung cấp, cao đẳng

: 11 ủy viên

 Đại học trở lên

: 789 ủy viên

+ Chính trị:
 Trung cấp

: 116 ủy viên

 Cử nhân, cao cấp

: 684 ủy viên

Các con số thống kê cho thấy:
- Số lượng cấp ủy viên nữ 275 người (chiếm tỷ lệ 27%) là tỷ lệ tương
đối cao, gần đạt yêu cầu về cầu cơ cấu nữ tuy nhiên phân bổ khơng đồng đều
ở các quận uỷ.
- Có đủ 3 độ tuổi nhưng cơ cấu tỷ lệ chưa hài hòa. Số lượng ủy viên trẻ,
dưới 35 tuổi chiếm tỷ lệ thấp (11,9%), số lượng ủy viên trên 45 tuổi chiếm đa
số (54,6%).
- Tiêu chuẩn trình độ cấp ủy viên đa số đáp ứng yêu cầu trong tình hình
hiện nay với 97,77% cấp ủy viên có trình độ chun mơn từ tốt nghiệp đại
học trở lên và 84,8% có trình độ lý luận chính trị cao cấp, cử nhân.


11
Theo qui định của Điều lệ Đảng, cấp ủy các cấp là cơ quan lãnh đạo
giữa hai kỳ đại hội. BCH đảng bộ quận có chức năng nhiệm vụ sau:
Là tổ chức đảng có chức năng lãnh đạo và thực hiện các nhiệm vụ
chính trị của nghị quyết đại hội quận đảng bộ; Tổ chức thực hiện thắng lợi các
mục tiêu chủ yếu về phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng đảng, an ninh quốc
phòng, đối ngoại… Để thực hiện chức năng trên quận ủy có trách nhiệm thực
hiện tốt các công việc giữa 2 kỳ đại hội như sau:
- Quyết định chương trình hoạt động tồn khóa của BCH đảng bộ quận,
quy chế làm việc của ban chấp hành , ban thường vụ quận ủy và quy chế làm
việc của ủy ban kiểm tra quận ủy.
- Quyết định phương hướng, nhiệm vụ chủ yếu của kế hoạch phát triển
kinh tế - xã hội hàng năm và cho ý kiến một số vấn đề cụ thể quan trọng khác về
an ninh quốc phịng, xây dựng đảng, chính quyền, đoàn thể…do ban thường vụ
quận ủy, các cơ quan, đơn vị hoặc ủy viên BCH đảng bộ quận đề nghị.
- Quyết định về tổ chức hệ thống chính trị; về chủ trương thành lập, sát
nhập, chia tách, giải thể các cơ quan, đơn vị của huyện theo chủ trương của
Trung ương Đảng, Chính phủ; cho ý kiến về điều chỉnh địa giới hành chính

xã, thị trấn.
- Quyết định giới thiệu nhân sự ứng cử, đề cử hoặc rút khỏi các chức
danh chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch ủy ban nhân dân huyện.
- Quyết định việc xin rút khỏi BCH đảng bộ quận và các chức danh do
BCH đảng bộ quận bầu ra.
- Quyết định kỷ luật và giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng theo qui định
của Điều lệ Đảng.
- Kết luận một số vấn đề có ý nghĩa chính trị quan trọng về lịch sử đảng
bộ quận.
- Xem xét cơng tác tài chính của đảng bộ.
- Tại hội nghị thường lệ BCH đảng bộ quận xem xét báo cáo của ban
thường vụ quận ủy về việc lãnh đạo thực hiện nghị quyết đại hội, nghị quyết
của BCH đảng bộ quận; những quyết định quan trọng của ban thường vụ quận


12
ủy giữa 2 kỳ hội nghị BCH đảng bộ quận; xem xét các báo cáo định kỳ hàng
năm và bất thường của ủy ban kiểm tra quận ủy.
- Chuẩn bị và triệu tập đại hội đảng bộ quận, thảo luận và thơng qua các
văn kiện trình đại hội; giới thiệu với đại hội nhân sự ứng cử, đề cử bầu cử vào
BCH đảng bộ quận và đoàn đại biểu dự đại hội đảng bộ thành phố, xác định
phương hướng chỉ đạo đại hội các tổ chức cơ sở đảng trực thuộc đảng bộ quận.
1.1.2. Các ban tham mưu quận uỷ ở Thành phố Hồ Chí Minh
1.1.2.1. Quan niệm các ban tham mưu quận ủy
Theo từ điển tiếng Việt, 1998 thì “Tham mưu” là giúp góp những ý
kiến lớn, có tính chất chỉ đạo.
Các ban tham mưu của đảng là thuật ngữ đã xuất hiện từ lâu cùng với lịch
sử xây dựng và phát triển của Đảng Cộng sản Việt Nam, có thời kỳ ở cấp Trung
ương có tới 18 ban tham mưu (phụ lục số 14). Năm 2007, để đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ lãnh đạo của Đảng trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ

