SỰ SAI LỆCH HÀNH VI CÁ NHÂN
VÀ HÀNH VI XÃ HỘI
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 2
1.1. Các góc độ
xem xét
chuẩn mực
hành vi
Chuẩn mực xét về mặt thống kê
Những sai lệch trong sự phát triển nhân cách
Những sai lệch trong sự phát triển nhân cách
I
I
1. Chuẩn mực của hành vi
Chuẩn mực hướng dẫn hay quy ước
Chuẩn mực chức năng
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 3
Lệch chuẩn
Hành vi khác so với các hành vi trên
Lệch chuẩn
Hành vi khác so với các hành vi trên
Chuẩn mực xét về mặt thống kê
Chuẩn mực
Hành vi mà đại đa số các thành viên trong cộng
đồng hành động tương tự nhau trong các
hoàn cảnh xác định
Chuẩn mực
Hành vi mà đại đa số các thành viên trong cộng
đồng hành động tương tự nhau trong các
hoàn cảnh xác định
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 4
Được đưa ra trên
cơ sở những yêu
cầu chung của cộng
đồng đối với từng
thành viên
Chuẩn mực
Chuẩn mực hướng dẫn (quy ước)
Truyền thống
Pháp luật
Đạo đức
…
Hành vi khác với
hướng dẫn, quy định
Lệch chuẩn
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 5
Chuẩn mực chức năng
Hợp chuẩn
Hành vi của cá nhân phù hợp
với mục đích đặt ra
Lệch chuẩn
Hành vi không phù hợp
với mục đích đặt ra
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 6
KẾT LUẬN
Sự hợp chuẩn hay lệch chuẩn của
một hành vi:
•
Không phải do cá nhân phán xét
•
Mà phải xem xét hành vi đó có
được môi trường chấp nhận
không?
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 7
1.2. Các mức độ
sai lệch
hành vi
Sai lệch ở mức độ thấp và chỉ ở
một số hành vi: hành vi của cá
nhân không ảnh hưởng tới hoạt
động chung của cộng đồng.
Sai lệch ở mức độ cao và ở hầu
hết các hành vi của cá nhân, ảnh
hưởng tới đời sống cá nhân và
hoạt động chung của cộng đồng.
Nguyên nhân là rối loạn hành vi
bệnh lý cần chữa trị của y tế
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 8
2. Phân loại các sai lệch hành vi và cách khắc phục
SAI LỆCH
THỤ ĐỘNG
SAI LỆCH
CHỦ ĐỘNG
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 9
Sai lệch thụ động
2.1
Cách khắc phục:
Cung cấp thêm
kiến thức về
chuẩn mực đạo đức
Do không nhận thức
đầy đủ các chuẩn mực
đạo đức xã hội
Cách khắc phục:
Thuyết phục từ từ
để họ hiểu đúng
chuẩn mực tự
điều chỉnh hành vi
Do nhận thức sai
các chuẩn mực
đạo đức xã hội
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 10
Sai lệch thụ động (tiếp)
2.1
•
Đối với người bước đầu có biểu hiện bệnh lý để họ nhận
thức sự khác thường họ có hướng khắc phục.
•
Ví dụ: Người sợ bẩn đi đến nhà ai cũng không dám ăn,
uống
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 11
Sai lệch chủ động
2.2
•
Là những sai lệch hành vi do cá nhân cố ý làm khác đi
so với người khác và so với chuẩn mực đạo đức xã hội
mặc dù họ nhận thức được yêu cầu của chuẩn mực.
•
Nguyên nhân:
•
Do không kiềm chế được nhu cầu
•
Do ý thức tuân theo chuẩn mực yếu
•
Do chuẩn mực chưa nghiêm
Nguyễn Xuân Long- ĐHNN-
ĐHQGHN
Phần IV. Sự sai lệch hành vi cá nhân và hành vi
xã hội 12
Sai lệch chủ động (tiếp)
2.2
Cách khắc phục:
•
Cần có sự giáo dục thường
xuyên của cộng đồng
•
Sự lên án của dư luận xã
hội
•
Sự trừng phạt của cộng
đồng
•
Tạo môi trường đoàn kết
trong cộng đồng ngăn
ngừa hành vi lệch chuẩn