Tài liệu Dấu hiệu sớm của lao màng não ppt

Dấu hiệu sớm của lao màng não
Dù chỉ chiếm 5% tổng số các ca lao, nhưng lao màng não là thể lao ngoài phổi có
tiên lượng nặng, tỉ lệ tử vong còn cao và thường để lại di chứng nặng: Nếu nhập
viện muộn (khi đã hôn mê sâu), tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân lao màng não lên đến
70-80%. Những người còn sống có thể gặp những biến chứng nặng nề như sống
đời sống thực vật, động kinh, mù mắt, liệt dây thần kinh 3 hoặc 4, liệt nửa người
hoặc hai chi dưới, thiểu năng trí tuệ, thay đổi tính tình, béo phì, vô kinh ở nữ
giới, đái tháo nhạt,…



Biểu hiện của lao màng não
Lao màng não xuất hiện khi vi khuẩn lao đi theo đường máu đến tấn công não và
màng não. Căn bệnh này xảy ra ở mọi lứa tuổi. Ở người lớn, lao màng não thường gặp
ở lứa tuổi 20-50, nam bị nhiều hơn nữ. Ở trẻ em, bệnh tập trung ở lứa tuổi 1 – 5. Bệnh
khởi đầu với những triệu chứng không đặc hiệu: nhức đầu, chóng mặt, ù tai; có người
bị co giật khu trú, liệt, nói sảng, buồn bã… khá giống với các bệnh thông thường như
cảm cúm, rối loạn tiền đình, viêm xoang, rối loạn tâm lý. Nhìn chung, các triệu chứng
bệnh ở giai đoạn này khó nhận biết được, dễ bỏ qua.

Vi khuẩn lao theo đường máu gây viêm màng não.
Khi bệnh tiến triển, tùy thuộc vào thời gian mắc bệnh sớm hay muộn mà các triệu
chứng của lao màng não có thể rất nghèo nàn hoặc phong phú. Tuy nhiên, các dấu
hiệu viêm màng não điển hình ngày càng đầy đủ và rõ như: sốt cao, kéo dài, tăng lên
về chiều tối; nhức đầu khu trú hoặc lan tỏa, liên tục hoặc thành từng cơn, âm ỉ hoặc dữ
dội và tăng lên khi có những kích thích tiếng động hoặc ánh sáng (nhức đầu kết hợp
với tăng trương lực cơ làm bệnh nhân hay nằm ở tư thế co người, quay mặt vào trong
tối); nôn (khi tăng áp lực nội sọ) tự nhiên, nôn vọt không liên quan tới bữa ăn; rối loạn
tiêu hoá như táo bón hoặc tiêu chảy; đau bụng, đau các khớp, đau ở cột sống phối hợp
với đau ở các chi; rối loạn cơ thắt gây bí tiểu, tiểu tiện hoặc đại tiểu tiện không tự chủ;
liệt các dây thần kinh sọ, liệt các chi, các cơn động kinh cục bộ hoặc toàn thể, các biểu

hiện rối loạn tâm thần. Các biểu hiện rối loạn ý thức có thể có với mức từ nhẹ đến
nặng (hôn mê). Do các biểu hiện này cũng gặp ở các bệnh về não khác như u não, xuất
huyết não, màng não, viêm màng não mủ, viêm màng não do nấm… nên bệnh nhân và
ngay cả thầy thuốc cũng chẩn đoán nhầm, tập trung điều trị các bệnh về não mà bỏ
qua việc điều trị lao.Điều trị và phòng bệnh
Trong lao màng não, vi khuẩn lao có thể gây ra những hình thái tổn thương sau: gây
viêm và làm tổn thương màng não, chủ yếu màng não ở khu vực nền sọ; gây viêm và
làm hẹp động mạch cung cấp máu nuôi dưỡng não do đó có thể gây tổn thương một
vùng của não; gây rối loạn lưu thông của não thất. Do đó muốn điều trị bệnh có kết
quả tốt thì cần chẩn đoán và điều trị bệnh ở giai đoạn sớm. Vì ở giai đoạn này tổn
thương ở màng não và não nhẹ có thể phục hồi chức năng tốt sau quá trình điều trị.
Chẩn đoán xác định lao màng não là một việc không dễ dàng. Phương pháp xác định
hiệu quả nhất (cấy vi khuẩn) cũng chỉ cho kết quả sau 2 tháng và có đến 50% trường
hợp bị âm tính giả (có bệnh nhưng xét nghiệm không tìm ra vi khuẩn). Căn bệnh này
lại chưa có vaccin phòng ngừa đặc hiệu. Chính vì thế, để phòng bệnh, khi thấy cơ thể
có những triệu chứng nhức đầu, chóng mặt, ù tai kéo dài, bệnh nhân nên đến bệnh
viện để kiểm tra sức khỏe. Đặc biệt, những người đã mắc các thể lao khác (như lao
phổi, lao hạch, lao tiết niệu, lao xương…); những người sức đề kháng suy giảm do suy
dinh dưỡng, sau nhiễm virut, không tiêm BCG, nhiễm HIV, đái tháo đường,… cần
tuân thủ tốt các hướng dẫn điều trị, có chế độ dinh dưỡng đầy đủ, không làm việc quá
sức để vi khuẩn lao không có cơ hội tấn công lên não.
Cũng như các bệnh lao khác, lao màng lão nếu được phát hiện sớm, dùng các thuốc
điều trị lao đặc hiệu và các biện pháp hồi sức tích cực, việc chẩn đoán và điều trị bệnh
ngày càng đạt được kết quả khả quan, tỉ lệ tử vong và di chứng do bệnh đã giảm đi
đáng kể.