nghĩa, hội nhập kinh tế quốc tế và xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN, Hội
Nghị ban Chấp Hành Trung ương lần thứ 4 (khóa X) đã quyết định đổi mới, kiện
tịan bộ máy các cơ quan Đảng. Ở Trung ương còn 6 ban tham mưu: Văn phòng,
Tổ chức, Kiểm tra, Tuyên giáo, Dân vận và Ban Đối ngọai Trung ương. Cấp
quận huyện có 5 ban giống như ở trung ương (trừ Ban Đối ngoại).
Điều 14, Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam quy định “ Cấp ủy mỗi cấp
lập các cơ quan tham mưu giúp việc theo hướng dẫn của Ban Chấp hành
Trung ương”[17]. Quy định số 23-QĐ/TW của Bộ Chính trị ngày 31 tháng 10
năm 2006 về Thi hành Điều lệ Đảng quy định:
Cấp uỷ tỉnh, huyện và tương đương được lập các cơ quan tham
mưu giúp việc, đơn vị sự nghiệp của cấp mình theo quy định sau:
- Cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có các cơ quan, đơn
vị: văn phòng, ban tổ chức, cơ quan uỷ ban kiểm tra, ban tuyên giáo,
ban dân vận, trường chính trị và báo của đảng bộ tỉnh, thành phố.
- Cấp huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh có các cơ
quan, đơn vị: văn phòng, ban tổ chức, cơ quan uỷ ban kiểm tra, ban
tuyên giáo, ban dân vận, trung tâm bồi dưỡng chính trị [3].


13
Quy định số 23 cũng quy định:
Ban Tổ chức Trung ương có trách nhiệm quản lý, hướng dẫn,
kiểm tra, định kỳ báo cáo Ban Bí thư về tổ chức bộ máy và biên chế
của các cơ quan tham mưu giúp việc, đơn vị sự nghiệp nêu trên. Các
ban và cơ quan của Đảng ở Trung ương phối hợp với Ban Tổ chức
Trung ương hướng dẫn hoạt động của các cơ quan tham mưu giúp
việc, đơn vị sự nghiệp của cấp uỷ địa phương [3].
Theo Quy định số 222-QĐ/TW ngày 8/5/2010 của Ban Chấp hành
Trung ương về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy cơ quan chuyên trách
tham mưu giúp việc tỉnh uỷ, thành uỷ thì cơ quan tham mưu giúp việc của

tỉnh, thành ủy gồm có: Văn phịng, Ban Tổ chức, Ủy ban Kiểm tra, Ban
Tuyên giáo, Ban Dân vận. Đây là các cơ quan tham mưu giúp việc quận uỷ,
trực tiếp và thường xuyên là Ban Thường vụ, Thường trực thực hiện công
tác lãnh đạo, chỉ đạo theo quy định của Điều lệ Đảng, chịu sự lãnh đạo, chỉ
đạo, quản lý về mọi mặt của cấp ủy, mà trực tiếp và thường xuyên là Ban
Thường vụ.
Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh chưa ban hành quy định về chức
năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy đối với các ban tham mưu quận ủy. Tuy
nhiên, từ những văn bản của Đảng có thể hiểu khái niệm về các ban tham
mưu quận ủy như sau:
Các ban tham mưu quận ủy là các cơ quan giúp việc của quận uỷ, giúp
quận ủy thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng.
Trong giai đoạn hiện nay, các ban tham mưu quận ủy gồm có 5 ban: Tuyên
giáo, Tổ chức, Văn phòng, Dân vận, Uỷ ban Kiểm tra.
1.1.2.2. Vị trí, vai trị của các ban tham mưu quận ủy
Ở nước ta, Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng cầm quyền, Đảng lãnh
đạo hệ thống chính trị, lãnh đạo tịan xã hội. Cương lĩnh xây dựng đất nước
trong thời kỳ quá độ khẳng định: “Đảng lãnh đạo xã hội bằng Cương lĩnh,
chiến lược, các định hướng về chính sách và chủ trương công tác; bằng công
tác tuyên truyền, thuyết phục, vận động, tổ chức kiểm tra bằng hành động
gương mẫu của đảng viên” [4]. Điều lệ Đảng được thông qua tại Đại hội X


14
của Đảng cũng khẳng định: “Đảng lãnh đạo nhà nước và địan thể chính trị xã hội bằng Cương lĩnh chính trị, chiến lược, chính sách, chủ trương; bằng
cơng tác tư tưởng, tổ chức, cán bộ và kiểm tra giám sát việc thực hiện” [17].
Theo Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, hệ thống bộ máy tổ chức của
Đảng được tổ chức được chia thành 4 cấp: Trung ương, tỉnh thành, quận
huyện và cơ sở. Quận ủy là cơ quan lãnh đạo của Đảng ở cấp quận. Để thực
hiện được chức năng, nhiệm vụ của mình, quận ủy, Ban Thường vụ quận ủy

