Tài liệu Cây mần tưới! pot

Cây mần tưới



Mần tưới, có tên khác là trạch lan, lan thảo, hương thảo, co phất phử (Thái).



Cây cao 0,5 - 1m, phân nhiều nhánh, cành nhẵn, màu tím nhạt, lá mọc đối, mép lá
có răng cưa. Hoa mọc đầu cành hoặc nách lá, màu hơi tím cuống hoa có nhiều lông
ngắn. Quả màu đen nhạt. Cây mọc hoang hoặc trồng làm thuốc. Ngoài trồng làm
thuốc, nhân dân thường lấy ngọn non làm rau gia vị, nấu canh ăn giải nhiệt mùa hè.
Lá già nấu nước uống hàng ngày giúp ăn ngon miệng, tiêu hóa tốt. Bộ phận dùng
làm thuốc là thân và lá. Mần tưới thường được thu hái vào mùa hè, cắt lấy đoạn
ngọn cành có lá, rửa sạch phơi trong bóng râm, sấy khô hoặc tươi làm thuốc. Theo
Đông y, mần tưới có mùi thơm đặc biệt, vị hơi đắng, cay, tính ấm, vào hai kinh:
can, tì. Có tác dụng hoạt huyết, phá ứ huyết, thông kinh lợi tiểu. Dùng chữa kinh
nguyệt không đều; phụ nữ sau sinh kém ăn, mệt mỏi, mất ngủ; giảm sưng đau do
mụn nhọt và có tác dụng xua đuổi muỗi và dĩn hiệu quả.

Bài thuốc chữa bệnh có sử dụng mần tưới

Giải nhiệt, tiêu hóa tốt: Mần tưới 20g (nên hái trước khi cây có hoa, thái nhỏ rồi
sấy khô) hãm với nước đun sôi hoặc sắc với 300ml nước còn 100ml, uống hàng
ngày.

Giải cảm do nắng nóng: Lá non mần tưới 100g, nấu canh ăn trong ngày. Nên ăn
khi canh còn nóng. Dùng trong 3 ngày.

Kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh: Mần tưới, củ gấu, ích mẫu, ngải cứu, nhọ
nồi, mỗi vị 20g, tán nhỏ, rây thành bột mịn, trộn với bột gạo và đường kính (nấu
thành sirô), làm thành viên bằng hạt lạc. Ngày uống 1 lần trước khi đi ngủ, mỗi lần
15-20 viên. Dùng trong 10-15 ngày.

Chữa rong huyết: Mần tưới 20g, ké hoa vàng, chỉ thiên, mã đề mỗi loại 15g, sắc
với 3 bát nước còn 1 bát, chia uống 2 lần/ngày. Dùng trong 5 ngày.

Phụ nữ sau sinh bị kém ăn, mệt mỏi, mất ngủ: Mần tưới 20g, mạch môn 20g,
ngải cứu 10g, nhân trần 6g, rẻ quạt 4g, vỏ quả bưởi đào khô 4g, sắc uống ngày 1
thang. Dùng trong 10 ngày liền.

Giảm sưng đau do mụn nhọt (mụn nhọt chưa mưng mủ): Lá mần tưới tươi 50g,
rửa sạch, giã nát đắp nơi có mụn nhọt. Ngày đắp 2 lần vào buổi sáng và tối, mỗi
lần 10-15 phút. Bài thuốc này giúp giảm sưng, đau do mụn nhọt nhanh chóng.

Giúp sạch gàu: Mần tưới tươi 25g, bồ kết (3-5 quả) đốt cháy, lá bưởi 20g đun lấy
nước gội đầu. Mỗi tuần nên gội 2 lần.

Xua đuổi muỗi và dĩn: Lá mần tưới tươi 20g, rửa sạch, giã nát cho vào túi vải xát
trực tiếp và tay, chân có hiệu quả tốt trong vòng 2-3 tiếng.