Tài liệu Trẻ em dễ mắc bệnh lao gì? potx

Trẻ em dễ mắc bệnh lao
gì?

Ở trẻ em, bệnh lao chiếm tỷ lệ 10 – 15% trong số những
trường hợp bệnh lao mới mắc hàng năm.
Trẻ em có thể bị mắc tất cả các thể lao, tuy nhiên, thường gặp
hơn cả là 4 thể: Lao sơ nhiễm hay lao khởi đầu; lao cấp tính
như lao màng não và lao kê; lao hô hấp sau sơ nhiễm như lao
phổi và lao màng phổi; lao ngoài phổi: có nhiều loại như lao
hạch, lao xương khớp, lao cột sống, lao màng bụng, màng
tim, lao niệu – sinh dục, lao ruột…
Lao sơ nhiễm: Thường gặp nhiều nhất. Có thể gặp ở trẻ từ 0-
14 tuổi, nhưng thường xảy ra ở trẻ dưới 5 tuổi và không tiêm
phòng BCG. Biến chứng tại chỗ và ở xa càng nặng nếu trẻ
càng nhỏ. Sơ nhiễm lao thông thường không có triệu chứng
hoặc có triệu chứng cảm cúm thoáng qua hay nóng sốt mệt
mỏi, chán ăn hoặc ít khi có triệu chứng giống như thương
hàn, sốt cao, mệt mỏi nhưng không rối loạn tiêu hóa.

Ảnh minh họa – Internet.
Yêu sức khỏe - Sức khỏe! Chuyên mục về tin tức sức khỏe, tư
vấn trực tuyến, gia đình, tin tức làm đẹp, đời sống, y tế.
Có trường hợp có biểu hiện ở niêm mạc và ngoài da như:
hồng ban nốt nổi 2-3 đợt hay viêm kết giác mạc. Triệu chứng
của lao sơ nhiễm rất mơ hồ, giống như biểu hiện của bệnh
viêm đường hô hấp nên khó chẩn đoán, dễ bị bỏ sót. Trẻ có
thể tự khỏi nếu lao sơ nhiễm tiến triển nhẹ và sức đề kháng
của trẻ cao.
Lao cấp tính, trong đó lao màng não, lao kê cấp tính là 2

biến chứng nặng và sớm của sơ nhiễm lao dễ đưa đến tử
vong nếu không được chẩn đoán, điều trị sớm và để lại di
chứng trầm trọng nếu chẩn đoán trễ. Vi khuẩn lan truyền theo
đường máu từ tổn thương ban đầu.
Bệnh có thể xảy ra ở các lứa tuổi, nhưng nhiều nhất ở trẻ nhỏ
không tiêm vaccin BCG, trẻ dưới 2 tuổi. Trẻ càng lớn thì tần
suất mắc bệnh càng ít. Lao màng não xảy ra từ 2-12 tháng
sau sơ nhiễm lao, báo hiệu với triệu chứng sốt nhẹ, thay đổi
tính nết. Sau đó 1 tuần, sốt 380C, nhức đầu, ói mửa, khám
thấy có cứng cổ và đôi khi có dấu hiệu tổn thương thần kinh,
co giật, hôn mê, lé mắt, động kinh, sụp mí mắt.
Nếu chẩn đoán chậm đưa đến di chứng nặng như di chứng
tâm thần (thiểu năng trí tuệ, rối loạn tính tình, động kinh);
yếu liệt nửa người, tay chân co rút, mù mắt, điếc… Lao kê là
lao cấp ở phổi, xuất hiện trong những tuần lễ đầu sau sơ
nhiễm lao với triệu chứng sốt cao, mạch nhanh, ói mửa, đau
bụng, tiêu chảy, không có nốt hồng ban trên bụng (khác
thương hàn) và luôn luôn có dấu hiệu hô hấp khó thở, tím tái.
Trẻ bị lao kê thường dễ dẫn đến lao màng não.
Lao đường hô hấp sau sơ nhiễm ở trẻ nhỏ thường gặp ở trẻ
lớn, gần tuổi dậy thì hơn là trẻ nhỏ, bao gồm: Lao màng phổi
(hiếm gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi, thường xảy ra ở trẻ lớn, 6
tháng sau sơ nhiễm lao) với triệu chứng mệt, sút cân, ho, đau
tức ngực, Xquang phổi cho thấy tràn dịch; lao phổi với triệu
chứng sốt nhẹ về chiều, mệt, chán ăn, sút cân, tức ngực, ho
có đờm hay có máu. Lao phổi: Ít nhiều tùy theo tuổi khi bị sơ
nhiễm lao, chỉ 4% khi sơ nhiễm ở trẻ em dưới 5 tuổi và xảy
ra khi trẻ em lớn hơn 10 tuổi. Trái lại, 10% ở trẻ em lớn từ
12-14 tuổi bị sơ nhiễm và lao phổi xảy ra từ 1-2 năm.
Yêu sức khoẻ! Trang tin tức sức khoẻ tổng hợp, đem lại kiến