(gọi chung là quận ủy) phải thông qua các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc.
Trong những tổ chức giúp quận ủy lãnh đạo, các ban tham mưu quận ủy có vị
trí, vai trị quan trọng. Sự đúng hoặc sai trong các quyết định dẫn đến thành
hoặc bại trong thực tế có ảnh hưởng khơng nhỏ từ các ban tham mưu. Các ban
tham mưu có vai trị quan trọng trong trong hệ thống bộ máy tổ chức, phương
thức lãnh đạo của Đảng, trong nâng cao chất lượng, hiệu quả, năng lực lãnh
đạo của các cấp ủy đảng.
Vai trò của các ban tham mưu quận uỷ thể hiện ở những nét chính sau:
- Các ban tham mưu quận ủy là cơ quan tham mưu giúp cấp ủy đưa ra
chủ trương về các lĩnh vực công tác trong công tác xây dựng đảng của quận
đảng bộ.
Căn cứ vào các nghị quyết, chỉ thị về lĩnh vực công tác được giao trong
công tác xây dựng đảng của Trung ương Đảng, của Thành ủy, nghị quyết đại
hội ở cấp mình và tình hình thực tế ở địa phương, ban chấp hành, ban thường
vụ quận uỷ xem xét, thảo luận và quyết định những chủ trương, chính sách
cho nhiệm kỳ hay một giai đoạn nhất định. Để các chủ trương, chính sách
phát huy tác dụng trong hệ thống chính trị cần phải kể đến vai trò tham mưu
chủ yếu của các ban tham mưu quận ủy và các ngành có liên quan. Các ban
tham mưu quận ủy nghiên cứu tham mưu, đề xuất cấp ủy các nội dung để tổ
chức thực hiện có hiệu quả chủ trương, chính sách lĩnh vực cơng tác được
giao trong công tác xây dựng đảng. Các nội dung tham mưu của các ban tham
mưu quận ủy được cụ thể hóa bằng các nghị quyết, đề án, chương trình hành
động, kế hoạch công tác và được quán triệt, triển khai đến tổ chức đảng và cán
bộ đảng viên trong tồn đảng bộ. Trong q trình tổ chức thực hiện các nghị
quyết, chương trình, kế hoạch, đề án, các ban tham mưu quận ủy cũng là cơ quan


15
tham mưu có trách nhiệm giúp cấp ủy tiến hành hoạt động sơ kết, tổng kết để
kiểm điểm, đánh giá tình hình, tìm ra nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và tiếp

tục điều chỉnh bổ sung các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện để các chủ trương,
chính sách lĩnh vực công tác được giao trong công tác xây dựng đảng thật sự
đi vào thực tiễn, phát huy tác dụng, hiệu quả tích cực đối với lĩnh vực cơng
tác được giao trong công tác xây dựng đảng của quận đảng bộ.
Vai trò tham mưu của các ban tham mưu quận ủy có tác động trực tiếp
đến sự hình thành và thực thi các chủ trương về công tác xây dựng đảng ở các
đảng bộ quận.
- Các ban tham mưu là cơ quan thực hiện các nhiệm vụ cấp ủy giao,
chủ yếu là lĩnh vực công tác được giao trong công tác xây dựng Đảng.
Ban chấp hành, ban thường vụ quận uỷ thống nhất lãnh đạo và tổ chức
thực hiện các nhiệm vụ. Tuy nhiên việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của
ban chấp hành, ban thường vụ quận uỷ không phải lúc nào cũng có điều kiện,
cơ chế phù hợp để phát huy tính hiệu quả, hiệu lực. Ban chấp hành, ban
thường vụ quận uỷ là tổ chức đảng có chức năng lãnh đạo đề ra phương
hướng, chủ trương, biện pháp, cịn việc tổ chức thực hiện nó cần một cơ quan
với tổ chức, bộ máy và đội ngũ CB,CC có chun mơn nghiệp vụ đảm trách.
Các ban tham mưu quận ủy là cơ quan tham mưu của cấp uỷ về lĩnh vực công
tác được giao trong công tác xây dựng đảng, đồng thời cũng là cơ quan có
trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ được phân công, phân cấp hoặc ủy quyền.
Mặt khác cũng cần phân biệt rõ, không phải nhiệm vụ nào các ban tham mưu
quận ủy cũng có trách nhiệm thực hiện, tùy vào tính chất, phạm vi áp dụng,
đối tượng tác động… Ban chấp hành, Ban thường vụ quận uỷ sẽ phân công,
phân cấp hoặc ủy quyền các ban tham mưu quận ủy thực hiện.
Việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ cấp uỷ phân công, phân cấp hoặc
ủy quyền đã thể hiện vai trò tác động trực tiếp của các ban tham mưu quận ủy
vào lĩnh vực công tác được giao trong công tác xây dựng đảng ở các đảng bộ
quận, giúp ban chấp hành, ban thường vụ quận uỷ tránh rơi vào tình trạng
phải giải quyết quá nhiều sự vụ, sự việc làm ảnh hưởng, hạn chế đến chức
năng, nhiệm vụ lãnh đạo toàn diện hệ thống chính trị ở các đảng bộ quận.

