Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (183.94 KB, 4 trang )
Nghệ vàng - Cây gia vị, cây thuốc quý
Các loại củ như gừng, riềng, nghệ, sả được con người sử dụng từ rất lâu với
vai trò gia vị trong ẩm thực; đồng thời chúng cũng được sử dụng làm thuốc trị
bệnh. Trong các loại củ và bột gia vị thì nghệ được nhìn nhận như một loại củ
có tính năng vượt trội hơn cả, đặc biệt là nghệ vàng.
Thân rễ nghệ vàng chứa tinh dầu, ngoài ra còn có chất curcumin Theo YHCT,
nghệ vàng được phân làm hai vị thuốc. Thân rễ to được gọi là khương hoàng, các
củ nhỏ mọc ra từ thân rễ được gọi là uất kim. Uất kim thường có màu đỏ hơn.
Khương hoàng có vị cay, đắng, tính ấm với công năng hành khí, phá huyết ứ,
thông kinh, chỉ thống, tiêu mủ, sinh cơ. Dùng trị kinh nguyệt không đều, bế kinh,
đau tức sườn ngực, khó thở, phụ nữ sau đẻ máu xấu không sạch, kết hòn cục, hoặc
ứ huyết, sang chấn, té ngã, vết thương lâu liền miệng Ngày dùng 6 - 12g dạng
thuốc sắc hoặc thuốc bột. Còn uất kim có vị cay, đắng hơi ngọt, tính hàn với công
năng hành khí, hóa ứ, thanh tâm, giải uất, lương huyết. Dùng trị can khí uất kết,
viêm gan mật, tắc mật, huyết ứ, xuất huyết đường tiêu hóa. Ngày dùng 3 - 9g dưới
dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột.
Trên thực tế, khi sử dụng 2 vị thuốc cùng nguồn gốc từ nghệ vàng, người ta thường
dùng lẫn khương hoàng và uất kim. Song để phát huy hiệu quả điều trị, cần lưu ý,
khương hoàng và uất kim đều có tác dụng hành khí. Nhưng khương hoàng có tác
dụng phá huyết ứ, chỉ thống là chủ yếu, còn uất kim thiên về giải uất, lợi mật,
lương huyết, chỉ huyết. Cả hai đều có thể dùng ngoài để trị vết thương, mụn nhọt,
ngứa lở.
Nghệ vàng là vị thuốc trị nhiều bệnh.
Một số cách dùng nghệ vàng trị bệnh
Trị viêm gan virut cấp tính: nghệ 12g; nhân trần, bồ công anh, bạch mao căn mỗi
vị 40g; chi tử 16g; đại hoàng, hoàng liên mỗi vị 9g. Sắc uống, ngày một thang, chia
3 lần, trước bữa ăn. Uống liền 3 - 4 tuần lễ.
Trị viêm gan mạn tính: nghệ 4g; côn bố, đình lịch tử mỗi vị 12g; hạt bìm bìm, hải
tảo mỗi vị 10g; quế tâm 6g. Sắc uống ngày một thang, chia 3 lần uống trước bữa