thức sức khoẻ, mẹo vặt phòng bệnh chữa bệnh cho gia đình,
những bài thuốc chữa bệnh nhân gian.
Triệu chứng: sốt nhẹ về chiều, mệt, chán ăn, gầy, tức ngực,
ho đờm hay có máu. Xquang phổi chia làm 2 loại: (1) Lao
phổi không có hang: dạng nốt riêng rẽ hay kết hợp thành đám
thâm nhiễm. (2) Lao phổi có hang: có hang tròn, nối liền rốn
phổi với ống dẫn. Hay thường kết hợp với nốt, đám thâm
nhiễm hay thường có kết hợp tổn thương màng phổi hay hạch
trung thất. Chẩn đoán chính xác bằng tìm vi khuẩn lao trong
đờm hay trong dịch dạ dày 3 ngày liên tiếp (soi trực tiếp và
cấy).
Lao ngoài phổi: thường là biến chứng chậm hơn sau sơ
nhiễm lao. Có nhiều dạng lao ngoài phổi như lao cột sống:
giai đoạn đầu thường trẻ có biểu hiện đau vùng cột sống rồi
từ từ gù lưng; lao xương, khớp: trẻ bị sưng đau khớp và chảy
mủ ở xương khớp rò ra ngoài da; lao hệ niệu: trẻ có triệu
chứng đi tiểu ra máu, thường có kèm theo sưng tinh hoàn nếu
là bé trai; lao hạch: nổi hạch thường từng chùm, dính, nếu để
trễ sẽ gây rò mủ làm sẹo xấu; lao ruột: đi tiêu lỏng hoặc đi
tiêu ra đàm, máu kéo dài.
Ở trẻ em, việc chẩn đoán lao, tìm ra vi trùng lao thường khó
hơn so với người lớn vì triệu chứng lâm sàng thường mờ nhạt
nên dễ bị nhầm với các bệnh lý khác. Ngay cả bản thân trẻ bị
lao phổi cũng khó tìm ra vi trùng lao vì trẻ chưa hoặc không
biết khạc đờm. Đối với lao sơ nhiễm, trẻ có những triệu
chứng, biểu hiện giống như bệnh cảnh viêm đường hô hấp
nên rất khó chẩn đoán.
Về điều trị lao ở trẻ em cũng giống như của người lớn, tuy
nhiên, phụ huynh phải tuân thủ điều trị cho con em mình
đúng với hướng dẫn của thầy thuốc, điều trị đủ thời gian (6-9

tháng), đủ liều lượng thuốc, đúng phác đồ thì bệnh mới ổn
định. Bệnh lao trẻ em có thể chữa lành được với hóa trị lao
ngắn ngày, kể cả các thể nặng nếu được chẩn đoán sớm và
điều trị đúng nguyên tắc (uống thuốc đúng, đủ, đều và không
được bỏ sót).
Để phòng bệnh, sau khi sinh 3 ngày, trẻ phải được tiêm
vaccin BCG phòng lao. Khoảng 1 tháng sau, nếu không thấy
sẹo BCG ở cơ delta thì phải đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên
khoa để thử phản ứng IDRR. Trường hợp kết quả thử là âm
tính thì cần cho trẻ tiêm lại vaccin phòng lao. Nhưng dù đã
tiêm phòng lao, ở thời kỳ chưa có miễn dịch, không nên để
trẻ tiếp xúc với nguồn lây. Ngoài tiêm BCG, trẻ cần được
tiêm chủng đầy đủ các loại vaccin phòng bệnh và có chế độ
nuôi dưỡng thích hợp với từng lứa tuổi.
Khi trẻ có triệu chứng nghi bị lao (ho sốt kéo dài, sút cân
hoặc không lên cân, ra mồ hôi trộm…), cần đưa ngay đến cơ
sở y tế chuyên khoa để khám và điều trị đúng theo công thức
của chương trình chống lao quốc gia, đảm bảo theo nguyên
tắc DOST (hóa trị liệu ngắn ngày có kiểm soát).