16
- Các ban tham mưu là cơ quan nghiệp vụ:
Lĩnh vực cơng tác văn phịng, tổ chức, tun giáo, kiểm tra, dân vận
trong công tác xây dựng đảng ngày nay không những là nhiệm vụ then chốt
của Đảng và cấp ủy các cấp mà còn là những lĩnh vực khoa học có tính đặc
thù. Các lĩnh vực cơng tác này vừa được cụ thể hóa bằng các văn bản vừa có
tính chất chỉ đạo, vừa mang tính chun mơn nghiệp vụ. Các cơ quan của
Trung ương Đảng đã ban hành nhiều qui định, qui trình, hướng dẫn lĩnh vực
cơng tác công tác xây dựng Đảng để các cấp, các ngành triển khai thống nhất
thực hiện.
Mỗi lĩnh vực công tác xây dựng đảng lại bao gồm các mảng hoạt động
khác nhau mà mỗi mảng đều có những qui định, qui trình, hướng dẫn thực
hiện riêng biệt, chặt chẽ mà nếu không có đủ trình độ, kiến thức chun mơn
sẽ rất dễ nhận thức và thực hiện sai. Những nội dung chính, cơ bản của các
văn bản chỉ đạo và hướng dẫn của cấp trên đòi hỏi phải được áp dụng, vận
dụng chính xác, chặt chẽ đảm bảo thực hiện đầy đủ và đúng theo các thủ tục,
trình tự qui định nhất là các qui định, qui trình liên. Nếu được hiểu vận dụng,
áp dụng sai tất yếu sẽ dẫn đến tình trạng tùy tiện, địa phương chủ nghĩa, thiếu
dân chủ trong triển khai thực hiện. Là cơ quan chuyên trách của cấp ủy về
lĩnh vực công tác được giao trong công tác xây dựng đảng nên các ban tham
mưu quận ủy cũng có đội ngũ CB,CC để vận dụng, áp dụng các qui định, qui
trình, hướng dẫn nghiệp vụ vào lĩnh vực công tác được giao trong công tác xây
dựng đảng ở cấp mình. Do đó các ban tham mưu quận ủy có vai trị quan trọng
trong q trình lãnh đạo lĩnh vực công tác được giao trong công tác xây dựng
đảng của cấp ủy thông qua các hoạt động nghiệp vụ, chun mơn của mình.
Tóm lại, vai trị của các ban tham mưu quận ủy rất quan trọng và không
thể thiếu, do vai trị của lĩnh vực cơng tác được giao trong công tác xây dựng
đảng quy định. Chất lượng, năng lực tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của cấp
ủy phản ánh vai trò tác động hạn chế hay tích cực của các ban tham mưu quận

ủy. Do đó nâng cao chất lượng của các ban tham mưu quận ủy cũng chính là
khẳng định vị trí cơng tác, nâng cao vị thế, vai trị tác động tích cực của các
ban tham mưu quận ủy vào toàn bộ hoạt động của cấp ủy, của các đảng bộ


17
quận. Nâng cao chất lượng các ban tham mưu thực chất chính là nâng cao
năng lực lãnh đạo của Đảng.
1.1.2.3. Chức năng, nhiệm vụ của các ban Tham mưu Quận ủy ở
Thành phố Hồ Chí Minh
- Chức năng:
Chức năng của các ban tham mưu quận uỷ là nhiệm vụ bao quát mang
tính đặc trưng của từng cơ quan. Chức năng định hướng cho các hoạt động
thực hiện nhiệm vụ chính trị của tổ chức bộ máy và nhiệm vụ chuyên môn
của đội ngũ cán bộ, công chức của các ban. Chức năng có nhiều dạng chức
năng lãnh đạo, chức năng quản lý, chức năng tham mưu…
Nói chung, các ban tham mưu quận ủy chức năng tương đối giống
nhau, đều có chức năng làm tham mưu nghiên cứu giúp cấp uỷ ra các quyến
định và tổ chức thực hiện các quyết định này ở lĩnh vực công tác được giao.
Theo Quy định số 222 - QĐ/TW ngày 8/5/2010 của Ban Chấp hành
Trung ương về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy cơ quan chuyên trách
tham mưu giúp việc tỉnh uỷ, thành uỷ thì có thể hiểu: các ban tham mưu quận
uỷ là cơ quan tham mưu giúp việc Quận uỷ, trực tiếp và thường xuyên là Ban
Thường vụ, Thường trực Quận uỷ thực hiện công tác lãnh đạo, chỉ đạo theo
quy định của Điều lệ Đảng, chịu sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý về mọi mặt của
Quận uỷ, mà trực tiếp và thường xuyên là Ban thường vụ Quận uỷ; đồng thời
chịu sự hướng dẫn, kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ của các các cơ quan
tham mưu giúp việc của Thành uỷ.
Như vậy, có thể chia chức năng của các ban tham mưu quận ủy thành 2
phần lớn: là cơ quan tham mưu giúp việc Quận uỷ, trực tiếp và thường xuyên

là Ban Thường vụ, Thường trực Quận uỷ và là cơ quan chuyên môn nghiệp
vụ về lĩnh vực công tác phụ trách.
Về chức năng tham mưu cho cấp ủy thì các ban tham mưu quận ủy có sự
tương đồng ở chỗ cùng là các cơ quan tham mưu cho cấp ủy ở những lịch vực
khác nhau được phân cơng phụ trách, Văn phịng quận ủy có thêm chức năng
giúp việc. Chức năng tham mưu của các ban tham mưu quận ủy được thể hiện
cụ thể như sau:


18
Ban Tuyên giáo có chức năng tham mưu cho Ban Chấp hành Đảng bộ,
Ban Thường vụ và Thường trực Quận ủy (gọi tắt là Quận ủy) về lĩnh vực công
tác tuyên giáo bao gồm: Tuyên truyền, huấn học, khoa giáo, nghiên cứu dư
luận xã hội, nghiên cứu và biên soạn lịch sử Đảng bộ địa phương; văn hóa văn nghệ.
Ban Dân có chức năng tham mưu cho Ban Chấp hành Đảng bộ quận,
Ban Thường vụ và Thường trực Quận ủy (gọi tắt là Quận ủy) về công tác dân
vận của Đảng bộ, trong đó có cơng tác tơn giáo, cơng tác dân tộc và Quy chế
dân chủ cơ sở.
Ủy ban Kiểm tra Quận ủy là cơ quan kiểm tra, giám sát chuyên trách
của Quận ủy, thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn được quy định tại Điều lệ
Đảng; tham mưu cho Quận ủy, trực tiếp là Ban Thường vụ Quận ủy, Thường
trực Quận ủy lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, thi hành
kỷ luật trong Đảng bộ quận.
Ban Tổ chức có chức năng tham mưu cho Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban
Thường vụ và Thường trực Quận ủy về công tác xây dựng Đảng thuộc lĩnh vực
tổ chức, cán bộ, đảng viên, bảo vệ chính trị nội bộ
Văn phịng Quận ủy có chức năng là cơ quan tham mưu, tổng hợp của
quận uỷ: giúp Quận uỷ mà trực tiếp và thường xuyên là là BTV và TT Quận
uỷ: tổ chức, điều hành công việc lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp hoạt động của
các cơ quan tham mưu; tham mưu, đề xuất chủ trương, chính sách thuộc lĩnh

vực kinh tế - xã hội, nội chính, đối ngoại của quận uỷ; nguyên tắc, chế độ
quản lý tài chính, tài sản của đảng bộ. Trực tiếp quản lý tài sản, tài chính của
quận uỷ và các tổ chức thuộc quận uỷ, bảo đảm hậu cần cho hoạt động của
quận uỷ; là trung tâm thông tin tổng hợp phục vụ sự lãnh đạo Quận uỷ.
Đối với chức năng là cơ quan chuyên môn nghiệp vụ, các ban tham
mưu quận ủy đều là những là cơ quan chuyên môn, nghiệp vụ về lĩnh vực
được phân công phụ trách. Các ban tham mưu quận ủy vừa trực tiếp tiến hành
các hoạt động chuyên môn nghiệp vụ về lĩnh vực công tác được phân công,
vừa đồng thời cũng là cơ quan hướng dẫn cho các chi, đảng bộ, tổ chức trực
thuộc thực hiện nghiệp vụ công tác xây dựng đảng.


19
- Nhiệm vụ:
Nhiệm vụ là sự thể chế hóa của chức năng, là công việc phải thực hiện
do chức năng quy định. Trong nhiệm vụ thường có nhiệm vụ tổng thể và
nhiệm vụ cụ thể. Nhiệm vụ tổng thể là giải quyết những vấn đề lớn, còn
nhiệm vụ cụ thể là xử lý những vấn đề cụ thể. Những vấn đề lớn tương ứng
với nhiệm vụ nghiên cứu, đề xuất với cấp ủy về đường lối, chủ trương, soạn
thảo nghị quyết, văn bản có tính định hướng; tham gia chuẩn bị, hoặc chuẩn
bị các quyết định về các mặt công tác; thẩm định hoặc xây dựng các đề án có
tính chuyên môn tổ chức xây dựng đảng; đề xuất về nhân sự... Những vấn đề cụ
thể thường là soạn thảo các văn bản hướng dẫn để triển khai công việc; giải
quyết công việc thường xuyên và công việc hằng ngày như công việc đảng vụ,
đào tạo, biên chế, xây dựng kế hoạch cơng tác, chương trình hành động tuần,
tháng q, năm, qui chế, qui trình, quản lý hồ sơ tài liệu, cơng tác văn thư…
Các ban thường có nhiệm vụ chính sau:
Nghiên cứu, đề xuất với BCH, BTV, TT về đường lối, chủ trương,
chính sách trong lĩnh vực cơng tác được giao; chuẩn bị hoặc tham gia chuẩn
bị các quyết định của Đảng về cơng tác thuộc lĩnh vực đó; thẩm định các đề

án thuộc lĩnh vực công tác được giao trước khi trình BTV, Thường trực.
Kiểm tra, nắm tình hình việc thể chế hố và tổ chức thực hiện đường
lối, chủ trương, chính sách của Đảng trong lĩnh vực được giao.
Tiến hành công tác tổ chức cán bộ trong khối theo quy định, đề xuất ý
kiến về cán bộ
Ngoài ra, từng ban được giao những nhiệm vụ cụ thể khác: Văn Phịng
có chức năng tham mưu điều hành cơng việc lãnh đạo của cấp uỷ; là trung tâm
thông tin phục vụ sự lãnh đạo, cơ quan tài chính, cơ quan hậu cần của cấp uỷ.
Theo Quy định số 222 - QĐ/TW ngày 8/5/2010 của Ban Chấp hành
Trung ương về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy cơ quan chuyên trách
tham mưu giúp việc tỉnh uỷ, thành uỷ, nhiệm cụ chung của các ban tham mưu
được chia ra thành các nhóm bao gồm: Nghiên cứu, đề xuất; hướng dẫn, kiểm
tra, giám sát; thẩm định, thẩm tra; phối hợp; thực hiện một số nhiệm vụ khác
do Ban Thường vụ, Thường trực Quận uỷ giao.
Nhiệm vụ thể của từng ban tham mưu quận ủy như sau:


20
Ban Tổ chức quận ủy có nhiệm vụ:
+ Chủ trì hoặc phối hợp nghiên cứu cụ thể hóa chủ trương, đường lối,
chính sách và các giải pháp về cơng tác tổ chức, cán bộ, đảng viên, bảo vệ
chính trị nội bộ; chuẩn bị hoặc tham gia chuẩn bị các nghị quyết, quyết định
về các lĩnh vực nêu trên của cấp ủy; thẩm định đề án về tổ chức, bộ máy, cán
bộ, đảng viên, bảo vệ chính trị nội bộ mà cấp ủy phân cấp cho cấp ủy, các
ngành, các cơ quan trực thuộc trước khi trình cấp ủy quyết định.
+ Hướng dẫn, kiểm tra các ban đảng, các tổ chức cơ sở đảng trực
thuộc về việc thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, qui định, quyết định…của cấp
trên và của cấp mình về tổ chức, cán bộ, đảng viên, bảo vệ chính trị nội bộ và
việc thi hành Điều lệ Đảng trong tồn đảng bộ quận. Hướng dẫn nghiệp vụ
cơng tác tổ chức, cán bộ, đảng viên, bảo vệ chính trị nội bộ đối với các tổ

chức cơ sở đảng trực thuộc quận ủy.
+ Tham mưu cho cấp ủy về quản lý cán bộ, đề bạt, bổ nhiệm, bổ nhiệm
lại, miễn nhiệm, luân chuyển, khen thưởng cán bộ thuộc diện cấp ủy quản lý.
Quản lý tổ chức bộ máy và biên chế các cơ quan đảng, mặt trận và các tổ
chức đồn thể chính trị xã hội trong quận. Hướng dẫn việc thực hiện phân
công, phân cấp quản lý và qui trình cơng tác cán bộ theo qui định của cấp ủy.
Quản lý hồ sơ cán bộ thuộc diện quận ủy, ban thường vụ quận ủy quản lý.
Hướng dẫn cấp ủy trực thuộc quản lý nhập lưu, khai thác hồ sơ đảng viên,
giới thiệu sinh hoạt đảng. Xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong
quận; tổ chức làm công tác thống kê cơ bản của đảng.
+ Tổ chức thực hiện cơng tác bảo vệ chính trị nội bộ theo qui định của
Trung ương.
Ban Tuyên giáo có nhiệm vụ:
+ Nghiên cứu, theo dõi, tổng hợp tình hình tư tưởng cán bộ, đảng viên
và nhân dân, những âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên
lĩnh vực tư tưởng - văn hóa trên địa bàn quận; dự báo những diễn biến, xu
hướng tư tưởng có thể xảy ra, kịp thời báo cáo, kiến nghị với Quận ủy về
phương hướng, nhiệm vụ, nội dung, biện pháp giải quyết.


21
+ Chủ trì tham mưu các đề án, nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế
của Quận ủy, Ban Thường vụ Quận ủy về công tác tuyên giáo, bổ sung, cập
nhật lịch sử Đảng bộ quận. Đánh giá hoạt động, nghiên cứu, đề xuất phương
hướng, chính sách, cơ chế, giải pháp trên lĩnh vực tuyên giáo.
+ Tham gia với Ủy ban nhân dân quận, các cơ quan quản lý nhà nước
trong việc vận dụng, thể chế các quy định của cấp trên về lĩnh vực liên quan
đến công tác tuyên giáo. Chủ trì hoặc tham gia thẩm định đề án của các cơ
quan, ban ngành, đồn thể quận có liên quan đến trên lĩnh vực tư tưởng - văn
hóa, khoa giáo, lịch sử đảng bộ địa phương trước khi trình Ban Chấp hành,

Ban Thường vụ, Thường trực Quận ủy xem xét quyết định.
+ Tổ chức nghiên cứu, tuyên truyền, quán triệt, hướng dẫn triển khai thực
hiện nghị quyết, quyết định, chỉ thị, quy định, quy chế của Đảng; kiểm tra, giám sát
các tổ chức đảng, các ban ngành, đoàn thể trong việc thực hiện các nghị quyết,
quyết định, chỉ thị, quy định, quy chế của cấp trên trong lĩnh vực tuyên giáo.
+ Tổ chức bồi dưỡng lý luận chính trị, thơng tin thời sự, sinh hoạt chính trị
cho cán bộ, đảng viên và nhân dân trong quận. Bồi dưỡng và hướng dẫn nghiệp
vụ công tác tuyên giáo cho tổ tuyên giáo cơ sở và các ban ngành, đoàn thể.
+ Thực hiện việc tu chỉnh, bổ sung và cập nhật lịch sử truyền thống đấu
tranh cách mạng, các thành tựu về chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội của
quận; hướng dẫn sưu tầm, biên soạn lịch sử Đảng bộ các phường. Hướng dẫn
các hoạt động văn hóa, văn nghệ theo đường lối văn hóa văn nghệ của Đảng.
Ngồi ra, Ban tuyên giáo quận ủy còn thực hiện một số nhiệm vụ do
Ban Thường vụ, Thường trực Quận ủy giao như: định hướng chính trị, tư
tưởng trong hoạt động của Bản tin quận, trang Webtise Đảng bộ, hệ thống
phát thanh của quận đảm bảo đúng đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật
của nhà nước; định hướng nội dung giáo dục lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh trong hệ thống giáo dục, trung tâm bồi dưỡng chính trị,
tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn quận.
Đặc biệt, từ năm 2006, thực hiện chỉ thị 06 của Bộ Chính trị, các ban
Tuyên giáo quận ủy được giao nhiệm vụ là cơ quan Thường trực của Ban Chỉ


22
đạo Cuộc vận động «Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh»
của các quận ủy, giúp Ban Chỉ đạo các quận ủy đề ra các kế hoạch, chương
trình, lịch làm việc của Ban Chỉ đạo Quận ủy; giúp Ban Chỉ đạo Quận ủy sơ
kết, tổng kết việc thực hiện cuộc vận động, đề ra các phương hướng, cách thức
để thực hiện cuộc vận động trong toàn Đảng bộ quận.
Ban dân vận quận ủy có nhiệm vụ:

+ Nghiên cứu, đề xuất những chủ trương, giải pháp về công tác dân vận
của cấp uỷ và ban thường vụ. Chuẩn bị, tham gia các dự thảo nghị quyết đại
hội, các nghị quyết, quyết định, chỉ thị, quy định, quy chế, chương trình cơng
tác dân vận của quận ủy, ban thường vụ quận ủy.
+ Tham mưu với cấp uỷ thể chế hoá các chủ trương, nghị quyết, quyết
định, chỉ thị, quy định, quy chế của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác
dân vận, dân tộc, tôn giáo, phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Hướng dẫn,
kiểm tra, giám sát Việc thực hiện chủ trương, chính sách, nghị quyết, quyết
định, chỉ thị, quy định, quy chế của Đảng về công tác dân vận. Tham gia ý
kiến với các cơ quan chính quyền trong việc thể chế hố nghị quyết, quyết
định, chỉ thị, quy định, quy chế của Đảng về công tác dân vận; phát huy
quyền làm chủ của nhân dân.
+ Theo dõi tình hình tư tưởng, tâm trạng, nguyện vọng trong nhân dân
và phong trào quần chúng để kịp thời báo cáo cấp uỷ. Hướng dẫn, bồi dưỡng
chuyên môn, nghiệp vụ về công tác dân vận cho cấp uỷ và cán bộ làm công
tác dân vận của các cấp trong đảng bộ tỉnh.
+ Chủ trì, phối hợp với ban, ngành liên quan trong các hoạt động chung
về công tác dân vận; công tác nghiên cứu, kiểm tra, đào tạo, bồi dưỡng, thông
tin… về công tác dân vận ở địa phương. Phối hợp với ban tổ chức quận ủy
trong việc quản lý tổ chức bộ máy, biên chế ban dân vận của cấp uỷ trực
thuộc quận ủy. Tham gia ý kiến về công tác cán bộ đối với đội ngũ cán bộ
trong khối theo phân cấp quản lý.
+ Phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các đồn thể chính trị-xã hội và hội
quần chúng tỉnh tham gia công tác xây dựng đảng; xây dựng chính quyền.
Thẩm định, thẩm tra các đề án về công tác dân vận trước khi trình cấp uỷ.


23
Tham gia thẩm định các đề án, dự án thuộc lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội,
an ninh, quốc phịng… có liên quan mật thiết đến cơng tác dân vận; các đề án,

dự án có liên quan đến quyền làm chủ của nhân dân và công tác dân vận của
hội đồng nhân dân, uỷ ban nhân dân.
+ Giúp cấp uỷ nắm tình hình hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đồn
thể chính trị-xã hội, hội quần chúng ở địa phương.
Ủy ban Kiểm tra Quận ủy:
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X đã đặt ra nhiệm vụ đổi mới và tăng
cường CTKT, GS với nhận thức và yêu cầu mới: CTKT, GS phải góp phần
phát hiện và khắc phục những khuyết điểm, thiếu sót khi mới manh nha; bên
cạnh việc tiếp tục thực hiện kiểm tra tổ chức và đảng viên có dấu hiệu vi
phạm, phải tăng cường chủ động kiểm tra, giám sát về phẩm chất đạo đức và
kết quả thực hiện nhiệm vụ của tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên, về nhận thức
và chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước và việc chấp hành Điều lệ Đảng. Nhiệm vụ của UBKT các cấp được
Điều lệ Đảng khoá X quy định:
1. Kiểm tra đảng viên, kể cả cấp ủy viên cùng cấp khi có dấu
hiệu vi phạm tiêu chuẩn đảng viên, tiêu chuẩn cấp uỷ viên và trong
việc thực hiện nhiệm vụ đảng viên.
2. Kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm
trong việc chấp hành Cương lĩnh Chính trị, Điều lệ Đảng, nghị
quyết, chỉ thị của Đảng, các nguyên tắc tổ chức của Đảng; kiểm tra
việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra và thi hành kỷ luật trong Đảng.
3. Giám sát cấp ủy viên cùng cấp, cán bộ diện cấp uỷ cùng cấp
quản lý và tổ chức đảng cấp dưới về việc thực hiện đường lối, chủ
trương, chính sách của Đảng, nghị quyết của cấp uỷ và đạo đức, lối
sống theo quy định của Ban Chấp hành Trung ương
4. Xem xét, kết luận những trường hợp vi phạm kỷ luật, quyết
định hoặc đề nghị cấp ủy thi hành kỷ luật
5. Giải quyết tố cáo đối với tổ chức đảng và đảng viên; giải
quyết khiếu nại về kỷ luật đảng

24
6. Kiểm tra tài chính của cấp uỷ cấp dưới và của cơ quan tài
chính cấp uỷ cùng cấp [9, tr.50-51].
UBKT Quận ủy ở thành phố Hồ Chí Minh có các nhiệm vụ:
Căn cứ Điều lệ Đảng, Quy định của Bộ Chính trị về Hướng dẫn thi
hành Điều lệ Đảng và Quyết định về ban hành hướng dẫn thực hiện quy định
về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng trong Chương VII và
Chương VIII Điều lệ Đảng; hướng dẫn của UB kiểm tra cấp trên; các quận ủy
ở Thành phố Hồ chí Minh đã cụ thể hoá chức năng, nhiệm vụ của UB kiểm
tra quận uỷ như sau:
+ Tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của Ủy ban Kiểm tra do Điều lệ Đảng
quy định. Xây dựng phương hướng, nhiệm vụ, chương trình cơng tác kiểm
tra, giám sát nhiệm kỳ, hàng năm, 6 tháng, quý, tháng của UB Kiểm tra quận
ủy; sơ kết, tổng kết công tác về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật
trong Đảng của Đảng bộ quận.
+ Phối hợp với các Ban Đảng Quận ủy, tham mưu giúp Quận ủy, Ban
Thường vụ Quận ủy xây dựng phương hướng, nhiệm vụ, chương trình, kế
hoạch kiểm tra, giám sát; tổ chức lực lượng tiến hành kiểm tra, giám sát tổ
chức Đảng cấp dưới và đảng viên chấp hành Cương lĩnh Chính trị, Điều lệ
Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng; thực hiện các nhiệm vụ do Ban Thường
vụ Quận ủy, Thường trực Quận ủy giao và báo cáo kết quả cho Ban Thường
vụ Quận ủy, Thường trực Quận ủy.
+ Tham mưu giúp Quận ủy, Ban Thường vụ Quận ủy về công tác kiểm
tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng; về những biện pháp nhằm giữ
vững nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng, trước hết là nguyên tắc tập trung
dân chủ, phê bình và tự phê bình, đảm bảo kỷ cương, đồn kết, thống nhất
trong Đảng, chủ động phịng ngừa vi phạm kỷ luật của các tổ chức cơ sở
Đảng và của đảng viên.

25
+ Hướng dẫn các tổ chức Đảng và đảng viên thực hiện công tác kiểm
tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng.
+ Tổ chức triển khai các quyết định, kết luận, thông báo của Quận ủy,
Ban Thường vụ Quận ủy về thi hành kỷ luật, giải quyết tố cáo, khiếu nại kỷ
luật; theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên
có liên quan trong việc thực hiện các quyết định, kết luận, thơng báo đó. Hàng
q báo cáo Ban Thường vụ Quận ủy các vụ kỷ luật, giải quyết tố cáo, khiếu
nại kỷ luật của đảng viên thuộc thẩm quyền xem xét, quyết định của Quận ủy,
Ban Thường vụ Quận ủy và của Ủy ban Kiểm tra Quận ủy.
+ Chủ trì, phối hợp với Ban Tổ chức Quận ủy, Văn phòng Quận ủy theo
dõi việc thực hiện quy chế làm việc của Quận ủy, Ban Thường vụ Quận ủy,
Thường trực Quận ủy và Ủy ban Kiểm tra Quận ủy. Tham gia ý kiến và kiến
nghị những vấn đề liên quan đến công tác cán bộ và cán bộ thuộc diện Quận
ủy quản lý.
Văn phịng Quận ủy có nhiệm vụ:
+ Tham mưu giúp Quận ủy xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình
cơng tác nửa khóa, hàng năm, hàng q và hàng tháng; xây dựng lịch công tác
hàng tuần của Ban Thường vụ, Thường trực Quận ủy, đồng thời theo dõi tình
hình thực hiện các chương trình cơng tác đó để đề nghị Quận ủy bổ sung, điều
chỉnh cho phù hợp. Giúp Quận ủy ban hành và thực hiện quy chế làm việc.
+ Giúp Quận ủy theo dõi đôn đốc việc chuẩn bị các quyết định (đề án,
chỉ thị, nghị quyết) và việc thực hiện các quyết định đó; thẩm định về yêu cầu,
phạm vi, thể thức, quy trình ban hành văn bản; tham gia cùng các cơ quan chủ
đề án chỉnh lý các văn bản của Quận ủy. Trực tiếp biên tập những văn bản và
chuẩn bị các đề án được Quận ủy giao; thực hiện khâu cuối trong việc soạn
thảo, chỉnh lý các văn bản trước khi trình duyệt và ký ban hành. Tổ chức phục
vụ các hội nghị của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và Thường trực Quận ủy.
+ Tổ chức công tác thông tin phục vụ sự lãnh đạo của Quận ủy, thường

xuyên thông tin về việc chấp hành nghị quyết của các cấp ủy Đảng, những
vấn đề nảy sinh từ cơ sở, những kiến nghị của cấp dưới.
+ Tổ chức tiếp nhận và chuyển cho các cơ quan có thẩm quyền giải